Katalog

Cumhuriyet îmtiyaz Sahibi: Berin Nadi Genel Yayın Yönetmenı: Orhan Erinç # Genel Yavın Koordınatörü. Hikmet Çetinkaya • Yazıışlen Müdürlen. fbrahim Yıldız(Sorumlu), DinçTayanç # Haber Merkezı Müdürü Hakan Kara # Görsel Yönetmen Fikret Eser Dı$ Haberler Ergun Balcı • Istıhbarat Yalçın Çakır • Ekonomı Bülent Kızanlık 9 Radyo-TV: Lı'ygar Eremektar • Kültur Handan Şenköken • Spor Vbdülkadir Yücelman # Yurt Haberler Mehmet Saraç # Makaleler. Sami Karaören # Çe\ın. Sevfettin Turhan 0 Düzeltme \bdullah Va/ıcı Yayın Kurulu: Jlhan Sclçuk (Başkan). Orhan Erinç, Okta> Kurtbökc Ö-nen Acar, Hikmet Çetinka\a, .ıkran Soner. Ergun Balcı. Dinç Tayanç, Jbrahim Yıldız. Orhan Bursalı. Mustafa Balbav. Ankara Tem.sılcısı: Mustafa Balbav # Haber Müdüni Dnğan Akın Atatürk Bulvan No- 125. Kat.4, Bakanlıklnr-Ankara Tel 4195020 (7 hat), Tclcks 42344. haks 4195027 • Izmır Tcmsıl- cısr Serdar Kızık, H Zıya Bl\ 1352 S. 2 3 Tcl 4411220 Teleks 52359, Faks 4419117 • Adana Temsılcısı: Çetin Yigenoglu, Inonu Cd. 119 S. No. 1 Kat- i. Tcl 3522550. Teleks: 62155. Faks Müessese Müdürü Erol Erkut 0 Koordi- natör Ahrııet Komlsan 0 Muhasebe- Bü- lent Yener 0 Idarc: Hüsevin Gürer 0 Işletme Önder Çelik 0 Bılgi-Işlem Nail tnal 0 Bı/gısayar Sıstem Mürüvet Çiler 0 Reklam Reha Işıtman )avımla\an \e Basao: Yenı üün Haber Ajansı. Basın ve Yavncılık \ Ş Turkocagı cad î<) 4[ Cagaloğlu 34334 Ist PK 246 lstanbul Tel (0 212) 512 05 05 (20 hall Teleks 22246. faks (0'2l2l 513 85 95 7EKIM1994 lmsak:4.34 Güneş: 5.58 Öğle: 11.57 Ikindı: 15.10 Akşam: 17.46 Yatsı: 19.05 Özden'den gençlere mesaj • İstanbul Haber Servisi- Anayasa Mahkemesi Başkaiii Yekta Güngör Özden, İstanbul Üniversitesi'nde düzenlenen "Atatürkçü Düşünce ve Gençlik"'konulu konferansta gençlere seslenerek "Türk ulusunu onurlu birdünya ülkesi haline getirmeİc için hiçbir koşulda ödün vermeyiniz" dedi. Komünizm ve irticanın ulusal birligi kemiren iki büyük tehlike otduğunu savlayan Özden. kalabalık bir dinleyici kitlesine yaptığı konuşmasında, "Bana zulüm. karanlık getiren, kan kusturan, insanbğımı, bağımsızlığımı tehlikeye düşüren sistemlere karşı savaşacağım" dedi. 2. Nükleer Karşıtı Hafta • İstanbul Haber Servisi- Kanser. genetik bozukluklar vedoğumsal sakathklara yol açan radyasyonun en önemli kaynağı olması nedeniyle tüm dünyada kullanımına karşı çıkılan nükleer enerjinin ürkütücü sonuçlanna dikkat çekmek amacıyla. 3-9ekim tarihleri arasında düzenlenen, "2. Nükleer Karşıtı Hafta" sürüyor. Hafta kapsamında dün de Beyoğlu'ndaki Mis Sokak'ta uyana broşürlerin ağırlıkta olarak sergilendiği çeşitli sokak standlan açtldı. Beyoğlu MisSokak'taki standlarda yer alan, nükleer enerji karşıtı broşürler özellikle çevreci gençlerin ılgısini çekiyor. Çevreciler toplantısı • İSTANBUL (AA>- Çevre Bakanı Rıza Akçah, doğal kaynaklann rasyonel biçimde yönetilmemesi halinde. birsüresonra bunlardan bahsetmenin mümkün olamavacağını söyledi. Türkiye Deniz Çevre Koruma Birliği (Deni/temiz-Turmepa) ılk genel kurulu. dün Deniz TicaretOdası'nda yapıldı. Genel kurulun kapanışında konuşan Çe\ re Bakanı Rıza Akçalı. dünyanın yeni bir yaklaşım içine girdiğini, bunun da yeni bir ahlak anlayışının gündeme gelmesini gerekli kıldığını söyledi. Serçe'den köpfeze katkı • İZMİR (ANKA) - Türk pop müziği sanatçısı Sezen Aksu'nun tüm geliri "Körfezi Biz Kirlettik, Biz Temizleyelim" kampanyasına bırakılmak üzere 3 ekim pazartesi akşamı İzmir Fuar Açıkhava Tiyatrosu'nda verdiği konserden 243 milyon 300 bin lira gelir elde edildi. Pakistan'ın ünlü 'gecekondu doktoru' Sıddıki, ülkesindeki deneyimleri aktardı Koııut arsasıııa mafyasız çözümOKTAY EKİNCİ 14 Pakistan ik Türkiye uzunyıl- lardır birbirierini kardeş kabul eden iki ülke. Bunun yanında so- runlan da birbüierine benziyor. Bunlardan gecekondu konusun- da birbirûnize vardımcı olabilir, deneyimlerimizi aktarabiliriz. ÜsteUk bunu sadece biz kendi aramızda yapabiliriz. Çünkü ne Ingihere ne de Amerika bizdeki bu sorunu yaşıyor. Bize faydalı olamazlar, nitekim şimdiye ka- dar faydah da olamadılar_" Bir süredir Türkiye'de bulu- nan Pakistan'ın Sind Eyaleti Ge- cekondu Dairesi Genel Müdürü Tesnim Ahmed Sıddıki, öncekı gün Mimar Sinan Üniversitesi Oditoryumu'nda verdiği semı- nerine bu sözlerle başladı. Ni- yetı, bir yandan İstanbul'da ve Ankara'da yapacağı inceleme- lerle ülkesi için yararlı olabile- cek bazı "deneyimleri" öğren- mek. öbür yandan ise yine 'ge- cekondu sorununun çözümü' konusunda kendi çabalannı ve projelerinı 'kardeş ülke uzman- lan'na anlatmaktı. Seçim öncesi çıkanlan aflar Gerçi, 1950'lerden bu yana yani neredeyse yanm yüzyıldır türkiye'deki 'büyüyen kentler- de' sürekli yaşanan ve giderek de yine Türkiye için 'yaşam- sal'bir önem kazanan bu dev so- runun 'çözümü' hakkında. "Sid- diqui'nin bizlerden öğrenebile- ceği" dişe dokunur bir deneyim pek yoktu. Yumurta kapıya da- yandıkça ve özellıkle hemen her 'seçim öncesinde' çıkanlan 'imar afli' yasalanndan başka, Türkiye henüz 'anlatılabile- cek'bir şeyler de yapmamıştı. Hele. son aylarda gündeme ge- len ve 'kaçak yapılardan resmi haraç toplama' şeklinde özetle- nebilecek 'çözümü'(!) de beledı- • Pakistan Sind Eyaleti Gecekondu Dairesi Genel Müdürü Tesnim Ahmed Sıddıki, ülkesindeki uygulamalan hakkında Mimar Sinan Üniversitesi'nde bir seminer verdi ve sonunda izleyenlere 'dansı başımıza' dedirtti... • Kentleşme süreci Türkiye'deki gibi gecekondulaşmayla birlikte yaşanan Pakistan'da, kamu arazileri yoksul halka ucuz arsa olarak verilirken halkın altyapı giderlerine katılması 'mahalle örgütlenmesi'yle sağlanıyor. yelerin mi, yoksa Maliye Bakan- lığı'nın mı üstleneceği konusun- da hala bir sonuca ulaşılamamış- tı... Ama, 'durum' böyle bile ol- sa, yine de Pakistanlı uzma- nı'dunımu idare ederek' dinle- mek yurtseverliğin bir gereğiy- di ve "Kol kınlır, yen içinde ka- ür" misali, anlattıklannı sık sık 'iç geçirerek' not almaya başla- dık. Sanld İstanbul 1947'de bağımsızlığına kavu- şan Pakistan. hemen o tarihten bu yana kentleşme ve gecekon- dulaşma konusunda Türkiye'ye çok benzeyen birsüreç yaşamış. Bağımsızlıktan hemen sonra özellikle Hindistan'dan Karaçi kentine göçen ve 'bir yıl içinde 1 kentin nüfusunun 'ikiye katlan- masına' neden olan insanlann yarattığı sorunlan dışarda tutar- sak. Pakistan'dakı 'kırdankente göç' olgusunun temelınde de Türkiye gibi 'dengesiz kalkın- ma' yatıyor. Bunun sonucunda, örneğın yine Karaçi'nin nüfusunun '10 mil>'ona' dayandığını ve kent halkınm 'yüzde 40'ının' ise ge- cekondularda yaşadığını belir- ten Sıddıki, ülkesinde olanı bı- teni şöyle özetlıyor: "Amerikalı uzmanlar tanmı terk etmemizi vç sanayiye yönel- mcmizi öğütlediler. Bunu kredi ve yardımlaria da destekleyip, hükümetlerimizc de kabul ettir- diler. Sonunda bir de baktık ki, yakın \illara kadar Hint Yanma- dası'nın buğday ambanolan Pa- kistan, tanmdaki gerileme yü- zünden ABD ve Kanada'dan buğday ithal etmeye başlamış. Kırsal kesim iyice fakirleşince, çarevi kentlere göç etmekte bul- du. Kentlerdeki fabrikalann çev- resi gecekondulaıia doldu. Sana- yi bir yandan devletin her türiii teşvikini alırken öbür yandan kente göç eden yoksul köylüler- den ucuz işgücünü de sağladı, İş bulamayanlariseyine kentlerde- ki geçim kaynaklannı kendiieri yarattüar™" Dinleyenlere baştan sona 'Türkiye'yi anımsatan' bu süreç, özellikle gecekondulaşma konu- sunda y ine bizdekıne benzer ge- lişmeleri ıçeriyor. O kadar ki, ömeğin son yıllar- da ve yine göç alan kentlerde bu sorunun en önemli açmazlann- dan bırini 'gecekondu ve arazi mafy'ası' oluşturuyor Kente ge- len yoksullar, dev letin ya da be- lediyelenn 'çaresiz bakışlan'al- tında mafyaya teslim oluyodar. Üstelik mafya, önce el koyup sonra da parayla sattığı kamu arazilerine 'evyapmagüvencesi' de sağlıyor. MArkast Sa. 17, Sü.3'te Erkeğin gözü5 incecik belde • lnce belli kadınlar, yalnızca sağlıklı olmakla kalmayıp, aynca kalın belli kadınlara oranla daha doğurgandır. Profesör Singh'e göre ince belli kadınlar, yumurtlamaya daha erken başlar. Kalın belli kadınlar hamile kalmakta zorlanır, geç yaşta çocuk sahibi olurlar. Çeviri Servisi - Kadın vücu- dunun hangi özelliğinin erkekle- ri daha fazla tahrik ettiğini araş- tıran bilim adamlan. yıllar boyu çeşitli varsayımlaröne sürdüler. Bir zamanlar ilginç göriişleriy- le medyanın göklere çıkarttığı Artropolog Desmond Morris, kadın göğsünün en baştan çıka- ncı organ olduğunu iddia eder- ken basın da kendisini yalanla- mıyordu. Evrim kuramını destekleyen bilim adamlan göğüs gibi özel bir organın değıl; genç, sağlıklı ve doğurgan herhangı bir dişi vücudunun bütün olarak erkek- leri cezbettiğini öne süriiyor. Ancak son günlerde ortaya atı- lan yeni kuram, ince belin, daha doğrusu belin kalçaya olan ora- nının, en kışkırtıcı unsur oldu- ğunu öne sürüyor. Bu kurama göre bel, kalçaya göre ne kadar ince olursa o kadar makbul sa- yılıyor. Texas Üniversitesi'nden Prof. Devendra Singh bel inceliğinin en baştan çıkancı unsur olduğu- nu vurgularken bel - kalça ora- nın aynı zamanda en önemli sağ- lık göstergesi olduğunu belir- tiyor. Sağlıklı. genç bir kadında ideal bel - kalça oranı (bel kalın- lığının kalça ölçüsüne bölünme- siyle elde edilen oran) 0.67 ve 0.80 olarak gösterilıyor. Bu oran beli 60 ve 70 santim, kalçası 90 santim olan kadınlar- da bulunuyor. Profesör Singh kadınlarda yağ birikiminin er- keklere göre farklı bölgelere ya- yıldığını belirterek şöyle konu- şuyor: "Çocuklukta kız ve er- keklerin \ ücutlan birbirine ben- zer. Buluğ çağına getince kadın ve erkek hormonlan devreye gi- rer. Kadınlarda östrojen hormo- nu y^ğlann kalça bölgesinde yo- ğunlaşmasına, erkeklerde ise tes- tosteron hormonu yağlann bel bölgesinde yıgılmasına yol açar. Aynı zamanda testosteron kalça- lardaki yağın daha hızlı bir şeldl- de >akılmasına yardımcı olur. Kadınlaraözgü yağ depolan ha- mileüğin son aylannda ve emzir- me sırasında kuUanılır. Çok za- yıf kadınlarda ay kanamalarnun birden kesilmcsi bu olgudan kay- naklanır. Bu kadınlarda gerekli yağ depolannın oluşmamış o\- ması hamile kalmalannı engel- ler." İnce bel, sağfağın işareti Araştırmalar bel - kalça ora- nının 0.67 ve 0.80 arasında oidu- ğu kadınlann daha sağlıklı ol- duklannı ortaya koyuyor. Şeker hastalığının ve kalp krizinin or- taya çıkma olasılığı. pek çok başka etmenın yanı sıra v ücutta- kı yağ miktanna değil yağın vü- cutta dağılımına bağlı olarak de- ğişiyor. Düşük bel - kalça oranı ayn- ca doğurganlığı da etkiler. ince belli kadınlar yalnızca sağlıklı olmakla kalmayıp, aynca kalın belli kadınlara oranla daha do- ğurgandır. Profesör Singh'e gö- re ince belli kadınlar, yumurtla- maya daha erken başlar. Kalın belli kadınlar hamile kalmakta zorlanır, geç yaşta çocuk sahibi olurlar. Profesör Singh, ideal kadın ta- nımının zaman içinde değişikli- ğe uğradığını kabul ediyor. Ün- lü araştırmacı şöyle konuşuyor: "Amerika'da son 50 yıldırgüzel- lik anlayışı sürekli değişiyor. Bir- kaç yıl önce hem erkek hem ka- dın özelliği taşıyan cinsiyetsiz bir yapının ideal vücut ölçülerine sa- hip olduğu düşünülüvordu. .An- cak 1955 ve 1987 yıllan arasında ideal kadının doğal yuvarlakla- ra sahip olduğu inancı yaygın- dL" Birtakım deneylerle erkekle- rin kadın vücudu karşısında gös- terdiği tepkiyi ölçen Profesör Singh, yaşlan 18 ile 22 arasın- daki 106 erkek üzerinde yaptığı son çalışmada deneklerin çoğu- nun kum saati görünümünde, normal kiloda genç kadınları tercih ettiğini ortaya çıkarttı. Profesör Singh'in ideal bel- kalça orantısı, moda dünyasında benimsenirse kadınlann başı derde girecek. Yıllarca sutyenin kıskacı altında bunalan kadınlar şimdi de korsenin boyunduru- ğuna girecek. KOIVYA Ormanyakmak isteyen çocuğa suçüstü KONYA - Orman yangını çıkarmak isteyen bir çocuk, yakalandı. AA muhabirinin edindiği bilgiye göre, Konya kent merkezi Meram Tavusbaba şemtinde yangın çıkarmak için ateş yakan İ. K.'ye (15). orman bekçisi tarafından su- çüstü yapıldı. Çocuğun göz- lem alüna ahndış, soruştur- manın sürdürüldüğü bildiril- di. Sapanca'da yangın Sakarya'nın Sapanca ilçe- sine bağlı İkramiye Köyü'- nde çıkan orman yangını ise rüzgann da etkisiyle yayıh- yor. Söndürme çalışmalan. arazinin engebeli olması ne- deniyle, güçlükle sürdürülü- yor. Geyve'ye doğru büyü- yen yangında. 4 hektarlık orman alanı tamamen yandı. Nadir'in medyaya dönüş hazırlıklaıi • Asil Nadir, Kıbns'ta Türkiye'ye de yayın yapacak olan bir özel televizyon ve bir özel radyo kurmak için harekete geçti. HALİL NEBtLER Büyük gürültülerle 1988 yı- lında Güneş. Günaydın. Tan ve bazı dergıleri satın aldıktan sonra 1991 yine gürültülü bir biçimde batan Kıbnslı işadamı Asil Nadir, Kıbns'ta Türki- ye'ye de yayın yapacak olan bir özel televizyon ve bir özel rad- yo kurmak ıçın ha- rekete geçtı. Na- dır'ınmedyaşırket- lerinde yöneticilik yapan Mehmet Ali Akpınar tarafından geçtığımiz hafta içinde KKTC hükü- metine yapılan baş- vuru. Kıbns TV ve Kıbns FM'i içeri- yor. Asil Nadir'in ayakta kalabilen kuruluşlann- dan AN Graphıcs Ltd. şirketi tarafından oluşturulan bir or- taklık üzerinden. televizyon ve radyo projesine Almanya'dan 12 milyon dolar tutannda bir kredinin sağlandığı ileri sürül- dü. Nadir'in bu ginşimi için ilk işareti, KKTC'deki koalisyon hükümetının koalisyon proto- kolünden aldığı. protokolde özel televizyon ve radyo yayı- nına sıcak bakıldığı belirlendi. Nadir'in başvurusu üzenne hafta başında. hükümetin ilgili bınmlennın teknokrat ve bü- rokratlan tarafından bırtoplan- tı başlatıldı ve özel radyo ve te- levızyonlannın nasıl serbest bı- rakılabileceğı göriişmelen ya- pıldı. Görüşmelerin önümüz- deki günlerde de süreceği ve çözüme bağlan- masının beklendi- ğı öğrenildi. KKTC'de vergi oranlannındüşük- lüğü, katma değer vergisının bulun- maması. reklam- lardan düşük oranda vergi alın- ması ve Türki- ye'deki Radyo Te- levizyon Üst Ku- mlu'nun denetiminin bulun- maması, Nadir için KKTC'de televizyon kurmayı cazip hale getirdi. KKTC'de radyo ve televiz- yon tekelinın kaldınlması duru- munda bazı özel televızyonla- nn buraya taşınacağı. özellikle Show TV ve Kanal 6'nın KKTC ile ilişkilenni yoğunlaş- tırdığı. KKTC'de yaygın bir söylentı olarak dolaşıyor. îki bin 132 öğretmenin ataması bugün yapılıyor • Ağustos döneminde gerçekleştirilen atamalarda, Doğu ve Güneydoğu Bölgesi'ne atanan 11 bin 232 öğretmenden 2 bin 132'si görev yerine gitmezken, diğer bölgelerde bu sayı 459 olarak belirlendi. Marflyn IVIonroe, sinema dünyasının en ince belli kadınlanndan biriydi. ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - Milli Eğitim Bakan- lığı, görev yerine gitmeyen öğ- retmenlerden boşalan 2 bin 591 kadro ile halen açık bulunan 300 kadro için, toplam 2 bin 891 öğretmen atamasını bugün bilgisayar kurasıyla gerçekleş- tirecek. Ağustos döneminde gerçek- leştirilen atamalarda, Doğu ve Güneydoğu Bölgesi'ne atanan 11 bin 232 öğretmenden 2 bin I32'si görev yerine gitmezken, diğer bölgelerde bu sayı 459 olarak belirlendi. Başöğretmen Salonu'nunda bugün yapılacak bilgisayar ku- rasında, sınıf öğretmenliği için başvunıda bulunan adaylar. branş kurasından sonra sınıf öğ- retmenliği kurasına katılacak- lar. İller emrine atanan öğret- menler31 Ekim 1994tarihine kadar atandıklan il milli eğitim müdürlüğüne baş- vurarak. görevlerine başlayacaklar. Bu tarihe kadar mazere- ti olmaksızın görev- lerine başlamayan öğretmen adaylan- nın atama kararnameleri iptal edilecek. Bu öğretmenlerden boşalan kadrolara da yedek lis- telerden üçüncü bir atama yapı- lacak. Branşlara göre atanacak öğ- retmen sayısı şöyle: Okulöncesi öğretmenliği (28). sınıf öğretmenliği (1130), Türkçe-Türk dili ve edebiyatı (171). felsefe (23), tarih (63). coğrafya (62). matematik (215), İngilizce-matematik (23), biyo- loji (30), tngilizce-biyoloji (10), fizik (49). Ingilizce-'fizik (11). kimya (61), tngilizce-kimya (9), Ingilizce (277). beden eği- timi (70). resim-iş (70), müzik (60), ış eğitimı (5). ev ekonomi- si (7), ticaret (1), din kültürü ve ahlak bilgisi (118). rehber öğ- retmen (12). muhasebe işletme (9), sekreterlik grubu (4), tu- rizm ve otelcilik (1). işitme en- gelliler sınıf öğretmenlığı (2). zihinsel engelliler sınıf öğret- menliği (1), görme engelliler sı- nıf öğretmenliği (1). elektrik (17), elektronik (12). bilgisayar (4), motor (7). metal işleri (4). tesviye (6). giyim (11), hazır giyim (5). trikotaj (2). Sözen: RP'K beledîye 6 aydır gösteri yapıyor îstanbul Büyükşehir Belediyesi eski Başkanı, kentin su sorununu ancak DSÎ'nin çözebileceğini söyledi. Sözen, "RP'li belediye bir şey yapmadığı gibi çaba da göstermiyor. Anlaşmalar iptal ediliyor" dedi. İstanbul Haber Servisi - İstanbul Bü- yükşehir eskı Belediye Başkanı Nurettin Sözen. İstanbul'un su sorununa ancak DSl'nın çözüm bulabileceğinı söyledi. Sö- zen, RP'li İstanbul Büyükşehir Belediyesi yönetimini ilk altı ayda siyasi gösteri yap- maktan öteye gıdemernekle suçladı. Orta Doğu Teknık Üniversitesi (ODTÜ) Mezunlan Derneğı lokali Baraka'da önce- kı akşam düzenlenen "fstanbuTun sorun- lan" konulu söyleşiye katılan Nurettm Sö- zen. toplantı süresınce konuklann sorula- nnı yanıtladı. İstanbul Büyükşehir Beledi- yesı'nin şimdikı yöneriminin ılk altı ayını değerlendiren Sözen, "Ahı ayda niçin hiç- bir proje ürermedfler gjbi bir eieştiriyi yö- nelrmenin haksızlık olduğunu düşünüyo- rum. Ama gördüğüm şey o ki mevcut yö- netim. siyasi eyiem yapma ötesinde kent hizmederi planlamıvor ve proje üretmeyi düşünmüyor. Ve her eylemleri kendi dün- ya göriişlerine. partisel anlayışlanna uy- gun. Cemal Reşit Rey Konser Salonu'nda namazlı vakıf toplantılan yapılıyor. Her yerde buna benzer uygulamalar var. Yöne- ü'm kente hizmetanlmışından çok RP'vi ik- tidara taşımakiçin gerekenleri vaprvor" de- di. Beledıyeyı Istanbul'un su sorunu hak- kında halka bilgı vermemekle ve bu soru- nu halkla paylaşmamakla da suçlayan Sö- zen. sorunun çözümü ıçın hükümete gıdı- lıp destek ıstenmesı gerektigını savundu. ISKt'nın on milyonluk kentin büyük yatı- nmlannı yapma gücünde bir kuruluş olma- dığına da dikkat çeken Sözen, tstanbul'da- ki büyük yatınmlann DSl tarafından üst- lenilmesi gerektiğıni vurguladı. Sözen, uygulamalan sırasında yagan yağmurun yüzde 20'sınin bombalama yön- temiyle gerçekleştiğini de söyledi.