Katalog

V ŞUBAT1993 PA2AR CUMHURİYET SAYFA 15 0 M B J J X J Ugıır Mumcu ve Zehrab EfendiBir demoknlsTşehidi daha ölümsüzlüğe kavuştu. Arasıra karşılaşırdık onunla "Bizim yokuş"ta veya Cumhuriyet'te. Onu öpmeden yapamazdım. Kimi zaman fikiralışverişinde bulunurduk. Yürekten bağlanmıştım ona. Çünkü o. herşeyden önce insandı. hümanistti. Kendi halkını sevdiği gibi, bütün halklan severdi. Yurtseverdi. İnsanlık için kendi halkı ve yurdu için zararlı gördüğü her şeye karşı bir tavır almıştı. Toplumda süreduran haksızlıklar, onu tedirgin ediyordu. İnsanın insanı ezmesini, dünya yöneticilerinin yıkıcı, zedeleyici -7- tutum ve icraatını bir türlü hazmedemiyordu. Sonunda. eşine ender rastlanan bir cesareti medeniye ile insanlık ve yurdu uğruna mücadeİeye ant içmiş, bu yolda doğru bildiğidüşüncelerini. yazılannda ve konuşmalannda açıkça dıle getirmeye koyulmuştu. Ne var ki, bunun acı sonuçlannı da hesaplamıyordeğildi. Nitekim. eceli yaklaştığında. gayet uyanık ve dikkatli davranmasını ve "tek başma" sevdiklerine veda etmesini bildi. Uzak ve yakın tarihimizi inceleyecek olursak. onun benzerlerinin geçmişte de aynı akıbete uğradıklannı görürüz. Gerçekten o. insanlık ve adalet uğruna hayatını yitirenlerin başında olmadığı gibi, sonuncusu da olmayacaktır. Onun veailesinın başına gelenlerden sonra Zehrab Efendi'yi anımsamak geldi içimden. OsmanlıTürkiyesi'nde' yaşanmış II. Meşrutiyet 1T dönemininensivrilmiş |j aydınlanndan biriydi Zehrab. Gerçek bir hümanist olduğu kadar, eşine ender rastlanan bir vatanperverdi. Son derece yetenekli birhukukçu sıfatıyla Meclis-i Mcbusan (Parlamenıo) üvelığme seçilmişti. Ülkenin siyasi, ekonomik, sosyal. bilimsel ve kültürel yaşamının ıslahı ve gelişmesi için çalışmışlı. Osmanlı Parlamentosu'nda kadın haklannı cesaretle savunan ilk o olmuştu. Hiç bir engele aldırmaksızın değişik hitabet kürsülerinde insan haklannın, demokrasinin ateşli savunuculuğunu yapmışlı. Hatalı yönetimden kaynaklanan toplumsal çalkantılan. bozuk düzeni. hükümetçe alınan sağlıksız kararlan, velhasıl ülkesi ve insanlan için zararlı gördüğü herşeyi şiddetleeleştirmiş ve bir kesimin hayranlığını, diğer Inançlı, dirençli, kararlı"KalpaksızKuvayi Milliyecilerinson temsilcilerinden biriydi. İnançlı, Dirençli, Kararlı ve mangal gibi yürekli." Çdzâm Dersanesi öğretmen. öğrencı ve çalışanlan: Göoûl Hurman, Sıbel Imert. V. kemal Algun. Yakup Eğerenoğlu. Ayşe Haocı. Eyüp Yeni, Kemal Özfcan, Turgay Kurt. Serdar Bardakyı. Cem Çalı^ır. MehtapSöyler, Sıbel Erdem. Sadun Z. Özkaner, Murat Combil. Serkan Denizci, Oktay Gürz. Tansu Tekman. Bülent Akyürekli. Tolga Oskay. Gufran Selçûklu. Kadriye Oral.Orkun Kırer. Tutku Başoğlu, Serkan özhan. Barbaros Can, Dilek Mımar.Onarl'şar. Ünsal Yalgnkaya. Nurcan Ceylan. Esra Akçay. Tuba Aydın. Dilek Kalaycı. Ozan Cengiz, Cem Süren. Ye-jim .Tdan, Yücel Nıran. ŞenolTetik, Yeliz Söyler. Esma Köroğhı. Dilhan Karabacak. Hakan V ural, Gülin Çuğun. \ylin Kav»k,Çağlar Zeren. Burak Aslan, Ayşen Fıstıkoğlu. Banş Pişmişoğlu, Betül Güney. Esra Bozdoğan, Serap Bülbüi. Devrim Bayram, Ozden Gülmez, Çiğdem Kurtuluş.Sevda Hacilar. Melek Ercanh, Cüneyt Demir. Özlem Çınar, Tezcan Turhan. Dilek Coşkun, Şule Salman.SetalÇakırt, Hüseyin Yalçın. Vijdan Kücükosa, Aydın Yıldız. özgür Türkeköte, Handan Dılbozer, Nur Tekay, Y'aşar Cabar. Kenan Lekesiz, Hüjh a Güler. Bircan Atılgan,Ö MutluOztürk.Turan Büke. Nazan Kutlu. Pmar Cntag, Arzu Selçuk, Nevin A\ demir. Betül Hasekıoğlu. Songül Akkay a, Bülent Yeşil. Tötay Güllüdağ, Meltem Hakan. L ğur Topçu, I brahım Karataş. Esermur Özdenıir, Munıt Yazgan. Bülent Kırtık. t Halil Samancı. AyşeSelen. Nesnn Aksakal. Turan Kırbaç, Dilek Başkan. Nilay Bayram, llkay Tağıl. Serdar PoJat. Eylem Soyugenç. HacerTaştan, Nagehan Apa. Bema DIBTHUL tlkay Tatar. Serap Y üdınm. Hüsnü Salı, Ali Onar, Nursen Cangürgel, SemıTunçeL, Hüseyin Yalçın. Nurkan Üçiincü, Hülya Yalçırı. A. Hüsnü özayan, tlknury Aydın, Erkan Ersöz, Errune Kirazoğlu. Havva Rüınç, Alev Çorman. Hülya Güler. Mustafa Çekencıoğlu. Mehmet Ovelek. S. Ozge Emir. özgür Gün, Füsun Akdemir. Gaye Akbulut. Onur Aituıyurt. Emel Dalkılıç. Devrim Güven, Ayhan Kaya, Mıırat Polat, ülkü Altun. Emine Mete, lpek Bahar Ersen. SaniyeTop. Mehsem Özşimşir. Ismail Ökten, Gökmen Mengüç. Ümit Yaşar Yeşilyurt, Yusuf Ayhan. Burcu Konuşkan, Olga Nann. Nezahat Kılıç, Sehcr Erkek. Serpü Lzun. Levem Hasdemır. Derya Gökmen, Serap Şencan. Yeşm özünaL.Sıbel Diker. Yaprak Yıldızlı. Hasan Demirçıvi. Hakan Çınar, Mehmel Ergün. tbrahim Tosun. Volkan Enş. Güne> Aydoğdu, Levcnt Ergel, Banş Dündar, Duygu Parlar. Esin Gökçe. Adil Zeybek. Saliha Karabıyık.Tülin Cengiz. Elif Karaaslan, Gülhan Gözaydın. Neşim Türkütıüsöyleyen dîüevağhyor"Kınlan cesur bir kalemin acıstnı yüzjıllar, gelecek zamanlara taşıyacaktır" diyen 14. dönem milletvekillerinden Suna Tural. bir dc şiir eklemiş mektubuna: Söğütler boyunca yasiı ırmaklar. Türkûnü söyleyen diller ağhyor. Her mevsim yeşeren zümrüt yapraktar, Seyrine daldığım güiler ağlıvor... Bir gurbel kapladı iı;ımı bırden. Seninle yaşarken öksüzüm neden .^h güzel valanım neredesîh sen. Garip kaderine eller ağlıyor... Bir masal söylesem gecmiş zanumdan Olur tarihinde şan dolu destan. Seni her halimle bir bir anlatan Oalar, nehirkr. dutiar ağhyor... Al kan akar oldu mavi ırmakJar. Karardı kederden ^anlı bayraklar. Nice genci kucaklayan topraklar. Tann'ya yalvaran kullar ağlıyor... Bir savaş meydanı sanki her yerin, Sendendir öMüren ve ölenlerin. TToprağa uzanıp sessiz ve serin Gölgeier sağlayan dallar ağlıyor... Yitiyor sırayla oğullar. kızlar. Gönülleronulmaz yarayla sızlar. Anasız. babasız, yarsız öksüzler. Saçını okşayan yeller ağlıyor... Türklüğün unutup asil sesini, Çaresiz kılıyor her nefesini. Geçmişte bırakıp tüm neşesini. Bayrağa renk ören allar ağlıyor... Taburlar yollara dızıldi bir bir. Boşaldı kışlalarçoktan beridir. Mehmetçik arkadan vurulur. ölür. Tabutunu saran kollar ağlıyor... Sığmazken nefesin bir derin ah'a, Dayadın bağnnı her gün silaha. Fatiha y ollarken Büy ük AUah'a Camlardan sallanan tüller ağlıyor... Acıda birleşti büyük ve küçük. Ne oldu sana ey. ünü büyük Türk. Çoktandır talihin tersine dönük. Geleceğe bakan yıllar ağlıyor... Güneşler batıvor aynı acıvİa, Türküier çağhyor sözü sazıyla, Yurdumu göriip de tüm avazıyla, Yedi iklimdeki rüller ağlı\or... Sarar için k;in insanı gurbet. Yurdum bu dertlerden kurlulurelbet. Öyleyse 'Sen sağol. ben de selamet' Eğriye dolanan yollar ağlıyor... Yersîn artık sözler gidiyor boşa, Fikirier yazıMı dağa ve taşa, Bir çare bulalım gelin bu işe. Akan kana bakıp selier ağirjor... Derin birsancıylasızlıyorruhum. Sen nasıl gelirsın bu haleyurdum. Yaşarken sen yasla ah. Anadolu'm Saçımda ağaran tellerağlıvor... Ey Suna Tural, çok yandın yakılduı. Böyle acılara nasıl dayandın. '•AnadoJu"m dedin söyledin. yazdın. Meclistc partide okulda ziller ağlıyor... Filiz, M ukaddes Cört. Çiğdem Canpolat, Ali Onar. Nazlı öztürk, Arzu Erelvanlı. Ece Atalay.Gulsum AUundaş. Gönül N'ıhnaz. Öğuz Alnıak. Okan L laş, Şehmuz Bozkun. Ayşegül Çakır, Seyhan Kanyılmaz. Seval kaçmaz. Handan Çetin. Fatoş Gec, Sinem ElaJmış. Senem Ergün, Tolga Aksoy, Fulya Bayındır. Ersel Kaya. Deviim Akpınar, Engin Serin. Banş Hüdaverdi, A\ dan Özcan. Nazım Çerinbaş, M ustafa Yapıcı. Candan ildan. Çınar Coşkunseda. Mahrnut Özçift, Okay Çoşkun. Birsel Erdoğan, Ersen Şenözbaz. Güneri Atabey, Meiek Erol. Birgül Sakallı, EralpTunçıy. BanşTiryakioğhı. M urat Oğuz. Fatih Kocdoğan. İna Bilir. NilüferYörük, Mutlu Kesım. Özlem Azinı, Şenay Şen. Oral Kahnunan. Cennet Aksoy. Yeşim Dalbudak. Nevin ölmez. Harun Ergun, Fıral Annak. Levent Kabadayı, HatıceTamur. Metin Şengün, Alısan Kıran. Adnan Güntekin, Tarkan Manduz. Burak Ba> losun, Serk an 1 şık. Hasan Tütüncüoğhı. A li Çağatay Çalışır. Funda Okumuşoğlu, Kadriye Özdemır. Murat Kale, Uğur Bekir. Harun Koc, Süleyman Tuncerl Murat Atay, Kadir Kasım. Oğuzhan Kırışkuzu, Fatma Gökdemir. Filu Akşit,Nil Keskin.NaciyeSaatçi, Ali lyigünlüler. Totga \car, Sezer Solma7. Raşit E. Artıın. R. Erkut Artun. M.OnurTüfekçi.Onur Türkoğlu. Kamuran Aktaş, Aynur Şentürk. Melahal Aydın, Ebru Şılnıaz. T. Tolga kaıun. Gürkan Özlürk.GüJsevil karayeloğlu, Mehmet Çankaya. Te>fik Dikmelik, Serdar Çetin. Serkan Kızılok, Göksel Ataseven. lpek Kalyoncu. Uğur Saraı,. Bülent Sarıkay a. G ülsüm Kaya. Yiğit Ocak. Ergün Topal. \1üne\-»erÖ2çam. Füsun Eta. Doğan Idiz, Fatih Gökoğlu. EminSarıhan, Doğa Yorulmaz. Gül Coşar. Övürn; Serim. Dilek Burhan,A\^ılCanlıcr. Fatmana Karabağ. Nilsun Nalçakün. Murat (, etik, Gamzc Gürel. BirgüJ Korkmaz. Özden Kestaneli. Nur Karadibek, Arzu Duru. Fuada Akdemir, Emel Demir. Burcu Dalgıc, HaticeGöi'üngü. Arbak Demirdağ. Mumcu'nun ölümünün 15. günü bugün. Demokrasi ve laiklikten yana olanlarm yürcğindeki fırtı- nalar dinmedi ve dineceğe de benzemiyor. bir kesimin ise nefretini kazanmıştı. Ve tabii o da hissetmiş olacaktı birgün başma geleceğini. Nitekim talihsiz gün gelipçatmış. başı ezilerek parçalanmıştı. Mezan olmamışıı Zehrab'ın. Ölümünden az önce sevgili eşine şunlan yazıp bırakmıştı: "Sevgilim, bir taneciğim. hayatım; şimdi, sevgili kancığım. benim için artık son perde başlıyor. Daha fazla yazmaya takatim yok. Eğerhayatımı yitirirsem, çocuklanma son dileğim ve vasiyetim; onlann birbirlerine hep sevmeleri, sana tapmalan ve gönlünü incitmemeleri ve.... beni de anımsamalandır." Ama ne acıdır ki. talihsiz Uğur'un sevgili eşi ve çocuklan onun gönlündeyatan son vasiyetinden yoksun kaldılar. Bu akıl almaz cinayelin kimler tarafından işlendiğini henüz bilmiyoruz. Faillerinin"İslam" kisvesi altında veya "Türk" adını taşıyan kimseler olabileceği ihtimali üzerinde duranlarvardır. Eğer böyle ise. bu feci olaydan en fazla aa ve mutsuzluk duymuş olanlann gerçek MüslümanlarveTürk halkı olduklanna hiç şüphe yoktur. Istemeyerek ve ani olarak aramızdanaynlan arkadaşımızın sevgili ailesine ve Cumhuriyet camiasına ecr-i sabır ve başsağlığı dilerim. Ne mutlu Uğur Mumcular. Zehrablar gibi kişilikler yetiştirmiş olan mılletlere. Prof.Dr. ParsTuğlacı Uluslararası Güvenlik ve Banş Parlamentosu Türkiye Elçisi Umutla bekliyorum Cumhuriyet Gazetesi çalışanlannın derin acısını kalbimin derinliklerinde hissediyor ve değerli Uğur Mumcu'yu kaybetmenin büyük üzüntüsü yanında toplumumuzu vedemokratik cumhuriyetimizi sarsan tehlikelerin ayak seslerini duymanın endişesini taşıyorum. Sevgili Uğur Mumcu'nun inandığıilkelenn toplumumuzu sannası, tehkilerden kurtulmamızın garantisiolacaktır. Bunun gerçekleşmesini umutla bekliyorum. Şarman Gençay İTÜ Nükleer EnerjiEnst Heykel için bir adım da bendenSa>ın Cumhuriyet Gazelesi yöneticileri; yüceliği tartışılmayacak. uluslararası, asirlann en büyük yazan, dünyanın medan iftihan Uğur Mumcu"yu rahmetleananm. Heykelinin bir an öncebitirilmesi için bir adım da ben atmak istedim. Bu nedenlel 00.000 lırayı, heykelinin yapılması amacıyla, gururla gönderiyorum. Kabulünü saygılanmla arz ederim. AliSezgin Tapu Sicil Müdürlüğü'nde rütbesiz. küçük birmemur Tokat Seni anladık Seni sevmek aydınlığa açmakmış kapılan anladık seni se\Tnek özlemekmiş beklemekmiş güzel günleri anladık seni sevmek hergün bin kere ölmek olsa da yeniden doğmakmış güzelliklere anladık seni sevmek Atatürk'ü sevmekle özdeşmiş anladık seni anladık Uğur Mustafa Pala Bir tek ben ıııi sorumluydum?Beni gözyaşlan veçiçeklerlc uğurlayışınızdan bu yana aradan günlergeçti. O ne görkemli, o ne insan seliydi. Clkemin insanlannın hiçbirolayda ve birdavada böylesine bir araya geldiğini görmedim. Parça parça olmuş vücudumun içinde bulunduğu tabutuma yol kenarlanndan. pencerelerden mendil sallayan binlerce insanı ağlarken görünceçok üzüldüm. Yaşamdayken tek amacım, insanlanmızın yüzünü sevinçli görmek ti. Oysa cenazemde yüzbinlerce insanı ağlattım. Bilsenız bu denli insana acı ^ F çektirmekten ne çok üzüldüm. u Duydum ki sadece cenazcme « katılan vüzbinlerdeâil. o 2ün milyonlar. tüm Türkiye ağlamış... Gelen haberlere göre. insanlar sanki kendi yakınlanndan. kan bağı olanlardan biri ölmüşçesine içlen yanarak ağlamış, çırpınmış vc şok olmuşlar. Ne yaparsınız: ben de bu denli insanı böylesine üzmek veperişan etmek isler miydim! Oldu bir kez. Anlayamadığım bir nokta oldu. Bu denli çok insan beni seviyor. verdiğim savaşımı destekliyordu da. yaşamdayken. buduygulannı ortaya koyan ta% n neden takınmadılar? Neden yazdığım gazetenin tirajını 60-70 bınlerde bıraktılar0 Ben yolsuzluklarla. çirkin politikacılarla. devleıi soyanlarla, ülkevi bölmek istevenlerle. vAtatürk'e. laikliğe saldıranlarla uğraşıp tek başıma savaşım verirken. neden kimsenin çıtı çıkmadı? Neden basın ve Babıali. bir ıki yazar dışında bana destek olmadı? Yaşamım boyunca çırpındım durdum da. neden o ünlü köşe yazarlan. üniversiteler, sendikalar, odalar. tüm demokratik ve anayasal kuruluşlardan bu yönde en küçük çaba ve tavır gelmedi? Kimse bana neden destek olmadı? Sanki bu ülkeden tek bir ben sorumluymuşum gibi, üç beş kişi dışında. neden herkes sütre gerisine çekilip, kapalı kapılar arasında ahkam kesti? Demek. Türkiye'de her zaman olduğu gibi, insanlann değerinin ve MitolojikahramanlarıÖzellikle gecikerek yazmayı yeğledim. Durulsun istedim bu acı. Meğer kimi acılar durulmazmış. Geçmişyüzyıllardan günümüze durulmayan, tersine gün geçtikçe büyüyenaalargıbi! Artık Uğur Mumcu Hallacı Mansur'la. Thomas Moore'la Pir Sultan Abdal'la. Giordina, Bruno'yla. Şe\h Bedrettın'le birlikte sonsuzluğun gergefinde •'aydınlanma"yı dokuyor... Yalnız Anadolu aydınlanması değil bu! Tüm insanlığın aydınlanması.. Ne ki yine yanıldılar: şimdi "Cumhuriyet", eskisinden daha güçlü! Uğur Mumcu, artık bir söylence kahramanı! Her gün hepimiz. biraz biraz onunla olacaâız. Yalnız sizler değil, hepimiz arayacağız onu! Hele bizden sonrakiler daha çok! Bir Tann'yla birlikte olmak gibi bu! Ölümsüzlere de bu yakışır. Tabii ya. mitoloji kahramanlannın öldüğünü gören var mı? M. Sadık Aslankara Devlet Tıvatrosu Suçhdav hiçbhr zcanan yakakmamayacak Halkımız en değerli evlatlanndan binni daha şehit verdi. Uğur Mumcu savunduğu değer ve ilkelerle birlikte bir demokrasi abidesi olarak içimizde yaşayacaktır. Mumcu'nun katilleri Üçoklann. Dursunlann, Aksoyiann. Emeçlerin, Kahramanmaş katliamının, 1 Mayıs 77 şehitlerinin katilleriyleaynı kışilerdir. Bu cinayetlerin bir diğer ortak yanı, suçlulann yakalanamamasıdır. Hiçbir zaman yakalanamayacak da. Çünkü asıl katiller sürekli provokasyon yaratarak ülkeyı kaosa sürüklemek isteyen devlet içindeki karanhk güçlerdir. Ülkeyi emperyalizme her fırsatta peşkeş çeken bu aşağılık yaratıklar, Uğur Mumcu ve onun gibilerinı sustarmayı görev saydılar. Bunun adı faşizmdir. Bu faşist köpekler ergeç halkımızın önünde hesapverecektir. Kahrolsun faşizm. yaşasın demokrasi mücadelemiz. Orhan Düzen yaltakçıları İnsan düşünebildiği sürece insandır. O düşünceleriyle daima yaşayacak ve geleceğe ışık olacaktır. Katilleri mi anyorlar?Onlar; bugün en güzel olanaklaria yaşamlannı sürdüren düzen yaltakçılandır. tşte, katil bu düzeni yaratanlardır. Ve biliyor musun Mumcu; akan karun, senin meyvelerini suladı ve bugün binlerce Mumcu doğdu. Yolunda. düşüncende savaşacak gerillalar doğdu. Artık savaş bizimdir. Güçbizdeartık! Metin K., Devrim H., Hakan Uzuner Fikirsavaşlan insanlan öldürerek değil. insanlara fikirlerini kabullendirerek kazanılır. Çaycı Hasan Buraya hocalanmdan birinin anlamlı sözünü yazmak istiyorum: Bir bomba fabrikadan 3 dakikada çıkabilir ama bir Mumcu 50 senede yetiştirilebilir.. Cerail 24 Ocak Türkiye'de kara bir gün. Fakat aynı zamanda aydınlık da... Filiz Bir Mumcuöldü. Ama içimizdeki demokrasi mumlan yanmakta. Levent Sürecek yüceliğinin anlaşılması için ölmesi gerekirmiş! Biliyorsunuz ben kendimi hiç övmedim ve tepelerde görmedim. Hep halkımın içinde ve halk adamı olarak yaşamayı ve kalmayı yeğledim. Eğer bu yüce insan mertebesine ulaştıysam. buçok sevdiğim halkımın, sizlerin taktiridir. Benim bu yönde hiç iddiam olmadı. Ölümümle, halkımın üzerindeki ölü toprağını attığım söyleniyor. Umanm doğrudur. İnsanlar yollara dökülmüş. Atatürk ve laiklik adına yürüyüşler yapıyorlarmış. Bu uğurda açılmış defterlere düşüncelerini yazıyor, and içiyorlarmış. Gazetelerde ölüm ilanlanm günlerdir sayfa sayfa sürüyormuş. Cenazemin kalkacağı gün. devletin başındaki önemli iki insan. büyük rastlantı sonucu ' yurtdışı programlan nedeniyle ülkede olamamışlar ve halkımın büyük birçoğunluğu. bu şanssız rastlantıya kahroluyorlarmış. Olabilir; benim için bu durum hiç önemli olmadı... Önemli olan, gerçekten üzerinizdeki ölü toprağı atıldı mı? Onu merak ediyorum. Sizi çok özlüyorum... Bir süre sonra yine yazacağım. "Ey halkım. unutma bizi (beni)." BurhanÖzbey SEKATeft.Krl.Bşk. Büyük fıkir adamı y Demokrasinin, insan haklannın, özgürlüklerin, çağdaş ve laik Türkiye'nin yılmaz savaşçısı. büyük fıkir adamı. değerli gazeteci-yazar Uğur Mumcu'nun alçakça bir saldın sonucu aramızdan aynlmasından büyük üzüntü duydum. Şahsınızda tüm Cumhuriyet camiasının acısını paylaşıyor, merhuma Tann'dan rahmet, sizlere başsağlığı ve sabır diliyorum. Genclerin 24 Ocak'ta kenetlenen elleri, yalmzca acılı günlerde değil, sonstıza dek ayrılmamalı btrbirinden. Osman Çarmıklı