Katalog

Cumhuriye! İmtivaz sahibi: Berin Nadi Genel Ya>ın Yönetmenı Özgen Acar •Genel Yjyın Koordınatorü Hikmet Çetinka\a • Yazı İşten Mudürü' CelaJ Başlangıc • Haber Merkezi Müdürü: Mustafa Balba\ Görsel Yonetmen Ali Acar • Duzenleme- Mustafa Sağlamer Ankara Temsilcısı Ciineyt Arcavûrek •Haber Müdürleri. Işık Kansu, Hakkı • îstanbul Haberlen Şena) Kalkan «Dış Haberler Ergun Balcı Erdem Z Gokalp Blv İnkılap S. "No:19'4, Tel- 4331141-47. Telex: 42344, Fax • İş - Ekonomi- Dinç Tayanç • Yurt Haberlen: Mdıroet Saraç (4)4330565•İznur Temsilci V : SerdarKızık, H.Zıya Bl\ 1352S 2'3 Tel 831230 • Makaleler Sami Karaören »Spor Abdüikadir Yüceiman «Du- Telex- 52359,Fax: (51)895360 »Adana TemsiJcisi': Çetin Yiğenoğlo İnönü Cd zeltme AbduUah Yazıcı 119S. No: 1 Kat. l.Tel: 59 37 52(4hat).Telex:62155, Fax:(71) 59 25 78 Müessese Mudur V Erol Erkırt •Koordına- tör: Ahmet Korulsan •Muhasebe Bütent Ve- ner • Idare Hüsevin Gürer •tşletmc önder Çelik •Bilgi-Işlem Nafl tnal •Bilgısayar Sıs- tem: Mürüvet Çüer • Reklam: Reha Işıtman VnmhjarcVenıCunHahcr AjanM. BdMnn;Ya>ın^ıhl> \ S BasmvCumhıımeı MattvidcıH veCıîetocılıkTAŞ Tırkoca'ğı Cad '9 41 Cağaloğlii 143H]-! PK. 246 Nıjnbul Tcl ?i:Qsı)STriex 2:246 Fa\ (U5PSS9? TAKVIM:23OCAK 1993 İmsak- 5 46 Güneş. 7.15 Öğle: 12 21 İkındi 14.52 Akşaml? 16 Yatsı 18.39 KTÜ'riegöznakli yapıldı •TRABZON(AA)- KaradenizTeknik Ünrversıtesi Tıp Fakültesı Farabı Hastanesi"nde ılk kez birgöznaklıoperasvonu gerçekleşünldı.Göz hastalıklan uzmanı Doç Dr. Kubilay Çetinkaya tarafından vapılan başanlı bir amelıyat ile 39 yaşındaki Mahmut Hamzaçebi adlı valandaşa kadavradan alınan göz nakledildi. Doç. Dr. Çetinkaya, kornea transplantasyonu yapılan hastanın ameliyatının başanlı geçtığini belirterek vatandaşlan göz bağışı yapmaya da veı ettı. Hormonlu sötve et •ANKARA (UBA)- Süt ve Et Üreticileri Bırliğı (Setbir) havvansalüretımde kullanılanılaçvekımyasal maddelenn. gıdalarda scbcp olduğu kalıntının, "ınsan sağlığını tehdn eder bovutlara ulaştığj"nı bildirdı. Sütıneklenneverilen hormonun da süt yoluyla çocuklan tehdit ettiğı açıklandı. Doç. Dr. Cengız Gürer tarafından yapılan Setbir araştırmasında. gclişmektc olan ülkelerde, gıdalardaki kalıntı kontrol uygulamalannın yetersizliğinin, tchlıkenın boyutlannı arttırdığı vurgulandı. Böbrek ağnsı • İZMİR(AA)- Böbrek sanalannın ağızdan ılaç ahnması yenne "bölgesel anestezi" ılede tedavi ediJebıleceğı bıldınldi. Ege Üniversitesi Tıp Fakültesı Üroloji Anabıhm Dalı doktorlanndan İzzet Koçak. üroloji hastalannda ağnya yaklaşım ve tedavi bıçimının önemlı olduğunu belirterek dünyada son yıllarda ağızdan ılaç alımının bırakıldığınısöyledı. Bunun yerine beldcn yapılan " bölgesel anestezi "ile hastalann böbreklerindeki taşın kısa sürede d üşüriildüğünü kaydeden Dr. Koçak. AA muhabirinin sorulannı cevaplandınrken şöylededi: "Böbrek ağnsı, en şiddetli ağn türüdür. Ağızdan ilaçalınması hastada solunum depresyonuveilaç bağımlılığına neden olabılıyor. Ancak bölgesel anestezi yöntemi ile 1 santimetre büyüklüğündekı taşlar kendılığınden düşebiliyor." Taşlann büyûsü • FRANKFURT(AA>- Kadınlann takı olarak rağbet ettiğı elmas, zümrüt. safirveyakutgibıdeğerli taşlann. insanın ruh sağlığını etkilediği öne sürüldü. Günümüzün teknolojisınde büyülü gücü "unutulan" bu taşlann. gerçekte insanın ruh sağlığını etkilediği. hatta hastalıklannı tedavi ettiği iddia edildi. Asırlardır. taşlann "büyüsüne" irianan insanlann. bu taşlardangüç kazandıklan. neşeli veya mutsıuoldukları kavdcdilirken Almanya'da bazı sanatçı ve siyasetçiler de taşlann büyüsüne inandıklannı açıkladılar. Almanya'nır. eski Dışişlen Bakanı Hans-Dietnch Genscher, her zaman yanında kehribar taşı bulundurduğunu veönemli konuşmalaryapmadan önce taşını mutlaka avcuna aldığınıaçıkladı. Shakespeare tutukevinde!• Shakespeare'in en zoroyunlanndan birisi olan Fırtına, İngiltere'de bir tutukevinde tutuklular tarafından sahneleniyor. İki ay süren provalar süresince gardiyanlan ve öteki tutuklulan şaşkına çeviren olaylar gerçekleşmiş. Oyun bir kezcinsel suç işlemiş tutuklular. bir kez öteki tutuklular, bir kez tutuklulann yakınlan ve arkadaşlan. bir kez de yöre halkı için sahnelenecek. Haber Merkezi - İngiltere'de Maidstone Tutukevı'nde Sha- kespeare'in en zor oyunlann- dan bınsi olan Fırüna (The Tempest) sahneleniyor. Bazıla- n adam öldürmekten ömür boyu hapıste kalacak olan, ço- ğu yaşamında hiç Shakespeare izlememiş tutuklular, İngilız Shakespeare Şirketi'nin (ESC) öncülüğünde yaşamlannda ye- ni bir sayfa açıyor. İki ay süren provalar süresin- ce, tiyatro tutuklulann yaşam- lannın odak noktası olmuş Gardiyanlan ve öteki tutuklu- lan şaşkına çeviren olaylar ger- çekleşmiş. Bazılan. eşlerinden ve arkadaşlanndan provalar sı- rasında zıyarete gelmemelerini ıstemiş. Bir tutuklu ıse ev iznine çıkmamış. Yaşanan tatsızJıklar Maidstone Tutukevi'nde tat- sız olayiar da yaşanmış. İlk pro- valardan birinde, oyuncular- dan biri ötekinin diksiyonuyla alay edınce birbirlerine girmiş- ler. Tutuklular, gelecek hafta Fırtına">ı dört kez sahneleye- cekler. Ancak oyunun sahneye konmasından birkaç gün önce bile, yonetmen Tim Carroll en- dişe ıçınde. Çünkü tutuklular bir gece içinde bir tutukevinden ötekine gönderilebiliyor. Car- roll. şu ana kadar üç kez Alon- so'yu kaybetmış. ESC'nın eğiüm görevlisi Ca- role \Vinter, şirkeün Shakes- peare'ı toplumun bütün kesim- lerine yayma politikasının bir parçası olarak tutukevinde böyîe bir çalışmaya gıriştikleri- ni belirtıyor Bu tutukevı çalış- ması ıçin bir sponsor bıle bul- muş. Oyun bir kez cinsel suç ış- lerrriş tutuklular. bir kez öteki tutuklular, bır kez tutuklulann yakınlan ve arkadaşlan, bir kez de yöre halkı için sahnelenecek. Tutuklulann aşkı Oyunun yönetmenı. Prospe- ro ve Miranda'yı oynayanlar profesyonel. Geri kaîan bütün rollen tutuklular oynuyor. Mi- randa'yı oynayan Claire Kis- san, kaçınılmaz olarak tutuklu- lan etkilemış. Tutuklulardan beşi Claıre'e aşık olmuş. Yıliar boyunca bir kadına yakın ol- madıklan düşünülürse bu çok doğal. Bir başka dikkati çeken unsur ıse oyunda beyazlann. sı- yahlann ve türbanlı Sihlerin birlikte rol almasa. Kendilerini ifade ettiler Çalışmaiardan sonra her tu- tuklunun Shakespeare hayranı olduğunu söylemek mümkün degil. Başta seçilen 33 kişiden birçoğu sonradan vazgeçmiş. kadro 15 kişiye inmiş. Tutukevi Etkinlikîer Müdü- rü Briajı PolJett, "Shakespeare konusunda endişeliydim. Biraz ağır gelecegmi düşünüyordum. ama korktuğum olmadı. Tu- tuklular sıkıcı, monoton ya- şamlannda bir soluk alma, Shakespeare'ı tanıma ve kendi- lerini ıfade etme olanaklannı buldu" diyor. mfw^fr Miranda'yı oynayan Oaire Kissan tek profesvonel oyııncu. Geri kaJan bütün rolleri tutukluiar oynuyor. Maidstone Tutukevi'nde Shakespeare'in Fırtına adlı oyunu sahneleniyor. StepJtano roiiinü oynayan tutuklu artık cebinde Shakespeare kitabı taşıyor. Bitkisel maddeler Uaçgibi tamtümayacak ŞEBNEMGÜNGÖR ANKARA - Saglık Bakanhğı, tedavi ama- ayla sentetik, bitkisel ve biyolojik kaynaklı maddeler kullanılarak yeni ilaçlann üretil- mesi ve bu yolla ınsanlar üzerinde yapılacak tıbbi araşürmalan belli esaslara bağladı. Sağlık Bakanlığı'mn hazırladığı yenı yönet- meliğe göre, son yıllarda çeşıtli hastalıklara iyı geldiği öne sürülerek piyasaya sunulan "NO ekstresi, çoban doktorun suyu" gjbi bitkisel ve kımyasal içerikli maddeler. bun- dan böyle "ilaç etkısi taşıdığı" iddiasıyla ta- nıülamayacak. vatandaşlara kullandınla- mayacak. Bu tür maddeler ancak, yönetme- likte belirtilen esaslar çerçevesinde, bakan- lıktan izin alınarak. tam teşekküllü bir eğitim hastanesinde ve en az konusunda 5 yıllık deneyımi olan uzmanlar tarafından gerçekleştirilecek klinik araşürmalar sonu- cunda. bakanlığm onayı alınarak, ilaç ola- rak piyasaya sürülebılecek Hazırlanan yönetmelikle. herhangi bir ilaç konusunda bilimsel amaçla klinik araştırma yapmak isteyen kişi ve kurumlara bakanhğa başvuru ve izin alma zorunluluğu getinldi. Buna göre, henüz bakanlıkca ruhsatlandml- mamış ilaçlarla yapılan tüm klinik araşür- malan ile bakanlıkca ruhsatlandınlmış bu- lunan ilaçlarla yapılacak yeni endeksıyon çalışmalan. daha önce çalışılmamış bir hasta gnıbu üzerinde yapılacak uygulama çalış- malan ve ruhsatb ilaçlann öngörülen dozla- nnın üstünde yapılacak yüksek doz çalışma- lannda Sağlık BakanlığVndan izin alınacak Yönetmeük. ılaç yapılacak klinik araşu. ma ısteğınin incelenebümesı amaayla ba- kanlıkca 21 kişilik biretik kurulun yanısıra, araşürmayı yapacak kurum ve kuruluşlar bünyesinde de bir yerel etik kurulun oluştu- rulmasıru öngörüyor. Yönetmelikte. ilaç üretimi ve bu ilaan üretilmesi sırasında yapı- lacak klinik araştırmaların teçhizat, perso- nel ve laboratuvar imkanlanna sahip tam teşekküllü eğitim hastanelerinde yoirütülme- si de öngörülüyor. Yönetmeliğe göre. tüm klinik araşürmalar 4 dönemde tamamlana- cak. Birina dönemde, ilacm farmakokinetik özelliklen az sayıda sagbklı gönüllüler üze- rinde denenecek. İkinci dönemde ise, ilacın doz smırlan yine az sayıda gönüllüler üzerin- de araşünlacak. Üçüncü dönemde de, ilaç daha geniş hasta sayısı üzerinde denenecek. Son 4. dönemde de. ilaç ruhsatlandınldıktan sonra kabul edilen endıkasyonJan üzerinde emniyeü, yan etkileri araşünlacak. Yeryüzunün çokyakınındangeçen asteroidinfotoğrafı çekü • NASA,California*da MojaveÇölü'nde yenibirradarsistemi kullanarak Toutatis adındaİci asteroidin birçok fotoğrafını çekti. NASA'da görevli Dr. Steven Ostro, ilk kezyörüngesi Yer'le kesişen binlerce asteroidden birini açıkça görebildiİclerini söylüyor. Haber Merkezi -.Yer'den 3.5 mılyon kilometre uzaktan gecen 6.5 kilometre uzunluğundaki Toutatis adlı asteroid, NASA'nın yerdeki bir radan tarafından görüntülendı. 3.5 milyon kilometre astronomik ölçüler içinde oldukça yakın. bununla birlikte Touta- tis. bu en yakin geçişi sırasında aslında Ay'ın Yeryüzü'nden uzaklığının on kaü uzaklıîctay- dı. f outatis'in bu geçişi gelecekte bır gün Yeryüzü'neçarpma tehükesinı yenıden gündeme getırdı. Bugüne kadargökbılimciler, yörüngeleri Yer'in yörüngesinin yakınından geçen 150 asteroid buldu. Çok küçük gezegenler olarak tanımlayabileceğimiz asteroidler, Güneş Sistemi'nde en çok Mars ile Jüpiter arasında bulunuyor. Sayılannın çok olması nedeniyle bu bölgeye "asteroid kuşağı" adı veriliyor. Kuşağın dışında kalan asteroidlerden bazılannın yörüngeleri zaman zaman Yer'le kesışiyor. NASA, California'da Mojave Çölü'nde yenı birradar sistemi kullanarak Toutatıs'in bir- çok fotoğrafını çekü. NASA'da görevli Dr. Steven Ostro, ilk kezyörüngesı Yer'le kesişen binlerce asteroidden birini açıkça görebildiklerini söylüyor. Bugüne kadar, Yeryüzü'ne yaklaşan asteroidler. çok güçlü teleskoplarla bile çok uzaktaki ışık noktalan olarak görüntülenebiliyordu. Yörüngesi Yer'le kesişen ilk asteroid 1932 yıhnda keşfedıldi. Ancak kısa bir süre öncesıne kadar asteroidler için sistemli bir arama yapılmıyordu. Yer'e çarpan bir göktaşının yaşamın evnmleşmesini başlattığını ileri süren kuramlar asteroidlere ilgiyi artürdı. Bundan 65 milyon yıl önce, Yer'e bir asteroidin çarpması sonanda dünyanın kara bulutlarla kaplandığı ve iklimin soğuduğu ileri sürülüyor. Bu değişen koşullann, dinozorlann yok olmasına neden olduğu sanıhyor. Toutatis bir gün Yeryüzü'ne çarparsa, bu çarpışmanın yaratacağı toz bulutu güneş ışınlannı engelleyecek, iklimi bozacak ve büyük bir olasılıkla uygarlık yok olacak. Heray, Yeryüzü'ne yakın geçen bir - iki asteroid keşfediliyor. Bugüne kadar keşfedilenler arasında en büyüğü yaklaşık 8 kilometre çapında. Bilim adamlan, bilgisayarlarla asteroidlerin nasıl bir yol izleyecekJerini bulabiliyor. Buna göre, 21. yüzyılda hiçbir asteroidin Yeryüzü'ne çarpması beklenmiyor. Toutatis, bir Fransız gökbilimci tarafından dört yıl önce bulundu. Ancak bugüne kadar yapısınm nasıl olduğu bilinmiyordu. NASA radanyla elde edilen görüntüler, Toutatıs'in çapı 2.5 kilometre ve 4 kiiometre olan iki kraterli bir gökcismı olduğunu ortaya koyuyor. Dr. Ostro. Toutatis'in bugüne ka- dar Güneş Sistemi'nde gördükleri en garip biçimb nesne olduğunu, bununla birlikteçok güzel, olağanüstü bir görünüşe sahip olduğunu söylüyor. Dr. Ostro, Toutatis'ın asteroid kuşağmdaki daha büyük bir asteroidin çarpışarak parça- lanması sonucu oluşmuş olabıleceğini belirtiyor. Bu- ikinci olasılık ise çarpışma yeterince şıddetlı olmadığı için ikiye aynlan asteroidin parçalannın farklı yönlere gjtmemesi, birarada kalması olabilir. Tüm dünya basını onlardan sözediyor. Owada ile Prens ilk kez 1984'te karşılaşmışlar Uzakdoğu 9 nun en gözdegelini• Japonya'nın dedikodu dergilerinden Shukan Post, Ovvada'nın 1984 eylülünde yapılan özel bir gezi sırasında Alsace'da Prens Naruhito ile birlikte olduğunu açıkladı. Resmi açıklamalarda, İmparator Akihito'nun en büyük oğlu Prens Naruhito'nun Ovvada ile 1986 yılı ekim ayında Tokyo'da bir resepsiyonda tanıştıklan belirtiliyor. Dış Haberler Servisi - Japon Veliaht Prensi Naruhito. nişan- lısı Masako Owada ile ilk kez 1984 >ılında Fransa'da karşı- laştı. Japonya'nın dedikodu dergilerinden Shukan Post, Owada'nın 1984 eylülünde ya- pılan özel bir gezi sırasında Âl- sace'da Prens Naruhito ile bir- likte olduğunu açıkladı. Oysa, çiftin ilk kez 1986 yılında Ja- ponya'da karşılaşüklan sanıb- yordu. 32 yaşındaki Prens ile Owa- da'nın nışanlanması bugünler- de Japon basınında en çok işle- nen konu. Shukan Post, "Alsace'da aşk: Bütün sırlar ve fotoğraf- lar" başlığıyla verdiği haberde, Alsace'daki Colmar kenti bele- dı>e başkanı yardımasınm Ovvada'yı hatırladığmı yazdı. Belediye başkanı ve Terminus- Bristol Oteli'nin sahibi, Prens'le birlikte "siyah saçlı. güzel gözlü çekia bir bayan"ın bulunduğu- nu söyledi. Ovvada, o zaman Harvard Üniversıtesi'nde oku- yordu. Resepsiyonda taıuştüar Resmi açıklamalarda, İmpa- rator Akihito'nun en büyük oğlu Prens Naruhito'nun Ovva- da ile 1986 yılı ekım ayında Tokyo'da bır resepsiyonda ta- nışuklan belirülıyordu. Dışişlen Bakan Yardımcısı Hisaşi Owada'nın en büyük ço- cuğu olan Masako, Nisan 1987'de dışışlerinde çalışmaya başiamış ve Naruhito ile evlen- meye en büyük aday olarak gösterilmişti. Ancak bir yıl sonra, eğitimini Sigara içmeyenlerin de haklan var Dıımcuuıhı her gün bir kişiyi öidürüyor • Dumanaltı olmak sigara içmeyenlerde akciğer kanseri riskini yüzde 10-30 arasında arttınyor. Bu da yüz bin kişi içinde 1 - 3 kişinin daha hastalığa yakalanması demek. Bu sağlık için küçük, ama dikkate alınması gereken bir tehlike. Dumanaltı olmanın çocuklardaki etkisi ise çok daha OI' Masako Owada Japon >eliaht prensi Naruhito ile 19 ocakta resmi olarak nişanlandı. Prens'in Masako'yu oldukça ikna ettiği belirtiliyor. Şu sıra Japon basınında en çok işlenen konu bu. sürdürmek için İngiltere'ye gi- dince bu yöndeki beklentiler azaldı Anlaşılan Masako'yu unutamayan Prens sonuçta onu evlenmeye ıkna etmeyı ba- şardı. Şu sırada tüm dünya basının gözdesi olan Owada. önceki gün Prens'le resmı olarak ni- şanlandı. Söylentilere göre Masako ol- dukça nazlıymış. Daha önce iki kez Prens'in evlenme teklifıni reddedip, so- nunda evet" demış. Haber Merkezi - Her gün sigara içmeyen bir kişi, diğer in- sanların sigara dumanının ne- den olduğu hastahklardan ölü- yor. İngiliz Sağlık Bakanuğı'tun araştınnasına göre, ayrıca ber gün 50 ingiliz çocuğu dumanaltı ounaya bağlı olarak ortaya ÇH kan rahatsızlıklar nedeniyle hastanelere geliyor. İngiliz Sağlık Bakanlığı. iş- yerierinde ve toplu taşrnıa araçlannda, sigara icmeyenleri koruyan önlenüer gÖnûTlü ola- rak alınmazsa yasalarla sigara içümesmi önlemeye haznianı- yor. Sağhk Bakanı Dr. Brian Mawhinney, "Sigara içmeyen- lerin temiz bir ortama, sigara içilmeyen işyeıierine haklan var. Birçok kişi, başkalannın ictiği sigara dumanlannı so- luyarak tehlike altuıa gjrmek- ten endişekniyor" diyor. Ydlar boyunca başkalannın içtikleri sigaralann dumanını soluyan kişiler çeşitli hastalık- lara yakalanıyor. ABD Çevre Koruma Ajansı (EPA), Aıneri- ka'da her yıl dumanaltı olan üç bin kişinin akciğer kanserinden öldüğünii belirtti. EPA, sigara dıunanının en tehlikeli kansero- jenlerden biri olduğunu, U A SH ıuff'na girdiğini açıkladı. İngiliz hükümeti. 1994 yıuna kadar halka açık yerlerin yüz- de 80'inde, işyerlerinin ise co- ğunda sigara içibnesini önle- meyi hodefliyor. Akciğer kanseri riski Dumanaltı ofanak sigara içmeyenlerde akciğer kanseri riskini yüzde 10-30 arasınd arttınyor. Bu da yüz bin kişi içinde 1-3 kişinin daha has- tauğa yakalanması demek. Bu sağhk için küçük, ama dikkate aJınması gereken bir tehlike. Ayrıca, astm ve solunum yol- larmda rahatsızhğa neden olu- yor. Dumanaltı olmak, astnn ve anjini olan kişilerin durumu- nu daha da kötüleştirivor. Dumanaltı obnanın çocuk- lardaki etkisi ise çok daha olumsuz. Zarürree ve kabaku- lak (çoculdarda sağırlığın başuca nedeni) tehlikesini yüz- de 50 oranında arttınyor.