Katalog

SAYFA CUMHURIYET 24 ARALIK1993 CUMA GENÇLIK • EGITIM Atatürkçü düşünce dışlanıyorKaradeniz Teknik Üıtiverstesi'nde milliyetçi-muhafazakar eğüimli kadrolaşma ve YÖK sonrası ortaya çıkan sorunlar öğrenciler üe öğretim görevlileri arasında tepkilere neden oluyor AHMETŞEFTK TRABZON - Son yıllarda sayılan gıderek artan unıversıteler ıçınde ozel bır yen olan Ka- radeniz Teknik Ünıveratesı (KTÜ)'nde ıkı yıldır surcgelen tarüşmalar artık unıversıtenın sınırlannı aşmış durumda Bolgedekı her ke- sım, unıversıtedekı gehşmelen kendı açısından ızlıyor Hatta bır bıçımde bu gelışmelerde rol alma çabasıiçıne gınyor Bu tartışmalann kuş- kusuz en onde gelenı "milliyetçi-nıuhafazakar kadrolaşma" ıddıalan 198O'lı yıllara buyuk sorunlar ıçınde gıren KTÜ, kısa surede hızla kendını toparladı ve ulkemızın en onemlı yuksek oğrenım kurum- lanndan bın halıne geldı 12 Evlul ve YÖK sıstemırun olumsuz etkılen her ünıversıtede ol- duğu gıbı burada da goruldu Ancak KTL'- nün bu gelışmeler ıçınde çok önemlı bır ozellığı \ardı KTÜ bolgesel bır ûnıversıte ıdı Gelış- meye açıkü Bu yuzden YOK un goturduklen kadar geurdıklen de gozardı edılemezdı KTÜ'nün bütçesi 1.2 trilyon lira Kısa sürede ûnıversıte buyudü Öğretim kadrosunu genışlettı Bugun KTU, Doğu Karadeniz Bölgesfnde altı ıle hızmet venyor 13 fakultesı, 3 ensütusü. lömeslekyüksekoku- lu, rektörlüğe bağh 5 bolum. 8 uygulama ve araştırma merkezı ve 400 yataklı Farabı Has- tanesı ıle de\ bır kuruluş halıne gelmış durum- da 1994 butçesı 1 2 tnlvon lıra Bugüne kadar 34 bın mezun veren ünıversıtede, 21 bın 73 oğ- rencı oğrenım göruyor KTU'de 90 eğmm- oğretım bınmınde 8 profesor, 84 doçent. 137 vardımcı doçent. 310 oğreüm üyesı, 168 oğre- um gorevhsı. 491 araştırma görevlısı. 31 uz- man 68okutman\ebın500personelçalışıyor Ûnıversıte, bu rakamsal boyutlan ıle bolgenın ve Trabzon'un tıcan yaşamına da buyuk katkılarda bulunuvor Kl U'dekı tarüşmalar oldukça eskılere da- >anıyor Ancak bız. son günlenn tartışmalan- ndan söz edeceğız YÖK eskı Başkaru Prof Dr thsan Doğra- macı'ya yakınlığı ıle lanınan eskı rektör Prof Dr Keraal Güröz'un TÜBITAK Başkanlığf- na getınlmesı>le boşalan rektorlük koltuğuna Prof Dr Aydın Dumanoğlu oturtuldu Daha sonra yapılan seçımlerde de Dumanoğlu ılk uç arasma gırdı ve rektorluğu devam ettı Güruz'un KTL"den gondenlmesınde mıllı- yetçı-muhafazakar kesımın oldukça etkılı ol- duğu bıhnıyor Sağa-sola pek pnm verme>en Gurüz. ozelhkle İslamı kesımdekı oğretım uye- lenyle pek anlaşamıvordu Dolayısı\Ia her za- man çeşıüı tartışmalara sahne olan KTU, Du- manoğlu'nun rektörlüğe gelmesıyle çalka- landı Dumanoğlu donemıne yönelık özellıkle sol çev relerden gelcn eleştınler şo> le "Lniversıte bılımsel çalışma vapan ycr ol- maktan çıktı. Buyuk çaplı bır İslamı ve milliyet- çi kadrolaşma var. Öğretim uyelerinin çaltşmaları kısrtlanıyor. Bilimsel çalışma v apılacak ortamlar giderek kö- tüleşiyor. öğrenciler arasında avnm yapılıvor. Kısaca KTL 'de çağdaş. demokrat \taturkçu üniversite vok edılıvor Daha çok sol kesimin sözculüğunu vaptığı bu ıddıalar. tarafsız. hatta bazı sağ kesımler tarafından da değışik açılar- dan kabul gormor. Özellıkle kadrolaşma konusunda getirilen eleştınler, \vdın Dumanoğlu'nun rektor ol- masından sonra >ardımcıları. daha çok da de- kan >e bölunı başkanları du/eyınde yaptığı deği- şiklıklerden kaynaklanıyor. Bırçok fakulte ve bolumun başına, geçmışi ile belirli siyasi yapı- lanmalann ıçınde olmuş ve bu kimlıği ile tanınan kışıler getnilmış. Hatta bu oğretım üyelerı, bo- lûm başkanlarvve dekanlar, rahatlıkla belirli si- yasi parti ya da grup toplantılarına katılabili- yorlar." RektorProf Dr AydınDumanoğlu.kadrola- maıddıalannıkabuletmıyor Kendısıne,"Yöne- tıci olmak belirli sıyasal kimliği olan insanlara has bir >etenek mıdir?" şeklınde yöneltılen so- rulan da "Burada benim rektor olarak takdir yetkim var. Uyumlu bir yönetim olabilmesi için ben takdir yetkimi kullanıyonım" karşılığını ve- nyor Sıvası bır seçım olmadığmı vurguluyor Ancak kadrolaşma olayı rektorun takdm ıle bıtmıyor Öğretim ûyesi göçû de sonın Iddıalar daha alt kadrolar ıçın de geçerlı Rektor, yardımalannı ve dekanlan, dekanlar yardımcılannı ve bölum başkanlannı, bölüm başkanlan, yardımalannı ve ıdan kadrolan şeklınde zıncırleme gıdıyor Belkı herkes kendı takdir yetkısı ıçınde kalıyor Ancak sonuçta burokrasıde stk rastlanan ve her dönemde tartışma konusu olmaya devam eden yapılan- ma ortaya çıkabılıyor Lnıversıte yönetımıne yonehk dığer eleştın- lenn başında öğretim üyesı göçu gelı>or Bır kısım öğretim üyesı. ünıversıtede çalışma şart- lanrun artık kalmadığı bu yuzden unıversıte- den öğretim uyelennın gıtme>e başladığını one süru>orlar Rektor Dumanoğiu'nun bu ıddıa- lara karşıhğı ıse ha>h ılgınç "Onlann sayısı fazla değil. Bunlar hep bahane. Kimisiran yapa- cak bır şevi kalmamış. kimisi oğlunu. kızmı bu- yük şehırde okutacak... L niversıtemize birçok yeni öğretim üyesi ve görevüsi aJıyoruz." Sınırlannın yıkılmasıyla. Trabzon ekono- mık anlamda on plana çıkarken, KTÜ de eğı- tım kurumu olarak kendını gosterdı Turk cumhunyetlennden bırçok ünıversıteyle ışbır- lığıne gıdılıyor Yanı KTÜ valnızca Karade- niz ın değıl, Kafkaslann. Türk dunyasının ünı- versıtesı olmaya çalışıyor Ancak burada da belirli ıdeolojık seçım ve yapılaşmalann rol oy- nadıği soylenıyor Bu arada son dönemlerde sağ kesım ıçınde de önemlı bıraynlığın yaşandığı vurgulanıyor I Amaçokulagirmek, sohbet bahane ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - Radyodan yayılan mce saz. genış salondakılere ıç huzurluğu venvor Gençler. karşılannda oturan arkadaşlanna doğru kalemknnı uzatıp, onlenndekı resımkağıtlannadokunuvenyorlar İnce çızgıler, önce kahnlaşi) or, ardından ınsan yüzu çıkıvenyor Ataturk Kültur Merkea'ndekı kurslar, özellıkle ünıversıtelenn guzel sanatlarla ılgılı bolumlenne gırmek ısteyen gençlenn ılgısını çekıvor Heykel, seramık resımve tezhıpkurslanbunlar Kursoğretmenlen "Gecenjıl kurslarımı/a katılan 30öğrenciden 29'u ıstedikien bbiümlere gırdiler"dıvorlar Salonun dığer kenanndakı masada, hanımlar, çay-kahve ıçıp, sohbetederek, resımçalışması yapıyorlar Kurslar. > alnızca gençlere yönelık değıl. ancak çoğunluk gençlerde Kurslar. sekızay suruyor Seramık kursu ıçın ayda 250 bın. dığerlen ıçın de 150 bın lıra odenıyor Resım kurslanna pazar dışında altı gun, seramığe cuma-cumartesı. heykele perşembe-pazar, tezhıp kurslanna da cumartesı-pazar gunlensaat 10 00-16 00ardsındakdtılmakolası Kurslara kay:t olmak ıçın Atatürk Kültur MerkezTne başvurmak yeterlı Kursakatılanlar boya fırça. sır, kağıt.çamurgıbı gereksınımlennı kendılen sağlıyorlar Burada. yenı arkadaşlıklarkuruluyor sergılerbırlıktegezılıvor slavt gostenlendüzenlenı>or AKM \etkıblen."Kurslanmıza katılanlann. ozgun \ apıtlar orta\ a kovmalannı. özgûr, uretken bırej ler olmalarını amaçlıyoruz" dı\e konuşuyorlar Bırdeekleme Kurslara katılanlann, ışyaparken. hafıfhafıf ıslık da çalabılmelen serbest • Babasryia birtikte valffiğe gelen İpek Taşkaya, okuMaki dayak ofaytanna son verflmesi için yardım istedi. (NECATI AY GIN) Dayak atan öğretmeni valiye şikayetetti İZMİR (Cumhuriyet Ege Bürosu)- fzmır ın Mersmlı semtındekı Uzun Hasan İlkokulu'nun ıkıncı sınıf öğrenası tpek Taşkaya, derste arkadaşlan) la konuştuğu gerekçesıyle kendısını ve altı arkadaşını doven oğretmenı Nalan Gülşen'ı Izmır Vahsı Kutlu Aktaş a şıkayet ettı İpek Taşkaya'yı dınleyen Valı Aktaş, öğretmen hakkında soruşturma açılması ıçın İzmır Mılb Eğıtım Mudurlüğu'ne emırverdı Babası Abdurrahman TaşkajaıleValı Kutlu Aktaş ın düzenledığı "HalkGüniTne katılan ipek Taşkaya (8), "Sınıf oğrefmenimiz voktu. Ben arkadaşundan silgi isledim. Smıfnöbetçisi arkadaşun konuştuğum arkadaşımla benim ısmimi yazıp oğretmene verdı. Oğretmenım beıumle birlikte konuşan altı arkadaşımı tahtava kaldırdı \e avucumuza sopa ile vurdu. Öğretmenımızın bızi teşhir edercesine dövmesine çok uzüldük"dedı İpek Taşkaya'nın babası Abdurrahman Taşka> a da Izmır Mılb Eğıüm Mudurluğu neşıka>et dılekçesı verdığını soyledı Valı Aktaş, ipek ıle babasını dınledıkten sonra, halk günune katılan Izmır Mıllı Eğıtım Mudurluğu -/lkokul ıkıncı sınıf öğrenası İpek Taşkaya, 'Arkadaşımdan şılgı ıstedım Öğretmemm benımle birlikte konuşan altı arkadaşımı tahtaya kaldırdı ve avucumuza sopa ıle vurdu* vetkıhlenne olayın araştınlması ve öğretmen hakkında soruşturma açılması ıçın emır verdı Bu arada Valı Aktaş, ipek e oğretmenım sevıpsevmedığınısordu ipek Taşkava bu soruya "Öğretmenimi seviyorum ama bize dayak atmasın, bızi sevsin'" yanıtını verdı Da> ağın suç. dayak atanın da suçlu olduğunu söyleyen baba Abdurrahman Taşkaya, olay aydınlanıncaya dek kızmı okula gondermeyeceğ- ınıbelırterek "Öğretmenin, sopa ıle sekız yaşındaki çocukları dovmesi sadistliktir. Okul yönetimi, öğretmeni koruyor. Olayın peşini bırakmayacağı- m. Izmır Milli Eğjtim Mudurluğıi'ud- en sonra Bornova İlçe Milli Eğitim Mudurlüğu'ne de olayı bildireceğım "dedı Lzun Hasan İlkokulu Muduru Kurban Kandemir ıse goreve >enı atandığını ve da\ ak olayınm gerçekdışı olduğunu so\ leyerek şoy le konuştu "Öğretmen okulumuzun seçkın oğretmenlerinden biri, öğrenciler bu öğretmeni severier. ipek Taşkaya'nın babası, yaptığı baş>uruda kızının oğretmenı tarafından dovülduğunu ıddia etti. Ben olayı soruşturdum. ancak kimse doğrulamadı." • SINAVAI DOĞRU • Fı F i R F4 Fs Kuvveöennın etkısındefcı P csmı + x yonunde hareket edıyor R kuvveb Şekıl II dekı vektorlerden hangısıdır^ A) I B) II C) III D) IV E) V • T * > FENBİLfMLERl-1 /F, F«\ * L L s /Fs V <2U A B • C Eşkenar uçgenlerın uzerıryJekı eşrt buyükluk lerde verılen kuvvetlenn bıleskelerı f r E 5 5 ç ; i f r r 2P P veP yuklerı sefcıkJekı gıbı asılmıstr Ip- lerdekı Tı T2 Ta gerılmelennın buyukluklen nasılsıralanır? A) Tı > T2 > Ta B) Tı = Tı > Tı C) T =T2 = Ts D) Ta > T2 > Tt Şeluldevenlen K* U M Nveldörlerı ıçın yazı- lan 1 % L ıı-lT+22 L r frE5+5 tç?;fr+?r R?=Fr+F8 +F9 oldu3undagöreRı Fbve Fbbuyukluklenrıasılsjralanır'? A)Rı=Rı=R3 B)Rı>Rj>ftj C) Rî > Rı > Rs D) Rj > Rj > Rı R3 >Rı eşrtlıklerden hangıten doğnxlur7 A)Yalnızl B)Yalnızll C l D)lvelll E)l llvelll / F*2*FÎ Ft+ I 1 N 14) I Genleşme II OzkuBe III Çozunurtuk IV Yanıcılık COsveCjHsgazlannıayirtetmedeyukandakı ozellıklerden hangılen kullanılabılır7 (C= 12) AJIvell B) llvelll C) llvelV D) lllvelV E) II HlvelV 15) Aşağıdakılerden hangtsı an maddeye omek olarak vonlebılır^ A)Hava B)Petrol CJuzlusu D)Şeker E) Kolonya 1*) Bır X sıvtsıntn stcaklık-zaman grafığı aşagıda- kıgıbıdır S»caklık ( C ) Şakl-1 ŞoM-2 Tt F? F? KuyvBllen arasında yapılan T f + Fa veFa + F3 toplamlan ıle Fı kuvvetiŞekH 1 de verılmıştır Buna »>re Şekıl I! de yeralan vektorlerden hangısı Fı kuvvetını gosterır' A ) I C ) I I D)IVE)V F4.3N AynıdıalemuzenndekıFÎ F? F^FTkuvvet- tennmbıleskesıkaçN dur^(Sin30 Cos60= 05) |Cos30=Sın60 ) A) 5 Bj/lÖ' C)10 0)12 E>6T FJ ,F4 O noMasmdan geçen duşey eksen etrafında dânebaen tevhaya etkıyer kuvvetlenn mo- mentlerinin buyukluklen arasında hangı ılışkı I C ' / O i E) Mi >M4>Ms>M2 Ş _ ^ d _ e vektoıienyleeldee- diien d - a ~ c + e + b degenndekı vek- torun eşıtı hangrsıdır' AI* 8)rci2rr Fı ty 1 / : \ t1 F3 Şakil 1 i—ı II • \ 1 \ 7 / 1 Şaki-2 Aynı duzlemdekı Fı F2 Fakuvvetlenranetkı- dığıcısımdengededır B x < v e c < + B <90° II ?T= TT+ F? III FT+F7=-FT eşrtlıklerden hangısı dogrudur? AJYalnızl BjYalnızll CJIvell D)IIvelll E)Ivelll Şskıl-2 Pyuklu (sekıl 1) ve (şekıl II) dekı gıbı dengelen- mtşlır Tı T2 Fı ve F2 kuvvetlerının buyuKlukle- n arasında hangı sıralama dogrudur? A) T > T2 > F > F2 B) F > F2 > T > T2 C) Tı > T2 > F2 > Fı D) T > F > F j > T i E) T > F2 - F2 > T2 11) X YveZmaddelerınden I X ve Y nın kaynama suresınce sıcaklıklar sabıttır II XveZdahabasıtmaddelereaynşatıılmek tedır III Her uçu de homçjendır Bu maddeler aşağıdakılerden hangılen olabt- hr' A)Element Bılesık Çozettı BJÇozettı Kanşım Bılesık C) Bılesık Element Çozeltı O)Bıteştk Çozeltı Karısım E) Kanşım Bılesık Element 12) Madde Erımesıcaklıgı Kutle Hacım fci JaL -1CD- K 30 10 5 L 80 20 10 M 30 10 4 Yukanda verılen bılgılere gore hangı yargı doğrudur 1 A) K ve M aynımaddedır B) Her uçu de farklı maddededır C) Her jçu de ayra maddedır D) K ve L aynı maddedır E) L ve M aynı maddedır 13) Madde Erımesıcaklıgı Kaynamasıcaklığı Zaman X maddesı ıçın, I Bıleşıktır II Elementbr II Homojendır IV An maddedır yargılanndan hangılen kesınlıkle doğrvıdur^ A)lvell B) llvelll C) I llvelll D) I llvelV E) lllvelV 17) Aynı koşullardakı ıkı aynı an madde omeğı 1- çın aşağıdakı verılerden hangılen farklı olabı- hr7 I Kaynama noktası II Kutle II Hacım IV Yoğunluk V Isınmaısısı A) llvelll B)lvelV C) lllveV O) I llvelll E) II lllveV 19) Aynı ortamda bulunan saf sa ve şefcerfı su ıçın asağıdakı yargılardan hangısı dogrudur^ A) Kaynamaya başlama sıcaklıklan aynıdır B) Kaynama suresınce buhar basınçlan eşrt- tır C) Donmaya başlama sıcaklan aynıdır D) Kaynama suresınce sıcaklıklan sabıttır E) Donmasuresınce sıcaklan sabıttır 20) Madde Enrne sreakhğ. Kaynama sıcaklığı «n (CT X 20 180 Y -20 90 Z -80 10 Yukandakı maddetenn sıcaklıklan -5 C den 40 C ye çıkanldığında hangılennde hal degışımı gorulur' A)YalnızX B)YalncY C) YalnızZ D)XveY E) X,Yw»Z BİYOLOJİ Konu: BiHmMl Y M a m - meBağınfea 21) I Kesın ıspatlanmış hıpotezlerdır II Bılımsel problemle ılgılı gerçeklen açıklar lar III Çûrutulmelen otanaksızdır IV Bırçok deneyledoğrulanmıstır Yukandakılerden hangılen bır teorının özel- lıklennden sayıtamaz? A) Wl B) IHII C) IIHV D) Hll E) IMV 22) I Tahmın II Kontrollu deney IIIHıpotez IV Ven Brfımsel bır çaJışmada ızlenecek yolda. yuka- ndakılenn doğru sıralanışı hangı seçenekte venlmtştır7 A) I-IWIHV B) IV-lll-t-ll C) IV-MMII D) H-MIHV E) IV-IWIH D) llık sut + sekere bırakılan bıra mayası hızla çogalır E) Canlılık olaylan ısı degışımlerınden etkıle- 25) Bırcanlınınbellıblrtureaıtolabılmesııçın sa hıp olması gereken ozellık asağıdakılenn hangısınde doğru verılmıştır^ A) Yasam suresının benzerlıgı B) Buyumehızınınbenzerlıâı C) Beslenme şeklı D) Eşleşhgınde verımlı soylar meydana get rebtlmesı E) Bazı hastalıklara bağışık olması 26) Canlı 1 Sünger ZBrtteri 3AJg 4. Mantar Atem aBüu b Hayvan c Monera d.ProilHto Yukandakı şemada verılen canlılann aıt ol- dukları sınıflandırma b nmler ıle dogru eşle- nışı asağıdakılenn hangısınde verılmıştır' A) 1-b B) 1-a C) 1-b D) 1-d E) 1-b 2-c 2-b 2-d 2-c 2-d M J<: 3-a 3-a ÎKJ 4-d 4-d 4-c 4-d 4-d 27) X1 23) canlı sayısı -4- 2») -10 15 25 -40 60 110 150 20 Yukandakı tabloya gore X Y ve Z maddele- rınden hangılen L nın gaz oldugu bır sıcaklık- ta katı halde bulunabılır-? A)YalnızX B)YalnızY C) YalnızZ D)XveY E)YveZ Yukanda verılen hal degışım grafiklerı asağı- dakı maddeierden hangılenneaıtotablfır? A) Tuzlu su An su Kat bakır BJAIkollusu Ansu Kad bakır C)Ansu Tjzlusu Alkollusu D) Katı Bakır Alkollusu Tuzlu su E) Tuzlu su Alkollusu Katı bakır LhlVERSITEltEHAZlRLIKsorukırı FalmaŞahin me^gudumundehaDenı; Selda Ttm/u Güler Oztan Huseun 4ra\ıadaıt oluşan \aun kurulu sorumluluğunda uzmanöğrelmenkrkadrosutarafındanhazırlanrmştır 1 2 3 4 Bır ormanda. geyık populasyonunun doğal koşullardakı devrı grafikte verılmıştır Aşağıdakılerden hangısı Maltnus hıpotezıne gore belırtılen devnn belırtenmesırıde etkılı olandışfaktoıierdensayıianMZ? A) Besınkaynaklan B) Hastalık C) Üremenın belirli zamanlardaontenmesı D) Populasyon bıreylen arasında kavga E) Av-avct ılıskısı 24) Aşağıdakılerden dördu doğruluğu kolaylıkla deneflenebilenbirorgozlem b(r tanesı ıse bu gozlemlere dayanılarak ulasılabılecek bır so- nuç nıtelığındedır? Bu sonuç hangısKtır^ A) Bıtkıteryazaylannda hızla buyurler B) Yogurtolusumu ılık ortamda gerçekleşır C) Duşuk ısı besınlenn bozulmasını geçikHnr 30) Tur-cıns-Aıle-Takım-Sınıf-Şube-Alem X2 Sınıfiandırma bınmlerının dogru sjrafınışı yu- kanda verılmıştır X1 ve X2 yonlerııle ılgılı olarak aşağıdakıler- den hangısı soylenemez'' A) X1 yonunde canlı sayısında artıs gorulur B) X2yonunde proteın benzerlıgı artar C) X1 yonunde canlı çeşıtlılığı artar D) X2 yonunde canJılar arasında anatomık benzertık artar E) X2 yonunde embnyonık benzeriıkler aza- lır 1 I Insectrvof bıtkıler II Lıken III Azotbakterılen yukarıdakılerden hangısı veya hangılen ınor- ganık maddeyı oksıtleyerek açıgaçıkan kım- yasal enenı ıle kendı besınını yapabılır"? AJYalnızl B) Yalnızll C)Yalrazlll D) Ivell E) llvelll 1 I Oksıjen uretebılmelerı II Klorofil taşımalan III Kendı besınlennısentezleyebılmelen Yukandakılerden hangılerı kemosentetık bak- terıler ıle lotosentetık bakterılenn ve mavı- yeşıl alglerın ortak ozellıklerıdır A)Yalrazlll B)Yalnull OYalmzl D) Iveill E) Ivell » Aşağıdakılerden hangısı parazrt yasam orne- gıdeğıldır? A) Hayvanlann kanını emen keneler B) Sınır hucrelennde çogalan çocuk fetcı vı- ruslerı C) Ökse otu bıtkısının başka bıtkının suyunu alması D) Plazmodıumun ınsan alyuvarında uremesı E) Insar bağırsağında yaşayan ve K vrtamını sentezleyen baktenler Yanıllar 15 sa\fada