Katalog

SAYFA CUMHURİYET 16 ARALIK1992 ÇARŞAMBA 14 DIZIYAZI E me k I i a y l ı k l a r ı tehlikede mi? A Y Dl N E N G İ N un ışçılcrdcn keslığı SSK pqmîenn vc ışvcrcn payını vaiııan hclehclezamanın- da>atıranışvciciılcrc Vnj- -1 dcndıgını so>lemıştı Bugun dc ncdcn cnayı dendıgınıanlatalım Buadamlara cna\ı dcnılıvor Çunkubır IŞVLTLMI kolıgı sıgorıa pnmlcnnı SSK'ya vatırma7sa. bınncı av ıçın vuzdc 10 on- dan sonrakı bcşav ıçın a> başma \uzdc 7 vedıncı aydan sonrakı her ay ıçın dc vüz- dc 5 faız cczası oduyor Alın eiınıze kalc- mı loplayınbakahm Ilkay ıçınyuzdc 10 ondan sonrakı bcş a\ ıçın yu/de 7 dcn toplam v uzdc 35 ve > ılın son kalan allı av ı ıçın a> ba^ına yuzdc S tcn lopiam vuzdc 30 Neettı7 Bırjılda yuzde 7S \ asalara tümuyle uvu>orsunuz Vasa "Soz konusu SSK primlen, iş\eren tarafı- ndan kesılıp. SSK'va aktarılır" dıvor "Eğer vatırılmazsa ceza faızı hesaplanır" dıvcckhvor Sızyasalara uyuvorsunuzvc sonunda yuzdc 75 faızlc krcdı jlmış olu- yorbiınuz Eğer kredıve thtryacınız voksa bılc sakın enayılık cdıp vatırma\ın SSK ya Ödc>ın >ıllık vu/dc 7> ı.c/d faızını/ı Pa ravı da orncgın \ u/dc 90 dan bır arka daşınıza ozcl kredı olarak venn Yıl so- nunda sız vaklasık vuzdc 15 arkadaş.ınız dabıro kadar karlıolaeaksınız I>ımı' Al birini, vur ötekine "İ>i" olsa gcrck kı bugun ozcl scklor- dekı ışverenler SSK'va tam 1 tnlvon 996 mılyar486mılyon 3bın6}| lırapnmbor- cu takmış durumdalar Bır başka hesapla Türk özcl sektoru, sigortalı cmekçılcrdcn yjllılv vuzdc 75 faızlc, yuvarlarsak 2 trıl- yon 4ıra krcdı almı^ durumdd Lstelık borçlannı ı!k vıl ıçındc odemczlersc ıkın- cı yıldan ıtıbaren yıllık ccza faızı vüzde 60'a ınccck Çok çok mcrakhysanız ve bu \asal soy- gun sızı çok çok fcna ofkclcndırdıvsc oturup hesjplavın bakalım SSK'nın salt faız farkından dogan gclır kavbını Ozç! sektorcepnesındedurum bovlede kamu sekıorunde başka lurlu mu 1 \ oo al bınnı \urolckınc al ozel sektoru \ur kamu scktorunc SSK ya pnm borcu olan kamu kuruluşlan batakçılıkta ozel scktorcturbındınvor Bu"turbindirivor" deyımını rastgcle seçmcdık Kamu sekto- ru SSK'va borç takmakta ozcl scktordcn gcrçcklcn dc ıkı kcz huncrlı Kamu sek- torunun SSK">a borcu tam > tnlyon 697 mılydr4^ mılvon992 bın 511 lıra ÖVcl yada kamu rçverenlermın toplam 5 trilyon 700 mihar lirayı bulan pnm borçlan var Bunlarla ılgılı ccza faızlennı dc vukandaözetlcdık Amaaaaa. bınhtı- mal daha var 4fi SSK nın kuruluşundan bu yana tam dori kcz "Esas pnm borçlarmı şu tarflıe Genel Müdür Rıdvan Selcuk Bağ-Kur'un ohansuz bhrözeîBğjivcar- Saytn Sel<,ukpnm tuhsılatında SSK re Emekh Sandığı nagore Bağ-Kur son dereıe saghk \ız bır tabloçızii or \eredenkay- naklunıvor bu duruın ? Setçuk- Bag-Kurkapsamındazorunlu sıgortava tabı olanlar hcm düzcnlı pnm odcme aiışkanlığına sahıp dcğıi. hem de kurumun bır sosval guvenlık örgutu olarak kendısinesunabıldığı sunabılcccğı hızmctlcryclcrlı olmadığı ıçın Bağ-Kur u kendısııçın bırguvcnccgormuyor Dolayısıyla da pnm odcmedcçok dıkkatiı davranmıyor Neden^Çunkusosvdl guvenccoİarakgormuvor') Bdğ-Kur un odcdığı emeklı av lıklan dıgcr kurumlara gorcçokduşuk Sağlık hızmetlennde kurumun buyuk sorunlan var Sağlık hızmetlcnnın karşılanmasında Bağ-Kur sıgortahsi buyuk sıkıntılarla karşılasıyor Butun bufaktorlerbırara>agcldıgınde doğal olarak sıgoruılı olması gcrcken kcsımı tumuyle kucakla>amıvorkurum Butun bunlann sonucu Bag-Kur un pnm tahsılatı çok dü>uk oluyor - Pekıkurum bu tahsilatı zorlamıyor mu? Selçuk-Bızımorgutumuzpckkuçuk 5 bın kı^ıylc bu kapsamda bırmukcllct kıtlesınıi7İememızmumkûndcgil Duşu- nun bcn bır kaç kışılık ıl orgutu pcrsonchmle ko> lcre gıdcccğım. tanmdakı sıgortahlan tesbıtcdeccğım" kaydcdcccğım vc pnm ıopla>acağım Z~ Bağ-Kur'un ödediği emekli aylıkları, diğer kurumlara göre çok düşük. Sağlık hızmetlennde kurumun büyük sorunlan var. Sağlık hizmetlennın karşılanmasında Bağ-Kur sigortalısı büyük sıkıntılarla karşılaşıyor. Yada kasabalara gıdccegım Olacak ış değıl Neoluvorsonunda'Sıgortalılık yukumlululenn kendı ıstcğı ılcgelıp. kendısını sıgonalatmasına. pnmlcnnı odemesınckalıvor Getınrvatınrsa alıyorsunu7 Yatırmazsa.takıpedebılmc olanağını/çokkısıtlı Hoş kurumu butun bunlan ızlcycbılctck bırpcrsonel donanımına kavuşiursanızda. pnm toplamak zor Oyle ıcra daırelen ıle fılan. Olacak ışdegıl Bcn Bağ-Kurpnmlennın Malıvc Bakanlıgınca toplanmasıvla sorunun çozumîencbılcccğınc ınanıvorum Bu basıt ama etkılı bırçozum olurdu Çunkubızımsıgortalılanmızın vada bızdc sıgortalı olması gerckcnlcnn \ u/dc95 ı aynı zamanda vergı mukcllcfı En azından bunlar hcr ay, yada > ılda bır kaç kez beyanname v eny orlar Vergı daırclcnndckı dos>alarda bırde Bağkur sutunu açılsa sorun çozulccck - Efendim Bag-Kur stgortahsının ödediği primlerdepek düşük. Yamtnmeikûlfet ıhşkivnde doğru orantıh bır uyum var. Selçuk-Evct Ama ra^yonel olan bu degıl Pnmlenn > uksehılmesı gcrck Buna karşılık da Bağ-Kur un emcklılenne veak- tıt sıgortalılanna sagladığı hızmctlenn hıç olmazsa oiekı sosyal guvenlık kurumlannın duzcy ınc v ukscltılmesı laam Ancak Bag-Kur unbırozellığı var Olumsuz bır ozelîıgı Emeklı Sandığj ve SSK'unda sıgortalırun odedığı pnmlenn yanısıra bırdeışveren hibsesi var Bu Bağ-Kur'dayok Oysa Anayasanınsosval guvenİjğeılışkınöOmaddesıçokaçık Bu- radadevletgorevlıkılınıyor Buyuzden dcvlctın bıryolla Bağ-Kur sıgortahlan ıçın bır katkıda bulunması şart - Efendim, şugutderdegıtgıde güncelleşen hir tartışma var. Deni) orkı,bir emekh,ılerıdekı emekHSğuu aktıjçaJıştığt donemde Aendtfinanse etmehdn. Sızce de bu bö) le mı, ı oksa halenaktıfçahşanlar, artık emekh olanları rmfinan.seetmeh'dirler. Selcuk- Egcraktıt sıgortahlar kcndı emcklılıklennı kendılenfinansecdeceklerse o zaman sos\al sıgortd)a gerck >ok Sı- gortava dcmıyorum Sosyal sigorta>a gcrck vok dıyorum Sozunuettığınızışlcviozelsı- gortalar yapıvor zaten - Sayut Selçuk, sosyalgmenSk akunnda, Türkıye'dedeyoğunbtr "emekShkyaşı" tarftfması \ar. EtukonudagoruşuıuıznedBr ? Türkiye bargenç emekbler ı etmetımi? Selçuk - Bunun bıltmsel analızı çok kolav yapılır Sosyal guvenlık sıstemmde ortalama yaşam süresınden yola çıkılır Bjremeklının ortalama olarak kaçyıi emeklı aylığı aldığı takdırdesıstemın gucunun buna yetebıleceğı bellıdır Bunun Av rupa'da yerleşmış ortalamalan vardır Bu rakamlarTurkıye ye uygulanır ve gereklı emeklılık yaşı ortaya çıkar Bunun sayısalvenlenTürkıvetçındevar llke bencc bu olmalı kadar odeven işverenlerın faiz cezaları- ndan doğan borçlan bır defay a mahsus ol- mak üzere" sılındı Evet tam dorı kcz, bır defava mahsu1 * olm.ık ıızcrc Ha\ret, nasıl batmadı? SSK nın darbogazını vc nedenlcnnı scr- gılemck amacıyla sıraladığımız paragral- lan bır kcz daha gozlcnntzın önune gciı- nn Yuzde 30 faızlı devlet tahvıllcn alma zorlamalan, yıllık vuzde 75 faızlc 5 inlyon 700 mılyarlık pnm borcu I emcklıyc karşılık 1 85'e dusen aktıf sıgortalı oranı emeklı avhklannın vuzde 50smc ulasmıs sosyal vardım odemelcn Bunlara bakıp sanıvoruz kı "SSK neden batiyor" dıvc sormaksaçma Doğru soru "Nasıl olduda SSK bugune kadar batmadı?" oınialı Ve bır ıtıraf Bu vazıyla ılgılı SSK'nın onca > onetıcısı ıle göruştuk onca oğretım ııvcsı ıle sohbet ettık onca scndıkacının goru^unü aldık \e SSK'nın nasıl olup da ruımadıgını hala anlavamadık Sakat doğmuş bir bebek:Bağ-Kur Llkemızdekı sosval guvenlık aılesınc cn son Bağkur katıldı Kısa adı pck se- vımh adının açılmış halı ısc pek ıddıalı Esnaf ve Sanatkârlar ve Dığer Bağımsız Çalışanlar Sosyal Sıgortalar Kurumu Bağ-Kur 1971 yılı sonbahannda doğ- du Ancak kımılennegorcolüdoğdu Bu yazı dızısını hazırlarken vapabıldığımız gözlemler bu "ölu doğdu" nıtelemesının ınsafsız olduğunu gostenyor Ancak bır "sakat doğum"u gozardı ctmck de ola- naksız Bağ-Kur'un bır yandan geçım sıkıntısı ıçınde olan esnaf ve zenaatkârlan ve hele hele koylulcn kapsamına alması ongörül- düğü ıçın odenecek pnmler olabıldığıncc düşük tutuldu ancak pnm gclırlen düşuk SSK'na Prlm Borçlannı ödemeyenler || lı olatağı ıçın Bağ-Kur emcklılenne bağla- natak avlıklar ve hızmctlcr dc du^uk tu- tuldu Sonuç Bağ-Kur sakat doğdu. Sagladığı ->osval hızmctlcr vok dcnecek kadar du^uk oldugu ıı,ın vasal olarak Bağ-Kur'da sıgortalı olması gcrekenlcr Mgorlalanmanın dcğıl bu sigortalanma kullctındcn kurtulmanın vollarlnı arar olmu^lar Zatcn Bağ Kur pnmlcn ı^çı- lcrdc va da memurlarda olduğu gıbı iş\c rcn tarafından kesılmedığı kcndı kendı nın ı^vcrcnı olan sıgor- talı tarafı- ndan bız- zat valınl- ması gerek- tıği ıçın yu- karıda ilc- ğındığımız "külfetten kurtul- mak" da pek kolav olmuş Her şcve ragmen Bae-Kur , _. . , , gorcvhlen se^oruıçınucuzka>nak sızı saptayıp bağnş çağnş sıgortalı olarak kavdınızı vaptıklan zaman bılc pck decn- dışc clmcnıze gcrck yok Pnm odemek uzere bır daha kurumun kapısından ıçen adım atmazsınız vc kımse dc gelıp ya- kanıza yapışmaz Ama genc de kazara bı- nlen yakanıza yapışabıldıyse korkmayın Çunku Yaşasın ıcra daırelen1 Hanı ken- dılcnne gelen dosyalann altmda boğulup kalmış. bır dosyavı bır yıldan once ışleme bılc koyamayan vc ıkı uç yıldan once de sonuçlandıramayan ıcra daırelen Ister Bağ-Kur a pnm odeven yada emeklı aylığı alan bır BağKurzede olun, ıster SSK ya da Emeklı Sandığı üyesı Eğcr Turkıvc'dekı sosyal guvenlık duzc- nıvlc bırazuk ılgılı ısenız aşağıdakı soru- ya vanıt vcnn bakalım Soruyu bılırsenız odulunü/. vukandakı arabaşlıkta açı- klandı O gece u>kunuz kaçacak. Belkı de gecc vansı rakı ^ışcsının başına çokecek v c **Y ahu ne olacak bu memleketin halı"" dı>c felscfi çozumsiızluklcrde \clken aça caksınız Sonı şu: 1992 sılında 2 mılvon 800 bın kayıtlı uyesı olan BağKur'da her ay pn- mını ode>cnlenn sayısı kaç ° Efen- 3 trilyon 700 nnlyar lıra | tşçiden kesilen primler o/cl sektör içın ucuz kredı, kamu Hayır İnın ının Hayır olmadı. daha da ının Daha da Gene olmadı Pekı vazge- çın Bıleme- veceksınız Sadece 31.440. Doğru oku- dunuz Oluz bır bın dort yuz kırk 2 mıl>on 800 kışıdcn yalnızca 31 bın 440 ı Bağ-Kur pnmını her av duzenlı oduvor Şımdı "Bağ-Kur niçin malı dar- boğazda" sorusuna vanıt arayan bu vazının devamını okumak ıstıyor musu- nuz' Sızı bılmeyız Ama bız "Hacet kal- madı" de\ıp noktayı koymaya nıyetlıyız neredc>se Bag-Kur un kağıtustündegerçektende 2 mılvon 800 bın kayıth sigortalısı var Bunlann vuzde 1 ı (31 400 u) her ay du- zenlı pnn odııyor 90Obınkışı(\uzde35) Bağ-Kur a her nasılsa kaydı yapılanlar (ama gonullu. ama yasa zoruyla) Bunlar o gün. bu gun Bağ-Kur'a tek bır kez bıle pnm odememışler Hemen hemen 900 bın Bağ-Kur sıgortalısı (yuzde 34) ara sıra pnm oduyor Hanı yollan düştukoe ya da paralan çıkıştıkça filan 850 bın do- la>ında (yuzde 30) Bağ-Kur lu ıse gene her nasılsa (besbellı kı >asa zorujla) sı- gortalanmışlar, ılk ay hatta kımılen ıkın- cı avda da pnm odemısler Ondan sonra tut luıabılırsen bul bulabılırsen Arada pnm borçlannı ödemeyenler ıçın af fılan daçıkanlmış Affın yuzü suyu hürmetıne kurumun kasasına üç beş ku- ruş para gırmış ama, yapıdakı bozukluk doğumdakı sakaıhk değışmemış Sonuçta Bağ-Kur bugün, olma>an ge- hrlenyle, 1992 yılı venlenne gore 800 bın emeklıye maa^ öduvor veiıeraj 180 mıl- yar lira açık veriyor. SSK'nın. Emeklı Sandığı'nın o tnlyon- larla olçulen bılançolan, okunması guç sayılardan oluşan ıstatıstık venlenne karşılık Bağ-Kur'da her şey pek duru, pek dlçakgonüllu 1992 venlenyle, Bağ- Kur un avda 220 mılyar lıracık pnm gelı- n, 300 mılyar emeklı aylığı odemesı 25 mılyarcık yonetımgıderlen. 70mılyardo- layında sağlık sıgortası hızmetlen ve ayda 180 mılyarak da açığı var Ve Bağ-Kur da 2.8 aktıf sıgortalıya I emeklı duşuyor Ancak SSK ve Emeklı Sandığı ndan daha ıyı gıbı gorünen (Emekh Sandığı'nda 1 7 ve SSK'da 1 8 ıdı) bu oran sakın sızı ıyımserlığe filan yo- neltmesın 2,8 aktıf sıgortalı dedıkse, pn- mını odeven sıgortalı demedık kı Ötekı ıkı sosval guvenlık kuruluşuyla bır karşı- laştırma. BağKur un aılenın >oksul (bel- kı de üvey)evladı oluşunu pek açık orta- va kovuvor (1991 Pnm Emeklı Yonetım Yılı) gelırlen aylıklan gıderlen Emeklı Sandığı 9 315 283 7 915 931 32 245 SSK 11 580 699.4 8 308 935 296 766.5 Bağkur 1315 880,7 1470 335.4 25 000 Ulke nüfusunun uçte ıkısmın sağlık ve emeklılık guvencesını sağlamakla yü- kümlü uç kurumun bugunku darboğaz- lannı elımızden geldığınce, dıiımızm dön- düğunce yansıtmaya çalıştık Goruluyor kı de>let katkısT olmaksızın uç kurulu- ^un da yurumesı mumkun değıl Bu bır saptama Ancak bırçozum değıl NeTür- kıye, devletın bu gereğı verıne getırebıle- ceğı kadar zengın bır ulke ne de devlete egemen olan sıyasal ıktıdarlar, "çok ka- zanandan alıp. dargelırliye aktararak" ül- kedekı genı^ emekçı kıtlelere çağdaş ya- şamın asgan gereklennı sunabılecek ter- cıhler ıçındeler Bovlesı bır tercıhı olan- lann ıse bu terahlennı hayata geçırecek guçlen vok Ustelık bırbırlenyle çekış- mekten, buna ayıracak zamanlan da >ok Cumhunyet gazetesının sosyal guvenlığe ılışkın konulardakı uzınanı Yılmaz Şi- pal ın bır çozum onensı var Pek duru, pekyahn cansıkacak kadar basıt bırone- n "Bu kurumlara primödeyenkim?r 'dıye soruyor once Şıpal Ardında >anıtlıvor "Biz. Sen, ben, milyonlarca emekçi. De- mek kı bu kunımlar onların. emekçilenn, prim odeven çalışanların malı. Oyleysebı- raksmlar kendi sosyal guvenlik kurum- larını, sahıplerı \onetsın." Nc kadar basıt değıl mı 1 Gerçekten de bu kurumlann gerçek sahıplen olan emekçıler. kendı ku- rumlannı yonetmeyı becenrlerse yarannı kendılen gorurler Yok beceremezlerse hıç olmazsa başka suçlu aramazlar, so- rumlusu da kendılen olurlar Şu yazı dızısını bıtmrken Şıpal ınone- nsını benımsejnp "Sosyal guvenlık düze- nimizdc kalıcı ço/üıtı, ancak *e ancak bu kurumlann demokrattkleşmesınden geçer. SSK'nm da Emeklı Sandığı'nın da Bağ- Kur'un da sahibi prim odeven emekçiler ol- sun"desek ıyı edcceğız galıba Bugünku patronlanndan bır hayır gormedıklen apaçık olan SSK Genel Muduru Kıbçda- roğlu ıle Bag-Kur Genel Muduru Sel- çuk'un bojlesı bır patron değışıklıgıne pek ıtırazlan olmaz gıbı gelıyor bıze Demokratikleştiremediklerimiz- den misiniz? Kımılen bu onenmıze "O koskoca mil- varlık, trilvarlık kuruluşlan bunca dene- yımli polıtıkacı, devlet adamı yonetmekte guçlük çekerken, onları basit memurların, bilgisiz esnafların, cahil ışcilcnn elıne tes- \vn etmek otur mu? Hıç yonetebılir mı on- lar bu dev kurumlan?" dıye karsı çıkabılır Boyle duı>unenlen "ikna" cı kolay değıl, bılıyoruz O yuzden en ıyısı, zaten şurda habenn sonuna ulaşmışken, dılımı- zın ucuna gelen bır fıkrayı anlatıvenp sö- zûmûzü bağlayalım Hanı Bektaşı Dede'sının onune ıkı şışe şarap getırmışler - Baba Erenler, sen anlarsm bu ışten, de- mışler Hele bır bak bakalım, bu iki şarap- tan hangısı daha iyi? Bektaşj Babası dıkmış şışelerden bınnı başına Bır yudum almış suratını ekşıt- mış - Bu, demış En köfusu bu. Soranlar şaşalamış - \man Erenler, ötekini tafmadm büe. Bektaşı omuz sılkmış - Olsun. demış Nasıl olsa, bundan kötû- sû olmaz... Bızımkı dc o hesap ışle SSK nın, Bağ- Kur un Emeklı Sandığı nın sahıbı bun- dan bovle sıgortalı emekçıler olsa, nasıl olsa bu kurumlan bugunkunden daha kouı hale gctırmczler Hatta uğraşsalar bılc beteremezlcr bunu O >uzden bızım "sosval guvenlik kurumlarmın demokra- tıkleşmesı önenmiz" son derece cıddıdır L stelık denemeye değecek kadar da gü- /el ' SÜRECEK HABERLEREV DE VAMI Özal Meclis'e meydan okudu Liderlerin görüşleri farklı ANKARA(Cumhurijet Bü- rosu) - Cumhurbaşkanı Turgut Ozal vetoettığı ILOsozleşmesı ıçın, "Butun Medıs uzenme gclse de ben doğru neyse onu vapanm"dedı Ozal .enıışyer- len kuran sanayıcılenn sendıka ıstemedığını ve otomasyona gıttığını belırterek "Bır grup ış- çıyı tatmın edeoeğım derken sız Turkı>e'>e kotüluk edı>orsu- nuz Sız bır yerde yanlış yapar- sanız. ^>onu da boyle olur dıye konuştu CumhurbaşKanı Ozal, An- kara Muteşebbısler Kulubu'- nce duzenlenen ractropol top- lantılannın ıkınasınde vaptığı konuşmada ûzennde durduğu konularşovle ILOSOZLEŞMESI Şımdı bın Cumhurbaşkanfnın veto- su ılkelhktır dıyor Asıloşekıl dc konuşmak ılkellıktır Kendı fıkrınden başka fıkn kabul et- meyen ınsan ılkel ınsandır Bır grup işçı>ı tatmın edecegım der- ken Tuı kıve'ye kotuluk edı> or- sunuz Sanayı, otomasvona gıdıyor ve yenı ışyen açan sana- >ıcıler sendıka ıstemıyorlar Sız bır >crdc yanlış ış yaparsanız. sonuda bovle olur" Ozal, bır ışadamının, 'Efen- dim bu yasa Meclıs ten ıttıfakla çıklı Vetonuza çok sevmdık Ancak. bu yasa ıttıfakla çıkar- ken bır uvanda bulunmadıruz mı1 sorusuna ısc, şu >anıtı ver- dı "Sebebı var Herkes oy pe- >ınde Sız bunu venrsenız, ışçı dc sızc ov vcnr dıye el kaldır- mıştır Eskı partıme (Şımdı hıç- bır baglantım kalmadı ama) emeklılık kanununa karşı çı- kın' dedım Oy vermezler bıze7 dedıler Baktım onlar da o noktaya gjlmışler Butun Mec- lıs uzenme gelse, ben doğru neyse onu yapanm " BUGÜNKU PROBLEM "Türkıye son ytllarda buyük bır değışım geçırdı Değışım ıçın 80'lı yıllar bır fırsattı Bunu 90 lı yıllarda vapmamız zor olurdu Onun ıçın en onemh safhayı atlattığımız kanaatın- deyım Bugunku probiemlere gelmce. en onemh problem ka- mu sektorunun açığıdır Sebep- lennı de bılıyorum Bır tanesı. Zonguldak komur havzasıyla ba^ladı Grev vardı, muhalıf partıler ışçının karşısına çıka- rak. 'Isteyın ıstedığınız kadar dedıler Bır ben karşı çıktım o sırada Sonunda ıktıdar partısı de dayanamadı Şımdı sol gaze- teler yazıyorlar. "Çankaya'nın şışmanı, ışçı duşmanı' dıve Ha- yır ben ışçı duşmanı değılım, ışçı dostuyum Bu kadar ışsız varken Zonguldak'takı ışcıye 5 mılvon maaş veremezsınız O zaman sıze sorulmaz mı, Tuyu bıtmemış yelımın hakkını nere- ye venyorsunuz9 ' dıye 40 bın kışıyı mesut edıyorsunuz ama ışsızhk çığ gıbı büyuyor HUKUK REFORMU "Muhakkak adalet sıstemını yenı baştan gozden geçırmemız lazım Hcrşeyı yargının ustune getırmememız lazım Insanlar kendılenne bırşe> sorulacak dı- ye herşeyı yargıya goturuyor- lar Idare yargı vc yasamanın sahasının a>nlması lazım Yenı bır hukuk reformuyla bunun hallcdılmcsı lazım İdarenın ba- zı cylemlennı yargıya goturme- den çozmek laam Eğer ıdare adaletsız davranıyorsa, ıdareyı her secımde değıştınrsıruz Nı- çm ıdare hep yanlış yapar dıye düşunuyoruz EĞITIM "İlk, orta ve yuk- sekoğretımde rekabetı geür- mek laam Bu muteşebbıs ın- san yetıştıreceksek, buna ılko- kuldan başlamamız lazım Okullann daha serbest rekabet edecek şekılde programını ha- zırlaması lazım Mıllı Eğıtım Bakanhğı, orta oğreümde şunu öğreteceksınız dıye ders progra- mını haarlayıp venyor Çocuk- lara kıtap okuyacak zaman kalmıyor Mıllı Eğıtım Bakan- hğı denetım görevını yapmalı- dır Turkıye büyuk devlet ola- caksa, eğıtımde bu reformlan yapmak zorundadır ^menka ve Japonya bılgısayara geçıyor Bızım de gen kalmamamız la- zım SAĞLIK "Hastanelenn Sağlık Bakanhğı'nın elınden al- mak, malı organızasyonlar ha- lıne getırmek lazım Bızdekı sıstem Sovyetler Bırlığı ne ben- zıvor Sağlık Bakanhğı nın has tane ışletmesı, doktor ataması yanlış şeyler Özelleştırmeye doğru gıdılmesı lazım " POLÎTIK SISTEM 'Baş- kanlık sıstemınde yasama ıle ıcra bırbınnden kesınhkle ayn- dır Parlamenter sıstemde ıse bunu ayırmak mümkun değıl- dır Tek partı ıktıdannda ıse bu kanşır Bız oyle yaptık Parla- mento denetlcne fonksı>onu- nu yapamıyor Koalısyonda ıse parlamento ıcraya hakım ola- mıyor Bakanlar parlamento ıçmden seçılıyor Seçılınce de problemler başhyor Hızmet et- me filan bır tarafa gıdıvor se- çım endışesı başhyor Mılletve- İcılıyle bakan bırbınne gınyor Bu ışı kesın ayırmak lazımdır Onu ayıran tek sıstem de baş- kanhk sıstemıdır Bakanlar par'.amentodan gelse bıle ıstıfa edebılmehdır O ıstıfa ettığı za- man >enne yedeğı gelecektır Bövle olması lazım Yasama orgaru da ıcrayı hakkıyla kont- rol edecektır Çunku orada gü- venoyu da yok Şımdj yuzde 10 barajınıaşmışSpartıvar Yann baraj duşerse bu 10 partıje çı- kar Bundan sonra Turkıye koalısyonlara gıder Koalıs- yonlar radıkal kararlar almak- ta güçluk çekerler Bın o tarafa çeker. dığen bu tarafa Başkan- lık sıstemı bunu da ortadan kal- dınr Bu meselenın tartışılması laamdır Bu zorla olacak bırşey değıl Bu benım fıknm " YASAKLAR "Kurtçe ka- set ve neşn>at yasaktır Kaldı- nrken bu>uk guçluk çektık Ama kaldırdıktan sonra bu ka- setlen dınlevenler bıle aruk bunlan dınlememeye başladı- lar Çunku vasağa karşı ısyan fıkn vardır Aynı şey 141, 142 ve 163 maddelenn kaldınlma- sında da oldu Ikı adam geldı yuıtdışından Hapse attık Bu- yuk olay oldu Butun dünya uzenmıze geldı Sonra bu mad- delen kaldırdık, adamlar dısan çıktı şımdı nerede olduklan bı- le belh değıl Yasaklan kaldır- mamak ıçın Vatan Mıllet Sakarya'ya sanhyorlar Vok ashnda. hıçbır şeyı kurtarmı- yorsunuz Kaldırdığınız zaman ağırlıklan ortava çıkıyor " ÇEKIÇ GUÇ "Şımdı Kor- fez savaşı sırasında bızım pohtı- kamızı eleşüren solculardan bır kısmı Doğru Yol'a geldıler, bır kısmı da Saddamcı oldular Eğer Iran-Irak savaşı ohnasay- dı, bız Atatûrk Barajı'nı >apa- mazdık Butun Arap alemını başımıza yığarlardı Bız boru hattını kapattıktan uç gun son- ra Baker geldı, 'Sız boru hattını kapatmasaydınız, bız Iskende- run Lımanfnı ablukava ala- caktık' dedı Savaştan sonra Saddam Kurtlere saldırdı 600 bın peşmerge smınmıza geldı Bush'u aradım, dedım kı, 'Bız bunu kaldıramayız Bız muda- haleedehm Sonunda kendılen mudahale ettıler Saddam Hu- seyın ı benım korkutmam zor- dur, ama onlann korkutması kolavdır '36 paralelın ustune çıkmayacaksın dedıler Çekıç Guç dedıklen hadıse bır hava kuvvetıdır O da İncırlık Üssü'- nden ara sıra kalkar. oralara gıdıp ınceleme yapar Nereye kadar gıder ou9 Irak'ta netıce alınana kadar gıder Şımdı ora- da Kurt devletı kuruluyor fılan dıve konuşuluyor Turkıye mu- saade etmedıkten sonra orada Kurt devletı filan kurulamaz Çekıç Guç Türkıye nın men- faatınedır, zaranna değıldır Yoksa başımıza büyuk güçluk çıkar Amenka super guç ol- muş, ne dıye kavga edelınV Onlarla ıvı geçınmenın yollannı aramak lazım Irak enınde so- nunda bır noktaya gelecektır O zaman da bu Çekıç Guç gıde- cektır " VERGI "Vergılenn nısbeü- nı aşağıv a çekelım Mesela, "ku- rumlar, gelır ve KDV yı yuzde 15 uygulayahm' dedım Bır de emlak vergısı var Herkes sah- tekaruk yapıyor 30 mılyarhk şeyı çok duşük göstenyorlar Mahye sızın ahm-satım yaptığı- nız değenn yuzde 50 fazlası uze- nnde ben bunu ahnaya hazınm dese. herkes o zaman doğru be- yanda bulunur Vergı kaçıran- lar ıcm de ağır hapıs cezası getı- nhr BudûzenlemeleryapıLrsa, şımdı aldığımız vergırun ıkı katı fazla vergı alırsınız " GÜNEYDOĞU "Güney- doğu meselesmın ünıter devlet yapısı ıçınde federasyona gıt- meden de çözümü vardır Ayn- lık yapıhnadığı takdırde. kendı etnık kımhğını ıfade etmede re- aksıyon göstermedığımız tak- dırde bırarada yasamanın fazı- letını ıdrak etmektedırler Arada mezhep farkı da yok Kız alıp verme hıkayesı de var Yanı entegre olma hadıscsı de kolay Şımdı butün şehırlen- rruzde bu ınsanlar var Bız zaten büyuk çapta entegre olmuşuz, Fazla kanştınnanın anlamı var mı'' PKK terönstlen bıle Türk- çekonuşuyor Benım tahmınım Türkjye sahıllerde yaşayacak- ür 20-30 sene var onumuzde Orada zaten 1,1 5mılyonınsan kalacaktır Gehn, daha ıyı en- tegre olalım Bır arada yasama- nın keyfiriı çıkarahm Bu ış leronzmle değıl sı>asetleçozu- lur Bunu yaptıgımızda ne Ir- landa meselesme, ne Bask me- selesınc bcnzer Sonra o bolge batı bölgesı olmazsa yaşaya- maz Hıç kımsenın ben aynlığı- nı ıstedığını sanmıyorum ANKARA (Cumhuriyet Bu- rosu) - Cumhurbaşkanı Turgut Özal ıle Başbakan Süleyman Demıre! Kabns sorununun ço- zumu konusunda farklı değer- lendırmeler yapıyorlar Cumhurbaşkanı Turgut Özal, toprak konusunda 'da- \atmaya gıdılmemesım" ve ' doner başkanhk sıstemının benımsenmesını' ıstedı Demı- rel ıse sorunun öncehkle adada vaşayanlan ılgılendırdığını vur- gulavarak " Kıbns'ın Turkıye ıle ABD arasında mese'e vapıl- maya kalkaşılmasmın fekvaka- lade yanlış olacağını" behrttı Cumhurbaşkanı Turgut Ozal, Kıbns sorununun 1986'- ya kadar ıyı gıttığını ve ıkı böl- gelı federasyon duşuncesını ABD'ye kabul etürdıklennı, ancak Vasıhu ıle bırhkte bu ta- nhten sonra değışıkhkler oldu- ğunu belırterek şoyle dedı " Vasıhu, fevkalede kurnaz bır adam Kapıdan kovsanız, bacadan gırer Batılılara buyuk tesın var Kabıhyetlı bır adam Şımdı Turkıye bakımından onemh olan Türk toplumunun güvenhğının sağlanması ve ıkı bolgeh bır federasyonun kurul- ması İkıayn devlet bızım ışımı- ze gebnez Şımdı, Ege adalan Yunanıstan'ın elınde Bızım batı şeylenmız hep tehdıt altın- da Yunanıstan'ın uçaklan Batı'ya kadar tesır edıyor, Orta Anadolu'ya kadar gelemıyor Tabıı gelırse penşan olur Ama yann Kıbns ı us hahne getınrse , bızım ıçın fevkalade tehlıkelı olur Turkıye'nın stratejık men- faatı bakımından federasyon daha uygundur Kıbns'takı Turk halkı da federasyonu ıstı- yor Ben bu ışın bır dörtlü toplan- tıyla halledılmesını ıstedım Baker ve Bush'u ıkna ettım Yunanhlar ve Rumlar buna ıtı- razettı O zaman Güzelyurt'un venhp venlmemesı meselesı yoktu Sonuçta uç-beş bın tane konut yapsanız bır yere mesele- yı çözersınız Eğer bız toprak tavızını bıraz makul venrsek, döner başkan- hğı da alabılınz Ama yok şunu vennm, bunu vermem Iş bı- zım aleyhımıze dondü Mesut Bey, 4'Iü toplanüya karşı çıktı, gıttı Pans'e bunu baİtaladı Makul bu- çözumde bunun sağ- lanması lazım Çozum federas- yondur Bızada>a35mılmesa- fedeyız Adada, Türklenn aleyhınde bır hareket yapmala- n mumkun değıldır Kıbns ayağımızın takıldığı bır taş gıbı duruyor Sıyaset bır orta yolun bulunmasıdır Burada ısrar edeceğımız nokta, döner bas- kanhktır Başbakan Süleyman Demı- rel, dunkü'grup toplantısında bır konuşma yaptı Kıbns' hala daha bır sıyası çozume ka- vuşturulamadığmı anımsatan Demırel şöyle konuştu 'Herkese ızah ettık kı. Kıb- ns. Turkıye ıle ABD arasında veya Türkıye ıle Yunanıstan arasında bır mesele değıldır Eğer, kım kı Kıbns'ı Turkıye ıle ABD arasında mesele yapmaya kalkarsa fevkalade yanhş olur Çunku Türkıye ıle Amenka arasındakı ılışkıler, çok daha onemh menfaatlen onlara sağ- l ' s