Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2025
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
SAYFA CUMHURİYET 8 EYLÜL1993 ÇARŞAMBA
DIZIYAZI
KURULTAYA 3 GUN KALA SHP
GAZIANTEP
SHP'ııiıı farklıkiıııliği ohııalı
ŞÜKRAN KETENCİ
GAZİANTEP - Uçakian
inen yolculan ellerinde naylon
torbalarla bır grup görevli
karşıhyor. Torbâlar sıra ol-
muş sahıplerine teslim edili-
yor. Bir uçaktan bu kadar çok savıda silah
iaşıyan insanın inmesi. tek başına bir başka
dünyaya adım attığımızın göstergesi. Oysa
Gazıantcp görcceli olarak Doğu ve Güneydo-
ğu'nun en gü\enceli illerinden bin. Yine de te-
rör korkusundan. pek çok kurum geçici gö-
re\ li dahı göndermekte zorlanıyor.
Havaalanından yola çıkarçıkmaz, Gazian-
tcp"in gclcneksel sol kimliğinin de değişmeye
başladığını göstercn dev bir ınşaatla karşılaşı-
yorsunuz. Hoşgör Kuran Kursu binasında en
az 800 öğrcncinin banndınlacağı anlatıhyor.
Nerede bir sohbet açılsa. radikal dinci akımla-
nn bu yöredc de kök saldığı. çok ciddi bir ör-
gütlenme ıle insanlann yoksullaşmasından ya-
rarlanıldığı. ekmek. ış. para kapılannın kul-
lanıldığı vurgulanıyor.
Gaziantep sokaklannı doldurmuş. işsiz.
voksul büyük kalabalıklar. birkaç yıl ara ile
gelenler ıçin. çok çarpıcı bir olumsuz gelişmeyi
sergıhyor. Korfez savaşının Türk ekonomisi-
ne. insanına bedelini en iyi burada görüyorsu-
nuz. Zcnginlığini Ortadoğu"nun gıda amban
olmasına borçlu kentte iflas eden esnafın. gıda
üreticisının hesabı yapılamıyor. CHP'li Bele-
diyc Başkanı Cdal Doğan sadece Gaziantep'in
Körfez savaşı gelir kaybının yılda l milyar do-
lar olduğunu söylüyor. Sosyolojık olarak so-
lun gelışmcsi. güçlenmesi gereken bu olumsuz
tabloda, SHP kurultayı için görüştüğümüz
ağırlıklı SHFliler. CHFliler. sol ve demokrat
kimlik taşıyan herkes, sonuç olarak solun kale-
sinde. solun önemli bir gerileme yaşadığını. çok
önemli bir küskünler grubu oluştuğunu. bu
arada Refah Parüsi ve radikal sağın hızla geliş-
tiğini düşünüyorlar. Solda birleşmeseler de or-
lak teşhiste görüş birliği halindeler. Bu duruma
solun kimlik kaybının neden olduğunu dü-
şünüyorlar. Çözümü. "liberal partilerden farklı
bir kimlikle çıkmak"ta görüyorlar. Refah Par-
tisi'nin sadece bu nedenle. söyledikleri ıle ger-
çek yüzü çelişse bile, halkın karşısına farklı
SHP'liler partilerinin iktidar ortaklığını ve
devamını savunmakla birlikte, parti olarak bun-
dan zarar gördükleri ve yıprandıklan görüşün-
deler. Koalisyon ortaklığında. sosyal demokrat-
lar olarak daha önce savunduklan ilkelerin uy-
gulamaya geçirilemeyişinin kendilerine puan
kaybettirdiğinı düşünüyorlar. Yargısız infazlar.
olağanüstü hal. koruculuk, özelleştırme ve pek
çok iktidar icraatında. geçmişte karşı çıktıklan
herşeyin aynen devam ediyor. uygulanıyor ol-
masının, demokratikleşmede koalisyon or-
tağının yan çizmesı nedenı ile beklenen yolun alı-
namadığını. böylece SHP'ye ve sosyal demokra-
Gaziantepli SHP'liler, DYP, ANAP taklitçiliği ile ancak kötü bir kopya
olunacağını söylüyor. Gaziantep"te radikal dincilerin hızla
güçlendiğine dikkat çeken sosyal demokratlar. bu duruma solun
kimlik kaybının neden olduğunu düşünüyorlar. Çözümü de, "liberal
partilerden farklı bir kimlikle çıkmak' ta görüyorlar.
kimlik ve söylemle çıktığı için başanlı olduğu-
nu savunuyorlar. Solda gönüllü. örgütlü umut-
lu. ınançlı çalışmarun yok olduğunu söylüyor-
lar. Yüksel Çakmur'un Gaziantep'i ziyareti ile
çakışınca. kalabalık bir SHP'li grubunu. ara-
lannda yönetıcileri ve delegeleri dc olarak ya-
kalamak, doğal bir sohbet içinde herşeyi tartı-
şabilmek olanağj doğdu. Herkes. bir diğennin
söylediğine bir ekleme yapınca. içtenlikli. an-
lamlı bir görüşler tablosu ortaya çıktı.
Sayfalarla yazılabilecek bu keyifli tartışma-
nın size ancak satırbaşlannı aktarabileceğiz.
siye olan inancın sarsıldığını söylüyorlar.
Kurultayı. yeni bır kimlikle ortaya çıkmak
için. bir şans olarak görüyorlar. İktidar de-
neyimlerinden. **kişi için hizmet" anla>ışı ile
yapılan politıkalann. çıkar ilişkilennin. sağ ve lı-
beral partiler için hala gcçerli olsa da. kendılcn-
ne çok zarar \erdığinin ortaya çıktığını \urgulu-
yorlar. İşsız. mağdur çoğunluğun SHP yönetım
ve ıklıdanndan. kısa sürede çözüm bekledığini.
doğal olarak çoğunluğun ısteklennın karşılana-
madığını, büyük bir küskünler ordusunun doğ-
duğunu belirterek. "halk için hizmet" kıstası ile
venıden yola çıkılması gerektiğini savunuyorlar.
ÎSKİ olayını bır tuzak olarak değerlendirmekle
birlikte, partının en alt kademesinden yukanya
doğru gelışmiş bır sağ partiler özentisinin ürünü
olduğunu ve zarar verdiğinı düşünüyorlar.
Yeni genel başkanın Türkiye'nin öncelıkli so-
runlan ve sosyal demokrasi ilkelerinde tavızsiz.
tavırlı olmasını istiyorlar. Koalisyonun devamı-
nda özen gösterilirken. DYP uyduluğunun bun-
dan sonra kendilenni daha da hızla yıprata-
cağını düşünüyor. partı program. ilke ve karar-
lannın tavizsiz savunulmasını istiyorlar. Çok
anlamlı konularda ta\iz verilmektense. iktidar
ortaklığından vazgeçmenın partiye daha yararlı
olacağını savunuyorlar. Gaziantepli SHP'lilere
ve görüşebildiğımiz CHPIilere göre. Kurultay
sonrası birlik yeniden gündcme getirilebilir. Ol-
mazsa. seçim ıttifakma gidilebilir. Bu ittifaka
DEP de katılabilir. Ancak, sosyal demokrasi il-
kelerine hızla yeniden sahip çıkılamaz, önemli.
öncclikli sorunlarda kımlikli davranılamazsa.
toparlanmak, yerel seçimlere anlamlı bir güç ve
moralle eirebilmek olanaksızlaşacak.
Gaziantepli SHP'liler. DYP. ANAP taklitçili-
ği ile ancak kötü bır kopya olunacağı görüşünün
altını çizivor. Gazıanteplılenn özet olarak Ku-
rultay'la birlikte gelebilecek çok ciddi bir sılkin-
me, polıtıka değışıklıği, sosyal demokrat ılkeler.
program ve kararlara bağlılıkla yaratıiacak yeni
bır hava. yeni bir kimlik dışında. partinin lopar-
lanabileceği konusunda başkaca bir umutlan
yok. Dıle getırılmıyor ancak. aksi tabloda kendi-
lerinın dc küskünler ordusuna katılabileceği, ge-
lecek seçımlerde partinin en dınamık kadro-
lannın dahi partı için caba göstermekten vaz-
geçebileceğı havası venliyor.
8 5 D E N 9 3 E S H P
Baykalsız
kurultay
SHP'nin*) Ocak 1993'deki küçük kurultayı,
izlevenler kadar partililerdedeşaşkınlık
yaratıyordu. Çiinkii parti içi muhalefet > ani
Baykal ve onu destekleyenelerin büyük
çoğunluğu voktu.Kurultay kavgasız,
gürültösüz. sessiz, sedasızdı. Yani gazeteciler
için "renksiz" bir kurultay dı. Hatta Dışişleri
Bakanı Hikmet Çetin Irak Büyükelçisi'yle
görüşmek için salondan ayrılırken
gazeteeilere göz kırparak," Protesto
ediyorum. Burada ne ka>ga v ar ne gürültü.
Yanlış yere mi geldim" diye şaka
\ apıy ordu.Genel Başkan İnönü açış ko-
mışmasında koalisyon hükümetinin bir yılını
değerlendiriyor ve "Gelecek sosyal demok-
rasinindir. SH P de solda en büyük ve etkili
partidir" dhordu.Kunıltayda konuşan
delegeler de genellikle koalisyona ilişkin
görüşlerini belirtiy or v e bazı bakanlan
eleştirivordu. En çok eleştiriyi Bayındırlık
Bakanı Onur Kumbaracıbaşı alıyordu.
Ancak İnönü. kurultayın kapantş
konuşmasında Kumbaracıbaşı'na, özellikle
Erzincan'da y aptığı çalışmalar konusunda
teşekkür ederek, sahip çıkıyordu.İnönü
konuşmasında, örgütün isteklerine de yer
veriv or ve şunları sö> lüyordu:"Örgütümüz
bu > ılın bir reform ve atılım v üı olmasını iste-
di. Hükümet içinde ahenkle çalışmamızı ama
başka bir parti olarak da ilkelerimizi hatırlat-
mamazı, vergi reformu yapılmasını,
GüneydoğuŞ a bir an önce huzur getirilmesini
istedi ve CHP'nin dev amının SHP olduğuna
inandığını dile getirdi/'Küçük kurultay
başladığı gibi sakin bir sekilde sona eriyor.
SH P 20 Şubat'ta v apılacak Tüzük ve
Program Kurultayfna hazırlanıyordu.
ADANA
MERSİN
Partide sol değerler öne çıkmalı
ŞL'KRAN KETENCt
MERSİN - İktidara bakan. başba-
kan vermiş. parti üst yönetimine kad-
ro taşımış, illerde partiye ve özellikle
de yönetim kadrolanna, liderlere
bağlılık gelenekseldir. SHP Kurultayı
ıçin görüştüğümüz Mersinli partiîi-
lcr. parti dışında kalan sosyal demok-
ral ve demokrat kadrolardan farklı
bir izlenim aldık.
SHP'nin yerel ve genel iktidar or-
taklığı. Mersın'de görüş ve kişiler et-
rafında bütünleşme yenne, görüş
avnlıklannı getırmiş. A\nı ilke ve he-
deller adına tam tersi sonuçlara varan
insanlar bir arada yaşıyor. Türkiye'-
nin en çok yeni ıç göç almış bu ilimiz-
de nasıl ki yaşam. hiçbir ileüşim kuru-
lamadan. farklı, arada uçurumlarla
sürüp gidiyorsa, aynı ideali savunan
ınsanlann da olay lara bakış açılan öy-
lcsine kopukluk gösteriyor.
Doğu \e Güneydoğu Anadolu"dan
göç edenlcr. Mersin nüfusunun nere-
de ıse yarısını oluşturduklan halde,
aslında Mersin'de yaşamıyorlar. Mer-
sin sadece elverişli iklimi ile, bannıla-
cak bir ev, iş ve para olmadan en ko-
lay yaşanabilecck yer olduğu için se-
çılmiş Bilincn gecckondu koşullan-
ndan çok daha olumsuz koşullardaki
yaşamlan ile. kent sokaklannda an-
cak günlük vevrniyeli ışlere aday ışsız-
leı ve sevyar satıcılar olarak dolaşabi-
lcnlcrlc. iyi kötü bir kent yaşamı kura-
bılmış olanlar arasında SHFnin ya da
demokratlann onak bir dil oluştura-
bilmeleri öyle kolay gözükmüyor.
Mersin'de ırk ve gelinen yörelere
göre oluşmuş bir ilişki ağı var. Eski
Diyarbakırh. Sıvaslı yerleşik kişiler
yeni gelenlenn ağababası. Hem koru-
>TJCUSU. hem de sömürücüsü. Partici-
lik de hem Arap, Kürt diye ırk köken-
li. hem de geliş il kökenliliğe bağlı ola-
rak yapılıyor. Köşe başlannı tutanla-
ra göre ittifaklar oluşuyor. Bu tablo
doğal olarak bütün partilerde olduğu
Sonra örneğin yerel yönetimde. bele-
dıyelerde iktidara gelındi. Vaat edildi-
ği gibi 5 bin kişi de işe ahndı. Ancak
ış için baş vuran.umut bağlamış 25
bin kişi vardı. 20 bini küstü. partiyle iş
umudu dışında bir bağj olmadığı için
de geriye çekildi. İşe girmiş olan da.
i>i ücret alamayınca küstü. Hizmet
aksamasından ise genelde halk tümü
ile tepki duydu. Aynı ilişki ağı ya-
şamın her alanında, iş takibinde. her
yerde geçerli oldu. Büyük bir kıs-
yansıması olarak şöze çarpıyor. Ara-
da kendini çok geliştirmiş ve bağımsız
oy kullanacak kişi sayısı da çok fazla.
Önlar SHP ve solun, demokraşinin
durumu üzerinde de ciddi özeleştirile-
ri y_apmaktan kaçtnmıyorlar.
Örneğin sadece Kürtlerin destekle-
diği ve desteklemediği aday ayınmı
doğmaması adına Kürt kökenli ola-
rak Giirkan değil Karayalçın'a oy ver-
me gereğini duyduğunu söyleyen de
var. SHFnin sosval demokrat kimlik
Mersinliler, yakın gelecekten çok karamsar.
Sol potansiyelin çok yüksek olduğu bu merkezde. soldaki bölünmüşlügün.
büyük oy kaybı, mevzi ve yerel iktidar kaybı anlamına gelebileceğini
söyleyip duruyorlar. Ancak yine de hemen herkesin ağzından düşmeyen, önemli
bir ortak hedef var. Herkes şiddetli bireyd politikalar üretilmesinden
hızla vazgeçilip, sol degerlerin öne çıkanlacağı bir politika anlayışına duyulan
şiddetli gereksinmeden söz ediyor.
gibi SHP'de de isimleri ve ittifaklan
öne çıkarrnış. Ancak sağ partilerde
olduğu gibi iktidar, bu ilişkiler içinde
kollama puan sağlayacağjna puan
kaybettirmişe benziyor.
Nedenlerini yine partililer. özeleşti-
ri vaparken, içtenlikle anlatıyorlar.
Sol doğal olarak oy gücünde yok-
sul kesimlere, büyük göçle gelenlere
ağırlık verdi. Buna bağlı olarak da
onlar için en can alıcı konular üzerin-
de politika yapıldı. İş vaat edildi.
kançlar. küskünler ordusu doğdu.
Yerel iktidar kadar, Ankara'da ikti-
dar ortakhğı. Mersin'den iktidara ba-
kan taşıma, Mersin politikasında ters
sonuçlar verdi. Mersin SHP delegas-
yonu bu tabloya göre bölünmüş. Ku-
rultay'da tek başkan adayında bü-
tünleşmiş bir görünüm vermıyor.
Çok renk, çok ses, demokrasiyi ge-
tirse güzel. Ancak kendi içinde bir
başka türden. yine birey ve çıkara da-
yalı bır bölünmenin gruplaşmanın
kazanamamasında en büyük eksik-
liklerinden birinin cesaretle Kürt
kimliğjni tanıyamaması olduğunu
öne süren Kürt kökenli olmayan da
var. Sağduyululann en büyük ya-
kınması ise. partinin ekmek ve iş
kapısı olarak görülmesi anla>nşından.
Bundan kurtulamadıkça. sosyal de-
mokrat harekelin toparlanamayaca-
ğını. sağ partilerde geçerli olan
çıkar ilişkilennin, sol partilerin yıkılışı
olacağını söyleyenler küçümsenme-
yecek bir çoğunlukta. Ancak kendile-
rinin de bu yapıdan bu ilişkilerden
kurtulmanın bir yolunu henüz bula-
madıklannı itıraf edıyorlar.
SHP içindeki bu darmadağıruk
hava a>nen CHP'Hler ve demokratlar
arasında da geçerli. Mersin'de gerçek-
ten çok gelişmiş. çok niteliklı kadrolar
var. Ancak bır güçbirliği. bir ortak he-
defler. ortak çıkarlar etrafında örgüt-
lenme. çaba içinde olmaktan şımdilik
çok uzak gözüküyorlar. Hepsı de
>akın gelecekten bu nedenle çok ka-
ramsar. Sol potansiyelin çok yüksek
olduğu bu merkezde, soldaki çok güç-
lü bölünmüşlügün. büyük oy kaybı,
mevzi, yerel iktidar kaybı anlamına
gelebileceğini söv leyip duruyorlar.
Şimdilik bırakınız solda birliği, solda
seçim ittifakı ile toparlanmayı bile
uzak bir olasılık olarak görüyorlar.
Doğal olarak Kurultay sonuçlan ve
sonrasına ilişkin yorumlan da iyimser
görünmüyor. Kendi adaylannın ka-
zanması halinde dahi. partinin, solun
toparlanabileceğini güçlü bir sesle.
inanarak söyleyebilenlere rastlamak
pek kolay olmuyor. Ancak yine de he-
men herkesin ağzından düşmeyen,
önemli bir ortak hedef var. Herkes şid-
detli bireyci politikalar üretilmesinden
hızla vazgeçilip. sol degerlerin öne çı-
kanlacağı bir politika anlayışına du-
yulan şiddetli gereksinmeden söz edi-
yor. Bu doğrultuda atılacak her
adımın sonuna kadar desteklenmesi
gereği üzerinde duruyor.
Kurultay
özekştiriye
basamakobnah
ŞÜKRAN KETENCİ
ADANA - Gazıantep'ten Adana'ya. yerlılenn ifadesine göre
yılın en bunaltıcı sıcaklanndan binnde ve gün ortasında
giderken, güçlü serinleticili otobüsün içinde olmak.
mutluluk duymaya yetiyor. Önümüzde ve arkamızda
Adana tarlalanna tanm işçisi taşıyan kamyonlar zınciri
uzanıyor. Yüklerin üstüne istifedilmiş, insanlann
bazılannın, o rüzgar ve kızgın güneşte bile uyuklayabilecek
kadar yorgun. bitkin, bezgin olduklannı ancak otobüsümüz
onlan sollarken görebiliyorum. Uzaktan ise renklı
gjysileriyle, insan siluetini yok edecek şekilde birbırinin
üstüne çarpık- çurpuk istif edilişlenyle, kamyon yanlanndan
sarkan kol-bacak ve kafalararasından sallanan plasük kap-
kaçaklarla insan olduklannı algılamak biraz zor.
Halkımızın önemli birçoğunluğuyla. aramazdaki bu büyük
çağlar arası uçurum ıçimi ürpertıyor. Çizgi içindeki yaşlı
yüzler, ya da kapkara deri üzerinde parlayan çocuk göz-
lerden onlann bize bakışını algılay amıyorum. Yine de
ulanıp yüzlerine, gözlerinin içine bakmaktan vazgeciyorum.
Kurultay öncesi taban tepkisini ölçmeyeçahşacağım Adana
SHPde, böylesine çağlar arası uçurumlan yaşayan voksul
çoğunluk ve otobüse binebilenlenn azınlık olduğu kadro-
lardan oluşuyor. Adana çok verimli topraklan ve sonra da
önemli sanayi merkezi niteliği ile, ülkemizdeki zengın-fakir,
çağlar arası uçurumun hep aynası olmuştur. İnsanlann
yaşam ve gelir koşullan arasındakı çarpıklık, sanki
kendilerine demokrat, sosyal demokrat. sol diyenlerin de
kafalannıçok kanşlırmış. Gaziantep"teki aynı uçurum gelir
ve sosyal çarpıklıklara karşın, belki de Kürt olgusunda
bütünleşmeden kaynaklanan ortak yaklaşımlar Adana'da
gözlemlenemiy or. Gaziantepli CHP'liler, isim ortaya
konmasa da Gürkan'da bütünleşmiş olduğu gözlenen SHP
kurultayından sonra birlik. hiç değilse seçim ittifakına sıcak
bakarken, Adana'daki CHP'liler SHP'yi adeta reddediyor.
SHP'nin İSKİ ile ışınin bıtirildiğı. iktidar ortakhğı ile
kendisini yok ettiği iddiasındalar. SHP Kurultayının,
sonuçlannın kendıerini hiç ilgilendinnediğini. SHP ile bir
birleşmehin gündeme getırilemiyeceğini. ancak sosyal de-
mokrat tabana CHP kapılannın açılacağını söylüyorlar.
SHP'liler ise seçim kaybeımiş. ortak ilkeleri küskünlük olan
kadrolarla oluşmuş CHP'nin sosyal demokrat kimliği
olmadığı iddiasındalar. Yine de Kurultay sonrası birlik,
seçim ittifakı gibi konulann gündeme gelmesine karşı
çıkmıyorlar. Kurultay ve SHP'nınsorunlan üzerinde
değerlendirmeler yaparken, dev sorunlar karşısında
demokrat, aydın kadrolar ve demokratık örgütlerin kendile-
rine destek vermesi gerektiğini savunuyorlar. Fazla üzerinde
____ durmadık ancak. çok
~ ^ ~ farklı neden ve
gerekçelerle başkanhk
SHP'liler oylannmtHok .
. . . çıkmayacağuzlenimini
partılennın ve genel aldık. SHFde.daha
r\İQi-QVcr>lııtı doerusu bütün partilerde
oıaraK soıun, A c i a n a p o ıl t i k a l 7n m n ç o k
demokratlann gUÇ farkb sosyo-ekonomik,
k-avhpttiöini çnsvni etnik,dahasıilkökenlilere
KayDettıgını, sosyal d a y a b
^ 0 ! ^ ™
demokrat llkelenn öğrend'ik. Dayanılangüç-
yaşama geçirilmesi S S m ^ ş t ?
IÇin yeniden arasında gerek partinin
îartiçiimflsini VP bugünkükonumunun
larilŞlimaSini ve değerlendirilmesi. gerek
Özeleştiri kurultay vegeleceğe ilişkin
v a m l m a « i n ı görüşlerdeçok önemli
yapiimaSim aynhklar ortaya çıkıyor.
İStİyorlar. BU Adanah SHP'lilerin bakış
VıınıUavin rta hrw1f» açılannı yansıtmak
Kuruııaym a a ooy ıe güÇİeşmceı b i r a z d a h a
bütünsellik sağlanan
saptamalar üzerinde
durmak yararlı olabilir.'
Partilerinin ve genel
_ _ _ ^ ^ ^ ^ _ —
_ _ ^ ^ ^ _ _ olarak sol, hatta demok-
~ - ~ " ^ ^ ^ ^ ~ ~ " ~ ^ ~ ~ ^ ~ ^ ^ ratik güçlerin güç
kaybettiğı olgusundan hareketle, sosyal demokrasi
ilkelerinin yaşama geçirilmesi için yeniden tartışılmasını ve
özeleştiri yapılmasını istiyorlar. 12 EylüTle. parti
kadrolannda. sosyal demokrat çizgide kaybolan bilgi,
deneyim birikiminin, dar bölge seçim sistemi nedeni ile de,
politikacıyı iyice bireysel ılişkilere ve çıkar bağlanna ittiğini
anlatıyorlar. Politikada paranın öncelik aldığmı, geçmişte
sosyal demokrat partiler içinde yaşanan birikime. kimliğe
dayah seçilebilmenin yerini para ve delege gücünün aldığinı
vurguluyorlar. Partinin her kademesini ele geçiren bu türden
kadrolar arasında sonuçta, düşünen insan düşmanlığı
başladığını, laiklik. demokrasi gibi sosyal demokrasinin
onde değerlerine böylece sahip çıkılamadığını özeleştiri
içinde anlatıyorlar.
Adana'da en kapsamlı ve anlamh görüşme, demokratik ör-
gütlerin önemli bir çoğunluğunun y öneü'cilerinin bir araya
gelmesi ile gerçekleşti. Görüşme saatler süren bir foruma
dönüştü. Şüphesiz bu yazı dizisine aktanlması en azından
yer nedeni ile olanaksız. ancak en azından Adana düzeyinde
ycnı ilişkiler toplantılar için bir adım oldu gibi geldi. Ve de
SHP'den yönetici bazı kadrolar bu verimli tartışmalan
dinlemiş oldu. TMMOB'ye bağlı meslek örgütleri. çeşitli
demokratik örgüt ve sendika başkanlannın katıldığı, SHP
kurultayı özelinde Adana ve Türkiye'deki solun durumu
üzerindeki tarüşmada öncelikle kaybedilen mev^ilerin çok
boyutlu nedenleri üzerinde sağhklı analiz yapılmaya çaîışıl-
dı. SHP'nin çok yönlü eleştirisi yapılırken de. öncelikle
sosyal demokrasinin ilkelerine ay kın otarak kapılann
sendikalar. demokratik örgütlere kapatılmış olması
üzerinde duruldu. Ancak aynı ölçüler içinde. CHP'nin de
çok daha da büyük yanlışlar içinde olduğu öne sürûlerek,
SHP'nin işinin bittiği iddalannın CHP'den gelmesine ve
birliğe kapılann kapatılmasına tepki gösterildi.
Görüşlerin bütününde, demokratik örgüt temsilcileri
SHP'de bir kurultay ve de başkan değişimi ile birşeylerin, ya
da çok fazla şeylerin değişebileceğıne de inanmıyorlar.
Sadece SHP'nin Kurultay ve değişimi basamak yaparak bir
yerlerden özelleştiri ve toparlanmay a gecmesi gerektiğini
düşünüyorlar. Aynı eleştirileri kendilerine de yönelik
yapıyor. SHP'yi etkileme görev ve işlevlerinin olduğunu
kabul ediyorlar. Sonuç olarak sol ve demokrat güçlerin hep
birlikte uğradıklan çok büyük kayıplar ve dev boyutlu
sorunlar karşısında, sil baştan tartışma, toparlanma,
dayanışma, örgütlenme sürecinm hızla işletilmesi gereği
üzerinde duruyorlar. Demokratik örgüt temsilcileri
SHP'nin koalisyon ortakhğı ve gerekçelerine değil, ancak ik-
tidar ortaklığında izlediği politikalara karşı çıkıyorlar. SHP
kimliğinin tümü ile unutulup. DYP'nin çizgisinde ve onlann
da vaadi olan demokratikleşme, sosyal çerçevenin çok geri-
sinde bir iktidar uygulamasırun ortaği olduğunu
söylüyorlar. SHP'nin bu politikasının, DYP'ye değil.
SHP'ye güvenmiş toplum ve örgütlenmelerde çok büyuk bir
düşkınklığı ve doğal olarak tepki yaraUığmı anlatıyorlar.
Hiç değilse Kurultay'ın. koalisyon ortaklığında izlenen
politikalan bir gözden geçirme ve toparlanma araa olması
dileklerini aktanvorlar.
bir ortam
yaratması tek
dilekleri.