Katalog

SAYFA CUMHURİYET 3 ŞUBAT1993 ÇARŞAMBA OLAYLAR VE GORUŞLER Bir Mahkûmiyet ve Çarpık Ceza Adaleti Yasalardaki çarpıklık, adaletsizlik ve çağdışılık; ancak, kamu- ya mal olmuş bazı kişilere uygulandığı zaman yankı yarat- maktadır. Benzer bir olay, 1979 yılında ünlü tiyatro sanatçısı Lale OraloğJu'nun istihlak (tüketim) kaçakçılığından bir yıl hapse mahkum olması ile yaşanmıştır. Av. ŞALİM ÖZDEMİREski Adalet Bakanhğı Eğitim ve Dış İlişkiler Genel Müdürü U nlü fuıbolcu Tanju"- nun mahkumi>eti. kı- sa bir süre önce ka- muo>unu mcşgul eden olavlardan biri olmuştu. Topluma mal olmuş. milli formavı defalarca gi>miş. Tiirkive'de \e Avrupa'da gol krallığı unvanını kazanmış ulusal gu- rurumuz Tanju'nun. 9 yıl 4 ay ağır hapıs ve 5 milyar liranın üzerinde ağır para cczasına mahkum olması. iizün- tünün ötesinde. toplumsal tepkilerin doğmasına ncden olmuştu. Burada üzenndcdurulması gerekcn konu. İstanbul l. Ağır Ceza Mahke- mesi karannın doğru ya da yanlış ol- duğunun tartışılması değil, bu karara nedcn olan 1918 Sayılı Kaçakçılığın Men ve Takibine Dair Kanun'un. gü- nümÜ7 koşullanna uygun olup olma- dığının saptanmasıdır. Esascn. görül- nıckte olan bir dava hakkında görüş bildinlmesi. anayasanın 138. maddesi hükmüne de avkın olur. Çağdışı yasa Vasalardakı çarpıklık. adaletsizlik se çağdışılık; ancak, kamuya mal ol- muş bazı kişilere uygulandığı zaman >ankı yaratmaktadır. Benzer bir olay. I979 \ılında ünlü tiyatro sanatçısı La- le Oraloğlu'nun istihlak (tüketim) ka- çakçılığından bir yıl hapse mahkum olması ile yaşanmıştır. I918 Sayılı Kanun'un 58. maddesi- ne göre. bu kanuna a\ kın davranışıan dolayı vcrilen cezalann ertelenmesi mümkün değildi. Lale Oraloğlu'nun cezasının özel afTı ile ilgili kanun teklifi Mcclıs'e gelince. konu incelenmiş ve öze! af yerine. ertelemeyı yasaklayan 58. maddedeki hüküm yürürlükten kaldınlmak suretiyle bınlerce kişinın özgürlüğe kavuşması sağlanmışlır. Tanju'nun mahkûmiyet olayının da I918 Sayılı Kanun'un. toplumsal ge- rcksinime ve çağdaş görüşe uygun ola- rak yeniden düzenlenmesine vesile teşkıl etmesını dilıyoruz. 1918 Sayılı Kanun, altmış yaşını dol- durmuş bir kanundur. Cumhurivetın kurulmasından son- ra. ekonomide devletçıliğın en yoğun bıçımde uygulandığı bir dönemde ha- zırlanan 1918 Sayılı Kanun. 7 Kanu- nısani (ocak) 1932 yılında yürürlüğe ginniştir. O dönemin ekonomik politi- kasına uygun olarak düzenlenmiş olan kanunun, çağımızın gidişine uy- gun ekonomi politikalan ile bağdaş- ması mümkün olmadığı gjbi taraf olduğumuz ve kanunlarla onaylachğı- mız birçok uluslararası sözleşmelere de aykın hükümler taşımaktadır. Ör- neğin. 1918 Sayılı Kanun'a muhalefet- ten hakkında soruşturma yapılan ya da mahkum olan bir kişi. bu sözleşme- ye taraf olan ülke tarafından. suçun ekonomik suç olması niteiıği nazara alınarak. Türkıye'ye ıade edılmemek- tedir(l). 1918 Sayılı KanurTla ilgili refonn gi- rişimleri: 1918 Sayılı Kanun. kabulün- den bugüne kadar 15 kez değışıklığe uğramasına karşın. bu konudaki en büyükreformgirişimi. 1985 yılında ol- muşur. 1985 yılında hükümetçe hazır- lanan değişiklik tasansında "ekono- mik suça ekonomik ceza" ilkesi benimsenerek, 1918 Sayılı Kanun'da öngörülen tüm özgürlüğü bağlayıcı cezalar kaldınlarak. türü ne olursa ol- sun, tüm kaçakçılık suçlan için. deği- şen oranlarda para cezası öngörül- müştü. Ancak dönemin hükümeti bu tasanda büyük bir yanlışlık yapmıştı. Yapılan yanlışlık. 1918 Sayılı Kanun'- un 26. maddesinde değişiklik yapıJma- sının unutulmasıdır. 26. maddeye göre. kaçakçılık fıilini işlemeksizin salt kaçakçılık amacı ile teşekkül kuranlar. 5yıldan 7yıla kadarhapiscezası ilece- zalandınlmaktadırlar. Oysa ki daha ağır bir fıil teşkil eden. yani kaçakçılık amacı ile teşekkül kurup aynca. ka- çakçılık flilinı ışleyenler için. 27 1. maddcde yapılan değişiklik gcreğincc. sadece para cezası öngörülmüştür. Tasan. bu çelişkili halıyle TBMM'- de kabul edilmış ve yavın ve onay için cumhurbaşkanlığına gönderildiğinde. cumhurbaşkanı. anılan celişki ve baş- ka bazı gerekcelerle kanunu veto et- miştir. Veıodan sonra TBMM. teşek- kül halindcki kaçakçılık suçlan ile gümrüklenmiş değeri 30 milyon lirayı geçcn loplu kaçakçılık suçlan için öz- gürlüğü bağlayıcı ceza öngörmüştür. Toplu kaçakçılık için öngörülen 30 milyon lira. kanunun değişikliğe uğra- dığı 1985 yılı için önemli bir meblağ kabul edilebilir. Ancak 1985 yılından bugüne kadar ülkemizde yaşanan enf- lasyon oranlan nazara alındığında. 30 milyon liralık sınınn. bugün için önemli bir lutar olduğunu kabul et- mek olanaksızdır. Kurtarıcı girişim Her ne kadar yasakoyucu. ülkemiz- de yaşanması olası enflasyonu nazara alarak 27. maddenın son fıkrasını "Bu fıkradaki miktan, Başbakanlık Hazi- ne ve Dıştıcaret Müsteşarhğı tarafın- dan yayımlanan toptan eşya fıyatlan yıllık endeksleri artış oranında arttır- maya Bakanlar Kurulu yetkilidir" hükmünü koymuşsa da 1985 yılından bugüne kadar hiçbir hükümet, bu miktan yasanın amacına uygun ola- rak arttırmamıştır. Yasa değışikliğine gerek kalmadan dahi. Bakanlar Ku- rulu'nun. 27 1. madde hükmüne da- yanarak 30 milyon liralık sının günün koşullanna uygun şekilde arttırması halinde. Türk Ceza Kanunu'nun 2. maddesi hükmü gereği, Tanju gibi binlerce kişi. cezalan kesinleşse dahi, cezaevinegirmekten kurtulacaktır. Gümriik kaçakçılığı sucu için, silah kaçakçılığından, ınuşturucu kaçakçılı- ğından ve adam öldürme suçundan daha ağır cezalar öngörülmüştür. 1- Silah kaçakçılığı fıili, 6136 Sayılı Ateşli Silahlar ve Bıçaklarla Diğer Aletler Hakkmdaki Kanun'un, 12. maddesinde düzenlenmiştir. En etkili ve tehlikeli ve miktan bir alaya yetecek kadar çok olan ateşli silah kaçakçılığı için kanun. 8 yıl ağır hapis ve 25 bin li- ra ağır para cezası öngörmektedir. 2- Uyuşturucu madde kaçakçılığı suçu ise. TCK'nun 403. maddesinde düzenlenmiştir. Yurtiçınde uyuşturu- cu madde kaçakçılığı yapanlar, 4 yıl ağır hapis cezasına mahkum edılmek- tedirler. Uyuşturucu kaçakçılığı toplu halde işlenmişse. ceza yan oranında arttınlmaktadır. 3- Türk Ceza Kanunu'nun 448. maddesine göre kasten adam öldür- menin cezası 24 yıl ağır hapistir. Bu fi- iller için genellikle hafıf tahrik ve tak- diri tahfif nedenleri uygulandığından. cezanın miktan 15 yıla düşmektedir. 4- Oysa ki 1918* Sayılı Kanun'un 27 1. maddesine göre teşekkül halinde ve 3-4 otomobili kacak olarak yurda sokanlar. 36 yıldan az olmayan ağır hapis ve eşyanın gümrüklenmiş değe- rinin 4 katı ağır para cezasına mah- kûm olmaktadırlar. Genellikle. hük- molunan para cezasının değeri yüksek olduğundan. bunu ödemeyenler, ayn- ca yasa gereği 3 yıl daha özgürlüğü bağlayıcı cezaya çarptınlmaktadırlar. Halen. gümrük kaçakçılığı suçun- dan 36 yıl ağır hapse mahkum olmuş binlerce kışı. cezaevlennde çıle çek- mektedirler. Sonuç Altmış yaşını doldurmuş 1918 Sayılı Kanun'un bugünkü şekliyle uygulan- masına devam olunması, tarat oldu- ğumuz birçok uluslararası sözleşmele- re, çağdaş ceza adaletine ve demokra- tik hukuk devleti ilkelerine aykındır. Demokratikleşme sürecini ülkemiz- de başlattığını belirten hükümetin. çağdışı kalmış 1918 Sayılı Kanun'da "ekonomik suça, ekonomik ceza" il- kesi çerçevesinde gerekli değişiklikle- rin yapılması çahşmalanna başlaması, en içten dileğimizdir. ARADABBR Prof. Dr. TÜRKAN SAYLAN Çağdaş Yaşamı Destekleme Derneği Genel Başkanı II. Kuvayi Milliyeye Merhaba! 24 Ocak 1993ün, göz göre göre yitirdiğimiz sevgili Uğur Mumcunun yıllardır bıkmadan usanmadan ulusu- muza onerdiği birlik ve beraberliğin, demokrasi ve laik- lıkte birleşmenin gerçekleşmesinin başlangıcı oluşu ne büyük, büyük olduğu kadar da anlamlı bir çelişki değil mi? Bütün bir ömrünü, gençliğini, beynini, yüreğini ve ka- •temini Atatürk'ün önderliğinde çilekeş Türk insanının kanıyla carnyla kurduğu Türkiye Cumhuriyeti'nin çağ- - mArkasıl7.Sayfada TARTIŞMA Bir dnayetin ardından ^ ^ ^ 1 Ocak 1993: 24Ocak 1993: Uğur Mumcu başına oturan partinin genel yoilayın. imza kampanyalan ' ^ "Milli Eğitim katledildi. sekreteri imam hatiplilere harp baslatın. mektupyazın, telgraf m Komisvonu'ndan 1950 yılından başlayarak okullannagirmehakkını yoilayın, faks yoilayın ama / DYP.ÂNAP, politikacılar tarafından irticaya vereceğiz dedikten sonra ne susmayın. Bu kanunun / j RP'li verilenödünlerle bugüne kadar beklenır diğer politikaalardan. çıkmasınıdurdurun. <flHv millenekillerinin geldik.Vatanın bütün kaleleri BizAtatürkcülaikdüzeni Şehit Uğur Mumcu'nun tcklifveoylanyla laik Türkiye karşıtlan savunanvatanseverlerbu rnücadelesini devam ettirelim. ımam-hatiplilere harp okulu tarafından fethedildi. Bir tek kanununçıkmasını Bizlereemanetettiği yolu açıldı' haberi gazetelerde son kale kaldı: Harp okullan. önlemeliyız. Bu kanun mücadeleyi devam ettirelim. yayımlandı. Devletm başı Osmanlılık çıkmamalı: Dernekler, Etürelim ve Atatürk'ün bizlere 22 Ocak 1993: Uğur peşinde olduktan. odalar. barolar, emanetettiğilaikTürkıye'nin Mumcu'nun imam-subay hükümetin başı unıversıteler. butun kurtuluşunu sağlayalım. yazısıCumhuriyet Saidi Nursı'yı kıymetli bir Ataturkçuler, ış başına. gazetesinde düsünür olarak anıpmezannm Susmayın. konuşun. Meclis Cahit Murathanoğlu Gözlem sütununda bulunmasıiçinemirverdikten, başkanına. parti başkanlanna, vayımlandı. Atatürk'ün kurduğu partinin milletvekillerine heyetler Y. MÜhendİS PENCERE Model.. İran, Orta Asya'ya sarkmak istiyor, Türk toplumlarının önüne bir model koyuyor İslam devleti!.. Tahran, daha önce Arabistan coğrafyasını zorladı; karşısına Saddam'ın Irak'ı çıkanldı. Sonuç: 8 yıllık sa- vaş. 1 milyon ölü. İran durduruldu. Ardından Körfez savaşıyla Amerika, Suudi Arabistan ve Kuveyt'e yerleşti. iran'ın batı sınırından artık hayır yok. Peki, neyapmalı? Işte Orta Asya!.. • Orta Asya, 1917den önce Ortaçağ'da yaşıyordu. Rusya'nın bölgeyi sömürgeleştirmesi 19'uncu yüzyılda- dır. 3 bin kişilik bir Rus birliği, 60 bin kişiden oluşan Bu- hara ordusunu yenerek 2 ölü ve 38 yaralı pahasına Türkistan'ın en önemli kenti Semerkand'ı ele geçirdi. Daha açık deyişle, ortada bir savaş yok, işgal vardı. Rusya Tarihi' adlı yapıtında Dr. Akdes Nimet Kurat, bu gerçeğin altını çiziyor: "Türkistan Türklerinin önemli birbölümü -Kazaklar ve Kırgızlar- göçebe olmakla modern Rus örgütlerine karşı duracak durumda değillerdi. Yerleşik Türk halkı ise din- sel taassup, Ortaçağ örgütleri ve zalim hanlar ve emir- ler yönetiminde uzun süre kalmakla yaşama gücünü yitirmiş gibiydiler." 1917 Devrimi, Çarlığı yıktı, Orta Asya'yı cumhuriyet düzenleri kurarak Sovyetler Birliği'ne kattı. Aradan geçen yetmiş yıldan sonra bugün bölge coğ- rafyasında bağımsız devletler var; artık göçebelikle bir- likte, 'zalim hanlar, emirler, dinsel taassup ve Ortaçağ örgütleri' tarihe karıştılar; Orta Asya Aydınlanma'dan payını aldı. • Peki, İran'ın Orta Asya'ya el atması ne anlam taşıyor? Tahran, Türk cumhuriyetlerinenasıl birmodel öneriyor? Mostrası meydanda: Humeyni Iranı!.. Maşrık'tan mağrıba kadar İslam coğrafyasında, laik- likle şeriat çatışması'sürüyor. Müslümanlık dünyası, 21'inci Yüzyıla yaklaşırken 'İs- lam Ortaçağı'nı aşabilmiş değil. Batı'da, 18'inci Yüzyıl 'Afdınlanma Çağı'; Doğu'da 20'nci Yüzyılın sorunu... Orta Asya'daki Türk cumhuriyetleri ya Atatürk'ün Anadolu'da kurduğu laik cumhuriyet modelini benimse- yecekler ya da dinsel devlet modelini öngörecekler. İran, ağırlığını ikinci modelden yana koyuyor. Orta Asya Müslümanlarını zorluyor; Afganistan, Tacikistan'dan bölgeye sızıp sarkmaya çalışıyor. Ya Cezayir? 21'inci Yüzyılın eşiğinde Cezayir'de tartışılan konu, Tacikistan'la eşanlamlıdır. • Elektrik ampulü Batı'da icat edildi.. Dünyayı sardı... Radyo, otomobil, televizyon, bilgisayar ve nicelerini buna eklemek gerekiyor.. Amayetmiyor.. Batı'da keşfedilen başka şeyler de var: insan hakları, temel özgürlükler, laiklik ve demokrasi de elektrik ampuiü gibidir, aydınlığı sağlar. Insanlık, uygarlığın icat ettiği her şeyi paylaşacaktır; gezegenimizde birlikte ya- şamanın başka yolu yok, kültür alışvehşi kaçınılmaz... MArkosıll.Sayfada Bilim kurgu Gercek! BENZERSİZ Televizyonu TAKSİTLERİYLE Ü R Ü N C I N S I HEMEN TESÜM (I) PEŞİNAT+ TOPLAM 7TAKSTT FtYAT HEMEN TBSLİM (II) PEŞİNAT+I TOPLAM 11 TAKSfr FTYAT Ü R Ü N C I N S I HEMEN TESLİM (I) PEŞJNAT* 7 TAKStT TOPLAM FİYAT HEMEN TESLİM (II) PEŞİNAT* 11TAKSİT SONY TELEVI Z YONLAR SONY KV. 1435. M3. 37/03. UK. SONY MÜZİK SETLERİ TOPLAM FİYAT KONTENJANIMIZ DOLMUSTUR SONY KV. 1984 MTC. 49/15 UK. SONY KV.2135 M3C. 54/03 UK. SONY 2170. M3C. 54AJ3 UK SONY KV. 2184 MTC. 54/15 UK. 1370.000 110.980.000 1 1.090.000 112360.000İ 1.450.000 111.600.000 I 1.060.000 112.960.0001 1530.000 12240.000 1.150.000 13.800.000 SONY KV. 2185 MTJC. 54/15 UK. SONY LBT. 105 K.KATU M.SETİ SONY LBT. 205 K.KATU M.SETİ SONY LBT. 305 K.KATLI M.SETİ SONY KV. 2165 MTJCS. 54/15 UK. SONY KV. 2184 MTKC. 54/15 UK. SONY LBT. 702 K.KATLI M.SETİ SONY LBT. 705 CD. KATLI M.SETİ SONY LBT. 905 CD. KATU M.SETİ 1280.000 115.360.00011 SONY FH.311 CD. MİDİ M.SETİ SONY FH.B.150CD. MİDİ M.SETİ SONY KV. 2153 MTS. 54/15 UK. SONY KV. 2194 MT. 54/15 UK. SONY KV. 2162 M9S. 54/09 UK. SONY KV. 2593 M3C. 64/03 UK. SONY KV. 2565 MTJC. 64/15 UK. ORION 67. CTV. UK. TELEVİZYON 1.645.000 13160.000 1.645.000 1.870.000 1.870.000 2.060.000 1.270.000 13160.000 14560.000 14560.000 ia480.000 10.160.000 1550.000 15.000.000 1250.000 1.415.000 1.415.000 1.550.000 15.000.000 16.960.000 16.980.000 18.600.000 970.000 11.640.000 SONY FH.B.170CD. MİDİ M.SETİ SONY FH.E. 737 CD. MİDİ M.SETİ SONY FH.E. 838 CD. MİDİ M.SETİ SONY FH. 411 R. MİDİ M.SETİ SONY CFD. 755 CD. MİDİ M.SETİ SONY CFS. KV.100 S. MİDİ M.SETİ 950.000 1235.000 1530.000 2.195.000 Z745.000 a870.000 990.000 1210.000 1.425.000 1.745.000 2090.000 660.000 955.000 600.000 7.600.000 9.880.000 12240.000 17.560.000 21.960.000 30560.000 7.920.000 9.680.000 11.400.000 13960.000 1&720.000 5280.000 7.640.000 4.800.000 710.000 915.000 1.140.000 1.645.000 2.080.000 2.955.000 745.000 905.000 1.065.000 1.315.000 1.570.000 495.000 720.000 455.000 8.520.000 10.960.000 13.680.000 19.740.000 24.960.000 35.460.000 amooo 10.860.000 12780.000 15.780.000 ia840.000 5.940.000 8.640.000 5.460.000 SONY VIDEO VE KAMERALAR SONY CFS. 204 S.PORTATİF M.SETİ SONY SLV. X. 50. ME. 4K VIOEO SONY SLV. X. 75 ME. MULTI SONY XR. 5 ME. PLAYER ORKDN 700 VIDEO 1.370.000 1.650.000 1.055.000 935.000 10.960.000 13200.000 8.440.000 7.480.000 1.030.000 12.360.000 1230.000 790.000 700.000 14.760.000 9.480.000 a400.000 SONY CFS. 365 S.PORTATİF M.SETİ SONY CFS. 430 S.PORTATİF M.SETİ KONTENJANIMIZ DOLMUSTUR 290.000 3.480.0001 Evet, ilk bakışta bir bilim kurgu fantezisi olarak görünse de, aslında gerçeğin ta kendisi: SONY, Dünya'nın "en iyi" televizyonu. Şimdi Dünya'nın "en iyi" televizyonunun yanısıra en iyi videoları, en iyi kameraları ve en iyi müzik setleri benzersiz taksitlerle SONEL Yetkili Satıcıları'nda sizi bekliyor. 1993'ün ilk büyük fırsatını kaçırmayın. SONY CFS. 470 S.PORTATİF M.SETİ SONY CFS. 480 S.PORTATİF M.SETİ SONY CCD. TR. 303 E.KAMERA SONY CCD. TR. 505 E.KAMERA KONTENJANIMIZ DOLMUSTUR KONTENJANIMIZ DOLMUSTUR SONY CFS. 710 S.PORTATİF M.SETİ 240.000 2.880.000 KONTENJANIMIZ DOLMUSTUR KONTENJANIMIZ DOLMUSTUR 3.880.000 365.000 4.380.000 esnasında KOV ve bandrol oranlarında olabilecek değişikiıkier Işbu kampanya 18.1.1993-18.2.1993 tarihleri arasında yapılacaktır. Ryatlara fıyadara aynen yansıtılacaktır. Bu kampanya 23.01.1986 tarihli T.C. Resmı Gazetece yaymlanan ilgili tebliğe uygun. KDV dahildir. Tesitmat özel bir uygulamadır. SONY TUDKİYE DİÎTRİBÜTÖRÜ SONEL E L E K T R O N I K SANAYIVETIC AŞ İZMIfl MERKEZ T el 9 (51) 89 41 50 fPBX) Fax 9 (51183 66 94 ALSANCAK TEŞHtft UAÖAZASI Tel 9 (51) 22 61 36 - 22 61 39 Fax 9 (S1) 22 61 39 İSTANBUL BÖLGE MIIDURLÛÖU Tel. 9 (1) 224 89 22 - 224 94 6243 F&ı 9 (1) 224 01 73 ANKARA BOLGE UÜOURLÖÖÜ Tel 9(4)23149 33 Fax 9 (4) 231 49 32 A0ANA BOLGE MÜDÛRLÜÖÛ Tel 9 (71 )5743 51 Fax 9(71)536199