Katalog

SAYFA CUMHURİYET 30 OCAK1993 CUMARTESİ 14 DIZI Uzmanlar, bazı üstün yeteneklilerin potansiyellerini zorlayamadığı görüşündeler Yeteııekli çocukiyi çalıştınhııalı ÇOCUĞUNUZ ÜSTÜN ZEKALI OLURSA ORALÇALIŞLAR • Doç. Dr. Davaslıgil, yetenekli çocuklann anne ve babasma büyük rol düştüğü görüşünde. Davaslıgil, "Zaman zaman üstün yetenekli çocuklar istenen düzeyde becerikli olmayabilir. Uygun zamanlarda bu becerilerin gelişmesi için çabalamak anne ve babalara düşer"dedi. 6 Doç.Dr.Ümit Davaslıgil yetenekli çocuklann yaşadığı beceri sorunlannı şöyle dile getirdi: "Zaman zaman üs- tün çocuklarla ilgili olarak karjılaşıla- bilecek bir diğer sorun da harekete da- yalı becerilerinin beklenen düzeyde ol- mamasıdır. Bu dunım genellikle yetiş- kinlerin, çocuktaki sadece ahınsel üs- tünlüğe takılıp, ban becerilerinin geliş- mesini teşvik eunekte başansız olma- lanndandır. Oysa uygun zamanlarda bu becerilerin gelişmesi için yeterli fırsat sağlanmazsa. daha sonra bun- I elevîzyon lan geliştirmek imkansızlaşır. Bunun sonucunda da çocuklar çeşitli soru ve oyunlan denemekte isteksiz olabilir- ler, başansız olmaktan korkabilirler ve beceriksızliklerinden dolayı utana- bilirler. Böylece sosyal gelişimleri için çok yararh olabılecek etkınlıklenn dışında kalabilirler. Üstün çocuklann bazı durumlarda potansiyelleri oranında başan göstere- memeleri. doğru çalışma aİışkanhğına sahip olmamalanndan kaynaklanır. Zamanının çoğunu boşa harcayıp. son anda bir şey üretme çabası içine giren çocuk, Labii ki gizli gücünün meyvele- rini tatma şansına sahip olamaz. Ço- cuğa bu konuda iç disiplin kazandır- mış ailelerde ise bu tür soruna rastlan- maz. Çocuğun kendisıne pek yarar sağla- mayacak programlan pasif bir şekilde seyretmesini engellemek için de ailenin önlem almasında yarar vardır. Aile bi- reyleriyle satranç oynamak veya ilgi duyulan konularda tartışmaya gır- mek, müzelere veya fabrika gibi mes- leklerin tanınrnasında yardımcı ola- cak yerlere geziler yapmak, sanat et- kinlikleri izlemek vb gibi faaliyetler, pasif seyretme davranışlanna altema- tif oluşturacak, etkinükler arasmda sayılabilir. Böylece çocuk hem za- manıru değerlendirmiş hem de ilgi alanını genişletmiş olur. Kitaplara ilgi çekmek de bir dığer önemli cözüm yoludur. Yetişkinler tarafından dinlenme gereksinimi Üstün çocuklann diğer çocuklar- dan daha fazla kendi düşüncelerini, değerlendirmelerini, vardıklan sonuç- lannı ve gözlemlerini dinleyen anne- babaya gereksınimlen vardır. Sürekli zihinleri çalışan bu çocuklar gün bo- yunca birçok bilgi toplarlar. Bu bilgi- leri iyice özümleyebilmek için onlann analizini ve de- ğerlendirmelerini yapma gereğüıi duyarlar. fşte ço- cuklar kendilerini dinle- yen ve gereginde yardımcı olabilen yetişkinlerle edin- dikleri bu bilgiler konu- sunda konuştukca. düşün- celer arasında daha çok bağınü kurabilirler, boş- luklan görebilirler ve so- nuca gidebilirler. Eğer an- ne-baba bu görevlerini yü- rütmekte zorluk çekerse aile içi veya dışından bu rolü üstlenecek bireylerle çocuklannın temasa geç- melerini sağlamalan ya- rarlı olur. SÜRECEK 9 YAŞINDAKİ MEHMET SIKEVTILARINIANLATTI: Benim çözdüğüm problemi öğretmenim çözaniyor KÜÇÜK MEHMETİN KENDİ DİLİNDEN Faredegözü otmayan kedi Tufiya Tufiya bir tnın kedisidir. Şu an ts- tanbul'dabirevde yaşıyor. Oraya nasıl gektiğiıukendisjde bflemiyor. Tufiya çok uykucudur. Devamlı se- potinin içinde uyur ve mıriar. Hiç farede falan goai yoktur. tek istediği uyumak ve yemek yemektir. Fare tutmak onun için bir kabustur, çünkü o soylu bir kedidir. Sadece, rüyalarnda istediği gibi yaşıyordu. Lyandığı zaman, hep azar işitiyordu, Uykucu!!! Tembel!!! Sen ne ise yararsın? Aptal şeyü Yine bir gün, rüyasmda kendisini bir insan olarak gördü. Ankara'da bir kitapçı dükkanı vardu onu satq> lstanbul'a taşmnu$tı. CağaJoğtu'nda eski bir evde ohjrurken her sabah Makepe'deki kitapçı dükkanma gküp akşara dönüyordu. Bir gün, vapurdan inince çok güzel bir şey gördü. Deniz pespembe, gökyüzüfeemorumsu mavi idi. Birden denizden çok parlak bir bauk bclirip \ eniden suya atladı. - Gördünüz niü? diye bağntü.. - Neyi gördünüz mü7 dediler etrafndaldier. Çok renkh, sanki dünv adaki tüm renkli taşları icinde taşıyordu. Sanki efsane>i bir balıktL Gelir gelmez evi- nin rafmdaki bir mitoloji kitabını açtı. Benzer bir yaraüğa rastla> amadı. Tüm kitaplan yere indirdi. Sommda bir efsane khabında şöyle diyorda. . "O'mm savesinde dünv ada yaşam vardır. Her yüzyüda bir denizden çıkar \e o yüzyıMa tek bir kişi onu görür. Onu gören kişi ötümsuz olur.*" Tufiyaaa! diye seslendi evin yaşlı hanmu. Birden uyandı... Sobanın arkasmdan kalk diyordu. Dtşarı çtkıp hava almak istedi Tufiy a. Sabile indi... O balığı düşündü. Rüyasındaki adamı gördü birden karşBmda. Çok şaşırdı Garip seslerie bauğı ona anlabnaya cauştı. Ikisinin arasmdaki sır çözülmeye başlıyordu. Daha sonraki günlerde her gün aynı saatte sahUde buluşup, ortak dostlanm dün\ adaki yaşamı yeniden canlandmnasj için beklemeye başladılar. Şimdi hfilâ yaşjı bir adam ve bir kedi o sahildeler. •Mehmet eski okulunu hiç mi hiç sevmemiş. Verilen ödevlerin çokluğundan yakınıyor ve "Bir de her gün 5 lalo ağırhğmdaki bir çantayı taşımak zorunda kalıyorum. Hiç değilse bu okulda çanta zonınluluğu yok" diye konuşuvor. Mehmed, (9 yaşında 3 sınıt öğ- rencisi) egitim sırasında yaşadığı sıkıntılan şöyle anlattı: Okula git- mek istemiyordum, çünkü flkokul birinci smıfta okurken öğretmen cetvelle elimize vuruyordu. Yazı yazmayı ben o zaman sevmiyor- dum. Çok fazla yaa yazdınyordu. Sonra ben o zaman dördüncü sınıfın problemlerini çözüyordum, öğretmenim ise çözemiyordu. Ba- zen o çözemiyordu, bu yüzden bana kızıyordu. Çok fazla ödev veriyor- du. 6 yaşındâki bir çocuk en az beş kilo ağırlığında bir çantayı hergün eve götürüp getirmeyi nasıl yapsın. Bu okulda hiç değilse çanta ile okula gidilmiyor. Hoşlanmadığımız ders- leri öğretiyorlardı. Yeni Ufuklar'a geldiğimde ise orası da çok gevşekti, çok az ödev veriyorlardı. Önceki okula göre sıkıntıdan biraz kurtul- dum. Yeni Ufuklar'a başlayınca en azından yazıyı sevdim. Daha önce Kalamış"taki okulda iken yazıyı hiç sevmiyordum. Benim bunalmamın asıl sebebi, ben okuma yazmayı yu- vada öğrendim. Yeniden yazı öğ- renmeye kalkınca sıkıldım. Şimdi Coşku ilkokulunda rahaüm. Oku- lumdan memnunum. Bu okulda en çok ögretmenimizi seviyonım. En çok öykü yazmayı seviyonım. Mü- zik olarak piyano çalmayı seviyo- nım. Bestecilerden Richard Wag- ner'i seviyonım. O ikinci veya üçün- cü, birinci sevdiğimi unuttum. Jo- hann Sebastian Bach en çok sevdi- ğim olabilir. Beethoven hiç kötü de- ğil. Michael Jackson çok gürültü çı- kanyor, müziğini sevmiyorum da, güzel dans ediyor. Yazarlardan en çok Richard Bach'ı seviyonım. Martı romanı çok güzel. îçimde uçma isteği doğurdu. Homeros çok güzel, İlyada ve Odessa'yı okudum. Elimde bir güç olsailk önce eşitlik sağlanm. Hava kirliliğini önlemek için, her ay fabri- kalan üç kez denetimden geçiririm. Hava ölçüm raporlannı gazete yollanyla, radyo yollanyla halka bildiririm. Büyük bir hava temizle- yici yaptınnm. Milli Piyango dün çekildi, büyük ikramiye 49 e bölündüANKARA (ANKA) - Milli Piyango'nun 29 ocak ikramiye çekilişle.i yapıldı. 6 MİLYAR LİRA 147710 Adana. Manisa, Anka- ra, İstanbul 1 MİLYAR LİRA 504345 İstanbul, Adana 500 MİLYCN LİRA 357912 Adana. İstanbul 200 MİLYON LİRA 070864 Sakarya, 106440 Antal- ya, İstanbul, Ankara. İstanbu!, 293201 Bergama. İstanbul, Bursa. İstanbul, 502472 Beşik- düzü (Vakfıkebir). Adana, 627683 Kayseri, Ankara, İzmir, İstanbul. 100 MİLYON LİRA 090421 108540 184580 188205 198741 215830 223253 244992 253801 288209 299656 426540 452715 494048 532904 534858 538915 638294 744236 763054 50 MİLYON LİRA 003646 014333 047459 054233 098550 100302 112690 126477 130671 131141 154818 197585 198270 213216 226884 252145 252302 289692 291043 295915 321847 344428 347581 349874 379820 423227 441606 467334 483005 503184 505688 511501 520961 539742 553937 56<* 3 583553 610168 620463 6328^2 659147 667899 667975 670986 689985 733338 756972 774419 780511786543 20 MİLYON LİRA 021544 034289 037458 040666 043089 048134 058975 086416 092470 102755 116149 119870 131514 167327 176648 185594 191903 214084 258531 267315 281200 296563 297826 310254 323197 334669 335109 351687 370071 391303 394418 399054 412981 423126 432428 436230 446732 459843 470597 482988 487694 533077 534582 563507 566852 567632 572136 582250 590543 595363 605011 613373 655313 677154 700239 715637 750695 751892 762441 799555 10 MİLYON LİRA 001396 014585 015657 019984 021156 026962 030060 055236 045490 052566 055653 055717 475736 479186 501735 502037 069890 072496 079320 081229 057138 057909 061519 063104 094039 105268 107626 127088 067520 082441 117116 118785 128174 135313 136289 142897 120042 126773 127541 139168 143943 145243 145461 145649 140158 142486 144475 148812 149890 153650 153855 154987 151293 161443 167358 167833 208256 222728 238249 258399 171543 179003 184708 189039 275502 276819 294610 298736 Î92531 194761 201288 205137 326374 327413 328207 3307% 207191 218938 222937 222998 343339 345147 346378 346429 223144 223676 226615 230087 363788 367665 377209 385716 233892 234111 235137 235749 385825 407667 409992 415653 253600 255151 257401 258754 422455 446718 457378 463225 261457 264093 264453 274925 465062 470901 476433 476771 277870 282323 288176 291412 487101 487604 489075 491245 293051 294173 295967 299634 509024 514181 515710 519164 302170 303024 308434 311866 543300 549191 549934 554424 322327 324579 326085 326347 558886 566382 567634 578736 329073 330885 335755 337234 603021 605033 605368 624656 339870 342090 345173 346798 628078 632575 634593 636597 349733 361227 362686 362917 640437 641716 650800 658452 363996 382643 382995 389962 681505 692980 693366 702494 391240 394287 398750 399073 702513 706642 724281 734464 401416 406621 413204 414141 753079 758739 760425 ''64534 420513 421934 425679 432476 5 MİLYON LİRA 435796 436451 439! 16 439486 007888 009139 020845 023645 439653 439852 448210 449749 026102 027173 027907 030152 456194 458275 458823 460382 031635 037904 039758 045285 463195 463402 469158 470498 507247 512215 512718 515423 520434 520767 521744 524208 525710 530068 533691 534021 537167 537223 538610 541715 543165 545560 546902 551250 557111 564790 567860 571553 572444 574667 577147 586272 593073 606508 607948 617423 627636 628806 629529 632038 640375 648635 659015 668525 674137 678725 679083 682489 706695 717672 718393 730657 733082 735810 737953 741549 743208 744313 746795 756957 762561 765133 765794 766325 768622 769346 775357 776736 789891 790584 790677 790994 796553 798322 798544 799825 2 MİLYON LİRA 02044 02523 03371 16950 21558 26186 34469 38682 44646 46864 17212 23214 29748 35804 39257 45214 50518 18749 23891 32189 36120 40035 45882 51206 06337 19548 25466 34429 38159 40772 46449 52249 52574 53290 57280 59296 66520 68574 69734 70001 73187 77479 81128 81664 82577 84587 90700 91397 9486496081 500 BİN LİRA 0233 0812 0834 2102 2615 3056 4194 524055716426 6912 7097 7357 8172 8922 320 BİN LİRA 089 143 209 355 402 568 733 160 BİN LİRA 03 1242 46 56 80 BİN LİRA 2ve5 6 MİLYON LİRA (TESELLİ) 047710 107710 117710 127710 137710 140710 141710 142710 143710 144710 145710 146710 147010 147110 147210 147310 147410 147510 147610 147700 147711 147712 147713 147714 147715 147716 147717 147718 147719 147720 147730 147740 147750 147760 147770 147780 147790 147810 147910 148710 149710 157710 167710 177710 187710 197710 247710 347710 447710 547710 647710 747710 POLJTIKA VE OTESI özgürlük ve demokrasi adma, UĞUR MUMOPnun katledilişini LANETLİYORUZ. MtLLİYET YAHN A.Ş. ÇALIŞANLARI BAŞSAĞLIĞI UĞUR MUMClPyu kaybetmenin sonsuz acısını, laikliğe ve demokrasiye inanan herkes gibi yUreğimizde nissediyoruz. Bütün dünya aydınlannın başı sağolsun. Dilek AĞANOĞLU, Nur BAŞER, Hacer ÇETİN KESER, Yusuf KARABOL, Mehmet KONUK, Çiğdem SUBAŞI, Despa ŞEĞİKOĞLU, Nilüfer ŞENER, Göktürk TÜTÜNCÜ, Seün TÜTÜNCÜ, Cengiz VARLIK Demokrasi mücadelesinin onurlu, yılmaz kalemi UĞUR MUMCU'mın katledilişini nefretle kınıyoruz. Demokrasi dostlannın başı sağolsun. TÜM HAVA-SEN TÜM HAVALİMAN VE MEYDAN ÇALIŞANLARI SENDÎKASI GENEL MF.RKF.Zt Sevgili UĞUR MUMCU Yaktığın meşale hiç sönmeyecek... Rahat uyu... Emine YALÇCV, Vecdet YALÇEN, Ertugnıl KABATAŞ, Seyfettin KANTEKİN, Mnstafa YAYLALI. Hasan SÖNMEZ, Bircen ESER, Meltem TUFATYAZ1CI, tbrahim YEIVER, Nurcan PEHLİVANOĞLU, Lütfiye BIYDOJ, ZEYNEP KARABULUT, Sinan DtZAR, Nalan DAĞDELEN. Emel DERELt Başta laiklik olmak üzere Atatûrk ilke ve inkılaplannın yılmaz savunucusuüü Cesaret ve dürüstlük simgesi. Gazeteci-yazar UĞUR MUMClPnun kahpece katlini şiddetle kınıyoruz. "Tüm ulusumuzun başı sağolsun" İST. BÜYÜKŞEHtR BEL. ALTYAPI KOORDÎNASYON MÜDÜRLÜCÜ İST. BÜYÜKŞEHtR BEL. ULAŞDtf KOORDtNASYON MÜDÜKLÜĞÜ İST. BÜYÜKŞEHtR BEL. TRAFÜİ MÜDÜRLÜĞÜ tST. BÜYÜKŞEHtR BEL. KEStN HESAP MÜDÜRLÜCÜ TÜM ÇALIŞANLARI Sevgili UĞUR MUMCU, Seni hedefleyerek, özen ile, cesaret ile, yılmadan koruduğun ilkelerimizi yıkmak istediler. Ama başaramayacaklar. YUrekliliğin bize örnek olacak. Tüm sevgiler seninle olsun. IŞDC AYDINLI, MISRA İLDEV, TÜLAY tREZ, YTLDIZ AYDCV, FATMA UZMAN, KILIÇ AYDEVLI, SÜLEYMAN tLDEN, BURHAN FERHANOĞLU MEHMED KEMAL Kaîeste Dotaşan AsJan _ Metin Eloğlu, bir gün Oktay Rifat'a soruyor: "Şiir olmasa ne olurdu?" Oktay Rifat, soruyu ilgi çekici buluyor, yanıtvermeden önce düşünmeye koyuluyor. Metin'in sorusunayanıtve- recek yerde sorulardan yeni sorular üretiyor. "Şiir yazılmasaydı nemiz eksilirdi?" "Şiirin yaşayışımızda yeri var mı?" "Şiir su gibi, ekmek gibi gerekli mi?" Bunları okurken Cahit Sıtkı Tarancı'nın dizelerini anımsadtm. Şair, "Hava gibi, su gibi, ekmek gibi" diyor- du. "Lazım insana, lazım/ Onsuz yaşanılmıyor." Oktay Rifat şairdi ve şiir yazardı. Acaba şiir üstüne ya- zılmış yazıları da var mıydı? Eğer böyle yazıları olsa görürdük. Oysa şimdiye değin görmemiştik. Ta ki, Adam Yayınlan'ndan "Şiir Konuşması" kitabı çıkana kadar... Kitap oldukça kalın ve 356 sayfa tutuyor. Bunda, yazı- lar gibi konuşmalar da yer alıyor. Şiir üstüne yaptığı konuşmalar da yazıdan sayılıyor. Bir parantez açmışlar, 'bütün yazıları' demişler. Bir gün Cahit Sıtkı ile Kürdün Meyhanesi'nde bir köse- ye çekilmiş konuşuyorduk. Cahit Sıtkı'yla oldunuz mu şiirle berabersiniz demektir. Yatar kalkar şiir okur. "Biliyor musun, benim siyasi şiirlerim de var." "Bilmiyorum." Tuttu, Bursa Hapisanesi'nde yatan Nazım Hikmet için yazdığı "Kafeste Dolaşan Aslan"ı okumaya başladı. Şi- ir, "Nazım ağabey hapislerde çürür" diye bitiyordu. Nazım Hikmet'in hapis yattığı dönemde bu şiir yıllarca elden ele dolaştı durdu. Hiçbir antolojiye, kitaba almı- yorlardı. Ama gizli gizli okunuyordu. Cahit Sıtkı'nın bir iki şiiri gizliydi, ama Nazım Hikmet'in hemen hemen bütün şiirleri hem gizli hem de yasaktı. Gerçekten yasak mıydı? Harbiye davasına kadar kitap- lan basılıyor, satılıyordu. Harbiye davasından sonradır ki, kitaplan nerede görülürse toplatılıyordu. Daha doğ- rusu polis gördüğü, bulduğu yerde el koyuyordu. Bizim polise yasağı söyleme... Kuyunun dibine saklasan bu- lur, çıkarır. Nazım'ın, elime geçen ilk kitabı, "835 Satır" oldu. Taş- han'da kitapçı AN Tümen'den aldığım zaman kitapçı bana "Koynuna sok ya da bir kağıda sar, açıkta göster- me" demişti. Karşılaştığım ilk yasak kitap bu "835 Satır" oldu. Eskiler, Nazım'ın kitaplarının yasak olmadığını söylerler. Yasak buydu!.. Meraklıları bana ünlü şairleri tanıyıptanımadığımı so- rarlar. "Tanırım.." derim. "Orhan Veli'yi tanır nısın?" "Evet." "Oktay Rifat'ı? "Bilirim". Ondan sonra sıralarlar: "Melih Cevdet Anday, Fazıl Hüsnü Dağlarca, Cahit Külebi, Ahmet Muhip, Fethi Giray, Suphi Taşhan?." "Tanırım, ahbaplık, arkadaşlık etmişimdir." Şimdi düşünüyorum da bir dönemin hemen hemen bütün sairlerini tanıyorum. Bir dönemin diyorum, yıllar denk geliyor. Üç yaş aşağı, beş yaş yukarı fark etmez. Bft Nazım Hikmet'i tanıyamadım. Nazım'ın uzun süre hapiste yatması, ayrı ayrı kentlerde oturmamız engel ol- du. Ankara Garnizon Mahkemesi'nde yargılanırken gör- düm. Mahkeme, şimdiki Gençlik Parkı'nın yanındaydı. Elleri kelepçeli, mahkemeye getirilipgötürülürken uzak- tan görmüştüm. Şairler birbirlerini tanırlar. BULMACA 1 2 3 4SOLDAN SAĞA: 1/ Namık Kemal'ın bi ro- 1 manı... Oyunda cezalı çocuk. 2/ Düşünce... Ya- 2 nş atlannın dizgin elde o dolaştınlarak meraklıla- ra gösterildiği özel yer. 3/ 4 Kimyasal bir yöntemle g parlaklık verilmiş pamuk ipliği. 4/ Serçeden korka- 6 nın ekmemesi gereken... ^ Hububat tozu. 5/ Me- saj... Kurnaz. açıkgöz. 6/ 8 Vücuda şınnga ile sıvı g verme işi. 7/ Bir tiyatro oyuncusunun seyircilerin duyaca- ğı biçimde, ama sanki diğer oyun- cular duymuyormuş gibi düşün- mesi ya da konuşması... "ABD Merkezi Haberalma Örgütü". 8/ Gemilerde bulundurulan sandal... Tavlada bir sayı. 9/ Köpek... Do- kumacılıkta atkı ipliğini sıkıştır- mak için kullanılan disli araç. YUKARIDAN AŞAGIYA: 1/ MoÜ€re"in bir komedisi... Gös- teriş, caka. 2/ Büyük erkek kar- deş... Her tür organik yağa verilen ad. 3/ Köksaplanndan safra- nı andıran boyah bir madde çıkanlan, çiçekleri san renkte bir bitki. 4/ Yergi niteliğinde olan. 5/ Kokusu hardala benzeyen zehirli bir savaş gazı... Türkçede ilgj adıh. 6/ "Her çiçekten bal eyledik/-'ya saydılar bizi" (Pir Sultan Abdal)... Kıra. 7/ İcra- at... Bir tembih sözü. 8/ Türk halk müziğıne özgü dokuz telli saz... îsyankâr. 9/ Düzenli olarak ekim yapılan arazi... Steven Spielberg'in bilimkurgu türündeki ünlü filrni. Demokrasi, bağımsızlık, laiklik ve insan haklan uğruna yiğitçe mücadele eden değerli yazar-araştırmaa "Kalpaksız Kuvay-i Milliyeci" UĞUR MUMCU'nun alçakça katledilmesini nefretle kınıyoruz. BAKIRKÖY RUH VE StNİR HASTAUKLARIHASTANESİ TÜM ÇALIŞANLARI