Katalog

SAYFA CUMHURİYET 26NİSAN1992PAZAR HABERLER SBP'nin kongresi ()-Sosvalıst Bırlık Partısı (SBP) Bınncı Bu>uk Kongresi 2-3 Mayıs tanhlen arasında Ankara Dedemdn Otclı ndc yapılacdk Ikıyılonce kuruianSBP.TBMMdc4 mılletvekılı ıle temsıl edılmı$ dncaK"yurt genelınde orgutlenmesını tamamlayamddığı ve buyuk kongresmı japamadığı ıçın genel seçımlere gırememıştı Partı ıçıgoruşaynlıkldnnın vetartışmalannın başlamasıv la merkez yurutme kurulunda bulunan TBICPkokenlı uvelerden Zulfîı Dıclelı ve Erdal Tdlu ıle bırlıkte bazı yonetıcılcr. MYKveGYK üyelıklenndenıstıfa etmışlerdı İstıfdcılarGencl BaşkanSadun Aren'ı eleştırerek. "marksıst-sosyalıst" kımlığı oneçıkarmanın partıvı ddralıacdğını savunmuşlar. Aren de bu kımlığın partının kuruluşundan ben temel hedef seçıldığını. buçızgının ızJenmesının de doğru ve gereklı olacağını açıklamıştı SBP'nın 2-3 Mavıs tanhlen arasınddkı buyuk kongresınde partı yonetımınden avnlan grupld. halen pdrtı yonetımındekı "mdrksıst-sos>alıst" çizgıyı savunan Aren ıle Genel Başkan'ıdesteleven yönetıcılerdrasındd sert tartışmalann geçeceğı beklenıyor Taşar'ın sopuşturması •ANKARA (AA)-Turkıve Gubre Sanav, u A Ş'yı haksız ve keyfı zardra uğrdtdrdk gorevını kötuve kullandığı ıddıasıv la Dev let eskı Bakanı Mustafd Taşdr hdkkındd Meclıs soruşturmabi açılmasına ılışkın TBM M kararı, Resmı Gazete'de yayınlanarak yururluğc girdi. Anayasanın lOÖ'uncü maddesı uydnnca atılan Meclıssoruşturmasını 15 uyeden oluşan bır komısyon yapacak İkı a> sureyle çalışması kararlaştınlan komısy on uy elen dd çekme yontemı\le bclırlenecek ;Herşey TöPkiye Için' •AJSKARA(\NKA) -K,o,ahsyon hukumetının ılk "İcraatın Içınden" programı "Herşey Turkıye Içın ' pazartesı gunu yayınlanıyor Toplam suresı 30dakıka olacak "Herşev Turkıye İçın"de. hukumetın 150 gunluk çalışması anlatılarak. 500 gun olarak açıklanan hukumet progrdmının gen kalan kısmında yapılacak ışlerekranagelecek 12 Eylul sonrasındd çıkdnlan yasayla. hukumetın ıcraatlannı kamuoyuna anlatabılmesı ıçın.2954sa>ılıTRT yasasınm 19 maddesınde "Kurum dışına yaptınlmak vecevaphakkı doğurmamak koşuluvla yapılacak programın ayda 30 dakıkayı geçmemek üzere TRTtarafından ydyınlanmasına olanak tanındı ProgramANAP donemınde "İcraatın İçınden" adıyla yayinlanmış. daha sonra adı "Başbakanhktan Ilgınıze Bılgınıze" olarak değıştınlmıştı Program muhalefet tarafından Anayasa ve y asalara aykın ıddıasıy la sureklı eleştınlmış. Başbakan Suleyman Demırel de uygulamayı, başbakan olduktan bır süre sonra askıyaalmışü Anayasa paketi • STOCKHOLM (A \)- Sosyaldemokraı Halkçı Partı'nın (SHP) Anayasa paketıru hazırlayanlardan SHP Ankara Mılletvekılı MumtazSoysal. 1982 Anayasası'nın tumuyle değıştınlmesının ulkenın acıl sorunlanna çözurnu gecıktıreceğını soyledı BBC'nın Turkçe servısıne bır açıklama yapan So>sal. tumden değıştınlmış bır Anayasa'nın zaman alacağını, partıler arası bır uzlaşma sağlamanın uzayabıleceğını savundu Soysal şpyle dedı "Anaya hukumlen dolayısıyla değıştınlmeden kalan yasalar nedenıyle toplum sıkıntı çekecektır Onunıçınbız ıkısını de bağdaştıran bır şey yapmaya çalıştık Turkı\e'de bırkaç taksıtle Anayasa'yı yenı bır Anayasa yapılmış durumuna getırmek mumkun "Sovsal, Genelkurmay Başkanlığı'nın Mıllı Savunma Bakanlığı'na bağlanması gıbı bır konunun çok şeyı bırdenbıre değıştırecek bırortamı oluşturmayacağını da ıddıa ederek. "Turkıye"dekı asken gucun kışısel bıçımdekı ağırhğı yalnız Anayasa'dakı duzenlernelerden gelmıyor •• dedı Seçim gezilerini Trakya'dan başlatan Ecevit, SHP'ye yüklendi: 'Devleti soyanları seçmeyin'• Seçım gezılenne Trakya'dan başlayan DSP Genel Başkanı Ecevıt. konuşmasının onemli bir . bolumunuSHPeleştırisıne \ ayırdı SHPyı dev letı k ' bolmek ve soymakld suçlayan Ecevıt. SHP'nın Çankaya'ddkı yenı genel merkez binasının Ankara Anakent Beledıye Başkanı Kara>dlgn tarafından SHP'ye tahsısedıldığını one surerek. Demırerın hesapsormasını ıstedı ERDAL ÖZCAN ÇORLL-Vercl seçım kam- panvasını Trakva dan başldtdn DSP Genel Başkanı Bulent Ecevıt SHPvı Dcmırel'c şıka- >et etlı SHP'lı Ankara Ana- kent Bcledıve Başkanı Murat Karavalçın'ın SHP vc lahsısct- tığı 15 mılvaılık guıcl merkez binasının soruşturuîması gc- rektıeını soyleven Ecevıt eskı CHPMılcn DS'Pvc katılmava Çdğırdı vc Trak>alı scçmene "SHP'ye o> verirseniz devleti soyanlara ve bölenlere oy vere- ceksiniz" dedı DSP Genel Başkanı Trakya gezısının ılk durdğı oldn Çorlu'- da Cumhunyet Mevdanı nda Ecevıt seçim ge/ılerının ılk durağı Trakva'da vaptığı konuşamalarda SHP'vi eleştirerek hastalığı ne- deniyle Cumhurbaşkanına ilişkin konuşmayacağını bildirdi halka hıtaben bır konuşma yaptı Konuşmasındd. SHP ve DYP'lı beledıye bdşkanlannın bdşansızlıklannın kanıtlandığı- nı behrtcn Ecevıt, "ANAP, SH P, DYP ay nı maldır. Secme- ne baskı >apıp o> »tıyorlar. 'Bı- zım ddaylanmızı ış başına getı- rırscnız. sıze hızmet gelır. başka partılcre oy venrsenız. sıze hız- met aelmez" diyorlar. ANAP, SHP \e DYPTi belediye baş- kanlarının başartsı/lıklarını halk gördu. Bizim DSP'lı beledi- ve başkanlarımız parasızfıktan hiçbir zaman vakınmadan hiz- met verdiler ve vermeye devam edivorlar" dedı Ecevit, seçim sıstemındekı adaletsızlık yuzunden 40 yennc 7 mületvekıli ıle Meclis'te yer al- dıklarını belırtcrek, Cumhur- başkanı Turgut Özal'a ılışkın eleştınlennı "ameliyat" nede- nı> le erlcledığını açıkladı DSP Gcnet Başkanı. konuş- masının onemli bır bolumunu "SHP eleştirisi"ne ayırdı An- kara Anakent Belediye Başka- nı Murat Karavalçın'dan soz edcrken "SHPlı Beledıve Baş- kanı'nın marıfetlerinı gorduk" dı>e soze başla>an Ecevıt. SHP"nın Çankava'dakı venı Genel Merkezfnın Ankara Be- ledıveM tarafından 15 mıl>ara vaptınldığını belırterek "\nka- ra Bdediyesi bu parayı nereden buluvor" dıve sordu Ecevıt Karayalçın ın gelecekte SHP Genel Başkanlığı'na adaylığını kovacağını da ekleyerck konuş- masını şo> le surdurdü "Bunlarm hesabını sonıvo- rum. Hani şefTaf vonetim divor- du Demirel. Demırel'e seslenı- \orum. V olsuzluklan izleme bakanlığı »ar. SHP've 15 mil- varlık binavı nasıl tahsis etmış Ankara Beledivesi, bunun hesabı sorulnıalıdır." Etcva. "SHP'vi CHP'nin mal tarlığına koıutıava calıs- makla" da suçladı DSP Genel Başkanı. SHPnın "Turkiye'>i bolmek isteyenleri Medis'e taşı- dığım" vınclcverck "CHP Vii- sak-ı Milli'nin partisidir. CHP'- nin mırascısı SHP olamaz. Çunku Misak-ı Milli'ye karşı olanları kendi partisinin içinde Meclis'e taşımıştır. Önumüzde- ki secimlerde SHP'>e o> verir- seniz, de\leti bolenlere >e sovan- lara oy vereceksiniz" dedı CHP'nin açılmasına ilişkin yasa değişikliği önerileri son yöneticilerce beKrlendi 6 Parti malları delegelerin olmah 9 • CHP'nin eski yönetıalennce. partının yeniden açılmasına ılışkın yasa değjşıklığj önenlen arasmda, kurultay toplama görevinin son merkez karar organlanna bırakılması da yeralıyor ANKARA (Cumhurivet Bö- rosu)-CHP'nın yeniden açılma- sını sağlayacak yasa değışıklığı- ne ılışkın onenler belırlendı CHP'nin eskı yonetıcılen. par- tının gclcceğıne ılışkın karann tumuvle kuruluy delegelenne bırakılmasını ıstıyorlar Kapalılan CHP'nin Genel Sekreter Yardımcısı Erol Tun- cer, 12 Eylül'de kapatılan sıyası partılenn yeniden açılmasına olanak verecek yasa değışıkiı- ğınde bulunması gereken ılkele- n belırledıklennı açıkladı Bunu bır meiın halıne geürdık- lennı de kaydeden Tuncer, be- lırlenen ılkelen şov le sıraladı "Yasa, '2533 sa>ılı \asa yu- rürlükten kaldırılınıştır' ıfadesi- ni taşımalıdır. Partinin geleceği konusunda karar \erme > etkisi son kurultav delegelerinin olmalıdır. Kunıltayı toplama ödevi, son merkez karar organlanna bıra- kümalıdır. Kurultay delegeleri partilerini surdürmeve karar verirlerse, partinin malları da onun olmalı- dır."Buarada.kapatı)an partıle- nn venıden açılmasına olanak tanıyacak yasa değişikliği uze- nnde, koahsyon ortağı partıler taralından yurutulen çalışma- lann da surduğu bıldınldı Ikı partının temsılcılennın bulun- duğu bır komısyon tarafından hazırlanacak yasa taslağının daha sonra hukumet lasansı olarak TBMM ve sunulması beklenıvor Kapatılan CHP'nin >onetım organlannda gorev vapan partı vonetıcılen. 2 mavıs cumartesı gunu Istanbul'da yeniden bır araya gelecekler Partı yonetıcı- lennın. gelışmelere ılışkın bır basın toplantısı duzentemelen de beklenıvor Anayasa Mahkemesi'nce önceki gün kapatılan CHP yöneticileri suçladı: SHP'nin önünü açıyorlar'İç Politika Servisi -Anavasa Mahkemesı'nce öncekı gun ka- patılan CHP vonetıcılerı kapat- ma karamın onaylanmasını eleştırerek bunun SHP'nın onunü açmak ıçın vapıldığını one surduler Kapatma karan- nın ANAPdonemındevenlmış olmasına rağmen o zamankı bakanlar kurulunda onavlan- madığını hatırlatan CHP vone- tıcılen karan "komplo" olarak deeerlendıler 1989 yıhnda "Halk Partisi" adı ıle tuzel kışılık kazanan ve daha sonra Parti Kurucular Kurulu taratından adı Cumhu- nyet Halk Partisi olarak değış- tinlen partının Anayasa Mahke- mesı tarafından sıyası partıler yasasının 101 maddesının B bendı uyarınca kapatılmasına karar venlmıştı Partı vonetıcı- len dun vaptıklan basın toplan- tısında "Bizi bir an önce SHP'- nin önunu açmak içkı kapattı- lar" dedıler Kapalılan CHP - nın Genel Başkanı Selahattın Bingol, "Bizim 3 sene once gun- deme getırdiğimiz konuyu şündi gundeme getirivorlar. Bugun SHP'li olan biri kalkıp CHP- livim divor oysa 10 gun once de CHP vardı, o zaman neden CHP'li değillerdi" diyerek CHP'nin şımdıye dek hep mal varhğuıın gundeme getınldığını savundu. CHP'nin yeniden açflma gın- de kapatılan CHP'nin 12 mil- yarlık mal varlığı da yeni kurula- cak CHP've de\redilecek. SHP'nin cukkası için, vangın- dan mal kaçırır gibi CHP'nin veniden kunıhnası çalışmaları başlatıyor. Sayın Ecevit'de "fHJna ben de sahıp olayım'divor. • Kapatılan CHP'nin Genel Başkanı Selahattın Bingol, kapatma karannı eleştıriken SHP'ye de Ecevıt'e de ağır suçlamalar getırdı "SHP'nın cukkası ıçın, yangından mal kaçırır gıbı' CHP'nin yeniden açılması çalışmalannın başlatıldığını one süren Bingol, 'CHP'nin son genel başkanıyım' dıyen Ecevıt ıçın şunlan söyledr 'DSP'de Ecevıtızm'ı yayarken, Ecevıt'ı Sevenler Derneğı kurarken bundan hıç bahsetmedf şımlennın altında şahsı çıkarlar yattığını, kulturel ve bılimsel olarak kendılen dışında kımse- nın gerçek CHP'>ı kuramaya- cağını ıddıa eden Bingol. şo>le de\ am ettı "CHP açılacağı gün eski CHP kapatılıvor >e mal vaıiığı hazineve devredıliyor. 12 EvJül'- Bugün kalkmtş CHP'nin son ge- nel başkanı benim diyor. Ovsa ortada bir parti vok. Olsa bile Ecevit genel başkanlıktan istifa etmiş bir kişidir. Şimdive dek DSP' de Exe\itizm'i varatırken, Ecevit' i Sevenler Derneği'ni ku- rarken bundan hiç bahsetmedi." CHP'nin yenıden açılması- nın va DSP ıle SHP nın bırleşe- rek ya da ıkısının dışında oluş- masi durumunda mumkun olabıleceğını anlatan Bingol "Bu seçeneklerin dışında bizim hancimızde CHP'nin venıden kurulabileceğını sanmıvorum" dedı Bugunku hukumetı "4NAP'dan daha generalci bir tutum sergiliyorlar" dıvc cleştı- ren Bingol. SHPvı venmedıgı takdırde kendısı enyıp yok olan Mıdvat balına bcnzciıı Bingol şovle konuştu >4 SHP kendisınin ıridığini far- ketti ve CHP'nin mal varlığına sahipolmavı ço/um noktası ola- rak gordu. Onlerindeki engel de bı/dik. Bu engeli bir an once kal- dırmak istediler. Zaten herşe.v Savın İnonu ve Ba\kal'ın bizim için Cumhurivet Başsatcılığı'na suç duvurusunda bulunmasıvla başladı. Eğer CHP'nin ismine sahip oluriarsa bu bir gasp olur. SHP şu anda 7 haziran seçimle- rine CHP adıvla girmeve çalışı- v or. \ma oy le olsa bile bu SH P'- nin bugunku gerçeğini değiştir- mez." ABD'den Kürtçeradyo yayını \VASHfNGTON (AA) - ABD >onetımının resmı >a>ın organı Amenka'nın Sesı Rad- vosu (VOA) Kurtce >a>ınlan- na dun TSİ 15 OO'te başladı Yavınlar, once hergun 15 dakı- ka olacak ve daha sonra gunde 1 saate çıkanlacak Bu surede haber. >orum ve "bölge halkını ılgılendıren konular" >er ala- cak VOA'ın Ingılızce dışında 4O'ı aşkm dılde vaptığı programla- nn. Haber Merkezı" nden çık- tığı ve bu bınmın hazırladığı bultenlenn, vayının yapılacağı dıle çevnldığı bılınıyor Çevın ışlemı, VOA'ın butun dıllerde avnı haber metınlen gecmesını sağlıyor Öte yandan yabancı dılde va- yın yapan servısler, dınleyıcıle- nn ılgı alanına gıren konularda da Haber Merkezı'nden bağım- sız programlar yapabılı>or Kurtçe Servısı'nın once Ha- ber Merkezı ağırlıklı _\ayın va- pacağı, sonra "ozel ılgı alanın- da" haber, yorum, roportaj >a>imla>acağı oğrenıldı ÜĞÜPOLİ1İKA GÜNLÜĞÜ HİKMET Önce Kafalar Değişmeü... Bır dostum, telefonda soruyordu dun sabah 'Turkıye demokratıkleşme surecmde mı?" Sabah sabah gazetelerı okumuş ve haklı olarak şu soru takılmıstı kafasına Başbakan Demırel hem cağdaş ve ozerk unıversıteden soz edıyor hem de YOK'u savunan raporların dağıtımını yapıyor Yıne Başbakan, hem 1 Mayıs kutlanmalıdır, dıyor Bu arada da Sosyalıst Partı nın 1 Mayıs'ta duzenleyeceği kıtlesel mıtıng Ankara Valılığı nce bır ay sonraya ertelenı- yor " Dostumuz haklıydı Halkın demokratık hak ve ozgurluk- lerı kısıtlanmak ıstenıyor, 1992 yıhnda 1 Mayıs kımı çevre- lerce hâlâ ocu olarak gosterılıyordu Olacak ış mıydı bu? Ama oluyordu ışte Bır yandan demokratıkleşme surecı başlatılıyor, ote yandan valıler 1 Mayıs kutlamalarım en- gellıyordu Bu arada kımı rektorler YÖK u savunuyordu 9 Eylul Unı- versıtesı Rektoru Prof Dr Namık Cevık, 1992 yıhnda, 1980 h yılların askerı yonetımını ozluyor olmalıydı Onun ıcın de soyle dıyordu Oğretım uyelerının maaslı ve uzuh surelı ızın almaları yaygınlastınlmalıdır Paralı oğretıme gecılmelıdır Yenı yasa hazırlanmasına gerek yoktur Unıversıte senatosuna oğrencı temsılcısı gelmemelıdır Unıversıte rektorlerının buyuk çoğunluğu YÖK'u savu- nurken valılerın 1 Mayıs kutlamalarım 1 ay sonraya ertele- melerı sanırız doğal (') karşılanmalıydı Acaba Başbakan Demırel ın sozlerı yanlış mı yorumla- nıyordu9 Demırel şoyle dıyordu Turkıye nın gundemınde cağdas bır toplum, çağdaş bır eğıtım cağdaş bır unıversıte bulunmaktadır Ikıncısı, 1 Mayıs'laılgıhydı Gosten ve yuruyus hakkının kullanıldığı her yerde ben varım Yalnız sılahsız ve saldınsız Herkese cağrıda bulu- nuyorum Isteyen 1 Mayıs'ta neyı kutlamak ıstıyorsa bu- yursun kutlasın Şımdı soyle bır soru da akla gelebılır 20 unıversıte rektoru acık bır bıcımde YOK u savunur- ken Başbakan Demırel ın soyledıgı çağdaş ve ozerk unı- versıte nasıl gerçekleşır? 12 yıhn ızlerını bır çırpıda sılmek kolay olmayacak Eğer bu ıstekler kamuoyunda tartışılıp halkın beklentılerı bıçı- mınde gercekleşırse demokratıkleşme surecı hızlanacak Halkımız demokratıkleşmeden yana bır tavır ıçınde Kımı valıler ve rektorler 12 yıhn etkısıyle yasakçı olabı- lırler Ancak onlar da belkı bır gun Demırel gıbı konuşabı- lırler "Ben yasakçı değılım'' Değışen dunyada Turkıye mutlaka yerını alacaktır YÖK u savunanlar bugun şoyle dıyorlar "YOK, 1981 yıhnda kuruldu O zaman oğrencı sayısı 240 bın413 tu Oysa 11 yıllık sure ıcınde ve YÖK sayesınde oğ- rencı sayısı dorde katlandı YOK, oğrencı sayısını arttırırken yeterh derslık, kıtaplık, ıç laboratuar, bılgısayar olanakları da sağlandı mı? Bugun unıversıte veyuksekokullarda oğretım kadrosu yeterh mı? Unıversıteler arasındakı dengesızlık suruyor Hem oğ- rencı sayısı hem de oğretım uyesı açısından bır çarpıklık var Unıversıteler bağıs yoluyla kıtap dergı alırken açı- koğretımde oğretım uyesıne dusen oğrencı sayısı 1 824 e ulaşıyor Bu sayı ingılterede 13 Suudı Arabıstan da 95, Pakıstan da 498 Japonyada25 Irakta12'dır Başbakan Demırel Ben yasakçı degılım' dıyor Ankara Valılığı, SP nın 1 Mayıs kıtlesel kutlama başvurusunu bır ay sonraya ertelıyor Ne denır buna? 'Tam bır kara mızah orneğı" Elbettum engellerasılmalı aşılacak Belkı kımıçevreler demo/craf//(/eşmey/'ıçlerınesındıre- meyecek 1 Mayıs kutlamalarım 'teror dıye nıtelendıren- ler olacak Turkıye demokratıkleşme surecını halkın desteğıyle hız- landıracaktır tum engellemelere karşın İnonu dıyor kı 12 yıhn haksızlıkları tumuyle gıderılebıhnmış değıl Her şey bızım ıstedığımız gıbı de olmayabılır Ama bız koahs- yon ortağıyız Olmuyor, dıye cekıp gıdemeyız Demokra- tıkleşme yolunda adım adım ılerleyeceğız Her şeyı halkın onune getıreceğız, tartısacağız Turkıye'nın çağdaş de- mokrasıye ıhtıyacı var ' Hem de çok kısa surede * YÖK'un savunulacak yanı yoktur Çunku YÖK, 12 Eylul- un urunudur 1 Mayıs daalanlarda kutlanmalıdır Dun sabah 1 Mayıs kutlamalarım engelleme ve YÖK'u destekleyen rektorlerıntutumuna ılışkın DYP ve SHP yetkı- lılerıyle konuştuk Sankı ağız bırlığı etmışçesıne soyle dedıler - Yasaları değıştırmekle demokratıkleşme olmaz Önce kafalar değışmeh Evet, once kafalar değışmelı G T J N D E M CELAL BAŞLANGIÇ 'Kürtçe yayın'da Ozal ve ANAP ne denli içten?"Vatandaş Tiirkçe konuş" Bır postanenın kapısındakı cama vapıştınlmıştı Be>az zemın uzennde mavı bırvazı "V atandaş Tiirkçe konuş." Demek kı "vatandaşlar"- dan bazılan Turkçe konuş- muyordu l980'lı vıllann Guneydo- ğusu'nda olağan goruntulerdı bunlar 12 Eylul v/onetımının çıkardığı 2932 savılı yasa, Turkıye'de yaşavan mılyon- larca Kurt kokenlı yurttaşa "anadil yasağı" getınyordu Ancak Kurtçe vok sayıldığı ıçın >asanın adı da ona gore duzenlenmıştı "2932 Savılı, Türkçeden Başka Dillerde Vapılacak Ya- y ınlar Hakkında Kanun..." Televızvondan Kurtçe ya- yın yapılması volundakı tar- tışmalar bugunlerde yoğun- laştı önce Ozal "Kurtçe yayın yapıkın" dı>e onerdı Ardın- dan Demırel "Anayasa uygun değil", "Turkiye bunu kaldır- maz" gıbı gerekçelerle karşı çıktı inonu ıse konuvla ılgılı suskunluğunu bugune dek bozmadı Bu noktada bırkaç tartışma başlığı açmak gerekıyor Bınncısı. Ozal. Kurtçe tele- vızvon yayınıyla ılgılı önen- sınde ne denlı ıçten0 Öyle >a, partisi >ıllardır ıktıdardaydı Bovle bır gınşımde neden bu- lunmadı'' Ikı vıl once ımzala- dığı Lluslararası Çocuk Hak- lan Sozleşmesı'nın u Kürtçe eğitim ve yayın" tartışmalan- na yol açabılecek maddelenne neden çekınce koydu 9 Yoksa bu gınşım DYP-SHP koalıs- yonunun "yumuşak kamı"na mıyonelık' İkıncısı "konuşan Türkiye" ısteyen Demırel, Kurtçe >a>ı- na sadece anayasa "kapalı" olduğu ıçın mı karşı 9 Üçuncusu. partısınm hazır- ladığı "Guneydofo raporu"n- da Kurtçe yayın ve eğıtım öngorulmesıne karşın. inonu konuyla ılgılı suskunluğunu neden bozmadı7 Dordüncusu de, hukümetın tavn genelde. tum uluslararası sözleşmelere konan çekmcele- n kaldıtmak yolundayken. Çocuk Haklan Sozleşmesı nı Bakanlar Kurulu TBMM ye gondenrken neden "Türkiye'- de kendi diliyle eğitim gorecek veya yayın yapılacak etnik azınlık veya yerli ahali olma- dığı"na ılışkın kavıt duşme zorunluluğu duydu 9 Öncelıkle, Ozal ın ve • Özal, Kurtçe televızyon yayınıyla ilgilı önensınde ne denli içten?Öyleya, partisi yıllardır iktidardaydı. Böyle hr gınşımde neden bulunmadı? İkı yıl once imzaladığı Uluslararası Çocuk Haklan Sozleşmesı'nın 'Kurtçe eğitim ve yayın' tartışmalanna yol açabılecek maddelerine neden çekince koydu? Yoksa bugırişim DYP-SHP koalısyonunun 'yumuşak karnı'na mı yönelik? ANAP'ın, Kurtçeye karşı ta- kındığı tutumda ne denL ıçien olduğuna bakalım 2932 sayılı yasarun kaldırıl- ması yolunda ılk onen 1989 - un eylülunde SHP Genel Başkanı Erdal İnönü ve çok sayıda SHP'lı mılletvekıhn- den geldı Yasa onensının ge- rekçesınde "Hiçbir künse bi- yolojik olarak belirli bir dili öğrenme ve konuşma yeteneği- ne sahip olarak doğmaz (...) Hangi dili oğrenecekleri bivo- Iojik ve fîziksel ozelliklerine göre değıl, içinde yeriştikleri aile ya da çevreye bağlıdır (...) Halen yürürlukte bulunan 2932 sayıîı yasa yukarıda izah ettiğim gerekçeler >e biüme ay- kırıdır. Çunkü yasanın uçuncü maddesınde Turk vatandaşla- nnın anadılı Turkçedır denil- mektedir. Ovsa Turk vatan- daşlannın resmi dili Turkçedir (...) 2932 sayılı yasa kendi içe- risinde de çelişkilidir. Çunku ulke sınırları ıçerısınde duşun- celerin açıklanmasını Turk devleti tarafından tanınmış bu- lunan devletlerin binnci resmi dillerinin tekeline bırakmıştır. Oysa çağımızda dil farklılıkla- rı toplumlara ayrı bir kıiltür zenginliği kazandırmaktadır." Bu onerı>e karşı ANAP ık- tıdan nasıl bır tutum takındı1 İşte 1989'un kasımında. 2932 sayılı vasanın kaldınl- masına ılışkın onenye Başba- kanlığın verdığı vanıt "Türkiye Cumhuriyeti'nin kurucusu ulu onder Atatürk, dil konusunda el yazısı ile kale- me aldığı notlannda şu görüş- leri belirtmiştir: • Turkıve Cumhunyetı nı kuran Turkıve halkına Turk mılletı denır • Turk mılletının dılı Turkçedır Turk dılı Turkçe- dır • Mıllıyctın çok banz va- sıflanndan bın dıldır Turk mılletındenım dıyen ınsan her şeyden evvel ve mutlaka Turkçe konuşmalıdır Turkçe konuşmayan bır ınsan Turk kulturune topluluğuna bağlı- Iığmı ıddıa ederse buna ınan- mak doğru olmaz Bu tespıtler k'arşısında teklı- fın kanunlaşması kulturel de- ğerlenmıze ve Ataturk mıllı- yetçılığıne aykın bır durum yaratacaktır Dığer taraftan, memleketı- mızın bugun ıçınde bulundu- ğu şartlar karşısında. 29^2 savılı kanunun vururlukıen kaldınlarak Türkçeden başka dıllerde >avın vapılması ılen- de dev let duzenınde tamın ımkânsız sonuçlar doğurabı- lecektır İmza ANAP Genel Başka- nı ve Başbakan Yıldınm Ak- bulut 1989 vılında "Türkçeden başka dillerde yayın yapıl- ması"na ılışkın olarak ANAP'ın goruşu bu "Dev let düzeninde tamiri imkânsız sonuçlar doğurabile- eektir..." O>sa aynı yasayı 1991 yılı- nın başında yıne ANAP ıktı- dan kaldırdı Ne oldu o zamandan bu za- mana 0 Hangı ruzgârlar yön değıştırdı9 Anadil yasağının surmesınden yana olan ANAP ıkı yıldan az bır sure ıçensınde acaba ınsan haklan- na. kulturel mozaığın zengın- lığıne ınanır bır anlayışa mı ulaştı1 ' Yoksa sağhktan eğıtıme, ın- san haklanndan demokrasıye kadar tum değerlere "bir ko- yup üç almak" mantığıyla ba- kan anlayış, bugune dek elle- nyle buyuttuğu Kurt sorunu- nun çozumunde de yıne aym kuçuk. dar kısa surelı ve çı- karcı olçutlen mı kullandı 7 ^ StRECEK