Katalog

2CKASIM 1995 PAZARTESİ CUMHURİYET SAYFA KULTUR 15 Bir araşttrmayı değerleııdirerek 'İdeal TürkResmi'ni ve 'En İstenmeyen TürkResmi'nioluşturanKomarveMelamid: Tiiıider neden beyazı sevîyor? EMRE KOYTNCUOĞLL 4 Uluslararası Istanbul Bıenalı ne da- vet edılen eskı Sovvetler Bırlığı nden Amenka va goç etmı> "Amerikan" pasa- poriu sanatçılar Vhali Komar ve AJe\ Metamıd,Turk toplumumun resım ıle ıl- gılı ısteklennı orta>a koyan bır araştır- ma\ı değerlendırerek "İdeal Turk Res- mi'nı \ e "En lstenme>en Turk Resmıs *nı olu^turdular Komar ve Melamıd. 1994'te Amenka Bırle^ık Devletlerı nde avnı çalı^ma ıle "ideal -Vmerika Resmi~nı Rusv a da "İde- al RusResmı"nı vesonradaMrjvlaFran- sa Danımarka. Ukrajna nın ıdeal reMm- lennı vaptılar Şımdı de Istanbul Bıenalı ıle bırlıkte Turkı>e nın "ideal resmı*" bıt- tı \apılan ara>tırmadakı sorular her ülke ıçın aynı Şu anda araştırmalan tamam- lanmış ancak daha resımlerı vapılmamı^ ulkeler arasında Kenja izlanda ve Cm >eralı\or K.omar \e Melamıd ın bu ça- lışmalan dumanın bırçok verınde sergı- lenmekte DAB Pazarlama Araştırma AŞtarafın- dan bıenal ıçın vapılan araştırma sonun- da Turk toplumunun bır resimde nelerıs- tedığı be!ırlenmı> Araştırma dığer ulke- lerde olduğu gıbı v uz vuze goruşmeler \e yazılı bır soru formuna bağlı kalınarak yapılmış İdeal Turk Resmı nı belırleye- cek bu araştırmaya Turkıye nın farklı bol- gelennden ınsanlar katılmış Araştırmanın ılgınç sorunlanndan ba- zılan şoyle • Deneklenn 3 4'u renklenn ınsanla- nn ruh halını etkıledıklenne ınanıvor • En çok tercıh edılen renkler arasinda mavı bınncı sırayı bejaz ıse ıkıncı sıra- yı alıyor • Araştırmaya katılanların vuzde 53*ü evlennde sanat esen olduğunu soylujor • Evcıl havvan fıgurlennı yabanı hay- \an fıgurlenne tercıh edenler v, uzde 53 • Resımlerde, doğal mekân goruntule- nnden gol nehır \e okyanus tas\ ırlennı tercıh edenler \oizde 36 Orman tas\ ırle- n ıse yuzde 25 ıle ıkıncı sırayı oluşturu- yor • Resmfn tasar mmdu "düz, kola\ ve anlaşılır" motıflen seçenler vuzde 45"i. "karmaşık.egzantnk* 1 motıfkn seçenler ıse vuzde 37 >ı oluşturuyor • "Genelde daha ciddi >a da neşeb renklen mı seçersınız*'sorusunu ıse, araş- tıımaya katılanların yuzde 46 sı "neşeli" olarak ce\aplandırmış Cıddı renklen se- çenler ağırlıklı olarak gençler • "Beğendıgınızresimlerdeinsan figur- lerinde çalışan va da dinlenen ınsanı mı tercıh edersıniz"" sorusuna v uzde 70 ı "ça- lışan ınsan" olarak cevap vermış • "Çocuklannızdan biri sanatçıyla e\- lenmeye kalkışırsa ne yaparsınız?" soru- suna vuzde 68 ı "Kanşmam" demış - fürkıve'nın ıdeal resmını vaparken araştırma sonuçlannda en çok dikkatini- ziçeken nevdı? KOMAR-Sevılen renkler arasında be- yazın ıkıncı sırada>eralması bızıçokşa- şırttı Şımdtye kadar 10 ulkede bu araş- tırma tamamlandı ve Turkıye dışında dı- ğer ulkelerın hıçbınnde ılk uç sırada be- yazyok Her ulkede ılk sırayı mavı alıyor ardından da kırmızı ve yeşıl gelıyor Bır tek Turkıye de bu değıştı Burada ılk üç sırayı mavı bevaz ve yeşıl aldı Bu bıze çok ılgınç geldı Tabııyaptığımıztabloda dığer ulkelenn tablolarından çok farklı oldu - Sızce nedenı nedır? MELVVIİD- Berhn Unıversıtesı Fel- sefe Protesoru BorisGro>s,ulkenızdc bır ışık kulturunun olduğunu sovluvor Tur- kıye nın ruhanı bırtarafı olduğunu bırçok dının medenıvetın kokenının devamı ol duğunu v e bevazın bu nedenle tercıh edıl- dığıni duşunuyor Bu onun açıklaması Bız bır açıklama getıremıyoruz, ama ger- çekten çok ılgınç - Farklı külturlenn egemen oJduğu ul- kelenn tumunde ılk sırada ma\ının vcr alnıasım açıklavabılnor musunuz' KOMAR - Bılınçaltında hepbır"ma\ı gok> u z u " var herhalde Mavı ana renklerden bırı Blue-jean lerın bu kddar tutmasinın nedenlennden bın de bu olabılır Ama bır ulkenın çoğunluğundan bahsederken juzde 30'undan bahsedıvoruz Çunku renk spektrunıunda 7ayrı seçenek var O yuzden bırrenkte yuzde 30"a ulaşmak ço- ğunluğun tercıhı anlamina gelıvor MELAMİD- Yıne her ulke ıçın geçer- lı olan tercıhlerden bırı resımde dogal mekan ve manzara tasvırlerının olması \anı.şımdı\ekadartumulkelerdeençok / nsanlann seçtığı resmı vaparak. sanatta demokrasının gerçekleşmesını ısteyen Komar \e Melamıd'ı, Turkler arasında yapılan araştırmada, sevılen renkler arasında bevazın ıkıncı sırada yer alması çok şaşırtmış Şımdiye dek 10 ulkede bu araştırmanın tamamlandığını \e Turkıye dışında dığer ulkelenn hıçbınnde ılk uç sırada beyazın olmadığını belırten sanatçılar, bunun nedenını de merak edıyorlar ıstenenler arasında bır ortaklıkkurulabıl- dı \ncak ıstenmeven ya da kotu olarak betımlenenler ulkeden ulkeye farklılık gostenyor "Kohı'"lerde hıçbırortaknok- ta bulamıyorsunuz Bu da sanıyorum kı "iyı"nın ımgesı ınsanlar ıçın avnı, ancak "kotü"nun ımgesı kulturlere gore değı- şik "Kohı"nun bırçok >uzu var Şuna ınanmavd başladık "kişisel olan herşe> evrense)" aslında - Ne zamandır ıkilı olarak çalısıvorsu- nuz? Sanat çok bırcvscldır. denir. Ikı baş- lılık sorun \aratmıyor mu? MELAMİD -60* lann sonundan ıtıba- ren beraber çaiışmava başladık Ikılı o!- manın önemıne ınanıyoruz Bızce her şe- yın ıkı başı olmalı Roma Imparatorlu- ğu nun sembolu olan ıkı başlı kartal gı- bı Zaten bu ımparatorluk daha sonraları doğu ve batı dıye ıkı>e ayrıldı Onumuz- dekı vuzvılın retormu bızce "ıkıliğuı" kabuluvle olacak \ onetımlerın, parla- mentoların da bovle olması gerektığını savunuyoruz Her hukumetın ıkı başı olmalı Bunlar va ıkı farklı cınsi va da ıkı farklı neslı temsıl etmelıler Orneğın Amenkan Hu- kumetı nın başında ıkı kışı olsa herhal- de bu kadar guçlü olamazdı Ama Fran- sız Hukumetı nın başında ıkı kışı olsa, onlar daha başanlı olurlar sanınm Her zaman ıkı goruş vardır bu yuzden ıkısı- nın de aynı guçte sav unulması sonucu alı- nan kararlar çok daha doğru olacaktır Doğalı da bu zaten -Ideal Turk Resmı'ne bıenalden sonra ne olacak' Istanbul'dan sonra kaülacağı- nı/ bir sergı va da bıenal var mı? MELAMİD - Bız vaptığımız "Ideal Turk Resmı"nın Turkıye'de kalmasını ıs- tıyoruz Bu resım Turk ınsanının aynası- dır o yuzden \menkada bır yerde asılı olmasının hıçbıranlamı >ok Turkıye ıçın onemlı olan bır resım, bızce Sanatta demokrasi - Eserleriniz sızin değfl, başkalannın duşünct'lerinin vansımasından oluşuvor. Bu dıa çalışmasının alhapısını oiuşturan duşunce nedir? MELAMİD- Boyle bır çalışma sanat tanhınde ılk kez yapıldı Insanlara nasıl bır sanat urunu ıstedıklen ılk kez sorul- du Sanat. bırgrup ınsanın ısteklen doğ- rultusunda yonlenır Sanatçı ıstedığını bır jnlamda ınsanlara kabul ettınr Kendı du- şunce bıçımının estetık anlayışının kabul gorulmesını ıster Sanatçılar.tarıhboyun- ca, kralın zengınlenn şımdı de sponsor- lann desteğınde eserler \ ermışlerdır >a- nı guçlu sınıta hızmet etmışlerdır Bu yuzden sanatlarıyla bellı bır kultüru ya da sıstemı desteklerler Bız yapıtlanmız- dademokratıkbıranlayışı sergıledığımı- zeınanıvoruz Insanlar seçtıklerı tarafından yonetı- lırlerse demokrasi oluvor bız de ınsanla- rın seçtığı resmı yaparak. sanatta da de- mokrasının gerçekleşmesını ıstıyoruz Ideal Turk resmı dışında. bırde ıdeal ol- mayan yanıtercıhedılmeyenıdeyaparak azınlığın ısteklerıne saygı duyduk Gu- numuzun dıktatoru çoğunluktur Çoğun- luğun ısteklenne gore sıstem yurumekte- dır Sanatçılar dunvada dolaşan ve ken- dını tanrı sanan, kuçuk dıktatorlerdır KOMAR-Turkıye'nın beyazı seçme- sının bır nedenı de bırçok kulturetanıdık- lan hoşgoruden kavnaklanıyor olabılır Bılı>orsunuz. beyaz burun renklen yan- sıtır, ıçınde banndmr BUAŞAMADA ŞÜKRAN KLRDAKLL Geveze Konuşma duşkunluğu sınır tanımaz kımselen dılı- mız rengı anlamına yansıyan bır sozcukle nıtelıyor Geveze Eskıden mahallenın kahvesınde "esır alacak" adam anyordu Şımdı TV ekranında partı mıtıngle- rınde beyın yıkamaya çalışıyor • Hoca Nasrettın'ın hındısı gıbı duşunenlerımız ner- deyse, geveze orda • Mevlânâ, Mesnevî'de "Kendı sozuyle sarhoş olur" der geveze ıçın "Ama onunla şarap arasında ne te- daryo/var "(Cıltl.sf 38) • Sozcuğun gızılgucunu bılmez geveze Bılse ho- vardaca harcar mıydı • Papagana sormuşlar Senınle geveze arasında neaynm var?' "Ne olacak " demış papağan "ıkımız de ezben- mızı konuşuruz " • Bır zamanlar kendını bılmezlık sayılırdı gevezelık. Gunumuzde kışısel tutarsızlıgı aşarak toplumsal has- tahklarımızdan bırı oldu Hem de bulaşıcı • Ne dınlemek marıfet koyun gıbı ne laf ebelığı. Usa bağlılığın bır olçutu soyleşım • "Delı delıden hoşlanır ımam oluden " Geveze ge- vezeden hoşlanmaz Dınleme yetenegı yok kı • Sır venr geveze ser vermez • Gevezeler dunyası sozu kırleterek kurtulmaya ça- lışıyor yenı çızgenler yaratacak sozcuklerden Kotu paranın lyı parayı kovması gıbı • "Duygularımı renklenn aracılığıyla algılıyorum "de- mış Matisse. Benı de sozcukler goturuyor duygula- nma Ama kırletılmemış olanlan • "Meclıste bana soz soyletecek adam bulsam"ö\- yor Mevlânâ, ' Çımenlık gıbı yuzbınlerce gul bınktı- nnm Fakat soz soylerken de nefes olduren bır pe- zevenk olsa gonuldekı nukteler hırsız gıbı kaçar " (Mesnevî, cılt IV sf 108) • Hapıshanede gevezeyle aynı koğuşta yatan umar- sızın bır gunu kaç gune sayılmalı • Hadı partının gevezesı partısını kuçulturdıyelım Ya devletlının gevezesı 91 • Hangı dalda dıkış tutturamaz geveze'' Edebıyatta bılımde toplum savaşımında • "Zannetme kı şoyle boyle bır söz, Gel sen dahı soyle boyle bır soz " Şeyh Galıp. - "* r • ÇAĞDAŞ YAŞAMI DESTEKLEME DERNEĞİ sızlerle, ulkemız ıçın yapılabıleceklerı goruşmek ıstıyor Tel.: 275 50 82 "Sinemanın 100. yılında, muhteşem bir kadro, görkemli bir sinema tarihi" Juıle Gayet, Mıchel Pıaolı, Morcello MastTOionnı, Emmonuel Solınger, J P Belmondo, Alaın Delon,^erard^Depardıeu, Honna Schygullo, Jeanne Moreau, Hornson Ford, Anouk A/me, Gmo LolobngırJo, Cattıenne Deneuve, Robert De Nıro Yönetmen" Agnes Varda Beyoğlu Alkazar'da (245 73 83) 12.15-14.30-16.45-19.00-21.30 ROSA LUXEMBURG 17 25 26 Kasım Cuma 21 OO Cumartesl 15 3O 21 OO Pazar 15 3O T*ogun imtmk umrın» 2 9 16 Arolık Cumorîes 5 3O ^ ÛO 3 0 17 Arol k Pazo 15 30 KUCUKSAHNf ATLAS FASAJI tCTOCLU TU 251 »5 17 T.C KÜLTÜR •AKANUGI V I tttîîlti* >N KATKILARI İLE 5 Perküsyon P Sanat Galerısı METİN ÜNSAL 21 KASIM - 11 ARALIK 1995 TbphoneİK)ğluCo<«es.AltunızadeAJSiaiDARiy (0216) 391 19 21 / 63OJ Tütüncü Mehmet Güreli Serdar Gönenç Saruhan Erim Tımuçin G'ûrer ÜmitKsvanç 24KasımSahSaat203O CABARET CİNE Vı-slpnurVık N« 2Amıv«ık"n Td KIM O? &DACumartesı Pazar 16 31 ^ 18 Kasım 24Aralık ___-CfBSS^ Kum,Pan,Ya. KUMPANYA SAHNESI ISM TARLABAŞI 235 54 57 B U L U N M A Z KÜLTÜR MERKEZİ ŞIIR İRMAGI-II Aydın Ozturk Bernn Taş Nıhat Ateş Ayhan Ergun Ismet AJıcı Sınan Kutlu Suleyman S. Kardal Istıklal Cad. âauvur Psj. 212,1 Calataıvly Tel: 513 74 31 . Î51 «5 23 UYCUUUMAU TİYATRO KURSLARI BAŞLAMIŞTIR. 0-0216-414 77 02 Sanat Galerisi SUNAR 18 KASIM-8 ARALIK NAZMİ ZİYA İBRAHİM ÇAIJJ NAMIK İSMAİL SAMİ YETİK EŞREF ÜREN HAMİT GÖRELE CEMAL TOLLU CEVAT DERELİ ZEKİ KOCAMEMİ ALİ ÇELEBİ İBRAHİM SAFİ ^ckayık Sokak 45/3 Teşvikiye 80200 İstanbul Tel (0 212) 248 31 65 Fox: (0 216) 368 69 46 CEMALREŞİTREYKONSERSALONU İSTANBUL BUYUKŞEHİR BELEDİYESİ 20 Kasım 1995 Pazartesı Saat 19: TAŞKIN SAVAŞ TÜRK MUSIKÎSİ VE n ^ ^ ^ ^ U M k f (Kemençe) Bektaşi Nefesleri Bilet Fı>utlan 200 000-150 000 TL ***** 24 Kasım 1995 Cuma Saat 19 30 Bılet Fıyatlan 400 000-300 000 TL ***** 25 Kasım 1995 Cumartesı Saat 19 30 OPERA POPS Büet Fivatlan 400 000-300 000 TL İ KENT OYUNCULARI 246 35 89-247 36 34 LÜTFEN KIZIMLA 5 < ^ n EVLENİR MİSİNİZ? Oy^° 25 Kasım:15.00-21.00 26 Kasım: 15.00 Son 4 Oyun VER ELİNİ BR0ADWAY 23 ve 24 Kasım: 21.00 13 Aralık'tan itibaren RAMİZ ile JÜLİDE Kültür Sanat ılanlarınız rçırr 293 89 78 (3 hat) CRR X o m w Salenu: 232 98 30-231 54 98 (Rezerasvooiannu kabui edılır) AKM KonMr Gış.li: 231 56 00 AKMCRKEZ DMttma 282 01 70 CAPITOL Altwıiıad« 391 19 30 CAROUSEL Sanat C i f * » •akırkör 570 84 34/212 Sakîfiumuzjn tum fıyat kadene e°ic!e ogfe nen ogrenu errtekl) ve Buyukşehır Beledryesı -nensuplanna % 50 en a 30 kış lık gruplara % 20 ındınm yapdtnaktadır Tınıtım Sponttrâ ^h) Aşçı, Hırsız, Karısı ve Aşığı ûyku Londra 1 » 2engm brr sefseoolan htrsız n ad kaiıllerden oiuşan çeiesjvte yemeh yediğı luks tw Franstz lokantastnda dokuz akşam boyux:a geçer Htstz dostlar m açık saçık fıkrala/ ve ığrenç soira ada£>yla eğlendırırken ona uzjn SLredır katîanmakta olan karsına da ezı/e! eder BJ arada karıs lokaniann surekii muşterdernden sessc vettz bc adamm çekcıtığıne kar>iır ve kadmlar luvatetmde başlayip lckantanm dotu kıteflefincJe devam eder ^ nsel bt seruvene atılır Aşçı bu çıf*e yardım edef ve Hırsız ın artan Şrddefne n jlak asmaz Ancak Hırsız ın mı kan acı olacakîı/ Gece 100 yaşında olan Sımon muhteşem şatosunda kah yası Fırmın ıle tnrlıkte yaşa maktadır Kendını sinema ıle ozdeşleştırmış olan Sı mon ılerı yaşı yuzunden sı nema hakkında bıldıklerını hatırlamakta zoriuk çek mekledır Bılgılerını lazele- mek ıçın kendısıne Carrnlle adında bır Sınema oğrencı sını yardımcı olarak lutar Camılle şatoda geçırdıgı gunler ıçınde Gefard De pardıeu Marcello mastro annı gıbı bırçok unlu sıne ma sanatçısının Sımon u zıyarete geldığıne tanık olur bu arada Sımon un bu /uk bır servetı olduğunu ve varısının yıllar önce esra rengız bır şekılde ortadan kaybolduğunu oğrenır Bu mırası ele geçırmek ıçın akıi almaz komplolar kurar Fakat Sımon altın çağını ^aşadığını söylemekte ve hıç de kolay kolay bunlara kanacağa benzememek ! e d ı r ORTAOYUNCULAR Ferhan Şensoy FELEK BİR GÜN SALAKKEN Cumartesı-Pazar 15.30 Cumartesı 21 00 Pazar 18.30 Ferhan Şensoy FERHANGİ ŞEYLER Cuma 21.00 10M.OYUN Ferhan Şensoy ÜÇ KURŞUNLUK OPERA Çarşamba-Perşembe 21 00 Bılet Sıtış Yerleri: SES-1SI5 OrUoyuncular Tel: 25118 654i Tum VAKKOUMA Uağazalan,ÇA(tŞ1 Maslak-lakırköy-Capitol Mağazaiarı OTOGÂRGÂRA Yılın Müzikali yine kopalı gişe DEMETAKBAĞ SİNAN BENGİER YILMAZERDOĞAN V E 2 5 K İ Ş İ L İ K K A D R O yiLMAZ ERDOĞAN TURGAY KANTURK SEANSLAK IEŞİKTAŞ PER$EMIE:2I 00 CUMA: 2100 v •• • T İ l D CUMA*TESİ:2! 00 PAZAJt:'530- 'Ç.0O * U L I U İl TAM: «00 000 TL. M E R K E Z İ Ö6RINCİ: 250 000 TL. " C " * * * ' HALK GÜNÜ: 250 000 TL. 2 6 0 1 1 5 6 ' .li ha.'k günijdür.) 2 2 7 6 i 6 3