Katalog

Cumhuriyet tmtivaz Sahibi: Berin Nadi Genel Yavın Yönetmenr Orhan Erinç # Genel Yayın Koordınatörü: Hikmet Çetinkaya 9 Yazıışleri Müdürleri. Ibrahinı Yıldız(Sorumlu). Dinç Tayanç # Haber Merkezı Müdürü Hakan Kara 9 Gorsel Yönetmen: Fikret Eser Dış Haberler Ergun Balcı • Istıhbarat Y alçın Çakır • Ekonomı Bülent Kızanhk % Radyo-TY. Uygar Eremektar 9 Kültur Handan Şenköken 9 Spor AbdülKadir Yticelman 9 Yurt Haberler Mehmet Saraç 9 Makaleler Sami karaören 9 Çe\ın Seyfettin Turhan 9 Duzcltme Abdullah \ azıcı Yavın Kuruiu İlhan Se/çuk (Başkan). Orhan Erinç. Oktaj Kurtböke. Özgen Acar, Hikmet Çetinkaya, Şiikran Soner. Ergun Balcı. Dinç Ta>anç. İbrahim Yıldız, Orhan Bursalı. Mustafa Balba\. Ankara Temsılcısı Mustafa Balbay 9 Habcr Mıidürü Ooğan Akın Atatürk Buharı No. 125. Kat 4. Bakanlıklar-Ankara Tel 4195(J2O(7hat). Teleks 42344. Faks 41950279 IzmırTemsılcısı Serdar Kızık, H Zı\aBK 1352 S 2 3Tel 4411220Teleks 52359. Faks 44191 P 9 Âdana Temsılcısı Çetin Yiğenoğlu, Inönü Cd 119S No 1 Kat.I. Tel 3522550. Teleks 62155. Faks 3522570 Müessese Müdürü. Erol Erkut 9 Kcordınator Ahmet Korukan 9 Muhasebe Bülent Yener 9 Idare Hüjevin Gürer 9 Isletme Önder Çelik 9 Bılgı-lşlem Nail Inal 9 Bılgısayar Sıstem Mürüvet Çiler 9 Reklam Reha Işıtman 9 Halkla llışkılcr Nurten Berksoy V «vınl»v>n v t B a ı a n : Venı G u n Haber Ajansı. Basın ve Yayıncılık A Ş Turkccagıcad 3 9 41 Çaftılojlu 34334 Isl PK 246 Istanbul Tel 10 212) 512 05 05 (20 hat) Teleks 22246. Faks 10 212) 513 K5 95 17EK.İM 1994 Imsak: 4.45 Güneş- 6.10 Öfile 1.54 Ikındıl4.57 Akşam: 17.29 Yatsı: 18.48 Cleas göreve başlıyor • BRÜKSEL(AA)- Belçika'nın eski Dışişleri Bakanı Willy Cleas, Manfred Wörner'in ölümü üzerine boşalanNATO Genel Sekreterlıği görevine bugün başlıyor. Dört yıl için göreve getirilen ve geçen hafta yapılan seçimlerden sonra Belçika Dışişleri Bakanlığı görevinden istifa eden Cleas (56), Flaman Sosyalist Partısi'nin en eski faal kurmaylanndan bıri olarak tanıühyor. NATO bünyesinde Cleas'a sıcak bakmayan yüzlerce memur ve uzman, ABD Başkanı Bill Clinton'u 'NATOnun bilinçsizce güvenilmez ellere bırakılmasına göz yummakla' suçluyorlar. Döşönce özgüplüğö paneli • tstanbul Haber Servisi- Birleşik Sosyalist Parti (BSP) Beyoğlu llçe Örgütü tarafından düzenlenen " Yasaksız yaşamak için düşünceye özgürlük'" konulu panelde, Terörle Mücadele Yasası'nda değişiklikler öngören yasa tasansırun demokratikleşmeyi amaçlamadığı öne sürüldü. Tank Zafer Tunaya Kültür Merkezi'ndeyoğun bir dinleyici katıhmıyla gerçekleştirilen paneje konuşmacı olarak İÜ Hukuk Fakültesi öğretim üyesi Prof. Dr. Çetin Özek, Dünya Gazetesi yazan Osman SafTet Arolat, Avukat Eren Keskin. MiJli Gazete yazan SadıkAlbayrakileBSP Genel Başkan Yardımcısı Sıtkı Coşkun kauldılar. Camus ile Sartre'ın yayın haklam • İSTANBUL(AA)-Ünlü Fransızyazarlan Albert Camus ile Jean-Paul Sartre'ın bazı yapıtlannın Türkiye'deki yayın haklan, Can Yayınlan tarafından satın alındı. Can Yayınlan Editörü Özdemir tnce'nin verdiği bilgiye göre Camus'nün "Sürgün ve Krallık"," Yaz", "Tersi ve Yüzü", "Bir Alman Dosta Mektuplar", "Başkaldıran Insan", "Veba", "Düğün" ve "Güncellerl-II-Iiradh yapıtlan ile Sartre'ın "Duvar", "Edebiyat Nedir", '"Şözcükler", "Bulantı" ve "Özgürlüğün Yollan" adh yapıtlannın yayın haklan, ONK Ajansı aracılığıyla Can Yayınlan tarafından satın alındı. Özdemir İnce, daha önce, uluslararası sözleşmelerin bir yorumuna göre bir yabana kitabın Türkçesinin. kitap 10 yıl önce yayımlanmış ise yazar ve yayıncısından izinsiz olarak telif dahi ödenmeden yayımlanabildiğini hatırlattı. Ince, ancak bu konuda yerel bir mahkemenin aleyhte karar verdiğini ve Yargıtay'ın da bu karan onadığını kaydederek Camus ve Sartre'ın söz konusu yapıtlannın da bu yeni karara göre Can Yayınlan'nca satın alındığını vurguladı. 'Blues Geceleri' • KültûrŞenisi-Hyatt Ragency İstanbul'un, Harry'sJazz Bar'ında "Blues" geceleri başlıyor. ABD'den gelen Kevin Guffy Grubu, bu akşamdan itibaren haftada 6 gece saat 22.00'den sonra caz ve klasik rock'tanoluşan repertuvarlan ile Blues gecelerini başlatıyor. Grup, Kevin Guffy,Russ KammererveDean Schmidften oluşuyor. Köpekler için sperm bankası • ANKARA (ANKA) - Pet Hospital Hayvan Hastanesi tarafından sperm bankası kurulacak. Köpeklere suni dölleme yapılacak. Pet Hospital Hay\an Hastanesi uzmanlan >aptıklan açıklamada, evde beslenen köpeklerin cinsel arzulannı yıtirdiğini belırterek. bu köpeklerden yavru elde etmek için suni dölleme yaptıklannı söylediler. Bu arada uzmanlar, Pet Hospital Hayvan Hastanesi bünyesinde bir de estetik bölümü kurulacağını bıldırdıler Bergama'da yürüyüş yapmak isteyen halkjandarma baskısıyla karşılaştı 'Siyanürlü altıııa hayır' BERNA TULUNAY OVACIK (BERGAMA) - "Si- yanürlü altına hayır'" diyen Ova- cıklılar dün yörelerinde düzenle- nen basın toplantısını mitınge çe- virdiler. Yürüyüş yapmak iste- yen köylülere jandarma izin ver- medi. Jandarma, kameraman ve foto muhabirleri- ninçalışmasınıen- gelledi. Iki kişınin de gözaltına alın- dığı olaylan ve jandarma baskısını protesto eden Ber- gama Belediye Başkanı Sefa Taş- kin, Çevre Bakanlığı'nın yörede altın çıkanlması için ruhsat ver- memesını ıstedı. Bergama Belediye Başkanı Sefa Taşkın, Harmandalı Bele- diye Başkanı Metın Oktay. siya- si parti temsilcilen ile Narlıca, Çamköy, Aşağıkınklar ve Ova- cık köylülerinin de katıldığı ba- sın toplantısında. konuşmacılar, yörelerinde sıyanürle altın çıka- nlmasına karşı çıktılar. Eurogold şirketının yörede siyanür kulla- narak altın çıkarmasına ızın ver- meyeceklerini belirten yöre hal- kı,jandarma baskısıv la karşı kar- şıya kaldı. Basın toplantısının yapılacağı alanda, jandarmanın sabahın er- ken saatlerınde önlem alması. Daha sonra bir kah\ede yapı- lan toplantıda, Bergama Beledi- ye Başkanı Sefa Taşkın, bu tür baskılann kendilerinı yıldırma- yacağını ve yörelerinde altın ma- deni kurulmasına izin vermeye- ceklerını belirterek şunlan söy- ledi: "75 kuruluşun temsilcisi ola- • 'Siyanürlü altına hayır' diyerek yürüyüş yapmak isteyen yöre halkınajandarma izin vermedi. Jandarma, kameraman ve foto muhabirlerinin de çalışma yapmalannı engelledi. Bergama Belediye Başkanı Sefa Taşkın, 2 kişinin gözaltına alındığı olaylan protesto ederek, Eurogold şirketine ruhsat verilmemesini istedi. Eurogold yetkılilennın yurttaş- laragözdağı vermesi olarak nite- lendınldı. Basın toplantısını Ovacık yo- lunda düzenlemek isteyen toplu- luğa,jandarma, "açıkhavada ba- sın toplanösı yapmak yasak"> ak- laşımıyla izin vermedi. Gazete- cılerin de kamera ve makınelen- nin aşağı ındirilmesi söylenerek görüntü alması engellendı rak karar aldık. Bergama siya- nürlü altını istemiyor. Daha önce adını duymadığunız zehirier, ba- ğımızı. bahçemizi, çocuğumuzu, geleceğimLzi tehdit ediyor. Ancak Eurogold fırması yöreye şantiye- sini kurdu \e bölgenin etraft tel- lerle çevrildi. \etkililerdcn her şeyden daha kutsal olan halkın iradesine kulak \ermesini istiyo- rtız. Firma \etkilileri bazılannı uçaklara bindirip Yeni Zelan- da'ya götürebilir. Ama bu hicbir sonuç \ermez. Biz Mustafa Ke- mal'in deyimiyle 'NasU geldiler- se öyle gidecekler" diyoruz" Sefa Taşkın. Çevre Bakanlı- ğı'nın bu firmaya ruhsat verme- mesini ısteyerek 160dönümlük bir sahadakı zehırli atıklann ge- lecek ku- ş a k I a r a ölüm saça- cağını söy- ledı. Yöre ınsanları da "Siyanürlü altına ha- yır". "Siya- nürlü ölüme hayır" pankartı aça- rak "Ölürüz de buraya altın ma- deni açtırmayız" dıye bağırdılar Alman televizyonculannın da ızlediğı toplantıda bir yurttaş. Eurogold $irketi'nin arkasında DYP'li birmületvekilinın karde- şı oldugunu söyledı ve bunun araştınlmasını istedi. Daha sonra topluca yürüyen yöre halkı sessizce dagıldı RP'li Gökçek, gözünü kültür alanlanna diktiANKARA (Cumhuriyet Biirosu) - Ankara Büvükşehır Beledıye Meclısi. Batıkent'te daha önceden camı yapılmak üzereaynlan 13 arsadayapılaş- maya gıtmek yerine. kreş v e kul- tür merkezi ıçın aynlan alanı "cami alanı" olarak degıştırdı. RP'li Ankara Büyükşehir Be- lediyesı, SHP'lı belediye döne- mınde cami yapılmak ıçın ayn- lan 13 arsada yapılaşmaya gıt- mek yenne, kreş ve kültür mer- kezi için aynlan bir alana cami yapmayı kararlaştırdı. Yeni 'cami alanı' Ankara Büyükşehir Belediye Meclisi'nin 12 Eylül 1994 tan- hınde aldığı, Batıkent Rev ızyon Imar Planı'nda "kültür-eğlence alanı" olarak aynlan bölümün. u cami alanı" olarak değıştıril- mesine ilışkın karar Resmi Ga- zete'de yayımlandı Batîkenfın planlamasını ya- pan Kent-Koop Genel Başkanı MuammerNiksariı. Batıkent'te yapımı planlanan 13 camının. arazinın eğimı, nüfus yoğunlu- ğu ve uzaklık faktörleri dikkate alınarak seçildiğinı belırterek "Yeni yönetim ya bunlan bilmi- yor ya da bilmezden gelip siyasi kararlar alryor"dedı. Ankara Büv ükşehir Belediye Başkanı Melih Gökçek. konuya ilışkın bir soru üzenne. Batı- kent"te gerektığı kadar cami ye- ri olmadığını söyledi. Gökçek, -Batıkenfte camisizlik bitccek. Mabetsiz bir Batıkent olmaktan • Ankara Büyükşehir* Belediye Başkanı Melih Gökçek, Batıkent'te gerektiği kadar cami yeri olmadığını söyleyerek, "Batıkent'te camisizlik bitecek. Mabetsiz bir Batıkent olmaktan kurtulacak" dedi. kurtulacak"dedi. Yenimahalle Belediye Başka- nı Abdurrahman Oğultürk ıse büyükşehir beledıyesinin kendı bölgelenndeki planı değıştınne yetkisinin bulunmadığını belir- terek dava açacağmı kaydetti. Abdurrahman Oğultürk şöyle konuştu: "Biz, bölgemizde in- sanlann ihtiyaç duyduğu her türlü talebi beliıiiyoruz. Bunlar halkı kandıhmakla uğraşıyor. Karar tamamen siyasi amaçb- dır" Mao'nun ölümsüzleştirilmesinin içyüzü 1976'da ölen Mao'nun cesedi, dışandan yardım almadan Çinli uzmanlar tarafından mumyalanmış Çeviri Servisi - 9 Eylül 1976 tarihınde ya- şamını yitıren Çın Komünıst Partisi lideri Mao'nun 22 yıl özel doktorluğunu üstlenen Zhisui Li. gelecek hafta yavımlanacak olan"Başkan Mao'nun Özel Yaşamı" adlı kı- tabında ünlü lidenn özel yaşamının bılınme- yen yönlerini gözler önüne seriyor. 74 yaşın- dakı Lı, kıtabında Mao'nun hastalık boyutla- nna ulaşan kuşkuculugunu. kadınlara olan aşı- rı düşkünlüğünü, yaşamı boyunca vücudunun su yüzü görmedığini. dişlennı fırçalamadığı- nı açıklamaktan da çekinmiyor Mao'nun ölümünden sonra Dr. Li, liderin vücudunun bozulmadan saklanması görevini de üstlenmek zorunda kaldığını belirtiyor. Dr. Li, kıtabında bu zorlu görevin altından nasıl kalktığını şöyle dile getiriyor: "Çın halkı büyük liderlerine karşı son gö- •Eski Çin liderinin 22 yıl özel doktorluğunu yapan Zhisui Li, başkanın özel yaşamını anlattığı kitabında, Mao'nun hastalık derecesinde kuşkuculugunu, kadınlara aşın düşkünlüğünü, \iicudunun su yüzü görmediğini ve dişlerini fırçalamadığını yazdı. revlerinı yerinc getırirken. biz de vücudun uzun süre saklanması çalışmalannı daha bılım- sel bir düzeyde yürütmek amacıyla ülkenın dön bir yanından anatomı. patoloji, organik kimya ve tıp konulannda uzman olan kışiler- den birekipkurduk. Bu arada eski Çın'deölü- lerin uzun yıllar bozulmadan saklanmasına ilişkin bilimsel kitaplan kanştırdık, ancak ışe yarar bir bilgi edinemedik. Aramızdan bir uz- man HoŞiMinh'in cesedinin bozulmadan sak- landığını anımsayarak Hanoi'ye danışmamızı önerdi. Ancak bu girişimimız de Vıetnamlı meslektaşlanmızın işbirlıgini reddetmesi üze- nne sonuçsuz kalınca bu ışı tümüyle kendı ola- naklanmız ile halletmek zorunda kaldık. Yas dönemi 17 eylülde sona erince Mao'nun naaşı büyük bir gizlilikle Halkın Büyük Sara- yı'ndan alınarak özel bir hastaneye getirildi ve burada ceset üzennde son işlemleryapılmaya başlandı. Mao'nun beynini dışan çıkartmama karan alarak kafatasını açmadık. Ancak tüm iç organiannı çıkartarak yenne fonnaldehıt ile ıslatılmış pamuk doldurduk. İç organiannı da formaldehit dolu şişelere yerleştirdik. Mao'nun ensesinden içeri sarkıtılan bir tüp ka- nalı ile de arada sırada buharlaşân formalde- hıtın yenılenmesını sagladık. Knstal tabut, hel- yum gazı ile dolduruldu Bu arada başka bir ekibın günlerce uzerınde çalıştıgı balmumun- dan yapılmış Mao da hastaneye getirildi. Mumyadan yapılmış Mao'yu gerçeğınden ayırt etmek neredeyse olanaksızdı Bövlece ikı Mao. bir yıl boyunca hastane- nin bodrumunda saklı tutuldu. Kapıdakı nöbet- çilerbilenevı koruduklannı bılmıyordu. 1977 yılındaTienanmen Meydanı'ndaki büyük Anıt Mezartamamlanınca ıki Mao \e şişelerdeki iç organlar yıne büyük bir gizlılik ıçinde meza- nn altındaki mahzene taşındı " Bugün binlerce Çinli ve yabancı tarafından zıyaret edilen Anıt Mezar'da Çın Komünıst Partisi'ne 40 yıl başkanlık yapmış olan ünlü devlet adamının naaşı büyük bir titizlikle ko- runuyor. Yürütmeyi durdurma Gökova için karar, bir ay sonraya kaldı ÖZCAN ÖZGÜR MUĞLA - Muğla Barosu'nun Aydın Bölge tdare Mahkemesı'ne başvurarak. Gökova Termik Santralı ıçın yürütmenin durdurulması yönünde açtığı dava karar aşamasına geldı. Aydın Bölge Idare Mahkemesf nde öncekı gün görülen duruşmada, Muğla Barosu Başkanı Av. Birdal Ertuğrul, santralın kapatılmasını ıstediklennı belırterek. "Danıştay'ın benzer santrallarda bu vönde almış olduğu kararlar var. Böyle bir karann alınması için santralın çalışması beklenemez" dedi. Mugla Barosu tarafından Gökova Kemerköy Termik Santrah'nın çalıştınlmaması ıçın Aydın Bölge Idare Mahkemesı'nde açılan dava öncekı gün görüşüldü Muğla Barosu Başkanı Av Birdal Ertuğrul. Yatagan'da yaşanan olumsuzluklann Gökova'da da yaşanmasını beklemeden santralın kapatılması yönünde karar verilmesini ıstedı. Mahkeme. oluşturulacak bılirkişı heyetının bir a> ıçinde rapor hazırlamasına ve davanın bu rapor doğrultusunda sonuçlanmasına karar verdi. Muğla Barosu Başkanı Av. Birdal Ertuğrul. santralın kapatılmasını. 'zararlan' ve 'hukuki eksiklikleri' nedeniyle ıstediklenni belirtti. TEK savunmanı ise. davacılann santraldan zarar görmediklerini belirterek santralı. "Zarar görülmeden açılan bu davanın usul bakımından reddi gerekiyor" diye savundu. Bunun üzenne Av. Birdal Ertuğrul söz alarak. Yatağan'da yaşanan olumsuzluklara dikkat çekti. Olümünün 145. yıldönümünde anılan bestecinin, müzik dehasının dışında, Polonez özellikleri de vardı Mizah duygusunasafripbir romantik: Fvedevic ChopinGURHAN TL'MER Vaftızedildiği kilisedeki kayıtlarabakılırsa. dogum tanhı 22 Şubat 1810'dur. Ama bu yan- lıştır. Bırı. kız kardeşı Ludvvika nın. birı de kendısının ya2dığı ıkı mektupta belirtıldığı üzere. dogrusu, aynı yılın 1 mart günüdür. Ki- taplarda. ansıklopedılerde de böyle vazılıdır Içinde doğdugu ev, Varşova'nın 50 kılomet- re batısındakı Zelazowa Wola'da, çok güzel bir parkın. bir korunun içindedir. Pazar günleri, orada. uluslararası üne sahip solistlerce piya- no resitalleri venlir. Ölümüne gelınce. onun yeri Paris'tir. Tarihi ise 1849 y ılının 17 ekımı Yeğenı Ludnika Ci- echomska'nın anlattığına göre 16 ekim gecesi saat 11.00'de. Vendome Meydanı "ndakı 12 nu- maralı apartmana gelen doktora. "Zahmetet- meyin, yakında benden kurtulacaksınız" de- miştir \e sözünü. 4 saat sonra, 17 ekımde, sa- baha karşı 02.00'de rutmuştur Ama cenaze töreni. yaklaşık ikı hafta sonra. taa 30 ekim günü yapılmıştır. Mezan, Paris'ın ünlü Pere-Lachaise mezarlığındadır. Bütün be- denı oradadır da yalnızca kalbı. anavatanı Po- lonya'da, Varşova'daki Kutsal Haç Kılise- si'nde. bir kap içindedir. Yaşamında mutsuzluklar vardı Fransızca yazılışıyla Frederic Chopin, Po- lonya dilındeki söylenişiyle Frydery k Szopen. vatanından ayn düşmüştür. yaşamının büyük bir bölümünde vatan hasretı çekmıştir. Aşık olmuştur, sevdiğiyle evlenememıştır. aşk acı- lan çekmiştir. Verem olmuştur. Bir mektubun- da. "Başımda hekimler toplanıyorlar, konuşu- yorlar. birbirlerine danışıyorlar. İkisinegöre ya- kında ölecegim, üçüncüsii için çoktan ölmü- şüm" dıye yazmıştır Ve veremden ölmüştür. hem de henüz 39 yaşındayken. Romantık bir bestecıdıro. Müziği çok duygulu. çok duygu- saldır. Valslen belki bıraz daha neşelıdir. ama noktürnlen ve doğaçlamalan haylı hüzünlü- dür, karamsardeğildir belki. ama iyimserde sa- yılmaz. Chopin ama hangisi? Bütün bunlar, Chopin'Ie ilgili klasik bilgi- lerdır. Bütün bunlar evet, doğrudur. madalyo- nun bir yüzü böyledır Ötekı yüzde ıse daha az bilinen. tam tersi, bambaşka bir Chopin vardır. Olümünün 145 yılında. bıraz da onun bu yü- zünden söz etmek istiyorum. O. özellıkle çocukluğunda. epeyce neşelı- Chopin'in, çocukluğunda yaptığı iki köylü karikatürü ve Maria Wodzinski tarafindan >apılmış portresi. dır. neredey se gırgır bir tıptir. "Kurier Szafars- ki' adlı. eğlenceli bir derginm editörlüğünü yapmıştır. Eli yalnızca pıyanonun tuşlanna de- gil. kaleme de yatkındır. güzel kankatürlerçiz- mıştir. Ve şiırler. oyunlar yazmıştır 14 yaşınday ken. yaşındaki kız kardeşi Emilia ile birlikte ka- leme aldığı manzum birgüldürüyü. aile bırey- lerinin ve dostlannın önünde, yine kardeşı ile birlikte oynamış ve o gün. 6 Kasım 1824 gü- nü. "etli suratı ve komik hareketlern le". ızleyi- cilen gülmekten kırıp geçirmıştir ki, bu da onun çok ıyı bir oyuncu oldugunu gösterir. Gerçekten de öyledir \e herkesin bir •mü/ik dehası". birbestecı, usta bir piyanist olarak bil- dıği Chopın'in bu özelliğı. bu yeteneği, ünlü Fransız yazar Balzac'ın da belirttiğı gibı. za- manla daha da gelışip doruğa ulaşmıştır. Onu yakından tanımış. Paris salonlannda. piyanist olarak onunla rekabet etmiş ve "Opus 10,3 No.lu Etüd'ii yazmtş olmak için, yaşamı- mın dört yılını verirdim" diyerek. onu kıskan- mışolan Lisztıse şusaptamayı yapmıştır: "Do- ğuştan sahip olduğu mizah duygusu vezekası- nın keskinliği ile gülünç olan her şeyi hemen or- taya çıkanrdı; olayların. başkalannın hiç fark etmedikleri, eğlenceli. güldürücü yönlerini gö- rebilirdi; başka insanian taklit etniekte, bitmez tükenmez bir mizah duygusu vardı." Para bile kazandı Oysa. Marylski'nin anılannda Chopin. piya- nonun başında oturup da Polonya tarihinden esınlenen melodiler çalmaya başladı mı, her- kesın yanaklanndan gözy aşlannın süzüldüğü- nü okuruz. Ve Çhopın, 'şair ruhu' nedeniyle. köşesine çekilip. dünya nimetlerine y üz vermeyen, yal- nızca düşleny Ie yaşayan bir ınsan da olmamış- tır. Lüksbıryaşamsürmeyi. pahalı gıysileratıp gitmeyi. har \ urup harman sa\ urmay ı sevmiş- tir. Elinindar olduğu günler olmuştur. ama Pa- ris'te. aralannda sosyete çocuklannın da bu- lunduğu bırçok öğrencıye, çok yüksek ücret- lerle piyano dersleri vererek çok para kazan- mıştır. Onun gibi. romantik besteler yapan, piyano- yu son derece romantik bir üslupla çalan bir 'müzik dehası'nın aynı zamanda bu tür özel- liklere ve yeteneklere de sahip olması. gerçek- ten ilgınçtir. Olümünün 145. yılında. onun yalnızca mü- ziğiyle. biraz da efsaneleşmiş olan romantiz- mıyle değıl. bu yönlenyle de anımsanması gerektiğine inanıyorum. Kimyasal östrojen takviyesi, kanser riskini arttınyorÇeviri Servisi - Menopoz evresıne gıren ka- dınların azalan hormonlarının takvıye edılıp edilmemesıne ilişkin tartışmalar henüz kesın- lik kazanmadı. Menopoz, yumurtalıklarda bulunan oosıtle- nn(yumurta)tükenmesisonucuoluşur. \umur- talıklarda yaklaşık yanm mılyon yumurta bu- lunur. Yaşlanmasürecindebuyumurtaların pek çoğu yok olur. Çok azı aylık yumurtlama sıra- sında tüketılır. Kadınlar ortalama 51 yaşında menopozagırer. Bugün menopoz engellenemı- yor, ancak etkılen kimyasal östrojen takviyesi ile azaltılabılıyor. Kimyasal östrojen doğal dst- rojene benzemekle birlikte aynısı değıldır. 50 yaş civannda kadm da erkek de depresyona yat- kındır. ancak kadınlarda östrojen tedavısi ile depresyonun dennleşmesi önlenir. Vajina du- varlan ve idrarkesesının bırkısmı östrojene ba- ğımlıdır ve menopoz ile birlikte incelir. 50 ya- şından sonra cinsel ılışkıde ağn \e ıdrar sıklığı belırtılenortayaçıkar. Bubelırtıler östrojen tak- viyesi ile azalır. Östrojen aynca kemıklen de etkiler. Kadın- da da erkekte de yaş ılerledıkçe kemıklenn di- rencı azalır. ancak kadınlarda bu olgu daha be- lırgındır. Östrojen. kemık dokusu kaybını engel- ler. ancak östrojen alımı kesildiği anda kemik kaybı yeniden başlar. Östrojen aynca kadınlan kalp hastalıklanna karşı da korur. 50 yaşından önce kadınlann kalp knzi geçirme olasılığı erkeklere oranla daha düşükken. 50 yaşından sonra cınsler arasında bir fark kalmaz. Uzun araştırmalardan sonra östrojen aiımıyla kalp hastalığına yakalanma nskinin yüzde 50 oranında azaldığı ortaya çık- mış bulunuyor. Ne yazık kı östrojenın her derde deva olma- dığı artık bılınıyor. Uzun süren östrojen alım- lannın rahim duvarlannı etkilediğı ve kanser riskini arttırdığı kanıtlanmış bulunuyor. Ne var ki histerektomı (rahmin ameliyatla çıkartılma- sı) olan kadınlarda böyle bir risk söz konusu de- gil. Kaygı uyandıran diger bir konu da göğüs kanseri riski. Erken yaşta menopoza giren ka- dınlarda göğüs kanseri riskinın azaldığı, meno- pozun gecıktirildıği durumlarda bu riskin arttı- ğı ileri sürülüyor. Böylece östrojen takviyesının göğüs kanserine yol açıpaçmadığı sorgulanıyor.