Katalog

SAYFA CUMHURİYET 20MART1992CUMA HABERLER Yakınıu kaylsedenlere kolaylık MEB'den Erzincan için yeni düzenlemeIstanbul laber Servisi - Mİ11İ Eğitim Bakanlğı, E rzincan'daki dep- remzedf öğretmen ve öğrencile- re destet veriyor. Birinci derece- de yaknını tcaybeden personel istedikleri yerlere atanacak. Bi- rinci derecede yakınını kaybe- den öğrencilere parasız yatılı Dkuma imkâmı sağlanacak. Er ancan'c 3 yeni okul yapılacak. Toptan yaptığı açıklamada Erzincan depreminde yakımlannı kaybeden öğret- .Tien ve öğ"encilerin aalannı paylaştıkla- -ını belirterek " V aralan elbırliği ile sara- cağt7" deci. Toptan, balcanhk bünyesin- de bır afet biirimi oluşturulduğunu söyledi. Mılli Eğtim Bakanı Köksal Toptan'ın talimatıyli Erzincan'da incelemelerde bulunan heyetin Ankara'da kendisine sunduğu raporu inceleyen Bakan Top- tan, alınacak önlemleri belırledi: "Erzincın'dakı depremde birinci de- recede yalınını lcaybeden öğretmenleri- mizin, yöıetıcı ve dığer personelımizin nakilleri stedikteri yerlere yapılacak. Depremdc birinci derecede yakınlannı kaybeden lkveortaöğrenimdekiçocuk- lanmız ise sınavsız olarak parasız yatılı okuyabilecekler. Bu ilimizde bulunan parasız yaulı ve bmrslu öğrencilerimiz de diğer illerdeki pansiyonlu okullara yer- leşünlecek. Aynca lköğretim ıkinci kademe öğ- rencileri üe ortaokul öğrencileri, isterler- se, masraflan bakanlığımızca karşılan- mak üzere yatılı böîge okullanmıza almacaklar. Onivepsittsınavı Ünivers:te smavlanna hazırlanan lise son sınıflaki öğrencilerimiz, bannma ve kurs masraflan bakanlığımız tarafından karşılanmak üzere uygun illerdeki okul- lara yerleştinlecekler. Merkezi sistemle yapılacak sınavlara katılacak öğrencile- rimiz de istedikleri illerde sınavlara gire- bilecekler. Yükseköğrenım kurumlannda oku- yan ögrencilerimıze, Bakanlığımızca burs verilecek ve yurtlanmızda bannma- lan sağlanacak. Depremde hasar gören ve yıkılan okullanmızın yerine kısa sürede hızmete girecek prefabrik binalar inşa edılecek, eğitim-öğretim araçlan yenilenecek. ,, SyeaiokHl Erzincan ıl merkezine öncelikle Millı Eğitim Vakfı tarafından iki, İlkokul Öğ- retmenleri Yardım Sandığı (İLKSAN) tarafından da bir okul yaptınlacak. Ba- kanlığımız, hasar gören ya da yıkılan okullanmızın yerine yeni okul inşa edil- mesi çalışmalanna başlayacak. Grizu, çığ ve en son olarak da deprem felaketinden zarar gören öğretmen ve öğrencilerimizin sorunlan ile daha ya- kından ilgilenılmesi amacıyla Bakanlığı- mız üstdüzey yöneticilerinden kurulu bir Afet Birimi kuruldu. Birim, felaketzede- ler ıçın alınacak önlemleri organize ede- cek." Türkiye'de depreme karşı sigortalı 543 bin binanın sigorta bedeli sadece 117 trilyon lira Depremsigortası yok denecek kadar azESER ATÎLLA (İstanbul) - Deprem denen afet 60 küsur yıldır Türkiye'yi sallıyor, binala- n yıkıyor, insanlan öldürüyor. Arna bu ülke- de hiç kımse depremı saUamıyor. Deprem kuşağında yer alan Türkiye'de 1924 yüından bu yana sigorta sektörünün deprem facialan- na karşı ödediği toplam tazminat payı sadece müyorîlarla ıfade edüiyor. 9 mılyon kişinin yaşadığı, milyonlarca bi- nanın bulunduğu Istanbul'da ise depreme karşı sigortalanan sadece 165 bin 856 bina bulunuyor. 1991 başı verüerine göre, İstan- bul'da depreme karşı sigortaJanan bina bede- li sadece 35 trilyon lira. Türkiye çapında da depreme karşı sigortası olan 542 bin 788 bina var. Bunlann bina bedeli ise toplam 117 tril- yon lira. Bau'dan Doğu'ya doğru gittikce si- gortalanan bina sayıa azalıyor. Depreme karşı sigortalanan binalann büyük bır bölü- mü de büyük işyerleri, fabrikakr ve oleDer. Türkiye'de tek başına deprem sigortası yok. Sadece Türkiye'de değü, tüm dünyada depreme karşı sigorta yangın, inşaat pobcele- rinin ıçinde yer alıyor. Evini yangına karşı sigortalayan bir kişi, eğer isterse, biraz daha fazla prim ödeyerek deprem sigortası da yap- tırabilıyor. Ama, 40 yılda bir gelen gelınce de herkesi ve her yeri kaap kavuran depreme karşı kişilerin daha az pnm ödemek için si- gorta yapürmadığı söyleniyor. Buna bir de Türkiye'de genel olarak agortanın, hete hefe deprem sgortasının yeterince tanınmaması da eklenince, bu ülkede kişiler ve ev bark Al- lah'a emanet edilmiş oluyor. Bugün İstanbul'da bir sivil bina 100 mil- yon liralık tazminat için bulunduğu bölgenin tehlike grubu ve binanın yapı tarzına göre yıl- lık ortalama 100-200 bin Kra araanda bir primle sigortalanabüiyor. İşyerlerini ve fabri- kalan sıgortalamak daha pahalıya malolu- yor. Aynca, evdekı eşyalan da yıne eşyanın cinsi ve miktanna göre ortaiama 200-300 bin lira arasında bir primle sıgortalamak müm- kün. Bunun dışuida hayat sigortası yapüran bir kişinin depremde yasamını yitirmesi du- rumunda da ölenin yakınlanna tazminat ödeniyor. Deprem araanda yaralananlar ve hasar gören araçlar ise temınat dışı. Ferdı ka- za ve kasko sigortalan deprem durumunda hükümsüz sayılıyor. Kamu binalannın büe büyük bir bölümü- nün depreme karşı sigortalı olmadığına dik- kat ceken Merkez Sigorta Genel Müdürii Alaatün Büyükkaya, 'Türkiye'dekı en tehli- kesiz bölge büe dünya standartlannda tehH- keli bölgeye giriyor. Ama, Türkiye'de ne yazık ki, depreme karşı sigorta çok az uygula- nıyor. Ashrida, bu agortaİar çok pahah değü, ama insanlar bümiyor" diye yakınıyor. Erzincan'da yaşayanlann bugüne kadarki birikimlerinin bir anda sıfirlandığını belirten Büyükkaya, "Devlet yardım edecek, ama ne kadar edecek? Hazine'nin milyarlarca lira ve- receği söyleniyor. Bu, ekonpmi için büyük bir kayıp. Eğer Erzincan'da binalann büyük bir bölümü sigortalanmış. olsaydı, reasürans ne- deniyle sigortacılığın uluslararaa özelliğinden dolayı hasann büyük bir kısmı yurtdışından alınabüirdi. Böylece. ekonomi büyük hasar görmezdi" diyor. Büyükkaya, bugün düştü- ğü yeri yakan ateşın yann başka yeıieri yak- mamaa için tedbir ahnmaandan yana. Milli Reasürans Genel Müdür Muavini Barbaros Yalçın da, aynı görüşü paylaşan- lardan. Türkiye'de şimdiye dek deprem si- gortalanna önem verilmemesınden yakınan Yalçın, "Biz, felaketlerden sonra faaliyete ge- çen bir mületiz" diyor. Yurtdışında, özellüde de deprem riski taşıyan ülkelerde a'gortacüa- ra büyük yetküer verüdiğini söyleyen Yalçm'- ın behrttiğine göre, bu ülkelerde bir sigorta şirketi eksüc malzemeyle yapüan, şartlara uy- mayan bınalan sigortalamıyor, oturma izni- nin verümemesi için gerekli mercüere müra- caatta bulunuyor. Nitekim, Baü'da sigorta şirketlerine tanınan bu yetki, inşaatlan kont- rol edici bir mekanizmayı da beraberinde ge- tiriyor. Mecburi sigorta sisteminin yaygın olduğu ülkelerde, kat mülkiyetine tabı olan işyerleri ve konutlarda yangın, deprem ve mesuliyet sigortaa ohnayan binalara oturma izni verilmiyor. Büük Sigorta Genel Müdürii "jnın Atasa- gun ise agorta sektörünün şimdiye dek dep- rem facialannda ödediği toplam hasann müyon liralarda kalmasını depremin olduğu bölgelere sigortanın gjrmemiş olmaana bağ- hyor. Atasagun, özellüde Doğu bölgesinde çoğunlukta olan kerpiç binalann tarife geregi sigortalanamamasından da yakınıyor veekli- yor " Bu uygulamadan biran önce vazgeçü- rneli. Arük kerpiç binalann da âgortalanma- a gerekir." Erzincan'da yertebir olan Roma Oteli'ni a- gortalayan Haİk Sigorta'nın Genel Müdürü Erhan Durnanh, Türk sigorta sektörünün deprem için ilk kez Erzincan'da yüksek meb- lağlara varan hasar ödeyeceğini belirterek, bölgeye ödenecek tazminat müctanmn 15-20 müyar lirayı bulabüeceğini ama, bunun da çok az olduğunu söylüyor. Sigortah binalara da eksüc agorta yaptınlmasmdan dolayı ha- sara oranla daha az tazminat ödeneceğine değinen Dumanlı, agortalüan uyanyor "K- nalanrua esas değeri üzerinden sigorta yapü- nn." TMMOB İnşaat Mühendisleri Odaa is- tanbul Şube Başkanı Dr. Atüla Ansal'ın Tür- kiye'de deprem sigortaanın yayguüaşünJma- a ve hatta zorunlu hale getirilmesi için çalış- malar yapılmasıru istemesi de agortaalar tarafından olumlu karşdanıyor. Ama, a'gor- laolar sadece deprem değü, yangın sigortası ve sorumluluk a'gortalannın da zorunlu ol- maandan yana. Erzincan halkı, actsını yenmeye çalışıp uğradığı zaran sineye çekmeye hazırlanıyor. Artık hiç tazeliği kalmamış bir hayata nasıl yeniden başlanabileccğini düşünerek. Fotoğraf: REUTER) • 9. YARIŞMA Jeofızik Mühendisleri Odası Başkanı, yeni deprem haritalan hazırlandığını söyledi istanbul, birinci derece deprem bölgesi olmaya adayHALUK GERA Y (Aı*ara) - Deprem riski acısından birinci derecede deprem bölgesi kapsamına alınacağı büdirüen İstanbul ve yüksek deprem riski taşıyan diğer kentler için özel sivü savunma ve uygulama önlemleri alınmaa gerektiği büdiriliyor. Bir deprem ol- maa durumunda ilk yardım ve kurtarma ça- bşmalannda kargaşayı engellemek amaayla hazırlanan senaryoya göre İstanbul'da orta- ya çücacak durum semtlere göre değışiyor. İstanbul'un Türkiye deprem hantalannda 1985 yılı nüfus sayımına göre yaklaak 54 bin kişinin yaşadığı Yalova dısındaki tüm nüfu- sunun 2. derecede deprem bölgesi içinde yer aldığuıı belirten Jeofizik Mühendisleri Odası Başkanı Osman Demırağ, şunlan söyledi: "İstanbul ülkemizin aktif deprem kuşakla- nndan olan Marmara Denizi çöküntü hav- zası içindedir. Marmara Denizi son derece genç ve deprem acısından aktif olan faylarla kesilmiştir. Bunlardan en önemlia ve Istan- bul'a en yakın olanı. kentin 20-25 küometre güneyinde Adalar civanndaki fay zonudur. Bu fay zonunda İstanbul'da büyük hasara yol açan depremler obnuştur. Aynca, ülke- nin en aktif fay zonu olan Kuzey Anadolu, fay zonu Malazgirt'ten Adapazan'na kadar ve Marmara Denizi'rü katederek Tekirdağ'a kadar ulaşan bir konumdadır. İstanbul'da geçmışte büyük depremler olmuş ve gelecek- te de olmaanın beklenmesi çok doğaldır. Türkiye'nin yeni deprem haritalan tamam- lanmak üzeredır. Gerek son yülarda kayıtlan yapılan ınli ufaklı depremlerl gerekse fay hat- lan üzenndeki araşurmalar, İstanbul'un dep- rem bölgeleri araandaki yerini 1. dereceye kaydırabilecek durumdadır." Asü sorunun depremin ne zaman geleceği degil, bir deprem olduğunda kayıplann nasıl en aza indinleceği olduğunu belirten Demi- rağ. şöyle devam etti: "Jeofizik mühendisleri tarafindan yapdan deprem tahmın çalışmalarda tarihsel kayıtlar ıncelenerek determınıstik yöntemlerle olaa- hklan bulunmaktadır. Dolayısıyla, olasılüda- nn kesinlikle gerçekleşeceğini iddia etmeye- cek tek grup. jeofizik mühendısleridir." Türkiye'de şimdiye dek Erzincan, Izmir ve İstanbul için deprem senaryolan Afet İşleri Genel Müdürlüğü Deprem Araşürmalan Dairea'nce oluşturuldu. Erzıncan'ın çok riskh bölgede olması, Izmir ve İstanbul'un da risk taşunaa ve sahip olduklan ekonormk önem nedeniiie. oluşturulan senaryolar. dep- rem öncesinde gerekh önlemlerin alınmaa ve örgütlenmelenn sağlanmaa, aynca ilk kur- tarma ve ilk yardım aşamasında düzenli çalış- manın vapıİabümesını amaclıyor. İstanbul senaryosuna göre. 7-7.5 büyukİüğündekı bir deprem en az 4.617. en fazla 33.325 kişinin yaşamına malolacak. Yaralı sayısının en az 13.851, en fazla 99 975 kişı olacağı hesabıyla ilk yardım ve kurtarma önlemleri ahnıyor. Bu senaryoya göre, böyle bir depremde en az bir miryon en fazla 3 müyon kadar kişinin acıkta kalacağı tahmın ediliyor. 1984 Yapı Istausükleri ve 1985 nüfus sayı- mı baz almarak yapılan senaryo çahşmasın- da, en lcötü koşullann belirlenmesi için, dep- rern büyüklüğü 7.5, geceyana \e kış ayı temel alınıyor. Böyle bir deprem durumunda İstan- bul'da 110 yangın çıkabüecegi, bunlann 17- sinin Bakırköy'de, ll'inin Eyüp'te, 12'sinin Kartal'da, lO'unun Üsküdar'da, 9'unun Be- yoğlu'nda. 6'sının Eminönü'nde olacağı varsayüıyor. Varsayimlara göre, en fazla ya- şam kaybı Bakırköy'de olacak. Yaşam kaybı Bakırköy'de en az 839, en fazla 7949; Kartal'- da 553-3737, Eyüp'te 436-3055, Kadıköy'de 282-2310'u bulabilecek. yarsayımlar arasın- da. Ambarh Enerji Üretim Tesisleri'nin önemli hasar göreceği, bu nedenle elektrik keântileri olacağı da yer alıyor. Aynca, deniz kenanndakı yeni dolgu alanlannda ve bura- larda inşa edüen yollarda, koUektörlerde, de- şarj teaslennde önemli hasarlar olacağı var- sayüıyor. "Bakırköy-Yeşüköy hatündala •srvüaşma' nedeniyle buralarda jeonak-jeoteknüc-jeolo- jüc araşürmalar yapılmadan yoğun sanayi teaslerinin veya sitelerin inşa edümesi, bir deprem anındakı can ve ekonomik kayıpla- nn nskini artürmaktadır" diyen Demirag, kayıplann azalülmaa için şu noktalara düc- kat çektı: - Afet bölgelerinde yapılacak yapüar hak- kında hazırlanmış olan yeni yönetmelik bir an önce çıkanlmalı ve titizlüde uygulanmalı- dır. Yönetmelik, emredıci otarak boşhıklar bırakmayacak şekilde yapılmahdır. Aynca, 3194 Sayılı Imar Yasası'nda değişüdüc yapıl- ması yönündeki çalışmalar hızlandırüarak, gerekli jeofiak-jeolojik-jeoteknik araşürma yapılmadan ımar planlannın çıkmaa emredi- a hükümlerle engellenmelidir. Özellikle mev- cut yapı dokusunda, özellüde çok katlı bina- lar için bu zorunluluk titizlüde incelenmeMr. - SİMİ savunma hizmetlerine yeterli kay- naklar ayrümalı ve yeniden düzenlenmelidir. Belki, büyükşehirler ve İstanbul için özel dü- zenlemeler getirilebilir. Sivü savunmanın gö- revi olan ilk müdahale ve ilk yardım çahş- malan ne yazık ki, Silahlı Kuvvetler'in üzerine yıkılmıştır. - Avrupa'da uygulanan yapı agortaanın zorunlu hale getiribnesinin, bina üretim me- kanızmalannı yakından denetleyebüecek bir araç olacağj düşünülmektedir. Sigorta firma- lan depreme dayanıkhlığı ölçtiücten sonra sigorta yapmaktadırlar. Omeğın İstanbul, İz- mir, Adapazan, Erzincan, Kocaeli gibi üler püot bölge seçüerek bu uygulama hızla yer-' leştirilebüir. - Şimdikı uygulamada, fenni sorumlu- luk bina tamamlanınca ortadan kalkıyor. Fenni sorumluluk da sigorta firmalanna aktanhrsa, bu sorumluluk binanın eko- nomik ömrü boyunca süreceğınden çok daha etkin bir şekilde kullanılabilecektir. K İ T f t l » K U I Ü I İ 1 1 9 2 İ S T A N B U L E T K İ N I İ K L E R İ Esbank, amator ve profesyonel sanatçılarımııa sanat eserlerını ortaya koyma fırsatını vererek, guzel sanatlara ılgıyı artırmak, Yunus Emre'nın ınsan sevgısı, kardeşlık, dostluk ve dayanışma anlayışı ıçinde sanatçılarımı:ı teşvık etmek u:ere "YUNUS EMRE IX REStM YARIŞMAS1" du:enlemıştır. • ÖDÜLLER VE SERGİLEME Seçıcı Kurul'ca başanlı bulunan beş esere 30'ar mılyon Tl (otuzmılyon), ve Yunus Emre Şıldı verılecektır. Ödül alamavan eserler de sergılenecek ve bu eserlerden sahıplerınce ızın verılenlere satış olanağı sağlanacakur. Katılma koşulları, son teslım tarıhı ve teslım adreslerını ıçeren broşur, Esbank Genel Mudurluğu, Esbank şubelerı ve Eskışehır De\'!et Gu:el Sanatlar Galensınden temın edılebıhr. • SEÇİCİ KURUL 1- Gulşen Akın Eskışehır Devlet Gu:el Sanatlar Galerisi Müdürü 2- Prot. Mustata Aslıer Marmara Unıversıtesı, Gu:el Sanatlar Fakultesı Öğretım Uvesı 3- Hamıt Kınayturk Sanat Çev resı Dergısı Sahıbı, Sanat Yazarı 4- Prot. Belkib Mutlu Ibtanbul Resım Hevkel Mu:esı Mudunı 5- Prot. L>. Bulent O:er Mımar Sınan L'nıverütesı Rektor Yardımcısı 6- Prof. DT Ismaıl Tunalı İstanbul Unıversıtesı, Avrupa Topluluğu Bölümü Öğretım Uyesı 7- Doğan Tunalı Esbank T.A.Ş. Genel Mudur Yardımcısı 8- Prot. Alı Ismaıl Turemen Marmara \-e Anadolu Unı\ - ersıtelerı Oğretım Uvesı 9- lhsan Yuceozsoy Kultur Bakanlığı, Gu:el Sanatlar Genel Mudur Yardımcısı • ŞUBELERİMİZ İstanbul / Merkez •Adana»Adapa:an«Ankara # Antalya» tstanbul / Bakırkoy»Balıkesır*tı>tanbul / Bavrampaşa» Burdur»Bursa»Denızlı»Istanbul / Elmadağ»İstanbul / Emtnonu # Eskışehır»Gazıantep # Isparta # lskenderun*tzmır # İstanbul / Kadıkoy• İstanbul / Karakoy»İstanbul / Kartal» Kaysen # Kocaelı»Konva # Kutahya # lstanbul / Mecıdıyekoy* Mersın # Eskışehır / Sakarya»Samsun» Eskışehır / Sanayi Çarşısı # İstanbul / Suadıye # Kutahya / Tavşanlı*Ankara / Uius'Uşak» ESBANK "Tedbııiı ve Kararlı" 2 1 M A R T CUMARTESİ Okur yazarıyla buluşuyor S O Y L E Ş İ V E İ M Z A 6 İ I N U Sevilay Pınar ŞfŞLİGoldenPlazaMgros Nevzat Erkmen ATAKÖY Atrıum Migros, Tel. 560 61 37 Saat: 16.00-19.00 1 1 M A R T P A Z A R Belkıs Çorakçı Dişbudak ATAKÛY Atrıum Migros, Tel: 560 61 37