Katalog

Cumhuriyef İmtivaz Sahibi: Berin Nadi Genel Yayın Yonetmeni: Orhan Erinç 0 Genel Yayın Koordınatörü: Hikmet Çetinkaya # Yazıiîleri Müdüri.Ti: Ibrahim Yıldız. Dinç Tayanç ıSommlu) # Haber Merkezi Miidürü: Hakan Kara 9 Görsel Yönetmen: Fikret Eser D15 Haberler: Ergun Balcı 9 Ekonomi: Bülent Kızanlık 9 Küitür: Handan Şenköken 9 Spor: Abdülkadir Yücelman 9 Makaleler: Sami Karaören 9 Düzeltme: Abdullah Vazıcı 9 Bilgi-Belge: Edibe Buğra 9 Fotoğraf: Erdoğan Köseoğlu Yawı Kunıiu: İlhan Seiçuk < Orhan Erinç. Oktay Kıırtböke. Hikmet Çetink»> a, Şukran Soner. Etçun Balcı. Dinç Tayanç. İbrahîm Yıldız. Orhan Bursalı. Mustafa Balba\. Hakan Kara. Ank.ua Tenısücısı Mustafa Balbav 0 Haber Mü*iürü: Doğan Akın AtatCrk Buhjn No: \Z5. Kat:4. Bakanlıkiar- Ankara Tel: 4145(1:0 (7 hatl. Faks: 4N5O27 • tzmır Temsilcısı: Serdar kızık. H. Zıya Blv 1352 S. C 3 Tel: 441131. Faks:44141 l"»AdanaTemsılası Ç«in Yiğenoğlu. inönüCd 1WS No: I Kat:l. Tel: 352255u. Faks-35225TO Müt^^ese Müdürü trol Erkut 0 Koordinatör: Ahmet Korulsan 0 Muhasebc Bülent 'S ener0İdare: Hüse\ınGürer01i]etme Önder Çelik 0 Bilgı-lşlem: Nail İnal 0 BilşisavarSistenr MürmetÇiler MEDVAC:0Yöncıim kurulu Ba?kam-Gcncl Müıiün Gülbin Erdtıran # koordmator Reha lşıtnıan#dcne Mıidür Yardımcısı: Mine Akdağ MEDVV G : • Yonelım kııruİH Ba^kanı - (ienjl Müdür: Lstiin Akmen # Murahhas ü\ e Bora Gönenç Vaiımlatan ve Hasan: Yeni Gün Haber Ajansı. Basın ve Yayınalık A.Ş TÜMcaiı C a d 59 41 l a j a l o ğ l u 34.1.-4 Isl PK 246 Islanbul f d [0 2 1 2 1 5 i ; 05 05 (2D hatl 27KASIM1995 İmsak: 5.28 Güneş: 6.58 Öğle: 11.59 İkindi: 14.23 Akşam 16.45 Yatsı: 18.10 M F.DV. \ C Tel 5 14 <F 5? - 5 1 ? 9 5 ÜO - 51 3 S-S Mı-fc 1. Kak* 5 Herakles heykeli içinkampanya • ANKARA (Cumhuriyet Biirosu) - Türkive'den 14 yıl önce kaçırılan Herakles heykeünin Türkiye'ye iade edilmesi için İzmifde bajlatılan imza kampanvasının Ankara "da sürdürülen bölümünde. 25 bin ımza toplandığı bildirildi. Sinema oyuncusu Salih Güney. dü?ı Gazeteciler Cemiyeti'nde diizenlediği basın toplantısında. eserin iadesi için 1 ay önce başlattığı imza kampanyasının Ankara bölümünün tamamlandığını belırtti. Ağaçlandırma çalışmaları • İstanbul Haber Servisi - Büyükçekmece Baraj Havzası'nın ağaçlandırılması calışmalanna başlandı. ISKt. Büyükçekmece Belediyesi. İTL Lzay ve Uçak Fakültesi Meteorolojı Vlühendisliği Bölümü'niin ortaklaşa yaptığı çalışmayla barajın "mutîak koruma alanı"na 12 bin ağaç dikilecek. Ağaçlandırma çalışması için düzenlenen törende bır konuşma yapan İSKİ Genel Mürdürü Yeysel Eroğlu. havzaların "mutlak konıma alanlarfnda. kaçak olarak yapılan ve yıkılmayı bekleyen bin 500 bınanın bulunduğunu söyledi. Ppezervatifli tanıtım • ANKARA (Cumhuriyet Biirosu)-Araç tlk Yardım Servisi I S.O.S. Car(. "S.O.S. Car da Kazalardan Korur. Prezenatif de" sloganıyla prezervatif kampanyası başlattı. S.O.S. Car tanıtım broşürleriyle beraber prezervatifin de değıtıldığı kampanyada. "olası kazalara" karşı önlemlerin önceden alınması gerektiği vurgulandı. Broşürde. S.O.S. Car'ın Ankara. İstanbul E-5- TEM. izmir ve Antalya karayollarında hizmet sunduğu belirtilerek üye araçlan taminnin bozulduğu yerde yapıldığı kaydedildi. Seyhan Soylu bıçaklandı • İSTA>BLL(AA)- Kamuoyunda "Sisı" olarak tanınan travestı Seyhan Soylu. bir hayranı tarafından dövülerek bacağından bıçaklandı. Taksim Talimhane'de bulunan 2019 adlı gece kulübünden saat 07.00 sıralannda çıkan Soylu. kapının önünde hayranı olduğunu söyleyen bir kişi tarafından öpülmek istendi. Bu isteğe direnen Soylu. kimliği belirsiz ha\ranı tarafından dövüldükten sonra sağ bacağından bıçakla yaralandı. Olaydan sonra Taksim Hastanesi'ne giderek baçağındaki yarayı diktiren Soylu. daha sonra International Hospital'da tedavi altına alındı. Soylu'nun sağlık durumunun iyi olduöu öûrenildi. Kömür sobası zehirlenmesi • İSTANBl L (AA)- Ümraniye'de. kömür sobasından zehirlenen iki kızkardeşten Filiz Ervet Tut öldü. Ferhat Paşa Mahallesi G. 13 Sokak 100 numarada sabah saatlerinde meydana gelen olayda. ısınmak için kömür sobasını yakan ve uykuya dalan Filiz Nervet Tut (17) ile ablası Yasemin Tut (20). gazdan zehirlendiler. Haydaq3aşa Numune Hastanesi'ne kaldınlan iki kardeşten Filiz Nervet Tut. tüm müdahalelere karşın kurtanlamadı. Yasemin Tut'un tedavisinin sürdürüldüğü bildirildi. Berlin toplantıları • BERLİN (AA)-Almanya Sosyal Demokrat Partisi {SPDjMillenekiliLeyla Onur. Tiirkiye'nin Avrupa Birliği'nin dışında tutulmasında en büyük etkenin. üye ülkelerin milliyetçilik duygularının ön planda olmasından kaynaklandığını söyledi. Berlin Türk Teknoloji ve Bilim Merkezi tarafından düzenlenen Berlin toplantıları çerçevesinde. Almanya'da kültürel zenginlik ve etnik azınlıklar konulu sempozyumda konuşan Leyla Önur. Türkiye"nin gümrük birliğine alııımasını canı gönülden istediğini de belirtti. Cam silme, çiklet satma gibi işlerden 'yetişkinlerin acıma duygusu' nedeniyle büyük kazanç sağlıyorlar 24 saatiııi sokakta geçiren çoculdar ASUMAN ABACIOGLL tZMlR- "Sokakta" çalışan çocukların sayısı çığ gibi artıyor. Cam silme. ayakkabı boyacılı- ğı. çiklet satma gibi işlerden "yetişkinlerin acı- ma duygusu'" nedeniyle büyük kazanç sağlayan çocuklar. sonunda "sokaklann cazibesine" ken- dilerini kaptırıyorlar. Sonra gelsin tiner ya da bali alışkanlıgı. Sokak çocuklarını korumak için dernek kuran bır avuç gönüllü. sokaklann cazibe merkezi ha- linegelmesiniengellemekiçinbaşlartıkları kam- panyada. yetişkinlere şöyle sesleniyor: "İyi ni- yetle \erdiğiniz her lira. bu çocuklan felakete sü- riiklüyor. Liitfen. satış yapan çocuklara aldığınız malın değeri kadar para veriniz." Kalabalık kavşaklarda kırmızı ışıkta duran araçlann camlannı silmeye çalışırken görüyoruz onlan. Ya da sabahın erken saatlennde büyük otel- lerin önlerindeki jicak ha\a üfleven mazgallar- da kıvnlıp kalmış. uyurken. Içimizdeki acıma ve çaresizlikduygusundankurtulmak. onlan bir an önce yanımızdan uzaklaştırmak için ellenne pa- ra tutuş.turuvenriz. aslında kötülük yaptığımızı bilmeden. Bali alışkanlıgı Oysa birçoğunun e\ i. ailesi vardır. Ancak so- kaklar onlar için daha cazibelidir. Sokaklarda özgürlük. başına bııyrukluk ve bol kazanç var- dır. bir de onlan sonunda felakete sürükleyen ba- li aiışkanlığı. tzmir Sokak Çocuklarını Koruma Derneği'nde çalışan bir avuç gönüllü. çocuklan sokaklardan kurtarmak için uğraş veriyor. Yasal me\ zuat. ko- rumadaönceliğikimsesizçocuklaraverdiği için onlar da kendilerine hedef olarak ailesi ve evi olan. ancak sokaklarda yaşamayı tercih eden kitleyi seç- mişler. HacettepeÜniversitesi Sosyal Hizmetler Yüksekokulu uzmanlarının yaptığı araştırma. • Sokak çocuklarını korumak için dernek kuran bir avuç gönüllü, yetişkinlere şöyle sesleniyor: "iyi niyetle verdiğiniz her lira bu çocuklan felakete sürüklüyor. Lütfen. satış yapan çocuklara aldığınız malın değeri kadar para veriniz." Izmifde sokak çocuklarınınyaşlannındiğer bü- yük kentlerdekilerine göre daha küçük \e bali kul- lanma alışkanlığının "daha alenen" olduğunu ortaya çıkarmış. Dernek Başkanı a\ ukat Neşe- can Hürtiirk'ün de "Sokakta çalışan çocuklar çığ gibi büyüyor" sözlen. durumun \ahametıni or- taya koyuyor. Hürtürk. hemen bir şeyler yapıl- ması gerektiğini belirtirken toplumun duyarsız- lığından yakınıyor .\maç, çocuğu aileye döndürmek Derncğin > aklaşık dört ay çocuklarla ilgili ke- sinılere verdiği eğitim çalışmasının ardından sü- ren uğraşı. çocuklan aileye geri döndürmeyi amaçlıyor. Dernek gönüllüleri. sokak çocuklarını nerede bulacaklarını biliyorlar Ya heykelde ya da Bas- mane'de oluyorlar. Hürtürk'ün deyişiyle "gece- nin olmadığı yerierde". kendılerini içgüdüsel olarak gü\encede hissettikleri kalabalık mekân- larda. otel. kumarhane \ e bar önlerinde. Gönül- lüler. gece yariMnı geçen saatlerde elleriyle koy- mu> gibi buluyorlar onlan. Çoğunuadlarıyla biliyorlar. Onların güsenle- riııi kazanmaya. büroya uğramaya ya da hasta- neye götümıeye ikna etmeye çalışıyorlar. Sık sık da sokak çocuklarıyla randev ularında "'ekiliyor- lar" Hemen hepsi bali kullanıyor, sigara alışkanlı- gı bunun yanında zararsız gibi kalıyor. Izmir'de uçucu madde bagımlılığının tedavisi için bir mer- kezin olmaması. dernek gönüllülerinin en çok ya- kmdıklan konu. Dünyada 100 nıilyon. Türkiye'de ise yaklaşık 70 bin çocuğun sokaklarda yaşadığına işaret eden Hürrürk. sokak çocuklannı üç gruba ayın- yor: Sokakta çalışan. ancak aileleriyle bağlan kop- mamış ve belli saatlerde evlerine dönenler: ai- lesiyle ilişkileri kopmak üzere olan. eve geç dö- nen \ e ailenin dışanda ne yaptığını bilmediği. ara sıra sokakta geceleyen çocuklar.. \e üçüncü grup da evlerine uzun aralıklarlagiden. 24 saatini so- kaklarda geçiren çocuklar... Ailenin ihmali de söz konusu Aılelerın "ihmali" söz konusu; ancak Hür- türk. ana-babaların ihmalınin daha kötü boyut- lara ulaşmadığını söylüyor En öncelikli amaç. çocuklan "sokaklanncazibesine" kaptırmamak. Oysa günde 1 mılyona kadar ulaşabilen gelir sağlayan çocuğu ailesi de sokakta çalışmaya leş- vık edebıliyor. Burada toplumun duyarlılığının devreye girmesi gerekiyor. Bir sakız için 100 bin lira \eren yetişkinin. bu paranın bali almaya harcanacaöını bilmesi gerekiyor. Diğeryandan çocuklara bali satmak için sabah saat 07.00"de dükkânını açan ve gece yansında kapatan satıcılar var. Bali. narkotik sayılmadığı için hiçbir şey yapılamıyor. Neşecan Hürtürk. yakında devreye girecek çocuk misafırhanesi ve uyumevi için hazırlıklannı sürdürdüklerini söylüyor. Bu arada basjattıklan kampanya ile toplumda çocuklara yönelik duyarsızlığı gidermeye çalışıyorlar. "Buçocuklaragerçekten \ardımet- mek istiyorsanız. lütfen derneğimizle irtibat kurunuz" divorlar. Erozyonla Mücadele Haftası başlıyor Ya önlem ya da çölleşme İBRAHİM GÜNEL Türkiye. her yıl en az 500 milyon ton verimli topragı- nı, çeşitli doğal nedenlerle akarsulardan denizlere ve göllere taşınması yoluyla kaybediyor. Giden bu top- rağın yogunluğu. Kjbns ada- sını fOsantimetrekalınlık- ta kaplayacak büyüklükte. Uzmanlar. doğal veya yan- lış kullanım sonucu kaybo- lan bu toprak nedeniyle ge- lecekte ülkenin büyük bir bölümünün çöi olacagına dikkat çekiyorlar. 1992 yılı'nda Rio'da dü- zenlenen DünyaÇevreZir- vesi'nde açıklanan verilere göre. Türkiye'deki mevcut •*eroz>onlaşma" hızı sürer- • 1992 yıltnda Rio"da düzenlenen Dünya Çevre Zirvesi"nde açıklanan verilere göre, Türkiye'deki "erozyonlaşma" hızı sürerse 2010 yılında. ülke topraklarının yüzde 85'inin çöl olacağı belirtıliyor. se 2010 yılında. ülke toprak- larının yüzde 85'inin çöl olacagı belirtiliyor. Toprak erozyonunun ne- denlerini bilim adamları. "y anlış arazi kuüanunı. aşı- rı hayvan otlatma. bitki ör- tiisünün tahribi. arazi yapı- sı. jeolojik yapı, iklim. bi- linçsizlik. düzensizlik \e ya- sal sorumsuzluklar" diye sıralıyorlar. Toprak erozyo- nu ise "yaşamın kaynağı olan toprağın. kendisini ko- ruvan bitki örtüsünün vok edilmesi sonucu, su \e rüz- garla sürüklenip kullanık- ma/durunıadü^mesi~ ola- rak tanımlanıvor. Sonuç olarak toprak. için- deki bitkilerin yaşamasııu ve büyümesini sağlayan mi- neralîerini kaybedip çorak- laşıyor ve giderek çöl olu- yor. Bilim adamlan bu du- rumun. gelecekte ülkede aç- lık, susuzluk. afetler, kent- lere göç ve sosyo-ekono- mik çalkantı ve çöküntüle- re neden olacağını söylü- DSP, erozyona karşı uyardi: Barajlar, 20 yıl sonra dolacak BÜLENT SARIOĞLU ANK.\R-\-DSP"ninormanlıkalanlarve erozyonla ilgili olarak yaptığı araştırma, 20 yıl sonra Türkiye'deki 14 barajın büyük oranda kullanılamaz duruma gelebilece- ğini ortaya koydu. DSP parti meclisi üye- si ve çevre yüksek mühendisi Nizamettin Sım Kazancı. hükümetin. yoksul durum- da bulunan orman köylüsüne verdiği seçim rüşvetleriyle ülkenin geleceğini karanlığa ittiğini söyledi. Kazancı. Cumhuriyet'e verdigi bilgide. 77.9 milyon hektarlık genişliğe sahip olan Türkiye yüzeyinin yüzde 26'sının orman- lık alan sayıldığını. ancak bunun sadece yüzde 43.8'likoranının verimli olabildiği- ni kaydetti. Dünya ortalamasına göre nü- fus başına 1.2 hektar. Avustralya'da 7.2 hektar ve Kanada'da 18.7 ormanlık alan düştüğünü. Türkiye'de bu miktarın 0.35 hektar olduğunu kaydeden Kazancı. Al- manya'da 5.63 metreküp. Romanya'da4.59 metreküp. Fransa'da 4.15 metreküp olan yıl- lık ortalama büyüme miktannın da Türki- ye'de 1.4 metreküp düzeyinde gerçekleş- tiğine dikkat çekti. I santimetre toprağın yaklaşık bin yılda oluştuğunu. ancak Anadolu yanmadasın- da her yıl 500 milyon ton toprağın deniz, göl ve barajlara taşındığını bildiren Ka- zancı. 20 yıl sonra 14 barajın kullanılmaz hale geleceğini söyledi. Anayasanın 169. maddesınde. "^anan ormanların yerinde yeniorman yetiştirilir. Bu .verlerde başka çe- şit tanm \e hav \ ancılık yapıiamaz. Orman- lara zarar verilebilecek hiçbir faaliyet ve eyleme müsaadeedilemez" hükmünün yer aldığını vTjrgulayan Kazancı. şunlan söy- ledi : " Ülke nüfusunun vaklaşık 4te birinin, ormanların içinde veya bitişiğinde yaşa- makta olması ve orman köyliilerinin belki de ülkenin en yoksul kesimîeri arasında ol- ması. ülke çıkarlannın bilincinden yoksun hükümetlerin bu konuyu istismar etmele- rine neden olmaktadır. Seçim rüşveti ola- rak ortaya konan ormanlann. çevre bilin- cinden yoksun bu ve benzeri hükümetlerin elinden kurtulamaması durumunda bu ül- kenin geleceği aydınlık görülmemektedir." yorlar. Yakın gecmişte vaşadığı- mız Senirkent ve Izmir fa- cialarının temel nedeninin, bilinçsizce yok edilen bitki örtüsünün sonucu olarak oluşan "erozyon" olduğu- nu belirten uzmanlar. yakın gelecekte de Türkiye'y i ye- ni afetler beklediğine dikkat çekiyorlar. Eğer erozyonun önüne geçilmezse. Türkiye'nin ya- kın gelecekte temel gıda maddeleri ithal edeceğini açıklayan Türkiye Erozyon- la Mücadele, Ağaçlandır- ma ve Doğal Varîıklan Ko- ruma Vakfı (TEM A), soru- nun topyekûn bir mücade- le ile çözüleceğini belirtiyor. TEMA Vakfı Yönetim Ku- rulu Başkanı HavretîinKa- raca. bugüne kadar vatan- daşlann geçim için. hükü- metlerin ise seçim için Tür- kiye'nin doğasını ve orman- lannı tahrip ettiğini öne sü- rerek. "Erozyonla kaybet- tigimiz sadece toprak. su ve bitki örtüsü değil. gelecegi- miz, işimiz. asımız ve dünva mirasının bir parçasıdır" diyor. Bugün ülkemizde yaşa- nan yaygın erozyonun ve çölleşmenin aşın nüfus ar- tışı ve kırsal kesimlerden göçün nedeniyle ortaya çı- kan çarpık kentleşme sonu- cu oluştuâuna dikkat çeken TEMA Vakfı. her yıl gele- neksel halegetirdiği "Eroz- yonla Mücadele Haftasrnı bu yıl Cumhurbaşkanı Sü- leyman Demirel'ın de katı- lacağı birtoplantı ilebaşla- tıyor. Çeşitli etkinliklerin ger- çekleştirileceği haftanın açı- lış. toplantısında Cumhur- başkanı Demirel'in de bir konuşma yapacagı öerenil- di. Bir bardak 'hav hav' 11 ayiık Khun Yai, dünyadaki \brkshire Terrier cinsi köpeklcrin en küçüğü. Ban«koklu sahibinin bir su bardağına sığdırdığı Khun \ai*nin boyu 12 santimetre, ağırlığı yanm kilocivannda. (Fotoğraf: REUTER'.) Cevreciler Milletvekili adaylanna 'nükleer sorgu' İZMİR(Cumhuriyet Ege Bürosu) - Antı-nükleercı- ler. cevreciler ve gönüllü kuruluşlarıntoplantısı. *Ta- şucu'ndan Akkuy u'va insan /JrKİri". 'Milletvekili aday- lanna nükleer sorgu' ve "Mersin'i tahliye planı" önerileriyle son buldu. SOS Âkdeniz Derneği öncülüğünde düzenlenen İki günlük Izmir toplantısın- da. Türkiye'nin çeşitii yö- relerinden gelen çevreci v e gönüllü kuruluş temsilci- leri. gündeındeki temel çev- re sorunlarını tartıştılar. Toplantının ana konusunu nükleer santrallar ve siya- nürlü altın oluştururken ha- va kirlıliszi. orman katliamı. doğal SÎT'lerde ve resmı kurumlarda yasaklanıyor ve yasayı çiğneyenlere bü- yük para cezası öngörülü- yor. Toplantıda. nükleer santrallanndurumu. Erme- nistan'daki eski nükleer santralların yenıden çalış- tırılması yaklaşımı konu- lan tartışıldı. önenlergeti- rıldi ve kararlar alındı. Toplantıda. yaklaşan se- çimler göz önüne alınarak nükleer yanlısı partilerin toplantılarında milletveki- li adaylarının 'nükleersor- gu'yaçekılmesi kararı alın- dı. Düzenlenecek kampan- yalarla parti toplantıların- da nükleer santral gündeme getirilecek ve partililerın halkın önünde yanıt ver- mesi istenecek. SOS Ak- deniz Derneği Ankara Söz- cüsü Nesrin Timur. öneri- lerini. gelecek hafta Batı ve Doğu Akdeniz çevre örgüt- lerinin katılımıyla Alan- ya'da gerçekleştinlecek top- lantıya aötüreceklerini söy- ledi. Uzmanlar, az yağış ve kurak mevsimlerin, ormanlan iki ağacın sürtünmesinden bile yanacak duruma getirdiğini belirtiyorlar Ddim değişildikleri., zaman ayarh bomba ÜMİT OTAN İZ.MİR - Orman yangınlan. kurak- lık. çölleşme. ani sel baskınları. salgın hastalıklar. ısınan deniz suyu... Liste uzuyor. Hızla ısınan. iklimi değişen dünyamızda gerekli önlemler hemen alınmazsa "zaman avarlı bom- ba" diye tanımlanan iklim değişikli- ği. yaşamı yok edecek. Ilk önlemi alan; iklim değişikliğinin getirdiği zararla- n ödemekten bıkan ve iflas eden dün- yadaki büyük sigorta şirketleri oldu. Si- gorta şirketlen. iklim değışikliğinden doğan zararlan sigorta güvencesinden çıkarmaktan başka çare bulamadı. Çevre örgütü Greenpeace, iklim de- ğışikliği ve onun yarattığı küresel ısın- maya yeniden dikkat çekerken son ge- lişmeleri içeren bir rapor yayımladı. Türkiye'nin de içinde bulunduğu ku- şakta yaşanan "çevre felaketlerT'nin giderek artacağı, orman yangınlan. çölleşme ve ani sel baskınlannm insan- lık gündeminden düşmeyeceği belır- tilen raporda. ~lsı artışuidan insanlar sorumlu. Istedikten sonra gerçek ve dogru seçenekleri kullanarak küresel ısınmav ı \e beraberinde gelecek olan teh- likeleri alt edebiliriz. Veter ki bunu can- ı vürekten isteyelim. L nutmayalım bu gidiş dünyayı değil. yeryüzündeki ya- şamı yok edecek" denildi. Yanguılarla dans Dünyanın ısınmasıyla ilgili kayıtlar 140 yıl öncesine dayanıyor. Tutulan kayıtlar ve yapılan araştırmalaratmos- ferde ısı artışının 0.3 ile 0.6 derece ol- duğunu gösteriyor. Isı artışının en önemli göstergesi orman yangınlan. 1991 yıhnda Endonezya. \99Tdc Si- birya. Kanada. 1994'te Avustralya. Türkiye ve Yunanistan ve bu yıl için- de Kıbns'ta yaşanan büyük ornıan yan- gınlan ısı artışının en önemli sonuçla- n olarak gösteriliyor. Uzmanlar. daha az yağış ve kurak mevsimlerin. orman- ları. iki ağacın sürtünmesinden bile yanacak duruma getirdiğini belırtiyor Isviçreli bilim adamı Dr W'ilfrkd,dün- yanın çatısı olarak adlandırdığı buzul- • Sigorta şirketleri, iklim değışikliğinden doğan zararlan sigorta güvencesinden çıkarmaktan başka çare bulamadı. • Deniz seviyelerinin yükselmesi, deniz suyunun ısınması. hızla artan salgın hastalıklar, böcekgillerin hızla çoğaJması. mercanlann beyazlaşması ve dünyanın ısınması. iklim değişikliğinin sonuçlan arasında yer alıyor. lardaki erimeye dikkat çekerek bunun dünya için alarm olması gerektiğini söylüyor. 1978-1987 yıllan arasında yüzde iki oranındabuzul erimesi sap- tayan ABD Uzay Araştırmalan Mer- kezi de tek neden olarak ısı artışı ve se- ra etkisini gösteriyor. Dünyanın ~ateşininyükselmesi'"nin bugün yaşanan sonuçları ise şu başlık- laraltında toplanıyor: Yayılan kurakhk: Küresel ısınma ta- nmda en büyük riski beraberinde ge- tiriyor. Birleşmiş Milletler raporlan, ısınmanın yiyecek üretiminı olumsuz etkilediğini gösteriyor. 1990 yılında Kaliforniya ve Peru beş yıl süren ku- raklıkla karşı karşıya kaldı. 1991 yı- lında kuraklık bu kez Avrupa"ya "sıç- radı". 1991 yılında yağışların normal gerçekleşmesine karşın İngiltere kurak- lığa yenik düştü. 1992 yılında Fransa, İspanya, Danimarka. Avusturya ve Yu- nanistan'da ilk giindem maddesi kurak- lık oldu Brezilya. Zambiya. Angola, Mozambik. Somali. Namibya ve Gü- ney Afrika kuraklığı en yoğıın yasayan ülkeler. Giderek kötüleşen seller: Artan ku- raklık. azalan yağış oranına karşılık ani veşiddetli seller giderek artıyor. İs- veç'te hazırlanan rapora göre yıllarca susu7İuk çeken ınsanlann biranda su- da boûulabıleceği belirtilıyor. Muson yağmurları Bangladeş, Burma ve Hın- distan'da milyonlarca insanın yaşamı- nı altüstederken. seller yayılmayı sür- dürüyor. Çin. Japonya. Şili. ABD. Av- rupa ve Iran'da sel can almayı sürdü- rürken kuruyan yataklarda yaşayanlar en çok etkilenenİer arasında yer alıyor. Türkiye'de İstanbul, Izmir gibi büyük kentlerin yanı sıra, Karadenız. Akde- niz ve Ege'nin birçok yöresi sel tehdi- di altında. Şiddetli rüzgârlar. deniz seviyeleri- nin yükselmesi. deniz suyunun ısınma- sı. hızla artan salgın hastalıklar. bö- cekgillerin hızla çoğalması, mercanla- nn beyaziaşması ve dünyanın ısınma- sı. iklim değişikliğinin sonuçlan. İlk önlem sigortacılardan Küresel ısınmayı durduracak önlem- ler almaya yönelik girişimler boşluk- ta kalırken. ısınmanın getirdiği zarar- lan ödemekten bıkan ve çoğu iflas eden sigorta şirketleri. kendi önlemle- rini aldilar. Son beş yıl içinde milyar- larca dolarlık ödeme yapan büyük si- gorta şirketleri, iklim değişikliğinden doğacak zararlan sigorta güvencesi kapsamından çıkardılar. Türkiye'de yaşanan sellerde de sigorta şirketle- riyle sigortalılar arasında büyük kar- maşa yaşandı ve yaşanıyor. Dünya birçok olumsuzlukla karşı karşıyayken başta Fransa olmak üze- re bazı ülkeler nükleer denemelerden vazgeçmiyor. Birleşmiş Milletler Silah- sızlanma Komitesi'nce kabul edilen "nükleer silah denemelerinin derhal durdurulması ve bu tür denemeleri ya-. pan ülkelerin kınanması" vönündeki karartasansına ne kadar uyulacağı da merak konusu. Silahsızlanma Komitesi'nde yapı- lan oylamada Türkiye'nin çekimser kalması çevre örgütlennce büyük tep- ki topladı. "İzmir Çevre Hareketi Avukatla- rf'ndan Noyan Ö/kan. "Fransa ve Çin'in 1995 yılında yaptıklan anlanı- sı/ ve çirkin nükleer testlere karşı alı- nan bir kararda çekimser kalınmasını bir TürkiyeCumhuriyetivurttaşıolarak ü/üntüyle karşılıvorum" dedi.