Katalog

22MAYIS1993CUMARTESI • • • • CUMHURIYET SAYFA HABERLEREV DEVAM 15 GUVCEL TURKIYEDE CÜIVEYT ARCAYÜREK • Baştarafi 1. Sayfada rarım' demış Duşunebılıyor musunuz bılınengoruşve duşuncelerıyle Korkut özal -aman Tanrım- bır kurtarıcı1 Ya son gunlerde babasız kalmış yetım DYP de olup bı- tenler Suyun altındakı gelışmeler belkı bugunlerde de- ğıl ama mutlaka yakın gunlerde ortaya çıktığında, kımı çeşıtlı akımların aldığı mesafe bır kez daha gozler onu- ne serılecek Basın dahıl kımı sıyasai odak noktaları, olaylara bır çerçeve çızmış Ûrneğın DYP de hemen her şeyın aşa- ma aşama normal çızgıde yuruduğunu sanıyor Oysa, genel başkan adaylarının çevresınde kumele- nenler arasından kımı gruplar daha çok ya dınsel ya da aşırı mıllıyetçı akımlara yakınlığıyla unlenmış kışılerden oluşuyor Örneğın bu tanıma uyan mılletvekıllerının Koksal Toptan ı Cındoruk la -belkı de- bır pazarlık sonucu bır araya getırmeye, Cındoruk çevresmdekı aynı goruş sa- hıplerıyle bırleşerek daha da guçlenmeye çalıştıkları one suruluyor Hesaplar gayet acık Bır genel başkanı kalkarr yapa- rak once partıyı ele geçırmek, daha sonra hukumette soz sahıbı olmak1 Ne var kı Cındoruk gıbı laık ve çağdaş demokrasıye ınanmış, sosyal goruşlerı kemıkleşmış bır genel başka- nın bu hesapları, bu planları yutması olanaksız Bu goruntuler tehlıke ışaretı veren başka olasılıkları gundeme getırıyor Bugun, herkes kendı çıkarına bır aday adayı bulmuş, destek venyor Ama yarın? Umut et- tıklerı sonucu alamayan bu gruplarm destekledıklerı adaya karşı çıkmayacaklarını, partı ıçınde sureklı tartış- ma ortamı, huzursuzluk yaratmayacaklarını kım garantı edebılır"? Yagelecek? Hele, olağanustu kongrede ıkıden fazla adayın yarış- ması olasılığı, partıyı bırbırıne katar kaygısını berabe- rınde getırıyor Kımılerı -orneğın Cındoruk- aday sayısının uçe, dörde çıkmamasını 'temennı eden' konuşmalar yapıyorlar DYPde hararetın ne zaman yukseleceğı henuz bellı değıl Ancak gelecek hafta yenı gelışmeler gozlenebılır Ismet Sezgın, 1964 ten berı her kongrede bırlıkte olduğu Cumhurbaşkanı Demırel ı hafta başındazıyaretedebılır Cındoruk duşunme payını' bırkaç gun daha uzatarak adaylığıyla ılgılı kararı gelecek çarşambaya bırakabılır Oun sabah Meclıs Başkanı yla bır goruşme yapan ne var kı, genel başkanlığa 'soyunmuş gıbı bır ızlenım ve- ren' Koksal Toptan da gelecek haftayı gozetıyor olabılır Aday adayları arasında 'geleceğı duşunenler acaba hangılerı? Cındoruk 'Gerçekten duşunuyörum' derken alacağı yukiin ağırlığını daha şımdıden omuzlarında hıssedıyor ' Ikı ay uç ay sonra olacaklan duşunuyörum ' dıyor Kasımda bır kongre, gelecek martta secım Bırçok pro- je uzerınde duruyorum Arkadaşlar da ekonomıye bakı- yorlar " Aday olsun, olmasın, hazırlıklı olmayı geleceğı bıle- rek gorev ustlenmeyı onplanda tutuyor Başbakanlığın gorkemlı sıhrıne kapılmak her sıyaset- çının doğal hakkı Bır yandan da ulkenın çozum bekle- yen dağ gıbı sorunlarını duşunerek yola çıkmak her aday adayının zorunlu gorevı değıl mı? Şu sıralar, boyle bır yaklaşım aday adaylarında -Cın- doruk dışında- boylesı bır çaba, çalışma gorulmuyor Oysa her adayın kongre onune sorunlara nasıl çö- zumler getıreceğını ıçeren bırer beyanname ıle çıkma- lan çok daha ıçerıklı, çok daha demokratık olmaz mı? Elının yuzunun duzgunluğune taşıdığı sıfata bakıp başbakan olacak genel başkan seçeceksek, ıyı fotoğraf da venyor, Çıller ı yeğlesın delegeler Partı, hukumet ve burokrası bır karışsın kı, kırk akıllı çıkamasın kargaşanın ıçınden Kaçışın plaıılayıcısı AsilNadır • Baştarafi 1. Sayfada ıddıalann doğru olmadığmı açüdadı Dımond. İngılız Fı- nancıal Tımes gazetesıne. "Ka- çışı organıze eden kışı Asıl Nadır'dır" dedı Eskı bır uçak tuccan olan Dımond, Nadır'ın kaçış ıçın hıç kımsenın yardımı- na ıhtıyaa olmadığını belırttı Dımond, havaalanJannda pasaport kontrolunu gerekür- tneyen Avrupa Topluluğu dü- zenJemelennın kaçışı kolaylaş- tırdığını söyledı Kaçış ıçın ıkı uçak ve altı havaalanı kullanıl- dı Dımond, Nadır'ın, İngıltere'- dekı Compton Abbas Havaa- lanı'ndan Fransa'ya goturen çıft motorlu Pıper Seneca uça- ğını kıraladığını, burada bır Cı- tatıon jet uçağına bınerek Kuzey Kıbns'a uçtuklannı an- lattı Dımond, eskı bır arkadaşı olan Compton Abbas Havaa- Ianı'nın sahıbı CKve Hughes- ien, kendısını, 'havacıhk me- iakbsı arkadaşı' olarak tanıtuğı Nadır'le bırlıkte Fransa'ya tıçurmasını ıstedı " Hughes, gazeteye yaptığı «cıklamada Asıl Nadır'ı tanı- inadığını so>ledı Hughes, yenı AT gumruk kurallan uyannca Peter Dımond ve arkadaşırun pasaportlannı kontrol etmedı- ğını, ıkı yolcusunu Fransa'nın Beauvaıs Havaalanı'na ındır- dıkten sonra gen dönduğunu anlatu Dımond. Asıl Nadır'le kansı ıracılığı>la tanıştığını, kansının se 1970'lerde Isvıçre'de oğre- ıım görurken Nadır'ı tanıdığı- ıı *>yledı Dımond, "Benım rapağım yalnızca bır arkadaş- ık gostergesıydı Bu ış ıçın para ılmadım" dedı Fınancıal Tımes gazetesı, şu ınca Kuzey Kıbns'ta bulunan 'efcr Dımond'ın, İngıltere'ye lönnesı halınde Nadır'ın kaçı- ani yardımcı olmak suçlama- ıyh tutuklanabüeceğını kay- letı Oğretmen • Baştarafi 1. Sayfada Haarlık çabşmalan suren ge- nelgeve gore sendıkal faalıyette bulunan oğretmenler hakkında okul yonetıcılen takıbat yap- mayacak. sendıkal faalı>ette bulunan öğretmenlere, surgun, kınama gıbı cezalar venlemeye- cek, bugune kadar, sendıkal fa- alıyette bulunduklan gerekçe- sıyle mağdur olan oğretmenle- nn bu mağdunyetı gıdenlecek. sendıka temsıtalenne uye kayı- tlannda kolaylık sağlanacak sendıkaya gehr sağlamak amacıyla ısteyen öğretmenlenn uye aıdatlan peşın olarak maaş bordrolanndan kesılecek Bu90 Vufus cıadanımı kaybettım Hukumsuzdur CANAbEROL • Baştarafi 14. Sayfada ola>a beyınlen ve vucutianyla katıh>orlarsa Beşıktaşlılar da özellıkle Mehmet, Sergen ve Rıza gıbı oyuncularıyla baskı ve pres- ten hıç hoşlanmıyorlar Do- layısıyla da bu tur markajb oyun- larda başanb olamıvorlar Atak- ta Metın, Feyyaz ve Madıda ya oranla Hakan, Gütschow ve Tu- gay şu anda form olarak onlar- dan çok daha ıyı durumdalar OzelhkJe Hakan'ın Beşıktaş'ın savunmasını hemfizıkgücu>le ve hem de hırsı>la çok hırpalayacağı ınananı taşıyorum Galatasaray savunma açısından da bana gore rakıbınden daha organıze olmuş halde Ozellıkle Bulent, Mert Falco ve Stumpf hıç nske gırme- den duz top oynuyorlar Hayret- tın'le de hava toplannda sorunu olmayacağını varsaydığım Gala- tasaray'ı Beşıktaşlıldr ancak yer- den zorlayabıhrler Bu gınşırnle- nnı de nsksız ve yurekten oyna- >an savunma oyuncularmın' ko- la>ca bertaraf edeceğıru duşunu- yorum Gaiatasaray'ın dığer bır ustun yanıysa olu toplan değer- lendırmedekı başansıdır Bu tür maçlann sonucunu bır fnkığın, bır penaltının, bır kornenn ve hatta bır taç atışının tayın ettığıne çoğunca şahıt olmuşuzdur Gala- tasaray'da bu tıp atışlan daha ısabetb yapacak olan oyuncu- lann fazİalığı bana göre hıç de kuçumsenecek bır avantaj değıl- dır Yukanda sıralanan bırtakım nedenlerden oturu sonuca daha yakın gorduğum Galatasaray ın bana gore en büyük problemı san ve kırmızı kart görmeve musaıt oyuncuJannın adet olarak Beşık- taşhlardan çok daha fazla ol- masıdır Meieoro Of Gene Muduf ugu nOen a nan b g ye gore öutun bolgele* m 2 Dar ca ve cok bulutlu Marmara n n doğusu Karadenız lc Ege goı er yores c Anado Ü Dogu Anado u e G -*doQu Anaoo L nı.n doğusu sagara* ve gok guru tu u sa<5ana« 'a£ slı gece<.etı Hava sıcaktığmda oneır b r deg 5 k k oi fnavaca» Denzermzde uzgar Dogu Karaden z ve Ba Akden z degurbatsı *e «ara,e Batı Karaden z de « b e ve kxlos d ğer den z'er rr zde yıldız ve ka- ayelden 2^îkuvveîr>de saare4-'6deozn- mzaesece* VanGou ndehava ot< bı. ui u ve saganak yag ş gecece* Eârne Erzurum Es*>sehır Istanbul Izmtr Kars Konya Samsjn B2 Y 22 Y 19 Y 2ö B 26 S27 Y26 B25 Y25 B23 Y 18 Y 23 YZ3 B26 Y 18 Y22 Y20 Y 20 Y 19 j Yagmurlu Buıutiü Sısh Guneslı Cezay r • Karlı DUNYADA Arr^terdam Amman Atna Bağdai Bonn Brukse Kenevre Cezay r rrankturt Leflcoşa Peîersourg Londra Madrd Mılano Moskova Muoıh Oslo Parıs Prag Ryad Roma Vyana a 16 A î i BM A 32 B 2 1 B 18 Y21 A 22 B 23 B 27 6 20 Y 17 B 18 8 26 A 26 B 24 B 17 Y20 B 2 3 A 3 T 8 2 2 B 23 6 Kıbrıs'ta federasyon zor'Baştarafi I. Sayfada maslarınız oldu. Klerides'Ic bir federas>on kunılabileceğine inannor musunuz? - Beklentımın dışında 24 ma- yıs onces'nde Klendes ıle karşı karşıya gelıp bır hazırbk çalış- ması yapılmadı Klendes bun- dan kaçındı Ellenndekı kağıdı erken açmak ıstemı>orlar bı- zımle karşılıkh goruşme>ı de kendı statulen açısından aşağı- layıa addedıyorlar Onlar ıçın havatı konu, sahte Kıbns Cumhunyetı hukumetı" unvanının geçersızlığını belge- leyecek herhangı bır adım at- mamaktır Bu unvan onlara kanb '63 Noeh'nden mıras kal- mıştır Yüzde yuz Rumlardan oluşan bır ıdareyı 'Kıbns hüku- metı' olarak tanıtabıldıklen su- rece *mılb davalanna' en yakın noktada olduklanna ınanmak- tadırlar Bu da kendılenne Makanos'- un vasıyeüdır Bu noktadan ge- medıkçe de Kıbns meselesı çok zor halledılır 29 yıl bu mesele- nın halledılmemesının tek nede- nı budur Rum bderbğı ortakhk cumhunyetmı vıkıp onun yen- ne bır Rum cumhunyetı kur- mak ıçın elını kana bulamış. 103 koyumüzu yıkmış, halkımızı yıllarca penşan et- mışür Hal bu ıken Kıbns'ın tu- münun hukumetı muamelesı gormuş ve gormektedır Gerçeklen bılmek ıstemeyen bır düny aya da 'Kıbns meselesı 1974'te başlayan bır ışgal mese- lesıdır' dıyebılmektedır Zaten sadece bu ıddıa Rum tarafının bızımle yenıden ortaklaşa bır ıdare kurmak ıstemedığının en belırgın ışareüdır Eskı ortakbğı yıkan Rum ıdaresı, Turk ortaklığıyla yenı bır ortakhk kurmayı arzulasa, Turk ortağın eşıtlığını, Tür- kıye'nın garantorluğunu de- vamb surette sorun vapmaz ve meselentn 1974'te değıl, 1963'te nlememelennı vasıyet etmıştır ENOSİS ıçın başlauldığmı ka- ve yuzde yuz Rumlardan olu- bul eder şan bır ıdareyı dunyaya 'Kıbns Cumhunyetı hukumetı' olarak kabul ettırdığı ıçın de "Ben sız- len ENOSIS'e en yakın nokta- ya getırdım Bu noktadan an- Bız Rum lıderlığının veya ba- sınının. kılısenın veya eğıtım kuruluşlannın bu gerçeklen ka- bul etmedıklennı gormekteyız 'Kıbns cunıhunyetı hukumetı' cak ENOStS ıçın genleyebılır- a d ı n ) n a r k a s ı n a saklanarak fe- demışür Klendes dahıl d e r a syon aramak mumkun de- ğıldır Bu sadece bır aldaı- sınız herhangı bır Rum bdennden bu hususta genleme beklemek abestır Rum tarafına BM Guvenlık Konseyı 'Kıbns Türklennın hukumetı" olmadıklannı ve olamavacaklannı açıkça sovle- macadır Nasıletkiler? - Dunvadaki mikromillivetçi- lik akımı gûç kazanarak surer- ken federasyoniar da birbiri ardından çokuvor. Bu gerçekle- rin ışığında kurulacak bir fede- rasyon Kıbns'ı nasıl etkiler? - Rum lıderiığının konuya yaklaşımı ve Gab fikırler dızı- sınde ongorulen model Kıbns Turklen açısından geçerlı. ko- ruyucu bır federal çatı oluştura- cak nıtelıkte değıldır Guvenlık Konseyı 29 yıl once vermış ol- duğu yanlış bır karan (yanı Kıbns Rumlannın tum adaya şamıl meşru bır hukumet oluş- turduklan karan) hala uzlaşma ıçın sağlam ve geçerb bır temel olarak gormektedır Bu temel uzenne bıam ıstedığımız şekıl- de sağlam bır çatı kurulamaz Bu temelı Rumlar çok çabuk çokertırler ve altında kalan bız oluruz - Federasvonların çokuş döne- minde bir konfederasvon olasılı- ğına vaklaşunınu nedir? Sizce bir konfederasyon Kıbns için na- sıl etkılı olabılır? - Evnm yoluvla bır federas- yon esas goruşumu? olmuştur Halbukı BM Guvenbk Konse- yı bıze federasyon olarak Galı fikırler dızısını gostenp "Işte fe- derasyon' dıyor Bu. boş bır ha- vuzu gostenp "Havuz ıstıyor- dunuz Işte havuz Başaşağuçı- ne dalın demeye benzer Bız bu federal hav uzda eşıtbk anyoruz. sulandınbyor Tur- kıye'nın garantisını anyoruz. o da sulandınbyor Icradakı ka- rarlarda oybırlığı ısüyoruz. "ol- maz' dıyorlar Donuşumlu baş- kanlıga da 'asla' dıyorlar Toprak konusunda venmlı- bk, yeterlıbk gıbı esas knterlen bır yana hnrakıp yuzdebklerle meseleyı halletmeye çabşıyor- lar 29 yılbk yasalanmızı, ıcraa- tımızı, halkımıza verdığımız haklan geçersız addedıyorlar Yanı federasyon dedıkJen "havuz'un bır Rum havuzu ol- duğunu bız goruyoruz Içınde bızı yuzdurecek kadar su da yok "Atla" dıyorlar. atlamıyo- ruz 'Eksıkler tamamlansın dı- yoruz Bukezde'uzlaşmaz'un- vanını abyoruz Ders alırlar mı? - 24 mavts göruşmeleri once- sinde Rumlar bu kez gecnuşteki kaçıntmış fırsatlardan ders alıp daha akılcı bır poutika izkyebi- lirler mi? Neden? - Uzennde ısrarla durduğu- muz ve uluslararası hukuk uz- manlannın bıze hak verdığı (ancak Guvenlık Konseyı üye- lennın pobük nedenlerle kabul etmedığı) hayatı prensıplen ve gerçeklen yozlaştırmak ıçın manevra yapabılırler Bır gen. uç ılen prensıbını uygulayabı- brler Geçmışten aldıklan ders, Türkıye'nın garantorluğunu sulandırmadıkça Kıbns'a sahıp çıkamayacaklan dersıdır Şım- dı tek yanlı AT'ye gınşçabalan, garantörler arasında Guvenbk Konseyf nı de çekmek taleplen hep bu yone yönelıktır Bu ne- denle bu konularda çok dıkkat- h ve hassas olmak zorundavız Kohl: Açıkve saıııiıııi olalımBaştarafi 1. Sayfada nedenle Türkıye ve Almanya'- nın her şeyden once bırbınnı daha ıyı anlamaya gayret etme- sı gerektığını. bunun da dost uikenın tanhıru. kultur ve gele- neğıru tanımadan mumkun olamayacağmı' kaydettı Kohl, Cumhurbaşkanı Demı- rel'ın dün akşam Dolmabahce Sarayı'nda onuruna verdı ye- mekte de, "Almanya bugunkü durumuna ulkemızde yaşayan Turklenn katkısıyla geldı" de- dı Almanya Başbakaru Heunut Kohl dün uç günlük Türkıye za- yaretının son durağı olan İstan- bul'da Turk ışadamlan ıle kah- valu yaptı ve Ahnan okullan mezunlannı kabul ettı Başba- kan KohJ'e IstanbuJ (Jnıversı- tesı Senatosu tarafından fahn doktorluk unvanı da venldı Almanya Başbakanı Heknut KohJ dun sabah Çırağan Sa- rayı'nda Turk ışadamlan ıle kahvaltı yapü Dışışlen Bakanı Hilunet Çetin'ın de bulunduğu kahvaltıda Alman Başbakam'- nın masasında ışadamJan Sa- kıp Sabancı, Nejat Eczacıbaşu Rahmi Koç ve Feyyaz Berker yer aldı Basına kapab olarak gerçek- leşen kahvaltıda ağırbkb ola- rak Turkıye'de kurulması plan- lanan Ahnan unıversıtesmın finansmanı konusunun goru- şulduğu bıldmldı Başbakan Helmut Kohl'ün ünıversıtenın kurulmasında Alman ve Turk ışadamlanndan katkı bekle- dıklenm soyledığı ıfade edıldı Başbakan KohJ daha sonra Istanbul Uruversıtesı'nı ayaret ettı ve kendısıne ünıversıte rek- toru Cem'i Denüroğhı tarafın- dan fahn doktorluk unvanı ve- nldı Rektorlük bınasının doktora salonunda duzenlenen torene Devlet Bakanı Tansu Çıller, Dışışlen Bakanı Hıkmet Çetın, Istanbul Vabsı Hayn Kozakçıoğlu ve bazı ışadam- lan katıldı İstanbul Unversıtesı Rekto- ru Demıroğlu. "Ünıversıte se- natosu, J urk-AJman ıiışkıle- nndekı fazıletlı tutumu ve ılmın gebşmesındekı destek ve hız- metJennı dıkkate abp Sıyasai Bılgıler Fakultesı'nın onensını kabul ederek Almanya Başba- kanı Halmut Kohl'e Istanbul Ünıversıtesrnın fahn doktor- luğu payesımn venlmesını ka- rarlaştırmıştır" dedı Ünıversıtenın fahn doktor- luk unvanını almasından sonra bır konuşma yapan Başbakan KohJ, kendısıne venlen bu 'unvanın aynı zamanda Al- man ve Turk mılletlen arası- ndakı dostluğun da belırgın bır ışaretı" olduğunu soyledı Almanya Başbakanı Kohl NOTLAR ŞoförkrdenKohl'eprotesto Almanya Başbakanı Helmut Kohl İstanbuTu Vlercedes marka otobusle gezdi. \lman>a Başbakam'nı ızlemekle gorevb gazeteciler ise alışdmadık tepkilerle karsılaştı. Başbakan Kohl, kendısıne İstanbul C nhersitesı bahçesınde yönelrtiğimiz "Turkiye zi\ aretınız sırasında ne tür izlenimler edindınİ7?" sonısuna "Benı artık rahat bırakın. Hauanat bahcesinde değilız" yanıtmı verdi. Başbakan Kohl'un alışılmadık yanıtını bızler şaşkınlıkla karşılarken. hemen yaıunda duran bayan tercümanı gülmekle yetindi. Kohl İstanbul L n versitesi R ektorû Cem'i Demiroğiu'ndan fahn doktorluk beratını aldıktan sonra gazetecilenn fotoğraf cekebilmek içinsol tarafa dönmeJerini rica etmeleri uzerine,"E»et, fotoğrafçüann her zamanki terorü" diyerek, gazetecilere zoraki poz verdı. İstanbul Lnhershesi kampusunda dğrencilerle a> akustü so> leşen Kohl, öğrencUenn kendisine " \hnany a'dakı Turklen gen gonderecek misınız? Bır Turk gazetesınde bu yonde hanerler \ er aldı" sorusunu sormaları u/erine, "Boyle bir şe> yok. Bu haberi hangj gazeteci yazdıysa ona gidip. ıdiot olduğunu sö> leyin" dedi. Başbakan Kohl'un Istanbul programı sırasında geçtiği guzergahlarda trafiğin araçlara kapatıhnası uzerine, kentte \oğun trafik sıkışıklığı > aşandı «e Istanbullu sürucüler koma çalarak durumu protesto etti. ozellıkle Orta Asya'dakı yem devletlenn Turkıye'den büyuk beklenuler ıçınde bulunduğunu ve Turkıye'nın "Yurtta banş dunyada banş" ılkesıne sadık kalarak, dunyada yaşanan bu değışınuerdonemınde "dırayet- lı ve sorumJu" bır tutum ızledı- ğını ıfade ettı Kohl "Türkıye ve Turk dostlanmız yenı go- revlennın ustesınden gelmeye çabşırken. bıze guvenebılırler' dedı Başbakan Helmut Kohl yakın dostlar arasında bazen goruş aynlıklan ve anlaşmazb- klann olabıleceğını ancak bu sorunlann açık ve samımı go- ruşmelerle ortadan kaldın- lmasının mumkun olduğunu söyledı Kohl "Bunun ıçın her şeyden önce bırbınmızı daha ıyı anlamaya gayret etmelıyız Bu ıse dost ulkenın tanhıru, kultür ve geleneğını tanımadan mumkun olamaz" dedı Başbakan KohJ daha sonra Svvıssotel'de Almanya unıver- sıtelen ve Turkıye'dekı Alman- ca eğıtım veren okullann me- zunlanna bır resepsıyon verdı Kabulde uzun bır konuşma ya- pan başbakan bugun Almanya unıversıtelennde 13 bın Turk oğrencının eğıtım gorduğunu ve her ıkı ulkenın kulturunu \e dıbnı bılen bu gençlenn. Al- manya ve Türkıye arasında onemlı bır kopru ışlevı gördu- ğunü sövledı Başbakan Helmut Kohl ul- kesının Dogu Almanya yla bır- leşmeden sonra yaşadığı eko- nomık sorunlara da degınerek, bır geçış donemı ıçınde bulun- duklannı, ancak en geç 10 yıl ıçınde tum sorunlann ustesın- den gelerek başanb olacak- Ukrayna'da yine nükleer • Baştarafi 1. Sayfada Ancak televızyondan yayım- lanan haberden sonra Zaponja sakınlennın panık ıçınde gehş- melen oğrenmeye çabştıklan gözlendı Halk telefonlara san- larak, "nasıl onlem ahnacağı" sonısuna cevap ararken. bazı- lannın da pamkle, "ulkeden çıkmarun radyasyonun etkısın- den kurtulmak ıçın yeterb olup obnadığını" sorduklan bıldınl- dı Ukrayna'dakı çok sayıda santral, eskı Sovyet cumhun- yetlennın nukleer enerjı depo- su Ulkedekı santrallar, son ıstaüstıklenn gösterdığı 1991 yılında 106 defa alarma geçınl- dı Bunlann 46'sında da tehlıke bu bolgedekı nukleer santralda sozkonusuydu Yılbaşında Za- ponja'da ıkı defa yangın çıktı- ğını hatırlatan yetkıbler. guven- bk endışesının Ukrayna'dakı nukleer santrallar ıçın surekb geçerb olduğunu bebrtıyorlar Ulkedekı dev bovutlu nukle- er santrallardan Çernobıl'de 1986 yıbnda meydana gelen ka- za, bınlerce kışının olumune ve sakat kalmasına yol açmıştı Kaza sonucu yayılan radyas- yon Turkıye'yı de cıddı şetulde etkılemışü SAHİBİNDEN Selımpaşa Araptepe'de 191 m 2 denıze yakın VILLA arsası satılıktır Akşam 20 00'den sonra Tel: 230 89 61 lanru ıfade ettı Kohl, ulkesının ıçınde bulun- duğu ekonomık sorunlardan dolayı. Almanya'dan ıltıca ıste- mınde bulunan yuz bınlerce ın- saru kabul etmesırun mumkun obnadığmı soyledı Hehnui Kohl. ulkesının bu tutumunun yabancı duşmanbğıyla ılgısı bulunmadığını bebrtü Kohl için resepsiyon Cumhurbaşkanı Demırel, Ahnanya Başbakanı Helmut Kohl onuruna dun akşam Dol- mabahçe Sarayı'nda bır resep- sıyon verdı Demırel resepsı- yonda yaptığı konuşmada Ankara da gerçekleştınlen go- ruşmelerde, Turk-Alman dost- luğu ve ıkıL ıbşkılenn daha da gelıştınlmesı yonunde önemb adımJar atılmasmdan buyuk memnunıyet duyduğunu soyle- dı Turk sıyasai hayatının ıkı onemb kesımını bır araya getır- me başansını gostermış bır hü- kumetın bugun Turkıye'de ışbaşında olduğunu ıfade eden Demırel, Turk halkının deste- ğınden ve muttefiklenn güve- nınden aldığı guçlu, ekonomık ve demokratık reformlan ger- çekJeşürmek ıçın gerekh adım- lan suratle attığına ışaret ettı Demırel, Turkıye'nın, demok- ratık hak ve ozgurluklenn ıstıs- nasız butün vatandaşlar tara- fından serbestçe kullanıldığı bır ulke olduğunu da vurguladı Ahnanya Başbakanı Helmut Kohl da vaptığı konuşmada, uJkesınde 2 mıJyona yakın Tür- kun yaşadığını hatırlatarak "Almanya bugunku durumu- na, ulkemızde yaşayan Turkle- nn katkısıyla geldı Almanya'- da yaşayan Turklen vatandaş olarak kabul etmekteyız Bera- ber yaşayacağız Hıçbır zaman duşmanbk bahıs konusu ola- maz" dıye konuştu GÖZLEM UĞUR MUMCU • Baştarafi 1. Sayfada lara kadar dayanır Kamu hukukçuları, ılk yargı güverv cesının Fransa da XI ıncı Louıs tarafından 1467 yılında yayımlanan bır fermana dayandığını soylerler Bu fer- manda yargıçların ancak olum, çekılme ve yargıçlar- dan oluşan bır mahkemenın karan ılegorevlerınden alı- nacakları belırtılmekteydı Yargıç guvencesının bu tarıh- ten de oncekı bır başka fermana dayandığını ılerı suren hukukçular da vardır Bu hukukçulara gore yargıç gu- vencesının ılk yasal kaynağı Fransa da Vl'ıncı Phılıppe'- nın yayımladığı 1342 tarıhlı bır kararnamedır Yargıçlara tanınan guvencenın derlı toplu bır yasal metnı 1701 tarıhlı bır İngılız yasasıdır Ingıltere'de Tudor ve Stuart hanedanlarının yargıçlar uzerınde bıtmez tu- kenmez baskılarından sonra 1701 tarıhlı 'Act of Settle- ment yargıçların sıyasai ıktıdar elıyle gorevlerınden alı- nmalarınıengelleyenyasal bırduzenlemegetırmıştı Bu ılke, demokrasının beşığı sayılan Ingıltere de o tarıhten bu tarıhe kadar artan guvencelerle yaşatılabılmıştır ingıltere de yargıçlara tanınan bu bağımsızlık ve gu- vence, Amerıka Kıtası'nda da yasal metınlere geçırılmış ve 1789 tarıhlı Amerıka Bırleşık Devletlerı Anayasası butun yargıçlara yasal guvence sağlamıştır Amerıkan anayasasında yargıçların tazmınatlarının azaltılmaya- cağı bıle bu anayasal guvenceye bağlanmıştır Yargıçlara tanınan bu yasal guvenceler sıyasai olay- ların etkısıyle zaman zaman ortadan kaldırılmıştır ozel- lıkle Fransa da 1848 Ihtılalı nden sonra yargıçlık guven- cesı kaldırılmış, ancak bu toplumu sarsıcı ıhtılal dalgala- rına karşın yıne de aynı guvence bır sure sonra yasalara konmuştur ihtılal ruzgarları sırasında Fransa'da bellı yargıçlar gorevlerınden alınmışlar ancak yasal guven- celer bu tasfıye hareketınden sonra yenıden sağlanma- ya çalışılmıştır Fransa da yargıç guvencesının tumuyle kaldırıldığı bır başka donem 1940 tarıhınde Mareşal Pe- taın ın Vıchy hukumetı gunlerıdır Fransa'nın Nazı ışga- lınden kurtulmasından sonra yasal guvence yenıden anayasal metne bağlanarak pekıştırılmıştır Ulkemızde yargı erkıne tanınan ılk yasal guvence, 1876 Anayasası'ndadır 76 Anayasası hakımlerın azle- dılemeyeceğı kuralını getırmış ve padışahlık donemın- de bıle yargıçların hukumet emrıyle gorevlerınden alı- namayacağını anayasal metne bağlamıştır 1924 Ana- yasası, yargıçların herturlumudahalelerdenazade ol- duklarını belırtmış 61 Anayasası ve bu anayasa doğrul- tusunda hazırlanan yargı erkıne ılışkın yasalarla da yargıçlara en genış guvenceler sağlanmıştır Tarıhte, bu olçude derın koklerı bulunan yargıç bağım- sızlık ve guvencesının, bundan sonra da bu tarıhsel gelı- şıme uygun çozumlere bağlanması hukuk devletı olma- nın ılk ve vazgeçılmez koşullarından bırısı olmalıdır Şunu hıç unutmayalım Yargıçlara tanınan güvence, yalnızca bu yargıçların fızık varlıklanna ve kendılenne değıl topluma adalet duygusuna yargı bağımsızlığına ve onuruna ve de demokrasıye tanınmış guvenceler de- mektır Ve bunun ıçındır kı tarıhı boyunca bağımsız yaşamış, hak ve hurrıyetlerı ıçın savaşmış bulunan Turk ulusu'- nyn layık olduğu 'demokratık hukuk devletı" gerıye do- nuşlerle değıl ancak ılerıye yonelışlerle guçlenebılır ALMAN BASIM Kohlziyaretten çok memnunkaldı DÎLEK ZAPTÇIOĞLU BERLİN - Başbakan Hel- mut Kohl'un Türkıye zıyaretı, AJmanya'da 'ıkılı ılışkılerdekı punızlen gıdermesr açısından olumlu yankılandı Zıyaret dolayısıyla Alman basın-yayın organlan Türkıye hakkındakı yorum ve değerlen- dırme yazılanna genış yer ayır- dılar Yorumlann ortak nok'ta- sını, 'kuru bır teknokrat olan Dışışlen Bakanı Kınkel'a kı- yasla Kohl'un sıcak ve dostane yaklaşımıyla Turklenn kalbını venıden kazanmayı başardığı saptaması oluştunıyor Gazetelerde yer alan haberle- re gore Başbakan Kohl de zıya- retten çok memnun kaldı ve Turk tarafıyla goruşmelenn "hıç bekJemedığı bır açıklık ve durustlük havası ıçınde' geçtığı- nı soyledı Türkıye hakkındakı değer- lendırmelenn ortak paydasmı. "Batı'dakı eskı Turkıye ımajı- nın geçerblığı kaybettığı" ve ' Turk toplumunun hızla değış- mekte ve demokratıkleşmekte olduğu" oluşturuyor Yazılar- da Turkıye*run artık bır 'yan asken rejım' olarak goruleme- yeceğı, İslam ve Kürt mesele- smde de olumlu adımlar atıldı- ğı ekonomık sorunlann ıse orta vadede çozulebdeceğı vur- gulanıyor Turkıye'nın yenı stratejık onemının ve Turkı cumhunyetlere açılan kapı ol- ma ozelhğının bılhassa altı çıza- byor Sosyal demokrat eğıbmlı 'Süddeutsche Zeıtung' "An- kara'da bahar temızlığı" baş- hkb yonımunda şöyle dıyor "Turk-Alman ıbşkılennde son yıllarda buyuk kırgınbklar ya- şandı Ama bundan tek bır ta- rafi sorurrüu tutmak olanaksız- dır Ikılı ıbşkılerdekı puruzle- nn. her ıkı uikenın de kendıne duny ada y enı bır rol aradığı dö- nemde ortaya çıkması tesadüf sayılamaz Bırleşık Almanya Avrupa'da merkezı güç habne gelırken Turkıye de Asya'ya açılan kapı olarak yepyenı stra- tejık onem kazanmıştır" Haftabk 'Dıe Zeıf da "Boğa- zıçı'ndekı Güçlu Adam" baş- lıklı yazıda şöyledıyor "Başba- kan Kohl'u Boğazıçı'nde ko- kuşmuş, otonter ve ıstıkrarsız bır rejım değıl, son derece dına- mık. bırçok açıdan natamam olsa bıle yuzu kesınkes Batı'ya dönuk bır toplum karşıhyor Uluslararası alandakı butün olumsuzluklar goz önune aün- dığında, bırbkte ış y apılabılecek guvenıhr bır ortağa sahıp olma- nın onemı daha da belırgınleşı- yor " Almanya ile Orta Asya • Baştarafi 1. Sayfada nı Cumhunyet e değerlendırdı Çetın, KohJ'un kendısının de ıfade ettığı gıbı Türkıye zıyare- tının, ıkı ulke ıbşkılennde yenı bır dönemın açılacağı yolunda 'somut bır sıyası mesaj' taşıdığı- nı soyledı AJmanya Başbakanı Kohl ve berabenndekılenn ayaret bo- yunca Turkıye'nın bolgede önemb bır ulke olduğunu ve de- mokratıkleşme yolunda önemlı adımlar attığım vurguladıklan- nı belırten Çetın. Bonn-Ankara ılışkılennın yenı bır ıvme ka- zandığını ıfade ettı Çeün, bu- nun yalnızca sıyası üışkılen de- ğıl. ekonomık ıhşkılerı de ıçer- dığını soyledı Dışışlen Bakanı Çetın, ıkı ul- ke arasında var olan tıcan po- tansıyelın arttınbnasının hedef- lendığını behrtırken Orta Asya :umhunyetlen ıle ıbşkıler ko- nusunda ıkı ulkenın ışbırlığı ya- pacağını bıldırdı Çetın, Kohl'ün Turk ve Al- man ışadamlan ıle yaptığı kah- valtıh goruşme sırasında da uç unsur uzennde durduğunu be- lırtü Çetın, bu unsurlann bınna- sinın 1984'ten bu yana ışleme- yen Karma Ekonomık Komıs- yon'un canlandınlması olduğu- nu söyledı Kohl'un uzennde durduğu ıkıncı unsurun, Turk-AJman ortak tıcaret odası oluşturul- ması olduğunu belırten Çetın, konuk başbakanın her ıkı tara- fın ışadamlanndan da bu yon- de çaba harcamalannı ıstedığı- nı bıldırdı Dışışlen Bakanı Çetın, Kohl'un son olarak Turkıye'de Almanca eğıtım yapan bır ünı- versıte açılması uzennde dur- duğunu söyledı Istanbul Ünıversıtesı tarafın- dan Kohl'e fahn doktor unvanı venlmesının ardından gazetecı- lenn sorulan üzenne Çetın, Kohl'ün AJmanya'da yaşayan Turk vatandaşlannın çıfte va- tandaşhk hakkı elde etmelen ıçın gerekJı cabayı gostereceğıru soyledığım bıldırdı Ancak Çe- tın. bunun ıçın Alman anayasa- sının değışünlmesı ve paria- mentoda uçte ıkı oranında des- tek bulması gerektığını anı- msatü Çeün, aynca Kohl'ün Almanya'dab Turkıye aley- htan faabyetlenn önune geçıl- mesı ıçın çaba harcayacağıru da belırtü