Katalog

27OCAK1995CUMA CUMHURİYET SAYFA EKONOJVfl Erdemir'de sendikasıza zam •ZONGL LDAK(\A) - Ereğlı Demır Çelık Fabnkalan'nda sendıka kapsarnı dışında bulunan A personelı ucretlenne 1995 yıhnın ılk 6 ayı ıçın yuzde 50 zam vapıldı Erderrur ldare Vleclısı, hafta başında yaptığı toplantıda, sendıka kapsamı dışında bulunan 2 bın 400 çalışanın ucretlenne, bu yılm hazıran ayına kadar yuzde 50 zam yapılması kararlaştınldı TEStD genel kurulu topfandı •Ekonomı Servisi - Türk Elektnk Sanayıcılen Derneğı'nın (TESİD) 6'ıncı genel kurulu Netaş Yavuz Kreç Spor ve Sosval Tesıslen Konterans salonunda yapıldı TESİD Yonetım Kurulu Başkanı Tanju Argun 20O0'lı yıllarda dunya ıstıhdamınm yüzde 50'den fazlasının elektronık sanavı ve ılgılı hızmet bınmlennden oluşacagına dıkkat çektı htıalata önlem •AINKARA (Cumhuriyet Burosu)- Ithalatta Haksız Rekabetm Onlenmesı Kurulu (ÎHRÖK). yerlı üretıcılenn şıkayetlen dogrultusunda, bazı mallann ıthalatında dampıng vergısı getırdı Buna gore, polıetılen ıthalınde, Rusya ıçın 280 dolar, Bulganstan ıçın 200 dolar ve Romanya ıçın 230 dolar dampıng vergısı alınacak Ürettcî özerkliği Maliye, hükümetin aldığı zam yetkisi çerçevesinde hazırlıklannı yaptı, top siyasilerde Memıırun kaderi seçîme bagh YORUM Yetki Yasası'na Demirel'den onay ANKARA (Cumhuriyet Bıiro- su)-Memurveemeklıa\lıklann- da lyıleştırme yapma konusunda TBMM'den 6 ay sure ıçın yetkı alan hukumetın 2 5 mılyon ka- mu çalışanı \e emeklı maaşına yapılacak zammı, seçım takv ımı- negore şekıllendıreceğı beiırtıldı Hukumetın Maliye Bakanlı- ğı nın maaş zammma ılışkın du- zenlemesını benımsemesı duru- munda, en duşuk kademedekı memurun maaşı, 5 mılyon 350 bın lıradan 7 mılyon lıraya, 20 mıl>on lıra aylık alan bır genel mudurün maaşı da 22 mılyon 500 bın hrayayukseltılecek Turk Sılahh Kuvvetlen (TSK) mensuplan ve ust duzey memurlann ma- ması üzenne hûkumet, altduzey memur- aşlannda ıyıleştırme yapılmasına ılışkın lann aylığına ıyıleştırme yapmak yenne, yasa taslağınm kamuoyunda tepkı yarat- maaş zamlan ıçın yetkı aldı Maliye Ba- Cumhurbaşkanı Suteyman DemireL, Yetkı Yasası'nı dunonayladi Cumhurbaşkanlığı'nca yapılan açıklamada, yasa uyannca hukumetın 6 ay sureyle bırden fazla kanun hukmunde kararname çıkararak maaşlarda artış yapabıleceğı beiırtıldı Açıklamada yasanın ıçenğıne ılışkın olarak ^u bılgıler venldı "Anayasanın 87 ve 91. maddelerinc gore kamu hizmetierinin verimb ve etldn bir şekilde vururulmesinı sağlamak amacıyla hazırtanan Yetki Yasası. Bakanlar Kurulu"na: genel ve katma butçeiı ıdareler. ıl ozei ıdareferv bekdiyeler iie U ozel idarelen ve beledıvelenn lu'na sunmayarak vetkı ısteyen Başbakan Tansu ÇBJer'ın, erİcen seçım olasılığına karşı, zam oran- lannı kendı ımsıyatıfınde tutma- yı amaçladığı kaydedıldı Hukumetın, Malıve Bakanlı- ğı'nın, maaş artışına ılışkın hazır- ladığı duzenlemevı kabul etmesı durumunda ıse. 15 dereceden 9 dereceye kadar olan memurlann maaşlanna yuzde 35 ıle yuzde 25, 8 dereceden 4 dereceye kadar olan memurlann maaşlanna yuz- de 20 ıle yuzde 15, ust duzey me- muriann maaşlanna da yuzde 10 oranında artış yapılacak Buna gore, en duşuk kademedekı me- murun maaşı. 5 mılvon 350 bın lı- kanlığı'nın, alt duzeydekı memur ve radan 7 mılyon lıraya, 20 mılyon lıraay- emeklılenn aylıklanna artış yapılmasına lık alan bır genel müdurun maaşı da 22 ılışkın hazırladığı taslağı Bakanlar Kuru- mılyon 500 bın lıraya yukseltılecek kurduklan biriikler, bunlara bağlı doner sermaveii kuruluşlar, kanunia kurulan fonlar ve kefalet sandıklannda ısnhdam edılen memurlar, kamu iktisadı teşebbuslen veva ıktisadı devlet teşekkulleri öe 657 sayılı Devlet Memurlan Kanunu'nun geçici ve ek geçiei maddelenne gore av lık odeyen kuruluşlarda çalışanlar ıle emekliJenn mafi \e sosvaJ haklannı duzenieven kanun ve kanun hukmunde kararnamelerin mali ve sosyal haklara ılışkın hukumlenvle. özel kanunlannda veva teşkılat kanunlannda mevcut mali ve sosval haklara daır hukumlerde değışıklık ve duzenleme vetkısı vermektedir." OZTİN AKGUÇ Bipleşme Özeneştîrnıede dağ fare doğurdu seçti I ANKARA (AA) - Sanayı ve Tıcaret Bakanı Mehrrtet Donen, uretıcının, artık kendısınuı soz ve karar sahıbı olmasına karar verdığını bıldırdı Donen, duzenledığı basın toplantısında 750 bın uretıcı ve 16 bırlığı ılgılendıren Uretıcı Kurultayı'nda sonuç bıldırgesının ovbırlığı ıle kabul edıldığını belırttı Erez'den demokrasi öpneği •Ekonomi Servısı - TOBB Başkanı Yalım Erez, Guneydoğu sorununun gundeme getınldığı şu gunlerde sağlıklı karar venlebılmesı ıçtn batılı ülkelere bakmak gerektıgmı soyledı Erez Fransa nın da 199O'lı yıllann başında Turkıye nın ıçınde bulundugu duruma benzer bır durumlar yaşadığını sovledı Ekonomı Servisi - Özelleştırme Idaresı Başkanlığı (OİB) 1994'te- kı özelleştırme gelırhedefinı uy- gulama bazında yuzde 19 98, net gınşte ıse yuzde 26 12 oranında gerçekleştırebıldı BDP HaberAjansı'nın ÖlB ve- nlennden derledığı bılgıleregore, özelleştırme uygulama ve net gı- nşlennde en kotu vıl 1994'te ya- şanırken hedeflenn yuksek oran- da gerçekleştığı yıl ıse 1992 yılı oldu Buna gore eskı adıyla KOİ, yenı adıyla OlB, uygulama v e net gınş hedeflennı tutturmada başa- nsız kaldı Hedefler ve gerçeklen» OlB hedefledığ) özelleştırme gelınnı 1991'de, uvgulamada yuzde 39 05, net gınşte yuzde 39 45 I992'de uygulamada yuz- de 76 36 net gınşte yüzde 54 55 1993 *te uygulamada yuzde 23 60 net gınşte yuzde 28 00 ve İ994'te ıse uvgulamada yuzde 19 98 net gınşte vuzde 26 12 oranında tut- turabıldı OlB 1991 yılında 2 tnlyon lıra- sı satış olmak uzere toplam 2 tnl- yon lıra gelır hedeflemıştı Açık- lanan bu hedefe karşılık, uvgula- mada 799 mılyar lıra satış 769 mıJyar lıra temettu, toplam 1 6 tnlvon lıra gelır elde edıldı Yıne aynı vıl 789 mılyar lıra satış, 769 mılyar lıra temettu olmak uzere toplam 1 5 tnlyon lıra net gınş sağlandı OİB 1992 vılında4 7 tnlyon Iı- rası satış, 800 mılyar lırası temet- tu, toplam 5 5 tnlyon lıra gelır he- defı açıkladı 1992 yılında 3 2 tnl- yon lıra satış. 1 tnlyon lıra temet- tu toplam 4 2 tnlvon lıra uygula- ÖZELLEŞTIRME GELİR HEDEFİ VE GERÇEKLEŞMELER (MİLYAR TL) HEDEF GEÜR HEDEFİ GE^ÇEKLEŞME UYGULAMA TUTAR1 NET GİRİŞ TUTARJ Yıllar Saüş Temettu Toplam Satış Temettu Toplam Sat/ş Temettu Toplam 1991 2000 1992 4700 1993 23000 19940 1994 n 2.100 1995H - 2.000 0.799 0.769 0800 5500 3200 1000 2.000 25000 4600 1300 375 2.500 - 5000 411 1566 0789 0769 1558 4 200 2.000 1000 3.000 5900 5700 1300 7.000 8 576 13.200 2500 15700 499 564 87 653 (*) GelırhedefıTöfkUrasiCinsındenaçtklanmamfştır H Mılyon Dolar Genel-Iş: Karabük modeli tuzak ERGLN AKSOY ANKARA - DlSK'e bağlı Genel-Iş Sendıkası, Karabuk'u 1 lıraya satın alacak olan Hak-fş ı. "duzmece tuzağa alet olınakla" suçladı Genel- Iş Sendıkası Genel Koordtnatoru Vluharrem Kılıç, ışyerlennı satın alarak sendıkacılık yapılamayacağını, sendıkasızlaştırmayı durdurmanın yolunun ışverenlıkten değıl, sendıkacılıktan geçtığını vurguladı Kılıç, "OzeJkştirme, özel ve konjonkriirel bir yerel sorunmuş gibi ele alınamaz. Olava bu perspektiften baküğımızda sendıkaların görevi, bövle bir operasvonun vurutulebilmesini kabullenici ve kolaylaştıncı bicimde oyunda rol almak değıl, kamu mulkıyetine sahip çıkmak ve bu mulkiyet yapısına davalı bir toplumsai- ekonomık orgutlenmeyi guvenceve alacak ve etkin biçimde ışletecek bır siyasal vapüanınayı hedeflemektir" dedı Kılıç, Karabuk un özelleştınlmesının altında. hukumetın bır aldatmacasının yattığını belırttı KİT'leri 95 trilyon zarar beKİiyor ANKARA (ANKA)- Hazıne'nın, KlT'lerle özelleştırme kapsamında bulunan kamu şırketlennın 1994 yılına ılışkın beklenen zararlannm 24 5 tnlyon lıraya ulaştığı, görev zararlarıyla bırlıkte bu rakamın 124 5 tnlyon lırayı bulduğu tahmm edıldı Aralannda TDCİ, TEK ın ıkıye aynlmasıyla oluşturulan TEAŞ ve TCDD gıbı KlT'lerle özelleştırme kapsamındakı Sumer Holdıng, Tıpraş, THY gıbı kuruluşlann bulundugu toplam 35 kuruluş, 115 tnlyon 376 mılyar lıra zarar ettı 1994 yılını kârh tamamladıklan belırlenen 15 kuruluşun toplam kânnın ıse 20 tnlvon 509 mıl\ar lırayı bulduğu bıldırıldı Boylece 50 kamu şırketının gore\ zararlan hanç 1994 yılı toplam net zarannın 94 tnlyon 868 mılyar lıra olduğu tahmm edıldı Bu kuruluşlar geçen >ıl 23 tnlyon 299 mılyar lıra da gorev zaran kaydettıler ma gelın elde edıldı Aynı yıl 2 tnlvon lıra satış, I tnlyon lıra te- mettu, toplam 3 tnlyon lıra net gı- nş kaydedıldı OlB, 1993 yılında ıkı defa top- lam 15 tnlyon lıra gelır hedefı açıkladı Bu hedef daha sonra revıze edı- lerek 23 tnlyon lıra satış, 2 tnlyon lıra temettu ve toplam 25 tnlyon lıraya çıkanlarak gelır hedefı art- nnldı 1993 yılında uygulamada toplam 5 9 tnlyon lıra gelır elde edıldı 1994 yılı ÖlB ıçın gelır he- deflenndekı en buyuk sapmanın yaşandığı yıî oldu OlB, gelır hedefını butçede 1 4 mılyardolar satış, 255 mılyon do- lar temettu, toplam 1 7 mıKar do- lar olarak açıkladı. Daha sonra bu hedef 2 3 mılyar dolar satış 405 mılyon dolar temettu, toplam 2 7 mılyardolara yükseltıldı OlB ta- rafindan yıne revıze edılen hedef. toplamda 2 5 mılyar dolara çekıl- dı Bu hedefın 2 1 mılyar dolan- nı satış, 375 mılyon dolannı da te- mettü gelın teşkıl edıvordu ÖlB 1994 vılında411 mılyon dolar sa- tış, 88 7 mılvon dolan temettu ol- mak uzere, toplam 499 7 mılvon dolar uygulama gelın elde ettı SHP-CHP bırleşmesınden Turkıye ıçın yararlı sonuçlar çıkması, solun Turkıye'de yenıden etkınlık kazanabılmesı ıçın bırleşmenın belırlı koşullar altında, belırlı ılke çerçeve- sinde gerçekleşmesı gerekır Aksı halde, şeklen bır bırleş- me yenı bır aynlığa, yenı bır bolunmuşluğe yol açar Bırleşmenın başan koşullannı, bırleşmenın temel ılkele- rını ortaya koyabılmek ıçın, oncelıkle, SHP ve CHP'nın nı- çın toparlayıcı ve etkın olamadıklannın ırdelenmesı gere- kır Başanlı o/amamış, toparlayıcı olamamış, sol adına et- kınlık gosterememış ıkı partının mevcut kadrolan ıle bırleş- mesınden bır artı etkının, bır sınerjının doğmayacağı he- men hemen kesındır Bır zamanlann yerel yonetımlerde ıktıdar olmuş, ulkenın bırıncı partısı konumuna yukselmış, oy oranı yuzde 30 O'la- ra yaklaşmış SHP'nın, gunumuzdekı duruma duşmesın- de, oyunun ulke barajı olan yuzde 10 O'un dahı altına ın- mesınde en onemlı etken tutarsızlıktır Tutarsızlık, sosyal demokrat adını taşryan bfr partının sosyal demokrasi adı- na bır etkınlık gostermemesı, amblemındekı altıoka karşın, a/tıokun sımgeledığı ılke ve ozlemlere sahıp çıkmamasıdır SHP'ye oy verenlenn buyuk bolumu, belırlı umutlar ıçın, ulkede demokrasının yerleşmesı, gelır dağılımının duzel- tılmesı, ekonomının kalkınma surecıne gırmesı, durust bır kamu yonetımının oluşturulması, altıokun g'ereklennın ye- nne getırılmesı ıçın oy vermışlerdır Partının adına, amble- mıne, programına ınanarak guvenerek oy vermışlerdır SHP'nın başansızlığı partının oy tabanı, delege, partı yo- netımı ve partının TBMM grubu arasındakı çelışkıdır Par- tı yonetımınde, delegelerın onemlı bır bolumunde, partı grubunda kışısel çıkar hesaplannın egemen olması, partı programına ınanmamış, hatta okumamış kışılenn sosyal demokrat yaftası altında partıyı temsılen beledıye meclıs- lenne, hatta TBMM'ye gırmelen, çokuşu hazırlamıştır Tur- kıye'nın bu koşullan altında sosyal demokrat ılkelere sa- hıp çıkılması gerekırken DYP'ye, Sayın Çıller'e bır anlam- da teslımıyetçı bır tutumla sureklı odun venlmesı, ılkeaz- lık, dırençsızlık partıyı tuketmıştır, partının oy tabanını par- tıden soğutmuştur CHP'nın yenıden yaşama donuşu, Turkıye ıçın bır umut, sosyal demokratları bırçatı altında toplayacak bır fırsat ola- bılırdı Ne yazık kı genış kesımlere guven vermeyen, fırsat- çı olarak nıtelendırılen veya boyle bır ızlenım doğuran dar kadrolu bır hızbın partı yonetımını ele geçırmesı, bu umu- du da sondurmuş, bu şansı da ortadan kaldırmıştır 1980 oncesı oy oranı yuzde 40 O'lann ustune çıkmış, Turk^e'nın en koklu partısının oy oranının yuzde 2 0'lere değın duş- mesı, tabanın ne olçude duyariı olduğunu, sez/şlerının sağ- lıklı olduğunu gostermektedır Başarısız olmuş, sureklı guven ve dolayısıyla oy yıtıren ıkı partının bugunku yonetımlennın bırleşmesının sağlıklı bır sonuç vermesı olanaksız gıbıdır Delegelenn, uzak goruş- lu hareket ederek, bazı kışısel hesapları, beklentılen bırya- na bırakarak, yenı bır başkan yonetımınde, yenı bır yapı- lanma ıçın çaba gostermesı gerekır "Partıler bugunku yö- netımlenyle bırieşsın, yaratılan hava sosyal demokrat ta- banı butunleşmeye surukler" beklentısı bır yanılgıdır Sorun, yalnız partılenn bırleşmesı değıl, tanhının en ağır ekonomık ve toplumsal bunalımını yaşayan cumhurıyetın temel ılkelenne sahıp çıkılması, bunun ıçın her cephede sa- vaşım venlmesıdır Bu sahıplenme, bu savaşım, fırsatçı, bencıl, ınançlı olmayan kadrolarla yurutulemez Özven gos- terebılecek, tutarlı davranacak, odun vermeyecek bır par- tı orgutune gereksınım vardır Bırleşme genel kurultayı ya gerçeklerı gorecek, Turkıye ıçın yenı bır fırsat yaratacak, ya da SHP ve CHP, bırleşse- ler de çokuşu hızlandıracaklardır Başarısız olacağı hemen hemen kesın, denenmış kışı ve yonetım kadroları ıle par- tının canlılık, dınamızm, etkınlık kazanamayacağı gerçeğı- nı delegelerherhaldegormeltdırler Belırlı kışılere değıl, be- lırlı ılkelere sahıp çıkılmalıdır Partılerı yaşa+acak olan ıl- kelendır Dolar bir günde fırlayınca, Sabancı'nın 'Yünsa'sı bile dayanamadı Bir yılm karı9 bir günde gitti Biraz daha 'Dayan Osman' S ayın Osman Birsen'ın lakabını ozellıkle ekonomıyı yakından ızleyen herkes bılır Hazıne Musteşarlığı gorevını, bır ay kadar once selefı Ayfer Yılmaz'a bırakmak zorunda kalan Osman Bırsen, ekonomı tanhımıze "Dayan Osman'" lakabıyla geçmıştır Bu lakap kendısıne saygısızlığın ıfadesı değıl Aksme bursla gıttığı ABD'de yaşadığı, musteşar olduktan sonra da çevresıne anlattığı ekonomık sıkıntılan vurgulamak ve geldığı noktayı takdır ıçın boyle anılmaktadır Anlatıldığına gore, ABD'de mali guçluk ıçınde oğrenımını surdururken, gelecek lyı gunlenn hayalını kurarak, "Dayan Osman 1 " dıye kendı kendıne telkınde bulunurmuş Bırsen, geçen yıl yaşanan dovız knzınden hemen sonra 5 Nısan'ın uygulanma surecındekı zor donemde gorev yaptı Ancak Hazıne Musteşan olarak gorev vaptığı sure ıçındekı bazı yaklaşımları gençlık yıllannda yaşadığı ekonomık sıkıntılan çabuk unuttuğunu ortaya çıkardı Ozellıkle batan bankalar ve aracı kurumlarla ıtgılı yaşananlar Sayın Birsen'ın şahsında ekonorntyı yonetenlenn vatandaşa ne kadar uzak olduğunu gosterdı Osman Bırsen, faalıyetlen durdurulan bu kuruluşlardan Hazıne bonosu satın alanlan çaresızlık ıçınde ortada bıraktı Buyuk kısmı kuçuk tasarruf sahıbı olan bu ınsanlann tek aunahı devlete guvenmektı Üstelık lmpexbank aracılığıyla Hazıne bonosu alanlann, bono l<arşılıklannın Merkez Bankası nda bulundugu \etkılılenn rfadelerıyle ortaya çıktığı halde, Hazıne Musteşan Osman Bırsen, odemelenn yapılması ıçın gereklı onayı bır turiu vermedı Bonolann gen odeme tarıhının uzennden aylar geçtığı halde, Musteşar Birsen'ın, "Bır bakalım" dıyerek odemelere ızın veımemesı, o gunlerde Cumhunyet Gazetesı nde,' 'Dayan Osman Bır Bakalım Osman oldu'" başlıklı raberle duyuruldu Bır Bakalım Osman" lakabı da, Sayın Birsen'ın şahsına yonelık bır saygısızlık olarak ntelenemez Çunku, eleştınlen îahıslartian çok, vatandaşın ıhtıyaçlarını hıçe sayarak sorunları çozmek yerıne tormalıte'er one surup ertelemeyı tercıh eden burokrası zıhnıyetıydı Bu zıhnıyetın kurbanlanndan bır bayan profesorun, tum bınkımının yok olmasına gozlerı dolu dolu bıçımde gosterdığı tepkı Falâ hafızamızda Bırsen, şjmdı kelımenın tam anlamıyla gen hızmetealınmış bır burokrat konumunda Gorevıne bakarsanız hâlâ musteşar Makamı vesekre'en var Maaşını, yan odeneklerını ılıyor ve hatta zamlardan yararlanıyor Ama ne gorevı, ne yetkısı var, ne de kadrosu Hukumetın yasaya ekledığı bırgeçıcı madde ıle uygulamaya koyduğu ve adına "Şahsa bağlı musteşahık" dedığı bu makam geçen gunlerde yıne Cumhunyet'tekı bır haberle kamuoyuna "Naylon musteşartık"o\arak tanıtıldı Tanımlama Sayın Bırsen'ı çok kızdırmış olacak kı, bu ılgınç haberı yazan arkadaşımız Hacer Gemici'ye gazetecılık dersı de vermeye kalkışarak, sert ıfadelerle ıçınde bulundugu durumu savundu Ancak Birsen'ın açıklamalan habenn bakış açısını doğrular nıtelıkte Osman Bırsen bu makamın, açığa alınan kamu yonetıcılennın uğradıklan haksızlığı telafi ıçın kullanıldığını belırttı Bırsen, 26 yıllık devlet hızmetı nedenıyle bu makamı hak ettığı goruşunde "Bu durumda daha bırçok ınsan var, neden eskı Dış Tıcaret Musteşan Ertuğrul Önen'ı ve dığerlennı yazmıyorsunuz9 " şeklınde tepkı gosteren Bırsen, "Ayfer Yılmaz Hazıne Musteşarlığı'na atandı dıye ıstıfa mı etseydım? Ekmek paramdan olmamı mı ıstıyoriar?" dıye yakınmayı da ıhmal etmedı Bırsen, "Şu anda bır gorev venlmemesı benımle ılgılı değıl Belkı ılende başka bır goreve getmleceğım" sozlenyle "Dağılmayan hukumetten umut kesîlmez" beklentısını ortaya koydu Bu aşamada gerek Sayın Osman Bırsen'e, gerek onun gıbı gen hızmete alınan burokratlar ıçın yapay makam yaratanlara sorulması gereken sorular var? Gorevden alındıktan sonra etkısız ve yetkısız bır "naylon makam"a atanmayı kabullenmek ve bunu hak olarak gormek, başanlı ve onuıiu bır burokrata yakışır mı? Hazıne Musteşan ıken kuçuk tasarruflannı devlete emanet eden vatandaşların ıstırabını gormezden gelıp, bu ulkeye yıllarını vermış profesorlere goz yaşı dokturenlenn bu halkın parasıyla odenen maaşa sarılmaya haklan var mı9 Kadennı polrtıkacdara bağlayan ve yenı gorev venlmesı umuduyla bekleyen bır burokrat, yenı gorevlere getırılse bıle, polıtık baskılara nasıl goğus gerıp otorrte ve guven sağlayacak? Ya Klt'lerde çalışan yuzbınlerce ışçıyı kamuoyuna "Halkın ve devletın sırtındakı yuk" olarak tanrtan hukumet, "gızlı /şs/z"durumuna duşurduğu burokratlann malıyetını halka odetırken duştuğu çelışkıyı nasıl açıklayacak? Devlet cıddıyetınden ve halka karşı sorumluluk duygusundan bu denlı uzak yonetım anlayışıyla, Turkıye'nın ekonomık sorunlarının çozumu daha çok ertelenır Bıraz daha dayanın Sayın Bırsen Bu kısır dongude, sıze sıra nasıl olsa yıne gelır • Ekonomi Servisi-1994 yılını husranla kapatan \ unsa'nm yıl- lık kân bır gunde uçtu 1993>ılını 95 mılyar lıra kâr ıle kapatan Sabancı'nın ozellık- le ıhracattakı gururkaynağı Yun- sa AŞ'nın geçen gunlerde açık- lanan yıl sonu bılançosu ekono- mık knzın bır şırketı nasıl vurdu- ğunun da bır gostergesını oluştu- ruyor Yunsa AŞ Mali Işler Muduru Dunı Du>gu,soz konusu zarann 5 nısan gunu meydana gelen 'bir gunluk zarar' olduğunu ıfade ederek "Dolar, 4 nisanda 32.000 lira iken 5 nisanda 42.000 bin ü- rava yukseldi. Bövlece sadece bir gıiniük zaranmız300 milyar Kra- yı buldu" dedı 1994 yılmda ağır bır ekono- mık knzın ıçıne duşen Turkıye ekonomısının durumu, şırketle- re de yansıyor 1994 yıhna 14 000 lıra ıle adım atan dolar hızla tırmanır- • 1993'ü 95 mılyar lıra kârla kapatan Sabancı'nın ıhracattakı gururu Yunsa'nın yıl sonu bılançosu, knzın bır şırketı nasıl vurduğunu da gosterdı •Yunsa Mali Işler Mudüru Duru Duygu, "Dolar, 4 nisanda 32.000 lıra ıken 5 nisanda 42.000 bın lıraya yükseldı Bır günluk zaranmız 300 mılyar lırayı buldu" dedı ken, ardından gelen devaluasyon ozellıkle dolar uzennden borçla- n olan şırketlen sarstı 93 milyar zarar 5 nısana 30 mılyon dolar borç- la gıren Yünsa AŞ, bunun fatu- rasını 1994 yılını 93 mılyar lıra Yünsa'dan bazı çarpıcı rakamlar Brüt satıslar Net ^atışlar Brüt satış karı Esas faalıyet kan Finansman Giderleri Dönem kanı zaran) 1994 1.999.214 1 875 796 904.100 715.060 (-807.468) (-93 152) 1993 9374.765 891 067 426.017 330 056 (-174.478) 143 8Ö2 zararla kapatarak odedı Yunsa AŞ'nın Mali Işler Mu- duru Duru Duygu dış borçlan- run onemlı bır kısmını yıl ıçen- sınde temızledıklennı ıfade ede- rek şunlan soyledı "1995 yıhna 12 mitvon dolar borç devTettik. Bu nedenie artık ekonomik kriz sürse, dolar tır- mansa da çok fazla sarsılmayaca- ğız. Biz ihracat ağırlıklı bır şirke- tiz. L retimimizin yuzde 75'ıni ih- raç edivoruz. 1995 yılı hedefleri- mizi şimdiden bebrledik ve ot- dukça iddialıyız. 95 içûı 590 mil- var lira kâr bekiivoruz." Soydan, konut kredilerinin en az 250 milyon liraya çıkarılmasını istedi Maliyet aı-tlı, krediler güdük kaldı Ekonomi Servisi - TURK- KENT, kredılennın 250 mılyon lıra olmasını ıstıyor Inşaat mal- zemelennın bır yılda yuzde 120 arttı|ını, buna karşılık Toplu Konut tdaresf nın (TKİ) koope- ratıfiere verdığı kredının son de- rece yetersız kaldığını belırten Turkıye Kent Kooperatıflerı Merkez Bırlığı (TURKKENT) Ge- nel Başkanı Oğuz Soydan, kredılerın de en az aynı oran- da arttınlmasını ıs- tedı Geçen yıl ıçınde 1 metrekare ınşaat fıyatının yuzde 120 arttı- ğını ve 100 metrekarelık konut malıyetının arsa ve altyapı hanç 535 mıfyona ulaştığını kayde- den Soydan, TKl'nın koopera- tıflere verdığı kredının sadece 102 mılyon lıra olduğunu belırt- tı Kredının konut malıyetı ıçın- dekı payının yuzde 19 lara ka- dar genlemış olduğunu v urgula- van TURKKENT Başkanı Sov dan. geçen hafta TKİ tarafından yapılan açıklama ıle konut kre- dılennde duşunulen artışın 73 5 mılyon lıra ıle sınırlı kalacağını oğrendıklennı anlattı Başbakan Tansu Çıller Baş- bakan Yardımcısı Murat Karay- alçın ve TKİ Başkanı Yığıt Guloksuz'u sert bır dılle eleş.tı- ren Soydan. "Iki anahtar vaatedenler once TKÎ'nin fonla- nnı butçeleştırdiler, sonra butçeleştırme- >e gerekçe olarak bütçeden ödenek ay- nlacağını sm lediler. 1995>iluıda ayrılan odenek ise sadece 1 mil- yon lira gibi komik bir rakam- dır" dedı Soydan, ortakları adına hakla- nnı ıstedıklennı belırterek, "Si- yasi iktidardan talebimiz konut kredilerinin 1995 jılı için en w 250 milyon lira olmasıdır. \ksi takdirde veni kooperatif/edeler varatılır. Bunun da sorumluluğu sivasi iktidara ait olur" şeklınde konuştu •İnşaat malzemelennın bır yılda yuzde 120 arttığını, buna karşılık Toplu Konut Idaresı'nın kooperatıflere verdığı kredının son derece yetersız kaldığını belırten Turkıye Kent Kooperatıflen Merkez Bırlığı Genel Başkanı Oğuz Soydan, kredılenn de en az aynı oranda arttınlmasını ıstedı Toplu konut kredısımn maliyet payı YIUAR 1984 1985 1988 1967 1988 1989 1990 1991 1992 1993 1994 1994/12 ay DONEM BAŞKANI vetfem VBdem VErdem VErdem BGatdm Ğ özuygur Ö Ozuygur CCangr-OUral YGööksüz YGulöksüz YGulöksüz YGûlöksuz KONUT MALİYETİ 3.900000 6^00000 8400000 11400000 19200000 31.000000 45.400000 75.500000 122000000 201400000 439500000 533.250 000 KREDİ 3250000 3250000 4500000 4500000 4500000 11000 000 11000000 11000000 21000000 61000000 102000000 102000000 AfeSyeösr 100 metrekarelıkAonuffarüssnndm hesaplanmıştır KREDININ PAYI (%) 833 524 536 395 234 355 242 146 172 303 232 19.1 Zorunlu tasarruf uygulaması kalkıyor ANKARA (AA) - "Ekonomide venıden vapılanma"çerçevesınde 1988 Mİında yunırluğe konulan ve kamuovunda "zorunlu tasamıf" olarak bılınen Çalışanlann Tasarruflannı Teşvık Hesabı'nın tasfiye edılmesı amacıyla çalışmalar yapıldığı bıldırıldı Bu hesabın tasfiyesı ıçın bır yasa tasansı hazırlanıyor Hesapta toplanan paralar, belırlenecek bır takvım ıçınde hak sahıplenne odenecek Soz konusu hesabın gıderek buyuyen bır sorun halıne geldığını belırten yetkılıler, tasfiye ışlemını kısa surede gerçekleştırmeyt amaçladıklannı kaydettıler Hesabın yüzde 80'ını devletın oluşturduğuna ışaret eden yetkılıler, "Devlet kendi parasına faiz ödiıyor. Böyte şey olmaz. Bu hesap kısa surede tasfiye edilecektir" dedıler Hesapta bınken paranın beşıncı nema odemesının 1 şubattan ıtıbaren yapılacağını belırten yetkılıler Yüksek Planlama Kurulu nun bu konudakı karannın çıktığını hatırlattılar Yetkılıler, hesabın tasfiye edılmesı ıle nema odemelen arasında herhangı bır ılışkı bulunmadığını da belırttıler Zorunlu tasarruf uygulamasının bu \ıl ıçınde kaldınlmasının ongörülduğunu vurgulayan yetkılıler, 1994 yılı sonu ıtıbanyla bu hesapta toplanan paranın 140 tnlyon 369 9 mılyar lıraya ulaştığına ışaret ethler Yetkılıler bunun 31 tnlyon 181 mılyar lırasmın anapara ve nema olarak hak sahıplenne odendığını kavdettıler Yetkılıler hesabın artık Hazıne alevhıne çalışır hale geldığını de söyledıler 1994 yılı sonuna kadar Kamu Ortaklığı ldaresı tarafından yonetılen bu hesap, özelleştırme yasası çerçevesinde 1 Ocak 1995 tanhınden ıtıbaren Hazıne Musteşarlığı'na devredıldı Hesapta toplanan paralar, Yuksek Planlama Kurulu'nca belırlenen esaslar çerçevesinde nemalandınlıyor