Katalog

1 S EYLÜL1992 CUM ARTESİ CUMHURİYET SAYFA KULTUR 11 Çetinkaya Ârmağanı 'Mıy'ın • Kültür Senisi- Geçen ternmuz ayında yitirdiğiıniz o> uncu. yönetmen. yazar Vavuzer Çetinkaya'nm "yenılikçı, atak. ütopist" kımliğınin unutulmaması amacıyla sanatçının dostlanndan oluşan bir kurulundüzenledıği Yavuzer Çetinkaya Armağanı. 18. Âdana Alün Koza Kültür ve Sanat Festivali çerçevesinde yeralan Öğrenci Film Yanşması'na katılan filmlerden Aytan Gönülşen'in"Mıy" adlı çalışmasına verildi. Orhan Alkaya. Meral Çeıinkaya, Naz Erayda, Genco Erkal. Bülent Erkmen, Seyhan Erözçelik vcOnat Kulların oluşturduğu seçici kurul, Aytan Gönülşen'in belgesel fılmini "Bir karşı-ütopya atmosferi kurup, buradan ütopisl bır sonuca ulaşması. dünyayla ve insanlarla ılgılı cidde meselelen felsefı bir birikim vegelişken birestetik düzey içinde ifade ettiği" gerekçesiyle ödüllendirdi. Kurum tarihçiliği sempozyumu • İSTANBLL(AA)- Türkiye Ekonomik ve Toplumsal Tarih Vakfı'nca düzenlenen sempozy umda, "Kurum tarihçiliği" tartışıldı. Vakıf Yönetim Kurulu üyesi îlhan Tekeü, vakfin, kurum tanhlerini yazmak, arşivlerini düzenlemek ve belge bilgj merkezlerini kurmak konusunda çalıştığını belirtıi. Türkiye'de kurum tarihçiliğının yeni bir ilgi alanı olarak gelıştiğini kaydeden Tekelı, "Bu alamn gelişmesi tarihçilerin ılgı duymasıyla değil. dıştan gelen taleplerle gerçekleşmektedir" dedı. Roussos müzige dönüyor • ATİNA(AA)-1970-U yıllarda "Foreverand Ever", "Rebecca" gibi şarkılarla liste başlannda yer alan Yunan'lı şarkıcı Demis Roussos. müzik dünyasına dönüş hazırlığına gırdı. Müzik dışı yaşamını kilo kaybetmek istediğı zaman rejim yapmaya ya da yemek kitaplan yazmaya adayan 47 yaşındaki ünlü şarkıcı. müzikten ayn yaşamına son vererek görünümüneçeki düzen verme uğraşına gjrdi. KöltöP-Sen kuruldu • ANKARA(ANKA)- Kültür Bakanlığı Merkez ve Taşra Teşkilatında çalışmakia olan Memurlar Kükür Emekçileri Sendikası kurdular. 135memurun kurduğu sendikanın Genel Merkezi Ankara'da olacak. Kültür-Sen'den yap\lan açıklamada. kültürel alandaki demokratik ve katılımcı örgütlenmeaçığını kapatmak amacı ile kurulan sendikanın kültürel etkinliklerin geliştirilip tarutılması alanlarında çahşrnalar yapacağı bildirildi. "Osmanlı Sultanlannın Görkemi" • ANKARA (AA) - Kültür Bakanı Fikri Sağlar, "Osmanlı Sultanlannın Görkemi" sergisini, Amerika'nın Memphis şehrinden sonra Los Angeles'ta açü. Kültür Bakanhğı'ndan yapılan açıklamaya göre, Bakan Sağlar dün açtığı sergide yaptığı ijLonuşmada. Avrupalılann Osmanhlardan çok etkilendiklerini belirterek, "Kuzey Afrika'dan Güney A.vrupa'ya kadar olan geniş etkı alanlan nedeniyle Osmanhlar, yalnız Türkiye Cumhuriyeti'ne değil. tüm dünyaya aitür. Türkiye, kuşkusuz zengin kültür mirası ile gururlanmakta ve b\ınu dostlan ile paylaşmaktan kıvanç dvvmaktadır" dedi. Ruhi Su'yu yedi yü önce yitirmiştik. Ünlü sanatçının son kaseti 'Ankara'nın Taşına Bak' bugünlerde piyasada Sevdiği tiirkülerkadaryahn ve dııru• Bir konuşmamızda 'Adımızdan başka bıra- kacak neyimiz var?' di- yordu. Öylesine alçakgö- nüllüydü. Ama işte, söy- lediği türkülerle yaşıyor bugün. Son kasetinden yükselen gür sesine ku- lak verin. ATİLLA ÖZKIRİMLI Bir söz vardır, bilinir: "O gü- zel insanlar, o güzel atlara bin- diler, gittiler." Ruhi Su da o gü- zel insanlardandı işte. Yalnız güzel de değil. yüce gönüllü. Sevdiği türküler kadar yalın ve duru üstelik. Sevdiği türküler, dedim. Tür- kü her şeydi Ruhi Su için. Yaşa- ma sevgisi, varoluşun anlamı. direnme gücü, insan olmanın bilinci, duyarlık ölçüsü, kısaca- sı her şey... Şunlan söylüyordu bu konuda: "Kendım türkü söylemekten her zaman mern- nunum. Ancak türkü söyledi- ğim zamanlarda yaşadığımın farkındayım. Yani türkü söyle- yememek, bitmek gibi bir şey geliyor bana." Çünkü ona göre insanla baş- layıp insanla bugünlere kadar gelmişti türküler Milyonlarca yıldan beri oluşup gelen iki şey vardı dünyada: Biri insanın kendisi, biri de türküler. Bu ne- denle, insan olduğu. insanı sev- diği için türküleri de seviyordu Ruhi Su. Bu sevgi, sanatıyla. sanat an- layışıyla bütünleşerek bir görev yüklüyordu ona. Devlet Kon- servatuvan Opera Bölümü"nü bitiren Ruhi Su, ilk "Türküler Resitali"ni verdiği 1944 yılın- dan başlayarak şöyle belirle- mişti amacını: "Halkımızanlat- mak istediği bir şeyi, şikayetle- rini, korkulannı, sevgilerini hep bu türkülerle anlatmış. Ben de böyle bir eğitimden geldiğim için bunlan sevdim ve bunlan duyurmak istedim. Adeta hal- kımın duyurmak istediği her şe- yinin bir sözcüsü haline gel- dirn." İşte sesi ve sazıyla hayatını türkülere adadığı. türkülerle halkmın acılanna, sevinçlerine ortak olduğu, özgürlük ısteğini türkülerle dile getirdiğı için ba- şına gelmedik kalmadı Ruhi Su'nun. Ama ne yakındı bun- dan, ne de sızlandı. Doğru bil- diği yolda, hiçbir ödün verme- den, başı dik yürüdü. Basbariton diye nitelenen gür sesiyle sıradan bir yorumcu de- ğildi Ruhi Su. Saa ustaca kulla- nıyordu. ama bir saz virtüözü de değıldi. Bunu amaçlamıyor- du da. Kimi zaman sesin sazı. kimi zaman da sazın sesi bütün- lediği bir yeniden yaratmaydı gerçekleşürdiği... O türkü söy- lerken yüreğinden. beyninden kopup gelen duygular, düşün- celer sese dönüşüp içine işliyor- du insanın. Saz, ezgiyi sesin altı- Ruhi Su, 'Ancak türkü söylediğim zamanlarda yaşadığunın farkındayım' diyordu • İnsanı sevdiği için türküleri de se» iyordu. na döşeyerek sese yol gösten- yordu sanki. Çünkü Ruhi Su, halktan aldığını sanatçı kişiliğı- nin imbiğinden süzüp bilinçle duyarlığın yeni bir bileşimi ola- rak sunarken en iyiyi amaçlı- yordu hep. Bu açıdan bakıldığında Ruhi Su, daha önce bir yazımda da belirttiğim gibi halka yönelişin bilinçli bir savunucusu olmanın yanı sıra halkın kültür birikimi- ni cağdaş brr yorumla değerlen- dırmesini de bılmiştir. Halkın duygu ve düşüncelerinin. sevinç ve acılarınin, özlemlerinin dışa- vurumu olan türküler, onun sazında ve sesinde hayatı ku- caklayan. yaşanan gerçekliği dile getıren birer sanat yapıtına dönüşmüştür. Söyleyişindeki kendine özgü- lüğü ise türkülerin içeriğine yaklaşımı belirler. Çünkü ona göre sanaim tşlevi dünyanın de- ğışıminc katkıda bulunmak. gerçekliği doğru \orumlamak- tır. Türküler hayaı koşullan- nın, toplumsal düzenin dışında düşünülemeyeceğine göre onla- n söylerken yapılması gereken de "ekmekten aşa kadar halkın yaşamak isteyip de yaşayama- dığının, özlemıni çekıiği şeyle- rin neşesini, yaşama sevincini arttıracak" müziksel bir yoru- ma ulaşmak olmalıdır. Bu anlaytş onu. türküleri ol- duğu gibi değil. olması gerektiği MezanbaşındaanılıyorKültür Servisi - 20 Eylül 1985 tarihinde yitirdi- ğimiz Ruhi Su, ölümünün yedinci yılında mezan başında anılıyor. Yann saat 12.00"de Ruhi Su'- nun Zinciriikuyu Mezarlığı'ndaki mezan başı- nda bir tören düzenlenecek. Törende tlhan Selçuk, Atilla Özkınmlı ve Reha İsvan birer konuşma yapacaklar. Daha sonra Ruhi Su Dostlar Korosu, sanatçının yapı- tlanndan oluşan bir dinleti sunacak. Ruhi Su'nun sonradan 'bilinmeyen kişiler' ta- rafından kınlan anıt mezan da yeniden düzen- lendi. Heykeltıraş Saim Bugay ve mimar Halid Beşeli tarafindan yeniden düzenlenen anıt me- zann açılışı da yann yapılacak. Türk halk müziği yorumcusu, besteci ve şair Ruhi Su'nun yeni bir kaseti, 'Ankara'nm Taşına Bak' da bugünlerde piyasaya çıkacak. Batı müziğinin şan tekniğinden yararlanarak halk türkülerini özgün bir üslupla yeniden yo- rumlayan Ruhi Su'nun şiir, yazı ve konuşmalan 1985'te yayımlanan "Ezgili Yürek" adlı kitapta bir araya geürilmişti. gıbı almaya ve söylemeye götü- rür. Dolayısıyla onun söyleyi- şinde Yunuslar. Pir Sultanlar, Karacaoğlanlar ve daha nicele- n yaşarlık kazanır, güncelleşir, hayatı bizimle solurlar. Ruhi Su'nun sanatsal eylemi, bu nite- liğiyle, yaşayan halk kültürü- nün, sanatın değer ölçülerini göz ardı etmeden yeniden üreti- lebileceğinin en somut göster- gesidir. Bir konuşmasında, "Adrmız- dan başka bırakacak ncmiz var" diyordu Ruhi Su. Öylesine alçakgönüllüydü. Ama işte. söylediği türkülerle yaşıyor bugün. On yedi yıldır onunyolundayürüyen RuhiSu Dostlar Korosu'yla... Yüzlerce türküyü kapsayan \e sayısı yir- mi ikiye ulaşan kasetleriyle... Kulak verin son kaseıinden > ükselen gür sesine. Karadeniz Agıtı'nı dınleyin.Altın Hızma'- yı. E\lerinin Önü Mersin'i, Mühür Gözlüm'ü. Öksüz Ali'- yi... Sonra... Sonra. "Ankara'- nın Taşına Bak"ı söyleyin onunla birlikte. Antik AŞ, mevsimin ilk müzayedesini 11 ekimde Svvissotel'de düzenliyor Tavaııaıasmda 200 ıııilvoıılııkmisfer • Antik AŞ'nin yöneticisi Turgay Artam'm müzayede için 4-5 bin eser arasından seçtiği parçalar içinde Os- manlı eserleri ağırlıkta. • Müzayededeki ilginç parçalardan biri de, 17. yüzyı- 1dan kalma Türk işi bir seccade. Antik AŞ, mevsimin bu ilk müzayedesinden sonra kasım ayında da bir Türk-İslam eserleri müzayedesi düzenleyecek. Kültür Servis- Sonbahar müzayede- sine hazırlanan ünlü kuruluşlar arası- nda Turgay Artam'ın Antik AŞ'si de bulunuyor. Antik AŞ'nin sonbahar mü- zayedesi 11 ekimde Svviss Otel'de yapı- lacak. Artam'ın verdiği bilgiye göre ku- ruluş, ekim ve haziran arasında her ay müzayede düzenliyor. Sonbahar müza- yedesinden hemen sonra kasımda Türk-İslam eserleri müzayedesi var. Ar- tam, bu yıl bir değişiklik olarak antika araba müzayedesi ile bir vakıf yaranna mücevher müzayedesi yapacaklannı da belirtiyor. Antik AŞ'nm müzayede için 4-5 bin eser içinden seçtiği antikalar arasında Osmanlı sanat eserleri ağırlıkta. Bunlar arasında tablolar, Sullan Abdülaziz. Abdülhamit. Abdülmecit devri tuğralı gümüşleri. tombaklar. takılar, hatlar. Kuran-ı Kerimler, dev boyutlu Avrupa porselenler, Beykoz camlar, halılar ve heykeller yer alıyor. Türk ressamla- nndan Namık İsmail, Halil Paşa, Hoca Ali Rıza. Hıkmet Onat, Şevket Dağ, İbrahım Çallı ve Samı Yetik gibi sanat- çıların tablolan müzayedeye çıkacak. Antik AŞ'nin müzayede sürprizi ise 17.yüzyıldan kalma bir tombak miğfer. Artam'dan dinleyelim: "Bir eve mobil- ya için çağnlmıştık. Tavan arasında öy- lece atılmış bu tombak miğferi gördük. Sahipleri ne olduğunun farkında değil, 'dedeleri bir gün alıp getirmiş.' Kendile- rine bunun tombak miğfer olup değeri- nin 200 milyon oldugunu söylediğimiz- de çok şaşırdılar." Bir başka ilginç parça ise 17. yüzyı- 1dan kalma bir Türk işi seccade. Istan- bul'da müzayede organizasyonunu 1986"da kendilerinin başlattığını belir- ten Turgay Artam, basındaki müzayede haberlerinde en pahalı eserler \erildiğj için müzavedclerin "zenginlerin hobisi" olarak düşünüldüğünü ve bir kısım in- sanlarda antikaya karşı bir çekıngenlik oluştuğuna dikkat çekerek, "Halbuki bugün çok mütevazı bütçeyle bile anti- ka Koleksiyonculuğu yapmak müm- kündür" diyor. PARİS'IN DAĞLARI Per-Laşez mezarlığında Paris komüncülerinin kurşuna dizildiği Duvann önünde durduk İki Türküz burada Herkes bize bakarmış gibi sessiz Yolun hemen kıyıcığında solda Jak Düklo, Moris Torez Hanri Barbüs, Pol Eluar Marks'ın kızı damadı da burada Az yukanda sırasıyla Çeşitli nazi kamplannda öldürülen Kadınlann erkeklerin Taşta demirde bakırda yansıyan Görüntüleri gölgeleri Papuçlanmızı çıkanp da Öyle mi yürüsek ki... Aragon söylemiş bunu Bir taşın üstüne yazmışlar 'İnsan olmanın onurunu Ayakta tutmak kolay olmadı.' Fredrik Şopen, Jorj Bize, Rossini Molyer, Balzak burada Dölakrua, Modigliani, Oskar Vayld . Hügo ailesi, onlar da burada Komün üyesi türkücü ozan Öjen Pottiye burada Sara Bernar, Edit Piyaf Onlar da burada. Hiçbirisi ölmüş de değil Vitraylar, güller, ortancalar Ve on iki bin ağacın örttüğü Işığı suyu içinde bir şehir Çıkıp gittik... RUHt SU^NUN KASETLERİ Seferberlik Türküleri ve Kuvayı Milliye Destanı YunusEmre Karacaoğlan, PirSultanAbdal Şiirler-Türküler Köroğlu El Kapılan., Sabahın Sahibi Var' Semahlar Çocuklar Göçler Bahklar Zeybekler Pir Sultan'dan Levni'ye Ezgili Yürek. Ekin İdimOldum Harman* Kadıköy Dinletisi I Kadıköy Dinletisi II Beydağı'nın Başı Dadaloğlu ve Çevresi Hüma Kuşu ve Taşlamalar Sultan Suyu Dostlar Tiyatrosu Konseri (R. Su/Sümeyra) Ankara'nın Taşına Bak A]tınKoza ödülü Karartma Geceleri fılmine£• iyi fiİMİer 6. Altın Koza ödüllü Türk Filmleri Ya- nşması sonuçlan dün açıklandı. Karartma Geceleri en iyi film ödülünü alırken, en iyi ikinci film ödülü BerdeFe, en iyi üçüncü film ödülü Piano Piano Bacaksız filmine verildi. Eai iyi »yvBenlar En iyi erkek oyuncu ödülü Tarık. Akan'a, en iyi kadın oyuncu ödülü Sumru Yavrucuk'a ve- rildi. Em iyi yösetMealer En iyi yönetmen ödülünü ise.' Tunç Başaran ile Yusuf Kurçenli aldı. Ödül töreni bugün-VAiMiir 17. vüz> ıldan kalma tombak miğfer, bir evin ta> anarasında bulundu. Akçura: Çetin yıırdumduymazlık içinde Kültür Senisi- Berlin Berlin lilmınin konusunun kcndisine ait oldugunu id- dıa cden Gökhan Akçura'nın savlarına karşılık Sinan Çetin'in belirtlıği görüşlc- rc. Akçura yanıl verdi. Gökhan Akçu- ra. dokuz yıl önce Sinan Çetin'in isteği üzcrine. Turgut Özakman'dan ızin alıp. bır yıl Mİrcsince bu konu üzerınde çalı- ^ırak senaryo yazdığını belırtlı. Akçura. sözkonusu törenin başka bir yönetmen tarafindan film yapılsaydı bir şey söylemeyeccgıni belirterek." Turgut Özukmun'ın oyun yazacağı ve üzerine birlikte çalışmış olduğumuz konu> u. gi- dıp. Sinan Çetin'in film vapmusı ıçın ıs- tedım. O da. senaryoyu bcnim \azmam koşuluyla kabul clti. Konu üzcrine bir yılı a^kın süre çalıştım. Çıkan senaryo- yu Sinan Çetin çekmcdi. Ve aradan dok uz >ıl gcçtiktcn sonra. bcdclini ödemedi- ği senaryomdaki konuyu, bana ve Tur- gul Özakman'u habcr vermcden. izın almadan fılmcçckti. Konuyu pmasız- ca değiştirdi. yeni kişilcre yazdırdı. Bü- tün bunlardan sonra. "bu bir lörcdir. kimscNC danışmadan alıp işlcrim'dcrsc. en azından çok ayıp cder. Bencc bu söz- leri. klasik bir \ urdumduş mazlık örncği olarak sıncma tanhımızc geçecekiır'"- dedi. Akçura. Sinan Çetin'eyazdığıSımr scnaryosu için. sözleşmede o zamanın parasışla 250 bin lira alacağı belirtilmc- sine rağmcn. yapımcıdan sadece 90 bin lira avans aldığını söyledi. Çctin'in "kar- şılığı ödenmemiş bir senaryonun bütün haklanna nasıl sahip olduğunu" soran Akçura. paranın bütiiniinü almış olsa bilc. yönctmenin 'senaryoyu alıp bülü- nüylc değıştirip \cniden yazdımıak hakkına sahip olmadığınfsavundu. Sinan Çetin"in açıklamasında kendı- sınin 'şifahı göriişıııclerdc herhangı bır hak lalebindc bulunmadığını" vöylediğı- ni anımsatan Gökhan Akçura. bu ko- nuyla ilgili olarak Sinan Çetın'le dokıı/ yıldır görüşmediğinı ama Pkıto hlm adına ağabe>i \e prodüklörii Cemıl Çe- tin ile konuşluklannı bclirtti. ADANA — 6. Altm Koza ödüllü Türk Filmleri Yanşma- sı'nın sonuçlan dün Adana Bü- yükşehir Belediye Başkanı Se- îahattin Çolak tarafindanaçık- landı. 32 kişiden oluşan halk g jürisinin karanna göre En İyi dün yapılması gereken 'sinema' Film, Karatma Geceleri. Yö- konulu panel, Atilla Dorsa netmenliğini Yusuf Kurçenli'- gelmediği için yapılamadı. Ay- nin yaptığı fümin yapunı Senar nca festival kapsamında yer Filme ait. En İyi İkinci Film alan Çukurova Üniversitesi Berdel. Atıf Yılmaz'm yönet- Eğitim Fakültesi Resim-İş Bö- i l ' k i ii n e g s a a t j ! oo'de Belediye Tiyatro} Salonu'nda yapılacak. •, Anakent Belediyesi ile Koza* A.Ş.'nin birlikte diizenlediği 6. ; Altın Koza Kültür ve Sanat.' Festivali kapsamında sinema-,. larda film gösterimleri sürerken : d l i ' menliğini yaptığı filmin yapımı Aile Planlaması Vakfı'na ait. ğ lümü'nün karma resim sergisi; deaçüamadı. Öğrencilerin sergi • En İyi Üçüncü Film ise Piano için resim kartonlarını duvar- < Piano Bacaksız. Yönetmenliği- lara yapıştırması üzerine Kül- ( ni Tunç Başaran'ın yaptığı fil- tür Sitesi yetkiüleri sergiye izin .. min yapımcısı ise Çiçek Film. vermedi. Üniversite öğretim En İyi Yönetmen ödülü görevlilerin devreye girmesi, Tunç Başaran ve Yusuf Kur- sonucu değiştirmedi. Bu arada çenli'ye verildi. En İyi Görün- festival yönetcüeri, etkinlikle- tü Yönetmeni ödûlü Seni Se- re yeterli ilgiyi göstermedikleri viyorum Rosa filmiyle Ertunç gerekçesiyle eleştirildi. , Şenkay, En îyi Kadın Oyuncu _.. .. ,. ,._. . . Ödülü Seni Seviyorum Rosa Gunun son etlanlığ. Ankara . fdmiyle Sumru Yavnıcuk. En İyi Erkek Oyuncu ödülü de Karartma Geceleri filmindeki rolüyle Tank Akan'a verildi. En tyi Yardımcı Kadın Oyun- 6. Altın Koza Kültür ve Sa cu ödülü Camdan Kalp fılmiy- nat Festivali'nde bugün saat le Füsun Demirel, En İyi Yar- 14.00'te Adnan Ateşok Sanat dımcı Erkek Oyuncu ödülü de Galerisi'nde (Sular Yolu'nda) İki Başh Dev filmindeki rolüyle Ganime Karabucak ile Gülden Fikret Kuşkan'a verildi. özkurt'un resim sergisi, saat Ayrıca Çukurova Gazeteci- 20.30'da Beşocak Statyumu'n- ler Cemiyeti Özel ödülü de da Ibrahim Tatlıses'in konseri ' Ateş Üstünde Yürümek' filmi- var ır Dınlet. adlı pazartesı akşamına 6. Altın Koza Kültür ve Sa-