Katalog

Cumhuriyet tmtiyaz Sahibi: Berin Nadi Genel Yavın Yönetmenı- Orhan Erinç • Genel Yayın Koordınatoru Hikmet Çetinka>a# Yazuşlerı Müdiırlerı fbrahim Yıldız. DinçTayanç(Sorumlu) • Haber Merkezi Müduru: Hakan Kara • Görsel Yönetmen Fikret Eser Dı»Haberler KrgunBakı*tstıtıbarat YalftnÇakır • Ekonomı Bülent Kızanhk # Radyo-TV 'Jygar Eremektar # Kültür Handan Şenköken O Spor Abdülkadir Yüceltnan # Yurt Habcrler Metamet Saraç • Makaleler Sami Karaören • Çevın Sevfcllin Turhan # Duzeltme Abdullah Yazıcı Yayın Kurulu tlhan Selyiık (Başkan), Orhan Erinç, Okta> Kurtböke, Özgen Acar, Hikmet Çetinkaya, Şükran Soner, Ergun Balcı, Diırç Tayanç, Ibrahim Yıldız, Orhan Bursalı, Mustafa Balbay. Ankara Temsılcısı Mustafa Balbaj # Haber Müduru: Doğao Akın Atatürk Bulvarı No 125, Kat:4, Bakanlıklar-Ankara Tel 4l95020(7hat(.Telcks 42344.Faks 4195027»lzmırTemsılcısı. SerdarKızık,H ZıyaBK 1352 S 20Tel 4411220Te!eks 52359, Faks. 4419117 # Adana Temsilcisi Çetin Yiğenoğlu. Inönû Cd. U9S.No:l Kat l.Tel 3522550. Tcleks 62155. Faks 3522570 Mücssesc Mudüru ErolErkutOKoordınatön AhmetKonıkan#Muhasebe Bülent Yener # Idare Hüsejin Gürer # Işletme Önder Çelik • Bılgı-blem NaB Inai • Bılg\sayar Sıstcm Mürüvel Çiler • Rcklaın Reha Işıtman • Halkla Ilı^kıler Nurten Berksoy \ »>ımlayan >e Basan: Yenı Gün Haber Ajansı. Basm \e Yayıncılık \ Ş i d 39 41 Cagaloglu 34334tst PK 246 lstanbul Tcl 10 212ı 51205 05 ı20hal)Teleks 22246. Faks (0 212ı 513 KS 95 13OCAK1995 Imsak: 5.49 Güneş. 7.20 Öğle: 12 17 Ikmdil4.43 Akşam. 17.04 Yatsı: 18.29 Opnranlar kralı • Çe\iri Servisi - Dısney'ın ünlü "Kral Aslan" filmını hayranlıkla ızlemiş olanlar, şimdi filmın kahramanlannı çerçeveleterek duvarlanna asmaya hazırlanıyorlar. Çerçevelenecek portreler arasında yavru aslan Simba'nın çeşıtli pozlan, babasını öldürten amcası Soar'ın hain ve gazaplı | göriintüleri, babanın ölümünden sonra Simba'nın kaçmaya zorlanışı, sonra aklını başına toplayıp babasının varisi olarak krallığın kendisine verilmesi ıçin yaptığı mücadele gibi bölümler var. Şimdı bu sahnelerden seçilmiş 250 kadar resım. şubat başında Sotheby'de tanesi 650 ila 5250 sterline satışa sunulacak. Satıştan müyonlarca sterlin gelir elde edılmesı bekleniyor. Öğretmen sendikaları • ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - Ogretmenlerin sendikal birliktelikte attıği ilk adım, "tek çatı altında birleşme" karanyla sonuçlandı. Egititn iş kolunda örgütlü olan Eğitim-IşveEğıt-Sen, 23 ocakta bırleşiyor Yeni sendikanın adı Eğitim-Sen (Eğitim ve Bılim Emekçileri Sendikası), genel merkezi de Ankara olacak. Faalıyetlerini 1990yılından beri sürdüren iki sendika, "eğitim-bilim-kültür'" ışkollannda çalışanlan, bünyesınde toplamayı amaçlıyor Ankara, lstanbul velzmi''in yanı sıra, metropol illerde, birden fazla şube açacak olan sendikanın kuruluş bildirimi, 23 ocak günü Ankara Val iligi'nc . yapılacak Ruhsağlığım küçümsemeyin • ANKARA (ANKA)- Dünya Sağlık Örgütü (WHO). ruh rahatsızlıklarının. hastanın normal yaşamını sürdürmesıni ciddi bır biçımde engelleyebileceğine dikkat çekerek bu tür sorunlann küçümsenmemesi gerektiği uyansında bulundu. Merkezi Cenevre"de bulunan Dünya Sağlık Örgütü, sonuçları Amerikan Medıcal Association dergisi tarafından yayımlanan çok kapsamlı bır uluslararası araştırmanın, ruh rahatsızlıklarının artroz (eklem rahatsızlıgı). şeker hastalığı ve sırt ağnlan gibı kronık fizıksel sorunlara göre, insanın normal bir yaşam sürdürmesini daha çok engelledığini gösterdıgıne dikkat çekti. İzmip'de deprem • İZMİR(AA)-tzmır'de saat 02.22 sıralannda 4.6 şiddetinde bir deprem oldu. Edınilen bilgiye göre. merkez üssü Ege adalan olarak belirlenen deprem, daha çok lzmir'de hıssedildi, can ve mal kaybı 30 bin diyabetli çocuktan 10 bini, hastalığm tedavisi için gereken ilacı sürekli kullanamıyor Yoksül iıısiilin'e ulaşaımyor ÇOCUK HAKLARI SÖZLEŞMESİ Sağlık güvencesi devletin göreviANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - Türkıye Büyük Millet Mec- lisi'nce onaylanan Çocuk Haklan Sözleşmesı'nin, çocuklara sağ- lık güvencesi getinlmesıni öngoren 24. maddesı şöyle: "Taraf devletler, çocuğa olabilecek en iyi sağlık düzeyine kavuş- ma, tıbbi bakını ve rehabilitasyon hizmetlerini veren kunıluşlar- dan yararianma hakkını tanırlar. Taraf dev letler. hiçhir çocuğun bu tür tıbbi bakım hizmetlerinden vararlanma hakkındanyoksun bırakılmamasını güvence altına almak için çaba gösterirkr." 4 Eylül 1993 günü Kos Adası"nda 19. yıllık bılımsel toplantı- sını yapan Uluslararası Çocukluk ve Adölesan Diyabet Bırliğı'nin (ISPAD) üyeleri, dünyada tüm diyabetli çocuk ve adölesanlara 2000 yılına kadar optimal sağlık, sosyal güvence ve yaşam kalı- tesi sağlanması yönünde çaba göstermeye karar verdiler. Zirve- de oybirliğiyle alınan kararlar şöyle: " Bütün diyabetli çocuk >e adötesanlara insüJin sağlamak. Yaş- lanna uygun bakım ve aileleri ile biıiikte eğitim olanaklan sağla- mak. İdrar ve kan şekeri takibi için gerekli test mater>ali sağla- mak. Dünya çapında çocukluk ve adölesan diyabeti araştırmalan yapınak ve bu tür araştirmalan desteklemek. Diyabetli çocuklann eğitimi, psikososyal bakımı. beslenmesi, iz- lenmesi ve gerçekçi insülin tedavisi için vazılı yönergeler ve stan- dartlar hazıriamak. bunlan yayma, aynca aileler için benzer ma- teryaller hazırlamak." BL'LENTSARIOĞLL ANKARA - Türkiye'de ya- şamlannı "dryabefli" olarak sür- düren 5-15 yaşındaki 30 bin ço- cuktan en az 10 binınin yoksul- luk nedeniyle hastalığm tedavi- si için sürekli olarak kullanmak zorunda olduklan "insülin" ıla- cını bulamadıklan belirlendi. Oysa Türkiye Büyük Millet Meclısi'nce onaylanan Çocuk Haklan Sözleşmesi "Tarafdev- letler, hiçbir çocuğun tıbbi ba- kım hizmetlerinden yararianma hakkından >oksun bırakılma- masını gü\ence altına almak için çaba gösterirler" hukmunü ıçe- nyor. Dr. Samı Ulus Çocuk Hasta- nesi Endokrinoloji Ünitesi'nden Prof. Dr. Tahsin Teziç ile Doç. Dr. Şfikrü Hatun'un hazırladık- lan raporda. diyabetli çocukla- nn sürekli ve yeterli insülin bul- ma hakkından yoksun olduklan kaydedildi. ınsülinın. diyabetli çocuğun tedavısınde en önemh ıhtiyaç ol- ması nedeniyle "yaşam knrta- na" olarak tanımlandığı belır- tilen raporda, şunlar kaydedildi: • Her yıl 2 bin 500 çocuğun diyabete yakalandığı ve aylık insülin maliyetinin 2 milyon lira olduğu kaydedildi. Prof. Tahsin Teziç ile Doç. Şükrü Hatun'un hazırladıklan raporda Uluslararası Diyabet Federasyonu'nun bütün hükümetlere ücretsiz insülin sağlanmasını önerdiğine dikkat çekildi. "Gelismekte olan ülkelerde yeterii insülin sağlanması ile ilgi- li birçok sorun bulunmaktadır. Yakın zamandayapılan birçalış- mada l'luslararası Diyabet Fe- derasyonu'na üve birçok ülkede diyabetli hastalara düzensiz ve- ya hiç insülin sağlanamadığına dikkat çekilmektedir. Bazı Afri- ka ve Asya ülkelerinde ise hasta- lar insülin bulamadıklan için öl- mekte, örneğin Tanzany^'da di- yabetli hastalann tanı konduk- tan sonra 5yıl içindeki ölüm ora- nı yüzde40'ı bulmaktadır. Ülke- mfede, her yıl 2 bin 500 dolayın- da çocuk diyabete yakalanmak- tadır. ÇocuIdu k çagı divabet pre- velansı binde 2 kabul edildiğin- de ise 5-15 yaş grubundaki 15 mihonçocuktan30 bininin diya- betli olduğu tahmin edilmekte- dir." Raporda, diyabetli bır çocu- ğun aylık insülin harcamasının 2 milyon lira olduğu vurgulana- rak şu bilgiler verildi: Sosyal güvencesi olmayanlar U İ Ikemizde toplam nüfusun yüzde 35" i herhangi bir sosvat güvenceden voksundur ve bu ke- simin bü> ük çoğunluğunu yok- sullar oluşturmaktadır. Bu oran dikkate alındığında 30 bin diya- betli çocuğun en az 10 bininin herhangi bir sosyal güvenceye sahip olmadığı ve yoksul ailelere mensup olduğu tahmin editebi- lir. Bu çocuklar yeterli ve sürek- li insülin bulmakta vedivabet ta- kibinde kullanılan diğer mater- yali ekle etmekte büy ük güçlük çekmektedir. Dr. Sami L lus Ço- cuk Hastanesi'ne 1994 yılı için- de yatan 27 diyabetli çocuğun 24'ünün herhangi bir sosyal gü- venceye sahip olmadığı ve bun- lardan büyük çoğunluğunun in- sülin satın almakta çok büyük güçlük içinde olduklan göriil- müştür." Raporda. diyabetli has- talann ınsüline ulaşmalannın önündekı en büyük engelin yok- sulluk olduğu ve hastalann önemlı bir bölümünün şışesi 9.62 dolar olan ilacı alamadık- lan belirtılerek Uluslararası Di- yabet Federasyonu'nun bütün hükümetlere ücretsiz insülin sağlanmasını önerdiğine dikkat çekildi Prof Dr. Şükrü Hatun ile Doç Dr. Tahsin Teziç, Anka- ra'daki diyabetli çocuk sayısını ve hastalığm artış oranını belir- lemek ıçin 3 ay sürecek biraraş- tırma planı başlatırken raporda, "insülin bulma hakkının" sag- lanmasına ılişkin olarak şu öne- riler getırildi" - İnsülin, diyabeti olan bütün çocuklar için ulaşılabilir olmah- dır. Bunun için sosyal güvencesi olmayan diyabetli çocuklara üc- retsiz insülin sağlanmaİKtır. - Aynı şekılde diyabet takibtn- de kullanılan test materyalı (ıd- rarda veya kanda şeker bakılma- sı için gerekli materyal) de ula- şılabilir olmalıdır. - Sosyal güvencesi olmayan ve ekonomik yetersizlik içinde olan ailelerin diyabetli çocuklarına yukandaki iki imkânın sağlan- ması, çocuk başına ayda 2 mil- yon liraya, toplam olarak yakla- şık 20 mihar liraya mal olacak- tir. - Herkesi kapsayan bır sosyal güvenlik mekanizması kurulun- caya kadar ihtiyacı olan diyabet- li çocuklann masraflan sosyal yardımlaşma fonundan karşıla- nabilir. Böyle bir yardımın yapılma- sı için ilgili kurumlara talimat verilmesi ve hastanın diyabetli olduğunu belirten doktor rapo- runun yeterli belge sayılması gereklidır. Hollanda'nın Ajax takımmda yetiştir, oynat, sat formulü Futbolun gençlik fabrikası Hollanda'daki Surinamlılar. Ajav genç takımlannın hammadde deposu. 18 yaşındaki Patrick Kluivert, bu sezon Ajax'ın ligdeki goİlerinin üçte birinden fazlasına imzasını attı. AJAXIN GENÇ USTALARI Edgar Davids Frank De Boer Ronald De Boer Finidi George^ Nvvanko Kanu Patrick Kluıvert Jari Litmanen Tarik Oulida Marc Overmars Clarence Seedorf Peter Van Vossen Orta saha Savunma Hücum Orta saha Orta saha Hücum Hücum Orta saha Hücum Hücum Hücum 21 24 24 23 18 18 23 20% 21 18 26 CELAL ÜSTER 1970'lenn başlarında Johan Cruyff önderliğınde Avrupa Şampiyon Kulüpler Kupası'nı art arda üç kez havaya kaldıran Ajax, şu sıralar Avrupa futbolu- nun gençlik tapınağı. Avrupa Şampıyonlar Lıgı'ndekı gru- bunda AC Milan'ı hem içeride. hem de dışanda yenerek çeyrek fınale kalan. Hollanda ligınde doruğa oturan Ajax'ın yaş orta- laması 23. Gerçı Ajax I973"ten bu yana 20 yılı aşkın bır süredir Şampi- yon Kulüpler Kupası'na erişe- medi. ama Amsterdam kentinin bu gözde kulübü bu süre içinde tam 8 Hollanda ligi şampiyonlu- ğu. 5 Hollanda kupa şampıyon- luğu. 1 Avrupa Kupa Galıpleri Kupası, 1 de UE- FA Kupası şampi- yonluğu kazandı. Ama bütün bu kupalann ötesin- de Ajax'ınençar- pıcı özelliği, özel- likleson lOyıldır altyapı fabrika- sında üreterek dünya futboluna kazandırdığı yıl- dızlar. Ajax'ın genç- lik fabrikasından A takımı tez- gâhına çıkan, oradan dünyanın en pahalı ligı ttalya lıginin yolu- nu tutan yıldızlann sayısı o ka- dar çok ki Amsterdam'dan ital- ya'ya altın döşelı bir yol uzanı- yor artık. Ajax'ın nerdeyse be- davaya ürettığı Kieft, Van Bas- ten, Rijkaard, Roy. Vant Schip, VVlnter, Vink, Bergkamp, Jonk, Kriek karşılığında Italyan ku- lüplerinden kasasına akan para 45 milyon dolan aşıyor. Ispanya ligıne gıden Koeman gıbilen de cabası.Ajax'ın sağladığı bu sü- reklıliğin sırn, oyuncu alıp satan bır şırket değil, durmadan oyun- cu yetiştiren bir kulüp olmasın- da. Bunun en çarpıcı örneği ise son yıllarda AC Milan'a satılan Marco van Basten'in yerini Den- nis Bergkamp'm, lnter'e satılan Bergkamp"ın yerini de genç Fin- landiyalı Jari Litmanen'in ala- bilmesi. Türkçesi, hem büyük paralar kazanıyor Ajax, hem de sattıgı her büyük golcünün yen- ne en az onun kadar büyüîc bir başka golcü yetıştıriyor. Bu ış yaklaşık 15 yıl önce baş- lamış. italyan ve Ispanyol ligle- n kapılannı yabancı futbolcula- ra ardına kadar açınca ıyi oyun- cular bır bir elden gıtmeye baş- lamış. Ajax yönetıcılen de akıl- cılık edip tümden gençlere yö- nelmişler. Bugünkü Hollanda mıllı takımında oynayan futbol- culann yüzde 80'i Ajax'tan ye- tışme. Gerek kulübün sözcüsü David Endt'ın. gerek A takımı teknık direktöriı Louis van Ga- al'in gözünde kulübün en önem- li adamı genç takım çalıştıncısı Co Adriaanse. 7-10 yaş arasındakı iki bini aş- kın çocuktan yeterince talıhlı olanlar Ajax okuluna seçili- yor. Okula gir- dikten sonra da Ajax'ın değişik düzeylerdeki genç takımlann- da hücuma da- yalıortakbirfut- bol anlayışı için- de yetişiyorlar. Hollanda baş- kentinde yaşa- yan 150 bin nü- fuslu Surinam topluluğu Ajax fabrikasmın vazgeçilmez ham- madde deposu. Ajax'ta yetişen Surinamlılann en ünlüsü kuşku- suz Rijkaard. Ama odasmın du- vannda hâlâ Rijkaard'ın posteri asilı duran 18 yaşındaki Patrick Kluivert bugün Rijkaard'la aynı takımda oynamanın inamlmaz mutluluğunu yaşıyor. Ajax'ın ligdeki goİlerinin üçte birinden fazlası Kluivert imzasını taşıyor. Ajax'ta bugün. Kluıvert'in ya- nı sıra Clarence Seedorf gibi Hollanda'daki üçüncü kuşak Su- nnamlılartopkoşturuyor. Kulü- bün sözcüsü Endt'e bakılırsa. Surinamlılar futbolun gerektir- diği ideal bir bileşim oluşturu- yorlar: Güney Amerika kıvrak- lığı ve Avrupa verimliliği! Daha şimdiden Juventus ve Inter, ICluivert'ın peşınde. Ama Ajax yöneticilen en küçük bir kaygı duymuyor Onlann gözün- de en önemli kuşak gelecek kuşak. • Ajax'ın yaş ortalaması 23. Hollanda kulübü altyapı fabrikasından Italya ligine sattığı oyunculardan 45 milyon dolar kazandı. Ama üretim durmadı. Milan'a giden Van Basten'in yerini Bergkamp, lnter'e satılan Bergkamp'ın yerini de Litmanen aldı. 6 giysi için 72 bin dolar İstanbul Haber ServisH lstanbul Tekstıl ve Konfeksiyon thracatçılan Bırliğı(lTKlB) tarafından Bosnalı çocuklara yardım amacıyla düzenîenen "Anadolu Medeniyetlerinde Kadın"'başlıklı defıle, öncekı akşam Çırağan Sarayı'nda yapıldı. Dünyaca ünlü top model Linda Evangelistaile24 Türk mankeninin sunduğu defîleden. 2 mılyar 70 milyon lira gelır elde edildi Sağlanan para. savaşta aılesinı yitiren Bosnalı çocuklara ulaştınlmak üzere Bosna Büyükelçısı Havrettin Somun'a \erildi. Davetıyelenn 10 milyon lıradan satıldığı defıleyı, Başbakan Tansu Çiller. Devlet Bakanı Aykon Doğan, Sanay i ve Tıcaret Bakanı Mehmet Dönen ile İngiltere'de yaşayan ünlü Türk modacı Rıfat Özbek de izledi. Defılede 6 giysi sunan ünlü model Lında Evangelista 72 bin dolar alırken, Türk mankenler ise para almadı. (Fotoğraf: KAAN SAĞANAK) O N A T ç. /' N Alt dereceli memurlann maaşlannda artış yerine '2 ay içinde yeni düzenleme' sözü verildi Memuru oyalama manevraları ANKARA (Cumhuriyet Bürosu)-Türk Silahlı Kuvvetlen (TSK) personeli ile üst dereceli memurlara zam tasansı hazırlayan hükümet, alt dereceli memurlann maaşlarında artış öngören hükmü de bu tasanya koymak yenne '2 ay içinde yeni düzenleme vapma' sözü verdı. Tasanda değişıklik yapmak için komisyon oluşturan RP'nın Grup Başkanvekilı AbdüllatifŞener, "Başbakan'dan söz alan Azimet Köylüoğlu kandırüdı" dedı. TSK personeli ile üst düzey memurun maaşına zam öngören tasannın gelecek hafta salı günü TBMM Plan ve Bütçe Komısyonu'nda görüşülmesi beklenirken alt dereceli memuru tasan kapsamına almayan hükümet, KÖylÜOğlU kamfePMl' RP Grup Başkanvekili AbdüllatifŞener, üst dereceli memurlara zam tasansını, Başbakan Çiller'den söz alarak imzalayan Devlet Bakanı Azimet Köylüoğlu için "Kandınldığı gözüküyor. Saf ve iyi niyetli clduğu için Başbakan'dan söz aldığını söylüyor. Oysa Başbakan bugüne kadar verdiği hangi sözünü tuttu ki?" dedi. 'diğer memurlara 2 ay içinde zam yapdacağı' mesajı verdı. DYP Genel Başkan Yardımcısı İbrahim Yaşar Dedelek. memurlann konumuna göre maaş almasının, diğer ülkelerdeki gibi Türkiye'de de oiması gereken bir düzenleme olduğunu belirtti. Bunun düşük dereceli memurlara zam yapılmayacağı anlamına gelmedığini kaydeden Dedelek şunlan söyledi^Memurlan rahatlatacak bir maaş zammının yapılması, bir iki ay içinde gerçekleşecektir. Ivlaaşlar arasındakı uçunımun artmasını biz de doğru bulmuyoruz. Tabandan bu vönde aldığımız tepkileri Başbakana da ilettik. Gerekli düzenlemeler alt düzeydeki memurlanmız için de yapılacakur. Memurlanmtz müsterih obunlar." RP Grup Başkanvekili Abdüllatıf Şener ise alt düzey memurlann maaşına zam yapmamanın, anayasanın 'sosyal adalef ilkesine aykın olduğunu vurgulayarak şu görüşlen dıle getırdi: "Kabul edilecek bir tasan değikjir. Bu tasanya Azimet Köylüoğhı direniyordu, biz de kendisini destekliyorduk. Ancak dün (önceki gün) akşam Başbakan ile yaptığı görüşmede kendisinin kandınldığı gözüküyor. Saf ve iyi niyetli olduğu için Başbakan'dan, düşük maaş alan memurlann maaşına 500 bin ile 1 milyon lira arasında zam vapılacagı sözünü aldığını söylüyor. Oysa Başbakan,bu zamana kadar verdiği hangi sözü tuttu ki bunu tutsun?" RP. TBMM Başkanlığı'na vcnlen tasannın bazı maddelennde değışiklik yapılması amacıyla komisyon oluşturdu. RP'nin Plan ve Bütçe Komisyonu üyeleri Zeki Ergezen. Abdullah GüL, Mustafa Ünaklı ile Ahmet Remzi Hatip ve Cevat Ayhan'dan oluşan komisyon, üst dereceli memurlara 2 ile 20 milyon lira arasında artış öngören tasannın birçok maddesının değıştirilmesi için önerge hazırlıyor. RP Grup Başkanvekilı ŞevketKazan. tasanya komisyon görüşmelennde bazı maddeler eklenmesiyle, düşük derecede bulunan memurlara maaş artışı sağlanmasını istediklerini, hazırlanacak önergelerle, maaşlan çok arttınlacak kesimden kesinti yapılarak maaşında hıç artış almayacak memurlara zam venlmesinı ısteyeceklerini kaydetti. 1300 diş hastasında AIDS korkusu Çeviri Servisi - Bir yıl önce AIDS hastalığından yaşamını yitiren Londralı bır diş hekimınin yaklaşık 1300 hastasının da "azçok" bu ; hastalığa yakalanma tehlikesıyle yüz yüze olduğu belırtiliyor. Diş hekimi Vıkram Advahi, kendisine 1991 yıhnda AIDS tanısı konmasına karşın, öldüğü yıl olan 1993'edekgörevini sürdürdü. Advahi'nin olümünün ardından sağlık örgütlen hastalara mektupla ulaşmaya çalışarak onlan, taşıdıklan risk konusunda uyannaya çalıştı. Ancak aradan geçen zaman nedeniyle mektuplar söz konusu kişilere ancak geçen günlerde ulaşabildi. Mektupta hastalardan özür dilenıyor ve terslik durumunda başvuruda bulunabileceklen yardım hattının numarası veriliyor.