Katalog

Cumhuriyet Imtı>az sahıbı B«rin Nadi • Genel Yavın Yonetmeni Ozgen Acar • Genel Yayın Koordınatoru Hikmel Çetinkaya • Yazı Işlerı Muduru Cdal Başlaagıç * Görsel Yonetmen: Ali Acar • Duzenleme Mu«lafa Saglamer • Ankara Temsılcısr Ctıneyt Arcayurek Haber Mudurlerı MasUfa Balbay, Işık Kansu Izmır Temsılcı V Serdar Kıak Adana Temsilcisi- Çetin Yiğenoglu istanbul Haterlerr Şeoay Kalkan Dış Haberler- Ergun Balcı Iş-Ekonomı. Şukran Ketenci Basım. Cumhuriyet Maıbaacılık ve Gazeıecılık T H Ş • Yayımlayan. Yenı Gun Haber Yurı Haberlen: Mehmet Saraç Makaleler: Sami Karaoren SporAbdulkadir Yucelman Du- Ajansı Basrtl ve Yayıncıhk AŞ Turkocağı Cad 39/41 Cagaloğiu 34334 Ist PK- 246 zeltme- Abdullah Yancı • Müessese Müdur V.: Erol Erkut • Koordınatör: Ahmel istanbul Tel- 512 05 05 (20 hat), Telex 22246, Fax. ll) 513 85 95 • Burolar Aakare: Konılsan • Muhasebe: Bulent Yeoer • Idare: Hüseyin Gurer • İşletme: Önder Çtiik • Bıleı-ljlem. Nail İnaJ • Bılgisa>ar Sıstem. Muruvet Çiler • Reklam. Refaa Işıtman Z. Gokalp Blv Inkılap S No 19/4, Tel 433 11 41-47, Telex 42344, Fax (4) 433 05 65 • lanir H Zıya Blv. 1352 S. 2/3 Tcl 83 12 30, Telex 52359, Fa*: (51) 89 53 60 • Adaaa: fnönu Cad. 119 S No- 1 Kaı: 1, Tel- 59 37 52 (4 hat), Telex- 62155, Fax. (71) 59 25 78 TAK.VİM 7OCAK1993 Imsak 5 50 Güneş. / 21 Öğle. 12.15 İkındi. 14.37 Akşam 16 58 Yatsı 18.24 Şekep hastalığında aspirin • İSTANBIL(AA)- Amerıkalı bilim adamı Prof. J.A.CoKvell.şeker hasialannda damarlann lıkanması, daralması sonucu kalp. göz ve böbreklerde ciddi sorunlarmeydana geldiğini belirterek "Aspirin kullanan şeker hastalannda cnfarklüs oranı azalıyor" dedi Young-Rubicam Reklamevı tarafından hazırlanan, Düsseldorf da yapılan "Hemoslaz ve Diabetik Angiopati" konulu konferansın tutanaklannda, şeker hastalığının tedavisiyle ilgili gelışmelere yer verildi. Büpolar zehipliyop m»T • ANKARA (ANKA)- Uzmanlar, başağnsı, mide bulantısı. saç dökülmesi, kaşıntı, göz yanması ve boğazağnlannın büro zehırlenmesinden kaynaklanabileceğini öne sürdüler. Büromalzemeleri, ahşap koruyucu maddeler, PVC yer döşemeleri, izolasyon kâğıtlar, plastik duvar kağıtlan. suni deri gıbi maddelerin zehirlenmeyeyol açabileccğini kaydeden uzmanlar, bunlann büro calışanlan üzennde sinirsel bozukluğa da neden olabileceğini söylediler. Akupunktupve şişmanlık • İZMİR (AA) - Dünyada ilk kez Çin'in Nanjing kentinde düzenlenen ve çeşitli uluslardan 6 uzmanın kaüldığı. 'Şişmanbk ve Komplikasyonlannın Akupunktur ve Bitkisel İlaçlarla Tedavisi Kursu'nda diploma alan ilk Türk doktoru, İzmirli akupunktur uzmanı Alpaslan Bilen okJu. Dr. Bilen AA muhabirine yaptığı açıklamada, uzmanlann, biray sürelj kursta. şişmanhğın çağın hastalığı olduğuna, özellikle 18-20 yaşa kadar önlem alınmadığı takdirde şişmanlığın yükselişinin önlenemeyeceğinde birleştıklerini söyledi. Beslenmenin önemi • KAYSERİ(AA)- Beslenmenin kış hastalıklannı önlemede büyük önemi olduğu belirtilerek çocuklann kahvalü yaptınlmadan okula gönderilmemelen istendi.KayseriSSK Hastanesi Çocuk Servisi doktoru Esef Karakuş. aşın soğuklarla bırlikte çocuklarda soğuk algınbgı. bronşit, nezte, grip gibi hastahklann yoğun olarak görülmeye başlandığına dikkati çekerek şunlan söyledi: "Özellikle okula gjden çocuklar her sabah düzenli olarak kahvalti yapmahdır. Çocuğa kahvaltıda glikoz içeren yiyeceklerin verilmesine özen gösterilmelidir." ABD'nin ilginç yanlapı •ANKARA (ANKA)- Vapılan bir araştırma sonucunda Amerika Birleşik Devletleri'nin ilginç yanlan, sayılarla ortaya konuldu. TÛBİTAK'ın yayın organı "Bilim ve Teknik" dergisinde yer alan birçeviride "Sayılann Dib" başlığı Ue yayımlanan yazıda Amerika'yı keşfettiğini ileri süren ülkelerin sayısının 11 olduğu belirtilerek diğer sayısal veriler şöyle sıralandı: "1991 yılında yapılan organ nakillerinde kullanılan organlann yüzde 25'i cinayet kurbanlanna ait. Amerikab astronotlar içinde çocukluklannda izcilik yapmış olanlann oranı yüzde 45ABD'dekişehirve kasabalann 32 tanesinin adı Moskova,son lObaşkanbk seçimlerinde kazanan 9 kişininboyu diğer adayınkinden uzun. ABD devleti ülkedeki topraklann yüzde 33'ünesahip." AHelere uyarı •TRABZON(AA)- Çocuklan erken yaşta bilgi ile tanıştırmanın, kişihk bozukluklanna neden olduğu bildirildi. Trabzon Rehberlik ve Araştjrma Merkezi Egitim-Araştırma uzmanı Fuat Sancak. AA muhabirine yaptığı açıklamada, aiîelerin çoçuklannı hemen büyütme eğiliminden vazgeçmeleri gereküğini söyledi. Şaka yapmak istiyor ve bir espri bulamıyorsanız "parası neyse verip" saün alabilirsiniz Sakın şakaya gehneyin!• İthal şaka oyurdanyla 5-6 yıl önce tanıştık. Oldukça pahalı olan bu oyuncaklara parayı verip istediğiniz espriyi patlatabilirsiniz. Tezgahlarda gördüğünüz şaka oyuncaklan daha çok Uzakdoğu'dan geliyor. ŞULE ALPASLAN ~ Hiç size yokuş yukan çıkar- ken şaka yapıldı mı? Cağaloğlu yokuşunda 5 yıldır hemen her- gün kalemler, sıgaralar ve çak- maklar patlıyor. Yolunuz bu yokuşa düşerse siz de ilginç maskelerin ya da kıyafetlerin ardma gizlenip patlayan şeker kutulannı. sis bombalannı, bir türlü sönmeyen mumlan, sihirli yürüyen kapsülleri satın alıp, insanlan şaşırtabilirsiniz. Tica- retin hiç şakaya gelir yanı yok, sonunda şakalar bıle ticarete döküldü. Eğer birilerine şaka yapmak istiyor ve kendiniz bir espn bulamıyorsanız "parası neyse verip" oyunlar satın alıp, insanlan bir an için güldürebı- lırsiniz. Yani parayı veren esp- riyi patlatıyor. Hüseyın Doğan, sözünü etti- ğimiz yokuşta çoğu Uzakdo- ğu'dan getirilen şaka oyunlan satıcısı. Yokuşun en tepesine kurduğu tezgahı ile sıcak soğuk demeden her gün hayatın acı- tnasızlığını şakaya boğmak için calışıyor. Şaka yapmak onun bir yaşam bıçimi haline gelmış. Yazın sulu şakalar, kışın ateş tozlan satarak yaşıyor. Şaka tezgahında oyunlar, sulu, tozlu. patlayan, görsel olarak korku- Şaka tezgahında sulu, tozlu, patlayan ve dnseflflüe ilgili şaka oyuncaklannı bulabilirsiniz. (Fotoğraf: HA YRETTİN SAĞANAK) tan ve cinsellikle ilgili şakalar olmak üzere farklı kategoriler- de ele alınıyor satıalar tarafın- dan. Bu tezgahta elinizi nereye uzatsanız, alündan ne çıka- cağını bilememenin verdiği bi- raz merak biraz tedirginlik duy- gusuyla doluyorsunuz. Oyunu öğrendiğinizde tedirginliğiniz geçiyor ve artık gücün kendı eli- nizde toplandığını hissediyor- sunuz. Elinize geçirdiğiniz şaka silahı ile gözünüze kestirdiğinız ilk insanı yakalayıp, onu tu- zağınıza düşürebilirsiniz. Aman büyük korkulara dikkat! Şaka oyunlannın çoğunda, in- sarun içıne düştüğü bir anlık boşlukta yakalanması için çaba harcanıyor. Türk insanı ithal şaka oyun- lanyla 5-6 yıl önce tanıştı. Hü- seyin Doğan ise bu tanışıklığı sağlayan aradaki köpriilerden yalnızca biri. Doğan. şaka sek- törünü kendisine bir iş alanı olarak seçmesini "Piyasada inanılmaz bir kavga var. Ben de ekmek kavgasırun arasına bir anlık gülme katmak istedim. Somurtmak hiç iyi birşey değıl- dir. İnsanlar birbırlerine şaka yapmalıdırlar. Bende yumuşak şaka yoktur. Soğukkanlıhğını kaybetmeden gülmesini becere- bilen bir ınsan, önemli bir sınavı geçmiş olur. Ben de in- sanlar arasındaki bu çekışmeyi seviyorum" sözleriyle açıklıyor. Şaka oyunlannı kendi ola- naklanyla imal etmeye çahşan Ufuk Topuzluoğlu ise. değışık birşeyler yapmak için 5 yıldır bu işle uğraşan yorgun bir şa- kaa olduğunu belirterek "îş ti- carete döküldü şakanın da bir esprisı kalmadı. İlk yülarda çok daha mutluydum. Eğer yeni espriler üretir ve bu sayede in- sanlan mutlu edebilirsem yor- gunluğum gecer" diyor. Şakalar ve sohbetler böyle sürüp gidiyor. Şaka bir yana siz bir yana. Dünyaya ve kendi içi- nize durup bakarken, siz siz olun sakın şakaya gel Conrad'ın personeli misafır, yönetkileri garson olursa...(Fotoğraflar: MUHARREM AYDIN) Otel, tersinedöndüİstanbul Haber Servisi - Günlük yaşamda hiç bir şeye şaşırmarnak gerek çünkü hayat tatlı siıpnzlerle dolu. Öncekı gece Conrad İstanbul' Oteli'nın "Personel Balosu"nda da böylesi sürprizleryaşandı. Birkaçsaatlık bileolsa dünyaadeta "tersinedöndü"! Bugüne kadar yerli veyabancı müşterilere hizmet veren otel personeli önceki gece işelbiselerini değil; en güzel kıyafetlerini giydiler. Kemanlareşliğinde fuayede meyva kokteyllerini yudumladıktan hemen sonra Balo Salonu'ndaki masalarda yerlenni aldılar. Otelin genel müdürü Antoine Vanacore'un yenı yıla daır dıleklerinı sunduğu konuşmasmm ardmdan Atilla Demircıoğlu gitanyla sahne alarak. şarkılannı yaş ortalaması oldukça genç olan otel personeli için yorumladı. Personelin tümü "misafır" olduğu için otelin üst düzey yöneticileri bu kez "garson" oldular ve gece boyunca masalara servis yaptılar. Otel müdürlerini kendilerine hizmet ederken gören personelin şaşkınlığı yüzlerinden okunuyordu. Bir kaç saatliğine bile olsa yerler değjşmiş ve dünya adeta "tersine dönmüştü". Sürpriz piyangoçekılişlerinden çeşitli hediyeler kazanan Conrad İstanbul Otelfnin personeli daha sonra piste gelen dansöz Birgül'ü de masalannın üzenne çıkartarak, birlikte gerdan kıvmp göbek attılar. Kolezyum restore edilecek Romatarihi ayağa kalkıyor • 2 bin yıllık dev anfı tiyatro Kolezyum'un restoreşi için yaklaşık 2.5 trilyon harcanacak. Roma İmparatorluğu'nun görkemini taşıyan arenada gladyatör ve hayvan dövüşleri yapılıyordu. Hiçbir toprak sete ya da bente dayanmayan Kolezyum, dünyanın bu şekilde inşaa edilmiş ilk arenası. Dış Haberler Servisi -_ Roma İmparatorluğu'nun İtalya'- daki en muhteşem anıtlann- dan bin olan 2 bın yıllık tanhı dev anfi tiyatro (Colosseum). yıkılma tehlikesiy le karşı karşı- ya. Sadece deprem ve vıldınm gibi doğal afetlenn değıl, ın- sanlann da tarih boyunca za- rar verdiği bu muhteşem yapıt. 40 mılyar lirete (yaklaşık 2 tril- yon 324 milyar lira) mal olması beklenen dört yıl sürecek bir projeyle restore edilecek. İtalya'nın en büyük ve iddialı projesine en önemli katkıyı Banca Di Roma yaptı. İtalyan Kültür Bakanlığı tarafından desteklenen restorasyon proje- si geçen sonbaharda başlatıldı. Adını. eskıden yakınında bulunan gösterişli Neron hey- kelinden alan Kolezyum'da başta gladyatör dövüşleri ol- mak üzere. hayvan dövüşleri ve av gösterileri yapılıyordu. Roma'yı yakmaya teşebbüs eden ve kibirli olmasıyla tanı- nan ünlü Roma İmparatoru Neron, eskiden Velabro Vadi'- sınden Tıber ırmağına akan nehrin yolunu değiştirmek is- ter. Neron'nun amacı bu yolla oluşturulacak göleün içinde 30 metre boyunda heykelini dik- tirmektir. Neron heykelini dik- tırir ve yakınında killi kaygan toprağın üzerine dökülen rao- loiarla doldurulmuş nehir ya- tağı üzerinde Kolezyum inşaa edilir. Öyle ki, bilim adamlan bu dev yapının şu anda yıkılma tehlikesiyle en fazla karşı karşı olan güney tarafırun nehir üze- rinde inşaa edildığıni düşünü- yorlar. Neron'nun zamanında te- melleri _ atılan Kolezyum'u açmak İ.S 89 yıbnda İmpara- tor Tıtus'a nasip olur. Böylesi- ne muhteşem bir yapının açıb- şını yapmak şimdiki pobtikaa- larda olduğu gibi. Tıtus'un halk desteğini yeniden kazan- masını sağlar. Bilim adamlan, teknik açıdan mükemmel olan Kolezyum'un kurutulmamış bir bataklık üzenne inşa edil- mesinin, yıkılma riskini baştan yaratüğın] bebrüyorlar. Hiçbir toprak sete ya da bente dayan- mayan Kolezyum, dünyanın bu şekilde inşa edilmiş ilk are- nası. Bu dev anfitiyatronun 500 metreb'k dış çevresinde buiu- nan 80 kapı, sayısı 50 bine ula- şan seyıralenn rahatça girip çıkabibnesi için yapılmış. Ya- pıya ayn güzelh'k katan bu kapılar, diğer yandan binanın dış etkenlere karşı daha daya- nıksız obnasına yol açmış. I.S 523 yılına gelindiğinde Roma- lılann en büyük eğlencesi olan kanlı gösteriler yapıbnaz ol- muş Kolezyumda. Daha sonraki yıllarda gerek doğal afetler gerekse düşman- lann talanlan. bu terk edilmiş dev yapıda etkisini daha ço, gösterir olmuş. Rönesans za- manında inşaa edilen birçok yapıda taşlan bulunan Kolez- yum, bu dönemde adeta bir taş ocağı gibi kullanılmış. 18. yüzyılda, taşlan veyapıyı bir arada tutan dev demir mil- leri çalan hırsızlar, binanın yı- kıbna tehlikesine katkıda bu- lunmuş böylece. 150 yıldır süren sarsıntılann etkisi bu güçsüz yapıda iki katı hissedili- yor. öyle ki yapının yanından geçen araba yolu bile sarsıntı- lara neden oluyor. ttalyan Hükümeti, dev yapı- nın bir yanındaki trafık yolunu daha öteye aktarmış olsa da di- ğer taraftaki yol aym yerde işli- yor. Yüzyıllardır gerek doğal koşullannın gerekse insanlann yol açüğı tahnbau tamiretmek için başlatılan restorasyon projesi, bölüm bölüm gerçek- leşecek. Böylelikle insanlann bu muhteşem yapıyı ziyaret et- meleri önlenmemiş olacak. Duvarlan, sütunlan ve kemer- leri gözden geçirilecek olan Kolezyum'un etrafındaki tel çitler de yenileniyor. Bu ön- lem, başta tarihi eser hırsızlan ve vandalistlere karşı abnıyor. Bütün bu işlemlerin yanısı- ra, yapının içine yerleştirilecek ve titreşimlere karşı hassas bir alet, yer sarsıntısı ve trafık gü- rültüsü sonucu meydana gelen sarsıntılan kontrol edecek. Son 400 yûda 120 kuş türüyok oldu Av kaynaklanmız yok oluyor Dansöz BirgüTe eşlik etmemek mümkün mü? ADANA (AA) - Doğal kaynaklann, sanayi devri- miyle birükte sürekJi ve yoğun saldınlara uğradığı, bu ne- denle son 400 yılda 150 me- meli ve 120 kuş türünün tari- he kanşüğı, 600 kuş türünün de tehdıt altında yaşama sa- vaşı verdiği bildirildi. Karadeniz Teknik Üni- versitesi Orman Fakültesi öğ- retim üyelerinden Prof. Dr. Mehmet Serez, bir araşürma yazısında. doğanın korun- ması ve doğal kaynaklann akıla bir şekilde değerlendi- rilmesinin, günümüz dün- yasının temeî sorunlanndan biri olduğunu bebrttı. Prof. Serez, şöyle dedi: 'Doğada üretilenden faz- lasını almak. her zaman zarar getirmiştir. Insan, doğa den- gesini ciddi bir şekilde etkile- yen ekonomik prensiplere göre gelecek kuşaklan düşün- meden, kaynaklan sömünne- yeçalışır. Çunkü insan, farkın- da olmadan ait olduğu ekc- lojik sisteme müdahale eder. İnsanlann, sürekli müdahale- si sonucu dünyada son 400 yılda, 150 memeb ve 120 kuş türü tarihe kanşü. 600 kuş türü ise tehdit altında yaşama savaşı verivor. Ağzımızdaki dişlerin sayısı giderek azahyor. 32 diş yerine giderek 28 di§ taşımaya başladık Dişler ağızda kalmaya çalışıyor • Işlevlerini yitiren dişler yavaş yavaş ortadan kalkıyor. Uzmanlar giderek küçülmeye başlayan 4 azı dişinin zamanla yok olacağını söylüyorlar. 20 yaş dişi de bir çok insanda çıkmıyor. Çürüyerek yok olan dişlerin yanı sıra insan yaşamındaki değişim de diş sayısını azaltıyor. MERtH AK İZMİR - İnsan ağzındaki diş sayısı giderek azabyor. Yaşamda çürümeyle birlikte kaybedilen dişlerin yanı sıra evrimin ge'tirdiğı koşullara uygun olarak işlevlerini yitiren dişler de yavaş yavaş ortadan kalkıyor. 20 yaş dışı olarak bilinen 4dişin kaybolma aşamasına gırdığini belirten Ege Üniversıtesi Diş Hekımlıği Fakültesi öğretım üyelerinden Prof. Dr. Turan Cengız, giderek küçülmeye başlayan 4 azı dişının daha zaman içinde yok olacağını söyledi Prof. Dr. Cengiz. diş sayısının azalmasıyla birlikte baş şeklinin de değişime uğradışnı belirtti. İnsan sağlığının önemli parçalanndan olan diş. ağızda kalmaya çalışıyor. Teknolojinin hızla gelişmesı yiyeceklerin dişi fazla kullanmadan yenilebilir biçımde yapılmaya başlaması diş yapısını olumsuzetkiliyor. Çürüyerek yok olan dişlerin yanı sıra ınsan yaşamındaki değişim de diş sayı- sını azaltıyor. İnsanın ilk var oluşunda ağzındaki diş sayısının 44 olduğunu behrten Ege Üniversitesı Diş Hekimliği Fakültesi Diş Hastalıklan ve Tedavisi Anabılim Dalı Başkanı Prof. Dr. Turan Cengiz bu sayının 24'e doğru azalmaya başladığını belirtti. İlk insanda 12 kesici, 4 köpek, 16 küçük ve 12 büyük azı dış bulunduğunu bildiren Prof. Dr. Cengiz, bu sayının 4 kesici. 4 köpek, 8 küçük, 8 büyük azıya doğru gittiğini söyledi. 20 yaş olarak bib'nen dişlerin yok olmaya başladığını bildiren Prof. Dr. Cengiz. "Dış sayısı caniılardaki gelişime paralel olarak azalıyor. Şu anda 20'lik olarak bilinen dişler birçok insanda çıkmıyor. Bu dişlerin kanallan diğer dişlere oranla gelişmiş değildir. Onlan tedavi etmekte zorlanır hekimler. Eğer bu 20 yaş dışinde bir sorun olursa genelde çekilir" diyor. 20 yaş dişlerinın uzun bir süredir bu aşamada olduğunu ve yine belli bir süreç içinde de ortadan kalkacağını öne süren Prof. Dr. Cengiz, 4 küçük azının da küçülmeye başladığını bunlann da uzun bir evrim sonucu ortadan kalkabileceğini söyledi. Diş say ısının azalmasıyla birbkte ağız ve buna bağb olarak baş biçiminin giderek değiştiğini belirten Prof. Dr. Cengiz şunlan söyledi: "İlk insanlar yuvarlak ve daha geniş bir çeneye sahipti. Bu yapı şimdi giderek değışiyor. Diş sayısırun azalmasıyla birlikte dişler ebps şeklini alırken çene sivnleşı> or ve öne doğru çıkıyor. Buna karşı çenenin üstü geriye doğru gidiyor. Bu. mılyonlarca yıl süren bir gelişimın sonucu. Yine milyonlarca yıl sonra diş sayısı belki ihtiyaca karşılık daha da azalacaktır."