Katalog

KÖY ENSTİTÜLERİ VEÖTESİ Mahmut Makal 20.000 lira (KDV içinde) Çağdaş Yaymları Ttirkocağı Cad. 39-41 Cağaloğlu-lstanbul Ödemdi gönderilmez. Cumhuriyet BABAM NURULLAH ATAÇ Meral Tolluoğlu 20.000 lira (KDV içinde) Çağdaş Yaymlan Türkocağı Cad. 39-41 Cağatoğlu-îstanbul Ödemeli gönderilınez. . YB.SAYI 24809 / 4000 TL (KDVıçinde) KURUCUSU YUNUS HADİ (1924-1945) BASYAZAHI NADİR HADİ (1945-1991) 21ŞUBAT1993PAUR Yaprak Ağaç— Koalisyon hükümeti. nere- <U'\ sc 50Ö'üncü günümi doldu- ıcak... Bu iKdenle iktidar \e muha- lefel arasında bir hesaplaşrna gündeme girecek. Elbctle ber iki taraf, bu tartışmada kendi sa>larını doğrulamaya çalışa- caklar... Çokpartili yaşam açısından doğal birolay... Ancak içinde yaşadığımız olağanüstii dönemde doğal olanla olmayanı birbirinden avırmak gerek... • Büindiği gibi .ANAP Genel Başkanı Sa> ın Özal. .Ylecüs'- teki ANAP gnıbunun oylarıy- la 1989'da cumhurbaşkanı oldu; 1991 ekim seçimleriyle .\NAP iktktarı son buldu. " Secim sonuçlarına göre an- cak bir koalisyon hükümeti kurulabilirdi. Ortada iki ola- nak görünüyordu: Ya DVP- SHP ortakîığı ya da DYP- ANAP işbirliği. Büyük iş çevreleri, ekono- minin yönetilmesi bakımından ve kendi çıkarları açısından ikinci ortaklığın gerçekleşme- sine çaltştılar: Konuyu "de- mokratikleşme" bakımından değerlendiren kesimler, DYP- SHP hükümetini bir "tarihsel uzlaşma" değerinde gördü. Cumhuriyet tarihinde ilk kez sağ ile sol, gecmişteki "husu- met" birikimlerini bir yana jterek "demokratizasyon" programı üzerinde anlaşabile- cekti. Başarı sağlanabilirse "83 RejimT'nin aşılmasında büyük adımlar atılabilir, yeni bir seçime daha demokratik hukuk temelinde girilebilirdi. DY P-SHP koalisyonu ger- çekleşti, ekonomiye dönük yönetim DYPTi, hukuka yö- nelik bölüm SHP'li bakanlar arasında paylaşıldı, zaman za- man hükümet içinde sorunlar çıksa da iki büyük parti 500'- üncü güne doğnı yaklaşıyor- lar. • Ancak yaşanan dönem için- de hiçbir şeyin kolay olmadığı da çeşitli deneyimlerle görül- dü. Koalisyon hükümeti de- mokratikJeşme yolunda a/ım- sanmayacak yasalar çıkardı; henüz "koalisyon protokolü" ve "hükümet programı"ndaki hedeflere varılmış değil: ama, yürünecek yol için hazırlıklar gündemde dunıyor. Ekonomi- de hükümet, büyük iş çcvrele- rine kendisini bir türlü beğen- diremedi; bununla birlikte hiçbir insaf sahibi, bugünkü dununun. ANAP iktidannın ağır mirası altında ezilen bir toplumda dünden daha kötü oÛuğunu söyleyemez. Terör alanında da koalis- yon hükümeti döneminde özellikle PKK terörüne karşı başanlar sağlandığı görülü- yordu. İşte tam bu aşamada. kay- nağı bilinmeyen bir fırtına toplumu sükelemeye başladı. Yazarunız Lğur Mumcu'- nun öldürülmesi, Jak Kamhi'- ye suikast girişinti, Güney- doğu'da Hizbulkontra'nın ortay a çıkışı. Orgeneral Bitlis ve siîah arkadaşlarının bir ka- zaya kurban gitmesi. kimi vali düzeyinde bürokratlarla hü- kümet arasında garip tartış- malar, Cumhurbaşkanı Özal'ın bir muhalefet lideri havasındaki davranışları. şeri- atçı çevrelerin köriiklediği rüzgârlar ve en ilginci de terör eylemcilerinin yattıklan ceza- evlerinden firariarın birden bire pıtrak gibi çoğalması... Bütün bunlaruı hep birden gündeme girmesi. y a rastlantı- lar yumağıdır ya da Türkiye'- ye dönük "destabilizasyon" siyaserinin körüklenmesinden doğmaktadır. • Hiçbir zaman komplo teori- lerini gereğinden çok önemse- mek eğiliminde olmadık. Ancak geçmişteki deneyim- lerle anlaşddı ki Türkiye'nin "hassas dengeler"ini bozmak isteyenler, kimi zaman amaç- mArkasıSa.l7,Sü.l'de Cumhuriyet Nevşehir ve Bayrampaşa cezaevlerinden fırarlar bütün uyanlara karşın göz göre göre gerçekleşti Ihmal mi kasıt mı? Kaçınldılar• Nevşehir CezaeviAdalet Bakanlığı 27 Ocak ve 5 Şubat tarihinde • Bayrampaşa CezaeviBakanlık 17 Şubatta uyardı. 18 şubatta arama cezaevi yönetimini uyardı. 29 Ocakta yapılan aramada 'olağandışı1 bir şeye yapıldı. 14 cezaevi yöneticisinin imzaladığı tutanakta 'fırara sebep verecek rastlanmadığı rapor edildi. 17 Şubatta 18 kişi 35 metrelik tünelden kaçtı. hiçbir unsura rastlanmadı' dendi. Yaklaşık 26 saat sonra 7 kişi fıraretti. İSTANBUL/ANKARA (Cumhuriyet) - Nevşehir'dekı firar olayında olduğu gibi Bay- rampaşa Cezaevi'ndekı fırar da Adalet Bakanlığı'nın uyansına rağmen gerçekleştınldi Bakan- lığın 17 şubat tanhinde Bay- rampaşa Cezaevi yönetimini uyardıja ortaya çıktı. Cezaevin- de 18 şubat tarihinde arama yapıldı. Adalet Bakanhğı'na göndenlen "Genel arama tuta- nağı'"nda. "Firara sebebıyet verebılecek hiçbir unsura rast- lanılmadığı" belirtildi. 19 şu- batta da fırar gerçekleşti. Gerek Nevşehir gerekse Bay- rampaşa cezaevlenndekı fırar- lar öncesinde bakanlığın "uya- nsf'na karşın sonucun değış- memesi. cezaevindekiler "kaçtı mı kaçınldı mı" sorusunu gün- deme getırdi. Bayrampaşa Cezaevfnden fırar eden yedi kişiden dördü- nun Devnmci Sol, üçünün de TİK.KO örgütü üyesi olduğu ADALET BAKANISEYFİ OKTAY'DAN İTİR AF: • T" 1 •Adalet BakanıSeyfıOktay, Bayrampaşa ve mf^y/^Jjf^J^f Nevşehırcezaevlennden kaçış olaylannda, "terör •*-\^\^ı \/lK*-l 1/ örgütlerinincezaeviyönetimleriiçindekendilerine j _ destek verecek kişilerleilişkıkurduklan'"izleni.mi y~if) o /"/O I7~ ed'ndiğini söyledi. Oktay, Bayrampaşa Cczaevi'nde, iJjf^\ Ls^f\/ ?Ogündürmüfettiş incelemesi olduğunu bildirdi. İçişleri Bakanı İsmct Sezgin de firarlann "kasıtla adeta • i vanşan ihmallerden, bir takım önlemlenn ~\]f)~yi~\ Jf\V*l/^l'V* alınmamasındankaynaklandığını"söyledi. V\^t lyUI ILll u 14. Sayfada GUNCEL CÜNEYT ARCAYÜREK Dûşsel Beklenti Adalet Bakanı Seyfı Oktay, koalisyon döneminde ge- çen yıllara oranla cezaevlerinden daha az firar olduğu- nu rakamlara dayanarak açıklıyor En düşük rakam 1990da, 149 firar olayı gerçekleşmış. Rekor 1989'da, firar sayısı 495! UArkasıSa.)7,Sû.l'de açıklandı. Öncekı akşam fırar medi. Gardıyanlann aılelen ginşımmın ortaya çıkmasının dün gün boyuncacezaevinege- lerek yakınlan hakkmda bılgı almaya çalıştı. Bazı gardiyanla- nn da olayla ilıntisi oldukları savıyla gözaltına alındıklan öne sürüldü. Bayrampaşa Cezaevi'nden yedi tutuklu ve hükümlünün eardıvin elbısesi giverek eer- ardından sıyası tutuklu ve hü- kümlülerin kaldığı bazı koğuş- larda başlayan isyanın bastın- lıp bastınlmadığı bilinmıyor Olayın ortaya çıkmasından sonra giriş çıİcışlann yasaklan- dığı Bayrampaşa Cezaevi'nde, görevlı eardivanlar da salıveril- çekleştirdiklen firann ardında kimlenn bulunduğu henüz an- laşılamadı. Önceki akşam beş kişınin yakalandığı, bir kışının ise kaçmayı başardığı firar gın- şıminin ardından altı kişinin de bu olaydan üç gün önce kaçtığı öne sürüldü. Bunun üzerine ce- zaevinde sayım yapmak için ıçeri giren görevlilere bazı ko- ğuşlardakı tutuklu ve hüküm- lülerin karşı koyduğu öne sü- rüldü. Bu koşullar altında gerçekleştirilen ilk üç sayımda ise 400 olması gereken mevcu- dun 402 çıkması. kaçan tutuklu ve hükümlülerin yerlerine baş- kasını koyması olasılığını gün- deme getirdı. Ancak daha son- ra yapılan sayımlarda mevcu- dun tam olarak. kaçtıklan öne sürulenler kadar. yani 7 eksik çıktığı belirtildi. Adalet Bakan- lığı"ndan yapılan açıklamada da. üç gün once kaçtığı öne sü- rülen altı kişinin, öncekı akşam kaçtığı belirtildi. Dün sabah cezaevınde yoğun bir hareketlılik yaşandı. Sabah- tan başlayarak cczaevine çok sayıda resmı ve sivil polis girdi Polıslenn ellenndekı gaz mas- keleri. bazı koğuşlara operas- yon düzenleyecekleri düşünce- sinı akla getirdı. Evlenne göndenlmeyen gardıyanlann ailelen de cezaevıne gelerek ya- kınlan hakkında bilgi almaya çalıştı. Ancak içeride ne olup bittiği hakkında bilgi venlmedi. Gardiyanlar dün akşama doğ- ru salıverildı. Cezaevinden çı- kan gardiyanlann gazetecilerle görüşmeleri engellendi. Bazı gardıyanlann, "'Burada kurban olduk, boşu boşuna tutulduk" diyerek hayıflandıklan duyul- du. Gardiyanlann tek tek sor- guya çekıldiklen öğrcnıldı Fırar gırişimi sırasında yakala- nan bir kişinin bazı gardiyan- lardan yardım aldıklannı ısim vermeden ıtıraf etıiğı öne sürül- dü. İHD İstanbul Şubesı yöneti- • Arkası Sa.I4, SüJ'de 4 Hakyohrnda kayboldular BalıkesirAtatürk Sağlık Meslek Lisesi öğrencileri aniden ortadan yok oluyor • TaHkltagirmİşterKimileri öğrenim görürken. kimileri ise mezun olduktan hemen sonra evden kaçan kızlann ortak noktaları, okula başlamalanndan bir süre sonra "hak yolu"nu seçmeleri. Bir ikisinin izi bulunmuş: Tarikata girmiş. kara çarşafa bürünmüşler. • MMİP Itefab PartM halk okul müdürü Ahmet İşbilir'i suçluyor. 1986 yılında bu okulda müdür olarak göreve başlayan tşbilir, Refah Partisi'nin bayraktarlığını yaptığı için bu yanyıl sonunda işten el çektirildi. Uygulamayı "SHPicraatı" olarak niteleyen bir grup İşbilir'in göreve iadesi için kampanya baslattı. FtCBtATMLAY WGSNOÖZ İMŞİimkltart • 14. Sayfada Hüsniye Kırkar- 1989da kay- Emine Ataman- 1992'den bu Mukaddes bokhı. yana haber vok. kavboldu. Ayvaz- 1992'de Ikikıta Abnan sanatçuun gösterisi Boğaziçi Köprüsü'nde bugüne dek yaşanan en Uginç müzik olayı oldu.(Fotoğraf: ZAFER AKN AR) • Alman sanatçı Justus Blumenstein Boğaziçi Köprüsü üzerine kurduğu boyalı piyanosu ile dünya banşı için 'renklenn özgürlüğü' adlı kendi eserlerini seslendirdi. Gazete ve televizyon muhabirlerinin yoğun ilgisini çeken sanatçı bundan sonra Meksika, Amerika ve Japonya'da gösterilerini sürdürecek. ANILAL Kültür Servisi- Yoğun sis Boğaziçi'ni kaplamıştı. Sis bululunun içinden bir balıkadam, ayağında paletleri, sırtında tüpü, yüzünde şnorkeliyle arabadan indi köprünün ortasmda. Yanından geçen, karşısından gelen araçlara, şaşkın bakışlara aldırmaksıarı ağır ağır 'boyalı piyano'ya doğru yürüdü. Paletlenni ve şnorkelinı yanma koyup, araçlann gürultüsünü ycnmeyeçalışarak kendisini izleyenlere"renklerinözgiırlüğü'"adlı kendi bestelerini seslendireceğini açıkladı. Ve Alman sanatçı Justus Blumenstein. Avrupa'yı Asya'ya bağlayan Boğaziçi m Arkası Sa. 15,Sü. 7'de Radyasyoıııuı tehlikesi tarbşıkyor •TAEK Başkanı Prof. Sanalan kurum ve kükürtdioksidin radyasyondan daha tehlikeli olduğunusöylerken, Prof. Yarman,radyasyon oranının çoçuklar ve hamile kadmlar için tehlikeli olduğunu, önlemleralınmasıgerektiğini açıkladı. ANKARA/İZMİR (Cum- huriyet) - Türkiye Atom Enerji- si Kurumu Başkanı Prof. Dr. YaJçın Sanalan, Muğla'da ku- rurn ve kükürtdioksidin yarat- tığj kirliliğin, halk sağlığı açısın- dan radyasyonun yarattığı tehükeden yüzbinlerce kat fazla oldhığunu açıklarken, Anadolu Bilim ve Teknolojileri Enstitü- sü Başkanı Prof.Dr. Tolga Yar- man Muğla'daki radyasyon oranının, çoçuklar için tehlikeli olabileceğini belirterek, bebek- ler ve çoçuklar için özel önlem alınmasını istedi. Muğla Devlet Hastanesı Başhekimi Radyo- lok Dr. Behçet Şahın Koroğlu ise özelbkle hamilelerin dikkatli olması gerektiğıni belirterek. "Hamilelerin sürekli konlrol- den gecmelerinde yarar var. Sakat bebek doğumu ve düşük- ler sözkonusu olabilir" dedi. Muğla'da venlen radyasyon alarmının ardından yöreye ge- len TAEK uzmanlan Yata- ğan'da incelemelere başlaJılar. Uzmanlar Muğla'daki radyas- yonun neye bağlı olarak yüksel- diğini bulmaya çalışıyorlar. Yalağan termik santralinin arada bir bozulan ve devre dışı kalan fıltrelennde Muğla'da radyasyonun yükscldiği sırada benzcr bir anzanın olup olma- M Arkası Sa. 15, Sü.rde MFden Türkiye'y^ 6 sarı ışık' • Uluslararası Para Fonu ve Dünya Bankası Türkiye'nin ekonomik sorunlannı çözmeyeyönelik bir 'program' uygulamadığı kanısını taşıyor ve bundan rahatsızhk duyuyor. • Dünya Bankası'nın bu tablo nedeniyle Türkiye'ye kredı imkanlan sağlamaya yanaşmadığı söyleniyor. Şimdılik sessiz kalan dış fınansçevrelerinden yakında olumsuz sinyallergeleceği kaydediliyor. • 14. Sayfada Yatırım Devlet faizde dengesiz • Faizde dengeyi bir türlü tutturamayan devlet 'faiz hovardalığrndan "faız cimriliği'nedöndü. • Faizdeki görülmemiş indirimle birlikte, borsa iki buçuk yıl sonra larihi rekorunu kırarken, döviz piyasası da aylardan beri ilk kez gecen hafta kıpırdadı. • 7. Sayfada Batman gerçeğinin özeti: 'Meçhul fail' vurdu, kaçtı• Koca bir kent bugün içinde yaşayan insanlar için katlanılmaz bir 'karabasan'a dönüşmüş durumda. Devlet, Batman halkının gözünde yitirdiği güveni derhal, hiç vakit geçirmeksizin kazanmak zorunda. AYDINENGtN Batman'ı konu alan bu dizi haber için tuttuğumuz notlan, küçük cep teybınc gcçırdiğımiz tanıklıklan bir kez daha sıraladığımız- da ortaya çıkan tab- lo hiç de ıç açıa değil. Sayfalardolu- su not var. Dört ta- ne önlü arkalı teyp bandı var. Onüç ay içinde 180'e yakın kişinin öldürüldüğü vc kaüllcnn pek azı- nın yakalandığı bir "ölüm kenti"ne dö- nüşmüş Batman'- dakı bu kanlı düğü- mü çözmek için derlediğimız bu bil- gilerin tümünün. kaç gün sürcrse sür- sün, gazetede ne kadar yer kaplarsa kaplasın yayımlan- ması gerektiği ileri sürülebilır. Ancak dcrlediğı- miz tanıklıklann, bilgilerin büyük bir bölümü kanıtsız. Bır başka deyimle doğru- latılması en azından şimdilik mümkün görünmüyor. Bu üka- nıklığın anlaşılabilir nedenleri var. Kimse konuşmak istemiyor. Konuşanlar adlannın açıklanmasına kesinlikle yanaşmıyorlar • Arkası Sa. 17, Sü.3'te İstanbul-Batman ' Aydın' olmak yada... Günlük gazete tüketici bir süreçtir. Saale karşı yanşılır. Kağıtlara ya da bilgisayar ckranlarına yazalmış yazı- lar bir dizi teknik ve karmaşık yoldan gcçip rotatife ulaşacak. ortaya gazete çıkacaktır. Bu yılın her günü yinele- ncccktir. Bir haber yazarsınız ya da bir izle- nim, bır röportaj.. Yazarsınız ve lek- nik düzenlemeden sorumlu arkadaş- lara teslım edersinız. Bu arada gazete- nin görsel laslağı çizilmiştir. Yaaişle- rindcki uzun masada bildik cümleler- le saatc karşı günlük yanş başlar - Uçak kazasını yukandan beş sütun verelim. - Tamam altına da Batman haberi- ni koyanz. - İzlemmler var ama onun eki. Omı ne yapacağiz ? - Hcmcn yanma koysak, tek sütun m Arkası Sa.l 7, Sü.l'de BUGÜN DERGİ Olimpiyat bize hayal mi? CİO Başkanı Samaranch'ın trcııra Pekin için kullanacağı konuşuluyor Yasakilaçtayaşindirimi Bakanlık 0- 5 yaş arasındaki çoçuklarda kullanılmasını sakıncalı bulduğu Peniçillin adlı ilacın 0-1 aylik bebekler için sakıncalı olduğunu açıkladı. Yurt Haberleri Servisi - Sağlık Bakanlığı, Si- nop Valiliği'ne gönderdiği bir yazı ile daha önce 0-5 yaş arasındaki çocuklarda kullanıl- masının "hiçbir sakıncası olmadığını" duyur- duğu 'Procaine Benzyl Peniçillin' adlı ilacın, 0-1 aylık bebeklerde kullanılmasının "sakınca- lı olduğunu" bildirdı. Sağlık Bakanlığı Ana Çocuk Sağlığı ve Aile Planlaması Genel Mü- dürü Prof. Dr. Ayşe Akın Dervişoğlu imzasıyla Sınop Valiliği'ne gönderilen yazıda, 0-1 aylık bebeklerde Procaine Benzyl Penicilluı yerine 'Peniçillin G' kullanılması gerektiği beliıtili- yor. Ancak bu ilaç, Akut Sclunum Yollan Enfeksiyonlannın Kontrolü (ASYE) progra- mının uygulandığı bir çok sağlık ocağında bu- lunamıyor. ASYE programı çerçcvesinde, özellikle za- türre tedavisinde kullanılan Procaine Benzyl Peniçillin adlı ilaan 1 gramlık (1 milyon ünite) kulularda çocuklarda uygulanmasmm sakın- calı olduğunu söyleyen ve bakanlıklan bu ko- nuda bilgi istcycn Sinop İki Nolu Mcrkez Sağ- lık Ocağı doktoru Munise Ozan, buradaki görevinden ahnmış ve Sinop Sağlık Müdür- lüğü'ne gönderilen yazıda ilaan kullanılabilc m Arkası Sa. 15,Sü.5'ie GOZLEM UĞURMUMCU 22Ocakl9S7 Kuran ve Siyaset Laiklik, din duygularının ve dince kırtsal kavramların siyasal amaçlarla kullanılmasını önlemek için var olan bir ilke ve güvencedir. Bu güvence bir kez yok edilirse, din siyasetin, siyaset deticaretin aracı olur. Tanrı ile kul arasına seçim sandığı ile parayı sokmaya kalkanlar, bu siyasal ve ticari ortaklıklardan çok da ka- zanç sağlarlar. islam dinine içtenlikle bağlı olanların, din duygularını kullanarak siyaset yoluyla tarikatçılık, tarikatçılık yoluyla da ticaret yollarına herkesten önce karşı çıkmaları gere- mArkastSa.l7,Sü.7'de