Katalog

SAYFA CUMHURİYET 31 MART1993ÇARŞAMBA 14 KULTUR Clint Eastvvood en iyi yönetmen ve fılm ödülünü aldı; en iyi erkek oyuncu ise Al Pacino oldu Kovboy9 kör adaıııı yuramadıKültûr Senisi - 65. Oscar ödüllerini Amerikalı ve İngiliz sinemacılar paylaştı. İngilizle- nn öncülüğünü yapan Fjnma Thonıpsoıı en iyi kadın oyuncu Oscar'ını alirken. ünlü "Baba" Al Pacino da Amerikalılann yüzünii karaçıkarmayarak.altı kez aday olup da bugüne dek sahip olamadığı Oscar'ı en iyi erkek oyuncudalında kazandı. "Oscar amca"yla bugüne dek yollan hiç kesişmeyen unu- tulmaz kovboy Clint Eastwood da 39 yıllık smemacılığının ar- dından ilk kez aday gösterildığı Oscar'ı en iyi yönetmen dalında kazandı. Eastwood'un fılmi "Afledılmeyen ' aynca en iyi film Oscar'ınm yanı sıra kurgu ve yardımcı erkek oyuncu dal- larında da ödül kazandı. En iyi yardımcı erkek oyuncu Oscar'ını "AfTedilmeyen" fil- mindeki şerif rolüyle Holl- ywood'un önde gelen oyuncu- lanndan Gene Hackman alır- ken, yardımcı kadın oyuncu dalında bu ödülü alan. sınema- nın yenılerinden, "Kuzenım Vinny" fılmiyle yıldızı parlayan Marisa Tomei oldu. Uydu aracılığıyla birçok ül- kede yayımlanan ve yaklaşık bır milyar kışinın izlediği 65. Oscar ödülleri töreni, Los Angeles'- taki Dorothy Chandler Pavil- yonu'nda dün gerçekleştırildı. Bu yıl kadınlara adanan ve sı- nemaya katkısı bulunmuş ka- dınlann film-kliplerinin göste- rimiyle başlayan tören. uzun yıllardan beri ilk defa "politik" bır boyut kazandı. 1972 yılında Marlon Brando'nun Holl- ywood'da yerli Amerikalılara gösterilen tutumu protesto et- GERÇEK İTALYANLAR - Federico Fellini (ortada) Onur Ödülü'nü, MarceUo Mastroianni ve Sophia Loren'den aldı. mek için "Baba" filmindekı ro- lüyle kazandığı Oscar'ını almak ıçın bir kızılderilı göndermesi- nin ardından Oscar ödülleri tö- reni bu tür protestolara sahne olmamıştı. Ancak bu yılki tö- rende özellikle Richard Gere'ın öncülüğünde başlayan protes- tolar, törene oldukça farkh bir boyut kattı. Çin lideri Deng Şi- yoping'e seslenen Richard Ge- re, Çin'in msan haklanna daha saygılı olması gerektiğini vur- gulayarak. "Bir mucize olsaydı da Çin, Tibet'ten çekilseydı, oradaki insanlar da eskisi gibi özgür yaşasalardı" dedi. Gecenin sonuna doğru en iyi yönetmen Oscar'ını açıklamak üzere kürsüye gelen ünlü yıldız Barbra Streisand da ilcrde. bu yıl olduğu gibi törenlerin kadın- lara adanmamasını dilediğını söyleyerek, '"Kadınlara bırşey- ler adamanın gereksiz olacağı günlerin gelmesini diliyorum. Kadmlann da gerçek anlamda erkeklerle eşit olacağı, eşit fır- sallardan yararlanacağı ve ödüllerini kadın olduklan için değil, yaptıklan işte gösterdik- leri basan için alacağı günler. umanm çok uzak değıldir" de- di. "Lorenzo'nun Yağı" filmin- dekı rolüyle en ı>i kadın oyun- cu dalında aday olan ancak bu Oscar'ı Emma Thompson'a kaptıran ünlü o>uncu Susan Sarandon ıse "NVashıngton'ın artık HIV vırüsünü bır 'suç', AIDS hastalığına yakalananla- n da birer 'suçlu' olarak gör- mekten vazgeçmesi" gerektiği- ni vurguladı. "Howards End" fılmiyle al- dığı Oscar'ı kadınların göster- diği kahramanlıklara vecesare- te adadığını belirten Emma Thompson, "Ben güzcl olmadı- ğımı bilıyorum. Michelle Pfeif- fer \e Sharon Stoneun alacağı rollen ben alamam. Çünkü o üp rollere uygun değilim. 'Ho- ward's End" gibi bir fılmin ba- şansından sonra teker teker büyük fılm projelerinin gelece- ğini düşünmeİc yanlış olur. Çünkü bu işler öyle yürümü- yor" dedi. Londra'daki evin- den Cahfornia'ya taşınmayı düşünmediğini de belirten Thompson, heyecanının ara- sında bir de espri yaptı: "Zaten evıme daha yeni mutfak yaptır- mıştım..." Yıllann oyuncusu Clint East- wood da Amerikan fılm "otori- telerine" "AfTediImeyen" fil- miyle vvestern'in de bır "sanat dalı' olduğunu kanıtladığı için mutluydu. Törenden sonra ga- zetecilere önceki fılmlerinin gerçekten de Oscar alabilecek derecede iddialı olmadığını söy- leyen Eastvvood, "Ama zaten eskiden Amerikan Fılm Aka- demisi western'ı bır Amerikan sanatı olarak görmüyordu" de- di. En iyi yabancı fılm ödülünü ise bu yıl Fransa kazandı. Yö- netmen Regis VV'argnier'nin imzasını taşıyan "Indochine", başrol oyuncusu Catharine De- neuve'a en iyi kadın oyuncu Oscar'ını getırmedi ama en iyi yabancı fılm Oscar'ını kazandı. Deneuve da Emma Thompson ile Susan Sarandon ile birlıkte bu yılın en güçlü adaylan ara- sında yer alıyordu. İtalyan sinemasmın unutul- maz yönetmeni Federico Fellini. bu yıl sinemaya olan "yaşam boyu" katkılan nedeniyle özel bir Oscar'la "onurlandınldı". Ünlü yönetmen. heykelciğini MarceUo Mastroianni ile Sop- hia Loren'in elinden aldı. Bir başka özel ödülü de FJizabeth Taylor, AIDS hastalan için yaptığı çalışmalarla aldı. Jean Hersholt "insanlık" ödülünü alan Taylor'ın yanı sıra aynı ödüle kısa bir süreönce yaşamı- nı yitiren ünlü sinema yıldızı. UNICEF iyiniyet elçisi Audrey Hepburn de anısının yaşatılma- sı amacıyla değer görüldü. 65. Oscar töreninden notlar Güneş gözlüğününardındaki lıüzüııKûltflr Servisi-Sinema öyle bır "sıhirlı değnek" ki; karanlık bir odada ınsanlan bambaşka bir dünyaya götürebiliyor... Oscar ise bu dünyayı aydınla- tan parlak bir yıldız.Peki ya oyuncular: Biryandan bu dün- yayı güzelleştirmeye. renklen- d«rmeye çabalarken. diğer yandan ise en parlak yıldıza ulaşmaya çalışıyorlar...Bu üç- gcn dün sabah Los Angeles'da ycnıden biraraya geldi. Işte siz- lere 65. Oscar ödülleri dağıüm löreninden bazı aynnülar: Heyecanın dorukta olduğu tören sırasında geniş güvenlik önlemleri abndığı gözlendi. Po- lis, salonun içi ve dışında tekno- lojinin son harikalanyla davet- tileri korudu. Milyarlarca dolara sigortalı yıldızlar, gü- venlik güçlerinın etten duvany- la kaygısız bir gece geçirdiler. Davetülerin tamamına yakı- nı, her yıl onlarca çalışanını pençesine düşüren AIDS hasta- lığı ile mücadeleyi simgeleyen kırmızı kurdela takmışü. Aka- deminin "insanlık ödülü"nü alan Elizabeth Taylor'ın, ko- nuşmasında davetlilere "Hepi- nizden >ardım istiyorum, düş- manhklar sona ersın" çağnsı uzun süre alkışlandı. Kovboy Clint Eastwood. da- ha önce 6 kez aday olduğu Os- car ödüllerinde görmezden geli- nen "köradam" Al Pacino'nun en iyi oyuncu ilan edilmesiyle adeta sarsıldı. Hoş, Pacino da en az "kovboy" kadar sarsıldı ve 32 santimlik Oscar heykelci- ğini eüyb sımsıkı kavradı. Yü- reği kıpır kıpırdı, dudağını ısı- np kafasını sürekli kaşıdı. Öyle heyecanhydı ki, konuşmasını yapmakısterken gözlüğünü ne- reye ko>duğunu haürlayama- dı. 39 Mİdır fılm sektörûnün içinde olan yorgun kovboy Clint Eestvvood, kör adam Al Pacino'\a yenilmişti... Salon ayakta alkışladı Al Pacino'yu... Çoğuduğunu Hollyvvood'- un renlüi simalannın oluştur- duğu da^etlılen taşıyan yüzler- ce limudnin yarattığı enflas- yon, bir kaç tane uzun kuyruk oluştunh Kırmzı halılar üzerinden ge- çerek, sslondaki yerlerini alma- ya çalışın konuklann hemen hepsi asn heyecanhydı. Ama özellikk hanımlar birbirleriyle gizli bir aklık yanşına girmiş gi- b»\diler Ancak bu şıklık tutku- suberaKrinde küçük sorunlar <Ja yaramıyor değildi. Öyle ki televizyn muhabirlerinin soru- knnı jautlayan Geena Davis. npkı kceası ünlü sinema yıldızı RkhariGereın kolunda çevre- âne gûkcükler saçan dünyaca ünlü to; model Cindy Crawford gibi- gcçüslennı açığa Çikaran son deree dekolte gece giysisini göstea-.en. "flu giysiyle uzun sûre kaımam. Bir an önce eve dönüp!u elbiseyı üzerimden çı- kantıaiistiyorum" demek zo- nmda ulacaktı! Gecan sunucusu Büly Crystıln ön sırada oturan ve Oscarb 5 en iyi erkek oyuncu adayıoan birisi olan Jack Nic- Wswii"Jack, böylesi bır ka- <ah saaida neden güneş gözlü- EN İYİ YARDIMCILAR - Gene Hack M.«n "Affedilmeyefiie erkek yardımcı. Marisa Tomei, 'Kuzenim Vinny1 ile kadın yar- dımcı ödülünü aldı. ğü takıyorsun?" biçiminde bir soru vöneltmesi salonu kahka- haya boğdu. Nicholson bu so- ruya yanıt vermedi ancak ilerle- yen dakikalarda en iyi erkek oyuncu ödülünü Al Pacıno'nun aldığının acıklanmasıyla birlik- te yanıt kendiliğinden ortaya gktı. Çünkü hayal kınklığına uğrayan Nicholson'un gizli gözyaşlannı saklayabilmesi için güneş gözlüğü ideal bir seçimdi! Yine sunucu Billy Crystal'in Oscar'a aday fılmlerin anlatıl- dığı bır şarkıyı yorumlarken. sıra "Unforgiwen"a geldiğinde fılmin yönetmeni ve başrol oyuncusu Clint Eastwood'un kucağına oturup, parçayı Nat King Cole'un ünlü "Unforget- table" şarkısının ritminde söy- lemesi "'afTedilmez" mi, yoksa "unutulmaz" bir espri miydi? Bu sorunun yanıtı uzun süren alkışlann içinde saklıydı! 6 dalda adayken yalnızca öz- gün senaryo Oscar'ını kazanan "The_ Crying Game" filmınde bir İRA teröristinin travesti sevgilisini canlandıran ve fılmin sonuna dek dek erkek olduğu anlaşılmadığı ıçın hem terörisü hem de izleyici şaşırtan Jaye Davidson'ın törende ne giyeceği merak konusuydu. Yardımcı erkek oyuncu dalında Oscar adaylan arasında yer alan "gü- zel" Davidson, tümüyle siyah- lardan oluşan bir tayt ve pelerin giymışti, makyaj yapmamış, uzun saçlannı da ortadan ayı- np topuz yapmıştı. Törene ka- tılan modacılann dikkatinı çeken Davidson, "Ben kot bile giysem herkes benı kadın sanı- yor"dedi. İngiliz oyuncu Emma, ödülünü ve öpücüğü başka bir İngiliz oyuncu Anthony Hopkins'ten akh. 60. Amerikan Sinema Sanatları ve Bilîm Akademisi Ödülleri Hepburn ve Taylov'a insanhk,FeümTyeonurödülü • En i>i fılm: AfTedilmeyen • En iyi yönetmen: Clint Eastvvood" (AfTedilmeyen) • En iyi kadın oyuncu: Emma Thompson (Howard's End) • En iyi erkek oyuncu: Al Pacino (Kadın Kokusuj • En iyi yardımcı kadın oyuncu: Marisa Tomeı (KuzenımVınny) • En iyi yardımcı erkek o> uncu: Gene Hackman (AfTedilmeyen) • En iyi yabancı film: Hindiçin (Fransızyapımı) • En iyi özgün senaryo: Neil Jordan (Ağlatan Oyun) • En iyi senaryo uyarlaması: Ruth Prawer Jhabvala (Howard's End) • En iyi sanat yönetmeni: Luciana "Arrighi (Howard's End) ve Ian Whittaker (aynı fılmin set yönetmeni) • En iyi görüntü yönetmeni: Phılliphe Rousşelot(A RiverRunsThroughlt) • En İyi kostüm: Eıko Ishioka (Drakula) • En iyi uzun metrajlı belgesel: Barbara Trent ve David Kasper (The Panama Deception) • En iyi lusa metrajh belgesel: Thomas C. Goodvvin ve Gerardıne Wurzburg (EducatingPeter) • En iyi kurgu: Joel Cox (AfTedilmeyen) • En iyi orijinal şarkı: "Whole New World"ıle Şarkark Smıthvc Simon Kaye(Alaaddin) • En İyi efekt: Tom McCarthy ve Dav id E. Stone (Drakula) • En iyi görsel efekt: Ken Ralston, Doug Chiang. Doug Smylhe ve Tom WoodrufT(Ölüm Kadına Yakışır) • Jean Hersholt İnsanlık Ödülü: AIDS konusundaki çalışmalanndan ötürü Elizabeth Taylor • Jaen Hersholt İnsanlık Ödülü: UNICEFelçisi olarak yaptığı hizmetlerden dolayı, geçen yıl ölen Audrey Hepburn • Yararlılık Akademi Teknik Ödülü: Chadvvell O'Conner • Gordon E. Sawyer teknik ödülü: Sinema fılm cndüstrisinc teknik katkılanndan dolayı Ench Kaestner • Onur Ödülü: İtalyan yönetmen Federico Fellini Hülya Avşar fotoğrafının afışteki verine itiraz etti. 'Berünin Bertin'e tartışmah gala • Filmin gösterimi bir saat gecikince sinema salonuna zor sıgan izleyicıler tepki gösterdi. Yönetmen Sinan Çetin ile başrol oyuncusu Cem Özer "artık film başlasın" diye bağırdı. Galanın sunucusu gazeteci Nazım Alpman ise Çetin'ı suçlayarak galaya 20 dakika geç geldiğini söyledi ve "önce kendini organizeetsin sonra konuşsun" dedi. KüJhır Senisi - Yönetmen Sinan Çetinın "Berlin in Ber- lin" filminın galası önceki ak- şam Fıtaş Sineması'nda yapıl- dı. Çağdaş Gazeteciler Der- neği'nın Plato Filmcilik ile ortaklaşa düzenlediği geceye filmin oyunculanndan Hülya Avşar. afiştekı isminin gen planda kalmasını öne sürerek ilk göstenme katılmadı. Gazeteci Nazım Alpman'ın sunduğu galada ÇGD İstan- bul Şubesi Başkan Yardımcısı Ceylan Özerengin ile Al- manya'nın İstanbul Başkon- solosu da sinema üzerine kısa birer konuşma yaptılar. 800 kişilik salonda binin üzerinde sinemaseverin izlediği 120 dakikabk fılmin, yaklaşık 7 milyar liraya malolduğu be- lirtildi. Bu arada saat 21.00'de başlaması gereken fılmin gös- terimi saat 22.00'ye kadar sar- kınca, davetliler tepki gösterdi. Bunun üzerine fılmin başrol oyunculanndan Cem Özer ve dığer Alman oyunculada sah- neye gelen yönetmen Sinan Çetin. "Artık film başlasın, başlasın artık" diye bağırdı. Çetin daha sonra Cumhuri- yet'e yaptığı açıklamada. "Se- \ yırcinin psikolojisını bilıyor- j dum. Konuşsaydım seromoni ı uzayacaktı" dedi. i Çekimleri Almanya ve İs- i tanbul'da gerçekleştirilen fılme î yöneltilen eleştıriler konusun- i da ise yönetmen Sinan Çetin J şunlan söyledi: J "Uluslararası pazarda yer aranırken farklı bir kültürel bi- ) nkim gerekiyor. Bu fılmi be- j ğ^nmeyen varsa önyargılan- mn hapsinde yaşadıklanndan- dır. Hülya Avşar'ın tavn ise kendine özgü, eski Yeşilçam geleneğinden kaynaklanan bir biçimdeydi." Sunucu Nazım Alpman ise, Sinan Çetin'in galaya oldukça geç geldiğini ve daha sonra da 20 dakika süreyle televizyon kameralanna yorum yaptığını belirtti. Alpman. "Sayın Çetin önce kendisini organize etsin, arkasından konuşsun" dedi. Fitaş Sınemasf ndaki galada ıçeri giremeyen çok sayıda luşı geri döndü. Kalabalık bir da- vetli topluluğuna gösterilen fıl- mi izleyenler arasında sinema ve müzik dünyasından çok sa- yıda tanınmış isim yer aldı. Strasbourg Film Festivali Beko'nun türküsüne juriaenozelodül MEHMETBASLTÇU STRASBOURG - Fransa- nın Strasbourg kenünde 18- 28 mart tanhlen arasında 21.kez düzenlenen Uluslararası Film Festivali'nin yanşmalı bölü- münde gösterilen Kürt fılmi "Beko İçin Türkü", "Jüri Özel Ödülü "nü kazandı. Türkiye'- de doğan Kürt asıllı sanatçı Nizamettiıı Ariç.festivalin ikın- cilik ödülü sayılan bu ödülle birlikte. Aşağı Ren bölgesi ida- n yönetimi tarafından verilen on beş bin franklık çekin de sa- hıbı oldu. Türkiye'de doğup büyûmüş ve şarkıcı olarak kendisini ka- nıtlamış bir sanatçı olan Kürt asıllı Nızamettin Ariç, bugün sığınmacı olarak Almanya'da yaşıyor. Ariç, hem yönettiği hem de başrolü oynadığı ilk fıl- mi "Beko için Türkü" ile, özel- likle Batı dünyasınm sokakta- kı adamına seslenerek onun dıkkatıni Kürt sorunu üzerine çekmeyi başanyor ; bu arada filminin, bir gün Türkiye'de de göstenlebilmesıni diliyor. "Beko İçin Türkü" ilk ola- rak altı ay önce Venedik Fihn Festivali'inde gösterilmiş, ar- dından da Toronto Festivaller Festivali'inde programlanmış- tı. Avrupalı. izleyici ve basın, Nizamettin Âriç'in fılmine be- lirli bir ilgi gösterirken, Kuzey Amerikalılar kuşkusuz kendi- lerini Kürt sorununa daha uzak hissediyorlardı. Daha sonra Fransa'nın Angers ken- tinde yapılan ve ilk fılmlere aynlan bir festivale seçilen film, özellikle izleyıcilerin ılgi- sini çekerek, seyırci ödülünü alıyordu. Nizamettin Ariç, sloganlar- dan, politik analizlerden ve kanh görüntülerden özenle ka- çınan bir film gerçekleştirmiş. ancak amaçladığı çarpıcılığa ve tokluğa ulaşamıyor. Yönet- men, Türkıye topraklannda yaşayan Kürt asılh bir genç in- sanın yazgısını, tedhiş ve baskı eylemlerinden çok. günlük ya- şamın zorluklan içinde yaban- a bir ülkede sürgün olmanın gelirdiğı acılarla birlikte işleye- rek anlatmayı seçmiş. En başa- nh olduğu bölümler, kaçak Kürtlenn Irak dağlannda Kur- duklan kampta. doğayla uyum içinde sürdürmeyi ba- şardıklan zor yaşamın ve kampta bannan öksüz çocuk- lann yaşama yeniden dönme yolundaki çabalannın dikkatli ve şefkatli bir bakışla görüntü- lendiğı bölümler oluyor. Türk ordusu tarafından as- ker kaçağı olan kardeşi teslim olana dek tutuklahan genç Beko'nun, Suriye'ye kaçışının, Irak'ta kardeşi Cemil'i arayışı- nı. daha sonra da Almanya'ya sığınmasının öyküsü olan fılm- de, Kürtlerin özellikle Türkiye ve Irak'ta çok sert baskıbr al- tında yaşamak zorunda bıra- kıldıklan görüntülenmiş. İran- Irak savaşı yıllannda geçen { j olaylar sırasında, Kürtlerin za-<! man zaman Iran ordusu tara- | fından da ezüdikleri, bomba- landıklan gerçeğıne ıse hiç değinilmemiş. Filmde dikkati çeken başka bir nokta ise şu ol- du: İran'laateşkeşimzalanma- sından sonra, Irak uçaklannın köylerini onarmaya çalışanlan gazlayarak öldürüşü. yumu- şak bir biçimde, bir iki helikop- ter görüntüsü araalığıyla anla- tılıyor; ancak seyırci fıbn boyunca ekranda bir Irak as- keri ile göremezken. diyalog- larda Saddam Hüseyin'e ve güttüyü politikaya bol bol ver- yansın ediliyor. Bunun tersine, Beko'nun Türkiye'deki köyü- ne düzenlenen askeri baskında evlerin araruşı ve Beko'nun ti- min komutaru tarafından tek- me tokat tartaklanışı sırasın- da, her ne kadar ûnîîormala- nndan Türk olduklan açıkça belli olmasa da, eylemleri bar- bar ve vahşi gözükmese de, Kürtlere kötü davranan Türk askeri imajı perdeye yansıyor; ancak, diyaloglarda herhangi bir Türk politikacısı hedef alınmamakta. Aynca altı çizil- mesi gereken bir başka nokta ıse, Nizamettin Ariç'in bütün Türk askerlerini, Kürtler kar- şısında kana susamış azgın askerler olarak görüntüleme- meye dikkat etmiş olması. Ermenistan'da çekilen film- de, normal yaşamı olanaksız kılan bu baskılann getirdiği umutsuzluk yarunda, sürgun yaşamak zorunda kalmanın da korkunç bir yazgı olduğu anlaülmak istenmiş. Kısacası, Nizamettin Ariç, bazı politik görüşlerin doğrudan sözcülü- ğünü yapmaktan kaçınırken, Kürt sorununun bölgesel bir sorun olduğunun altını çizme- ye çalışmış. Ancak, kendisinin ve yakınlanıun Türkiye'de ya- şadıklan aalar nedeniyle olsa gerek. Kürtlere özgür ve mutlu yaşamı olanaksız kılan ilk en- gelın Türk ordusu. ikincı enge- lin Saddam Hüseyin olduğu tezini işlemiş.