Katalog

PAMUKBANK Cumhuriyet Pamukbank Prestige, hiçbir kredi karhnın yapamadığmı yapacak: Fotoğrafınızı taşıyacak! 1 6 1 69.YIL J SAYI 24345 / 3000 TL (KDV ıçinde) KUmCUSU: YUNUS NADİ (1924-1945) BAŞYAM: NADİR NADİ (1945-1991) 30 MAYIS 1992 CUMARTESİ Ö&d'dan dünya liderlerine: Bosna'ya müdahale• Cumhurbaşkanı, Sırp milliyetçiliği cinayetleri- nin katliam boyutunu aştığını belirterek Bosna- Herşek için dünyaya müdahale çağnsında bulun- du. Özal yaptığı açıklamada BM veya NATO'nun bu amaçla bır güç oluşturmasını isteyerek 'Bu güce Türkiye en geniş çapta iştirak edecektir'dedi. ANKARA (Cumhuriyet Bü- bunalımında ABD'nin liderli- rpsu) - Cumhurbaşkam Turgut ğinde toplanabilen hür dünya- Özal. Bosna-Hersek'teki "soy- nın bu elim hadise karşısında kınm"ın önlenmesi içın, dünya sadece beklemekJe yetinmesı ve liderlerine, müdahale çağnsın- diplomatık manevralardan öte- da bulundu Özal, BM veya ye gitmemesı utanç vericidir" NATO'nun bu amaçla bır güç dedi. oluşturrnasını isteyerek "Bu gü- Bosna-Hersek'te, zamanında çe Türkiye en geniş çapta işti- gerekli önlemler ahnmazsa çok rak edecektır" dedi. "Bütün daha büyük kanşıkhklann çı- dünya devlet başkanlanna ve kacağını ve kan döküleceğini însan haklan savunuculanna bildiren Özal, "Birleşmiş Mil- haykırarak sesleniyorum" di- letler ya büyük bir görev kuvve- yen öza!, "Kurmak ıstediğiniz tiyle Bosna-Hersek'e müdahale yenı dünya düzenı bu mudur?" etmelı veya bu görev, Birleşmiş Milletlerce NATO'ya tevdi edilmelidır" dıverek Türkiye'- nin BM görev kuvveüne veya diyc konuşıu. Cumhurbaşkanhğı Sözcüsü Büyükelçı Kaya Toperi'nin özal adınajaptığı yaalj açıkla- masında Ozal, Sırbıstan ile onun desteklediğı Sırp milliyet- çilerin cinayetlerirun katliam NATO içinde oluşturulacak birlıklere "'en genjs çapta" katı- lacağını bıldirdı. Ozal, BM üye- si devlet başkanlanna, aynca şu boyutunu aştığını ve bir soykı- önerilerde bulundu: nm haline geldiğini belirterek I- Sırbistan'a, Irak'a uygu- "Soğuk harbi arkada bıraktığı- landığı gibi tam bir ambargo mız bir dönemde ve Körfez mÂrkasıSa. 17.Sü.4'te Dolarlı>aşaıııNELER DOLARLA BELİRLENİYOR? NELERIN FIYATIARTIYOR? • Gayri menkul •Kiralar # Nafaka •Turistik tesis •Dış borç •Akaryakıt •Tüpgaz • Petro-kimya • Sporcu transferleri •Otomobil kredisi •Hayat. ' ürünleri • Ulaşım •Altm •İlaç •Yabancı sigara-içki sigortalan •Yönetici maaşlan •Paralı askerlik. • Elektronik-beyaz eşya • İthal mallar • Yabancı yayın. EK0N0MISERVISI Türkı>e'de kaybolan (Türk Lırası) özellikle son yıllarda yerını dolarh yaşama bıraktı. Dolar e\ fiyatından sigara fı- yatına, boşanma nafakasın- dan. bankadaki tasamıfa, maaşlara kadar her alana ege- mcn oldu. Dolar Türkiye"de artık sade- ce lunstin. ithalatçı. ihracatçı, ışadamının, bankacının elinde değıl. İşçı, memur, emekli. öğ- rcncı. ev sahıbı, emlak komıs- yoncusu da dolar alıyor, dolar- Id konuşuyor ya da en azından ctkısını hıssediyor. Vadelcr. faızler, alışveriş tu- tarlan dolarla ıfade ediliyor. Böylece hem rakamlar bol sı- t'ırdan kurtuluyor, hem de öde- mclere enflasyonun belirsızlık gölgesı düşmüyor. Dolar. Türkıye'de pekçok zammın kaynağı kabul edilen akaryakıi flyatlanndakı artışın önde gelen gerekçesını oluştu- "Dolarlı yaşam ruvor. Dolarla edıp. bu ıthalat karşılığj yılda 3 mılyardolann üzerinde ödeme >apan Türkiye, dolar arttıkça akaryakıt fiyatlannı arttınyor. Tahtakale başU döviz piyasasını harekeüendiriyor. (Fotoğraf: ZAFER AKNAR) petro) ithal Bunu diğer kamu ve özel sek- ye zam yaparken dolan gerek- rinı susleyen ıthal kumaştan tör zamlan izliyor. Dolann fa- lurasıru böylece vatandaş ödüyor. Tekel yabancı sigaraya, içki- çegostenyor. ıthal otomobil, beyaz eşya ve elektronığin yanısıra, yeni sezonda mağazalann vitrinle- giysilerin etiketlerini de dola- nn seyn belirliyor. Gençler, ünlü bir marka spor ayakkabı ya da blue jeans pantolon al- mak için dolar üzennden he- sap yapıyorlar. Gayri menkul sahiplerinin dolar üzerinden saüş fiyaü ya da kira belirlemeleri de son yıl- larda oldukça yaygmlaştı. Galleria'yı izleyen diğer büyük iş merkezlerinde de işyen satın alırken ya da kiralarken dola- nn hükmü geçiyor. Tatil de dolara endeksli. Gü- neydeki oteller ve tatıl köyleri, fiyatlannı dolar üzerinden be- lırleyip, yerli müştenlennden TL karşılığı tahsil edıyorlar. Devre mülklerde de dönemlik fiyatlar dolar olarak belirlerri- yor. Dolarla yüksek öğrenim de çok moda. Uluslararası eğitim kuruluşlannm Türkiye'de sa- yılan gıttıkçe artmakta olan temsilciliklen, yurt dışında do- lar karşılığı yüksek öğrenim olanağı sunuyor ve dolar kar- şılığında iyi birgelecek satıyor- lar. UArkastSa.l6,Sü.7'de İstanbul Feribotu Marmara'da yandı 370 kişi ölümden döııdü Devlet dedövizin peşinde Haber Merkezi - İstanbul'- dan İzmir'e gıden İstanbul Fe- ribotu'nun makine dairesinde çıkan yangında, bır güverte lostromu öldü, 300 yolcu ile 70 mürettebat ölümden döndü. Marmara Adası açıklannda dün gece 02.00 sıralannda yan- maya devam ettiğı haber alınan feribotun yolculan yakınlarda bulunan Türk ve Romanya bandıralı gemilerce tahliye edil- diler. Denızcılık İşletmeleri'ne ait İstanbul Fenbotu, bakımaalın- dıktan sonra ilk sefenni yap- mak üzere, 300 yolcusu ile dün saat 17.30'da İstanbul Saray- burnu'ndaki iskeleden demir afarak fzmir'e doğru yola çıktı. Bandırma'dan muhabirimiz Basri Aülganer'in bildirdiğine mÂrkasıSa. 17, Sü.6'da BM'ye sunulan 290 imzalı dilekçe Demirel: Sansasyon yaratma çabası DEMİREL: 'Enflasyon düşünce dolar da düşer 9 Ekonomi Ser\isi - "Lira nere- \c gıdıyor?"' haberimize hükü- metten ve polıtikacıiardan tep- kılcrgeldı. Başbakan Süleyman Demirel. "Şimdı enflasyonla agraşıvoruz. Enflasyon düşün- ce dolar da düşecektir" dedi. Dcvlei Bakanı Tansu Çıller de dovızın tasarruf aracı olarak görülmesini kırmak için alına- cak çok önemli kararlan birkaç mArkasıSa.l6,Sü.3'de GÜNCEL CÜNEYT ARCAYÜREK Ya, Demek Ekonomi Tıkınnda!.. Başbakan Demirel, çok değil bir hafla on gun önce, dış politikayla ilgili soruları, önemli sorunların "ayaküstu" konuşula- mayacağını öne sürerek yanıtlamadı. Ne var ki Başbakan Demirel, bu davra- nışından bır hafta sonra, oncekı gece Ba- kanlar Kurulu ndan çıkarken en az Kara- bağ, kimilerinin Karabağ'dan daha mArkastStLİ7,Sü.2'de FRANSA tRAN SEVIRI PKK'ya karşı 700milyar EVREN DEĞER ANKARA - PKKnın son eylemlerini büyük gruplar halınde düzenleme- si ve Güneydoğu'daki terö- rün kuzeye kaymasına kar- şılık Türk Silahlı Kuvvetleri önlemlerini arttınyor. Suri- ye ve Irak sınınnın yanısıra UArkasıSa.l7f Sü. 7'de İç Poiitika Servisi- Başbakan Sülevman Demirel Birleşmiş Mılletler'e sunulan 290 imzalı dılekçeyı yorumladı: "Kımın derdı varsa açıkça- söyler" Başbakan Süleyman Demi- rel. İTÜ'nün kuruluş yıldönü- mü ıçın geldiği İstanbul'da yaptığı açıklamada, DGM'nin soruşturma başlattığı, BM'ye sunulan 290 imzalı dilekçeyi "Türkiye'de demokrası ve öz- gürlüğün" delıli olarak nıteledi. Demirel, olayı siyasi sansasyon *ArkasıSa.l6,Sü.3'de ALMAN BAŞSAVCI: PKK, TERÖRÜ ALMANYA'DAN YÖNETİYOR B/7. Sayfada Ünlüler işkenceyi anlatıyor •Tank Akan, Orhan Taylan, Selda Bağcan, Feh- mi Işıklar, Ahmet Isvan, flhami Soysal ve Emil Galip Sandalcı. Ortak yanlan, hepsinin 12 Ey- lül'den sonra işkence görmeleri. L0TFÛ OFLATın dizi yazı» yann Cumhuriyette Raketler milyara vuruyor• Paris'te yapılan 4. Ro- land Garros Tenis Turnuva- sı'nda dünyanın en ünlu raketleri birincilik için bü- yük savaşım veriyor. Erkek- lerde ödüJ 3.5, bayanlarda ise 3.3 milyar lira. Spor Servisi- Grand Slam'ın ıkinci a\ağı Roland Garros Fransa'nın başkenti Paris'te sü- rüyor. Büyük paralann döndü- ğü Grand Slam'larda bınnciler bü>uk paralar alıyor. Roland Garros bırincisi bu yıl erkekler- dc 893 bin mark (3 milyar 572 mılyon lira) para ödülüne hak kazanacak. Bayanlar birincısi ısc galıbıyet halınde 823 bin mark (3 milyar 292 mılyon lira) MArkasıSa.l6,Sü.5'te •Yeni döviz kaynaklan yaratmaya çalışan hükü- met, bu yolda en önemli adımı "dövizle askerlik"- le attı. 5 bin mark döviz yatıran 28 yaşını aşmış herkes Uç aylık dönemli askerlikten yararlanabili- yor. •Kamu Ortaklığı Idare- si ve bazı kamu kuruluş- lan son altı yıldır toplam 2 milyon dolarlık dövize endeksli gelir ortaklığı se- nedi piyasaya sürdüler. • 16. Sayfada Cumhuriyet tombak davasında aklandı İstanbul Haber Servisi - Cum- huriyet "tombak davasf'nda aklandı. Bursa'da müzeden ça- lınıp Londra'da satılan iki tom- bak şamdan olayından ötürü, hakkında dava açılan Genel Yayın Yönetmenımız Özgen Acar ve eski Yazı İşlen Müdü- rümüz Okay Gönensin aklan- 'dı. Olaya adı kanşan anükacı Yaman Mursaloğlu'nun İstan- bul 2. Aslıve Ceza Mahkeme- si'nde açtığı hakaret davası dün sonuçlandı. Mursaloğlu, tom- bak olayını ortaya çıkaran Acar'ın kendisine hakaret etti- ğini ve küçük düşürdüğünü, yazılann ise yasal dayanaktan yoksun olduğunu öne sürmüş- tü. Yargıç İlyas Tan, Acar'ın yazısında Mursaloğlu'na haka- ret etmediğine ve Gönensin ile birlikte aklandığına karar ver- di. BOMA öicekı 3233.10 DOn 3397.38 POUUI * öncekı 7O1O Dün 6»6O öncekı 4295 Dun 431O Öncekı 76.2OO Dun 75.8OO Yargı./ 5. Sayfada Sigaraya Hayır / Arfcada Çocuklar yanlışlık kurbanı Bugün son sigaranızı yakın TV'DE /10. Sayfada Gece Bekçisi i / 1 1 . Sayfada Ağaçlar resim açtı Bugûn / Blllm Tfetaılk ı OLAYLAREV ARDENDAKI GERCEK DolarizasyonL AJaıyakıtfıyatlan moda deyi- şrye 'Amerikan Dolan'na en- deisE'. Thksi saatleri de bu 'en- d&s'ı bağımlu Tüpgaz. halka- larian birisini oluşturuyor. Ev kinlenm dövize gO^e hesapla- yaı e> sahibi, kiracısıyla Ame- rrJarıDolanye da A Iman Mar- k* vurinden pazarlık ediyor. Te- le-vz)on reklamında erkek kadı- nı Amerikan Dolan üzerinden 'otomobillendiriyor'. Holdingya da büyük şirketlerdeki üst düzey yönetici ücretterini, artık Türk Lirası üzerinden dıişünmek ola- naksızdır. 'Büyük düşünmek' geçerli değil miL Ne var ki 'kü- çük düşünen' orta direk de ar- tık dolara şartlanmtştır. Çünkü Amerikan Dolan traktörün de- posuna ve evlerin mutfağına gir- miştir. Futbolcuların 'büyük vizyon' sahibi olduklan, spor dünyastnda transferlerin döviz üzerinden yapümasıyla ortaya çıkıyor. Türistik tesisler ve bü- yük oteller dolar üzerinden dü- zenleme kapsammdadırlar. Bo- şanma davalannda yargıcın na- faka saptamasmda ilk uygula- malar başladı; ayrılan eşe Türk Lirası yerine Amerikan Doları- yla nafaka veriliyor. Yakında bu yolda bir içtihat bile çıkabilir. Dövize endeksli mantık, milli savunmaya da girdi. Ancak ce- binde mark ya da dolar bulunan genç, bedelli askerlik yapabilir. Bankacılık kesiminde dûvizli mevduat, Türk Lirası tûründen mevduatı aştı. Dolarizasyon ülke yaşammm atar ve toplar damarlanna ya- yıldı. Elbette bu gidişle daha da yayılacak. Amerikan Dolan ve Alman Markı'nm güvencesine ya da getirisineyönelen toplum, Türkiye Cumhuriyeti devletinin • •• mÂrkasıSa. 17, Sû.l'de 9 günlük bayram hesabı • Kurban Bayramı tatili haziranın ll'ine rastlıyor. Dört günlük bayram tatili perşembe- pazar arasında. özellikle kamu kuruluşlannda çalışanlann isteği olumlu karara bağla- nırsa bayram öncesine rastlayan cumartesi-pazar haftalık tatilinden sonraki pazartesi- salı ve çarşamba günü de tatil edilecek. Haber Merkezi - Dört günlük Kurban Bay- ramı tatılinin dokuz güne çıkanlması tartışılı- \or Devlet Bakanı ve Hükümet sözcüsü Akın Gönen . Kurban Bayramı'nın 9 güne çıkanl- ması konusunda Cumhuriyet'ın sorusunu ya- nıllarken ."Alınmış bir karar yok. Aynca Kurban Bayramına daha zaman var" dedi. Bu yılki Kurban Bayramı tatil hesaplan do- kuz gün üzennden yapılıyor. Bayram tatili hazıranın 11 'ine rastlıyor. Dört günlük bay- ram taıili perşembe. cuma, cumartesi ve pazar günlennc rastlıyor. Dokuz günlük bayram ta- tıiı isteği ise bayram öncesine rastlayan cumar- lesı pazar haftalık tatilinden sonraki pazartesi, sulı ve çarşamba gününün de tatil edılmesinı öngörüyor. Turizmciler bayram tatilinin uzatılmasının olumlu bir karar olacağını savunuyor. Turizm Bakanı Abdülkadir Ateş. Kurban Bayramı'- MArkasıSa. 17,Sü.2'ae GOZLEM UĞURMUMCU Kendi Yayınları BERLİN - PKK, Almanya'nın Düsseldorf kentinde "Berxwedan" adlı Türkçe ve Kürtçe gazete çıkarıyor. "Berxwedan" adlı yayın organı, PKKnın silahlı örgütü ERNK'nın sözcülüğünü yapıyor. Bır silahlı örgüt, NATO ülkesi Almanya'da, bir başka NATO ülkesi Türkiye'de açıkça ve Alman hükümetinin gözü önünde ayaklanma hazırlıyor! Ayaklanma başlayacağı "Berxwedan"ın birçok sayı- sında açık açık yazılıyor. UArkastSa.l7,Sû.7'de