Katalog

SAYFA CUMHURİYET 28ARAUK1993SAU 8 DIŞ HABERLER Tacikistan'a yeni başbakan • DLŞANBE(AA)- Tacıkistan'da Abdujalil Samadov başbakan olarak aıandı. Aralık başında istifa eden Abdumalik Abdulajanov"un yerine atanan Samadov. daha önce başbakan yardımcılığı görevinı yürütüyordu. Ulkenin ekonomik sorunlannın çözümsüz kalmasi sonucu gördüğü baskı yüzünden istifa eden Abdulajanov'un yerine atanan Abdujalil'in pazar ekonomısini savunduğu belirtilıyor. lİSLAMABAD(AA)- Afganistan'ın başkenti Kabıl'de karşıt mücahit gruplan arasında önceki günkü çatışmalarda ikisi asker beş kışinin öldüğü, dört kişinın de yaralandığı bildirildi. Kabil radyosu, Başbakan Gülbetun Hikmetyar liderliğindeki Hizb-i İslami grubunu. gün boyunca başkenti roket ve havan topu ateşine tutmakla suçladı. Ermenistan'da uçak kazası • MOSKOVA(AA). Ermenistanın Türkiye sının yakınlanndakı Gümrû kentinde önceki gece bır uçağın iniş sırasında, aşın sis yüzünden pıstte ıki araca çarpması sonucu 36 kişi öldü. İnterfaks ajansının haberine göre, Krasnodar-Gümrü seferini yapmakta olan Antonov-24 tipi uçak. iniş sırasında pıstteki iki araca çarptı. Hikmet Çetin Katar'da • DOHA(AA)-Dışişleri Bakanı Hikmet Çetın, Katar Emıri Haüfe Bin Hamad El Tani tarafindan dün kabul edildi. Çetin. Velıaht Prens El Tani ve Dışışlen Bakanı Cabır El Tani ılede birer görüşme yaptı. Katar Haber Ajansının haberine göre. görüşmelerde ekonomik, siyasal ve ticari ilişkilerin daha da gelıştırilmesi, iki ülkenin Ortadoğu banş süreci ve Bosna-Hersek gıbı uluslararası sorunlara ilişkın polıtikalannın koordinasy onunun sağlanması üzerinde duruldu. Jackson: Küba'ya ambargo kalksın • MEXİCOCİTY(AA)- Meksikah insan haklan savunucusu Jesse Jackson, ABD yönetimınden Küba'ya karşı uygulanan ticari ve ekonomik ambargonun kaldınlmasını istedi. Jackson, düzenledıği basm toplanüsında. ABD'nın uyguladığı ambargo yüzünden Küba'da yaşanan gıda ve tıbbi malzeme sıkıntısının büyük olduğunu söyledi. Azerbaycan'da BozkurtPaıtisi • MOSKOYA(AA)- Azerbaycan'da Halk Cephesı'nin radikal kanadını oluşturan milliyetçı gruplann düzenlediği kongrede "Azerbaycan Bozkurt Partisi"nin kurulduğu ilan edildi. Bakü'deki kongrede Halk Cephesı'nin silahlı milis gruplannın lideri konumundaki eski İçişleri Bakanı İskender Hamıdov'un görev alrnayi reddetmesi üzerine partinin başkanlığına Bakü ÜnversitesiTarih Bölümü öğretim üyesi Profesör Bahtiyar Ahmedov getirildi. Filipinler'de camiye saMırı • MANİLA-DAVAO (AA) - Filipinler'ın Mindanao Adası'ndaki Davao kentinde önceki gün bir kilisede. dün de bir camide patlamalar oldu. Askeri kaynaklann bildirdiğine göre, San Petro Kilisesi'nde ayin sırasında meydana gelen 3 patlama, ilk belirlemelere göre 6 kişinin ölümüne, 32'si ağır olmak üzere 151 kişinin de yaralanmasına yol açtı. Sırbistan'da demiryolu grevi • BELGRAD(AA)- Sırbıstan'da demıryollan işçılenn ücretlerine zam ısteğıy le başlattığı grev yayılırken. demiryolu trafıği fclce uğradı Cumartesı günü Bclgrad'da başlayan grev, ülkenin birçok kentinc yayıldı. Yaşlı Kıta'da milyonlarca Arnavut, Macar, Alman, Yahudi ve Rus azınlık olarak yaşıyor Avrapa'da saatlibomba:AzuıLklarDış Haberler Servisi - Orta ve Doğu Avrupa'da komünist re- jimlerin art arda çökmesi ile birlikte, uzun bir süre önce tari- hin çöp sepetıne atıldığı sanılan etnik savaşlar hortladı. Av- rupa'nın orta yerindeki Bosna'- da son iki yıldır yaşananlar. yüzyılın tek trajedisi olmayabi- lir. Ekonomik eşitsizlik ve hükü- metlenn azınlıklara yönelik kültürel baskı politikalanna ek olarak Orta ve Doğu Avrupa ülkelennin karmaşık etnik ya- pılara sahip olması, sorunlan içinden çıkılmaz bir hale getiri- yor. İngiltere'nın haftalık dergi- lerindenThe Economist'te "Öte- ki Avnıpa" başlığıyla yayımla- nan bir incelemede, bir sonraki kıvılamın nerede parlayabile- ceği sorusuna yanıt aranıyor. Etnik şiddetin, eski Doğu Bloku ülkelerinin ekonomik gelişiminin önündeki başhca engellerden biri olduğu vurgu- lanan incelemede. Avrupa'nın başlıca azınlık gruplan ele alını- yor: • RnmttaR Kosova'da ya- şayan 2 mılyon Arnavut, Sırbis- tan'a bağlı bu eyalctin nüfusu- nun yüzde 85'inı oluşturuyor. Makedonya'daki 430 bın ve Yunanıstan'daki 200 bin Arna- vut buna eklenınce ortaya Ar- navutluk'un nüfusu olan 3 mil- yona yakın bir sayı çıkıyor. Kosova her an patlayabilir. 1989 yılında komünist rejimin yıkııdığı darbe sırasında siyasi özerklikleri ellennden alınan ve meclisleri kapaulan etnik Arna- vutlar. Sırplara öfkeli. Artan ış- sizhk ve kuzey bölgelerde ya- şayan Arnavutlann, eski Yu- goslavya'nın çeşıtlı bölgelerin- den gelen Sırp göçmenler tara- fından evlennden atılmalan bu öfkeyi körüklüyor. A\ rupa'nın en fakır ve kapalı ülkesi Arnavutluk'un. Kosova- lı kuzenlerine sunacak fazla bir şeyi yok. Ancak Sırplann Bos- na'da giriştikleri vahşet kam- panyası. Kosova'yı Arnavut- İuk'Ia bırleşmeye itiyor. Yıne de askeri alandaki zayıflıklan goz önüne alındığında, Sırplar sila- .NORVEÇ V RUSYA KarMv® Luhansk (• Donetz® AKDENIZ ' .•• TÜRKİYE. ha sanlmadıkça Kosova Arna- vutlan ya da Arnavutluk'un bır savaş başlatması olası görün- müyor. Sırp mılliyetçi çevrelerindc. Kosova'nın Sırbistan ve Arna- vutluk arasında paylaşılması önerisi rağbet görüyor. Büyük Arnavutluk hayallen. Makedonya devletinın de sonu olabilir. Ülkedeki Arnavut azınlığın aynlması durumunda, ülkede yaşayan 40 bin Sırp. 100 bin Türk, 55 bin Çingene, 20 bın Yunan'ın da aynlma talep- lerinin ortaya çıkması kaçınıl- maz. Olası bir Arnavutluk isya- nı aynca Yunarustan'ı da bır Balkan savaşının içine çekebi- lır Müslüman Arnavutlarla Ortodoks Yunanlılar arasında- kı bırsavaştaiseTürkıye'ninta- rafsız kalacağı düşünülemez • MKirlar: Doğu Avrupa'- da ulusal sınırlar bir kez değış- meye başlarsa Macaristan da komşulan üzennde hak ıddia eden ülkelerin başında gelecck- tir. Binnci Dünya Savaşı'ndan sonra imzalanan Trianon Ant- laşması ıle ulusal sınırlar dışın- da bırakılan 4.5 milyon Macar. Ruslardan sonra bölgenin ikin- ci büyük azınlık grubunu oluş- turuyor. Macaristan'ın 1991 yılında Rusya ile imzaladığı azınlık haklan anlaşması. komşulann- da huzursuzluk yarattı. Eski Başbakan Jozsef Antall, Sırbis- tan'a bağlı Voyvodına'da yaşa- yan 300 bın Macar'ın bağımsız- İık isleğınc dcstek vererek bu korkulann temclsız olmadığını gösterdı. Voyvodina Macarla- nna karşı girişilecek herhangi bır "etnik temizlik" harekâtı ıse Macar hükümetini müdahale baskısı ile karşı karşıya bıraka- cak. Romanya'da yaşayan 1 mil- yon 600 bın Macar için aynı türde bir tehlike söz konusu de- ğil. Yine de eski komünistler- den oluşan hükümetin, iktida- nnı sağlamlaşürma amaayla milliyetçi duygularla oynadığı bır gerçek. Ayru şey Slovakya'- daki ekonomik açıdan başansız Yladimir Meciar hükümeü ıçın de söylenebihr. • Yafertta1 : İkinci Dünya Sa\aşı sırasmdaki Nazi kıyı- mında pek çok Yahudi'nın ya- şamını yitirmesi ya da Avrupa"- dan kaçmasına rağmen, Yahu- dıler birçok Doğu Avrupa ülke- sınde yaşamlarını sürdürüyor- lar. • ttiHİir: Soğuk Savaş yıl- lannda vatandaşlannı ülkesine getirtebılmek için ticaret ve yar- dım tavızleri veren Almanya, artık onlan uzakta tutmava ça- lışıyor. Doğu Avrupa'da top- lam 3.5 milyon etnik Alman'ın yaşadığı düşünüldüğünde bu politıka değişiklığini anlamak kolaylaşıyor. Bugün Polonya"- da 3ÖO-5OO bın, Çek Cumhuri- yeti ve Slovakya'da 53 bın, Ma- caristanda 220 bin Alman yaşı- yor. Almanya'da tehlıkeli bir şe- kilde tırmanmakta olan aşın sağcı akımlar, zaman zaman Helmut Kohl hükümetini de et- kıleyerek örneğın Polonya- Almanya sınınnın resmen onaylanması karannı geciktire- bilıyor. • RBtar.Avrupa'nın en yeni azınlığı ise SSCB'nin dağılma- sından sonra ortaya çıktı. SSCB'nin dağılmasının ardın- dan 26 milyon Rus. eski Sovyet cumhuriyetlerinde azınlık du- rumuna düştü Bunlardan Av- rupa'da bulunan 16 milyonu- nun yaklaşık 10 milyonu Uk- rayna'da yaşıyor. 10 milyon Rus'un Ukrayna yönetımi için ciddi bir sorun olduğu bildirili- yor. Ukrayna'dakı Ruslann çoğu ülkenin doğusundakı sa- Ukrayna'da Rus işçfleri. Ülkede 10 milyon Rus yaşıyor. nayi merkezleri Donetz ve Kar- kiv yörelerinde yaşıyor. Kırım'- da Ruslar nüfusun çoğunluğu- nu oluşturuyor.Moldova Cumhuriyeti'nde ise Rus azınlık, merkezi yönetime baş kaldırarak Trans-Dinyester Cumhuriyeti'ni kurdu. Asi cumhunyet. bölgedeki Rus or- dusu tarafindan destekleniyor. Rus azınlıklar Baltık cumhu- riyetlenndede yönetımleri ciddi biçımde kaygılandınyor. Es- tonya'nm başkenti Tallin'de nüfusun yüzde 6O'ı Estonyalı, yüzde 4O'ı da Ruslardan oluşu- yor. SSCB, Letonyayı 1940ta il- hak etmeden önce bu ülke nü- fusunun yüzde 40'ı Ruslardan oluşuyordu. Bu Ruslann to- runlan şımdi otomatik olarak Letonya vatandaşı sayılıyor. The Economist, Balkanlar- da ulusal sınırlann değışdnlme- si devam ettiği takdirde, bölge- nin kuzeyindeki hemen tüm ül- kelerin bırbirlerinden hak talep edebileceğini belirtiyor. Örne- ğin, Romanya, Polonya ve Ma- caristan Ukrayna'dan. Baltık ülkeleri Rusya'dan ya da Rus- ya Baltık cumhuriyetlerinden, Macaristan Romanya ve Sı- rbistan'dan... Özetle: dar milliyetçılik ve et- nik kavgalar tarihin çöp sepe- tinden tekrar çıkıyor. MISIR Nûf'.ıscii7danımı kaybettim. Hükumsüzdür. RAHARÖZEL Turistlere silahlı saldırı: 16yaralı Dtş Haberler Servisi - Mısır'da yaban- cılara yönelik saldınlar sürüyor. Başkent Kahire'dedün İslamcı militanlar olduğu sanılan silahlı kışiler, silah ve bomba ile düzenledikleri saldında 8 Avusturyalı turisti yaraladılar. Militanlann kendilerini kovalayanla- ra açüklan ateş sonucunda da 8 kişi ya- ralandı. Bombalı saldında yaralanan Avustur- yalı tunstlerin 3'ünün durumunun ağır olduğu bildirildi. Görgü tanıklannın bildirdiğine göre, dün sabah 4 milıtan bisikletlerle, içinde 16 Avusturyalı turisün bulunduğu oto- büse yaklaştılar. Otobüs, Kahire'nin en eski camisi olan Emr-Ibn- As'ın yakınla- nnda beklemekte idi. Otobüs kalkarken, ateş açan ve bomba atan militanlar, ka- çarken kendilerini kovalayan halka da ateş ettıler. Saldında, 8 Avusturyalı tu- nstle. 8 Mısırlı yaralandı. 7 yabancı öldfirülmüştıi Mısır'da radika! îslamcılann 1992'de Cumhurbaşkanı Hüsnii Mübarek yöne- timine savaş ilan etmelerinden bu yana düzenlenen saldırılarda 7 yabancı turist yaşamını yitirdi, çok sayıda turist de ya- ralandı. Ülkede yanlızca bu ay, 18 polıs, İslama militanlann saldınlannda yaşa- mını yitırdı. Hazıran ayından bu yana 29 militan idam edildi. Turizm, Mısır'ın en büyük döviz kay- nağını oluşturuyor. 1992 yılında ülkeyi 3 milyon turist zıyaret ederek. 3 milyar do- lar bırakmıştı. Ancak bu yıl, ülkeyi zıya- ret eden turist sayısı, saldınlar nedeni ile 1992'ye oranla yan yanya düştü. Gözlemciler, ekonomik durumun çok bozuk olduğu ülkede. tunzm gelirlerinin de düşmesının. sosyal huzursuzluğu büs- bütün arttıracağını belirtiyorlar. PEACE Çoğunlukla Hıristiyanlann yaşadığı Bethelavm'da 4 bin Filistinli ile 200 İsralli mum ışığında yürüdü. (REUTER) Banş Gücü'ne İsrailateşi:1 askeröldü Dış Haberler Servisi - İsrail askerlen- nin Güney Lübnan'da BM Banş Gücü askerlenne açtığı ateş sonucu bır asker öldü. bır asker de yaralandı Lübnandakı BM Banş Gücü (UNI- FIL) Sözcüsü Timur Göksel Reuter'e yaptığı açıklamada. İsrail askerlennin açtığı ateş sonucu ölen Banş Gücü as- kerinin Norveçli olduğunu söyledi. İsrail güvenlik kaynaklan da, İsrail askerlerinin. Güney Lübnan'da tek yanlı ilan edilen güvenlik bölgesının kuzeyinde "şüpheli" gördükleri kişilere ateş açtıklannı. bir kişımn öldüğünü, bır kişinin de yaralandığını bıldirdiler. İsrailli yetİcililer. Norveç'ten olay için özür dılendiğini ve olayın araştın- Iması için üst düzey bır yeıkılinın gö- rev lendinldiğını açıkladılar. Arafat-Mübarek görüşmesi Fllistin Kurtuluş Örgütü (FKÖ) li- deri Yaser Arafat. önceki sabah gittıği Kahire'de Mısır Cumhurbaşkanı Hüs- nü Mübarek ıle görüştü. Yaklaşık iki saat süren görüşmeyc ilişkın bır açıklama yapan Mısır Dışiş- leri Bakanı Amr Musa. ıkı lidenn. İsra- il-Filistm görüşmeleriyle ilgili gelişme- leri ele aldıklannı bıldirdi. Musa, Mü- barelc-Arafat görüşmesinde. İsrail ve Filistın heyetleri arasında Paris'teyapı- lan görüşmelerin sonuçlan ile dün Ka- hire'de başlayan ve iki gün sürecek gö- rüşmelenn hazırlıklannın değerlendi- rildığinı belırtti. İsrail ve Filıstin heyelleri arasmdakı görüşmelerde var olan engellerin sür- düğüne ışaret eden Musa. Kahire'de başlayan yeni tur görüşmelerde bu en- gelerin aşılmasını ve taraflar arasında bır anlaşmaya vanlmasını ümit ettıkle- rini söyledi. Musa. Mübarek'in Arafat'ın en kısa zamanda yeniden Kahire'ye gelmesinı istediğini de ıfade etti. Öte yandan, İsrail ve Filistinli heyet- ler, özerklik anlaşmasının uygulanması önündeki engelleri tartışmak üzere dün Mısır'ın başkenti Kahire'de yeniden bır araya geldiler. 10 bin Cezayirli tutuklu9 kamplarda PARİS (AA) - Cezayir'de 10 bin kişi- nin sorgusuz sualsız tutuklu bulundu- rulduğu bildirildi. Mçrkezi Pans'te bulunan Uluslara- rası İnsan Haklan Birlıklen Federas- yonu üyesi olan Cezayır İnsan Haklan Bırliğı Başkanı avukat Ali Yahya Ab- dennur, yıl sonu nedcniyle yayımladığı bildınde bu 10 bin tutuklunun Ceza- yir'in güneyindekı kamplarda son de- recc koiü koşullarda lutulduğunu vurguladı. Halen ülkede görev yapan Olağa- nustü Mahkemclerin. kişılcnn savun- ma hakkını güvence altına almaktan uzak olduğunu belirten Cezayır İnsan Haklan Birlıği. avukatların iddıaname dosyalanna erişmekte çok geç kaldığı- nı. işkence şıkayetlerinin ise dikkate bi- lc alınmadığmı belırtti. 26infaz Bu mahkemelenn yüzlerce ölüm ce- zası verdiğıni ve bunlann 26"sının şım- didcn ınfaz cdildığinı belirten birlik. binnci insan hakkı olan "yaşam hakkı'- 'nın uerLk resmı makamlarca gerekse islamcı gruplarca hiçe sayıldığını rapo- runda belirtiyor. Birlik, 3 bin kişinin yaşama hakîan- nın katledilerek ">akitsiz biçimde" elle- nnden alındığını ve son zamanlarda bunlara yabancılann da dahil edildiği- ni ifade ederek. İslamcı gruplarla devlet güçlennın "yasadışr davranışlannın arasında bu açıdan bır fark olmadığını savundu. Diyalog ve uiusal banş yandaşlan- nın Cezayir'de seslennı duyurma za- manının geldiğini belirten İnsan Hak- lan Bırliğı Yönetım Kurulu Başkanı Abdcnnur, halkı iç savaş tuzağına düş- memeye davet etti. Yüzlerce kişi öldü Cezayir'de hükümetin. 1992 yılında İslami Selamet Partisi'nin kazanacağı kesın olan genel seçimlerin ıkınci turu- nu iptal etmesi üzerine başlayan çatış- malarda şımdiye dek y üzlerce kişi yaşa- mını yilırdi. İslamcı militanlar son zamanlarda saldınlannı özellikle ay- dınlara ve yabancılara yöneltıyorlar Ülkedeki yabanalann çoğu Cezayir'i terketti. DIŞ BASIN INDEPENDENT Şevardnadze güç durumda Gürcistan'da bakanlar arasmdakı kavgalar. gızli istıhbarat servisinin bombalanmasına kadargittı. Güvenlikten sorumlu bakan ile Savunma Bakanı arasmdakı yumruklu kavgaya. Devlet Başkanı bızzat müdahale etmek zorunda kaldı. İki bakan arasındaki anlaşmazhk. Devlet Başkanı Şoardnadze'yı güç durumda bıraktı. Abhazya'daki isyan veeskı Devlet Başkanı Gamsahurdia'nın isyanı ıle sarsılan Şevardnadze'nîn durumu hayli kritik. İki bakan arasındaki anlaşmazhk ise, karşılıklı yolsuzluk iddialanndan ve iki bakanlığınyetkive sorumluluklanna ilişkin tartışmadan kaynaklanıyor. Şev ardnadze, durumu denetım altına alabilmek amaayla ıki bakanlığı da kınayan birbıldın yayımladı ve "Savunma Bakanlığı ile Devlet Güvenlik İdaresi arasında en ufak bir çattşma belirtisi dahi halkta öfke ) aratmaktadır" dedi. Son gehşmeler. parçalanmanın eşiğindeki Gürcistan'ı derleyip toplamaya çalışan Şevardnadze açısından cıddı bir gerileme sayılıy or. Şevardnadze. Savunma Bakanı KarakaşvüTy i geçen temmuz ayında atamış ve ülkedeki feodal beylıklerile milis lıderlen arasındaki iktidar kavgalanm gidemıeyi düşünmüştü Ancak atanması. Gürcıstan'ın askeri durumunu iyileştirmiş değil. Atanması ardından. Abhazya'daki utanç verici yenilgi eeldi. (27 Araîık) Le Monde lHumanite Mao 100 yaşında MaoZedung'un lOO.doğum yildönümü, Pekin'dekı halk salonunda bır araya gelmiş yaklaşık lObindavetliıle kurtancının doğduğu köy olan Shaoshan'daki bir törenle kutlandı. Resmi nutuklarda ve başında. Çın devrimınin sürekliliğj üzerinde duruldu. Aynca Maoculuğun olumsuz yönlennden. yani 6O'lı yıllardabaşlayıp 1976'ya kadar sürmüş, büyük bir ekonomik gerilemeye ve milyonlarca kişinin ölümüne neden olmuş Kültür Devrimi'nin unsurlanndan ay nlma isteği de dile getirildi. Aydınlann gazetesi Guangming Daily. bunu şöyle açıklıy or- "Yoldaş Mao'yu anmanın en ivi yolu, Deng Şiaoping'in, Çin sos) alizmine dayanan kuramını, y ani açılma ve "sosyalist piyasa'nın kuruluşunu özetıle uygulama>a koymaktır." Pekin'deki resmı kutlamaya katılmamış olan Deng Şiaoping. pazar günü Halk Gazetesi'nde yayımlanan bir makalesındeşunlan yazdı: 'Birçok şe> için, Mao Zedung'un önerip de > apmadıklannı > apıyoruz: hatalı bir şekilde, karşı çıktığı şey leri y apıy oruz ve kendisinin kötü bir şekilde vaptıklannı düzgün bir şekilde y apıyoruz.' Bu makaleyı yorumlayan AFPajansı muhabin, Deng Şıaopıng'in şimdıye değın Mao'yu bu kadar açık bir şekilde eleştirmediği kanısında. (27 aralık)