Katalog

SAYFA CUMHURİYET 14EYLÜL1993SALI 8 DIŞ HABERLER hazırlanıyop •BONN (AA) - Bonn, 20-21 eylül tarihlerinde Almanya'yı ziyaret edecek olan Başbakan Tansu Çiller'i ağırlamak için yoğun bir biçimde haarlanıyor. Başbakan Çiller'in Bonn ve Berlin'i kapsayan iki günliik Almanya ziyaretinde yapacağı görüşmelerin ağırlık noktasını bölücü terör örgûıü PKK'nın buülkedeki faaliyetleri ve ırkçı terör oluşturuyor. Solingen'de 5 Türkün yaşamını kaybetmesıyle sonuçlanan olaydan sonra ırkçı saldınlann aynı hızla sürmesi, Almanya'daki Türk vatandaşlannın en çok rahatsızlık duyduğu konulann başında yerahyor. Irak'a yaptırım • BAĞDAT(AA)-Irak, BM'nin, ülkesıne karşı üç yıldan fazla uyguladığı ticari yapünmlar sırasında ortaya çıkan tıbbi malzeme yokluğu sonucunda 300 bin kişinin öldüğûnü bildirdi. Sağlık Bakanı Umeed Madhat Mübarek, Reuter televizyonuna yaptığı açıklamada. her ay 5 yaşın altında yaklaşık 4 bin çocuğun öldüğûnü söy ledi. Mübarek, 5 yaşın üzerinde ölen kişilerin sayısının, bir ay içinde bin 800'den 6 bin 500"e çıktığını ve resmi rakamlara göre, yaptınmlann neden olduğu tıbbi yardım eksiküğinden. 1990yıhndan bu yana 30.839 kişinin öldüğûnü açıkladı. Yunanjeti Ege'de düştü •ATİNA(AA)-Yunan Hava Kuvvetleri'ne ait Mirage F-1 tipi bir savaş jçağı. dün Sakız Adası'nın eûneybatıanda Ege Denizfne düştü. Ege'de eğitim uçuşu yapmak için Atina yakımndaki Tanagra askeri iissünden havalanan Mirage F-l savaş uçağı, saat 12.20'de Sakız Adası'nın güneybaüsında bulundugu bir sırada, henüz bılinmeyen nedenlerle denize çakıldı. TeröPiste lOOOyılceza • LONDRA (AA) - Kuzey İrlanda'dabirlRAteröristi bin yıl hapıscezasına mahkum edildi. Kuzey İrlanda'nın bağımsızlığı için mücadele edenlrlanda Kurtuluş Ordusu mensubu 26yaşındakiScot Monaghan. son bir yıl içinde 80 terör eyiemi düzenlediğini itirafetti. Bakü'de halk, Rus birliklerinin ülkeye gelmesine karşı. Kimse bu konuyu açmak dahi istemiyor AzerilerRus askerinesoğukHİCRAN ÖGE GOLTZ BAKÜ - Azerbaycan. Bağımsız Devletler Topluluğu'na (BDT) gir- meye hazır. Azerbaycan'm tek ada- mı Milli Meclis Başkanı Haydar Ali- yev, bu konudaki düşüncelerinin bi- lindiğini. son karan diğer üye ül- kelerin vereceğini söylüyor. Üyelik konusunda bir sürpriz beklenmiyor. Konu, Azerbaycan medyasında. özellikle televizyonda tartışılıyor. Ama Rus askerinin Azerbaycan'a gelmesi tabu gibi. Kimse bu konuyu açrnadığı gibi. Aliyev de Rus askeri ile ilgili bir so- ruyu. dün "konunun bu olmadığım, Rus yardnrnnın söz konusu olduğu- no" söyleyerek geçiştirdi. Referandumda, halktan çok yük- sek bir destek alan Aliyev, Azerbay- can'ın BDTye ginnesi söz konusu olunca. bu desteğin bir kısmını yiti- recek görüntüsü veriyor. Yine de llu- Economist halk tarafından ülkeye yardım ede- bilecek tek lider olarak görülüyor. "Rus birliklerine ve BDTye hayır" diyenler bile, çaresizlikten söz ede- rek Aliyev'den medet umuyor. Aga Aliyev ve ailesi mültecilerden. Tüm mülteciler gibi evlerine dön- mek istiyorlar. Bugûne kadar İran veya Türkiye'nin yardımını bekle- diklerini. hiç kimseden ses çıkmadı- ğını sövleyip "Ne olacak bilmiyoruz. Rus askerlerini istemiyorum. Gelir- lerse, yine Rusya'nın esaretine gire- ceğiz" diyor. 1918 başında Nuri Paşa ıle Kaznn Karabekir komutasında gelen Türk ordusu. pek çok insanda nostalji ya- raüyor. Akdamlı mühendis Servan Garaye> da bunlardan biri. Garayev, "Beş yıl bekledik. Türkiye'nin gücü oba gelirdi. Ama yok. Sonra Tür- kiye'yi de dağıtuiar. Bunu istetnem. AÎna hiç ohnazsa iyi komutanlar gönderseydi" diyor. Topluluğa gır- meye. Rusya'nın Azerbaycan"ı zor- ladığı gibi askerinin de gelebileceği- ni söylüyor. Zorunlu olduklannı. tek başına yapamayacaklannı dü- şünüyor. Savaşın bitmesi, halkın ilk isteği. Birçoklan için iktidara kim gelirse gelsin. önemini yıtirmiş gibi görünü- yor. Bakü sokaklanna tanklarla gi- rip. 150"den fazla ınsanı beş saat gibi bir sürede ezerek, vurarak öldüren Rus askenni tarihe gömmeye hazır. Hatta Rusya'nın Azerbavcan'daki savaşa aktif ve pasif katılmasını de- falarca vurgulasa da unutmak isti- yor. Yeter ki savaş bitsin. Bir ay öne Akdam cephesınde ya- ralanan, sonra hastanede ölen oğlu- nu Şehıtler Mezarlığı'na gömen En- ver Ayvazoğlu. savaşın hemen bit- mesini isteyenlerden. Gözyaşlannı silerek. daha önce Rus halkı ıle dost- ça yaşadıklannı, eski günlerde yakı- nmadığını. bugün de bırlikte yaşa- malan gerektiğini söylüyor. Rus birliklerini de savunmalan için ge- rekli görüyor. Oğlunun üstüne he- nüz toprak serpilen babanın sözleri- ni. oradaki bir hoca kesiyor. "Savun- mamtzı kendimiz yapabiliriz. Allah, bizim ulusumuza akıl versin, dahili düşmanlanmızı yok etsin. Rus asker- lerinin gelip geimemesi önemli değil. Zaten Rusların yerine, Ermeniler öl- düriiyor. Gelmelerinin de yardunı ol- mayacak"' diyor. Nizami parkının fıskıyelerinin se- rinliğine sığınmışel ele oturan Leyla ile Namık Seferoğlu'nun babalan Azeri. anneleri ise Rus asıllı. Onlara göre BDTye gırmek gerekli ve belkı de asker gelmeyecek. Rusya teknik yardımla yetinecek. Bakülü veya Bakü'ye sığınmış Azerbaycanlı, 7. ordunun kendileri- ne karşı Ermenilerle savaştığını, Rusya'nın Azerbaycan'ı zorladığını biliyor ve sonlıcu kabulleniyor. Kabul etmeyenler de var. Eski İçişleri Bakanı Halk Cepheli tsken- der Hamidov, Rus birliklerinin Azerbaycan'a girmesıni işgal kabul edeceklerinı ve silahlı eylem başlata- caklannı daha önce bildirmişti. Daha çarpıcı bir yorumu Horadiz cephesinde duyduk. Bir teğmen, beş yıldır toprak ve bağımsızlık uğruna savaştıklannı, bu değerler ıçm bin- lerce ölü, on binlerce yaralı verdikle- nnı. topraklannı kaybettiklenni söyleyip "Eger bunlardan > azgecilir- se. bir hiç uğruna vuruşmuş olacağız. İktidar, basarmak zorunda. Bu ol- maz, yitirirsek, işte o /aman bu asker Bakü'ye yüriiyecektir" demıştı. Cep- hedeki askerin bir kısmının endişeli yuzlerinde, Bakü'deki teslimiyet gö- riilmüyor. Rus askenni istemiyor. Aynm yapılmaksızın satılmışhk. hainlik, korkaklıkla suçlanmaktan bıkmış, gerilennde yaşanan "poürik oyun" dcdiklen gelışmeleri izliyor. 'e göre iktidara gelmesi beklenen PASOK, Balkanlar'da istikrarsızlığı tırmandıracak Yunanistan istikrarsızlığa süriMeniyor Dış Haberier Servisi - Yunanıs- tan'da Konstmntin Mitsotakis baş- kanlığındakı hükümeün düşmesi- nin. ülkeyi siyası kargaşaya sürükle- diği ve Balkanlar'da istikrarsızlığı körüklediğı bildirildi. İngıltere'de yayımlanan The Econonist dergisin- de yer alan yorumda, 10 ekimde yapılacak erken genel seçımler so- nucunda iktidara gelmesine kesin gözüyle bakılan Andreas Papand- reu'nun liderliğindeki sosyalist PA- SOK'un. ekonomiyi iyice çıkmaza sokacağı. buna karşılık mılliyetçi bir dış politika izleyerek bölgede huzur- suzluğu tırmandıracağı öne sürül- dü. Yazıda özetle şu görüşlere yer ve- rildi: Mitsotakis'in liderliğindeki Yeni Demokrasi Partisi'nin (YDP). par- lamentoda 2 sandalyeyle elinde tut- tuğu çoğunluk aylardır sallantıday- dı. Hükümet, yalnızca muhalefetten değil, parti içinden de. özelleştirme- den dış politikaya dek bırçok konu- da ateş alündaydı. Sonunda. gecen hafta içinde art arda gelen istifalar ûzerine YDP, parlamento çoğunlu- ğunu yitirdi ve Mitsotakis, erken ge- nel seçim ilan etti. Samaras'ın etkisi Gerçekte YDP'den kopuşlann perde arkasında Mitsotakis'in eski Dışişleri Bakanı, milliyetçi eğilimiy- le tanınan Andoois Samaras bulunu- yor. YDP'den gecen hafta içinde aynlarak bağımsızlıklannı ilan eden milletvekileri, Samaras'ın "Hûkü- meti düşürün" çağnsı üzerine hareke- te geçtiler Mitsotakis. Makedonya Siyaset sahnesinin üc aktörü Nfitsotâkis-&fceB seçim ıT«a etti. Samaras-Hök&netidöşördû. Papandrea - İktidara getaea kesin. konusundaki kaü tutumu nedenıyle Samaras'ı 1992'nin Hazıran ayında görevden almış, bunun üzenne Sa- maras da YDP'den aynlarak, Siyasi Bahar adıyla yeni bir parti kurmuş- tu. Behrtildiği gjbi genç poütikacı Sama- ras'ın (42) görevden aynlma nedeni, Makedonya sorunuyla ilgili tutu- muydu. Samaras. Yunanistan sınır- lan içinde kalan Makedonya eyaleti üzerinde toprak talebi çağnşımı yap- tığı için eski Yugoslav Cumhuriyeti, Makedonya'nın bu adla tanınması- na ne pahasına olursa olsun karşı çıkıyor. Mitsotakis hükümeti. Eski Yugoslav Makedonya Cumhuriyeti adını kabul ederek aşın yumuşak davranmakla suçluyor. Yunanistan'da yaşanan bu siyasi kargaşanın sonuçlan, göz ardı edile- cek gibi değil. 1990"da yapılan se- çimlerde yüzde 47 oy oranıyla ikti- dara gelen Mitsotakis'in, 10 ekimde yapılacak erken seçimler sonucunda iktidan yitirmesi kesin görûnüyor. Mitsotakis'in popülaritesinı yitir- mesinin en önemli nedeni, ekonomi- deki kötü gidişat. Yunan gençleri arasında işsizlik oranı yüzde 20 ola- rak tahmin edihyor. Yunan usulü VN'atergate denebıle- cek skandal da (Mıtsotakis'in yar- dımcılanndan bin. muhalefctin tele- fon konuşmalannı dinlemekle suç- lanıyor) Mitsotakis'in popûlantesi- ni iyice düşürdü. Son kamuoyu yoklamalan. hal- kın yalnızca yüzde 27'sinin Mitsota- kis'i desteklediğini gösteriyor. ki bu ülkede bir başbakan için kaydedil- mişen düşükoran. Buna en çok sevinen. hiç kuşku- suz ana muhalefet partisi PASOK'- un lıderi Andreas Papandreu. PA- SOK'un erken seçimlerden zaferle çıkması bekleniyor. Bu durum son seçimlerden sonra. "Artık siyasi ya- şamı sona erdi" denen biri için bü- yük başan. Anımsamak gerekir ki Papandreu'nun Başbakanlığı döne- minde uygulanan ekonomi politik- lan yüzünden enflasyon azmış. kamu borçlan çığ gibi büyümüştü. Bizzat Papandreu. yolsuzluk suçla- malanyla karşı karşıya kalmıştı. Aynca 5 yıl önce geçirdiği açık kalp ameliyatı, sağlığına ilişkin kuşkular doğurmuştu. PASOK çöziim getirmeyecek Ne var kı PASOK'un seçimlerden zaferle çıkması, ülkeye siyasi istikrar getirmeyecek. Papandreu. hüküme- ti yönetecek enerjıden yoksun görü- nüyor: partide liderlik için sivrilen bir başka ad da şimdilik yok. Lider- lıkte gözü bulunlarsa. ekonomiyi düzelımeye çalışmaktansa koltuk peşinde koşacağa benziyor. PA- SOK, daha önce denenmiş, ancak başan getirmemiş sosyalist ekono- mi politikalannı terk etti. ama ikti- dara gelir gelmez YDP'nin özelleş- tirme porgramını rafa kaldıracağını da ilan etmiş bulunuyor. Bu durum- da. kamu gelirlerinde korkunç dü- şüş görülecek. Gerek çalışanlann, gerekse emeklilerin ücret artışı is- temlerindan kaynaklanan baskı karşısında PASOK'un, ekonomik reformlan sürdürebilme olasflığı yok denecek kadar az. Yunanistan, artık Balkanlar'da istikrar için gerekli güç olarak suna- mayacak kendini. Sosyalistler, po- pülaritelerini yitirmemek için mili- tanlığa varan ölçülerde milliyetçi bir dış politika izleyecek. Bu da. Yuna- nistan'ın komşulannın öfkesini. Av- rupa Topluluğu'ndaki ortaklannın da kızgınhğını çekecek. Yunan- lılann geleceği pek parlak görünmü- yor. Kültör • Sanat 258 69 87 ORTAKÖY KÖLTÜfl MERKEZİ Sinema unhinden bir yaprak1 Pazortosi-Sab TENEKE TRAMPCT Voltcer ScHondoftf Çor>omba Rıhhmlar Üzerinde 13 00-15 30-18 00-20 30 232 64 261230 21 87 Erenköy AP01L0N | DORMENp JTİYATROSU Sinemosı 362 51 00 Bill Murray Bugün Aslında Dündü 'Crıı undhog Dav" 12J0-H.4$-17İ«-)9.1$-ÎM$ 15 Eylül'den ıtıbaren •KISA BİR SÜRE' İÇİN ÇILO1N SONBAHAR Knm«di 2 BûKkn Wn Gmcay Gûciki Cum.21 15 Cle»ll50Ov«21 15 Pus 1500 T*l: 34» 01 O« U a H O T MİLK EGlTtM MERHEZI C I N E M A CAFE - BAR DtgudijiniıfflaıİBiste 5al aramdı tldniıl y«tanby«nk d k i i t a ü ? 20.00 -22 00 TENEKE TRAMPET Yön Volker Schlöndorff 2İ.00 - 02.00 ALAATTtNUS Sinema • Tiyatro Gösteri 17 EYLUL'DE BAŞLIYOR!.. PARK'TA YERINIZI AYIRTIN Kadı«n( SÜMY1TA (J360682ı ; Taş ŞAFAK (51626601 Aflara METBO 546996 Peno* OSKAR {390 0 9 ^ 1 BalurHo» HENK (5721863ı EskışeJıır AN '23'2412» MaslaK MOVSNPtCK (285 06 35 t-na-a MESAPOL (4194492ı a~v DEMZ 816461 Osmanter GAZ1 (247 96 65ı Ankara BFTBOPOL ı425 74'8l Iz"» KAMCA 839354ı ATUS I243'5'6ı An»ıa OSCAR -İ86302) <ayser ONAV 2213 '3ı AZERBAYCAN Aliyev Petrosyan'a güveniyor MOSKOVA (AA) - Azerbaycan Cumhurbaşkanı Vekili ve Milli Meclis Başkanı Haydar Aliyev, ülkesiyle Erme- nistan arasındaki sorunun çözümünde, Ermenistan Devlet Başkanı Levon Ter Petrosyan ile olan kişisel ilişkilerinin önemli bir rol oynayabileceğini bildirdi. Aliyev, BDT televizyonunda önceki gece yayınlanan haber programında, ül- kesiyle Ermenistan arasındaki savaşta son beş yıldır yaşanan olaylann. güven- sizlik ortamını. aşılması en zor engel ha- line getirdiğini belirterek bu karşılıkb kuşkuyu gidermek için iyi niyete dayalı politikalann b ü ^ k önem kazandığını kaydetti. Azerbaycan lideri. bu alanda Rusya'- ya da büyük görevler düştüğünü kaydet- ti. Aliyev, Nahçıvan Parlamento Baş- kanı olarak görev yaptığı dönemde, bu bölgeyi Ermeni saldınlanndan korumak için Petrosyan'la sık sık telefon görüşme- leri yapmasıyla tanmıyordu. Aliyev. ülkesiyle Ermenistan arası- ndaki çatışmaya en kısa sürede bir çö- züm getırilememesi dunımunda. bu so- runun "uluslararasılaşması" tehlikesinin sûrekli olarak gündemde kalacağını sandığını belirtti. İran, ilk kampı açtı İran'ın, Ermeni saldınlanndan kacan Azeri mülteciler için Azerbaycan top- raklanndaki İmişli'de ilk mülteci kampını açtığı bildirildi. Tahran radyosu, henüz kaç kişinin yerleştirildiğini belirtmedigi kampın ka- pasitesinin 100 bin kişi olacağını haber verdi. Radyo, İran'ın, mültecilerin ta- mamına bakamayabileceğini, bu neden- le mültecilere ilaç ve yiyecek sağlanması için uluslararası yardımın gerekli oldu- ğunu bildirdi. İran sının yakınlannda, Ermeni saldınlanndan kaçan yaklaşık 200 bin mültecinin bulundugu sanılıyor. Ateşkes uzuyor Azerbaycan ile Dağlık Karabağdaki Ermenilerin temsilcileri arasında Mos- kova'da yapılan görüşmelerde "ateşke- sin uzatılinası konusunda Uke anlaşması- na" vanldığj bildirildi. Tass ajansı. Azerbaycan Parlamento Başkan Yardımcısı Afıyeddin Celilov ile yasadışı Karabağ yönetiminin "Dışişleri Bakanı" Arkady Gukasyan arasında yapılan görüşmelerde vanlan ateşkesin uzatılmasına ilişkin anlaşmanın aynntı- lan konusunda bilgi vermedi. İnterfaks daha önce. yapılan temaslar sonucunda ateşkesin dün akşama kadar uzatılmasının kararlaştınldığını belirt- mişti. Bu arada. AGIK Minsk grubunun, gecen hafta sonunda Moskova'da yaptığı "danışma araaçlı gayri resmi gö- rüşmelerinde". Minsk grubunu oluştu- ran ülkelenn temsilcilerinin eylül ayının üçüncü haftası içinde Paris'te yeniden "gayri resmi" olarak toplanmasırun ka- rarlaştınldığı öğrenildi. DIŞ BASIN THE INDEPENDENT Şeriata cephane Arap dünyası. milliyetçilik ve birlik fikriyle yaşardı. Bu, Körfez Savaşı sırasında bir ölçüde zedelenmişti. Ama birlik kaynagı. Filistin sonınuydu. Filistinliler bu sorunu, Arap dayasından ayırdı. FKÖ. Filistin davasının tek sorumlusu oldu. Arap dünyasının buna kanşmasına karşı cıktı. Suriye Devlet Başkanı Hafız Esad bile, FKÖ lideri Yaser Arafat'ın son gizli temaslan için kendisine, "Bu, Fılistinlilerin sorunu. tstediğin gibi hareket et" dedi. Oysa EnverSedat. 1977"deKudüs'e gitmek istediğinde, sorun bir Arap davası olarak görülüyordu. 16 yılda çok şey değişti. Filistin'in kurtanlması ve bağımsız Filistin devleti fîkri, bu anlaşma ile son buluyor. Şimdi, Arap dünyasını bir arada tutan bir fikir kalmayacak. Arap dünyası. kökünü kaybetmiş gibi olacak ve dine yönelecek. Daha çok sayıda insan, bölgenin tarihi kimliğini benimseyecek ve bu milliyetçilik değil, ama İslam olacak. Filistinliler ve İsrail, şeriatın etkisinin artmasmdan korktuklan için anlaşmaya yanaştılar. Şeriata yeni cephane sağlıyorlar. Karl Mant'tan bir alıntı yaparak Beyaz Saray'daki tören için şu söylenebilir: Tarih tekerrûr eder. ilkinde trajedi olarak, ikincisinde komedi olarak. (13 eylül) lntenıatıonaJ HeraM Tribune'den Şktdetli çattşmalann sürdüğü Mogadişu'da küçük çocuk, efindeki viyeceği yemeğe hazırlanıyor. Somali'dekanlıçatı^nalarDtş Haberter Servisi - So- mali'nin başkenti Mogadişu'da BM'ye bağlı ABD birliklerinin dün sabah başlattığı arama operasyonunun ardından çıkan çatışmalarda. 3 ABD askerinin yaralandığı ve 37 Somalili'nin öldüğü bildirildi. Dün sabah BM askerlerinin Medina yerleşim merkezi ile Benadir hastanesi yakınlannda silah araması yapması üzerine çıkan çatışmalarda yabancı ha- ber ajanslan için çalışan Soma- lili gazeteciler ABD'li olduğunu tahmin ettikleri dört asker cese- di gördüklerini söylerken. gör- gü tanıklan ise ölen ABD'li askerlerin sa>ısının 12'ye ulaştı- ğını ileri sürmüşlerdi. Somali'deki BM askeri Söz- cüsü binbaşı David Stockwell, Somalili görgü tanıklannın ver- diği haberlerin doğru olmadığı- nı, çatışmalarda 3 ABD askeri- nin yaralandığı bildirdi. General Farah Aidid'in So- mali Ulusal İttifak yanhlan ise çatışmalarda 37 kişinin öldüğû- nü, 62 kişinin de yaralandığını belirttiler. Medina ile Benadir Hastane- si yakınlannda yoğunlaşan ça- tışmalarda. BM kara birlikleri- ni desteklemek amaayla bölge- ye helikopter ve tank gönderil- diği haber verildi. Çatışmalann patlak verme- sinden kısa bir süre önce, 50 Somalilinin gözaltına alındığı belirtildi. Kentteki gazetecilerin verdiği haberlere göre. dün sabaha kar- şı başlayan çatışmalarda, BM kara birliklerine Blackhavvk ve Cobra helikopterleri ile destek verildi. LE FIGARO AnlaşmanmmimarıABD İsrail ile Filistin Kurtuluş Örgütü'nün(FKÖ) Washington'da imzaladığı tarihi anlaşmanın vaftiz babası Bill Cfinton'dır. Son haftalardaki gizli görüşmelerin dışında kalmış olsa bile. bu vaftiz babahğı, ABD'nin hakkı. Amerikalılar olraasaydı, bu tarihi olaya tanık olamayacaktık. Bunun ilk kanıtı, eski cumhurbaşkanlan Jimmy Carter ile George Bush'un törene katılması. Demokrat Carter, 1978'deimzaianan Camp David anlaşmalannın mimanydı. Yani. Yaser Arafat'ın kabul etmek için 19 yıl beklediği Filistinlilerin özerkliği tasansı. Cumhuriyetçi Bush ise 1991'de Madrid Konferansı'm başlattı. Bu toplantı da. şimdik önemli aşamaya vanşı mümkün kılan başlangıçu. Tanık olunan ilerleyiş de, Amerikalılann Ortadoğu'daki stratejik etkınliği sayesinde gerçekleşti George Bush'un Dışişleri Bakanı James Baker'ın bir açıklamasına göre bu gelişmelerde, özgürdünyanın komünizme karşı zaferi en önemli rolü oynadı. (Oeylü)