Katalog

Cumhuriyet Sahibi: Cumhuriyet Matbaacılık ve Gazetecilik Tflrk Anonim Şirketi adına Beria .Nadi tstanbul Haberleri: Şeny KalluM, Dış Haberler: Ergnn Bakı, tş-Ekonomi: ŞıiluM Ktfenci, Yurt • Genel Yayın Yönetmenr Özgen Acıır • Cenel Yayın Koordinalöru: Hikntrl Çctiakaya Haberleri: Mthıael Sanf, Kültür: CeUI Üsttr, Makaleler: Sami Kanörea. Spor: Abdulkadir • Yazı lşlerı Mudurlerı. Fusun Özbilgen (Sorumlu), Cd*l Başluıgrç (Haber) • Görsel Yucciman. Duzeltme: AbdulUh YazKi • Müessese Mudur V.: EroJ trkul • Koordınalör: Yonclmen: Ali Acar • Duzenleme: Muslafa Saglamer • Ankara Temsilcısı: Caneyt Akmet Konılsın • Muhasebe. Bnlcnl \tnrr • Idare: Hıısryin Gurtr • Işlelme." Önder Çelik • Arcayurek, Haber Mudurlerı: Muslafa Balbay, Işık Kınsu, Izmır Temsilcı V.: Serdar Kızık, Bitgi-lşlem: Nail Inl Bılgisayar Sistem: Mnnivtt Çiler • Personel: Scvgi Boslancıo*lu Adana Temsilcısı: Çelin Yifccnofclu • Reklam: Rthı lpdnan Basan ve Yayatv Cumhuriyet Matbaacılık ve Gazetecilik T.A.Ş. Turkocağı Cad. 39/41 CağaJoğlu 34334 İst. PK: 246 İstanbul. Tel: 512 05 05 (20 hat), Telex: 22246, Fax: (1) 526 60 72 • Burolar Aakara: Z. Gökalp Blv. Inkılap S. No: 19/4, Tel: 433 11 41-47, Telex: 42344, Fax: (4) 433 05 65 • lzmir H. Ziya Blv. 1352 S. 2/3, Tel: 83 12 30, Telex: 52359, Fax- (51) 89 53 60 • AdanK Inönü Cd 119 S. No: 1 Kal 1, Tel: 19 37 52 (4 hat), Telex: 62155, Fax: (71) 19 25 78 TAKVİM: 20 EYLÜL 1992 Imsak: 5.16 Güneş: 6.42 ögle: 13.02 îkindi: 16.29 Akşam: 19.13 Yatsı: 20.34 Çocuk, evliliğjn sigortası •ADANA (AA)- Türkiye'de, evliliğin ilk üç yılında,çocuk sahibi olamayan çiftlerden yansına yakınmın boşandıklan, çocuk sayısı arttıkça boşanma oranının düştügü belirlendi. Devlet Istalistik Enstitüsü'nün son verilerine göreTürkiye'de 1985'te meydana gelen 18 bin 571 boşanma olayı, 5 yılda 25 bin 71ZyeukşU. Verem öldûrûyor • lZMfR(AA)-"Çağın ayıbı" olarak nitelenen eskilerin "ince hastalık" dediği veremden dünyada her yıl 3 mj]yon, Türkiye'de lŞOOkişiölüyor.Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Göğus Hastalıklan Ana Bilim Dalı Başkanlığı'nca Dünya Sağlık Örgütü (WHO) verilerine dayanılarak yapılan araştırmada, dünyada her yıl 8 milyon kişinin aktif olarak verem hastalığına yakalandığı bildirildi. Çevre hastası çocuklar • HAMBURG(ANKA)- Çevre sorunlan, dünya gündeminin ilk sıralanndaki yerini korurken Batılı ülkelerdeçevreden kaynaklanan alerjik hastalıklara yakalanan çocuk sayısında son yirmi yılda önemli artış olduğu belirlendi. Alman Der Spıegel dergisınde yer alan bir haberde, yeni gerçekleştırilen araştırmalar sonucunda Batılı ülkelerdeki çocuklann genellikle alerjik hastalıklardan Doğu Avrupa ülkelerindeki çocuklann ise solunum enfeksıyonundan rahatsız olduklan bildirildi. Kasparov'dan Rscher'eeleştiPi Küttür Senisi-Dünya Satranç Şampıyonu Garri Kasparov, 'satranç efsanesi 1 Bobby Fischer'ı överek, Amerikalı büyükustanın bir zamanlar döneminın çok ilerisinde bir oyuncu olduğunu söyledı. Ancak Kasparov, Fischer'm şu sıralar Yugoslavya'da Boris Spassky ileyaptığıkarşılaşmayı 'hüzün verici' diye nitetedi. Bu özel karşılaşmada Fischer, 4-2 önde bulunuyor. Boris Spassky prostat rahatsızlığı, uykusuzluk ve tansiyonunun yükselmesi gerekçeleriyle 10. oyunu erteletti. Şapşal kazaklarııı görkemli döııüşü /,' Haber Mcrkezi- Upuzun, şapşal kazaklar giy- meye bayılan kadınlara bu sonbahar-kış mevsi- mi iyi haberler var. Şapşal kazaklar moda dün- yasına görkemli bir dönüş yapıyor. Şimdiden Avrupa'nın büyük başkentlerinde- ki seçkin butikler kazak satışlannda inanılmaz artışlar olduğunu belirtiyorlar. Bu şapşal kazak- lann Avrupa ülkelerinde bayraktarlığını yapan modacılar diyorlar ki: "Şapşal kazak, hemen hemen her kadına ço- cuksu birgörünüm verir. Bu kazaklan yeğleyen- ler rahata düşkün, akşamlan evlerinde, aileleriy- le geçirmekten hoşlanan kadtn- lardır. Bu ka- zaklar bizi üste- lık, annelerimi- zin giysilenni gi- yip ortalıkta salınmaya pek meraklı olduğu- muz çocukluk ullanmıza geri götürür." Bu kazaklar, daracık "tightlar" ya da upuzun eteklerin üzeri- ne giyilebiliyor. Hatta pijama tipi pantolonlarla da kullanılabiliyor. Bunun öncülüğünü yapan modacılar ise Amerikalı Calvin Clein, italyan Giorgo Armani ve Japon Thji Yamamoto. Hatta Calvin Clein, kazaklarla birlikte giyilmek üzere yeni tip salo- pet bile hazırlamış. Bu salopet ve kazaklara son- bahar-kfş koleksiyonunda geniş yer vermiş. Bu kılıkta anlaşılan kadınlarbirer-erke]£.çocuğu gö- rünümünde karşımıza çıkacaklar bu sonbahar mevsiminde. • Günümüzde kadın, dar, sıkı giysileri sevmiyor. Şimdi bol giysiler revaçta.Bir zamanlar, sinema oyuncusu Mia Farrow şapşal kazaklara çok meraklıydı ve bunun öncülüğünü de yapmıştı. Şimdi moda dünyasında "Mia Farrovv modası geri döndü" diye konuşuluyor. 1940 ve 1950'li yıllarda kadmlarda pek moda olan, birkaç beden küçük kazak giyerek iri gö- ğüslen olduklanndan da iri gostermekti. Lana Turner gibi ünlü yıldızlar da bu tür giyi- min öncülüğünü yapıyoriardı. Daha sonralan da Gina Lolobrigida aynı şe- kilde göğüslerini iyice belirginleştiren İcazak- lanyla italyan triko sanayiinde büyük katkılar- da bulunmuştu. Ama günümüzde durum değişti. Kadın ra- hatına daha düşkünleşti. Dar, sıkı giysileri sev- miyor. İçinde rahat hareket edebileceği bol giy- siler revaçta. Artık gözde olan, dik ya da düz ya- kalı, upuzun kol- lu, vatkalı, dizlere kadar uzanan birkaç beden bü- yük kazaklar. Bu, kadınlara küçük kız havası verirken, dikkati çekmeden dişilik- lerini de belirgin- leştiriyor. Bir zamanlar, sinema oyuncusu Mia Farrow şapşal kazaklara çok meraklıydı ve bunun öncü- iüğünü de yapmıştı. Şimdi moda dünyasında "Mia Farrovv modası geri döndü" diye konu- şuluyor. Dolaplannda bu tür şapşal kazağı bulunma- yan kadınlar dertlenmesinlcr. Mutlaka koca- lannm ya da erkek kardeşlerinin ya da babala- nnın dolabında kendilerine birkaç beden büyük gçlecek kazaklar bulup çıkanr, sırtlanna gecir- dikleri gibi de bu modaya avak nvdurabilirler. Sapsal kazak kadınlara çocuksu bir KÖrnnam veriyor. Ba kazaklar daracık 'tight'lar ya da oznn etekkrin üzerine ciyilryör. Bonnn öncfllitiüıtt yapan modacılar Carvia Oeia Giorgio Armaıi ve Thji Yamamato. INSANLAR Müziğimiziçalın, telifimizi asla BEHZATŞAHİN Telif ödemeden 24 saat mü- zik yayını yapan radyo kanalla- nnın kaset satışlannı düşürdü- ğünü ve telif haklannın gasp edildiğini öne süren Müzik Ya- pımcılan Dernegi (MÜYAP), "Korsan radyolann susturul- ması için" savcılığa suç^duyuru- sunda bulunacak. Bazt yapım- cılar ise, kaset satışlanndaki düşüşün gecici olduğunu savu- narak, "Müzikseverlerdoyuma ulaştıktan sonra, radyoda din- lediği müziğın albümünü al- mak isteyecek" diyor. Telif ödemelerinin de radyolarla ilgi- li yasal düzenlemeden sonra başlayacağı kaydediliyor. Sa- natçı Rahmi Saltuk, TRPnin yıllardır telif hakkı ödemeden müzik yayını yapüğıru anımsa- tarak, "Yapımalar, şimdi işle- rinin düşeceğini düşündükîeri için feryat ediyor" derken rad- yocuiar teiif ödemeye hazır ol- duklannı söylüyor. 24 saat müzik yayını yapan radyo kanallan, müzik yapım- alannı ikiye böldü. Radyo ka- nallannın yayına başlamasın- dan bu yana, kaset satışlannda yüzde 70'e varan bir düşüş ol- duğunu ve telif ödenmemesinin de 'hırsızlık' olduğunu savunan bir grup yapımcı radyolar hak- kında suç duyurusunda bulun- maya hazırlanırken, bazı ya- pımalar da krizin geçici oldu- ğunu, telif ödemelerinin de yasal düzenlemeden sonra ya- pılacağına inandıklannı söylü- yor. Yaklaşık 150 yapımcının faaliyet gösterdiği Unkapanı İMÇ Bloklan'ndaki 38 yapım- ayı temsil ettiğini belirten MÜYAP Başkanı Yaşar Keke- va, özel radyolann 24 saat mü- zik yayınına başlamasından sonra kaset satışlannda düşüş olduğunu belirterek, telif öde- meden izinsiz olarak yapılan yayını "Hırsızlık" olarak nitele- di. "Bu korsan radyolar malla- nmızı çalıyor" diyen Yaşar Kekeva, "Korsan radyolann susturulması için"bugün yöne- tim kurulu üyeleri, avukatlan ve bir grup sanatçıyla birlikte istanbul Cumhuriyet SavcılığV- na giderek suç duyurusunda bulunacaklannı söyledi. İMÇ Bloklan'nın ^üyükle- rinden' Raks Müzik Yapım'ın Genel Müdürü Sacit Dilek de, yaklaşık birayönceyayma baş- layan özel radyo kanallannın piyasayı krize soktuğunu söyle- di. Dilek, "Böyle giderse müzik üretimi durur. lllegal yayıncılar yüzünden 60-70 bin kişinin ek- mek yediği müzik endüstrisi baltalanıyor. Bir kasetin mali- yeti 3-4 milyar; kaset piyasaya çıktıktan birkaç saat sonra bu radyolardan yayınlanmaya başhyor. Ne telif, ne izın. Bu radyolara çeşitli uyanlarda bu- lunmamıza karşın, yayının yurtdışından yapıldığı öne sü- rülerek muhatap bulamıyoruz" set satışlannı etkılemiştir. Daha sırada 20-30 radyo istasyonu- nun başvurusu olduğunu düşü- nürsek, bu sürecin bir süre daha devam edeceğini tahmin ediyo- rum. Ancak. uzun vadede bu istasyonlann müzik kültürü- müze ve müzik sektörüne olumlu katkılan olacağı inan- andayım. Müzikseverler, bir süre daha müzik dinleme ihti- yaçlannı radyolardan gidere- cek, ancak doyuma ulaştıktan sonra, özel radyolar asıl işlevle- rini. yani tanıtımı. reklamı ve yönlendirmeyi sağlayarak, din- leyicilerin daha çok müzik ürü- nü almalannı teşvik edecektir." Kalan Müzik Yapım'ın sahi- • Özel radyo kanallannın 24 saat müzik yayını yapmasının kaset satışlannı yüzde 70 oranında dü- şürdüğü belirtiliyor. Bu radyolann çaldıklan par- çalar için telif ödenmesini isteyen müzik yapımcıla- n, suç duyurusunda bulunmaya hazırlanıyor. • Radyo-Televizyon Sahipleri ve Yayıncılan Der- neği ise telif ücreti ödememek ve eser sahibini mağ- dur etmek gibi bir yaklaşım içinde bulunmadıklan- nı söyledi. dedı. Sacit Dilek, sorunun çö- zümü için radyo yöneticileriyle oturup konuşmak gerektiğini ve bu yayınlann bir sisteme oturtulmasının sağlanmasını is- tedi. Birçok telif hakkı sahibi ünlü sanatçınm avukatlığını yapan Özdemir Arkan, özel radyola- nn yapımcı haklan, ses sanatçı- lannın haklan ve telif hakkı sahibi söz yazan ve beste sahibi sanatçılann haklannın çiğnen- diğini kaydederek, mevcut ya- sal düzenlemelerin bu haklann korunmasını sağlayacak şekil- de olduğunu söyledi. Arkan, hukuksal önlem alınması için mahkemeye başvuracaklannı belirtti. lMÇ"nin en büyük üreticile- rinden Uzelli yetkilisi İsmail Uzelli ise farklı düşünüyor. İs- mail Uzelli, satışlardaki düşüşü doğruladı, ancak, bunun gecici olduğunu savundu. İsmail Uzelli şöyle dedi: "Özel radyo istasyonlannın yapmakta olduğu yaymlar, ka- bi Hasan Saltık da. krizin geçici olduğunu savunanlardan. Ha- san Saltık, krizin belki üç ay daha süreceğini, ondan sonra yapımalann yeni çıkan kasetle- rinin duyurulmasını sağlamak için radyoculann peşinden ko- şacağını söyleyerek. "Bu yayın- lar bızim gibi özgün çalışmalar üreten yapımcılan zaten etkile- miyor. Isteğimiz, bızim yaptığı- mız parçalan yayınlarken anonsta isminin verilmesi. Telif hakkının ödenmesi için bir uz- laşma ortamı yaratılınca pek sorun kalmaz" dedi. Sanatçı Rahnıı Saltuk da, TRT'nin telif ödemeden yıllar- dır yayın yaptığını söyleyerek, "Yapımcılar kendi parçalan çalınsın diye TRTcilerin peşin- den koşuyordu. Şimdi satışlar düşüncc feryat ediyorlar. Bu radyolar yasal değil ve telif hak- kı ödemiyor: TRT yasal olduğu haldc ödcmiyor. Biz yıllardır te- lif hakkı ödenmesini istiyor- duk, kimsc dinlemiyordu. Almanya'da çalınan parçala- nmdan telif ahyorum, Tür- kiye'de alamıyorum" diye konuştu. Energy FM'in eski genel ko- ordinatörü sanatçı Asım Can Gündüz de, radyolann telif hakkı ödemeye hazır olduklan- nı, ancak henüz muhatap bula- madıklannı söyledi. "Biz, Energy FM'de yayına başlar başlamaz telif ayırmaya başla- dık. Ama bunun bir sistemi olmadığı için ödenemiyor" di- yen Gündüz, asıl hakkı yenenin sanatçılar olduğunu söyledi. Genç Radyo'nun Genel Ko- ordinatörü Osman Ataman da telif ödemeye hazır olduklannı belirterek şöyle dedi: "Biz iki tür eser yayınlıyonız; yurtdışından telifıni ödeyerek getirttiklerimiz, Türkiye'de fır- malardân izin alarak yayınla- dıklanmız. Türkiye'de de telif ödemeye hazınz; ancak, henüz bir duzenleme yok. MÜYAP var, MESAM var, POPSAV var. Bunlann hangisini muha- tap alacağız? Muhatap l'e in- medikçe problem sürecek." Radyo-Televizyon Sahipleri ve Yayıncılan DerneğTnce rad- yo ıstasyonlannda yayınlanan müzik eserleri için telif ücreti ödememek ve eser sahibini ma- dur etmek gibi bir yaklaşım bu- lunmadığını bildirdi. Dernek tarafından yapılan yazılı açıklamada radyo yayın- alığı alanında yasanın geçik- mesinden doğan belirsizlikle telıt haklan konusunda temsil gücü olan tam yetkili tek muha- tap bulunmadığı için tartışmaL durumun ortaya çıktığı kayde- dildi. Eser sahiplerine haklannı vermekte kararh olunduğu ifa- de edilen açıklamada "Telif üc- retleri konusunda muhatap olarak yasal bir kurum olan MESAM dikkate alınacak" de- nıldı. Açıklamada Radyo-Televiz- yon Sahipleri ve Yayıncılan Derneği'nin yasal bir zeminde uluslararası yayıncıhk ilkeleri- ne saygıh bir biçimde çahşmak isteyen yaym kuruluşlannın haklannı korumak amacıyla kurulduğu da belirtildi.