Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
• " . - • ' « . • -' •
SAYFA CUMHURİYET 10EYLÜL1993CUMA
DIZIYAZI
KURULTAYA 7 GUN LASHP
IstaııİHiTıuıkararısandıkbaşında
VURDAGlL ERKOCA
Scçilmiş 98 delegesıyle her
kurukavda önemli bir ro) oy-
nar İsıanbuî. "İstanbul'u ka/a-
nan kunıltayı ka/anır" inancı-
ndadır İstânbullu politikacı.
Genelîıkle de. İstanoul'da ço-
ğunluğu kazanan kurultavı
ahr. O yüzden her kongre ve
her kuruitav öncesinde kı>asıya bır rr.ücadele
başlar. "'İstanbul kimden yana?" sorusunun
yamüır a/.ır r<<.ni kamuo,yu da adaviar da ga-
zeteeicr de Fjmflar elde kağıt kaİcm delege
hesabı iubdiar da. bunu nei olarak belirlemek
ya da belirknen sonucu kesin olarak kabul et-
mck pek inümkün değıidir son ana kadar.
Hele bu kurultay öncesinde bunu belirlemek
daha da zor Bu zorluğun nedenlennın başında
kuruitayın son derecc önemli ve tanhi bir ku-
nıltay olarak görülmesı geliyor. Dolayısıyla ke-
mıkleşmiş tabir edilen delcgelerin dışındakiler
yanli} bir karar vermektense sandık başına ka-
djr cekimser kafmayı tercih cttiklerinı belırti-
yorlar.
Bır başka etken dc bugünc kadar parli içi se-
çımlcrde ctkın olan ckiplerin bu kurultay ön-
cesinde dağı'ması. Y.ıiiardır, Isıanbul poüti-
kasınıh bırlıktc harekct cden İstanbul Anakent
Beledıye BaşKanı Nurettin Sözen ile'Çabşma
Bakanı \c Karîal Bclgesınin iki milletvckilin-
dcn bın olan Menmet Moğultay'ın yollan son
İstanbul Kongresınin hemen ardmdan
aynlırdı Yıne yıllardır her kongrede karşı
karşıya kalan Sö?en'Ie Kartal böigesimn diğer
mılietvekılı \eGrup Başkan Vekili Ercan Kara-
kaş arasındaki buzlar ise eridı. Son ıki kong-
rede de So/en ve Moğultay'm desteğıyle İl Baş-
kanhğı'na seçilcn Yüksel Çengel, Moğullay'la
bırlıkte adaylardan Murat Kara\alçın'a destek
verirken. Sözen ile Karakaş terdhlerinı Aydm
Güven Gürkan'dan yana yaptılar.
Anakent Beledıye Başkanı Sözen. tercihinin
nedenini açıklarken dünyanın ve Türkıye'nin
ıçinden geçtıği durumu tahlil ediyor ve dünya-
da giderck dc Türkiye'de bır küreseileşme rüz-
gan estiğıni söylüyor.
Ama l?una pek itibar etmemek gerektiğini
belirtiyor. Sovyetler Bırliği'nin dağılmasıyla
ortaya çıkan değerlerin Türkiye'de de
yayıldığına. vahşi kapitalizmin hakim olduğu-
na dikkat çekıyor Sözen ve "Sol değerier yok
olmadı. Bölgeler ve insanlar arası gelir
dağüunının yoğun olduğu dönemde sol güçlü ol-
yana tavır koyduğunu açıklıyor. Partinin sağa
kayacağı iddıalanna ise katılmıyor Çengel, par-
tinin örgütlerini yeni sectiğini belirttikten sonra
ekliyon
"Iki yıl eğer uzatılırsa Qç yıl görev yapacak bu
örgütün seçeceği PM ve Genel .Ylerkez mutlaka
sol olacaktır"
İstanbul'da da neredeyse tüm Türkiye gene-
lınde yaşanan iki eğilim karşı karşıya:
Bireğilim, partı politikalannın sola çekilmesi
ve sandık başına gitıneyen sol seçmenin oy-
lannın kazanılması, bunu yaparken de kısa va-
dede küçülmenin göze alınması doğrultusunda.
Diğeri ise, genel başkan seçerken sokaktaki
• Eminönü İlçe Başkanı Nadir Aras
kurultay sonucunun ancak 'seçim günü belli olacağını
söylüyor. Aras, 'Bakmayın oyum, O'na Bu'na diyenlerin
bile kafasında kuşku var. Kurultay günü yapılacak
konuşmalarla bile çok şey değişebilir' diyor.
malı. Kapitalist dünyanm anlayışlannm ithali
değil sosyal demokrat değerlerin egemen olması-
na çalışılmair diyor Bu noktada Gürkan'dan
yana tavır aldığını söylüyor. Gürkan'ın gerek
siyasçt. gerek sosyal demokrat bilmcinının, bi-
rikiminın. parti ve parlamento deneyıminin sı-
kıntılan aşmakta yararlı olacağı görüşünde.
Sözen'e göre İstanbul delegasyonu kurultay-
da oylan yan yanya paylaştıracak.
İl Başkanı Çengel. ise SHP'ye yakıştınlan
Kürt partisı kimiığinden rahatsız. HEP'lcyapı-
lan haklı işbirlığinın İç Anadolu, Karadeniz.
Ege ve Trakya bolgelennde anlatılamadığı gö-
rüşünde. Bu nedenle de yerel seçimier öncesi se-
çilecek genel başkanın 76 ile hitap etmesi gerek-
üğini savunuyor. O yüzden de Karayalçın'dan
ınsanın tercihinin dikkatealınması, söylem yeri-
ne eylem solculuğu yapılması. hazırlanan proje-
lerle yerel seçimlerde partinin büyütülmcsi için
çahşılması. Parti mutlaka sola kaymalı dıyenler.
sandık başına gitmeyen ve ortalama yüzde 30
oranında olduğunu belirtilen sol seçmene güvcn
vcrmenin zorunluluğu üzerinde duruyorlar.
Kartal İlçe Başkanı Nurettin Sanbal, Kara-
yalçın'ın oy artıracağı görüşünc katılmadığını
belirtiyor ve şunlan söylüyor:
"Karayalçm'm sergilediği ideolojik tavır ka
rarsız seçmene yönelik değil. Biri iktidarda biri
ımıhalefette iki sağ parti olduğuna göre. sandık
başma gitmeyen sol seçmendir. Ben bu insanlara
guven verilmesi gerektiğini düşünüvorum. Bu in-
sanlan da ancak Avdın Güven Giirkan'la kazanı-
rız. Karadenizli ovların bize akacağına inanmıvo-
rum. Daha gecenlerde bizden avrılan işadamı
İbrahim Cevahir'in 2700 Karadenizliyi ANAP'a
üye yaptiğmı vazdı basın. Buna inanmamakla bir-
likte. bu yatırunın doğnı olduğu kanısında değj-
üm" diyor.
Partide sol kanatta polıtika yapan eski ilçe
başkanlanndan Zeynel Öztörk Karayalçın'dan
yana olmasının nedenini açıklarken "Yıllardır,
üyenin. delegcnin. parti yönetiminin tereihine
göre tavır aldık sonuç alamadık. Bu kez vatan-
daşın tercihinden yana tavrımı koydum. Sokakta-
ki insan Karavalçın'ı istiyor..."diyor. Sloganı ise
"Bugüne kadar söylem solculuğu vaptık, bundan
böyle eylem solculuğuna geçeceğiz."
Karayalçın'ı desteklediğı söylenen ve Kara-
yalçın'dan yana olan ilçeler arasında sayılan
Eminönü İlçe Başkanı ve kurultay delegesi Na-
dir Aras hcnüz karannı vermcdiğini söylüyor.
Partiyi tam olarak kucaklayacak, sosyal de-
mokrat ilkeler doğrultusunda solun beklediği
türn ihtiyaçlan karşılayacak, solun bütünlüğü-
nü sağlayacak bir parti ve üretken bir parti mec-
lisi gönlündeki. Genel başkan konusunda ise ta-
rafsız. Genel Başkanın, aynı 1974 Ecevit'ın
yaptığj gibi, sendikalan, kitle örgütlerini kucak-
layarak partiyi ayagakaldıracağı görüşünde. Bır
başka terdhi ise genel başkanın net politikalar
üreümesı. Karannı ise "saııdığa'' kadar erteledi-
-\ ğı belirtiyor. Aras "Bu ku-
rultaym sonucu şimdiden bel-
li olmaz. Delegenin önem-
li bir bölümü henüz ka-
rannı vermedi. Bakmayın
oyum, O'na Bu'na diyen-
lerin bile kafasında kuşku
var. Kurultay günü yapı-
lacak konuşmalarla bile
çok şey değişebilir"
görüşünde.
Ji,
8 5 T E N 9 3 E SHP
Inönü'nün 'beklenmeyen'
vedası6 Haziran SODEP 'inkuruluşunun 10. YtUönümüydü. SHP GenelBaşkanı Erdal
İnönüGenel Merkez binasmdabir basm toplantısı düzenlemişü. Ogün İnönü'nün
doğumgünûydüaynı zamanda. 67. yaşmı kutlayacaktı. Btmu basın toplantısma
katılanlarmçoğubilmiyordu. Bilmedikleribir başkaşey dalıa vardıki... Toplantıda
lam 45 dakika, D YP-SHPkoalısyonundan, iç vedışsorunlardan sözetti
İnöttü. Sonrayurt dışındasosyaldemokralpartilerdekigenelhaşkanlığasözü
getirdi. Ve dinleyenlerien hafıfdeyimleşaşkına çeviren şusözleri
söyledi: "Parti vönetünisürekiidir. Ancak GenelBaşkan zaman
zaman değişmelidir. Nasılolacak bu
9
Bunun için Türkiye 'de
ılışılmış biryolpek yok. Burada bir öncülük etmemizgerekir. Ben
diyorumki.önümüzdekikurultaydagenelbaşkanhğaaday
olmayacağım. Kurultaya daha üçay var. Şimdiden adaylar
çıksın.yavaşyavaşçalışmayabaşlasm.Kurultayımızrahatlıkla
seçimyapar." Dinleyenlerkulaklanna inanamıyordu. Dahasonra
İnönü') e sürpriz doğumgünüpartisı düzenlendiğizaman
gazetecilerin sorularımyanıtlayan eşiSevinçİnönüdeşaştrmıştı:
"Ne zaman söyledi? Basın toplantısmdamı? Bilmiyordum. Beninı
için desürpriz oldu. Defaylarını öğrenmem lazım.'' İnönüdahasonra
Cumhuriyet 'insorularımyanıtlarken ''Kaçzamandırdüşünüp
duruyordum. Zamanıgeldi. lOsenedir aynı konumdayım artıkyeter "diyordu.
Bu açıklamadan sonra önce Örgütten sonra da hergittiğiyerdeseçmenlerden
huyük haskıyapıldı tnönü'yekararmdan vazgeçmesiiçin. Amaokararhydı: "Ben
artık misyonumu tamamladım. Millet beniseviyoramaoy vermiyor. Bundansonra
mılletvekiliolarakgörevimiyaparım. "Artık SHP'deyenibir tartışmabaşlamıştı.
İnönüsonrası SHP 'ningenelbaşkanıkim olacaktû İnönübirkonuşmasmdaşöyle
diyordu: "SHP 'yepartiyi tek başına iktidaryapacak bir lider gerekli. Yeni lider
genç, difiamik, iyikonuşan vekitlelerlesıcaklık kuracak biriolmalı." Partideki
şaşkmlıkyerinigenelbaşkah arayışma btraktıktan kısabirsüresonra dört aday
orta\açıktı. Dört adaylabirlûcte ''Nasılbirparti?''sorusuda tartışılnpya
başlandı. Böyleceyarın başlayacak olan bukurultay SHP 'debiryandan İnönü'süz
dönemibaşlatırken biryandan dapartiningeleceğine ilişkin kararların alınması
beklenen ''tarihı "birkurultav olarak önemkazandı.
PartiyeveTürksolunakittılikkazandınlmalı
MUSTAFABALBAY
A.NKARA - SHP koalisyonda işle-
vini yerine gctirebüdi mi? Hangi konu-
larda başarılı oldu, hangi konularda
geride kaldı?
SOYSAL- Görünürde. SHP'nın
koalısyona cirişindekı iemel gerekçe,
demokratikîeşmeM gerçekleştirmek
ve bır ölçüde de Özalcı ekonomik
modeiin cieğıştirilmesine katkıda bu-
lunmaktı Dcmokratıkleşme tam an-
lamıyla gerçekleşınış sayıimaz. Hak-
lar ve özgürlükler düzeninin temel
belgesı oian 1982 Anajasası olduğu
gıbiduruyor.
Tck değüjiüık. radyo ve televizyo-
na ılışkın maddcdc oldu: ama çok tcrs
hıetmde. hem and\dsayj uygun, do-
la>!sıyia meşrula>tmimış gözüken;
hem de yasal denetimden yoksun. do-
layısıyla hakkın ve özgürlüğün kötu-
ye kullanılmasına olanak sağlayan
bir du/en. daha cioğrusu düzeıısiziik
yaratılıirak.
Dcmokratıkle^meve ılışkin önemli
tekadım. CML'K'un.>anmyanıalak
da olsa değiştirilebılrniş olmasıdır.
Hiç olmazsa. bu alanda kurulması
gereken sıtiemin temellen geünlmiş
oldu: am.t. ı^kencenın kapılan biitü-
niıyle kupai.İJmads.
Bununki Dırîıkîe, SHP'nın koaiis-
yon ortağı oluşu. hıç olmazsa yöne-
timdeki uygulamalan bı'r ölçüde
olumlu olarak etkılemck açışından
büsbütün yabana atıLmaması gereken
bir olgudur. Ortak.SHP degil de bir
sağ parti olsaydı, sonuç belki daha
kotü olabilırdı.
Buna karşılık, obür konuda yani
Özalcı ekonomik modelin değiştiril-
mesi konusunda, ortakiık sonucunun
böyle bir avuntuya bile yer bırak-
madığını kabui et'mek gerekir. Mo-
del. halk vağınlanna yük yükleyen
yönlenvle oiduğu gıbi duruyor. SHP
bu alanda, kendisıne destek olabile-
cek yığınlan unutarak. koyması gere-
ken ağırlığı koyamadı.
Belkı, dış politıka alanında. parti-
nin tarihscl kökenındekı bağımsızlık
vtvltncğının otkısjyie. Özalcı çı/ginin
duzeiıilmesı beklenırdı. Ama. o alan-
da da, hıç dethştırilmeyen unsurlarla,
"Adriyatik'ten Çin Seddi'ne" hayalci-
liği ve bölgede Batı taşeronluğuna so-
yunuş devam ettirildi.
Fakat. bu görüntülerin gensinde
particiliğin gercekçiliğiyle konuşmak
gerckirsc. kojiisvon onjklığının, bc-
ledıycicrdckı durumları duzelıme. ın-
•Türkiye'dekisol
bakımından düşündürücü
olan, kuruJu düzen
yandaşlannın küreselleşme
adına uyguladıklan tezlere
karşı radikaJ değişiklik
politikalanylagerçek bir
antitezin konmamış
olmasıdır. Sol partiler, başka
nedenlerden çok daha önemli
olarak, bunuyapamadıklan
için kimlikleri^i,
saygınhklannı, geleneksel
oylannı kaybediyorlar,
bolünüyorlar, ufalanıyorlar.
sanlara iş bubna, atamalan bir ölçüde
etkileme gibi, bir partinin gözardı
edemeyeceği yararlanndan da sözet-
mek gerekir. Genel başkanın "Iktidar-
dayız" derften kastettiği herhalde bu-
dur.
- Yeni genel başkanın portresini çi-
zer misiniz ? Sizce nasıl bir lider ol-
maJı?
SOYSAL- Bu sorunun yanıtı, bü-
yük ölçüde "Nasıl bir parti?" sorusu-
nun vanıtına bağlı. Parti. Türkıye'-
dcki Özalcı iki büyük partiye sosyal
demokrat görünümJü bir üçüncüsü-
nü eklemeyi amaçlıyorsa yanıt başka
olur: bugünkü modele antitez olabile-
cck sağlam bir ideolojik bütünlük id-
diasıyla ortaya çıkacaksa yine başka.
Türkiye'deki sol bakımından dü-
şündürücü olan, kunılu düzen yan-
da^lannın kurcbellejme adına uygu-
ladıklan tezlere karşı radikal değişik-
lik politikalanyla gerçek birantıtezin
konmamış olmasıdır. Sol partiler.
başka nedenlerden çok daha önemli
olarak. bunu yapamadıklan için kım-
Iiklerini, saygınhklannı, geleneksel
oylannı kaybediyorlar, bolünüyor-
lar, ufalanıyorlar. Bu neden, bilgi-
sayar programlanna, çimento ve de-
mir hesaplanna dayalı somut projele-
rin eksik oluşundan çok daha önemli.
öze, fçlsefeye, akla. hatta yüreğe iliş-
kin bir nedendir. Akıllannın yat-
madığı ve yüreklerinin gitmedıği bir
yola insanlann ba$ koymalannı bek-
leyemezsiniz.
Dolayısıyla, yalnız SHP'nin değil.
başka herhangi bir sol partiyi yönete-
cek kişinin, partisine ve bütün Türk
soluna kimlik kazandıncı, saygınlık
getirici, oy toplayıcı, birleştirici ve bü-
yütücü olabilmek için, herşeyden
önce, bu ideolojik eksikliğin farkına
varmış ve onu gidermeye azmetmiş
olması gerekiyor. Gerisi, aynntıdır:
iyi bir genel sekreter ve zaten temelleri
atılmış olan sağlam bır örgütlenme
çabasıyla tamamlanabilir.
- SHP yeni genel başkanıyla koalis-
yona devam etmeli mi? Bu soruya
yanıtınız olumlu ya da olumsuzsa ne-
denlerini sıralar misınız?
SOYSAL- Bu sorunun yanıtı da
bir öncekine bağlı. Sosyal demokrat
görünümlü Özalci bir üçüncü parti-
nin ortaya çıkışı, elbette koalisyonda
ortakiık tartışması yaratmaz. Buna
karşılık, belkemiğini yeniden yarat-
maya niyetli birSHP. herhalde kendi-
sini programından vc ideolojik çizgi-
sinden uzaklaştıracak bır ortaklığa
razı olmayacaktır.
Ama, hemen eklemek gerekir ki, ik-
tidar ortaklığmı bırakmak, parti ör-
gütünün. üyelenn ve belediyelerin
pek hoşlanacağı bir karar olmaz. An-
cak, SHP gibi bir parti, şimdıki ör-
gütünün ve üyelerinin yanında, ken-
disine kuşaklar boyu oy veren, düzen
değişiklıği özleyen. ama yasal kısıtla-
malar yüzünden partiye İcaülamayan
insanlan da düşünmek zorundadır.
İktidar nımetlerinden vazgecerek
güçlenen bir parti. şöyle bir düşünür-
seniz, yakın mensuplannı iktidar ni-
metlerinden yararlandırmak isterken
zayıflayan bır partiden daha iyidir.
- Son iç ve dış gelişmelerin tşığmda
Türkiye'nin bugûn içinde bulunduğu
durumu nasıl değerlendiriyorsunuz?
Bu çerçevede sosyal demokratlara dü-
şen görevler nelerdir?
SOYSAL- Türkiye'de genel bir
umut kınkiığı havası var. 12 Eylül'-
den beri uygulanan ekonomik model,
görünürde çok şeyi değiştirmış olsa
da, büyük haJk yığınlannın ekono-
mik ve sosyal durumlannı pek değiş-
tirmemiştir. Hatta, gelir dağılımı büs-
bütün bozulmuş. işsizler çoğalmış.
bölgeler ve sınıflar arası dengesizlikler
artmış. dış politikadaki hayaller
yıkılmıştır.
Birhaval kınklığınıgiderecekolan-
lar, onu yaratanlar değildır Geçerli
antitez. ancak solda oluşturulacak.
Zaten tutarlı bir antitez yokluğu ve
ona gönül vermiş insan eksıklığidir ki,
solun kendisine düşen bu görev
karşısmdakı çaresizliğini ve
dağınıklığını böylesine acıklı ve isyan
ctlırici kılıyor.
BELEDIYE BAŞKANLARI NE DİYOR?
SHP 'libeledıye başkanlanna ve örgüt
yöneticilerine Nasılbirparti, Nasıl
bir lider ve Nasılbir Türkiye bekledikleri
sorulannıyönelttik. Ulaşabildiğimizyerel
yöneticilerin sorularımıza verdiği
yanıtları yayınkyomz.
SHP Iktiıhıyohncüun
yoOiüim(üwruıh
Cumartesı günü yapılacak SHP
kurultayında en fazla delegeye
sahıpolan İstanbul'un Belediye
Başkanı Nurettin Sözen,
"SHP'nin tek başına iktidara
gelmenin yollannı btılması
gerektiğini" söyledi.
Kan7matik liderdönemının
sona erdığini vurgulayan
Sözen. ekip çalışması deneyimi
olan ve sol kültürden gelmiş bir
lider arzuladıklannı belırtti.
Sözen'ın, "Nasıl bir Türkiye"
sorumuza verdiği yanıt şöyle:
Nurettin Sözen "Bağımsızliğını koruyabilen.
komşulanyla banşık. smırlan ıçınde yaşayan bütün
yurttaşlannı mutlu kılan bir Türkiye oiması gerekiyor. Irk,
etnik ve mezhep farklılıklan gözetmeksızın her bireyi kardeş
sayan bır Türkiye. Bugün mevcut olan bölgelerarası
kalkınmışlık veyatınm farklılığının ortadan kalkmasını,
bütün insanlann mutluluğu için zorunlu görüyorum. Şu
anda Türkiye'deki daha çok dar gelırlileri ve maaşlılan ezen
enflasyonun ortadan kalkması gerekli "
-Son İSKİ olav ını da katarsak vokuzluklann ofmadığı bir
Türkiye nasıl yaratılabilir?
"Ekonomık, sosyal sorunlannı çözmüş. bellı ahlak değerleri
konusunda yeterince bılınce ulaşmış bır toplum. yanı mutlu
bır Türkiye'nin, yolsuzluk çok küçük bırparçası İnsan olan
heryerde var. Ama sıstem güzelleşmiş. ekonomik sorunlar
çözülmüşse bunlar zaten olmayacaktır.
Yolsuzluk patalojik bırşey. Bu hastalık. yolsuzJuk yapan
insanın geninde, yetışmesinde. akhnda vardır. Bırdeo
insanın yaşadığı toplumda vardır Hastalıklı birtoplumda
bu işlerdaha çok oluyor. Eğer toplum sağhklıysa. zaten
bunîar olmaz."
-Nasıl bir parti istiyorsunuz?
"Böyle bir toplumda, çarpık yapılaşma içinde olan, gelir
dağılımı bozuk, yaşam kalitesı düşük.demokratik.
Vatıhmcı. şeffaf bıryönetımin gerçekleşmedıği bir toplumda
3U sorunlançözmek için kuşkusuzsol bir partinin iktidar
Folması gerekiyor. SHP'nın sol değerleri koruyarak iktidar
olmanın yolunu bulması lazım. Ancak onun uzun sürelı bir
iktidan. Türkiye'deki bu çarpıklıklan ortadan kaldırabilir.
Bunun için de partimizin güçlenmesi. büyümesi gerekiyor.
Kadrolannı güçlendirmeli, yenılemelidir. Tabıı ne zaman ki
sol güçleniyor. Türkiye'de ihtilal oluyor ve bütün kurumlan
alıp götürüyor. Yenı baştan o kurumlan kurmaya çaJijmak
büyük zaman alıyor. Sancımızondandır." •• y,.v.w<^'
-SHP'ye nasıl bir üderseçilmeü?
"Çok sağlıklı birgelişme şu. artık kanzmatik lider devri
kapanıyor. Artık neOzal'ın. ne Demırel'in, nede İnönü'nün
yeri doldurulabibr. Yeni gelecek liderlerin, bırekıp
çalışmasına yönelmesı gerekiyor. Geçmış hayatındaekip
yönetmiş, komutanlık yapmış olması lazım.
Tabiı, biz sol partiyiz Bu nedenle. sol sıyaset kültüründen
gelmesi gerekiyor. Türkıye'nın hem geleneksel solu bilmesi
gerekiyor. hem batıdaki solun yeru kavramlannı, yeni
müesseselerini tanımış olması gerekiyor.
Yakışıklı olursa.genç olursa ıyi olur. Ama bunlarminör
faktörler, yaru küçük. Minör kariyen varsa iyidir. Ama
bunlar lider secmekte esas alınması gereken sebepler değil."
ÖRGÜT NE DİYOR?
Gündeminilk maddesi
demokratikleşmedir
YX KSEL ÇENGEL (SHP
İstanbul İl Başkanı):
Demokratikleşme hala
ülkemızın en acil çözüm
bekleyen vedaha uzunca bir
süre de birinci gündem maddesi
olarak varlığını hıssettirecek
olan sorunudur. Bu nedenle;
hayatın her alanında
demokrasiyı yaymanın.
demokratık bilinç içerisinde
harekei eden bir Türkiye
toplumu yaratılmasının, her
bireyin. her toplumsal durumun
ana hedefı haline getirildiği bır
Türkiye. İnsan hayatının, özgüriüğün ve banşın herşeyden
değerli olduğu. hukukun üstünlüğünün. hukuk devletinin
önüne hiçbır gücün geçemedıği bır Türkiye.
Yargısız ınfazlann. faili meçhul cınayetlerin. gözaltında
kayıplannyaşanmadığı ve mevcutlann faillerinin.
sorumlulannın açıklanarak yargıya teslim edildıği bir
Türkiye. Kontrgenlla. korucu sistemı. olağanüstü hal gibi
demokrasi barikatlannm kalktığı bir Türkiye. İnsanlann
etnik ve kültürel kimliklerini özgürceaçıkladığı. özgürce
gelıştirdiği \ e bu nedenlejenosid ve her tür baskıya
uğramadığı bir Türkiye.
Devletin gerici, faşist. partızan kadrolaşmalardan
kurtanlarak, demokratikleştirildiği ve insanın mutluluğuna
yöneldiği birTürkiye. Yolsuzluklarve görev suistimalleri
cenneti olmaktan kurtulrrmş bır Türkiye.
Resmetüğimiz ve özlemını biriktirdiğımiz bu Türkiye'ye
ulaşmarun koşulu, çağımızın ıdeolojısı olan sosyal
demokrasınin hayatın her alanında örgütlenmesi ve
güçlenmesidir. Bunun için: parti ıçı sorunlannı çözmüş.
kavgayı, bölünmeyi, ay nşmayı gündeminden çıkarnuş; her
üyesini evrensel sosyal demokrasinin ilkelen doğrultusunda
eğitrniş, bilemiş ve büyük sorumluluklara hazırlamış;
Iiderliğin önemine inanan ancak kadro hareketıne dayanan;
partı için demokrasiyi. dayanışmavı. bırlıkteliği bayrak
edinen ancak, fıkirve projelerin demokratik bılınç içerisinde
kıyasıya yanştığı ve olgunfaşarak partinin ve ülkenın
hizmetine sunulduğu bir partı. Gündem oluşturan ve
yönlendiren, yapay gündemlerin peşıne takılma
inisiyatifsizliğinedüşerek zaman kaybetmeyen, ülkenın
geleceğıyle ilgilı konularda eesaretle karar alan ve
uygulayan, doğruluğuna ınanmadığı polıtikalara eesaretle
muhalcfet eden bır parti. Tüm sosyal demokratlan
kucaklayan, birleştina. liderlığin öneminin farkında ama
kadrolarla çalışmayı bılen ve bunu ilke edinen: Ülkenin
kanayan yaralanyla, yakıcı sorunlany la ılgili projeleri olan
ve bu sorunlarla cesaretle boğuşacak; Varhğı ve kişıhğiyle
Sayın İnönü kadar Cumhuriyetın, laıkliğin ve demokrasınin
teminatı sayılabilecek. kısaca. özledığimız bir ülkc ve parti
için seferber olacak. partıv i seferber edecek bır lider.
Yöksel Çengel