Katalog

18 MART1992 ÇARŞAMBA CUMHURİYET SAYFA u u N U T T i ı w r r r r İSTANBUL KÜLTÜK VE SANAT VA1CFI K t": L T İI R BAKAM.IĞ1 F I L FESTIVALI Dünya sinemasının genç yıldızlanndan FESTİVALDEBUGUN Festivalde "Dünya Sinemasının Genç Yıldızları" bölümünü Barbara '.Kopple ve Lars Von Trier ile paylasan Dany Levy'nin "Robby Kalle Paul" fılmi bugün Osmanbey Gazi Sineması'nda izlenebilecek. Levy'- 'nin "BugünBana Yaruı Saria"ve "Ben Merih'teyken''fılmlerideönü- ' müzdeki günlerde izlenebilecek. Beyoglu Emek Aziz Matyas'a Göre İncil Azız Mat>as Incil'ınde anlatıldığı gibi İsa'nın doğumundan yenıden dirilişine kadargeçen olaylan yan-belgesel bir yaklaşımla beyazperdeye getiren bu film.Pasolini'nin imzasını taşıyor. 1965 yılında birçok uluslararası festivalde çeşitli ödülleralan bu film, öykünün geçtıği dönem ile bugün arasında bir köprü kurarken. zıthklan ve benzerlikleri vurguluyor. (12.00,18.30, İtalyanca. İngilizce ve elektronik Türkçe altvazılı) Leyleğin Geciken Adımı Theo Angelopoulos'un imzasını taşıyan ve Marcello Maslroiannı.Jeanne Moreau ve Gregory Karr"ın başrollerinı paylaştığı 1991 Yunanistan-Fransa-İtalya-İsviçre ortak yapımı. polilık sığınmaalarla dolu bir Yunan köyünde araştırma yapan bir gazetecinin bu köydc öldü sanılan eski bir politikacıya rastlaması üzerinegelişen ilginç olaylan anlatıyor. (15.00; Yunancu, İngilizce ultyazılı ı Hanging Rock'ta Piknik Fcstivalin "Gı/cmli Öykülcr" Bölümü'nde yer alan ünlü yönetmen Peter Weir'in bu fılmi. izleyiciyi 1900 yılına. bir Sevgililer Günü'negöıürüyor...RachelRobertsile DominicGuard'ın başrollerini payiaştıklan 1975 yapımıfilmin garip ve gizctnli biröyküsü var. (İngilizce) BeyogluAtlas Gecenin Yaraları Huchcock ctkılcri taşıyan bu film, hapisten çıktıktan sonra kendisine borcu olan bir arkadaşını aramak için yola koyulan ama yaynmnın en ilginçvegarip yolculuğunu yapan bir adamın (antastık öyküsünü konualıyor. Panos Kokkinopoulos'un imzasını taşıyan film, 1990yılında Yunan Kültür Bakanığı En İyi Film. Görüntü.Kostüm. Yardımcı Erkek Oyuncu ve Ses ödüllerini almıştı. ( Yunanca. İngilizce ve elektronik Türkçe alıvazılt) Serseri Aşıklar Jean-LucGodard'ın 1960 yılında Berlin Film Festivali'nde Gümüş Ayı ödülünü kazanan film, "Yeni Dalga" akımınm önemli örneklerinden. Humphrey Bogart'ın fılmlerinde canlandırdığı gansgterlere özenen sıradan bir hırsızın yaşamını anlatan fılmde Jean- Paul Belmondo, Jean Seberg ve Daniel Boulanger başrollerde. (15.00/Fransızca, İngilizce alıyazıh) Virginia Yakın tarihte, Yugoslavya'nın baa bölgelerinde erkek çocuğu olmayan aileler. bunun bir "'lanet" olduguna inanıp, ailedeki kızlardan birini erkek çocuk olarak yetiştirirlerdi. Srdjan Karanovic'in bu fılmi. işte bu kızlardan birini konu alıyor... Filmin başrol oyunculanndan Marta Keler, fılmdeki rolüyle Felix Avrupa'da Yılm En İyi Yardımcı Kadın Oyuncusu Ödülü'nü almıştı. (18.30 Sırpça, Fransızca ve elektronik Türkçe altyazılı) Lola Ünlü yönetmen Jacques Demy'i üne kavuşturan bufilm,çocuğunun babasının geri döndüğünü düşleyerek denizcilerle birlikte olan Lola'nın öyküsünu anlatıyor. Bu neşeli müzikalin başrol oyunculan. Anouk Aimee. Marc Michel ve Jacques Harden. (21.30, Fransızca, İngilizce altyazılı) Beyoglu Beyoglu Tatar Ramazan "Ulusal Yanşma" Bölümü'nde yanşacak fılmlerden biri olan 'Tatar Ramazan", Kerim Korcan'ın romanından uyarlanan birhapishaneöyküsü. Yönetmenliğini Melih Gülgen'in üstlendiği. başlıca rollerin Kadir İnanır. Esin Morahoğlu ve Hayati Hamzaoğlu'nun payiaştıklan film, 194O'da savaş yıllannda geçiyor. (12.00/ Türkçe) Raziye Melih Cevdet Anday'ın aynı adlı romanından uyarlananfilm,yönetmen Dany Levy'nin yönetip başrollerini Frank Beilkke ve Josef Hofmann ile paylaştığı "RobbyKallePaul". Yusuf Kurçenli'nin imzasını taşıyor. Doğayla ıçiçe bir aşk öyküsünu konu alan fılmde Oğuz Tunç, Yasemin Öymen ve Kamuran Usluer rol alıyor. (18.30/ Türkçe) Gizli Yüz Orhan Pamuk'un olay yaratan kitabı ''K.ara Kitap"tanalınan "Gizli Yüz". İstanbul'da kendisine 'özel' bir yüz arayan ve bu amaçla İstanbul'da gece kulüplerinde kendisine böyle bir yüz bulması için bir fotoğrafçı tııtan gizimli bir kadınınöyküsünu konualıyor. Ömer Kavur'un yönettiğifilminbaşrol oyunculan Zuhal Olcay. Fikret Kuşkan ve Sevde Ferdağ. (15.00 Türkçe) Bataklı Damın Kızı Aysel Senaryosunu Nazım Hikmet'in yazdığı, yönetmenliğini Muhsin Ertuğrul'un üstlendiği 1934 yapımı bufilm,Türk köy fılmlerinin ilk örneklerinden. Bursa'da gerçek köylerde çekilen bu fımde, dönemin önde gelen oyunculan Cahide Sonku, Talat Artemel ve Feriha Tevfik Negüz rol alıyor.(21.30 Türkçe) Osmanbey Gazi New York'taki Tüm Vermeer'Ier "Uluslararası Yanşma" Bölümü'nde ABD'yi temsileden bufilm,geçenyıl Caligari Film Ödülü, Los Angeles Film Elcştirmenleri Bağımsız Film Odülü ve Belçika Kraliyet Film Çalışmalan Ödülü'nüalmıştı. Yönetmenliğini John Jost'un üstlendiği film, 1980'liyıllarda, Manhattan'daki sanat piyasasındaki ilişkileri anlatıyor. (12.00 İngilizce) Yüz Yüze Kocasıyla sağlıklı iletişim kuramayan bir kadın psikiyatrist, birkaç günlüğüne gittiği babastnın yaninda cşcinsel bir doktorla taruşır ve bunun sonucu ruhsal bir bunahma sürüklcnir. Ingmar Bergman'ın imzasını taşıyan 1976 yapımı bufilm,Liv Ullmann, Erland Josephson ve Gunnar Bjornstrand'ı biraraya getiriyor. (15.00/ İngilizce, Türkçe altyazılı) RobbyKaUePaul "Dünya Sinemasının Genç Yıldızlan" Bölümü'nde yer alan yönetmen Dany Levy'nin imzasını taşıyan bu Almanya-lsviçre yapımı 1989 yapımı film. kızlan bir"eğlencearacı" olarak gören ancak başına türlü bclalaraçan bir adamın gülünçmaçeralannı anlatıyor. (18.30 Almanca. İngilizce ve elektronik Türkçe altyazılı) Çığhklar ve Fısıltılar "Büyülü FenenlngmarBergman" Bölümü'nde yer alan "Çığhklar ve Fısıltılar". ünlü yönetmen Bergman'ın 1973 yılında çektiği. 19. tüzyıl'da İsveç'te. ölümcül bir hastalığa yakalanan ve öz kızkardeşlerinin yardımından çok köylü bir hizoıetçinin sıcak,desteğini bulan bir kadının hüzünlü öyküsünu anlattığı bir film. (21.30 'İsveçce, İngilizce ve elektronik Türkçe altyazılı) Kadıköy Reks Beyaz Güvercin İspanyol yönetmen Juan Minon'un "özgürlük ve Cennet:Beyazperdede Gençlik" Bölümü'nde yer alan bu filmi, göçrnenleriyle Bask ülkesinin acı gerçeği ve hüzünlü biraşk öyküsünü anlatıyor. Filmde Francisco Rabal ve Emma SuarezAntonio Banderas başrolleri paylaşıyoriar. (12.00 jİspanyolca, İngiltce altyazılı) Cennetten Düşenler Francisco J. Lombardi'nin imzasını taşıyan bu Peru-İspanya ortak yapımı, 1990 yılında Montreal ve New Orleans Film Festivallerinde iki Büyük Ödül kazanmıştı. Peru'da 1970reformlan nedeniyle bir zamanlar sahip olduklan zenginİikleri ve toplumsal konumlannı yıtıren bır kan-kocarun verdığı savaşımın fılmi. bu. (15.00/İspanyolca, İngilizce ve elektronik Türkçe altyazılı) Salgın Ünlü yönetmen Lars Von Trier'nin festivalde yer alan üç fılminden biri. Bir filmin yönetmeni ve senaryo yazan birlikte iki yıla yakın yazdıklan senaryo bilgisayardan silinince yeniden. yılmadan işe koyulurlar. Ancak bu arada çevrelerini saran garip bir salgın, işlerine hiç beklenmedik bir biçimde engel olacakur... (18.30 / Danimarkaca, İngilizce, Fransızca ve elektronik Türkçe altyazılı) 1001 Gece Masalları 1974 yılında Cannes Film Festivali'nde Pier Paolo Pasolini'ye Jüri Özel Ödülü getiren bufilm,egzotik görüntülerle örülü, "masum cinselliği" sorgulayan bir çağdaş doğu masalı. Pasolini "Yaşam Üçlemesi"nin bu son fılminde, kendi 1001 Gece MasallarTru anlatıyor. (21.301 İtalyanca, İngilizce ve elektronik Türkçe altyazılı) 1 FST1VALDF ^ \ R | \ Beyoglu Emek: "Şahinler veSerçeler", '' Yaşamm Dışmda'' Beyoglu Atlas: "AliasLaGringa", "Paris Bizimdir ",' 'Celia'', ' 'Maud'daki Gecem Beyoglu Beyoglu:' Seni Seviyorum Rosa'', "Ateş L'stünde Yürümek", "Harlan Country, L'SA ", "Şehvet Kurbarn" Osmanbey Gazi:'' Werther'', ' 'Sessizlik''(Bergman),'' Viyana 'yı Seviyorum", "Yaban Çilekleri" Kadıköy Reks "Barocco", "Bir Kadının Öyküsü", "BugünBana, YarınSana", ' Salo va da Sodom 'un 120 Günü'' Pasolini'nin âşığı, arkadaşı, Pasolini Vakfi'nın kurucusu Laura Betti, ünlü şair, yazar ve sinemacıyı Türk sinemaseverlere anlattı: Taolo bir çocuktuve hepöylekaldı'AHU ANTMEN (İstanbul)- Stock- holm, Oslo ve Los Angeles'tan sonra, şu an Roma'da sürmekte olan Pasolini Retrospektifı'yle birlikte, İstanbul'da da 11. Ulus- lararası İstanbul Film Festivali kapsamında yer alan Pasolini gösterimleri sayesinde bu ünlü si- nemacı, şair ve yazann sanatı ye- niden tüm canlılığıyla gündemde. Pasolini"yi "bugüne getirmek" ve sanatını bugünün gençliğine an- latmak açısından büyük önem taşıyan bu etkinliklerde. İtalya'da çalışmalarını sürdüren Pier Paolo Pasolini Vakfı'nın payı çok büyük kuşkusuz. 11. Uluslararası İstanbul Film Festivali kapsamında dün Devlet Güzel Sanatlar Galerisi'nde düzenlenen "Şiir ve Sınema: Pier Paolo Pasolini" başlıkh toplantıda Türk sinemaseverlere bu "ozan"ın sanatını çeşitli açılardan anlatmak için Onat Kut- lar. Atilla Dorsay. Prof.Dr. Cevat Çapan. Prof Dr. Oğuz Önaran, Prof.Dr. Nadia Fusini ve yazar Elisabetta Rasy biraraya geldi. Toplantınm merakla beklenen ancak geç gelen konuğu. Pier Paolo Pasolini Vakfı'nın yürütücüsü ve Pasolini'nin yakın arkadaşı Laura Betti de vakfın çalışma- lannın yanı sıra "dostu Pasolini'yi" anlattı konuklara. Pasolini'nin yanı sıra 1950'li yıllardan bu yana Roberto Rossellini, Bernardo Berto- lucci, Taviani Kardeşler, Miklos Jancso ve Ettore Scola gibi birçok yönetmenle çalı- şan sinema sanatçısı Laura Betti geç geldiği için özür dileyerek içeri girdiğinde. izleyici- yi bir an için 1960'lara götürdü. Kendisiyle birlikte tüm anılannı "yaninda taşıyan" bir kadın girdi içeri. Pasolini Vakfı'nın Avru- pa'daki tek Pasolini Vakfı olduğunu ve '"sa- bahtan akşama kadar açık" olduğunu söy- lc>en Laura Betti, Pasolini'nin filmlerinin yanı sıra şiir kitaplannı yayımladıklannı söyledi. Pier Paolo Pasolini'nin İtalyan politik yaşamında yokluğunu bugün yoğun bi- çimde hissedilen bir ses olduğunu belirten Laura Betti, şunlan söyledi: "Dünya genç- lıği bugün olağanüstü bir boşluk karşısı- ndd. Ama bu boşluğu doldurmak isteyen bırgcnçlık vardı karymızda. 1968 sayesin- de gcnçler ailcleri ile göbek bağlannı kcsti- lcr ve özgürlüklerini elde ettiler. Gcnçler, Pasolini Vakff nın yüriitücûsü ve Pasolini'nin yakın arkadaşı Laura Betti ünlü sinemacı ve şairi anlattı. bizim oluşturduğumuz toplum karşısında çınlçıplak kaldılar.İşte bu kültürel boşluk içinde uyuşturucu gibi kimi sakıncalan ge- ride bırakıp baa değerlen bireysel olarak yakalamak ve sahip çıkmak istiyorlar. Gençler Pasolini'nin filmlerini görmeseler de bu efsanenin uğultulan kulaklanna ulaşıyor." Atilla Dorsay'ın "Bütün yaşamınızı Pa- solini'ye adamış görünüyorsunuz. Ona aşık mıydınız?" sorusunu küçük bir sessiz- likle karşılayan, bu duraksamadan sonra "Si" (Evct) diye yanıt veren Laura Betti. şöylc dcvam etti: "Evet. ona aşıktım. Ve hiç kuşkusuz o da bana aşıktı... İçinde ya- şadığımız toplum 'erkek egcmen' bir top- lum.ayrıca insanlara bclli etiketler yapıştınlıveriyor. Paolo da tıpkı senin gibi bir erkekti (hemen yaninda oturan ve çevi- risini yapın Rekin Teksoy'a) ama bu er- keklik içinde arada sırada genç bır erkekle sevişmek gibi çok doğai birşey de yapabı- lirdi. Ben vakıf yoluyla Pasolini için yaptı- klanmı bir rahibe gibi yapmıyorum kesin- likle. Onu sevdiğim için yapıyorum. Ne o ne de ben onun bır cinayete kurban gıtme- sini kabullenemezdik.Vakfın kurulması. Pasolini'nin siyasal bir cinayete kurban git- mesi nedeniyledir. Pasolini'yi savunmak gerekıyordu ve ben de Pasolıni'nin savun- duklannı savunduğum için bu görevi üst- lendim." Pasolini'yi "Paolo bır çocuktu herşeyden önce ve hep öyle kaldı" diye anlatan Belti. Pasolini'nin gençlerle olan ilişkilerinin bir açtklamasının da bu olabileceğini söyledi. Pasolini'nin yaşamı boyunca 34 kez mah- kemeye çıktığını ancak bu çok yönlü baskı- lara karşılık yaşamı "solur gibi" yaşadığını anlatan Betti. "Üstelik kendi inandığı Ko- münist Parti tarafından bile suçlandı. Cin- selliğı önemseyen bir kişiydi. bunun partı tarafından onaylanmaması tuhaf. Herşe- yin üstünde yaşamayı seviyordu, sonra başkaldırdı. Ve ondan sonra yavaş yavaş bir gerillaya dönüştü" dedi. Onat Kutlar'ın yönettiği toplantıda, Prof.Dr. Cevat Çapan da "Pasolini'nin filmlerindeki şiirselliği anlamak için birta- kım görüntüleri gözümüzde canlandı- rmakla işe başlayabiliriz" diyerek konuş- masına başladı. Pasolini'nin çocukluğu- nun büyük bır bölümünün geçtiği Friuli bölgesindekı Casarsa istasyonunda bekle- yen bir yük vagonunun fotoğrafını izleyici- lere gösteren Cevat Çapan, Pasolini'nin özellikle Gramsci'den ctkılendiğmi anlata- rak konuşmasını sürdürdü. Prof.Dr.Oğuz Onaran Pasolini'nin şiirsel sınema dıli üzennde dururken, gazetemizin sinema yazan Atilla Dorsay ise Pasolini'- nin sinemasını "eşcinsel bir sinema" olarak niteledi ve şunlan söyledi: "Pasolini eşcin- sel birerotizmin özelliklerini taşıdı sinema- sına. Erkek egemen toplumun erotizmi Paso- lini ile yıkıldı. Ancak onun fılmleri. yeraltı sinemasının örneklen gibi tümüyle erkek- lere değıl.kadınlara da yer veriyordu. Evet. kadınlar da yardır onun sınemasında ama erkeklerle eşit düzeyde. Ancak ine de "eş- cinsel bir sinema" yerine. 'cinsel bir sinema' olarak nitelemeyi yeğlerim Pasolini'nin si- nemasını." Roma'da La Sapienza Üniversitesi Ede- biyat Fakültesi'nde İngiliz Dili ve Edebi- yatı profesörii olan Nadia Fusini. kendi- sinden önceki konuşmacılann Pasolini'yi çok iyi kavramış olmalanna şaşırdığını söylerek. "Demek ki aramızda ortak birdil var. Ben bir İtalyan olarak bu konuda bır ayncalığım olacağını düşünmüştüm ama yanılmışım'dedi. Pasolini'nin "İnsan.kökcniyle nederecc- de bağlannı koparabilir?" sorusunun yanıtını aradığı filmi "Medea" dan söz eden Nadia Fusini. Atatürk'ün harf devri- minden söz ederek. "Bu. bir topluluğu geç- mişinden koparmanın en etkin yolu" dedi. İıalya'da Panta dergisinin yöneticiliğini yapan Pasolini Vakfi'nca gerçekleştirilen bir kitabın yayınına katkıda bulunan Türk kökenli yazar Elisabetia Rasy de Pasolini'- nin "Kral O'dipus" fılminden sözeiti. FESTİVAL KULİSİ Sinemada referandum Emek sinemasının "kutaplara açılan per- desi'nde, önceki gece "Kutup Çilekleri"- ni izlemek üzere koltuklanna yerleşen- ler, kendilerini aniden demokrasi tartı- şmasının içinde buldular. 21.30 seansı- nda. İngilizce olarak, elektronik Türkçe altyazıyla gösterileceği daha önceden açıklanan film. söylendiği gibi başladı ama. ilk yannın sonuna doğru sistem bozulunca işler kanştı. Azınlıkta kalan "dil bilmeyen seyirci". cılız alkışlanyla dunamu protesto ettiyse de etkili ola- madı. ara venldi. Mikrofondaki ses de- nemeleri. anında çe\iri olmasın diye özellikle 21.30 seansına gelmış olanlara acı mesajı verdi. Gösterim.filminçeviri- siz verilen bölümün tekran ile başladı. [991 Montreal Film Festivali Büyük Ödülü'nü alan filmin İngilizce olarak dinlenip seyredilen bölümü. bir kez de anında çeviriye izlcndi. Bu kez protesto alkışlan daha etkiliydi. çünkü çoğunluk anında çeviri istemiyordu. Sinirlerine ha- kim olamayan bır seyirci, "kesin şu çeviri- yi" diyerek, düşüncelerini oldukça yüksek perdeden açıkladı. "Çeviri sürsün" diyen başka bir yüksek perdeden gelen ses ise azınlığın tercihini duyuruyordu.Bu arada, demokrasi ruhunu oldukça içine sindir- miş bir seyirci parlak önerisini herkesin dikkatine sundu: "Oylama yapalım!" Percy Adlon'un fılminde sahneler kutup- lardan Almanya'ya kayarken, Emek sine- masındaki alkış sesleri kesildi. Filmin öz- gün dili ile Türkçe çevirinin ses ayarlaması öyle düzenledi ki dikkat kesilmeden fılm- deki diyaloglari duymak olanaksızlaştı. Sonuçta "Kutup Çilekleri" normal süre- sinden yanm saat daha geç biterken, izle- yicilerin çoğu. "film mi izledim dayak mı yedim" düşüncesi ile kendini Beyoğlu'nun sokaklanna vurdu. 1 1 . İ S T A N B U I F İ L M F E S T İ V A L İ S Ü R Ü V O R SİNEMA KİTAPLARISERGİSİ CUMHURİYET KİTAP KULÜBÛ'NDE İki film arasında soluklanmak NÖBETQİ KİTABEVİ Her türden binlerce yapıt, Güncel konularda söyleşiler, Film tartşma toplantıları CUMHURİYET KİTAP KULÜBÜ, ZAMBAK SOKAKTA Fransız Konsolosluğu bıtışığı, 4/1, Tel 252 3861-62