Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
SAYFA CUMHURİYET 26KASIM1993CUMA
14 HABERLERIN DEVAMI
NOTLAR / MUSTAFA BALBAY
Hamidiye alaylarından
aşiretzirvesine
ANKARA - Başkentte herkes
birbirine soruyor:
-Aşiret reisİerinin Ankara'da
toplu halde ne işi var?
-Deviet böigenin güvenliğini
aşiretlere mi bırakıyor?
Güneydoğu"daki "deviet
yanlısı" aşiretlerden 30'unun
temsilcisi 18 kasımda özel bir
uçakla Ankara'ya geldiler. Po-
lisevi'ne yerleştiler. İçişleri Ba-
kanı Nahit Menteşe. Jandarma
Genel Komutanı Orgeneral
Aydın İlter. Emniyet Genel
Müdürü Mehmet Ağar'ın katıl-
dığı bir dizi toplantıda PKK'ya
karşı düzenlenecek operasyon-
lar konusunda bilgilendiler.
Kendi sorunlannı aktardılar.
İsteRIerde bulundular. Bu aşi-
retlerin hemen tümü koruculu-
ğu benimsemiş durumda.
İşte isteklerinden bazılan:
-PKK'nın silahlan bizimki-
lerden daha üstün. Bize de ağır
silahlar verin.
- Baa korucular PKK bas-
kınlan nedeniyle daha büyük
yerleşim yerlerine göçtüler. On-
lann masraflannı verin.
- Korucu maaşlannı arttınn.
, - Koruculuğun "geçici"sta-
jtüsünü kaldınn kalıcı olsun.
Bazı sosyal haklar da verin.
-11 bin 900 kişilik yeni koru-
culuk kadrosunu bir an önce
dağıtın.
Bu istekler İçişleri Bakan-
lığı'nca. genel olarak olumlu
bulundu. Hükümet durumu
değerlendirecek.
Sözlükte aşiret kelimesinin
karşılığı şöyle:
"Aynı asıidan gelen, birlikte
yaşayan. gerekirse birlikte ko-
nup göçen insan topluluğu."
Yani kan bağına dayalı, feo-
dal sistemden kalan bir yaşam
biçimi.
Doğu ve Güneydoğu'daki
aşiretler Türkiye Cumhuriyeti'-
nin ilanından sonra idan yapı-
nın dışında kaldılar. ama eko-
nomik yapı tümüyle aşiret reis-
ierince biçimlendi. Toprak bu
reislerin elinde. Birkaç kez de-
nenen toprak reformu ne yazık
ki gerçekleştirilemedi. Bunda.
aşiretlerin. toprak ağalannın
Meclis'teki temsilcilerinin de et-
kisi oldu.
. ANAP hükümetinin 1986'da
getirdiği koruculukla aşiretler
devletin gûvenlik sisteminde de
resmen devreye girmiş oldular.
Şimdi böigenin birbakıma'tem-
sllcileri" olarak başkente geli-
yorlar, en yüksek düzeyde ziya-
retlerde bulunuyorlar. baş-
bakanlık. cumhurbaşkanlığı
katında kabul görüyorlar.
DSP lideri Bülent Ecevitin
Güneydoğu konusu gündeme
geldiğinde sürekli vurguladığı
bir konu var:
- Asıl sorun feodal sistemden
kaynaklanmaktadır. Bu siste-
min kalıntılan temızlenmeden
sorun çözümlenemez.
Ecevit'e dün aşiret reisİerinin
başkent ziyaretini sorduk. "Ola-
cak şe\ degil" deyip devam etti:
"Devleti aşiretlere teslim edi-
yorlar. Asıl huzursuzluk nedeni
olan bir sistem dev letçe destekle-
niyor. lzlenen politikalar detleti
aşiretlere muhtaç bale getirmiş-
tir. Ben Güneydoğu'ya gittiğim-
de, oradaki gençler en çok bu ki-
şilerden yakınmıştı."
Meclis'teki milletvekillen de
kaygılı. ANAP Van MiIIetveki-
li Şerif Bedirhanoğlu aşiret reis-
İerinin hemen tümünü tanıyor.
Bedirhanoğlu, "Deviet eskiden
de aşiret reisleriyle görüşürdü.
ama hepsini Ankara'ya çağırıp
toplantı yapmamtştı. BunlarOs-
manlı politikaları. Bu yolla çö-
züm bulunsa bile geçici olur" di-
yor. Bedirhanoğlu, Doğu ve
Güneydoğulu milletvekilleriyle
önümüzdeki günlerde bir top-
lantı daha yapmayı planladık-
lannı söyledi. Bu kez sadece
grubu bulunan değil, tüm parti-
leri çağırmayı planlıyorlar.
Yani DEFlilerde MHFlilerde
çağnlacak ve herkes "ortak çö-
zümii" konuşacak. Bakalım
gerçekleştirilebilecek mi?
Bir milletvekili de silahlann
kime karşı, nasıl kullanılaca-
ğından kuşkulu olduğunu belir-
tip ekledi:
"Bu aşiretlerin pek çoğu birbi-
riyle kavgalı. Biri diğerinin kö-
peğini öldürse ardından 50 kişi
öldürülüyor."
Emniyet Genel Müdürü
Mehmet Ağar ise aşiret reisle-
riyle yaptıklan görüşmenin ka-
muoyuna yansıyış biçiminden
rahatsız. Bize şu bilgileri verdi:
"TRT aşiret reisleriyle çekim
yapmak istemiş. Ankara'ya ça-
ğırmış. Biz de görüştük. Olayı
şaşkın bir hale getirdiler. Bu ki-
şiler zaten korucu. İstedikleri sa-
dece silah değil ki. Diğer sorun-
lar var. Yol v ar, su var. Ankara'-
ya gelmeleri fiilen devletin yanı-
nda olduklannı gösteriyor. Dev-
let vatandaşıyla görüşemez mi?
PKK'nın kabul edemediği bu za-
ten. PKK *vatandaş bizün
y anımı/da' diyor. Ama halk ter-
sine, devletin y anında yer alıyor.
Koruculuk sistemi yasada. Bu
çok eski bir yasaydı. Gûvenlik
güçlerinin coğrafı. fiziki neden-
lerle ulaşamadığı yerlerde yöre
halkından faydalamlır."
Hukukçufar ise Ağar gibi dü-
şünmüyorlar. "Birbirine kan
bağıyla bağlı bir gnıbun böylesi-
ne silahlandırılması, bu gnıba
düşman kişileri de karşı kampa
itecektir. Bu anayasamıza, yurt-
taşlık ilkelerine, hukuk devleti
sistemine aykırıdır" diyorlar.
Uzun sözün kısası, aşiret reis-
leri Ankara'ya geldiler, brifıng
aldılar, brifıng verdiler. Televiz-
yona çıkıp görüşlerini anlattı-
lar. En yüksek düzeyde kabul
gördüler. isteklerini iletip dün-
den itibaren memleketlerine
dönmeye başladılar.
Gerçi amaç, biçim aynı değil;
ama Osmanlı Sultanı tkinci Ab-
dülhamit'in bölgedeki aşiretler-
le ilgili bir uygulamasını kısaca
anımsatalım:
1905 yılında padişah yanlısı
aşiretlerin temsilcileri İstan-
bul'a çağnldı. Padişah katında
yüksek kabul gördüler Bölge-
deki deviet aleyhtan hareketle-
re karşı aşiretlerden alayiar
oluşturulması kararlaştınldı.
Bunlara Abdülhamit'in adın-
dan esinlenerek Hamidiye alay-
lan dendi. Aşiret temsilcilerine
silah. para dağıtıldı. Temsilciler
rütbe de istediler. O da verildi.
Sonra bölgedeki aşiretler birbi-
nne girdi. Bu aşiret reisİerinin
çoğu bölgelerinde, "deviet bi-
ziz" demeye başladı. Keyfı uy-
gulamalann ardı arkası kesil-
medi...
Aslretliderlerl:
Korucular sigortalaımn,
maaşlan arttirüsın
KEMALVüRTERİ
ANKARA - Cumhurbaşka-
nı Süieyman Demirel. Başba-
kan Tansu Çiller, İçişleri
Bakanı Nahit Menteşe ve Jan-
darma Genel Komutanı Or-
general Aydın İlter ile baş-
kentte görüşen aşiret liderleri.
köy koruculannın sosyal gû-
venlik şemsiyesi altına alın-
masını ve maaşlanna zam
yapılmasını istediler.
Şımak çevresinde etkili
olan ve 1500'ün üzerinde si-
lahlı adama sahip bulunduğu
söylenen Babat aşiretinin lide-
ri Ha/ım Babat, aşiret liderle-
rinin çoğunun. "terör bittikten
sonra''' olağanüstü hal uygula-
masının sona ermesini ve ko-
ruculuk uygulamasırun kaldı-
nlmasmı istediklerini anlattı.
"Bunları sizin gibi biz de isriyo-
ruz, ama terör bittikten sonra"
diyen Babat, aşiret liderlerinin
ağır silah istediklerinin doğru
olmadığını belirterek "Deviet
verirse alınz. Silahlan terör
bittikten sonra da geri veririz"
açıklamasını yapü.
Babat, devletin aşiretlerle
olan temaslannın, "Hamidiye
Alayları yeniden mi kurulu-
yor?" sorusunu gündeme ge-
tirdiğinin anımsatılması üzeri-
ne, "Bunları söyleyenler Tür-
kiye'nin böliinmesini isteyen-
lerdir" dıye konuştu. Hazım
Babat, Cumhuriyet'in sorula-
nna şu yanıtlan verdı:
- Bölgedeki olaylan nasıl de-
ğerlendiriyorsunuz?
- Devletımiz bu konuda iyi
şeyler düşünüyor. Yaşanan,
Kürt sorunu değil terör soru-
nudur. İnşallah bu iş bitecek-
tir. Türkiye Cumhuriyeti güç-
lüdür. Bu iş bitecektir. Türki-
ye demokrat bir ülkedir.
Türkiye her zaman. vatandaş-
lannı. kendi toprağını, kendi
bayrağına sahip çıkacak bir
devlettir. Terör bitecektir.
-BÖlge halkının sorunları
sizce nekrdir?
- Halkın şikâyetleri terör-
den kaynaklanıyor. Halk te-
rörün bitmesine istiyor. Çün-
kü terör şiddettir. Çoluğu
çocuğu, vatandaşı, kim eline
geçerse vurur kaçar. Halkın
yüzde 95'i bu terörden nefret
ediyor.
-Sizin kaç tane silahlı ada-
mınız var? 1500'ü aşkın silahlı
adamınız olduğu sö> leniyor.
Babat- Adamlanmın sayısı-
nı bılmiyorum. Ama silahlı
çok adamım var, çok silahlı.
Bunlann hepsi köy korucusu-
dur.
-PKK'nın dış desteğinden
söz ediliyor. Ernieni asdlı terö-
ristlerin çoğunlukta olduğu
söyleniyor. Sizin değerlendir-
meniz nasıl?
- Teröristler Ermeni olmasa
bu işi vapmaz. Çünkü o böl-
gede bütün vatandaşlar Müs-
lümandır. Türk-Kürt aynmı
nedir, bilmez insanlardır. Te-
röristlenn yaptıklannı ancak
Ermeniler eskiden yapmıştı.
Toplu mezarlar bulunmuştu.
Bizim vatandaşlanmız toplu
olarak öldürülüp gömülmüş-
tü. Bunlann yaptıklarıvla
Ermenılerin yapüklan ajııı.
Erzurum'da korucu olmayan
köylere baskın yapıp çoluk-
çocuk demeden öldürüyorlar.
TÜRKİYEDE
Meteorokyı İşleri Genel Müdurlüğünden ahnan bügıye göre.
Doğu Akdenız yağmurlu. Marraara"nın doğusu. Karadenız. Iç
Anadolu'nun doğusu ıle Doğu ve Güneydoğu \nadolu karla
kanşık yağmur ve kar >ağışlı geçecek Hava sıcaklığı azalacak
Denızlenmızde rüzgar. Akdenız'de yıldız ve karayel. dığer denız-
lerde >ıJdi2 ve poyrazdan 4-6 kuvvetınde saalte 16-27 deniz mıli
hızla esecek Van Gölunde hava kar yağışlı geçecek
Adana
Afyon
Ağrı
Ankara
Antalya
Aydın
Bursa
Çanankale
Dıyarbakır
Edıme
Erzurum
Eskışef"
Istanbuf
Izmır
Kare
Konya
Samsun
Trabzor
Zoogukjak
Y 16
A 3
K -5
K 3
A 16
A 11
Y 5
B 4
Y 11
B 2
K -3
B 2
Y 5
A 9
K -5
B 2
K 5
K 9
K 5
DUNYADA
Amslerdam
Ammafi
Atia
Bağdat
3onn
Brûksel
Cenevre
Cezaytr
Frankfuft
Letkoşa
Petersburg
.ondra
Uadrıd
Uılano
Moskova
Munıh
Oslo
Parıs
Prag
Rıyad
Roma
ı/ıyana
Y 3
B 16
A 12
Y 16
B 3
Y 3
Y 13
Y 18
B 2
Y 16
K -6
Y 4
B 13
Y 6
B -9
B 3
K -2
B 3
B -2
B 2 1
Y 14
B 4
Yağmurtu Bulutlu Sıslı $ Guneşh K a r l
'
Başarısız öğrenciye askerlik yolıı
• Baştarafi l.Savfada
rin önümüzdeki ağustos ayından
itibaren askere alınmalannın
planlandığına işaret etti. Yüksek
Öğretim Kurulu (YÖK), Açı-
köğretim Fakültesi'nde okuyan
öğrenalerle ilgili Milli Savunma
Bakanlığı'nın planladığı tasarru-
fun kamuoyunda tartışılmaya
başlanmasıvla bu gırışıme karşı
çıkmıştı. YÖK Açıköğretim Fa-
kültesi öğrencilerinin. askerlik
konusunda diğer yüksekokul öğ-
rencilerinden farklı değerlendıril-
melerine itirazetmışti. Ancak, bu
konuda YÖK tarafından MSB-
ve gönderilen şazıda. "okulu nor-
mal süresinöe bitirmeven veva sırf
tecil için kullananiann askere alı-
nması gerektiği" görüşüne ver ve-
nlmıştT.
Milli Savunma Bakanı Oöl-
han. 16 kasımda düzenlediği ba-
sın toplantısında, 7 yıl ve daha
uzun sürede Açıköğretim Fakül-
tesi'ni bitiremeyenlerin askere
alınacaklannı, 19 yaşındaki gö-
nüllülenn de başvurmalan halın-
de "geri çevrilmeyeceklerini" bil-
dirmişti. 250 bin dolayındaki ka-
çaklar ve tecıller nedeniyle asker
kaynağındaki azalmayı gider-
mek içın düşünülen önlemler ka-
muoyuna "aşamalı" olarak açı-
klandı. Önce Açıköğretim Fakül-
tesi'ni 7 yıl ve daha uzun sürede
bitiremeyenlerin askere alınabıle-
ceklerini "oJasılık" olarak günde-
me getıren Gölhan. dün bu du-
rumdakı gençlerin ağustos cel-
binde askere alınacaklannı söyle-
di. Gölhan. dün devam zorunlu-
luğu bulunan üniversitelerde 2 yıl
üstüste sınıfta kalan öğrencilenn
tecil haklan bulunmadığına dik-
kat çekerek. bu durumdaki genç-
lerin de askere çağnlabıleceklcn-
nin ilk ışaretini vcrmiş oldu.
Hükümetın Genelkurma>
Başkanlığı ile birlikte planladığı
üniversitelılerin askere almmalan
projesinin. kamuoyunda yoğun
tepkıvle karşılanması bekleniyor.
Milli Savunma Komisyonu'-
nda daha sonra, DYP Manısa
Milletvekili Tevfik Diker'in öğ-
rencilenn askerliklerini yaz ayla-
nnda yapmalanna oianak lanın-
masını öngören yasa önerisi ele
alındı.
SHP Çorum Milletvekili ve
Adalet Komisyonu Başkanı Ce-
mal Şahin'm. subay ve astsubay-
lann kıdemlerinden düşülmesine
neden olan gözaltı, tutukluluk.
hükümlülük, firar ve izin lecavü-
zü suçlanmn on yıl süre ile işlen-
memesı halinde, indirilen sürenın
kıdemlerineeklenmesini öngören
yasa teklifı de komısyonda red-
dedildi.
Uygulanmayan madde
ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - Milli Savunma Bakanı
Mehmet Gölhaa'ın dünkü TBMM Savunma Komisyonu'-
nda bugüne kadar uygulanmadığmı bildirdiği 1111 sayılı
Askerlik Yasasının 35. maddesinin C fıkrası şu hükmü içeri-
yor:
"Askeri mekteplerle nizamname ve talimatnamelerine göre
devam mecburheti olan resmi >e yüksek mekteplerle; liseler ve
orta mekteplerde ve tali meslek mekteplerinde ve>a bu derece-
lerde olduğu Maarif Vekaleti tarafından veya müdürlüklerin-
den tasdik edilen hususi ecnebi mekteplerde ve aynı vasıfta
bulundukları Maarif Nekaleti'nce tasdikli memleket harici
mekteplerde okumakta oldukları anlaşılanların ertesi seneye
terki en çok 29 vasını biririnceye kadar uzar. Bu yaşa kadar
tahsillerini bitirmemiş olanlar, iki sene üstüste sınıf geçemeyen-
ler, yüksek bir mektebi bitirdikten sonra diğer bir yüksek mek-
tebe veya ihtisas şubelerine ayrümış müesseselerin ve üniversi-
tenin bir şubesini bitirdikten sonra diğer şubesine girenler;
ertesi seneye bırakılmay ıp asker edilirler. İşbu talebenin dersle-
rine muntazaman devam etmeleri şartıyla tahsil saatleri hari-
cinde memuriyet, vazife, sanat, ticaret ve ziraatk iştigalleri
tecillerine mani teşkil etmez.
Son yokJama sırasında orta veya yftksek bir mektebi bitire-
rck, memieket içinde ve dışında daha yüksek mekteplere kabul
zamanı olmadığından dolayı girmemiş olanlar o sene içinde gi-
rerek la/ım gelen vesikaları gösterdikleri takdirde ertesi seneye
bırakılırlar.
29 yaşına kadar ertesi seneye terk edilecek talebeler bir se-
ferberlik halinde lüzum ve ihtiyaca göre doğum sırasıvla asker
edilir."
-|-ı ı • • -r? lstanbulHaberServisi-BirinciLluslararasıFranchisiııgFuarı,IVIecidiyeköy FuarMer-
F ranClllSlIlg r liari kezd'nde dün açddı. 20 firmanın temsil edildiği fuarda. bayilik vermek isteyen yerli ve
yabancı firmalar, girişimcilerle yüz yüze görüşme olanağı buluyor. hemen her konuda görüş alışverişi yapıyor. Üç gün sürecek fuar-
da bir dizi seminerin de yer alacağı belirtildi. (Fotoğraf: KAÂN SAĞANAK)
Seçim güvenliği aşirete bırakılamaz
• Baştarafi l.Sayfada
ters. Ayrıca seçimlerde sandık
güvenliğini koruculara bırak-
mak kabul edilebilir bir şey de-
ğil. Halk iki ateş arasında kalır.
PKK ve korucu baskısı altında
oy vermekten kaçınabilir" dedi.
DYP Grup Başkanvekıli Tur-
han Tayan ise "terörle miicade-
lenin aşiret liderierine ihale edil-
mediğini, bu kişilerin de böigenin
vatandaşı olduklannı" l d
Aşiret liderlerinin Ankaraya
getırilerek kendileriyle en üst
düzeyde görüşmeler yapılması
koalisyon ortaklan arasında
gerginliğe yol açtı. SHP Genel
Sekreter Yardımcısı. Mardin
Milletvekili Muzafier Ankan.
dün düzenlediği basın toplantı-
sında bu gelişmelerle ilgili kay-
gılannı anlattı. Ankan. korucu-
lann soygun yaptığını. hasımla-
nnı öldürdüklerinı. halkı tehdit
ettiklerini çeşitli örneklerle an-
latarak bu kişilerin ışlediği suç-
lann gizlendiğıni ya da devlete
yüklendiğıni öne sürdü. Bölge-
deki sorunlann kaynaklann-
dan biri olan aşiret liderierine
ağır silahlar verilmesinin ka>gı-
lannı arttırdığını vurgulayan
Ankan, bunun yeni sorunlara
yol açabileceğine dikkat çekti.
Ankan "Doğu ve Güneydoğu
sonınunun çözüm yolu, gerici
yapüara dayanmaktan değil, ile-
rici atılımlar yapmaktan geç-
mektedir" dedi. Ankan aşiret li-
derlenni tanımadığını. ancak
kendi bölgesı olan Mardin'den
gelen Ramazan Çetin adlı kışi-
nin aşiret lideri olmadığını.
MHP'nin ilçe başkanlığmı yap-
tığını söyledi.
Seçim sandıklannın güvenli-
ğini koruculann sağlaması öne-
risine de dikkal çeken Ankan.
"Vatandaş iki ateş arasında
kalır. PKK ile korucu baskısı
arasında kalan «atandaş oy ver-
mekten kaçınabilir. Sandığın
güvenliğini sağlamak, devletin
gûvenlik güçlerinin işidir" dedi.
Ankan. bir soru üzenne SHP
lideri Murat Karayalçın'ın da
koruculuk sistemine karşı oldu-
ğunu defalarca açıkladığını
söyledi. DYP Grup Başkanve-
kilı Turhan Tayan ise aşiret re-
isleri ile Ankara'da en üst dü-
zeyde yapılan görüşmelerlc ilgi-
li bir soruyu yanıtlarken terörle
mücadelenin aşiret reıslenne
ihale edilmesinin söz konusu ol-
madığını söyledi. Güneydoğu'-
da toplumsal yapının belli ol-
duğunu, bir Sakıa' olan aşiret
reisİerinin terörden şikayet et-
tiklerini bildiren Tayan. şöyle
dedi:
"Onlar da bu ülkenin vatan-
daşı. \'atandaş olarak korunma
ihtiyacı içindeler. Devlete sada-
kat içinde hareket ediyorlar.
Aşiret reisleri buradaki görüş-
melerinde şikayetlerini dile ge-
tirmişlerdir ve y örey i bilen insan-
lar olarak çözüm önerilerini an-
latmışlardır"
Tayan. Ankara'da görüşme-
lerde bulunan Jırkı Aşıreti reisı
Tahir Adıyaman'ın kanun ka-
çağı olduğunun anımsatılması
üzerine de "^'asalar kimseye
ayrıcalık tanvnaz. Hakkında ve-
rilmiş bir hüküm varsa, savcılar
ve gûvenlik kuvvetleri harekete
geçmeli, gereğini yerine getirme-
lidir" dedi.
120 yaşındaki korucu
SHP Genel Sekreter Yardım-
cısı MuzafTer Ankan. korucu-
lann yasada öngörülcn özellik-
lcn taşımadıklannı anlatırken
Çukurca ilçesıne bağlı Ka\ uşak
Köyü'ndc 60 yaşından yukan
\aşta 63 kişinin korucu olduğu-
nu, bunlardan Siyar Özer'in
120 yaşında olduğunu söyledi.
Ankan, koruculara ilişkin ola-
rak şu bilgileri aktardı:
• Kavuşak Köyü'nde Arafat
Acarkorucubaşı tarafından öl-
dürülmüş. olay kan davasına
dönüşünce, korucubaşı 12 mil-
yon lira kan parası ödemıştir.
• Cinayet sanığı olarak tu-
tuklu bulunduğu Gercüş Ce-
zaevi'nden kaçan bir kişi. Su-
riye'den getirilerek başka bir
kımlikle korucu yapılmıştır.
• Mardin. Midyat Turgalı
Köyü minibüsü korucular tara-
fından taranmış. dört kişi öl-
müş. yedi kışı yaralanmıştır.
• Midyat'ta bir minibüsün
taranması sonucu sekiz kişi öl-
müş. dokuz kişi yaralanmıştır
Bu olayı koruculann yaptığı
delilleriyle kanıtlanmış ve 10
korucu tutuklanmıştır.
• 10 Ocak 1993 günü koru-
cular tarafından 'gözaltına' ah-
nan Selim Tunç'un cesedi bir
gün sonra Midyat Kilisesi'nin
arkasında bulunmuştur.
• II Ocak 1993 günü koru-
cular tarafından evinden zorla
götürülen Hüseyin Ertekin'in
cesedi elektrik direğine asılı bu-
lunmuştur.
Gündem
9
e 2. kapatma cezası,
Tercüman
9
a toplatma kararı
İstanbul Haber Senisi- Demok-
rat Parti İstanbul İl Başkanı Be-
siıtı Tibuk. "bölücülük" suçla-
masıyla hakkmda açılan soruş-
turma nedeniyle İslanbul
DGM'de ifade vcrdı. Savcılığın
tutuklanmasını istediği Tibuk,
nöbetçi mahkeme tarafından
serbest bırakıldı.
NET Holding Yönetim Ku-
rulu Başkanı ve DP İstanbul İl
Başkanı Besim Tibuk. hakkın-
da bir gazetede yayımlanan ha-
berde, "Güneydoğu Anadolu'da
bir Kürt devleti kurulabileceğini
ve bölgedeki çoğunluğun isteme-
si halinde üç ilin bu kişilere veril-
mesinde sakınca olmadığı" yo-
lunda görüş açıklaması üzerine
İstanbul DGM Savalığı'nca
soruşturma başlatılmıştı.
. "Bölücülük" suçlamasını içe-
ren soruşturma çerçevesinde
dün İstanbul DGM'ye ifade
vermeye giden Tibuk, savcılık
sorgusundan sonra tutuklan-
ması istemiyle nöbetçi DGM
hakimınesevkedıldı.
Nöbetçi hakim ise Tibuk'un
tutuklanmasına gerek ol-
madığını bildirerek tutuksuz
yargılanmasına karar verdi.
Ancak. DGM Savcılığı, nöbet-
çi hakimliğin verdiği "tutuklan-
masına gerek olmadığı ve yargı-
lamanın tutuksuz sürdürülmesi"
kararına ıtiraz etti. Tibuk,
savcılığın tutuklanması iste-
mindc direnmesı nedeniyle üç
kişilik nöbetçi DGM heyetine
verdiği ifadeden sonra serbest
bırakıldı.
Soruşturmaya konu olan
sözlerin yayımlanmasından
sonra Besim Tibuk, sözlerinin
yanlış anlaşıldığını açıklamıştı.
DP Genel Başkanı Hayrettin
Erkmen ise DP İstanbul İl Baş-
kanı Tibuk'un "kesin ihraç iste-
miyle" disiplin kuruluna veril-
diğini söylemişti.
Özgür Gündem'e ikinci
kapatma cezası
Özgür Gündem Gazeıesı
hakkında ikinci kez 15 gün ka-
patma cezas' verildi. Gazetenin
Imtiyaz Sahibi Yaşar Kaya ve
cski Yazıişleri Müdürü Işık
Yurtçu'ya toplam 287 milyon
lira para cezası verilirken Yurt-
çu2yıl hapislecezalandınldı.
Özgür Gündem Gazetesi
hakkında İstanbul 2 numaralı
DGM'de dün görülen 3 ayn
dava karar bağlandı. Gazete-
nin 26 Eylül 1992 tarihli sayı-
sında yayımlanan "Abdullah
Öcalan'ı öldürmeyen ajan tutuk-
landı" başlıklı haberde. "terörle
mücadelede görevli personelin
adını açıklamak" suçundan. ga-
zete sahibi Yaşar Kaya 50. o
Çiller-Çetin
banşmasına doğru
dönemın yazuşleri müdürü
Ocak Işık Yurtçu 25 milyon pa-
ra cezası na mahkum edildi.
Aynı tarihteyayımianan"Yaşı-
yorsun Musa Anter" başlıklı
imzasız yazıda "bölücülük pro-
pagandası" yapıldığı gerekçe-
siyle Yaşar Kaya'ya 100 mil-
yon. Ocak Işık Yurtçu'ya da 50
milyon lira para cezası veren
mahkeme. yazının kim tarafın-
dan yazıldığının bilinmemesi
nedeniyle Yurtçu hakkında 2
yıl ağır hapis cezası karanna
vardı.
İstanbul 2 numaralı DGM.
gazete sorumlulanna verdiği
para cezalarının ardından "dev-
letin ülkesi ve miUetiyle bölünmez
bütünlüğünü ve milli güvenh'ği
ihlai eden yayınlan nedenivle"
gazetenin 15 gün kapatılması
karanna vardı
Gazete avukatlannın dün ya-
pılan karar duruşmalarında, 2
numaralı DGM heyetınin Oz-
gür Gündem Gazetesi'yle ilgili
davalarda"tarafsızlıklarını yi-
rirdikkri" gerekçesiyie mahke-
meyi ret talebinde bulundular.
Mahkeme, avukatlann bu is-
teminı reddetti. Özgür Gündem
Gazetesi. daha öncede İstanbul
2 numaralı DGM tarafından
15 gün kapatılmış, Yaşar Kaya
ve Ocak Işık Yurtçu para ce-
zasına mahkum edilmişlerdi. .'
Kurtuluş yazıişleri
müdürü tutuklandı
İstanbul 3 numaralı DGM de
Kurtuluş Dergisi Yazıişleri
Müdürü Mustafa Yıldız'ı tu-
tukladı. Yıldız, derginin 18. sa-
yısmda yayımlanan "Bir çö-
zümsüzlük politikası, topyekün
savaş" başlıklı yazıda "bölücü-
lük propagandası" yapıldığı ge-
rekçesiyie İstanbulDGM Baş-
savcıhğı'na ifade vermeye çağ-
nldı.
Tercümarra toplatma
İstanbul 3 Nolu DGM, Ter-
cüman gazetesinin 25 kasım ta-
rihli nüshasının toplatılmasına
karar verdi. AA'nın haberine
göre gazete yönetimi tarafın-
dan toplatmaya ilişkin olarak
şu açıklama yapıldı:
"Gazetemizin bügünkü
(dünkü) nüshasınm birinci say-
fasında sürmanşetten verilen ve
ANKA Ajansfnın haberi olan
'Bölücü terör prgütünün Erme-
ni asıllı başı, İslam'dan korku-
yor' başlıklı haber karara gç-
rekçe gösterilmiştır. Söz konu-
su habenn CML'K'un 86 ve
5680 sayılı yasanın ek 1 2 mad-
delerini içerdiği kaydedilmiş-
tir."
• Baştarafi l.Sayfada
Çıller'in. Başbakan olduktan
sonra dış politıka konularına
verdiği önem ve bu konularda
yaptığı açıklamalar. Dışişleri
Bakanhğı ile ters düştüğü spe-
külasyonlanna neden oluyor.
Eylül ayında yapılan SHP
kurultayında genel başkanlığa
seçilen Başbakan Yardımcısı
Murat Karayalçm da dış politi-
ka konulanna ilgi gösteriyor.
Karayalçm, geçcn hafta Tür-
kiye'nin başını ağntan Suriye
ile su konusunda Dışişleri Ba-
kanlığı'ndan bir brifing aldı.
Çiller'in ise henüz bu konuda
bir brifıng almadığı öğrenildi.
Cumhurbaşkanı Süieyman
Demirel. Başbakanlığı döne-
minde dış politikadan çok. gele-
neksel çizgisini izleyerek iç poli-
tik konulara daha ağırlık ver-
miş ve Çetin ile uyum içinde
çalıştığı gözlenmişti. SHP'nin
şimdı onursal başkanı olan De-
mirel'in eski yardımcısı Erdal
İnönü ise dış ülkelerle ilişkılerde
Bakanlığa müdahaleci bir tu-
tum içine girmemişti.
Karayalçın'ın. dış polilikaya
ilgisinin ise Dışişleri Bakanlığı-
na müdahalc eder nitelikte ol-
madığı değerlendirmesi yapılı-
vor.
• 14Ocakl993günüyıneko- Genelge
rucular tarafından evinden
alman Genco Ertekin. çok ağır
işkence yapıldıktan sonra öldü
diye bırakılmıştır. Bu vahşct so-
nucu ölmeyen bu vatandaşımız
canlı bir tanıktır.
• 20 Ocak 1993 günü Bağ-
larbaşı Köyü imamı Vahap Al-
tınkaynak korucular tarafın-
dan işkence ile öldürülmüştür.
Aktaş Elektrik bu kez eğitiıııi kesti
M Baştarafi l.Sayfada
netımlcri ise çaresiz. Geçmışe
yönelik borçlan da içeren elekt-
rik faturalannın parasını dev-
lettcn alamadıklannı belirterek
öğrenci velilerine yazı yolluyor.
Anadolu yakasında görüştü-
ğümuz bir ilkokul müdürü. dcv-
lel memuru olduğu için adını ve-
remeyeceğını vurgulayarak şun-
lan anlattı:
"Utanıyonım. Küçücük çocuk-
lar soğukta kaldılar. İki gün böyle
gidip geldiler. Çaresiz kaldım okul
aik- birliğini topladım.Ama irtsan-
lann ağzı zaten ev lerine gelen faru-
ralardan vanmıs.Daha konuyu
açarken itirazlar başladı. Hiç sev-
mediğim bir yöntemi uygulayıp.
'ya ödcrsiniz ya öğretim durur' di-
yerek dayartun.Sonunda kimi ver-
di kimi zaten verecek durumda de-
ğil. Elektrikleri borç harç açtır-
dık."
Bir başka okul yönetimi ise
aılelere şu mektup gönderdi:
'• Sayın velL.Bilindigi gibi Ak-
taş Elektrik Şirketi eski alacakla-
nnı tahsil için okulların elektrikle-
rini kesmektedir. Elektriğin kesil-
mesi kaloriferin de faaliyetinin
durmasına neden olmaktadır.
Okullara alacaklarının ödenmesi
için tebligat yapılmakta. ödenme-
diği takdirde bir kaç gün içinde
elektriği kesmekledirler.İSKİ de
su alacakları için aynı sekilde ha-
reket etmektedir. Şu anda çevre-
mizde elektriklerin kesilmesi ne-
deniyle çaresiz kalan okullar
vardır. Okulumuza da iki tebligat
yapıldı. Ödenmesi gereken miktar
60 milyondur. Önceki ödemelerin
muhatabı olmadığımızdan aniden
karşımıza çıkan bu durumun gide-
rilmesi için öğrenci başına 100 bin
lira topiandığı takdirde borçlar
karşılanacak ve suyumuz kestune-
yecektir...."
Okullardan gelen bu vc buna
benzer çağnlan alan velıler önce
soluğu okul müdürunün ıxlasın-
da alıyor ardından da Akıaş'ta
Ancak her iki yerde de umduğu-
nu bıılamayan velilerin büyük
çoğunluğu çocuklan hasta olma-
sın diye parayı ödüyor. Ancak
gelir seviyesi düşük olan kesim-
lcrdeki okullarda sorun çözüle-
nııyor. Kayışdağı'ndan arayan
bir okurumuz okul yönelimi ta-
rafindan istenen parayıixleyeme-
dıklenni çocuğunun okula git-
mek ıstemediğinı belirtiyor.
Aktaş Elektrik yetkilileri. cğitim
kurumlanndan alacaklannı tah-
sil etmck için fatura gönderdikle-
rini ancak bunda kanundışı bir
durumun söz konusu olmadığını
belirtiyorlar. Tüm abonelere ol-
duğu gibi okullara da fatura gön-
derdiklerini söyleyen Aktaş yö-
neıicileri basının kendılerine
karşı, "önyargıir* olduğunu sav-
ladı'aı.
Başbakanlık tarafından gcçen
hafta bakanlıklar ve tüm resmi
kuruluşlara gönderilen genelge-
de. 1961 tarihli diplomatik ilişki-
leri düzenleyen Viyana Sözleşme-
si hylırlatıldı ve bu sözleşmeye
uyulması istendi.
Sözleşme. "yabancı büyükelçi-
likler yazışmalarında yerel ma-
kamlaria ilişki kurarken o ülkenin
Dışişleri Bakanhğı aracı olur"
hükmünü içeriyor.
Yetkılıler. bakanlıklar ve diğer
resmi kuruluşlann. uzun birsüre-
dir. yabancı büyükelçiliklerin iki-
li ilişkilerle ilgili yazışmalannı Dı-
şişleri Bakanlığı'na göndcrmek
yerine doğrudan yanıt vermeye
başladıklannı anımsatıyorlar.
Dışişleri Bakanlığı'nı atlama
uygulamasının son örneği. geçen
günlerde yaşandı.
Gürcü asıllı Tanm ve Köyişleri
Bakanı Refaiddin Şahinin. bir
süredir. Dışişleri Bakanlığı'nın
bılgisi dışında Gürosian'dan üst
düzey yetkilileri davet ederek
Eximbank gibi resmi kuruluşlar-
la temasa geçirtmesi rahatsızlık
yarattı.
Dışişleri Bakanlığı'nın. artan
bıçımde devre dışı kalmasından
duyduğu rahatsızlığı yansıtması
üzerine Başbakanlığın. tüm res-
mi kuruluşlan uyaran genelge
yayımladığı beliniliyor.
Dışişleri Bakanhğı kökenli Bu-
yükelçi \ olkan Vural"ın da böyle
bir genelge yayımlanmasında rol
oynadığı sanılıyor.
Türkiyede dış politika konu-
sunda bir süredir yaşanan dağı-
nık politıkalann giderilmesı yo-
lundaki girişımler çerçevesinde
önceki gün de Dışişlen Bakanhğı
Müsteşarı Büyükelçi Özdem
Sanberk başkanlığında. resmi
kuruluşlann üst düzey temsilcile-
rinin de katıldığı bir toplantı ya-
pıldı.
Yetkililer. Dışişleri Bakanhğı'-
nı by-pass uygulamasının. 8.
Cumhurbaşkanı Turgut Özal'm.
Başbakanlığı ve Cumhurbaşkan-
lığı döneminde. yoğun bir biçim-
de başladığını amrnsatıyorlar.
Özal'ın. gerek Başbakanlık ge-
rekse Cumhurbaşkanlığı dönem-
lerinde dışandan müdahaleleri
sonucu Dışişleri Bakanlığı'na 10
yıl içinde beş ayn bakan getıril-
mışîi
Dışişleri Bakanı Ali Bozer.
Cumhurbaşkanı sıfatıyla Was-
hington'a giden Turgut Özal ıle
dönemın ABD Başkanı George
Bush ile görüşmesine alınmamış
ve dışanda bekletilmişti. Bozer
bu uygulamaya tepki olarak
ABD dönüşünden sonra istifa et-
mışti.
GAP için kredi aranıyor
• Baştarafi l.Sayfada
tüneli inşaatının yapımında kul-
lanılmak üzere Akpınar Yapı
Sanayi Ticaret AŞ de kredi tale-'
binde bulunmuştur.
Bankamızın kredi uygulama
ve esasları çerçevesinde yapılan
ve yapılacak değerlendirme ve
işlemler kapsamında L'rfa tüneli
yapımında kullamlmak üzere
Kamu Ortaklığı Fonu kaynağın-
dan kredi tahsis edilebilmesi im-
kan dahilindedir.
Kamu Ortaklığı Fonu kayna-
ğından kullandınlan krediİerin
genel kullanun koşul ve esaslan;
Kamu Ortaklığı Vüksek Ku-
rulu'nun onayının alınarak fon-
dan kaynak aktarılması. bu iş-
lemlere paralel olarak bankamı-
zın gerekli teminatları tesis ede-
rek, kullanun için öıtgörülen
başka koşullar varsa bunlann
sağlanmasıdır."