Katalog

29 ARALIK1995CUMA CUMHURİYET SAYFA KULTUR 15 Türk smemasında geçen yıl TURHANGÜRKA1N 80'inci yıhnı geride bırakan Türk si- neması. I995*i geçen yıllara oranla sa- yılan giderek azalan 40 dolayında film- İe kapattı. Geçen yıl bu sayı 77. önceki yıl da 82"ydi. 30 yıl öncesinin yılda 300 "ü aşkın filmle kapanan parlak döne- mini anımsarsak. ulaştığımız bu sonucun bir aşama olabileceğini söylemek olduk- ça zor. Bunlann arasında belli bir düze- yin üzerine çıkmayı başarmış filmlerin azlığı ise. her festivale aynı yapıtlann katılmalanndan belli oluyor. Bir kısır- döngü içinde dolaşan düzeyli diyebile- ceğimiz filmlerin sayılan da taş çatlasa 10-15'ı aşamıyor. Acı. ama gerçek. Türk sinemasının sorunlan, 1995'te de büyüyerek gelişimini sürdürdü. Ka- panarak işhanı. kumarhane. pasaja dönii- şen sinema salonları yüzünden göstenm olanağı bulamayan yerli filmler. ulusla- rarası kurumlann denetimindekı yaban- cı filmlerin dayanılmaz rekabeti karşı- sında yenik düştü. Negatif. laboratuvar. teknisyen, sanatçı ve tüm yapım gider- lerinin başdöndürücü hızla yükselişi, ye- ni yapıtlann ortaya çıkmasında başlıca engel oldu. Aradan sıynlıp gösterim için salon bulabilen az sayıdaki yerli filmin izleyici sayısında da büyük düşme göz- lendı. Bunda. üretilen yapımlann düşiik düzeyde oluşunun da payı vardı. Sinemaya gönül vermiş yapımcı. yö- netmen ve oyuncular, töm bu olumsuz- luklara karşı direnerek yine de bir şey- ler yapmaya çalıştılar. Yerli ve yabancı festivallerde gösterime çıkabilmiş dü- zeylı diyebileceğimiz filmlerin çoğunda. Kültür Bakanlığı'nın parasal desteği. dış yardımlar ve ortaklıklar bulunuyor. An- cak bu sınırlı olanaklar da artık kesilme- ğebaşladı. 1995 yılı.Türk sineması açı- sından verimli olmayan, ancak fazla yüksünmediğimiz. daha çok festivaller. gösteriler. dış etkinliklerle aydınlanmış. karanlık bir tablo yansıtmayan bir sine- ma dönemi olarak geride kaldı. Dışdün- yaya çıkma şansına erişen kimi filmler. festıvaller. haftalar ya da toplu gösteri- lerde ülkemizin adını duyurarak begeni topladılar. Bu da ayrı bir kıvanç kayna- ğı oldu. Festivaller 7. Ankara Uluslararası Film Fesrivali -10-19 mart günlerinde düzenlenen fes- ti\alin Ulusal Film Yanşması'nda Tun- ca Yönder'in "Bir Aşk Uğruna'\sı en iyi film, Yusuf Kurçenli "Çözülmeler"leen iyi yönetmen ve senaryo. Cahit Berkay "İş"le müzik. Ertunç Şenkay "Buluş- ma"ile görüntü. Nurseli tdiz "Çözülme- ler"le kadın oyuncu. Talat Bulut ~Mani- sa Tarzanı" ile erkek oyuncu. Derya AJa- bora "Çözülmeler"le yardımcı kadın. Tunca Yönder 44 Çözülmeterle''yardımcı erkek. Gürel Yortan "Bir Aşk Üğnına"* ile sanat yönetmeni ödüllerini aldı. Se- çiciler Kurulu Özel Ödülü. Kutluğ Ata- man'ın "Karanlık Sular" filmine veril- di. 14. Uluslararası Istanbul Film Festiva- li- 1-I6nisan arasında yapılan festivalin Eczacıbaşı Vakfı Türk Filmleri Yanşma- sı'na "Babam Askerde", "Balkan Bal- kan", "Bay E", "Bir Aşk Uğruna", "İş". "lz~, "Manisa Tarzanı", "SessizÇığlık", "Yengeç Sepeti". "Yumuşak Ten" film- leri katıldı. Yeşim Ustaoğlu'nun "İz" fil- mi. Yılın En İyi Türk Filmi Ödülü'nü al- dı. Tunca Yönder "Bir Aşk Uğruna" ile yönetmen. Memduh Ün ise Onur Ödü- lü'ne değer görüldü. Uluslararası Sine- ma Eleştırmenlerı (FIBRESCI) Ödülü "Yengeç Sepeti"nin oldu. 9. Adana Altın Koza Kültür ve Sanat Festivali-6-14ekimgünlerindeki şenlik- teEnlyi 1. Film KadirSözenin "Soğuk Geceler**. 2. Film Ümit Elçinin "Bö- ' Yılmaz Güney Belgeseli' "\ ılmaz Güney Külriir ve Sanat Vak- fi"nın Ahmet Soner'e hazırlattığı "Yılmaz Güney Belgeseli** füminde. ünlü sanatçıya yakın 50 kişiylegörüşmeleryapıldı. Daha önce çekilen dokümanter filmlerden de ya- rarlanılarak Güney*in ilk gençlik dönemiy- le. oyunculuk. yönetmenlik. cezaevi yılla- rına ve Paris'e dek uzanan yaşamöyküsü anlatılıyor. Görüntü yönetmenliğini Eşref Okan'ın yaptığı belgeselde. fotoğraf. mek- t.ıp. yazılı ve görsei basındayeralan haber ve gdrüntüler de bulunuyor. 'Oriıon M. Anburnu BelgeselT Şair. ressam. oyuncu. senaryocu. yapım- cı. y onetmen Orhon MuratAnburnu ile il- gili birbclge*el filmyapıldı. Yapımcılığı- nı Film-YöııadınaErtemGöreç"in. yönet- menliğini SerdarPehlivanoğlu'nun üstlen- diğî belgeselde. Anburnu'nun 50 yıl önce yayımlanan şiirleri ve kitaplarıyla 1940- 1950"li yıllarda oyuncu ve yönetmen ola- rak imzaattığı kimi filmlerindendebölüm- ler >er alıyor. "Anburnu Belgeseli**. TRT ile jviinıar Sinan Ünıversitesi Sinema Te- levijyon Merkezi Arşivi'nin katkısıyla ger- çekîeştirıldi. Yerfıve yabancı festhallerde gostenme çıkabilmiş düzeyli diyebileceğim iz filmlerin çoğunda, Kültür BakanlığTıun parasal destegi. dış yardımlar ve ortaklıklar bulunuvor. II RK SINHMASI 5 (Tinci yıhnı geride bırakan Türk sineması, 1995'i geçen yıllara oranla sayıları giderek azalan 40 dolayında filmle kapattı.Bunlann arasında belli bir düzeyin üzerine çıkmayı başarmış filmlerin azlığı ise, her festivale aynı yapıtlann katılmalanndan belli oluyor. Bir kısırdöngü içinde dolaşan düzeyli diyebileceğimiz filmlerin sayılan da taş çatlasa 10-15'i aşamıyor... 1995 yılı, Türk sineması açısından verimli olmayan, ancak fazla yüksünmediğimiz, daha çok festivaller, gösteriler. dış etkinliklerle aydınlanmış, karanlık bir tablo yansıtmayan bir sinema , dönemi olarak geride kaldı. cek". 3. Film Yavuz Özkan'ın "Yengeç Sepeti" seçildi Kadir Sözen "SoğukGe- cder*'le yönetmen. Ertunç Şenkay gö- rüntü. Mazlum Çimen müzik. Ayşegül Aldinç "Gerilla" ile kadın oyuncu. Ha- lil Ergün "Böcek**le erkek oyuncu, Tom- ris İnceer "A\laklar'"la yardımcı kadın, Tuncel Kurtiz "Bir Aşk Uğruna" ile yar- dımcı erkek oyuncu ödüllerini aldı. 7. Uluslararası İzmir Film FestivaJi - 19-29 nisan arasında yapılan festivalde Altın Artemis Ödülü Prof. Âlim Şerif Onaran, Lütfi Ö. Akad, Fikret Hakan a. Onur Ödülü Muhterem Nur'a verildi. Festivalde "karanlık Sular**, "Babam Askerde". "Yumuşak Ten","Buluşma", "Bir Aşk Uğruna**. "İş'* filmleri aöste- rildi. 32. Antalya Altın Portakal Ulusal Film Festivali - 1-5 ekim günlerinde yapılan şenlikte Ümit Elçinin "Böcek" filmi en iyi film. Canan Gerede "Aşk Ölümden Soğuktur" ile yönetmen. Artun Veres ve Aykut Tankuter "Özlem Düne Bugüne Yanna** i!e senaryo. Jurgen Jurges "Aşk Ölümden Soğuktur" ile görüntü. Maz- lum Çimen "Soğuk Geceler" ile müzik. Halil Ergün "Böcek" ile erkek oyuncu. Zuhal Gencer "SekizinciSaat'*ilc kadın oyuncu. Mustafa Avkıran "Sokaktaki Adam T *ile yardımcı erkek. TomrisOğu- zalp "Geriüa'" ile yardımcı kadın oyun- cu ödüllerini aldıİar. Kültür Bakanlıöı Jün Özel Ödülü ".4şk Ölümden Soğuk- tur". laboratu\arödülü Şafak Filırfe ve- rildi. Bu yıl konulan Onat Kutlar Jüri Özel Ödülü Sebnem Tacarın "Özlem Düne Bugüne Yanna"ya. Sadri Alışık Özel Ödülü Cemal Gözütok'un "Seki- zinciSaat"ine. Belgin Doruk Özel Ödü- lü YavuzÖzkan'ın "Bir Kadınının Ana- tomisi"ne verildi. SİYAD (Sinema Yazarlan Derneği) ödüüeri: En ivi 1. film "C Blok". 2. film "YengeçSepeti". 3. film "ManisaTarza- nı" \e "Yaz Yağmuru". Z*ki Demirku- buz "C Blok" ile yönetmen, Handan tpekçi "Babam Askerde" ile senaryo. ErtunçŞenkay "YengeçSepeti" ve "Bu- luşma" ile görüntü. Can Hakgüder "Yu- muşak Ten"le müzik. Pıtircık Akkerman "\az Yağmuru" ile kadın oyuncu, Fik- ret Kuşkan "C Blok" ile erkek oyuncu. Zuhal Gencer "Babam .Askerde" ile yar- dımcı kadın. Selçuk Yöntem "Yaz Yağ- muru" ile yardımcı erkek oyuncu ödül- lerini aldılar. Yunus Nadi Ödülleri - Uzun Metrajlı Film Senaryosu Yanşması'nda Serdar Kazan "SevmişOlduğunı Her Sey". Ars- la r Kacar "BirÇuval Karanlık** adlı se- nüryolanyla birincilik ödüfünü paylaştı- lar." Kültür Bakanlığı Sinema Başan Ödül- leri - 1995 Kasımı'nda-verilen ödülleri "C Blok" ile Zeki Demirkubuz. "Babam 1995'te yitirdilderinıîzOnat Kudar - 30 Aralık 1994'te Tak- sim'deki The Marmara Oteli Pastanesi'ne bırakılan bombanın patlaması sonucu ağır yaralanan terör kurbanı Onat Kutlar. 12 gün süren yaşam savaşımına yenik düşe- rek 11 Ocak 1995"te 59 yaşında öldü. Çok yönlü bir sinema adamı olan ya- zar. şair. eleştirmen Kutlar. 1965-1976 arasında Türk Sınematek Derneği'nın yö- neticilığını yapıp "Veni Sinema" ve "Film" dergilerinin yayımını gerçekleş- tirdi. Sinema yazılannı. "Sinema Bir Şen- liktir" kitabında toplayan Kutlar. 198 ] "den sonra Istanbul Kültür ve Sanat Vakfı ile Istanbul Film Festivali'nin çeşit- li kurullannda üyelik. başkan yardımcılıgı gibi görevlerde bulundu. Füiz Kutlar ile evli olan ve Cumhuriyet gazetesi vazarlığını sürdüren Kutlar. Ömer Ka>ur*un "Yusuf ile Kenan". Ali Özgentürk'ün "Hazal". Erden Kıral'ın -Hakkâri'de Bir MevsinT filmlennin senaryolarını yaz- dı. MehmetMuhtar- 1950li yılların ) önetmenlerinden MehmetMuhtar, 1995 Ocak ayında Paris'te 70yaşında öl- dü. 1945"te Faruk Kenç'in asistanı olarak sinemaya baş- layan. 1950de "IstanbulGe- ceteri" ile yönetmenlige ge- çen Muhtar. 1960'tan sonra reklam film- leri çekip bir süre Şan Sineması'nm mü- dürlüğünü yaptı. Sadri Alışık - Türk sinemasının en po- püler oyunculanndan Sadri Alışık, uzun sürelı hastalıklarına yenik düşerek 18 Mart 1995'te 70 yaşında öldü. 1943'teti- yatroya başlayıp 1^45'te "Günahsız- İar"filmiyle sinemaya geçen ve 400 do- layında filmde rol alan Alışık. "Küçük Hanımefendi" dizi filmleriyle parladıktan sonra asıl ününü. !960"larda argo konu- şan berduş. gariban. sevimli halk kahra- manı tıplemesiy le Hulki Saner'm "Turist Ömer" dizi filmleriyle yaptı. Alışık. 1994"te hastalığı sırasında oynadığı veda filmi. Vavuz Özkan'ın "VengeçSepeti"yle Antalya'da oyuncu ödülü aldı. Başlıca filmleri: "Ya IstiklaL Ya Ölüm". "Be>az Sehir". "Düşman \ollan Kesti", "Valnız- lar Rıhtımı". -Kalpakhlar", -Fıstık Gibi MaşaUah". "SoviarT, "A\yaş". "Şaka ile Kanşık", "Aaahh Güzd İstanbur. "Ka- rakolda Ayna Var". -Pavdos**. Belgin Doruk-"Küçük Hanımefendi" dizi filmleriyle ün yapan Relgin Duruk. 25 Mart 1995'te 59 yaşında kalp yetmezli- ginden öldü. 40 yıl öncesı Türk sinema- sının en büviik stan olan Doruk. Türkiye Gözellik Kralıçeliği'nden sonra girdıği sinemada 1953-1973 arasında 100e ya- kın filmde oynayarak büyük üne kavuş- tu. "Samanvvlu** ve "Küçük Hanımefen- di" filmleriyle altın çağını yaşayan Do- ruk. 1973"te sinemayı bıraktı. Başlıca filmleri: "Çakırcalı'nın Definesi". "Öl- düren Şehir", "Son Bçstt1 *", "Lejyon Dö- nüşü". "Kınk Plak". "ümrümün TekGe- cesi", "Ölmtyen Aşk", "^eşil Köşkün LambasT. "Bahç«anr , "Duvarlann Öte- si", "Bir \az Vağmuru". "Kızıl \'azo", "Bülbül Yuvasr, "Akdeni/ Şarkısı", "İs- tanbul Kaldınmlan**, "Aşk ve Kin**, "Btv zuk Düzen", - Kınk Hayattar". "Toprağın Kanı", "Yıkılan Gurur", "Kanlı Nigâr", "Pamuk Prenses »e Vedi CüceJer". Feridun Şamb-1975 te "Hababam St- nıfi" dızı filmlerinde Domdon Ali rolüy- le üne kav uşan tombul komedyen Feridun Şamh,20 Nisan 1995'te Alaşehırde kalp knzi sonucu42 yaşında öldü. "lOONuma- ralı Adam" gibi birçok filmde oynadı. Belkıs Dilligil-Sinema. tiyatro oyuncu- su Belkıs DiUigU. 15 Mayıs 1995 tanhin- deyaşamını yıtirdi. 1929'dadoğan. İzmir ve Istanbul'da çeşitli tiyatrolarda ve mü- zikal oyunlarda oynayan yanm yüzyıllık sanaıçı. Avni Dilligil'ın eşıydi. Mükremin Şumlu -Görüntü yönetme- ni Mükremin Şumlu. 1995 Agustosu'nda 53 yaşında öldü. Kayınpe- deri olan Cezmi Ar'ın ya- nında asistanlık yaparak si- nemaya başlayan kamera ustası. 30 yılda çogu piyasa işi 500'ün üstünde film gö- rüntüledi. Yılmaz Zafer - 10 yıl ön- ce girdiği sinemada 30'un üstünde filmde oynayan Yıl- maz Zafer. bir dizi hastalık- la bir buçuk yıl süren sava- şımdan yenik düşüp 9 Ka- sım 1995'te 39 yaşında ya- şama veda efti. Zafer, kısa tiyatro deneyiminden sonra -Parkta Bir Sonbahar Gü- nü>dü" adlı T\ f dizisiyle adını duyurarak Atıf Yıl- maz'ın "DulBirKadm" filmiyle sinema- ya girdi. Başlıca filmleri: "Adı Vasfh'e'', "Aaahh Belinda", "Dilan", "Ateş Üstün- de N'ürümek", "Medcezir Manzaralan1 *, "Kurt Kanunu". OzcanOzgür-35 yıllık tanmmış karak- ter oyuncusu Özcan Ozgür. felç geçirdik- ten sonra yakalandıöı akciöerkanserinden 20 Arahk 1995'te 59 \aşmda öldü. 1961'de tiyatro yaşamına başlayan Öz- gür. I974'te sinemaya geçip 60 dolayın- da filmde oynadı. I983"te ilk ve son kez başrol oynadığı kendi yaşamöyküsünü anlatan "Kardeşim Benim" filmiyle bü- yiik ün sağladı. Askerde" ile Handan tpekçi. "Iz" ile Ye- şjm Ustaoğlu. "YengeçSepeti"ile Yavuz Ozkan kazandı. Kültür Bakanlığı Film Öyküsü Yanşması'nı "Son Türkü" ile Hüseyin Kuzualdı. 1995'in ilgi çeken filmleri Aşk Ölümden Svğukntr- Kıskanç koca- sı tarafından yüzü kezzapla yakılan şar- kıcı Bergen'in yaşamını çağnştıran. Ca- nan Gerede'nin Antalya Film Festiva- H'nde çeşitli ödüller kazanan "Aşk Ölümden Soğuktur*" filminde, Kadir Inanır, Bennu Gerede, Ayşegül Ünsal, Engin İnal oynuyor. Film. yüzüne kez- zap atılan Sulukuleli Belgin'in öyküsü- nü anlatıyor. Bay E- Sinan Çetin'in "Ba> E" fil- minde. cani ruhlu bir adamla kaçıp gi- den kansının peşinedüştükten sonra ka- tiller, polisler, güzel kadınlar arasında bir serüven yaşayan bir TV haber sunu- cusunun öyküsü anlatılıyor. Bir KaJının Anatomisi - Yavuz Öz- kan'ın filminde. burjuva kökenli Sibel adlı güzel ve yetenekli bir içmimann. üç erkekle geçirdiği. kıskançlık ve kavga- larla süren duygusal serüvenin öyküsü anlatılıyor. Filmde Hülya Avşar, Vfeh- met Aslantuğ. Uğur Polat, Hümev ra. oy- nuyor. Bı'kek - Erhan Bener'in öyküsünden Ümit Elçinin uyarladığı "Böcek" fil- minde. çocukluğundan kaynaklanan bi- linçaltı biröfkeyle çevresindekileri bö- cek gibi gören kadın ve aydın düşmanı. işkenceci komiser Recai'nin öyküsü an- latılıyor. Festivallerde çeşitli ödülleralan filmde Halil Ergün. Nurseli Idiz. Füsun Demirel, Meltem Çumbul. Levent Gü- ner, VIustafaSuphi,SaimeBekbay oynu- yor. C Blok - Zeki Demirkubuz'un "C Blok" filminde. Istanbul gökdelenler semtinde mimari özellikleriyle insanı ezen dev yapılardan Ç Blok'ta yaşayan Tülay adlı bir kadının. bastınlan istekle- ri yüzünden tehlikeli yerlere yönelmesi anlatılıyor. Çeşitli ödüller alan filmde Serap Aksoy. Fikret Kuşkan. Zuhal Gen- cer oynuyor. Gerilla-Osman Smav'ın "G«rilla" fil- minde. 12 Eylül I980oncesi insanlıksu- çu işleyerek servet edinmiş bir silah tüc- cannın, gerilla ımzalı tehdit mektuplan alması sonucu olayakanşaneski birem- niyet görev lisıyle ilişkilen. yaşadığı kafr ku ve gerilimle iç ödeşmesi konu edilı- yor. Filmde Mehmet Aslantuğ, Ayşegül Aldinç. Fikret Hakan. Tomris Oğuzalp. Tanju Korel oynuyor. Istanbul Kanaılanmın Altında- Musta- fa Amoklar bu filminde, 400 yıl önce Galata Kulcsi'nden kanattakarak Cskü- dar'a uçan Hezarfen Ahmet Çelebi'nin uçuşöyküsûnü. IV. Muratdönemininsi- yasal olaylannı ve uçmayı deneyen La- gari'yi anlatıyor. Hezarfen'i Ege Ay- dan'ın oynadığı filmde Beatriz Rico, Okan Bayülgen. Savaş Ay, Zuhal Olcay. Haluk Bilginer. Tuncel Kurtiz. Burak Sergen var. /y - Faik Ahmet Akıncı'nın Hasan Kı- yafet'in öyküsünden uyarladığı DİSK destekli "İş" filminde. bir Ingiliz firma- sının yapımını üstlendiği Hirfanlı Bara- jı'nda, yurdun dört bir yanından geleıı aç. susuz insanlann işe girme çabaları ve bunlardan birinin ölümü anlatılıyor. Filmde Berhan Şimşek Sumru Yavru- cuk, Savaş ^ urttaş, Ahmet Sezerel, Salih Kırmızı. Umut Demirdelen oynuyor. KanunlıkSıılar-KatiuğAtaman'm fes- tivallerde çeşitli ödülleralan "Karanlık Sular" filminde. köklü biraileden geien Lamia Köprülü adlı bir kadının. soyunu sürdürebilmek için evlilik dışı dünyaya getirdiği oğlu Haldun'un deniz kazasın- da ölümü ve onu arayan Amerikalı bir araştırmacıyla ilişkileri anlatılıyor. Gö- nen Bozbev. Danîel Çhase. Semiha Berk- sov, Haluk Kurtoğiu. Giovanni Scogna- millo, Cevat Kurtuluş. Nurinnisa Yıldı- nm oynuyor. Öhlmsîi: Karan/Hler-MesutUçakan''m filminde, terör uzmanı Erdinç Işık adlı birprofesörün. otomobiline konan uzak- tan kumandalı bir bombanın patlaması sonucu öldürülmesi konu ediliyor. Özlem Düne Bugüne Yanna - Tülay Eratalay'ın. Artun Yeres ve Aykut Tan- kuter'in senaryosundan çektiğı üç bö- lümlük filmin ilkı Hulki Aktunç'uıı "Bir YerGöstericininHayatı". ikincisi Kemal Tahir'in "Arabacı". üçüncüsü Ze»ad Setimoğlu*nun "Büdırcınlar'adlı öykü- lerinin uyarlaması. 80. Aıiım - Tomris Giritlioğlu'nun. Mehmet Eroğlu'nun "Yanm Kalan Yü- riiyüş" romanından uyarladığr filntde, 12 Eylül 1980 öncesi olaylannın insan- larda yaptığı yıkıntıyla aynı siyasal gö- rüşü paylaşan dört arkadaşın. geriye dö- nüşlerle öyküsü anlatılıyor. Zuhal Olcay. Haluk Bilginer, Derya Alabora, Uğur Po- lat, Taner Barlas, Meral Çetinkaya oynu- yor. Soğıık Geceler - Kadir Sözen'in festi- vallerde ödül kazanmış filminde. büyük kentte yaşayan dört küçük çalgıcı Ro- man'ın trajik öyküsü anlatılıyor Sokaktaki Adam - Biket jlhan'm. eski eşi Atillâ Ilhan'm romanından uyarladı- ğı filmde, 1950'li yıllarda yükgemilerin- de kamarot olarak çalışırken kaçakçılık işine bulaşmış Hasan adlı bir adamın ya- şamı anlatılıyor. Metin Belgin,Suna Yıl- dızoğlu, SekJa Özer oynuyor. Yahya Kaptan - Hilmi Akyalçın'ın fil- minde. Mondros Mütarekesi'nden son- ra Istanbul'un işgaliyle gelişen olaylar içinde Gebze yöresinde eski çeteci arka- daşlannı örgütleyerek bir kuvvet oluştu- rup Mustafa Kemal'm hizmetine giren Yahya Kaptan'in öyküsü anlatılıyor KEDİ GOZU VECDİ SAYAR Kum Saati "Kimlik bulmacasında heryol kendine çıkmaz her gerçek bir yanılsamayla açığa çıkıyor mürekkep kınında bekleyen Hakikat zehir kıvamında dinlenmiş Söz bir kez tragedyasına tutunan kişi artık hiçbir oyunu ölümsüz oynayamaz" (Murathan Mungan, "Kum Saati", Metis Yayın- lan) • • • "Eğer insanlar fazla sağır olmasaydıiar, hayvanla- rın onlara 'yaşasın özgürlük'd/ye haykırdıklarını du- yarlardı. Hayvanlann birçoğu yakaiandıkları anda he- men ölür. Örneğin, balık sudan çıkar çıkmaz yaşa- mını yitirir; aynı biçimde ışığı terk eden bazı hayvan- lar doğal bağtmsızlıklannın yok olmasından sonra ya- şamak istemezler. Eğer hayvanlann kendi aralann- da bir sıra ve üstünlük basamaklan oisaydı, özgür- lüğü soyluluk olarak kabul ederlerdi. En büyüğün- den en küçüğüne tüm hayvanlaryakalanınca tırnak- larıyla, boynuzlanyla, ayaklanyla, gagalanyla öylesi- ne büyük bir direnç gösteriıier ki. bu da kaybettik- leri şeyin onlar için ne derece değerli olduğunu ka- nıtlar. Daha sonra, kesin olarak ele geçirildiklerinde, hayvanlar bize felaketlerinin bilincinde olduklarmı gösteren çeşitli belirgin ışaretlerde bulunur. Bundan böyle. onlann artık yaşamaktan çok, canlılıklannı yi- tirmiş olduğu ve yaşamlannı da kulluktan hoşlanmak için değil de kaybedilmiş hoşnut durumlanna yakın- mak için sürdürdûğü açıkça gözlemlenir. Gücünün son damlasına kadar kendıni savunup bir kurtuluş yolu göremeyen ve yakalanmak üzere olan bir filin dişlerini ağaçlara vurarakkırması, doğduğu gibi öz- gürkalma arzusunun onu düşünmeye sevkedip av- cılarla pazarlık yapmaya yöneltmesınden ve eğer dişleri pahasına kurtulacaksa dişlerini özgürlüğünün fidyesi olarak vermesinden başka ne olabilirki?" (Etienne de la Boetie, "Gönüllü Kultuk Üzerine Söylev". Imge Kitabevı) • • • "Özcan Özgür'ü mesiektaşlan, dünyanın en ki- bar, iyi yürekli ve sıkı aktörlerinden bıri olarak tanım- lar. Deniz astsubaylığından malulen emekli olduktan sonra tiyatroya geçen Özgür'ün unutulmaz filmlerin- den bih 'Kardeşim Benim'. Inişli çıkışlı ve komik olay- larla geçen hayatı anlatılıyordu bu filmde. • • • Özcan Özgür'ün sinemada ünlenmesini sağlayan filmlerin başında 'Kardeşim Benim' gelır. Zaten bu filmden sonra da herkes ona 'Kardeşim Benim' der. ödüller alan, müthiş oyunculuk pen'ormansı sergı- lediği bu film, kendi hayatıdır aslında. Insan olarak, ınişli çıkışlı, debdebeli yaşamını, al- kolle arkadaşlığını, sanatçı yılları boyunca 'filmlere konu olacak' hayatöyküsünün anlatıldığı bir film. Yö- netmen Nesli Çölgeçen'/e İsveç'e gitmişlerbir ta- rihte. Uzun yolculuk sırasında Ozgür, Çölgeçen 'e zaman zaman başından geçen ilginç olaylan anla- tıp duruyormuş. Günler boyu kahkaha ve hüzünle dinlediği bu anılardan sonra Çölgeçen, Özgür'e 'Kardeşim, senin başma gelen pişmiş tavuğun ba- şına bile gelmemiştir. istersen bunları film yapalım' diye teklif edince, sanatçı. 'Yapalım, kardeşim be- nim' demiş. Kardeşim Benim, Özcan Özgür, sen çokyaşa!" (Nebil Özgentürk "Unutulmayanlar", Çınargün- cel) • • • Dün, 28 Aralık 1995 günü sinemanın 100. yaş gü- nünü kutladık. Özcan Özgür artık yaşamıyordu. Ver- diği fıdyeler yetmemişti. Kulluk yapması ise olanak- sızdı. Oyunu ölümlü oynamayı seçti. Sinema Vakfı ve On Yönetmen Türk sinema sanannm vurtiçinde ve yurtdışında güçlenipgelışnıesı yolunda- ki çalışmaları desteklevip özendirmek amacıvla tanın- mış yönetmenlentniz: Atıf V ılmaz, Memduh İ n, Erden Kıral, Zeki Ökten, Ömer Kavur. Ali Özgentürk, N usuf Kurçenli. İrfan Tözüm, Or- han Oğuz. Barış Pirhasan ta- rafından "Sinema Vakfı"kıı- ruldu. 10 yönetmen. olağa- nüstü birdayanışma sergile- yerek ana teması "sevgi ve hoşgörü** olan büyük bir projeyi serçekleştirdiler. " 10 Yönetmen, 2 Film" baş- lığı altında süren çalışmalar- da toplam maliyeti 15-20 milyar lirayı bulan. yaklaşık 2O-25dakikahkkısa film- ler çekildi. 10 yönetmenin ayrı ayn çektiğı bu kısa film- ler, ikı ana film içinde top- lanarak izleyici önüne çıka- cak. 10 kısa film Kazandibi Tavukgöğsü - Aüf Yılmaz'ın. Zeynep Av- cı'nın ".Vlisafir" öyküsün- den çektiğı filmde Türkân Şorav, Ali Pov razoğlu. İsmet Av. Can Kolukısa. Zevnep Casalinioynuyor. Ona Sevdiğimi Söyle- Memduh Ün. Sinema Vak- fı "na bu filmle katkıda bulu- nuyor. Av Hikâu'kri - Erden Kı- ralın Hüstvin Kuzu'nun se- naryosundan çektiğı filmin ovuncujarı Fikret Kuşkan. ĞünerÖzkul. Ze\ nep Kava- bal. Atabtrk. Hep Avnı-Zeki Ökten'in filminde Tank Akan, Serap Aksov, Nezihe Becerikli oy- ntıvor. Buluşma - Ömer Ka- vur'un filminde Zuhal Ol- cay. Lale Mansur. Cünevt TüreL NiivitÖzdoğru oynu- yor. Sır - Ali Ö/gentürk'iin Onat Kutlar ın "İshak" ki- tabındaki öykülerınden der- lediğı "Sır*" adlı filmde Sumru Yav rucuk.Civan Ca- nova oynuyor. Sevda - Yusuf Kurçen- li'nın "Sevda" fılıııınin o\ uııcusu Sibel Turnagöl. Vlonte Kristo - İrfan Tö- züm'ün Nazlı Eray ın öv kü- sünden çektiğı filmin oyun- culan Hale Sovgazi. iNİacit Koper. Taner Barlas. Giiler Ökten. Şövalve. Pamuk Prenses ve Hain - Orhan Oğuz'un filminde Aytaç Arman, Ni- lüfer Açıkalın. Mahir Gün- şırayoynuyor. Aşlia Doğru - Banş Pirha- san'ın filminin oyuncuları İ'lkü Duru. Sevda Ferdağ. Olgun Şimşek, Tanju Tun- cel. Unlü piyanist Cherkassky öldü Kültür Servisi - Müzik dünyasınm yaşayan son usta romantik piyanistlennden Shura Cherkassky 86 yaşında solunum yetmezliğinden Londra'da öldü. 11 yaşındayken Lkrayna'dan ABD'ye göç eden Shura Cherkassy. canlı performansları ve çok geniş repertuvanyla tanınıvordu. Chopin, Schumann se Lisztyorumlarıyla ünlcnen Cherkassky. repertuvannda hiç sınır tanımadı, Bach gibi geleneksel bestecılerin yan< sıra çağdaş bestecılerden Schoenberg'e dek müzisyenlerin yapıtlannı yorumladı. Sanatçının sözciisü Christa Phelps. Cherkassky"nin"gönlü genç birpivanist" olduğunu vurgulayarak "Her yıl repertuvanna mutlaka çağdaş bir beste katardı. Geçmişe değıl. hep geleceğe bakardı" dedı. tlerleyen yaşına karsın kariyerini hiç aksatmadan sürdüren Cherkassky. 80. yaşgünü çıktığı Avrupa turnesinde. be\\\ başlı kentlerde resitaller vermiştı. Yaşamının son 25 yıhnı Londra'da geçıren Shura Cherkassky, Uluslararası Istanbul Festivah kapsamında geçen yıllarda Türkiye de de bir resıtal vermiştı.