Katalog

26 ARALIK 1995 SALI * • • • CUMHURİYET SAYFA HABERLERIN DEVAMI 19 PENCERE I Baştarafı 2 Sayfada z\ baştan sona sardı, halkı bezdirdi... • Oysa yapılan seçimlerin ne iler yanı var, ne tutar ya- nı; sandık çözüm yolunu açmadı; bunalımın kapısını ka- pamadı; karar yerine kararsızlık üretti. Yok, halkımız doğru yolu göstermiş.. ANAYOL demiş... Herkes kendı gönlündekıni mübarek halka söyleti- yor. Al seçim sonuçlarını, dokuz taş oyna!.. Ister o ya- rıa çek, ıster bu yana!.. Lastik gibi uzat, sapana tak, ta- şı savur. Halk dalkavukluğu bizde o kerteye vardı ki, zavallı halkın ensesıne şaplağı indirıp ağzından lokma- sını almakta dünya birincisıne döndük... Demokrasiye saygıyla seçimin sonuçlarını değerien- dirmek başkadır, eleştirel yaklaşım da bunun içinde- dir; ama. her seçimin sonucuna halk dalkavukluğuyla yağ çekmek zırtapozluk değilse nedir?.. Alman halkı HrUer e italyan halkı Mussolini'ye, Türk halkı Evren Paşa'ya oy verirken halk değil miydi?.. Yoksa yerden gökten münezzeh soyut bir halk mı var?.. Napolyon, Fransız halkının coşkulu alkışlarıyla ülkesinin gençleri- ni ardına takmış, Moskova'ya uzanmıştı. Osmanlı, Ana- dolu'yu savaşla mı aldı; yoksa o zaman bu topraklar- da yaşayan halklann çağnsıyla mı gelip oturdu?.. Her çağda, her ülkede değışık halklann yaşadığı bir dün- yada 'halk'd\ye soyut bir Allah yaratıp tapacak mıyız?.. Diyarbakır, Anadolu'da değil mi?.. Halk neden HADEP'e verdi?.. • Kimi zaman evdeki kitapları kanştırırken aralarına sı- kıştırdığım küçük kâğıt parçaları elime geçer. Seyrek de olsa hoşuma giden sözleri not eder, bir köşeye sı- kıştınrım... Öncekı gün eiime bir yırtık pusula geçti. • Solun davası yılan öyküsü gibi uzar da bitmez ya?.. 1987'de Adana'ya gittiğimde, sofrada konuşuluyor, SHP'lı Hüseyin Aygün anlatmış, ben de üç beş satır not etmişım: "Aslanın canı sıkılıyormuş.. Sormuşlar: - Neden?.. Aslan demiş ki: - Deveye söyleyin, ya hörgücünü kessın, ya etine lez- zet katsın!.. Tilki ya kurnazlığı bıraksın, ya tuzağa düş- mesin!.. Katıra söyleyin, ya doğursun, ya dalaplığı bı- raksın!.." (Dalaplık: Şehvet, azgınhk) Hay lafını seveyim!.. Solun davası bu!. • Ülkenin davasına gelince... Halkımız madem ki sandıkta bize bir şeyler söylemek istemiş; Amerika'dan uzmanlar getırelım; seçim so- nuçlarını yorumlayıp bize anlatsınlar; hükümetimızi kur- alım... Gerisi ishal-i kelam. G U N D E M MUSTAFA BALBAY • Baştarafı 1. Sayfada nnı yorumu lastikliydi. RP'nin üst sıralara oynadığı öteden beri bilindiğı, konuşulduğu için bu so- nuç beklenıyordu. RP gerçeği şudur: - Türkiye'nin en büyük partisi, içinde şeriatçı unsurları banndıran ve bu yön- deki hedeflerini gizlemeyen radikal sağ bir parti oldu. - Bu en büyük partiyi destekleyenle- rin oranı yüzde 21. Yani, toplumun beş- te biri. Karşısında beşte dört var. Erbakan dün partisinın genel merke- zinde düzenlediği basın toplantısında üç mesaj verdi: - Yumuşayabilirim. Uzlaşmaya açı- ğım. Bunu geçmişte de yaptım. Seçim öncesi konuşmalarda ölçü kaçırılmış olabilir. - Medya haddini bilsin. Şimdiden hü- kümet kurmasın. - Demirel 7 en iyi ben tanınm. Göre- vi bana verecektir. Erbakan'ın bu değerlendirmeleri, "dûzen part/te/i "deyip seçim öncesi te- levizyonda yan yana gelmediğı liderler- le, hükümette yan yana gelebıleceğini gösteriyor. Ancak RP'de bu konuda görüş birli- ği olmadığı dikkati çekiyor. Bazı RP'li- ler hükümetı kendileri dışındaki partile- rin kurmasıyla merkez sağın biraz daha eriyeceğini, bundan sonraki seçimlerde tek başlarına iktidara geleceklerini dü- şünüyorlar. Merkez sağın durumuna bakınca gö- Koalisyon Pasları... runen o kı seçmen sandığa "sirke" gi- der gibi gitmiş. Oyların üzerine "sirke" döküp iki liderin yüzünü ekşitmiş. Seçmen ANAP ve DYP'yi öylesine birbirine bağlamış ki çözebilene aşkol- sun. Oy oranına bakınca kıl payı ANAP önde. Yüzde 19.66 ANAP, yüzde 19.20 DYR Milletvekili sayısına bakınca DYP önde. Çiller'in 135 sandalyesi var, Yıl- maz'ın 132. Profesyonel matematikçilere başvu- rup, "Hatk nasıl oy verirse iki partinin birbirinden farkı olmadığı ve sağ seç- menin bunlar arasında aynm yapama- dığı ortaya çıkar" sorusuna yanıt ver- melerini istesek bundan daha net yön- tem bulamazlardı. ANAP ve DYP'nin genel merkez yö- neticileri, pazar gecesinin ilerleyen sa- atlerinden itibaren birbirlenne göz kırp- maya başladılar. Göz kırpmalar, önce el sallamaya ardından da telefonlaşmaya kadargittı. Çiller, dün sabah Yılmaz'a telefon et- ti. Ulaşamadı. Not bıraktı. Yılmaz he- men aradı. Yapılan açıklamaya göre karşılıklı ha- yıriı olsun dediler. Her iki lider partiieri- nin genel merkezierinde düzenledıkleri basın toplantılarında bu görüşmeyi açıkladılar. Seçim öncesi dalaşma artık yok. "Ka- çak" Mesut gitti, "Sayın" Mesut geldi. "Bu kadın " grtti, "Sayın Başbakan " gel- di... Medya da aynı uyum içinde "ANA- YOL'u bir kez daha ilan etti. Son bırkaç yılda, gazetelerin attığı "ANAYOL" man- şetleri saymakla bitmez. Yanndan itiba- ren yenı bakan adaylannın adlan dolaş- maya başlar. ANAP ve DYP'nin 267 sandalyesi bir koltuk etmiyor. Gereken sayı 276. Merkez sol partilerden bir dayanağa gereksinim var. Buradan sola geçersek... Muhalefete koşuş Sokfa dikkati çeken şu: - Muhalefet olma yanşı. Dün DSP ve CHP kurmaylan, diğeri- ni iktidar ortakhğına itmeye çalışıyordu. Ecevit, solun birincisı olmanın keyfi içinde. Yüzde 20 olan SHP-CHP oylan yanya indi. Kaba bir hesaplamayla bu oylann ancak yansının DSP'ye gıttiği söylenebilir. Ecevit, seçim öncesinde ANAP'la ko- alisyon kurabileceğini söylemiştı. An- cak şimdi, "Halk bize muhalefet göre- vi verdi" diyor. Dünkü görünüm oydu ki Ecevit hükümete ginnekten yana değil. Ancak dışandan destek vermeye sıcak bakıyor. Bugünkü Yılmaz-Ecevit görüşmesi bu durumu etkileyebilir. Dün Baykal'la bir süre sohbet ettım. Alman sonucu bir "bedel ödeme" ola- rak görüyor. Temel değerlendirmesi şöyle: - Medya savaşlannın arasında kaldık. - Seçim öncesi ANAP-DSP pompa- landı. - Halkın vicdanında yerimızi aldık. An- cak bunu oya dönüştüremedik. Merkez soldaki iki partide, "solun za- yrflamasından duyutan herhangi bir so- rumluluk" hissedilmiyor. Bir batağa saplanınca iki tehlike var- dır: - Panik halinde çırpınmak. Bu daha fazla batışı beraberinde getirir. - Kendini bırakmak. Bu da adım adım batışı getirir. Solda tabanın durumu birinci şıkka. tavanın durumu da ikinci şıkka daha ya- kın görünüyor. Matematiksel olarak bakıldığında. sol bu halıyle bile seçımlere tek parti ola- rak girseydi, 200'ün üzerınde milletve- kili çıkartırdı. Ne var ki zoraki biriikteliklerin mate- matiksel hesaplamalan doğrulamadığı ortaya çıktı. SHP ve CHP birleşerek dibe çöktü- ler. Şimdi aynı zorlamayı CHP ve DSP ıçin yapmanın ne yararı var, ne gereği. Bu bataklıktan çıkılabilir. Paniğe ka- pılmadan, pes etmeden... Diz boyunu aşmış çamuru alıp ağzı- mıza sürmenin âlemi yok. Yanındakinin omzuna basmaya çalışmak da çözüm değil. O, birlikte batış olur. Böyle bir durumda ilk yapılması gereken şey şu: - Yön tayini... Çözüm arayışlam başladı Demirel, Çiller'in • Baştarafı 1. Sayfada mırel, sözlerini şöyie sür- dürdü. "Biitün siyasi parti- lerimizi. seçimin yönetimin- de görev aian, başta Yüksek Seçim Kurulu olmak üzere. berkesi kuttuyonım. TBMM'ye seçilen değerli üyeleri tebrik edîyor, yeni MecBs'e. ülkemize ve milie- timize hizmet yolunda başanlar dilıyorum." • Baştarafı 1. Sayfada ceği kaydedildi. DSP Genel Başkanı Bülent Ecevh'ın. azınlık hükumetinin dene- nebıleceğını açıklaması. bu olasılığın senaryolarda daha cıddıye alınmasına neden oldu. Eski TBMM Başkanı Hü- samettin Cindoruk da dün akşam yaptığı açıklamada. seçmenin iyi bir tercih yap- madığını, ortaya kötü bir tablonun çıktığını belırterek "Seçmen medya tarafindan yönkndirikli" dedi. Partiler- den kopma olacağına dikkat çeken Cindoruk, şunlan söyledi: "Bu Meclis'ten meseleieri çözecek bir hükümet çık- maz. Bu seçim bir nevi ant- renmandır. Ufiıkta seçim var. ANAYOLfirsatıkacırıl- mıştır. Geçmişte biz bu ko- nuda uzlaşma istemiştik. Ancak bu kabul görmedi. ArtıkANAYOL'u gerçekleş- tirmek zorlaşmıştır. Aynca taraflardan birinin ABD'de- ki malvarlığı ilc ilgili şaibeie- rin açığa çıkanlması gerekir. Bunun tcmizlenmesi gere- kir." ANAYOL formülünün önündeki sayısal engeller aşılmaya çalışılırken. olası bir ANAYOL hükümetınde başbakanın kim olacağı tar- tışmasının gündeme gelebi- leceği bildinldi. Seçim ön- cesinde restleşen Çiller ve Yılmaz'ın, oy oranlanyla farklı milletvekili sayısı kar- şısında nasıl bir tutum izle- yecekleri merak konusu ol- du. TRT Bilgi tşlem Merke- zi'nin hesaplamalanna göre DYP'nin çıkardığı milletve- kili sayısının 135 olmasına karşın ANAP'tan az oy al- ması^^NAP'ın da yüksek oy almasına karşın kesin ol- mayan sonuçlar uyannca rnilletvekilı sayısının DYP'- nin gerisinde olması, RP'nin ardından ikinci olan partinin hangisi olduğu tartışmasını doğurdu. Tansu Çiller. dün düzen- lediği basın toplantısında, milletvekili sayısı olarak ANAP'ın önünde bulun- duklarını belırtirken olası bir hükümetin liderlığini beklediğinın ışaretını verdi, ANAP Genel Başkanı Me- sut Yılmaz ıse dünkü basın toplantısında, Anadolu Ajansı rakamlanna göre partisinin milletvekili sayısı açısından da secimlerden ikinci olarak çıktığına ışaret etti. Bu gelişmeler karşısında Cumhurbaşkanı Süieyman Demirerin, hükümetı kur- mak ıcın ılk aşamada seçım- lerden bınncı parti olarak çı- kan RP'yi görevlendırebile- ceği kaydedildi. Ancak sağ ve sol partiler tarafindan yalnızbırakılan RP'nin, gü- venoyu alacak bir hükümet kurmasının zor olduğuna dikkat çekiidi. Liderlerle görüş alışveri- şinde bulunması beklenen Demırel'in, RP'nin ardın- dan ya da ilk aşamada hükü- metı kurma görevi için DYP veya ANAP liderlerinden hangisini tercıh edeceğınin de düfümün çözülmesınde önemli olacağı kaydedildi. Cumhurbaşkanı'nın, Türki- ye genelınde alınan oylan e- sas aldığında hükümeti kur- ma görev ını ANAP lıderi Yılmaz'a vereceği kaydedil- di. Ancak milletvekili sayı- sının, Çiller'in iddia ettıği gibi ikincilik açısından DYP Iehine çıkmasının durumu zorlaştırabıleceğine de işa- ret edıldi. Cumhurbaşkanı Demırel'in görevlendırme- den önce Yılmaz ve Çiller'le görüşerek "Kimin başkan- lığında hükümet kuracaksı- nız, önce kendi aranızda an- iaşın" içeriklı bir mesaj ve- rebıleceğı de öne sürüldü. Erken genel seçim sonuç- lannın Yüksek Seçim Kııru- lu tarafindan resmen ilan edılmesinden 5 gün sonra TBMM toplanacak. TBMM lçtüzüğü'nün 8. maddesıne göre en yaşlı üye başkanlı- ğında bir başkanlık divanı oluşturulacak. Buna göre yeni milletvekilleri arasında yaşı daha büyük bir isım yer almaması dunımunda. DSP lideri Bülent Ecevit, "en yaşta üye" sıfatıyla 20. yasama dönemini açacak. Her yedi • Baştarafı 1. Sayfada Türkiye genelindeki yakla- şık 10 milyon seçmen. TBMM'de temsil edileme- di 20. Dönem Milletvekili Er- ken Genel Seçımı sonuçlan, dün akşam saatlerine kadar kesinleştinlemedi. Partılere göre milletvekili sayısı, gün içinde değışıklık gösterdi. Resmı ve kesm olmayan so- nuçlara göre RP yüzde 21.32. ANAP yüzde 19.66, DYP yüzde 19.20, DSP yüzde 14.65 ve CHP yüzde 10.71 oranında oy alarak TB- MM'ye gırebılen 5 partiyi oluştururken MHP yüzde 8.18 ve HADEP de yüzde 4.17 oy oranıyla vüzde 10'luk ülke barajının altında kaldı. 34 milyon 215 bın 428 seç- menden 29 milyon 86 bin 644'ü sandık başına giderken seçıme katılım yaklaşık yüz- de 85 olarak gerçekleştı. Ge- çerli savılan oylann 5 milyon 388 bın 980'inı DYP. 5 mıl- yon 517 bm 836'sını ANAP, 62 bın 64'ünü İP, 4 milyon i 13 bın 493"ünüDSR 5 mil- yon 985 bin 322'sını RP, 2 milyon 296 bm 520'sinı MHP, 96 bm 156'smıYDP. 126 bin 681 Mm MP, I milyon 170 bin 699'unu HADEP. 134 bın 260'ını YDH, 3 milyon 6 bm 444'ünü CHP ve 37 bm 763'unü de YP aldı. Bağım- sız adaylara 134 bın 829 oy verıldı. Resmı olmayan sonuçlara göre. sağ partilerin ülke gene- lindeki oy oranlanndan fark- lı olarak çıkardıklan millet- vekili sayısıylaTBMM'-deki temsil edılme oranlannı art- tırdıkları gözlenirken D- SP ve CHP'de temsil oranı düştü. RP'nin parlamentoda temsil oranı 158 mılletveki- lıyle yüzde 28.72. DYP'nin 135 mılletvekıliyle yüzde 24.54. ANAP'm 132 mıllet- vekıliyle yüzde 24. DSP'nın 75 milletvekılıyle yüzde 13.63veCHP'ninde50mil- letvekılıyle yüzde 9.09 ola- rak gerçekleştı. Milletvekili başına düşen seçmen sayısı, RP'de 37 bın 881, DYP'de 39 bın 918. ANAP'ta41 bin 801. DSP'de 54 bın 846. CHP'de 60 bm 128 olarak hesaplandı. NURSELİ'NIN PRİZMASI Bu akşam 2 1 : 4 5 Servis şoförleri yollarını nasıl bulur? Nurseli İdiz araştırdı: Okul servislerinde inanılmaz dolandırıcılık... Kibritçi Kız ve ailesinin en muriu yılbaşısı! Nurseli İdiz, çocuklar için ekranda ilk kez sarkı söylüyor! HOTTES"V CAPITAL RADIO BÜYÜK KAZANDIRMAYA DEVAM EDİYOR... CAffTAlRADYO 99.5 • CITROEN ZX FURIO • Şffîgjğ TUR' DAN 2 ÇİFTE PARİS VE 2 ÇİFTE İTALYA' DA YILBAŞI TATİÜ • SUPRIZHEDİYELER.... Ve bu sadece bir başlangıçın devamı 99.5 CAPİTAL RÂDKD' dan ayrılmayın.