Katalog

SAYFA CUMHURIYET 19NİSAN1992PAZAR OLAYLAR VE GORUŞLER Biraz Gecilaniş Konular.»» Resnıı devlct bu'sLınıını/, hcı kcsgıbı parlanıentarı/mımı/ın butun gereklenne uynıak 70ı undadıı O nedcnlcsıyasal sıstemımı/ın ıçerığı olan 'sosyal'ı deanlamak 7orundadır. Oysa kcndılerı, dcvlctımızın sobyal nıtelığını tanımayan bıranlayış, ıcındedır Prof.BAHRİSAVCI Lıbcıallık lavıı lıberalı/m lemeldebırlclsele"C umhurıyct ga/etcsı" nde bıı olay oldu. sıılaı karı^ıverdı Şımdıleıdc duıulmaya ka scl kavıanı olu>tuııır Insanoğlunun \c toplııvu^uldu Bu, ••('umhurıyctle!>me"yı gelıs ınıın kcndı sorıımkılııkları altında kcndı gıııtırmeyaygınlaNiırmadeıınlestırme surccınc sjmleııvle cldc eıtıkleıı ııııınlcrınc vaıatılaıına donıi'jtu Bas,anlardılcrı/ Kammi7ea bu ara ciddı vc ıt,len bıı saygı gostcıcıck elvcıısjı bıı da ktniı'konulaıın ııdclenmcsı eksık kaldı sosvokııllıııel vc polıtık bıı oıtaın vaıalılmasını 1 Ama bunlar eskıyecek konıılaıdan değıldıı ıslcvcn vc bııvuran bır kavram Ovlc kı lıbcıallık. scnın k.ıısısında oldıığun dıışunlcrın savııleı Onlar dıınyanm ve Tuıkıye'nm gımdenulabılmcsının kısılmaması ıçın sonıuı lavıı nııııdalııleı Nc ya/ıktır kı onlar baîjka yeıkovman kaikı gciırnıcndıı Aııcak bovle lavıı leıde geıektığı olçude yansıma/laı Onların, vc kalkılaıladıı kı bııcvscl sıvasal ckononıık've tcmclde olanlarmın bıı kagna değınelım dc kulluiLİ ac,ılaıdan /avıl vc olanaksı/ olanlaıın kuiHilııijU (emencıpatıon u) gcrı,cklcşcbılıı Liberallik Ü7crinc Bıı lelsclc lıbcıal ekonomının mckanı/nıasını Bıı\ok duijun adamı ve koalısyon surumluları bııtunlevcn hıı ıı,cııklıı Lğeı o savsaklanıısa lıboı allığı. gcncldc yalnı/ca okonomıdckı anlamı kaışınıı/a h.ışııı bıı pa/aı ' t,ıkaı kı bıı da vagılc dcvımlcmc mcıakındadıılar Onlaıa gorc lı da$ bıı lıhuallıgı anlalına/ bcıallık. scrbcsl pıyasa ıckabctı tcmclının kıırulıınısı ışlelılmcsı anlamındadır "Sosyarin anlamı Ü7crine O/cllıklc sıyasctçilcıın bıı anlayıslaıı yanlıs, dcğıldır Buna goıe lıbcıallık ekonomı alanın Ovsıi kı vıpı.ııınıısbırsıvasett,ımı/. Çankaya nın dakı o/el vc kanıusal kııııımlaıın sıyasanın ıcsmı sahıplıgını cldc cllıklcn sonıa bılc hala kaıışmaları 'ndan u/ak tııiıılniasıdıı onlaıın sı boylc bıı aluıdan u/ak davranıslaı gostcıı\oı yasal vapının yarattığı sıyasal cikı"nın dıynda Kendıleıının c,ok lıaıcıalcm olarak sovlc lıılulınasıdır, onlaıın "kaıar larını. kcndı so dıklcıını hıı bıUmscllık ıcjnde topaılavıp soylc1 tımlulııklaıı altmda. kendılcrının scrbcsl ısicnc ıvck gcıckıısc hala ancak sıııuı vıııgulanıakta lcn vc ycğlcmclcııncc vcıebılmclerıdır Onların çakılıp k.ıldıgını goııııu/ Bııc>. kcndı va/gısını ckonoıııık ctkınlıklcnnın ycrını. /amanını. tuııı kcndı bııcvsel vclcncklcıını scıbcsi bır rckabci nıı ancak kendı takiıkleııyle" saplavabılhıele oılamı ıvındc kcndı sorumlulııcıı allmda bız/al ıının sağlanmasıdıı onların yınc bu hususta kullanaı.ık \c gclısiırcıck seıbcst<,c çı/er vc gcıfınansal vc tcknık cylcmlcı lc ı^lemlerı. ekonomı cekles,uııı Bıı nedcnlcaıtık sosval haklaı sosyal nın scıbcstıckabci kuıallaıınagorekendıleıı dcvlel sosval lıukıık vc bunlaıın sonucu. bırcyın nııı saptavıp gcic'umı scrbesice vapahıleceklerı sosyal olaıak. vanı lopluca korunması bırcvc. bır orlamın ıslcmcsıdıı sıvasal ıklıdarın da an toplumcu hı/mcl sunulması, bıı tck so/cıık ılc cak hcrkcsın kcndı gııışımı ılc cldc edeceğı vuk "sosyal teıımmın anlamı kalmamışt'ır sclmcnın enflasvon gıbı bclalaıla gcıı alınnıaBu sava kaışın bı/ kendılcıının go/bcbegı nı.ısı 1 1 , 1 1 1 kınıı" ckonomıvı lyılc^lımıc polıııka olan A B D V L haktıgıını/ /aman nc goınıeklc laıı saptavabılnıcsıdıı vı/' Mıhonlaıca (cvcl lıonı dc bcya/ adamlaılşic bu dııiLinnı kıııup ı>lcicbıleıı lıbcıaldır dan mılvonlaıca) Amcııkalı lıeın ckonomık lıcnı dc sosvalkullurcl ac,ılardan çok /a\ıt hır bunun kurıılup ışjeiılcbılmcsı lıheıallıkın dıııunı n,mdcdırlcr Bunlaı çağıniı/ ıns.ın onıı hvcl. bu yanlış dcğıldıı takat cksıktır ıııının gucgımn allmda bıı vaşanı du/cyıiK da dcvlctı <,agda:> ı^lcvındcn soymadıı ınahkunuiıırlaı vc Ameııka ckvletı bunları sc Sonıa rcsmı devlel başkanımı/ın baı>ka bıı lalctlcnkoıkııdanyoksulluklan a<,lıklan kııı lutkusıı dalıa v.ıı kı parlamanlcr sıslcmın dcvlet t.ıım.ınııı pıojclcıını dıı^unmcklcn bıısbulım başkanlığına alabıldığınce aykındır Bu ıılusal kopınus, dcgıldıı Bııvıık loplıını pıoıcsı bıın ya/gıyı tck basınaı,ı/mclulkusuduı.(,ı/ılcnınde laıdıin bııısıdıı Malıvclı vu/undcıı bu pıo|cyı yalnı/ca kcndısının dcnelımıyonclımıı buyı ugu lanı ol.ııak uvgııl.ımava kovanııvoılarsa da hcr allmda uygulamuya vurulmasını ıstcmc tutku\onden gııvcnsı/lıkıcn kıırıulmıış ıns.ın vc aılc ,sudur du'junıı hııakılmıs. dcğıldıı oıada da dcvlclın. Oysa kı sıstemımı/c gore kcndılerı, bıı alanda uslubıı kcndınc goıc olsa da ' sosval ın anlamı vctkısı/dıı Onıın anayasada sa; ılan yclkılerı. îçinde bıı ı^lcvı oldugu iLddLdılnıış dcğıldıı ıılusal egcmenlık alanında kcndı bıreyscl ıstcncıBa^ka tııılu olmasına da olanak vokuıı çagı 111 lck baijina bclırtcrck "sıyası lakdır"de bul^nııu, "polıtıka saptama vctkılcn dcğıldır Bunnıı/da Çağdas, du/cym allındakı aılc vc bırcyı. kar lar. aneak dcvlet ışlerının gunluk vurutuluşunmaı}ik(Iağdaşioplııında bıı lo/gıbıguçsıı/bıra dckı ıkıncıl tcknık vetkılerdır k.ın ckonomıksosyalkullıııcl elvcMissı/lıklcıı ınsanın kcndı gııtıı ılc arıllavıp (lasfive edıp) Yeni bir aııavasa ü/erine kcıidım (,agdas, du/eye çıkaımaııın olanaksı/lıgı Bır surcdır uıfta olan anayasa konuşu yınc kesın olarak sapuınmışiır Dcvlclın bırdarulace/e orgulıı olmavıp loplunıs.ıl dogadan gclcn gundcmc gcldı I urkıve nın. bırcyeaılcyemeslcğcsosyal hcı lur clvcrışsı/lıjiı arıllama ışlcvı ıle \uklu ol1 duğu bıı ı,agda^ algıdıı Bıı lıeı \ondcn bııcye katmana, (.ağda } bıçcmdc vc du/cydc bır vcr aılcvemeslc(5ckatmana, kcndılcıını ın^ada gc vermevı s.ığl.ıvacık ' sıyasa"yı toplıımdakı bıı luıı dınamıkleı 111 konsensusıınc dayalatak. boyıcklı clvcıı^lılıklcıı saglama'ışlcvıııı olıısluıuı Bu " von VCIILI ' anlayı^a bos vcıcıck lıbcıal olu lccc dcmokrasımı/ı bır "konscnsus demokıasıııanıa/ Lıbcıallık. ınsanın hun dıı^un hcm dc sı" olarak dcnnli.stirei.ck bır anayasaya geıekckonomı urclmcsınc saygı vcclvcı ışlılık sağlaıiıa sınmcsı var 82 An.iya.asi. 'kuvvcllı bırdc\let" bunu kıırmak tgn dc kuvvctlı yuruıme", buna ı>lcvını yaıatmışiır 'Sosval"ııı aıtık lıbcıallık ın ıı,ındc bıı aıı olanak vermck ı^ın "Tuı kıye'yebol gclcn o/guılaın ka/annıası. bı/ını paılanıcnları/ınımı/ın luk du/cnını daraltma" vc sıyasal arcnaya "tek'dcvlel başkanının ycrı u/cımdc dc bıı a/ dıı^ıın 111 sultasını gclıımc lelscfcsıylc daha o /aman bır kurumsal haşıvlcr dcrgısı" ıdı. mcyc/orlar hakat gcl gor kı ' konsensus demokıasısı"nc Resmı dcvlel başkanımı/, hcıkcs gıbı. paılameniaıı/mımı/m butun gcıcklcııııc ııymak /o ula^nıanın engellcı 1 var OIKC şımdıkı Medıs'ın oluşum bi(,ımı bırcnııındadır O nedcnlc sıyasal sıslemmıı/ın ı<,crığı olan sosyal 1 dc anlamak /oıundadır Ovs.ı geldîr ANAP vc onun "manevı lıdcn'. cağdas, bır konscnsus dcmokrasısıne olduk^a yctenekkcndılerı dcvlctımı/ın sosyal nıtelığını tanıma van bır anl.ıvış n,ındcdıı " Sosval 111 ınsan lıak sı/dırlcr Otckı kuçuk muhaletetlerın de o sonıı ları kavramı i(,ındekı lcnıcl lelsclcscl anlanıın gelnıe/ ııalınu kcscrı ^ıkariilıklan ıle bır konsen dan ı,ok u/aktadıılaı Bu anlaın 'ckonomık sus<,uluğe hcnıcn uymada kolaylık gostcı nıelcrı sosvalkullurcl a(,ılaıdarı /avıl olanların .ııle /orduı Ve halta koalısyoncuların da bu kıvraklığı ıcınde nıeslck ıı,ındc katman iı,ınde loplıını ıtınde kcndı ya/gılarma bııakılmamasıdıı ken cksıksı/ gostcımcde hır çağdas dcmokrasının dılcıının vc gıuplaımın oıuıııdekı hcı lurdcn bıı larıhsel gclı^ımın, rurkıyc'ycgetırmeyetene engclleıın. loplunuın yapıcıdu/enlcyn.ı kamu ğındc olduğu ılkclerınkuıumlaıın lumuıuı gucuıiLC kaldırılmasıdır bu bırey. aılç mcslck. o/umseyıp kendılerını asan o/vcnlere ulasmalasosval katmanlann kendılerını (.ajdaş du/cyde rı da ovle pck kolay go/uknıc/ Ama nc de olsa ınşa cdılmcleı 1 vc koruvabılmeleı 1 olanaklaı ınııı onlar. aıa^lıımayatarıışmayadıyalogla a^ılısta Onun kendıleııne yınc bıı kamu gınuncc sunulması tyı nıyct ve" pcrtormans' gostcrmışlcrdır ıçın şımdıkı anayasa gırı^ımlerınc selam1 Vc budıı Bı/ım Ksmı devlel ba^kanımı/ ıscdev Ltı ıılıı nun (,ok kısa bıı /amanda 82"nın toplan gon 01 ta ve hcr alanda ckonomıyc karıynaması ka deıılmcbinın bır başlangıcı olması dıleğını de pısmdan gırcrck kuçultmc savındadır Oysa bıı saygılarla belıriııı/ PENCERE Deniz Feneri Uygarlık nedır? Soru gundeme gırdı mı, tartışma da başlar Çunku uygarlık, benzerı nıce sozcuk gıbı zaman ve mekân ıçınde değışıme uğradı, nıce anlam yuklendı Eskıden uygarlık goçerlere karşı yerleşık toplumları vurgulamak ıçin kullanılırdı At ustunde yaşayan, çadırdan başka konut bı'meyen, kılıç, mızrak ve okla ulkeler fetheden yalabıklara kentte yaşayan uygar ad taktı Barbarlar Gunumuzde oturup kalkmasını.doğru durust yemek yıyıp ıçkı ıçmesını gıyınıp kuşanmasını, kadınlara ıltıfat etmesını bılen erkek nasıl ovuluyor Çok uygar adami Tuhaftır bu deyış kadın ıçın kullanılmaz, çunku bızım toplumda kadınların uygarlaşması çoğu çevrede tehlıkelı sayılır taıfeı nısanın başını bağlayacaksın, "uygar kadın" dedın mı erkek mılletı bıyık altından sırıtmaya başlar Ne var kı bugunku yazıda konu kadın ıle erkek arasındakı ılışkıler değıl Bır başka sorundan soz açmak ıstıyorum * Gazı dıyor kı " Uygarlık yolunda başarı, yenılığe bağlıdır Toplumsal yaşamda, ekonomık yaşamda, bılım ve teknık alanında başarı kazanmak ıçın tek ılerleme ve gelışme yolu budur. Hayat ve yaşayışa egemen olan yasaların zamanla değtşmesı, gelışmesı ve yenılenmesı zorunludur Uygarlıgın buluşları, teknığın hankaları, evrenı değışmeden değışmeye uğrattığı bır donemde, asırlık kohne zıhnıyetlerle, geçmışe bağlılıkla varlığını korumak olanaksızdır " Nasıl? Soylev ve Demeçler' den (cılt 2, sayfa 181) alınmış bu sozlerı Mustafa Kemal 1920'lerde soylemıştı, ama bugunler ıçın soylenmış gıbı değıl mı' Çunku bılımsel ve teknolojık devrımın ıtıcı gucunu ensesınde duyumsamayan kışı ve toplum kalmamıştır, gezegensel bır bılıncın ruzgârı her yanda esıyor Butun ınsanlann, eşıt, ozgur, korkusuz, baskısız yaşayabılmelerı, yaşam duzeylerını lyıleştırmelerı, sosyal adaletın geçedılığı, somurunun ve zulmun ortadan kalkması" uygarlıgın gunumuzdekı anlatımıdır Bılım sanat kultur uçlemesı'mn yoğun bır ıletışımle çağdaş dunyada paylaşılması kaçınılmazdır Pekı, polıtıka nedır"? Dar kapsamıyla ele alındığında polıtıka, sıyasal ıktıdarı ele geçırmek ıçın savaşım dıye tanımlanır Uygar dunyanın sıyasal partılerı, akımları, kurumları, orgutlerı, derneklerı saymakla bıtmez, çağdaş uygarlığa karşıt orgutlenmeler de demokrasının yapısında yer alabılır Batı'da bu yelpaze doğal sayılıyor Çunku ' Aydınlanma" surecını 18 ıncı yuzyılda yaşamış toplumlar uygarlıkta koşeyı ıkı yuzyıl once donduler Her Batı ulkesının ardında en azından 150 yıllık sureklı eğıtım tarıhı vardır, o toplumlar bır suzgeçten geçtıler, bugunku duzeylerıne ulaşmaları kolay olmadı Polıtıka kavgasına gereğınden çok onem veren Turkıye de bu gerçek gozardı edılıyor Şu ya da bu sıyasal partıyı tutmak bıreyın doğal hakkıdır, ama, ulke sorunlarına uygarlıgın değer yargılarıyla yaklaşılmazsa kantarın topu kaçar • Bız Avrupa'nın 18 ıncı yuzyılda yaşadığı Aydınlanma'yı 20 ncı yuzyılda yaşıyoruz Sıyaset guzel Ama polıtıkada kantarın topunu kaçırmamak ıçın uygarlıgın olçutlerıne sureklı dıkkat gostermek gerekıyor, kerterızı gozden kaçırmayalım Polıtıka dağdağasında yolumuzu yıtırmeyelım, karmakarışık gorunen sıyasal yaşamda o partıyı tutmak, bu partıyı desteklemek, o polıtıkacıyı beğenmek, bu polıtıkacıyı yermek hangı olçulere gore tartışılacak"? Demokrasıyı pıyasa ekonomısı pıyasa ekonomısını de demokrası sayan bezırgân felsefesının sığlığında boğulmayalım Bılım sanat kultur uçlemesı nın aydınlığına donuk duramazsak çok partılı polıtıka gerçek kokunden kopmuş lafazanlığın surgıt kafaları karıştırmasından ote değer taşıyamaz ARADABIR ERHAN KARAESMEN Toplumsal Sözcülük Gereksinimi Kıı sal kcsımı, oğrencılerı ve memurları tumuyle oı gutsu/ bıı dkılan, sendıkalaıı baskı ıleguduk kılınan bıryapıdademokıatıklcsmcnın sağlıklı bır bıcımde nasıl sağlanaeağı onemlı bır sorun ozellığı taşıvor. Feza Gürsey'in Ardından Çok karmaşık bır ıştır buyuk adamların ardından yazmak Helekışısel yakınlığınızolmuşsa Uzuntunun kabarttığı çok ozel bır duygusallığı dızgınleyeceksınız her şey den once O buyuk adam henuz yaşıyorken onunla ılgılı bır şeyler soylemeyı planlamış ve gerçeklestırememışsenız daha da ağlamaklısınızdır Dorduncu satırda kalem elınızden duşecektır Bu kadarcıkla bıtmıyor Duzayaklıgın ve umursamazlığın bunca yıl *ol gezdığı bır dunyayı bır buyuk şeye bır buyuk sanat olayına, uygarca bır toplumsal davranışa bır bılımsel buluşa ınsan yararına bır teknolojık yenılığe ya da ıçınde bu unsurlarm çoğunu bırden saklayan bır başka buyükluğe "Bır buyuk ınsanın anısına" saygı duruşuna geçırmeyı amaçlayacaksınız elbette Coşkulu ınancıhıza ınsanları ortak etmek ısteyeceksınız Dıl, sozcukler onları hamur eden mantık ınandırıcı bır sadelığın, olçulu bır say damlığın yanı sıra oylesıne bır çekıcılık taşıyacak kı okuyanlar ayağa kalkıp onlerını ılıkleyebılsınler Bu sadelığı saydamlıgı çekıcılığı gozetemeyecek kadar uzuntuluyum bu satırları yazarken Ancak, ardından yazılan adam Feza Gursey ıse o ınce dengeler tutturulamasa bıle olay kendı kendını anlatacaktır Feza Hoca yedı yuzyıla eşdeğer benzersız bır yaşam macerasını olağanustu yoğunluktakı bır yetmış yıla sığdırarak gokyuzune uçtu, gıttı Yale Hospıtal dakı son donemınde yaşadığı fızıksel çokuntuyu en yakınlarının bıle gormesıne ızın vermedı Onları uzmemek ıçın Tam bır buyuk adam davranışıydı Hastanenın cıvarında donenler arasında ben de bulundum Şımdı tstanbul da, dırı anılar ıçınde kıvranarak olu govdesını uçaktan alıp toprağa taşımaya hazırlanıyoruz Gelmış geçmış uygarlıkların en buyuk dınamosu bılım ve sanat olmuştur Yepyenı bır nesneyı ya da duşunceyı yoktan var etme bır başka deyışle gerçek yaratıcılık sadece bu ıkı ustun alana ozgudur Insan beynı olabıldığıne derın bır analızcılığı muthış bır bılgı ve kultur bırıkımıne dayalı bır sentezcılıkle en yogun bıçımde burada hamur eder Temel bılımlerden matematıkvefızıktenkonuşuyorsak ' sezgı gucu ve sabır' gıbı onemlı yetıler de bu yaratıcılık mekanızmasına katılmak zorundadır Feza Gursey kendı kışılığınde bu ozellıklerın hepsinı en ust duzeyde bırleştırmış bır adamdı Bılımle haşır neşır bır aılenın çocuğu oluşuyla doğrultusunun kuçuk yaşlarda belırlenmış oluşuyla, ayrıca Fransa ve Ingıltere gıbı ılerı ulkelerın bılım ortamlarıyla erken donemlerınde ılışkı kurabılmışlıgıyle bır olçude şanslıydı Ama sozu edılen ustun ozellıklere sahıp olmasa bu şansa karşın, gerısı herhalde gelemezdı Daha sonrakı yıllarda Atlantık otesı dunyanın bılım merkezlerınde de buyuk saygınlık kazanmış bulunan Feza Hoca nın teorık fızığın çeşıtlı dallarında genış bır yelpaze ıçınde uğraşıp çozduğu pek çok problem bulunduğu bılmıyor Yuksek enerjı fızığı, genel relatıvıte, katı hal fızığı ve ıstatıstıksel fızık alanlarının tumune bırden hâkım oluşuyla ve doğanın dengelerını (ya da dengesızlıklerını) çok ender rastlanır turden bır sezgı gucuyle duyumsayabılmesıyle alabıldığıne koklu, onemlı ve kımsenın el değdıremedığı bazı sımetrı problemlerını çozmuş oluşu uluslararası buyuk ununun temel dayanaklarından bırı gı bı gozukuyor Dunya bılımıne bu konulardakı buyuk katkısı onumuzdekı gunlerdekı çeşıtlı yayınlarda ve toplantılarda fızık dunyasının ıçınden meslektaşları, eskı ve yenı oğrencılerı tarafından yetkın bıçımde dıle getırılecektır Ayrıca bilgıyı yayma, yazıp yayınlama ışınde olduğu kadar derste, konferansta yakın çevreyle baş başa goruşmelerdekı sözei öğretı alanında Feza Bey ın mıtolojık bır ustunluğe sahıp olduğunu bılıyoruz Çevresındekıler, eğıtıyormuş gıbı yapmadan egıtmede ve yonlendırmedekı buyuk ustalığını hep hayranlıkla ızlemışlerdır Bunlar beyın adamı Feza Gursey 1 anlatırken akla gelenler Bır de gonul adamı ve aydın kışı Feza Bey var Insanları sever, ulkesını ve toplumunu sever Onlarla dertle nır, hep bır şeyler yapmak ıster Yakın çevresındekı kurumların sorunlarıyla ılgılıdır Dur.yaya ve çevreye kapalı bır fıldışı kule yaşamı surdurmemıştır Eşı, bılım kadını ve benzersız ınsan Suha Gursey ıle bırlıkte sanatsal ve kulturel sınırları genış, gerçekçılık ve sevgı dolu bır yaşam dokumuşlardır Coşkulu guçlu kararlı, ama lyımser bır yaşam bıçımıdır bu Geçmışın kırgınlıkları, kızgınlıkları ıle değıl, geleceğın sevıncıyle halelenmıştır Olağanustu ruh ıncelığının ve kultur derınlığının ızlermı taşıyan o guzel Turkçesıyle kendı kalemınden bıtırıyorum Bılımde hep akıl ve mantık ışı var Fakat bılım adamında heyecan yoksa, bu ışe aşkla sarılmazsa guçluklerı nasıl yener 9 önundekı dagı nasıl aşar? Aklıyla ve heyecanıyla yaşadı Nur ıçınde yatsın Prof. Dr. YAKUPKEPENEK ODTÜÖğretim Üyesi Cumhuııyet ın son bcşavlık evıımı ıı/c ıınc ı,ok scy >.ı/ıldı va da sovlcııclı Vıımı vıl onec hen/eı bıı olayın yaşanmı> olması gıbı bıı son gelısmcleıı dc basın taııh(,ıLıı ıiKeleyeteklıı Bııgun ıçın yapılması gercken. gcçıııışlen gcreklı derslcıı çikaıarak konuya tumuyle nesncl bır anlayısla yaklaşm.ıkur oUsındelulaılı bıı vavın anlavı^ını surdıırıııelcııvlc dogıu oıanlılıdır C uıııhurıyet'c vcnıden doğııs olanagı sagla>anvukarıda so/uedılen lutaılılıko/lcmı vc bcklcntısıdır Türkiyc'nin gündemi Nitelik sorunu Dcmokrasılcrdc basıııın vasama >ıırutmc ve yargı crklennc ck olarak ' dorduncu guç sayılması bo^un.ı dcğıldır Onemlı konularda basının nc dcdtğı" buyuk oncnı ta^ır Bıı çeıçcvede basının daha doğıusu ga/ctclerm kamuoyunu elkılemesıylc gunluk satış sayıları arasında bır bağ kuııılama/ Bıı gorıi'jiın en gıı/el orncklcıındcn bırı New Yoı k I ınıes ın Bu ga/cienın gunluk satışı Nevv Yoık'takı gunluk ga/ete satışının oıialama beştc bırı dolavındadır Bu durum ABD vc dıınya kamuovunun bcllı bıı konuda Ncw York I ııncs ııe dıyoı soııısuna çok buyuk bıı oncnı vcımclerınc engel dcğıldıı Bcn/cı bıı duıum \Vashmgton Post vc Le Monde ıçın dc geçcılıdır Nevv York F ınıes 111 12 \ vlııl lejımınm en karanlık gunleıındc (21 Nıs.ın IW2) ulk«mızdekı yoğun tutuklamalar u/cııne yavımladığı "Ankara nın Ayıbı (Ankara s Shamc) baslıklı baıj>a/ısının ABD hııkıımelı kadar bı/ım cııniacılaıı ıla clkıledıgı soylcncbılır So/u edılen gazetclcıı etkın kılaıı ııedır' Bıı soıuıuın yanılı açıktır Hak ve o/gurluklerc sahıpçıkmada vedoğrııluk durustluk crdcm gıbı toplumsal dcğerlerı ı/lemcdc gostcrdıklcrı tutarlılık Bunu yapaıken kışıscl ya <İA kuıuımal çıkar ılıskılcıındcn ga/etc olaıak u/ak kalabılmck vc Ikelcrındcn hıçbıı ko'julda odun \ermemek bu ga/etelcrın nıtclıksel faıkı daha dogıusu ıisiunlugudııı ö/ctlc ga/clcltıın ctkınlıgı bıreysel olarak ya/arlannın yclcneklcnnın I uıkıvc nın cıı icıııcl soıunıı demokratıkleşmedıı Ikı konuda kamuovunda bıı görııs bırlığı olduğu vadsınanıa/ Ancak var olan ckonomık ve toplumsal koşullar Sonuç da daha doğrusu ncsnel açıdan deınokrasıCîundcm vc sorıınlar daha da ıı/atılabının nasıl ışleılık ka/anacagı bunu ısleme lır Onemlı olan bu nokta değıldıı onemlı nın otcsmdc taılışılıııası ve ço/unııı gcre olan yukaııda sııalanan vc bcn/crı sorunken bır soı ıın o/eliıgı tasıvor l.ııın ço/umunun yalnı/ca hukumctc bıraÖııce loplumumıı/da onemlı hıı orgııt kılmayatak olçude yaşamsal oldıığudur lcnme ya d.ı kurumlaşm.ı \etersı/lığı var Ulkcnın vaı olan koşullaıında yığmsal dır Demokıası lıeı gun bınlcıce yuıtlaşın bekleniı vco/lcmlcrı kalıcı bırdemokratık başbakanlık salonlaıını dolduıması dcjıl, lcşmcyc donuşturmck, nesncl ve toplumsal değışık toplum kesımlerının kcndı orgulle bır yol gostencıliğı gercktınyor ı ıv le yonctıme agırlıklaıını ko\abılmcıcnTurkıyc yığınsal ıstek ve beklcntılcrı. o/dıı Oysa Turkıye vıllarca oıgutlenmenın "gı/lı orgut" kavranııvla o/deş tutulması lemlcrı kurumsal bır çcrçcvcdc ço/cmcmcsonucu toplumsal değıl daha çok yığınsal nııı sıkınlılarını kcndı dcncyımlcnyle yaşao/lemlerın dag gıbı buyudugu bır sureç ya mışiır Ycnıden aynı yanlışlara duşıılmcşıyor Kırsalkesımı oğreneılerı vemcmuı mclıdır Ek olarak da Turkıyc gıbı hı/la ları tumuyle orgııtsıı/ bııakılan. sendıkala degışım gcçırcn yapılarda toplumsal ve ıı b.ıskı ıle gııduk kılınan bır yapıda kulturel dcğcrlcre doğrulıık, durustluk vc dcmokıalıkleşnıenın sağlıklı bır bıçımde crdcm gıbı oğclcıc sahıp çıkılması sağlıklı nasıl sağlanaeağı onemlı bır sorun ozellığı bır gelışmenın başta gclcn onkoşullarıdır Dunya ymııı bıııneı yu/yıla çok buyuk de laşıyor Sıvıl kurumlaşm.ı eksıklıgı loplunısal. gışımlerle gırerkcn Turkıye'nın çok onceleekonomık ve kullıııel alanlarda olumsu/ rı ço/umu gcrekcn sorunlarla boğuşma sonııçlaıını veııyor Devlctınondegelcnıkı durumunda kalması ya da bunların ço/ukıırumu Planlama Orgııtu vc istatıstık munun yalnızca hukumetten bcklenmesı Fnstıtusu. ıılusal gelır ongoıuleıınde 176 benımscnebılır bır durum dcğıldır ırılvon I L'ya ulaşan bıı laıklılık sergıleyeGundcmın bclırlenmcs'ınde, sorunların bılıyor Kulturel alanda ıse ıııkutueu bır tarlışılmasında vc ço7umunde basına buTıııkçeden kaçış sıtreeı >.ış.mıyor ö/cl yuk gorev vc sorumluluklar duşuyor TV vayıncılarmın lııçbırının adı 1 urkçx' de C umhuııyct'ın yenıdendoğuşu budu/lemğıl cn çok satan ga/eieleı slıovv ve "guı dc değcrlendırılmclıdır I urk loplıımunuıı de cklcn dağıtıyoı rıııkçenın bılım dılı çağdaşlaşma. dcmokratıklcşme, açıklık, olarak gelışnıesı bıı vaııa. uunluk koııuş doğruluk durustluk vc erdem gıbı dcğerlemalarda kullanıını bıle bıryana hırakılabı rc sahıp çıktığının kanıtlanması, bu buyuk lıyor. Kurllere kendı dıllerını yasaklayan sorumluluğun omuzlanması gcrckıyor laıın Iıııkçcnın bu saldııılar karsısındakı acıklı dıııumu u/erınc hıçbır duyarlılık goslermcmelcrı nasıl açıklanır' Sonra ıılke butunluğunu koıuyarak etnık sorunun ya da sorunların ço/umu, luıkıye'nın demokıatıklcşmcsı açısından gerçek bıı ıkılem okışturuyoı Bu ıkılemın tum ckonomık toplumsal vesıyavıl boyutlan>la ve sağlıklı bır bıçımde tartışılması nın sağlanması gerckıyoı Daha sonra memurların lopluso/leşmelı ve gıevlı scndıka kurma haklarından unıveısıtc o/cıklıgınc bılımsel vc tcknolo jık alanda kurumlaşmadan olağanustu yargılamaya ıı/anan bır dı/ı konuda yenı du/cnlemelerın ve çozumleıın urctılmc!»ı buvuk oncm laşıyor ANMA İSMET CEYLAN D l')4')ö IX 4 IW0 Öldııuıluşuıuııı vıkloıuıııuıııdc s.ıvııı ılc.ıımoru/ KARABÜKLÜ DOSTLARIN Çıktı V YALÇIN YAYINLARI BİNAENALEYH HATIRATIMDIR \PTA TÜRKİYE GEMİ SANAYİ1 A.Ş. GENEL MÜDÜRLÜGU'NDEN DUYURULUR 1 Kuruluşumuz Pendık Tersanesı ıhtıyacı olan 2 adet "llıdrolık ve Teleskopık Çalışma Platformu" ı v ve dış pıyasadan satın alınacaktır (Dosya No TGS 1992/3003) 2 lhaleye aıt ldarı ve Ieknık Şartnameler 21 Nısan 1992 tarıhınden ıtıbaren TÜRKtYE GEMİ SANAYİI AŞ Cencl MUdürlUğU Teknık Hızmetlcr Daıresı Başkanlığı Meclısı Mebusan Cad No 66 Kat 5 Orta Blok Salıpazarı tSTANBUL adresınde Ucretsız tetkık edılebıhr 3 lhaleye katılmak ısteyen firmalar şartnamelerı bu adresten 84 000TL (KDV dahıl) bedel mukabılınde satın alacaklardır. 4 Son teklıf verme tarıhı 25 Mayıı 1992, saat 16 00'ya kadardır "i Posta ıle şartname gönderılmeyecekur Basın 25590 ÜEİİlDtfdSİSİ T.C. Tarafından Ha/jrlanan Kaüıarn 1 Mayıs'la 1 Mayıs Alanl.ırına OlağanüstU Ilal vc S1IP Bunalınu Dcvnmcı Şıddct Sımrsı/ ve Sorumiu/ Olama/ Ocak Yayınları: Oğul Sok No 16/2 Sultanahmet/İST Tel 516 25 38 Fax 518 84 29 HAYRETTİN BULUT YALCIN 1 AYISLARI • 2 D 03 •~> î KITA PÇI y, H ca 2. Yıl Şenliginde Buluşalım it Grup Kı/.ılırınak k Kadır Denur • Ilaydar Ba>ar • Yılnu/ Çelık Yor Açık Hava Tıyatrosu Tarıh 25 Nısan 1992 Saat 19 00 23 00 Bılel Temmı Ocak Yayınları: Oğul Sok No 16/2Sultanahmel/lST Tel 516 25 38 Fax 518 84 29 YUĞ1 Z) m Bt G Meclis KontrgcrÜlayı Unuttu Ü Mitterrand Neyin Peşinde? J İşçilerin Gündeml 1 MAYIS Ü İETT de SHP Saltanatı Adres Klod Farer Caddesı No 24/3 Çemberlllaş Islanbul Tel 516 50 49 SEVtŞMENİN GÜDÜKLÜĞÜ VE YÜCELİĞİ Melih Cevdel Anday 2 bası lOOOOhra(KDVıcmde) Çağdaş Yavmlan Turkoıufr C ad 39 41 Cağaloğtu hlunbul ödemeli gonderılmc*. • Liî>clı Kolclcr U 'I urk Mctal Kcndı l^ısını .Soyuyor ü Dcvnmcı Gcnçlcr Sorunlarını lartiijiyor • Kazlıçcjjmc Tarıh Oluyor • Tuncelı'nın Valılcrı • Yaşaî>ın Fıyaba, Hcr ijcy Satılık' • Sıncma Ya.sa.sı da Amcnkan l'atcntlı Q Mcgcr lîjkcncc Varmı^1