Katalog

28 MART1992 CL MARTESİ CUMHURİYET SAYFA U U N U I S T A N BOı. KÜLTCR VE SANAT VAKH K Ü L T Ü R BAKANLIĞI F I U FESTIVALI 15 gün süren sinema şöleni noktalanırken FESTİVALDEBUGUN //. Uluslararası Film Festivali yarvn sona eriyor. Dünyanın dört bir yanından I30'u aşkmfılm izlediğimiz bu yılki fesîival, dünyayı ikihaf- t&hğına Bevoğlu, Osmanbey ve Kadıköy'e taşıdı... Bugün Uluslararası varısma bölümünde yarışanfilmler arasvndan Altın Lale'yi alacakfilm 'helli oluyor ve verlifilmlerin katıldığı Ulusal Yarışma da sonuçlanıyor. Beyoğlu Emek Urga Nikıta Mihalkov'un "Doga'nın Çağnsı" bölümünde yer alan bu fılmi, Moğolistan'- da, kırlarda dostluk kuran iki çok farkh in- sanın öyküsünü anlaüyor. Akira Kurosa- vva'nın "Dersu Uzala" filminden "dama- ğında tad" kalanlara özellikle önerilir. Ge- çen yıl Venedik Film Fesüvali'nde Altın Ayı ödülü kazanan bu Rusya-Fransa or- tak yapımı, "Doğa'nın Çağnsı" bölümü- nün ilginç örneklerinden. (72.00/ Rusça) VanGogh Festivalin "H'an Gogh'un lzdnde" bölü- münde yer alan bu film, ünlü Fransız yö- netmen Maurice Pialat'ın imzasını taşıyor. Jacques Dutronc, Gerard Sety ve Alexand- ra London'ın başrollerini paylaşüklan film. ünlü ressamın 1890 yılınm nisan ayın- da. Auvers-sur-Oıse adlı küçük köye geli- şinden, temmuz ayındaki ölümüne dek ge- çen şüreyi ele alıyor. (15.00. 21.30/Fransız- ca, İngilizce ve elektronik Türkçe altyazıh) Dekameron Festival programında son anda yapılan bir değişiklik ile gösterilmesi planlanan Peter Greenaway filmlerinin yerine, izleyiciden en çok istek alan "Dekameron" fılmi gös- terımegirdi. Pier Paolo Pasolini'nin irnzasını taşıyan bu film. Pasolini'nin Boccacio'nun "Dekame- rönu"ndan aldığı sekiz öyküyû yonımuna dayanıyor. 1971 yılmda Berlin Film Festiyali'nde Gü- müş A>ı kazanan bu cüretli Pasolini filminin başrol oyunculan. Franco Citti, Ninetto Dayoli ve Jovan Jovani. (18.30 /İtalvanca, İngilizce ve elektronik Türkçe altvdzılı) Beyoğlu Atlas Ben Merih'teyken "Dünya Sinemasının Genç Yıldızlan" bö- lümünün genç yönetmenlerinden Dani Lev, bu filrninde Polonya'hlann kurduğu New York düşlerini, ve bu düşlerin nasıl suya düştüğünü anlaüyor. Geçen yıl San Sebastian Film Fesüvali'nde Eleştirmenler ödülü kazanan bu fılmin başrol oyuncu- lan Maria Schrader, Dani Levy ve Mario Giacalone. (12.00,18.301İngilizce, elektro- nik Türkçe altyazıh) • Savaş Bitti "İki Dosta Elveda" bölümünde yer alan bu filmin başrol oyuncusu, bu yıl içinde >ı- tirdiğimiz Yves Montand. Montand'ı anarken, ünlü Fransız yönetmen Alan Resnais'nin bu çok ünlü savaş karşıü fılmi- ni izleme olanağı da buluyoruz. 1966 yapımı filmde, Ingrid Thulin ve Michel Piccoli diger önemli rollerde. (15.00,21.30 Fransızca, ingilizce ve elektronik Türkçe altyazdı) . Beyoğlu Beyoğlu Devlerin Ölûmü Yönetmenliğini İrfan Tözüm'ün üstlendi- ft, başlıca rollerini Tank Akan, Hümeyra ve* Ülkü Ülker'in paylaştıklan bu film, "Ulusal Yanşma"da yer alıyor. Film, Sa- bahatlin Ali'nin "Çilli", "Hanende Melek' ve "Yeni Dünya" adlı öykülerinden yola çıkarak kadm-erkek ilişkileri uzerine bir film yapmayı amaçlayan bir yönetmeni konuahyor. (12.001 Türkçe) Robert'in Filmi Canan Gerede'nin ilk yönetmenlik dene- 'Dünya Sinemasının Genç Yıldızlan" bölümünde yer alan "Ben Merih'teyken"filmininyönetmeni ve başrol oyuncusu Dani Levy. mesi olan bu Türkiye-Fransa-Almanya- lngiltere ortak yapımı, bir savaş fotoğ- rafçısı ile İstanbul'un gece kulüplerinde çalışan bir şarkıcının marjinal aşk öyküsü- nü konu alıyor. Patrick Bauchau,Asb Al- tan ve John Kelly'nin başrollerini paylaştı- klan film, Fransız basmında "İstanbul'da spn tango" olarak nitelenmişti. (15.00' İngilizce, Türkçe altyazıh) Kadınlı Manzara Festivalin "Sanatlar ve Sinema" bölümün- de yer alan bu Yugoslav fılmi, Yugoslav- ya'da resim düşkünü bir bürokratın mace- ralannı konu ahyor. 1990 \ılında Montreal Film Fesüvali'nde Jüri Özel Ödülü alan. geçen yıl Rio de Janaeiro ve Kudüs film şenliklerinde de ödüllendirilen film, yönet- meni Ivica Matic'in siyasal bir taşlama denemesi. (21.30,Sırpça-Hırvatça, İngiliz- ce ve elektronik Türkçe altyazıh)L'Atalante Bufilmile "Bir Klasiğin Yeniden Doğuşu'- 'nu izliyoruz... Fransız sinemasının genç flS|113nllfiV fi97İ kayıplanndanJeanVigo'nun imzasını taşı- IHIIHWJ « • i l yan "L'Atalante"de, bu yönetmenin basit bir evlilik kavgasını şiirsel bir öyküye dö- nüştürmesini izliyoruz. Zaman zaman sür- realist sahnelere de başvuran bu 1934 Fransızfilrninde,Michel Simon, Dita Par- lo ve Jean Daste başrollerde. (18.30/ Fransızca) gerçekten yaşanmış bir olaya dayanan film geçen yıl Berlin Film Festivali'nde Gümüş Ayı ve Jüri özel Ödülü ka- zanmışü. (12.00,18.30/Italyanca, İngilizce altyazıh) Gölgesini Yitiren Adam Yönetmenliğini Alain Tanner'in üstlendi- ğı bufilm.yaşlı bir sosyalisü'n ideoloji, ya- şam ve kadınîar konusundaki iç hesaplaş- masını konu alıyor. Filmin başrol oyun- culan, Francısco Rabal, Dominic Gould ve Angela Molina. (15.003I.30ıİspanyol- ca, İngilizce altyazdı) Mahkum KfldlkÖV RfilfS İlginç filmleriyle tartışmalar yaratan Ital- •»•"••"»J •«••»• yan yönetmen Marco Bellocchio, bu fil- ı i • minde bir müzede bir mimar tarafından LJÇITiak IStlVOrUIÎl baştan çıkanlan bir kadmın garip öyküsü- Festivalin açılış filmi..."Sanatlar ve Sine- nü konu ahyor. 1980'li yıllarda İtalya'da ma" bölümünün renkli ve sevimli filmle- rinden "Uçmak tstiyorum" bir çizgj film- dnin ilginç yaşammı konu ahyor. Geçen yıl Montreal Film Festivali'nde yönetme- ni Maurizio Nichetti'ye en iyi yöneünen ödülü geüren filmde Nichetti'nin yanı sıra Angela Finocchiaro ve Patrizio Roversi başrollerde. (12.00 /İtalyanca, İngilizce ve elektronik Türkçe altyazdı) Gece Ünlü Paolo ve Vittorio Taviani kardeşle- rin imzasını taşıyan bu film, bir manastıra kapanan genç bir soylu ile onu baştan çı- karmaya çalışan bir kadının maceralannı konu ahyor. Julian Sands, Charlotte Ga- insbourg ve Naştassja Kinski başrollerde. 115.00'Jtalyanca, İngilizce altyazıh) Ay,Carmela! Ünlü İspanyol yöneünen Carlos Saura'- nın imzasını taşıyan bu film, 1938 yılında İspanya'da iç savaş sırasında cephede şarkı söyleyen iki kadmın öyküsünü konu alıyor. Savaş ve faşizm yıllanna kendine özgü mizahi yaklaşımıyla eğjlen Carlos Saura'nın bu filminde, Carmen Maura, Andres Pajaresve Gabino Diego başrol- lerde. (18.301İspanyolca, İngilizce alt- yazdı) Kor Fransız sinemasının genç yöneünenlerin- den Eric Barbier'nin imzasını taşıyan bu film, 1930'lu yıllarda Kuzey Fransa'daki kömür madenlerinde çabşmaya gelen Po- lonya'b işcilerin öyküsünü anlaüyor. "De- rinlik Sarhoşluğu" fılminden tanıdığımız genç Fransız oyuncu Jean-Marc Barr ile Maruschka Detmers başrollerde. 21.30 /Fransızca, İngilizce ve elektronik Türkçe altyazdı) STI\ \l 1)1 ^ ARIN Beyoğlu Emek: "Ay, Carmela!", "Uçmak İstiyorum" Beyoğlu Atlas: "Soğuk Ay", "Hassas Yav- ru" Beyoğlu Beyoğlu: "Tarikat". Bu sinemada aynca Ulusalyarışma ve Altın Lale'yikaza- nacakfdmler gösterilecek. Osmanbey Gazi: "Ç" r P an Bir Yürek ", "Gü- müş Kısrak" KadıkÖy Reks "Kızlann ve Oğlanların Öy- küsü", "İşlerDeğişir", "AçıkKapdar", "Sa- vaş Bitti" Ingmar Bergman'ın gözde oyuncusu Bibi Andersson ile Finli yönetmen Mika Kaurismaki de konuklar arasmdaydı Festivalde Tiyatro-Sinema ilişkileri tartışılclı Küitür Servisi - II. Uluslararası istanbul Film Festivali kapsa- mında dün "Sahneden Beyazperdeye" konulu bir tartışma düzen- lendi. Ingmar Bergman'ın gözde oyuncusu Bibi Andersson, Finli yönetmen Mika Kaurismaki,Macar yönetmen Pal Erdöss, Doğu Alman yönetmen Roland Graf ile Türk yönetmenleri de dün birer basın toplantısı düzenlediler. Beyoğlu Devlet Güzel Sanatlar Galerisi'nde gerçekleşen toplanülann ilki sinema yazan Burçak Evren'in yönettiği, tiyatro yazan Cevat Çapan, yöneünen Başar Sabuncu ve oyuncu Mahir Günşiray'ın kaüldıklan "Sahneden Beyazperdeye" konulu tartışma ıdi.Sinemanın, ilk yıllannda tiyatrodan etkilendiği. sonraki yıllannda ise tiyatroyu etkilediği yolunda temellenen tartışmada ilk olarak Başar Sabuncu söz aldı."Her iki sanat dah da insanlar tarafından, insanlar için uygulanan dramalar olduğu için sinema ile tiyatroyu birbirinden bağımsız düşünemeyiz" diyen Sabuncu konuşmasını şöyle sürdürdü:"1932'lerde sesli film çekilirken. şimdi yapılamı- yor.Tiyatro oyunculannın, başta oldugu gjbi yine sinema için gerekli olduklannı gösteriyor bu.Sufle alan sinema sanatçılan ile çekilen fılmlerin anlatım sorunlannı aşamayacağı kesin.Ben bu nedenle sinema çahşmalanmda, tiyatrodan gelen sanatçılarla çalışmayı tercih ederim" Tiyatro yazan Cevat Çapan da, sinema sanatçılannın tiyaü"», tiyatro sanatçılannın da sinema konusunda hep kuşku içinde bulunduklannı belirterek şöyle dedi:"Sinemanın teknik üstünlüğü olduğunu kabul etmek gerek, aynı za- manda tiyatronun da tam anlamıyla yaşayan bir sanat dah olduğunu kabul etmemiz gerek tabi. Şu andaki konumlan ne olursa olsun, dünyada büyük sanatçılann çoğu önce tiyatro eğitımi almış, sinemayı sonra denemişlerdir.Elia Kazan, Marlon Brando, Ingmar Bergman özleri tiyaü"ocu olan sanatçılardır.Sinemada kazandıklan başan da çok kez, işe direkt sinema ile başlayan sanatçılann başanlanndan fazladır. Tartışmada oyunculan temsil eden Mahir Günşiray da, tiyatro oyuncusu, sinema oyuncusu ayınmmı kabul etmediğini, bu işi yapan herkesin 'oyuncu' olarak nitelendirilmesi gerektiğini söyledi:"Oyuncu olmak için yetenek ya da donamm gerektiğine ininmıyorum.Herkes oyuncu doğar, aldığı eğitim ve isteği yönünde oyuncu olur, ya da olmaz.Ama günümüzde sinema ve tiyaü^o oyunculan olarak bir aynm varsa, ben her iki sanaün oyunculannm sık sık biraraya gelerek birlikte oyunculuk uzerine çalışmalan gerektiğine inanıyorum.Birbirkrinden alacaklan bilgi ve deneyimin, çalışmalannda yararlı olacağı kanısmdayım" 'Yizft yta kaasaatrasyon' Fesüvalde "Büyülü Fener:Ingmar Bergman" bölümünde filmleri gösterilen yönetmenin gözde ojoıncusu Bibi Andersson da dün basınla bir söyleşi yapü.Ingmar Bergman retrospeküfinde 1957 ydında rol aldığı "Yaban Çilekleri" adlı fılmi gösterilen Bibi Andersson, çeviriyi üstlenen gazetemiz sinema yazan Atilla Dorsay'ın, "Bergman oyuncusu olmak nedir?" sorusuna şu yanıü verdi:"Ben Bergman'ın da çahşüğı İsveç Kraliyet Tiyatrosu'nda eğitim gördüm.Sinemada ve üyatroda birçok yapımda birlikte çalışük. Bergman dı- siplinli bir yöneünen.Başlarda 'haşan çocuk' olarak göriilüyordu, 'Çıplak Gece' fılmi büyüA tepkiler aldı, değeri çok sonra anlaşüdı.Fesüvalde sumılan ortak çahşmamız 'Yaban Çilekleri' çevrildiği 1957'de ve sonraki gösterimlerinde büyük tepkiler aldı.Birçok insarun yaşammı değişüren, onlara farklı bakış açılan kazandıran bir film olarak anıldı".Andersson, Dorsay'ın "Bergman kadın oyunculara karşı nasıldır?" sorusuna da gülerek, "Kadın oyunculannı hiç üzmez.Filme başlamadan önce kendi kafasında oyuncular seçer, çalışma sırasında da onlara her türlü fırsatı tanır.Bergman büyük bir sahneye koyucu ustasıdır.Başlarda kadın oyunculara karşı kıncı olduysa da, bu iki tarafin da birbirini tanımamasındandı.Şimdi herkes onun ne istediğini biliyor.Bu, yüzde yüz konsantrasyondur" karşılığını verdi.Tüm fılmlerini ayn birer aşk öyküsü olarak niteleyen sanatçı birini seçmek gerekirse "Persona" adh çalışmasını söyleyebileceğini belirtti.Andersson bir soru uzerine de,1970"li yıllann sonuna dek uluslararası çalışüğmı, son on yıldır ise ülkesinde tiyaü"o yapıtlannda rol aldığını ya da oyun sahneye koyduğunu söyledi. Festivalin "Konuk Yöneünenler" konulu toplanüsı dün Finlandiyalı yönetmen Mika Kaurismaki'ye ay- nldı.Geçen yılki Film Fesüvali'nde de yapıtlan sunulan, bu arada "Zombi ve Hayalet Tren" adh fılminin çekimlerini de tstanbul'ta tamamlayan sanatçı, bu yükı festivale bu filmi ve "Amazon" adlı çahşmasıyla kaüldı.Kaurismaki fılmle- rinde çalışan senarist, oyımcu ve yöneünen yardımcılanndan oluşan alü kişilik ekibiyle kaüldı toplanüya.İlk fılmlerini ülkesinde çektiğiıü, son fılmlerinde ise değişik kıta ve ülkeleri görüntüledigini açıklayan Kaurismaki, bir soru uzerine de "Bitmiş senaryo ile yola çıkmam.Hiç stüdyoda çahşmadım örneğin, benim kameram dışanda, sokaktadır.Doğaçlama çalişmayı severim.Figüran yerine sokaktaki insanlarla cahşmak fılme daha büyük gerçeklik duygusu kaüyor" dedi. Festivale "Homo Novus" adh fıhni ile kaülan Macar yöneünen Pal Erdöss, Al- man bir tercüman ve Vecdi Sayar'ın Türkçesi ile gerçekleştirilen söyleşide fılmini çektiği dönem ile şimdiki dönem arasında Macaristan'da çok şeyin değiştiğini söyledi.Erdöss konuşmasında, "Filmi 1989'da çekmeye başladığımda ülkem Sov^etler Birliğı'nin etkisi alündaydı.Şimdi Ex-Sovyetler Birliği'nden söz etmek gerekiyor.Konu ettiğim öğretmen-öğrenci ilişkisi de geçmişte kaldı artık.Bugün Moskova'nm genel sorunu açlık, uyuşturucu, alkoldür.Poliüka arük pek kimseyi ilgilendirmiyor" dedi.Erdöss son olarak da "Şimdi herşeyi söyleyebihriz, ama kimi protesto edeceğiz?" dedi. Bfreyto nyuıııa "Tango Piyanisti" adh fıhni ile bu yılki festivalin "Uluslararası Yanşma" bölümünde yeralan Doğu Alman sanatçı Roland Graf da Erdöss'ün duygu ve düşüncelerini paylaşüğı konuşmasında şunlan söyledi:"Tango Piyanisti'ni bir edebiyat yapıündan uyarladım.1989'da ülkemde tabu sayılan bir konuydu politika.Biraz yumuşatmak için kişisel ilişkileri öne çıkardım.Bireyin topluma u>Tna ile kendisine saygı duyma arasında yaşadığı çelişkiyi anlaüyor fıhn". Roland Graf. Piazzola'nın müziğini kullandığı filminde kahramanın yaşadığı değişimleri, müzikteki değişikhklerle simgelediğini de belirtti. Festivahn "Ulusal Yanşma" C I H H I R İ Y E T K İ T A P K U L Ü B 8 1 9 9 2 I S T A N B Ü I E T K İ N l f K L E R İ • t l H H U R İ Y E T K İ T A P K U L Ü B 8 1 9 9 ? t S T A N B U L E T K I N U K L E R İ E 28 M A R T CUMARTESİ Tartışılan Filmler 1 1 . İ S T A N B U L F İ L M F E S T İ V A L İ S Ö Y L t S İ L E R İ İztediklerim, İzlenimlerim Konuşmacı: Maplo Levi TAKSİM, IsdHal Cad. Zambek Sokak. 4T\, Tel:2SZ3882 Saat 17.00-18.00 - 28 M A R T CUMARTESÎ Okup yazarıyla buluşuyor S O Y L E Ş I V E I M Z A 6 U N U HolkiAktunç ŞjŞLİ Gotden Plaza Mtgros Saat 170O-19.C» BAKIRKÖY 1. SULH HUKUK HÂKİMLİĞİ KARAR EsasNo: 1991 285 KararNo. 1992/116 Hâkim: Feva Şencan 19121 Kâtip: Şinası Özcan thbar eden: Islanbul Kapalı Ceza ve Tutukevi Müdürlüğü Hükümlü: Hasan Alı Sönmez Dava. Vasi tavıni Ihbar eden makamm 13.2.1991 tarih ve 1991 8 sayılı yaalan mahke- memıze vürul etmış olmakla yapılan yargılama sonunda: Gereğıduiünüldü: thbar eden makamın 13.2.1991 tanhve 1991 8sayı- lı yazılan ile bir suçtan dolayı cezaevlerinde hükümlü bulunan Hasan Ali Sönmez'e. babası Ali Sönmez'ın vası olarak tayin edilerek mahkemece venlecek karar ömeğınıa de cezaevi müdürlüğüne gönderilmesinı talep etmişlerdır. Mahkememizde yapılan yargılama sırasında hükümlü Hasan Ali Sön- mez duruş,ma>a gelerek şartlı olarak tahliye olduğunu, fakat bıhakkın lahliye tanhının ise 1995 yılmda biteceğini beyan etmıştir. Keza yargılamaya gelen hükümlünün babası Alı Sönmez dehükümlü- nün kendi öz oğlu olduğunu \e vasi olmayı kaul ettığıni imzalı beyanla vurgulamıştır. Şu halde yapılan tahkikat. toplanan deliller ve vasi adayının vaki kabu- lü ılc aşagıdakı hüküm kurulmalıdır. Hüküm: Yukandakı gerekçeler tahunda: 1. Sıvas ıli. Dıvriği ılçesi. Gürpınar köyü. cilt: 076 01, sayfa: 004. kütük: 002"de nüfuba kayıtlı Hamite ile Ali'den olma 1954 doğ. hükümlü Hasan Alı Sönmez'ın M K. 357. maddesı gereğince hacır altına alınmasına. ken- disine aynı yerde nüfusa kayıtlı babası Ali Sönmez"in vasi olarak tayınıne. 2. Mahıyetı gereğı harç alınmasına mahal olmadığına. 3. Işbu karann hüküm kısmının JslanbuPda Cumhuriyet Başsavcılığı marifetıyle münteşır bir gazetede ılanına, 4. Karann bir örneğının Bakırköy C.Başsavcılığı kanalı ile cezaevi mü- dürlûğüne gondenlmesine daır itirazı ve itızan kabil olmak üzere mahke- memızden venlen karar açıkça okunup usulen tefhim edildı. 4.3.1992 bölümünde filmleri yer alan yönetmenlerden Yavuz özkan, Engin Ayça, Işıl özgentürk ve Ersin Pertan da Vecdi Sayar'm konuğu oldular.Festivalde " Ateş Üstünde Yüriimek" fıhni ile yanşan Yavuz Özkan filmi çekme nedeninin Tür- kiye'nin tarihsel panoraması olmadığını belirterek şunlan söyledi:"Bir ülkeyi etkileyen belli başlı olaylar nelerdir, bunlan görmek istedim.Bunu yaparken de değişik biı; dil kullanmak istedim, ortaya bale çıkü.Gerçi İstanbul Devlet Opera ve Balesi'nde çalışan ve film için anlaşüğunız arkadaşlann çoğu sonra bu çahşmayı bı- rakülar.Bu, filmin oluşumunda bazı aksaklıklara neden olduysa da dansçı ve koreograf arkadaşlann yardımıyla fılmi tamamladık". "Soğuktu ve Yağmur Çisehyordu" fıhni ile fesüvalde yanşan Engin Ayça da konuşmasında 'izleyici' üpi üzerinde yoğunlaşü:"Televizyon ve videonun etkisine rağmen hâla sinema salonlannı terkeüneyen bir izleyici kitlesi var.Bu izleyici elit. secjci.Amerikan sinemasını da izhyor, etkileniyor.Ve yeni çalışmalanmız için bizi yönlendirebih'yor da...Bu izleyi- cilerin, sinemamızın eski ve deneyimli oyunculannı reddeüne ve izlememe yaklaşımlannı ise olumsuz bir değerlendirme sayıyorum". Fesüvalde "Seni Seviyorum Rosa" filmi ile yer alan Işıl özgentürk ile "Kurt Kanunu" fihni yanşan Ersin Pertan da konuşmalannda Türk sinemasının teknik olanaksızhklan üzerinde durdular. Afış yarışması sonuçlandı Küitür Servisi -11. Uluslararası İstanbul Film Festivali kapsamında, Sinema Sevenler Derneği tarafından bu yıl dördüncüsü düzenlenen "Film Afışleri Yanşması" sonuçlandı.Başkanlığını Şadık Karamustafa'nın üstlendiği ve Tank Akan, Metin Deniz, Ferit Erkman ile Arif Keskiner'den oluşan jüri 23 yabancı fıhn afişinin yer aldığı yanşmada birincilik ödülünü Patrick Boucbitey'nin "Soğuk Ay" (Lune Froide) fihninin afişini hazırlayan Marie Roubenne'e vermeyi kararlaşürdı.Ulusal film afışleri yanşmasında isejüri 13 çahşma arasında, Oğuzhan Tercan'ın "Uzlaşma" fıhni için afış hazırlayan Yurdaer Altıntaş'ın çalışmasını birincilik ödülüne değer buldu.Ödüller Sinema Sevenler Derneği'nde dün düzenlenen törenle sa- hiplerine verildi.