Katalog

SAYFA CUMHURİYET 11 ARALIK1992 CUMA 8 DIŞHABERLER Ingiltere ayrılık şokunda • LONDRA (AA) - İngiltere tahtının varisi Prens Charles ile işe Prenses Diananın resmen boşanmadan aynlmaya kadar vermeleri tüm İngiltere'de şok etkisi yaptı. Buckingham Sarayfndan önceki gün yapılan açıklamada, aynlma ' karannın "anayasal bır etkisi j olmadığı". Prens Charles'ın ' tahta çıkabileceği ve Prenses [ Diana'nın da böyle bır , durumdakralıçeolabileceği ' yurgulanmasına karşın İngiliz radyo ve televızyonlannda yapılan tartışmalarda. "Bu karann İngılız monarşisının sonunu getırebileccği" savunuldu. AT, dönüm naktasında • LONDRA(Cumhuriyet) - Avrupa Topluluğu devlet ve hükümet başkanlannın bugün Edinburgh'da başlayacak olan doruk toplanüsı, AT tarihinin en sorunlu ve çetrefil bir dönemine rasthyor. Doruk, üyelerarasındaki tüm anlaşmazlıklann su yüzüne çıktığı. çözüm olanaklannın en zorlandığı. üyelerin taviz vermeye en az yanaştıklan bır aşamada yapılıyor. Liderlerin bugün ve yann, . AT'yi çıkmaza doğru sürükleyen sorunlara çözüm aramalan bekleniyor. Bolivya'da toprak kayması: 210 ölü • LAPAZ(AA)- Bolivya'dan kuzeyindeki bir irfntı rhadeninde, nKtriancilerin kaldığı kampın bulunduğu bölgede meydana gelen toprak kayması sonucu, ölenlerin sayısının 210'a yükseldiği ve halen yüzlerce kişinin kayıp olduğu • bildirildi. Bolivya'daki özel >radyoFides'in haberine göre '• polis ve yardım ekipleri. şu ! ana kadar yapılan çalışmalar ! sonucu toprak altından 210 cesetçıkardılar. Radyo. Devlet Başkanı Jaıme Paz Zamora'nın da bölgeyi "ulusal felaket alanı" olarak ilanettieinı açıkladı. Londra'dalRA terörü • LONDRA (AA)-Noel öncesi dev bombalama eylemleri gerçekleştireceği konusunda söz veren İrlanda Cumhuriyetçi Ordusu (IRA),dünsabah Londra'nın kuzeyindeki bir alışveriş merkezini vurdu. Türklerin de yoğun olduğu Woodreen bölgesındeki iki mağazada meydana gelen patlamalarda 10 kişi yaralandı. Yaralananlann şok etkisınden tedavı görmek üzere çevre hastanelere kaldınldıklan kaydedildi. Uçak düştö: 9 ölü • IRLAPAN(AA)- Meksıka'da ıç hal seferleri vapanküçükbiryolcu uçağının Sierra Madre dağîannda düşmesi sonucu. uçakla bulunan dokuz kişinin öldüğü bildirildi. E\ccİMor Haber Ajansı. lunstıkGuadalajara kcntıne gıımekıe olan ıkı motorlu uçağın. Uruupan'dan havalandıktan kısa bir süre sonra Sierra Madre ddğlanna düştüğünü belirltı.Olay yenne kurıarma ekıbi gönderildiğı vekazanedeninin araştırıldığı belirtılıyor. Kıbns Rumları yakınıyor • LEFKOŞA (AA)- Kıbns Rum Temsilciler Başkanı Aleksis Galanos, Avrupa'da artık Türk propagandasıyla başa çıkamadıklanndan yakındı. Rumyönetıminin lck yanh olarak. tüm Kıbns adına Avrupa Topluluğu'na '" >aptığıtamüyehk başvurusununileri götürülmesi konusunda bir Rum parlamento heyetiyle Brüksel ve Londra'da i ıcmaslaryapan Galanos. adaya dönüşünde. Rum ; propagandasınm Avrupa'da L yctersiz kaldığını açıkladı. Genelkurmay Başkanlığı'na göre, ülkede olay çıkması için çok elverişli ortam var ABD, Somali'de çetelerdenkaygılı• Amerikan birlikleri, başkent Mogadişu'da denetimi sağladı. Başkentte durumun genelde sakin olmasına karşın zaman zaman si- lah sesleri duyuluyor. • Fransız lejyonerlerinin bir So- malili grupla çatışmaya girdikleri bildirildi. Çatışmada 2 Somalili öl- dürüldü. l)ış Haberler Servtsi - Somalı'ye müdahale eden ABD önderlığindeki Birleşmış Millet- ler (BM) birlikleri başkent Mogadişu'yu denetım alüna aldılar. Onceki gece bilinme- yen bir kişi tarafından açılan ateş sonucu, bir BM yetkilisinin kolundan yaralandığı. sal- dırganın kaçüğı bildirildi. Somali'de duru- mun genelde sakın olduğu bildıriliyor. ABD Savunma Bakanhğı yetkilileri, rakip kabileler arasındaki çatışmalann operasyo- nun yaygınlaştınlmasını engellemeyeceğini bıldirdiler. AA'nın haberine göre, ABD Genelkur- may BaşkanlığVnda operasyondan sorumlu olan Korgeneral Martın Brandtner "Tehdit- ler genışlerse bunlan ortadan kaldınnz" Brandtner "Somali'de hiçbir sivil kontrol yok. Buradaki tehlike, kendi başlanna ve düşünmeden hareket eden silahlı gruplar. Dolayısıyla olay çıkması için büyük bir po- tansiyel mevcut" diye konuştu. Korgeneral Brandtner, Amerikan asker- lerinin kontrolü altında bulunan bölgelerde hiçbir Somali silahının varlığına izin veril- meyeceğini söyledı. Brandıner. halen sayılan 1700 olan asker- lere dün yenilerinin eklendığini bildirdi. Brandtner, Amerikan ordusunun lO.dağtü- menine bağlı askerlerin de kısa zamanda Somali'ninlç kısımlanna varacaklannı kay- detti ve piyade birhğinin helikopterlerle des- tcklcncccğini açıkladı. Başkent Mogadişu'da küçük çapta çatış- malar olmasına karşın durumun genelde sakin olduğu bıldiriliyor. Ajanslar, ABD Büyükelçiliğı çevresi de dahil olmak üzere kentın çeşıtîı bölgelerinde zaman zaman si- Amenkan deniz piyadeleri Mogadişu limanı çevresinde ateşle karşılaşmca mevzilenerek karşılık verdüer.(Fotoğraf: REUTER) lah kullanıldığının devriye helikopterleri ta- rafından saptandığını bıldirdiler. Fransız yabanci lejyon paraşütçü birliği- nın de önceki gece, Mogadişu'da silahlı kişi- lerle çatışmaya girdikleri bildirildi. Bir Fransız radyosu. silahlı kişilerle dolu olan bır kamyonun lejyonerler tarafından yolda oluşturulan barikatı aşmaya çahştığı- nı ve karşılıklı ateş açıldığıru bildirdi. Askeri sözcü. bu çaüşma sırasında iki Somalilinin öldüğünü açıkladı. Mogadişu'yu kontrolleri altına alan Ame- rikan askerlerinin, operasyon çerçevesinde bundan sonraki hedefini, yardım malzeme- lcrinin yerine ulaştınlabilmesi için ülke içleri- ne yayılmak oluşturuyor. Bu arada Somali'deki rakıp gruplann iki- sinin liderinin bugün bir araya gelecekleri açıklandı. BM özel temsilcisi IsmetKittani- nin arabuluculuğu ile Muhammed Farrah Aidıd adlı grup liderinin karşı grubun liden Medhı Muhammed ilegörüşmeyi kabuletti- ği bıldınldi. Gali'nin 5 aşamalı planı BM Genel Sekreteri Butros Gali, Somali'- yi içinde bulunduğu kargaşadan kurtarmak için 5 aşamalı bir eylem planı açıkladı. Gali, önceki gün yaptığı açıklamada, ülkedeki si- yasi duruma çözüm bulunması amacıyla ocak ayı başında Adis Ababa'da bir toplanü yapılmasını önerdi. Gali, 4 ocak tarihine ka- dar başlaması öngörülen bu toplantıda ulus- lararası bir konferansın takviminin belirle- nebileceğini söyledi. Gali'nin 5 aşamalı planı şöyle: 1- BM Birleşik Komutanlığı Somali'de güvenliği sağlayacak. 2- Güvenliğın sağlanmasmın ardından BM Banş Gücü devreye girecek. 3- Ulusal uzlaşma saglanacak. 4- BM korumasında insani yardım ulaştı- nlmaya devam edilecek. 5- Ulke yeniden inşa edilecek. SomalTyi Bosna mı izleyecek? Fransız TV kanah "France-3" Bosna- Hersek konusundaki yorumunda, bir askeri müdahale olasılığmdan söz etti. Curnhur- başkanı François Miuerrand'ın, tngiliz ga- zetesi 'Financial Times'da önceki gün çıkan bir demeci ve dün Fransız Genelkurmay Başkanf nın aynı yöndeki açıklaması, şimdi- ye kadar Bosna-Hersek'e askeri bir müda- haleyi düşünmeyen Fransız yönetiminin tutumunda belli bir değişme olarak değer- lendırildı. Diğer Fransız TV kanalı TF-l'nin Bosna- Hersek'le ilgili yorumunda '"Somali ile Bosna'daki dunımlar arasmda bir mukaye- se yapıldığında, BM mavi berelilerince ger- çekleştınlen askeri operasyonlarla, bir ülke- nın liderlığinde gerçekleşürilen müdahaleler arasındakı etkinlik farkı kendiliğinden orta- ya çıkıyor" denildi. TF-1, Yugoslavya'da mavi berelilerin hiçbir hareket yeteneği ol- madığını hatırlattı. Cumhurbaşkanı François Mitterrand, önceki günkü Financial Times gazetesine verdiği demecte, Somali'ye yapılan müdaha- lenin benzerinin Bosna'ya da olabileceğini, ancak Amerika'sız bir askeri müdahalenin mümkün olmadığmı belirtti. Mitterrand, bu arada Bosna'ya bir müdahalenin gerçekleş- mesi için diğer Avrupa ülkelerinden gelen güçlüklerin gıderilemedığini bir kez daha vurguladı. Somali'ye müdahale çerçevesinde bu ülkeye bir fırkateyn, bir de ikmal gemisi gönderilecek Türk birlîği gemiyle gidiyor • Her iki gemi Somali'ye önümüzdeki günlerde harelcet edecek ve ancak 12 günde ulaşabilecek. Gemiler Somali'de demir atarak harekât sonuna kadar kalacak. İkmal gemisi, Türk askerlerinin bir ay süreyle yiyecek ve içeceklerini sağlayabilecek biçimde teç- hizedildi. _ .. . „ . ..,, . . . , . Dışışlen Bakanlıgı dan bır kışıden olu- önümüzdeki günlerde EVRENDEĞER ANKARA - Birleşmiş Milletler'in (BM) Somahye "insani amaçlı askeri müdahale" karan çerçevesinde, Tür- kıye'den bu ülkeye bir fırkateyn, bir de ikmal gemisi gidecek. Edinilen bitgiye göre. her iki gemi Somali'ye önümüzde- ki günlerde hareket edecek ve ancak 12 günde ulaşabilecek. Her iki gemi So- mali'de demir atarak harekât sonuna kadar kalacak. İkmal gemisi, Türk as- kerlerinin bir ay süreyle yiyecek ve içe- ceklerinı sağlayabilecek biçimde teçhiz edildi. Bu gemi bır ay sonra yiyecek ve içecek açısından yeniden takviye edile- cek. Aynca Genelkurmay'dan 5 kişi ve şan heyet Kenya'ya gidecek. Heyet Kenya'da bu- lunan BM Banş Gücü Karargâhfnda Türk askerleriyle ilgili koordine çalış- malannı yürütecek. Somali'ye gidecek, Ankara'da 28. Tugay Komutanhğı bünyesinde hazır tutulan taburdan seçilecek bölüğün ko- mutanlığını bir binbaşı üstlenecek. Bö- lük. önümüzdeki hafta Türkiye'nin kendi ikmal gemisiyle gönderilecek. Somali'ye TCG Derya gemisinin gönderilmesi bekleniyor. Üsl düzey asken kaynaklann verdiği bilgiye göre Somali'ye gönderilecek bö- lükle ile ilgili olarak Genelkurmay Ka- rargâhı'nda yürütülen çalışmalar ta- mamlandı. Bu konuda hükümetten emir beklendiğini kaydeden askeri kay- naklar. emrin ulaşmasının ardından bölük ile ilgili gerekli açıklamanın yapı- lacağını belirttıler. Edinilen bilgiye göre Somali'ye gide- cek askeri bölük. toplâm 248 kisiden oluşacak. Ancak bu sayı. hükümetin karan çerçevesinde arttınlabilecek. Takviyeli piyade bölüğü olacak birlik. havan, geri tepmesiz top. zırhlı araç ve kariyerler ile takviye edilecek. Bölük. Somali'ye Türkiye'nin kendi ikmal ge- misiyle göndenlecek. Bu ayın ikincı ya- nsından sonra hareket edecek bölüğün intikali 12 gün sürecek. Somali'ye gönderilecek bölüğün ne tür bir görev üstleneceği henüz netleş- medi. Bu konuda Genelkurmay Karar- gâhı'ndaki çalışma şu iki seçenek üze- rinde yoğunlaştr. - Banşı Koruma Gücü: Somah'ye bu tür bir güç için ıstek gelmesi halındc gi- decek askerlerdaha çok, yol-trafik, yol- arama, kimlik kontrolü gibi konularda eğitim almış olanlardan seçilecek. ~- Banş Yapıa Güç: Bölük için bu yönde bir ıstek gelmesi halinde ise daha çok komando eğıtimi almış askerler böleeye sevk edilecek. Somahye gönderilecek bölük, An- kara'daki 28. Tugay Komutanhğı Ka- rargâhı'nda eğıtimini sürdürüyor. Seçi- len askerlere, yabana dil eğitiminin yanı sıra BM Banş Gücü'nün esaslan, yön- temleri ve kurallan konusunda ve Şo- mali'deki yaşam ile ilgili olarak da bilgi veriliyor. Somali'ye gidecek bölük "müfrez" yani, "kendi kendine yetecek. kendi ge- reksınimlerini kendisi karşılayabilecek" nitelikte olacak. Bu çerçevede bölük be- raberinde bölgedeki su sıkıntısı nede- nıyle su antma cihazlan da götürecek. Askerler aynca üzerinde BM'nin amblemı olan bir kolluğu taşıyacak. Hindu-Müslüman çatışmasında ölenlerin sayısı 950'ye çıktı Hindistan9 da kan durmuyor • Güneydeki Tamil Na- du eyaletinde, Babri Camisi'nin yıkılmasını protesto etmek amacıyla iktidar ve muhalefet par- tilerinin ortak çağnsı sonucunda dün 12 saat- lik genel grev ilan edildi. KALKÜTA (Ajandar) - Hın- distan'ın Uttar Pradesh eyaleti- nin Ayodha kentindeki cami- nin hafta sonu fanatik Hindu- lar tarafından yıkılmasının ardından, ülkede Hindularla Müslümanlar arasında çıkan çaüşmalarda ölü sayısı 950'ye ulaştı. Çevre ülkelerde Hindu- larla Müslümanlar arasında yaşanan gergınlik de sürüyor. Güneydeki Tamıl Nadu eya- letinde. camimn yıkılmasını protesto etmek amacıyla ikti- dar ve muhalefet partilerinin ortak çağnsı sonucunda dün 12 saatlik genel grev ilan edildi. Hındistan PTI Haber Ajansı, eyalette dün sabah tüm kamu daıreleri ile özel kuruluşlann kapab olduğunu bildirdi. Ajans. eyalet başkenti Mad- ras sokaklannda sadece kentin önemlı binalan önünde nöbet tutan 8 bin polisin görüldüğü- nü, halkın evlerinde kalmayı tercih ettiğini kaydetti. Hindistan hükümeti ise önce- ki gün düzenlenen olağanüstü kabine toplantısından sonra yaptığı açıklamada, iktidardaki kongre partısinin artan Hindu radıkalizmine karşı komünist- lerın yardımını kabul edebilece- ğini açıkladı. Hükümet Sözcüsü Vithal Gadbil toplantıdan sonra yap- t.ğı açıklamada "Bu beklenme- dik ulusal kriz, bizi toplumcu güçlere karşı savaşta laık ve yurtsever güçlerin yardımını is- temeye zorladı" dıye konuştu. Hindistan hükümeti, fanatik KIBR1S Hindistan'da patlak veren Hindu-Müslüman çattşması Pakistan'a da sıçramış bulunuyor. Hindu tapınağma saldıran Müslümanlara güvenlik gûçleri müdahale etti. (Fotoğraf: REUTER) iki Hindu partisinin faaliyetleri- ni yasakladı. Hükümet kay- naklan, yasadışı faaliyetler ile ilgili yasa çerçevesinde, ülkenin en önemli Hindu siyasi hareketi olan Hindu Parişad ve Rashtri- ya Svayak Sevan Sangh'ın faa- üyetlerine dün son verildiğini blirttiler. Kongre Parlısi'nin ana mu- halcfetlckı Hindu yanlısı Bha- ratiya Janata Partisinc karşı, Hindistan Komünist Partisi'- nin dcsteğini almasının Başba- kan Rao'nun fanatik Hindular- la mücadelesıni kolaylaştıraca- ğı kaydediliyor. Hındular, Moğol. İmparato- ru Babür tarafından 16'ıncı yüzyılda bir Hindu tapınağı yı- kılarak ınşa edilen caminin. Hindu savaş tannsı Rama'nın doğduğu alan üzerine kuruldu- ğunu iddia edıyorlar. 1990 yılında Ayodha'daki caminin Hindularca yıkıldığına dair yerel bir gazetede yanlış bir haber çıkmasının ardından, so- kağa dökülen Müslümanlar, Hindu tapınaklanru yıkmışlar ve birkaç Hindu'yu öldürmüş- lerdi. Bangladeş'te son 48 saat için- de meydana gelen çatışmalarda 8 kişinin hayatını kaybettiği. en az 100 kişinin de yaralandığı bildirildi. Polis tarafından yapılan açıklamada, caminin yıkılması- nı protesto amacıyla Madhab- pur kentinde dün yapılan göste- riler sırasında olaylar çıktığı ve "Hindu tapınaklannı korumak isteyen" polisin açtığı ateş so- nucu iki kişinin öldüğü. 35 kişi- nin de yaralandığı belirtildi. Banş Gücü'nde indirime gidiliyor •BM Genel Sekreteri Butros Gali, Güvenlik Konseyi'nden Kıbns'ta görev yapan BM Banş Gücü'nün görev süresi- nin 6 ay uzatılmasını is- tedi. NEVVYORK(AA)-Birleş- miş Milletler Genel Sekreteri Butros Gali, Güvenlik Kon- seyi'nden, Kıbns'taki BM Banş Gücü'nün görev süresi- nin 6 ay daha uzatılmasını is- tedi.Gali'nin dün yayımlanan raporunda, 15 Aralık 1992 ta- rihinden ıtibaren adada bulu- nan Banş Gücü askerlerinin sayısının 2078'den 1481'e in- dirilerek, yaklaşık yüzde 28 oranında bir azalmaya gidile- ceği kaydediliyor. BM Genel Sekreteri Gali, ilgili raporunda, Kıbns'taki BM Banş Gücü'ne katkıda bulunan ülkelerin, 1993 yılın- da askerlerinin sayısında daha da indirime gidilmesini öner- diklerini hatırlattı. Gali. an- cak buna karşılık ilgili ülkeler- den Banş Gücü'nün görev süresinin uzatılacağı önümüz- deki 6 aylık sürede (yüzde 28'- lik indirimle) askerlerini ada- da tutmalannı istediğini be- lirtti. BM Genel Sekreteri, BM Banş Gücü ile ilgili raporun- da yine Maraş konusunu gün- deme getıriyor. Butros Gali, kasım ayında yayımlanan ra- poruna ve 789 sayılı konsey karanna atıfta bulunarak. ta- raflann özellikle Maraş konu- su olmak üzere bütün güven arttına tedbirleri uygulaması umudunu dile getiriyor. Ge- nel Sekreter, bu tedbirlerin uygulanmasının, Kıbns'ta Banş Gücü'nün görevini yeri- ne getirmesi açısından önemi- ne de işaret edıyor. Somalili öğrenci Hasan Salad: Somali'de silah ekmekten ucuzHALUK GERAY ANKARA - Somalili öğren- ci »Hasan Salad Hasan heye- canlı. üzgun, ama umut dolu. Hasan, ^ ı r gün vatandaşı ol- mak istediği" Türkiye'nin as- ker göndermesinden çok memnun. Sekiz yıldır Türkıye'de tıp eğitimı görmekte olan Salad Hasan, babasını "kabile savaş- lannda" kaybetmış. Hasan^ en çok Somali hak- kındaki bilgilerin bazı gazete- lerde yanlış çıkmasından şika- yetçi. Bu amaçla ciddiyetine ve doğru haber vermesine güven- diği Cumhunyet'i ziyaret et- meye karar vermiş. Hasan, Birleşmiş Milletler'in asker göndermesi konusunda mü- kemmel Türkçesiyle şöyle ko- nuşuyor: "Ülkemde cahillik yüzün- den Müslümanlar Müslüman- larla çarpışıyor. Devlet yok. Otorite yok. Kendi kendimize yetmiyoruz ki başkalanna eli- mizi uzatük. Ne yazık ki aç in- san bagımsız olamaz." Hasan, BM'nin Somali pla- nı değerlendirirken şunlan söylüyor. "Somali kolay lokma değjl- dir. BM kuvvetleri, ABD as- kerlennın bir bölümü çekildik- ten sonra uzun süre kalabilir- ler. Türkiye, evlatlannı gönderecekse-ki biz müteşek- kir oluruz bundan- bazı şeyleri bilerek göndermelidir. Somali halkı Türkiye'yı bilir. Istan- bul'u hiç görmemiş pek çok kızın adı Istanbul'dur." Sözlerini şöyle sürdürüyor Hasan: "Şu anda Somali'de ekmek, silahtan pahalıdır. Somali'de açlıktan ölenlerin hepsini ka- dın ve çocuklar oluşturuyor. Erkekler ise açlıktan değil İcur- şundan ölüyor. Çünkü silahı olan aç kalmıyor." DIŞ BASIN Basının Somali intikamı Körfez Savaşı sırasında, koalisyonun komutanlan senaryonun önemli bölümlenni gazetecilerden gizlemeyi başarmıştı. 9 aralıkta. Somali plajlannda, pcrde açılıraçıimaz basın intıkamınıaldı. Kendilerini bekleyen kameralann projçktörleri karşısında ABD denız piyadeleri, istemeden Amerika'da TV'nin izlendiği en yoğun saatlerde "naklen savaşın" ilk pcrdesini oynadılar. Körfez ile Somalinın arasında birtek ortak nokta var: İkisinin de BMbayrağıveABD komutası altında gcrçekleşmiş olması. Somali'de ABD yeni bir \aklaşım içinde. Tarihinde ilk kczMrâtejıkçıkarlannı \ uruaşlannın hayatını veya ideolojık bakımdandostu olan bır rejimı kurtarmak ı'ı/cre>abana birülkeye çıkarma yapmıyor. Amaç, aç kitlelereyardım etmek. Körfez Savaşı Amerika'ya, askeri gücüne olan güvenini yeniletmişti. Somali'deki insani mücadele operasyonu ona manevi saygınbğının bir bölümünü yjeniden kazandırabilir. Bosna kendi dramıyla baş başa bırakılırken BM Genel Sekreteri Butros Gali, Somali için istediğinin çok fazlasını eldeetü. Halklarölüm tehlikesıyle karşı karşıya kaldıgında ne zaman, nerede ve niçin mücadele edilmeli ya da müdahale edilmemeli? Zamam geldiğinde ne BM ne de ABD bu sorunlann tartışmasından kaçamayacak. Somalililere yeniden umut sağlamak iyi bir şey. Fakat daha sonra söz İconusu beklentiyi düş kınklığına düşürmemek gerekecek. (10 Aralık)