Katalog

SAYFA CUMHURİYET 24 AĞUSTOS1992 PAZARTESİ. HABERLER Tekel smavı olay oldu •ADIVAMAN (Cumhuriyet) - Adıyarnan Tekel İdaresi'nealınacak 325 memur ve işçi için açılaJi sınav, SHP ve DYP'yi karşı karşıya getirdi. "Sağlılcsız ölduğu" gerekçesiyle ertelenen sınav nedeniyle DYPİ! Örgütü "SHP milletvekili Celal Kürkoğlu'nu ailelerin iş sahibi yapılmasını engellemekle"suçladı. Besni ve Kahta illerindeki birimlere abnacak I25işçi-memurla birlikte Adıyaman Tek.el yönetimine alınacak toplam 325 kişi için açılan işe girme sınavı, koalisyon ortağs iki partinin arasını açtı. Diyanet İşleri'nin toplantisı • KONYA(Cumhuriyet) - Diyanet İşleri Başkanhğı'nın 6. bölgetoplantısı Konya'da yapıldı. Diyanet İşleri Başkanvekili Mehmet T^Juri Yılmaz başkanlığjnda yapılan toplantıya 16 il, çok sayıda ilçe müftüsü ve vaizler katıMı. Türkiye'nin hızla gelişen dünyaya ayak uydurmaya çalışüğını bildiren Diyanet Işleri Başkanvekili Yılmaz, değişen dünya şartlan karşısında Diyanet İşlen Başkanlığı olarak yeniden yapılanmak zorunda olduklannıbelirtti. HeHkopter pilotu serbest • tstanbul Haber Servisi- Büyükada'da önceki akşam Mine Seçkin adlı bir kadının ölümüyle sonuçlanan helikopter kazası üzerine gözaltına alınan Sancak Air'in kaptan pilotu Neşat Günal dün serbest bırakıldı. İstanbul Nöbetçi Cumhuriyet Savcısı Hasan Hüseyin Günay tarafından ifadesi alınan kaptan pilotun kusur oranı dosyada yer almadıgı için tutuklanmasma gerek görülmedi. Önceki akşam Büyükada Su Sporlan Kulübü'nün sahilınde meydana gelen olayda Mine Seçkin adlı kadın. helikopterden inerken pervanenin başına carpması sonucu yaşammı yitirmişti. DYP'de vekâlet dönemi • ANKARA (ANKA)-54 vekil ıl başkanının görev yaptığı DYPörgütünde vekâlet dönemi" yaşanıyor. Erken genel secimlerde il başkanlannın büyük çoğunluğunun milletvekili adayı olmalan, DYP'de şjmdiye kadar yaşanmamış ölçüde bir sıkınüya yol açtı. 54 il başkanının aday olmalan sonucu boşalan il yönetimlerine vekil bakanlar atandı. Ancak genel merkez tarafından atanan vekil başkanlar döneminde örgütlerde büyük çalkantılar da gündeme geldi. Bu illerden 11 'inin başkanlan yaşanan hizjpleşmeler nedeniyle birkaç kezdeğiştirildi. Başbakan'ın yogun haftası • ANKARA (AA)- Tuzla"daki yazlık evinde bir süre dinlenen ve İstanbul çevresinde çeşitli temas ve incelemelerde bulunan Başbakan Süleyman Demirel, bugün 9. basın toplanüsını düzenleyecek. Öğleden sonra DYP Genel Idare Kurulu'na başkanlıkedecek. Bakanlar Kurulu bu akşam Başbakan Demirel'in başkanlığında toplanacak. 25 ağustos günü TBMM'nin olağanüstü toplantısı nedeniyle bir araya gelecekDYPMecbs Grubu'nda konuşacak olan Başbakan Demirel'in 26 ağustos günü ise Muş'a gjderek Muş Havaalanı'nı sivil trafığe açacağı bildirildi. Gözaltında işkence savı • İstanbul Haber Servisi- Karaköy'de işportacıbk yaparken gözaltına alınan Mehmet Elveren'in, Beyoğlu Emniyet Amirliği'nde işkence gördüğü öne sürüldü. Gözleri görmeyen Mehmet Elveren'in, işportaalık yaptığj Karaköy'de geçtiğimiz cuma günü polis tarafından gözaltına ahnarak Beyoğlu Emniyet Amirhği'ne götürüldüğü belirtildi. Arkadaşının durumunu öğrenmek için polise giden Ali Rıza Türkmen, "Polisler, beni de nezarethaneye attı. İki gün sonra da sabverdi." dedi. YAYIN SEKRETERİ Dûzelti ve redaksiyon yapacak deneyimli, lise-ûniversite çıkjşlı yayın sekreteri. TeL:2407997 Güneydoğu dün de bombalı, roketli ve makineli tüfekli bir gün geçirdi Halk Şırnak'tan göçediyorHaber Merkezi - Güney- doğu'da olaysız gün geçmiyor. Patnos'ta bir grup PKK'lı, jan- darma bölük komutanlığı, emniyet binası ve milli eğitim müdürlüğüne roketatarlı saldı- n düzenledi. Hilvan Emniyet Amirliği tarandı. Türkiye-Suri- ye sınınndaki piyade hudut bö- lüğüne yapılan silahlı saldında bir er yaralandı. Ceylanpınar HEP Yönetim Kurulu üyesi İsa Bulut. silahlı saldınya uğradı. Şırnak olaylannı protesto için Cizre, Nusaybin, Midyat ve İdil'den sonra Bismil'de de es- naf kepenk kapattı. HEP mil- letvekilleri dün kanlı olaylann meydana geldiği Şırnak'a gele- rek incelemelerde bulundular. Şırnak'tan çevre ilçelere göç başladı. Şırnak Valisi, ildeki maddi hasann 500 milyar lira dolayında olduğunu söyledi. Siverek'te Yavuz Selim İlkoku- lu Müdürü Ahmet Nasanlı'nın evine PKK'blar tarafından el bombası atılması sonucu 1 kişi öldü. 5 kişi yaralandı. Diyarba- kır-Bingöl karayolunda 50 do- layında aracı durduran bir grup PKK'lı bir kişiyi öldürdü, bir polis memurunu kaçırdı. Van'- ın Abdurrahman Gazi Mahal- lesi'nde güvenlik kuvvetleriyle çatışmaya giren bir kadın öldü- rüldü. 1 PKK'lı yakalandı. Güneydoğu'daki gelişmelere ilişkin haberler şöyle: Ağn'nın Patnos ilçesinde 30 kişilik PKK'lı grup, önceki gece Jandarma Bölük Komutanlığı, Emniyet ve Milli Eğitim Mü- dürlüğü ile bir bankanm şubesi ile bazı işyerlerine roketatarlar- la saldırdı. Güvenlik güçleriyle çatışmaya giren PKK'lılar, da- ha sonra kaçtılar. Saldında can kaybı olmadığını bildiren yetki- liler, binalarda hasar meydana geldiğini belirttiler. Bu arada Ağn Valisi İsmet Metin, incele- melerde bulunmak üzere Pat- nos'a gitti. Vali Metin, çatışma- da 3 PKK'lının ağır yanlı olduğunu tahmin ettiklerini söyledi. Vali kent merkezindeki bir eve roket isabet ettiğini, 5-6 dükkânın da camlannın kınldı- ğını, yapılan operasyonlarda 40 kişınin gözaltına alındığını açıkladı. Hilvan'da saldırı Şanlıurfa'nın Hilvan ilçesin- Siverek ilçesinde Yavuz Se- Binalann büyük bölümüııde kurşun izieri var. (Fotograf: AA) de emniyet amirliği ve jandar- ma bölük komutanlığı binalan- na önceki gece saat 22.00 sırala- nnda silahlı bir grup tarafından ateş açıldı. Saldında ölen ya da yaralanan olmadı. Şanlıurfa Valisi Ziyaeddin Akbulut, olayla ilgili olarak 9 kişınin gö- zaltına alındığmı söyledi. Bölüğe ateş Kilis-Islahiye karayolunda, Tahtaköprü Barajı karşısında bulunan hudut bölüğüne, önce- ki gece saat 22.00 sıralannda bir grup PKK'lı tarafından ateş açıldı. Bölük nöbetçilerinin karşılık vermesi üzerine PKK'- lılar olay yerinden kaçtı. HEP'liye saldırı Şanlıurfa'nın Ceylanpınar il- çesi HEP Yönetim Kurulu üye- si İsa Bulut, dün sabah Gazi Caddesi'ndeki işyerinin önün- de kimliği belirsiz iki kişinin si- lahlı saldınsına uğradı. Kolun- dan yaralanan İsa Bulut, Şanlı- urfa Devlet Hastanesi'nde tedavi altına alındı. Eve elbombası lim İlkokulu Müdürü Ahmet Nasanlı'nın evine önceki gece saat 22.00 sıralannda bir grup PKK'lı tarafından elbombası atıldı. Saldında ilkokul müdü- rünün kıa Zeliha Nasanlı (10) ölürken Ayşe (65), Ali (8), Seli- me (40), Nesibe (18), Fadime (16) yaralanarak Diyarbakır Devlet Hastanesi'nde tedavi al- tına alındılar. Bu arada dün saat saat 07.30 sıralannda Ali Dağkesen adlı tüccann Müdavim Mahallesi'- ndeki evinde bir patlama oldu. Olayda Murat (13) ve Orhan (4) adlı çocuklar öldü. Atiye Dağkesen yaralandı. Şanlıurfa Valisi bu olayda bombanın dı- şandan atılma ihtimalinin zayıf olduğunu söyledi. PKKyoIkesti Diyarbakır-Bingöl karayolunda 50 dolayında aracı durduran PKK'blar bir kişiyi öldürdü. bir polis memurunu da kaçırdı. Polis kıyafeti giymiş PKK mili- tanlan dün saat 16.30 sıralannda Lice-Bıngöl arasında yaklaşık 50 araa durdurdu. Durmak isteme- yen bir araca ateş eden PKK'blar şöförü öldürdüler ve aracı yakü- lar. Bu arada durdunılan araçlar- dan bir midibüste seyahat eden Abdulcabbar Teyin adındaki po- lis memurunu kaçırdılar. VaıTda Çatışma Van'ın Abdurrahman Gazi mahallesi'nde güvenlik güçleriyle çaüşmaya giren PKK'lı bir kadın öldü. 1 PKK'lı da yakalandı. Van'ın şehir merkezine gelerek eylem yapmak isteyen biri kadın 2 PKK militanı güvenbk kuvvet- lerinin takibi sonucu Abdurrah- man Gazi Mahallesi'nde bir evde kıstınldılar. Güvenlik güçleriyle çaüşma sırasında elbombası at- mak isteyen kadın PKK'lı, bom- banın elinde patlaması sonucu öldü. Dığer PKK'lı ise gerçekleş- tirilen operasyonda yakalandı. Zarar 500 milyar PKK baskınına uğrayan ve çatışmalann 40 saat sürdüğü Şırnak'tan göç başladı. Halkın bir bölümünün dün traktör ve kamyonlara eşyalannı yükleye- rek çevre ilçelere gittikleri göz- lendi. Şırnak'a bağb bazı köy- lerde oturan yurttaşlann da bulunduklan yörelerden aynl- maya çabşmalan dikkat çekti. Şırnak'ın Toptepe köyünde oturan Ömer Bayar," Şırnak- taki olaylardan sonra güvenlik güçleri Toptepe, Geçitboyu ve Yoğurtçular köylerini de bom- baladılar. Bu bombardımanda 3 köylü öldü, 15'i de yaralandı. Köyde yaşanılamayacağını an- ladığım için Cizre'ye gidiyo- rum" dedi. Göç konusundaki gebşme- lerden haberdar olduklannı bil- diren Şırnak Vabsi Mustafa Malay, şunlan söyledi: "Kentin ileri gelenleriyle ko- nuştum. Özel bir toplantı yap- tık. Kenti terk etmekle hiçbir faydanın elde edilemeyeceğini söyledim. Huzur ve güveni bir- likte sağlamamız gerektiğini anlattım. Ancak göç vardır. Bu durum da yaşanan olaylar ne- deniyle normaldir. Göçü önle- mek için tedbirleri arttıracağız. İstihbarat konusunu tekrar de- ğerlendireceğiz." Olaylann ardından gözaltına abnanlann sayısının 500'ü bul- duğunu bebrten Şırnak Valisi, bu kişilerden 139'unun PKK ile ib'şkisi olduğunun sanıldığını söyledi. Vab Malay, çatışmala- nn 40 saat sürdüğü ildeki zara- nn 500 milyann uzerinde oldu- ğunu söyledi. HEPIflerŞırnak'ta HEP milletvekilleri Orhan Doğan, Mahmut Alınak, Ah- met Türk, Ab Yiğit. Naif Gü- neş, Mehmet Sincar, Zübeyr Aydar ve Selim Sadak dün Şır- nak'a gelerek incelemelerde bu- lundular. Vali Malay'ı ziyaret eden milletvekilleri, HEP ola- rak Şırnak'ta yaşanan olaylar- dan üzüntü duyduklannı söyle- diler. AdanaMa kepenkler kapandı PKK'nın Şırnak'a düzenlediği baskın sırasında bazı yurttaşlann da öldürülmesi Adana'da Kürt- lerin yoğun olarak bulunduğu semtlerde kepenklerin kapatıl- masına neden oldu. Kahvehane, fınn ve bakkallan dolaşan grup- lar halindeki gençler PKK'- nın"Şırnak'ta güvenlik güçlerin- ce katliam yapıldığı için yas karan aidığını ve bu nedenle iş- yerlerinin 3 gün süreyle kapab tutulacağını" bildirdiler. Mardin'in Ömerb ilçesinde PKK'blar bir askeri aracı pusuya düşürdüler. Olayda 2'si ağır ol- mak üzere 4 jandarma eri yara- landı. İngiliz Sunday Telegraph Gazetesi'nin iddiası PKK, Ttirklerden haraç topluyorLONDRA(Cumhuriyet) - PK K'nın, Londra'da Türkiyeli ve Kıbnslı Türklerin yoğun yaşadıklan semtlerde esnaftan haraç aldıklan, ilk kez ciddi kaynaklara dayanılarak saygın bir gazete tarafından açıklandı. PKK'nın cepheörgütü ERNK'nın Londra temsilcisinin, "PKK adına İngiltere'de para toplandığını" söylediği de aktanldı. "Sunday Telegraph" gazetesinde "Silahb Kürtler, terörü İngiltere sokaklanna taşıdılar" başbklı, yaklaşık çeyrek sayfalık makalede, "Bıçaklı ve silahlı Kürt sığınmacılar, karşıt görüşlü Türk toplumunu haraca kesmek için Londra'nın kuzey semtlerinde bir terör kampanyası sürdürüyorlar. Türkiyeli ve Kıbnslı Türklere ait kebapçılar ile konfeksiyon atelyelerini sürekb tehdit ettikleri ortaya çıkü. Çeteler, PKK davası uğruna para topladıklannı söylüyorlar. Emniyet kaynaklan da birçoİc kez ateş açma olaylan yaşandığını doğruluyor. Haraç ödemeyi reddedenler ya dövülüyor ya da işyerlerinde yangın çıkartıbyor" denildi. Londra'da Türk nüfusun yoğun yaşadıklan Hackney. Dalston, Stoke Nevvington semtlerinin "Kürtlerin eline geçtiği. bölgedeki 350 kadar işyerinden 100'den fazlasmı Kürtlerin işlettikleri" kaydedildi. Söz konusu Kürtlerin, sığınmacı statüsünde ülkeye kabul edildikleri ve yoksul olduklan halde. işyeri açmak için gerekli en az 200 bin sterlini (3 milyar lira) "nereden bulduklan" soruldu. PKK'nın İngiltere'de "yasadışı sayılamadığı" belirtilen makalede, Londra'daki "Kürt İşçi Birliği" bünyesinde örgütlenen, PKK'nın cephe örgütü ERNK'nın, üyelerden ayda 15 bin lira karşıbğı üyelik parası aldığı, ancak yerel yönetimden de, "Kürt İşçi Derneği " sıfatıyla yılda 800 milyon braya yakın "destekleme fonu" aldığı kaydedildi. ERNK koordinatörü Zinar Hogir'in, "İngiltere'de PKK adına para topladıklannı" söylediği, ancak "haraç abndığına inanmadığı, bunun Türk Gizli Servisi ile İngiltere hükumetinin işbirliği ile yapılan bir karalama" olduğunu söylediği aktanldı. Yerel yönetimler yasası uyannca, derneklere, siyasal amaçb para yardımı yapılamıyor. Londra'nm Türklerin yoğun yaşadıklan Hackney semtinde bu yıl başlannda Türklere ait iki konfeksiyon atelyesi ile bir kahvehanede yangın çıkmış, durum polise yansıdığı halde, sahıpleri davacı obnamıştı. Türklerin dövüldükleri ve 5 bin sterline (yaklaşık 60 milyon bra) yakın haraç abndığı da bildiribyor. "Sunday Telegraph"ın haberinde, Kürtlerin, 6 Türk kızmı kaçırarak iğfal ettikleri ancak ailelerinin "utanç" nedeniyle dava acmadıklan bebrüldi. Bakanlar Kurulubugün toplanıyor Ankara'nıngündemi sonterörolaylan ANKARA (Cumhuriyet Bü- rosu) - Giderek tırmanan terör olaylan, hükümetin ağırhklı gündemi habne geldi. Bakan- lar kurulu bugün toplanarak gündeminin birinci maddesi olan terör olaylannı ele ala- cak. Hükümetin terör konusun- daki ikinci önemli randevusu 28 ajtustosta Milli Güvenlik Kurulu'nda olacak. Toplantı- da son Şırnak olaylan dahil tüm yurttaki terör olaylanmn ele abnarak değerlendirileceği öğrenildi. Toplantıya Olağa- nüstü Hal Bölge Valisi Ünal Erkan'm da katılarak bilgi ve- rebileceği ifade edibyor. Ayn- ca askeri yetkililerle diğer gü- venlik birimlerinin son olay- lan da içeren bir rapor hanr- layarak Milli Güvenhk Ku- rulu'na sunacağı kaydedildi. Hükümet çevreleri bugün- kü Bakanlar Kurulu'nda olaylarla ilgili olarak bugüne kadar yürütülen faaliyetlerin değerlendirileceğini, ancak yeni bir uygulamaya başla- manın veya bir tutum değişik- liğinin söz konusu ohnadığını dile getirdiler. Bugün Başbakan Süleyman Demirel de bir basın toplanüsı düzenleyerek çeşitli konu- lardaki görüşlerini aktaracak ve basm mensuplanmn sonı- lanm yanıtlayacak. Basın top- lantısının ağirlıklı gündemini terör olaylanmn oluşturacağı öğrenildi. 0 İL 9İZİM ULUSLARARASIAF ÖRGÜTÜ'NDEN SrrASİ PARTİIİDERLERİNE MEKTUP Gözaltı süresi 24 saate indirilsinANKARA (Cumhuriyet Burosu) - Uluslararası Af Örgütü, Türkiye'deki gözaltı süresinin 24 saate indiriknesi için siyasi parti liderlerine açık mektup gön- derdi. En fazla işkence tehlıkesiyle karşı karşıya olanlann, pobü'k suçlar kapsa- mındakiler veya Olağanüstü Hal Böl- gesi'nde gözaltına alınan kişiler olduğu kaydedilen mektupta, güvenceye alın- maması halinde gözaltındayken avu- katla görüşme hakkının, işkenceye karşı koruma sağlayama^acağı savunuldu. Uluslararası Af Örgütü Genel Sekre- terliği'nce, TBMM'de grubu bulunan siyasi parülerin bderlerine gönderilen açık mektupta, Cumhurbaşkanı Turgut Özal tarafından veto edilen ve Ceza Muhakemeleri Usulü Yasası'nda çeşitb' değişiklikler yapan yasa tasansının, Meclis'in 25-26 agustosta yapacağı ola- ğanüstü toplantısıda ele almacağı anım- saüldı. Mektupta, veto edilen yasada sorgu sırasında sanığm yanında avukat bulundurulmasına olanak tanındığına değinilerek "Bu, asbnda CMUK'nın 136. maddesinde teknik olarak zaten var olan bir hakkın açık olarak yeniden ifade edilmesinden başka bir şey değildi. Fakat Uluslararası Af Örgütü'nün çe- şitb raporlannda belgelendiği gibi, bu hak hemen her zaman görmezlikten gebnmiştir" denildi. Mektupta, özetle şu görüşlere yer verildi: "Türkiye'deki geçmiş deneyim şunu göstermiştir ki yeni bir yasada yeniden ifade edilse bile teorik olarak var olan avukatla görüşme hakkı, bu hakkın uy- gulanmasını güvence altına alacak ön- lemler alınmadan, görüşmecisiz gözaltı hab ve işkenceye karşı herhangi bir ko- runma sağlamayacaktır." Af Örgütü'nün, avukatlann gözaltın- daki müvekkilleriyle görüşmelerinin en- gellenmesi durumunda, mahkemeden acilen karar çıkartmalannı sağlayacak bir mekanizma kurulmasını önerdiği mektubunda, taslağın en önemli bölü- münün gözaltı süresini azaltması oldu- ğu kaydedildi. Mektupta şöyle denildi. "Türkiye'de en ciddi işkence tehlikesi, gözaltında söz konusudur. Gözaltına abnanlann var olan avukat tutma ve avukatıyla görüşme hakkı ışığında, Uluslararası Af Örgütü, gözaltına ab- nan herkesin 24 saat içinde yargıç önü- ne çıkanlmalannı öngören bir yasa de- ğişikliğini 25 agustosta TBMM'ye öner- mesini hükümetten acilen rica etmekte- dir." BIZBIZE ERDAL ATABEK AMımızda Banş... İcimîzde Savaş... : Geleceğin "barış dünyası"nı özlerken yeniden "sava- ! şan dünya'da yaşadığımızı görmek insanın içini burku-' yor. Dünyanın çeşitli yerlerinde, yanımızda yöremizde sa- vaşlar, içimizde örtülü savaş. Çıkar ayrılıklarını barışçı yolla çözmeyi öğrenmeden, kültür ayrılıklarını da savaşla çözmeye çalışmak; "insanın, doğanın en gelişmiş beyinli, canlısı olduğu" yolundaki bilgiyle pek uyumlu görünmü- yor. Apokalips'in dört atlısı (savaş, ölüm, hastalık, kıtlık), önümüze geçmiş, hepimizi dörtnala kendi yoluna götürü- yor. Bizim gibi, geçmiş yüzyılların "savaş kültürü"yle do-. nanmıştoplumları "barışkültürü'nedeğiştirmekdekolay değil. "Sivil toplum'u kurabilmek için birtoplumun "barış. kültürü"yle donanması gerekli görünüyor. Oysa biz daha dilimizdeki "askersel örgütlenme kökenli" sözcüklerin bi-- le ayırdında değiliz. Geçen gün tanınmış bir kişinin iyileşe- rek hastaneden çıkmasının haberi "taburcu oldu" sözcük- leriyle basında yer aldı. Bugün hepsi de "sivil" olan devlet. hastanelerinde, sigorta hastanelerinde, üniversite hasta-» nelerinde bile hastaneden çıkan hastalar için "taburcu* oldu" sözcüklerinin kullanılması yadırganmıyor. Oysa "ta-? burcu olmak", askeri hastanelerden çıkarak taburuna dö- necek asker hastalara ilişkin bir deyim. Sivil toplumurt hastalıklara karşı kurulan örgütleri hep "savaş kurumu"- dur. "Sıtmasavaşı". "verem savaşı", "frengi savaşı", "tra- hom savaşı"... Bu örgütlerde görev yapan hekimlerin "sa- vaş doktoru" olarak anılması, toplumumuzun "asker mil- let" olmasının göstergeleri sayılmamalı mı? Istanbul'dan Anadolu'ya giden trenlerin hepsi "Haydarpaşa Garı'ndan kalkar. istanbul'un en tanınmış yerlerinden birisi "Ayazpa- şa'dır. Sigortanın ünlü sanatoryumu "Süreyyapaşa" adını taşır. Çünkü Süreyya Paşa'nın verdiği arsa üzerine kurul- muştur. Kadıköy'ün tanınmış sineması "Süreyya"nın adı da Süreyya Paşa'dan gelmektedir. Cehalete karşı "savaş" açarız. Uyuşturuculara karşı açılan "savaş" çok önemlidir. Fuhşa karşı da -pek gönül- den olmasa bile- açtığımız savaş sürer gider. Öğretmenlerimiz "irfan ordusu"dur, cehalete karşı sa- vaş açmışlardır ve elbette kazanacaklardır. Futbol takımı- mız ulusal maçlara "ya zafer ya ölüm!" bağırışları arasırv da çıkar. Sünnet olacak erkek çocuklarımıza ya prens yâ subay giysisi giydiririz. Erkekliğe geçme töreni olarak ka- bul edilen bu olayda erkeklikle savaşkanlık çağrışımı ya- parız. ( Savaş kültürünün aramızda yaşayan ipuçları daha pek çok alanda canlıdır, etkilidir, belirleyicidir. Onun için de in- sanları "savaştırmak", "barıştırmak'tan daha kolay ol- maktadır. "Barış kültürü"nü yaratmak, korumak, geliştir- mek sanıldığından daha güç de ondan. Savaş kültürünün uzlaşmazlıklara bulduğu yanıtlar çok kesin: "Senin mi benim mi?", "Ben miyim, sen misin?", "Seninki mi, benimki mi?" ayrılığında küfür, tokat, silah çözüm sayılır. Bu iş sokakta olursa adı kavgadır, ev içinde olursa adı "ailenin bileceği şey." iki toplum ya da iki ulus arasında olursa' "savaş" demektir. Ama savaşla uzlaş- mazlıklara çözüm bulunduğunu da insanlık hiç göremedi. Çünkü her savaş, kendinden sonra gelen savaşlara analık etmiştir. Ulusları, kültürteri, insanlığı, insanları kurtaracak olan da "savaş" değil "barıştır." İnsanlık, elbette bizler de bir an önce savaş kültüründen barış kültürüne geçmeyi öğ- renmek zorundayız. Ama barış kültürü öyle kolay kazanı- lacak bir kültür değil. Sorunlarını, "vurursun ağzına iki to- kaf'la, "sallandırırsın üçünü beşini" kolaylığıyla çözüm- lemeyi öğrenen toplumların artık başka şeyleri de öğren-! mesi gerekiyor. j Bunların başında "insan haklarına saygı duymayı öğ-, renmek" geliyor. Sadece "benden olana, benim gibi ola- na, bana uyana" duyarlı olmak değil; "kendi olan "a, "ken- di olmak isteyen"e de saygı duymayı öğrenmek... Insana sadece insan olduğu için saygı duymayı öğrenmek. Sade- ce insan olduğu için onun hakları olduğunu kabul etmek. Sadece insan olduğu için onun haklarını korumayı görev bilmek. Çağdaş insan haklarına saygı bu ölçülerle ölçül- mektedir. Barış kültürünün önemli bir öğesi de "bizimkinden farklı • kültürlerin var olduğunu, yaşama hakkının bulunduğunu, bu hakkın da bizim hakkımız kadar kutsal olduğunu" kabul etmektir. Bunu kabul etmek de, bizler için sanıldığından daha çok uygar olma çabasını gerektiriyor. "Kendinden olmayanı yabancı", "yabancıyı düşman", "düşmanı yok etme" kültürü içinde kalmış birini bu zincirleme koşulla- manın dışınaçıkararak yeniden biçimlemek sanıldığından daha çok çabayı, daha çok emeği gerektirir. Öncelikle de böyle bir iyi niyeti gerektirdiğinden kuşku yok. Yarının dünyasını bugünden göreceksek, dünya refahn nın daha adaletli paylaşımının herkesin hakkı olduğunu da bugünden görmemiz gerekiyor. insan hakları da, kültürel kimlikler de, ekonomik refah da, sosyal adalet de yarının dünyasında "güçlü'nün değil, "haklı"nın paylaşım alanın- dayaşayacak. Yarının dünyası parçalanmaların değil pay- laşımların dünyası olacaktır. insanlar, aynı yerküre üstün- de birlikte yaşamayı öğrenecekler. Bunu ne denli erken görüp ne kadar hızla "barış kül- türü'ne sahip çıkarsak geleceğe o ölçüde övünebileceği- miz bir kalıt bırakabiliriz... HEP Şırnak baskınına j ilişkin rapor hazırlayacak | Yazar: Olaylardaki belirsizliksürüyor ANKARA (Cumhuriyet Bö- rosu) - Halkın Emek Partisi (HEP) Genel Başkanı Feridun Yazar, Şırnak'ta meydana ge- len olaylarla ilgili halen bir be- brsizliğin yaşandığım belirte- rek "PKK. olaylara kanşma- dığı yönde açıklamalar yapı- yor. Örada ne olduğu belb de- ğil, tam bir karmaşa var" dedi. HEP lideri Yazar, partisin- den 8 milletvekilinin inceleme- Jer yapmak üzere bölgede bu- lunduğunu ve bu incelemeler- den sonra bir rapor hazırla- yacaklannı da açıkladı. Yazar, Cumhuriyet'in konu ile ilgili sorulanru yanıtlarken "Biz, olaya objektif ve tarafsız bakı- yoruz. Sivil halkın olaylardan daha fazla zarar görmemesi için elimizden geleni yapıyo- ruz" dedi. Yazar, Başbakan Yardımcısı ve Devlet Bakanı Erdal İnönü'nün, "HEP'lilerin bölgedeki PKK saldınlannı gözardı edip, güvenbk kuvvet- lerinin çabşmalannı olumsuz olarak gündeme getirdikleri- ne" ilişkin değerlendirmesine karşılık şu yamu verdi: "Sayın İnönü bu konuda ya- nılıyor. Böyle bir niyetimiz söz konusu değil. Biz olaya objek- tif bakıyonız. Her iki tarafın da sivil halka zarar verip kötü davranmalannı engellemek için milletvekili arkadaşlanmi2 bölgede bir değerlendirme ge- zisi yapıyor. Nitekim PKK, ben yapmadım diye açıklama- lar yapıyor. Orada durumun ne olduğu belb değil, tam bir karmaşa var. Olaylann asıl ne- denini araştırmak gerekir. Biz orada olaylan inceleyip aynn- tıb bir rapor hazırlayacağız." Yazar, olaylarla ilgili kendi- lerine ulaşan bilgilere göre 14'ü sivil, 4'ü asker olmak üzere 18 kişinin öldüğünü; 19'u asker 44 kişinin de yaralandığmı be- lirtti. Şırnak'ta halen kısmi olarak süren sokağa çıkma ya- sağı nedeniyle ölü ve yarab sa- yısı hakkmda kesin bir bilgi elde edemediklerini açıklayan Yazar, "Sokağa çıkma yasağı tamamen kalküğı zaman daha şağlıklı bilgjler alabileceğiz. Ölü ve yarab sayısının daha fazla olma ihtimalı var" dedi.