Katalog

SAYFA CUMHURİYET 10KASIM1992SAU 8 DIŞHABERLER Kelombiya'da •BOGOTA(AA)- Kolombiya'da gece boyunca düzenlenen 30'dan fazla bombab saldınnın ardmdan, Devlet Başkaru Cesar Gaviria ülkede olağanüstü durum ilan etti. BombaJı saldınlarda dokuz kişinin öldüğü, 60 kişinin de yaralandığı bildirildi. Gaviria'nın olağanûstü durumu, 30 kadar bombalı eylemi görûşmek üzere Bakanlık Kurulu ve Güvenlik Konseyi'ni çağırdığı olağanûstü toplantıdan sonra ilan etti. Olağanûstü durumun 90 gün süreyle gecerli olacağı kaydedildi. Hizbullah'tan füze saldırısı • DtşHaberterServisi- İsraü'in önceki gün Lübnan'daki Iran yanhsı Hizbullah örgütü kamplanna yapüğı hava saldınsının hemen ardından önceki gece Lübnan'dan Israil'e Katyuşa fiizesi firlaüldı. Füze saldınlannda ölen ya da yaralanan olmadığı bildirildi. İsrail'in Güney Lübnan'a yapüğı hava saldınlan sırasında 4 Hizbullah militanj öldü, 6'a da yaralandı. Muttalibov'un Bakü'ye iadesi • MOSKOVA(AA)- Azerbaycan hükümeti, eski Devlet Başkanı Ayaz Muttalibov'un yargılanmas için iade edilmesini sağlamak amacıyla Rusya'ya resmen başvuruda bulundu. Azerbaycan İçişleri Bakanı İskender Hamidov, İnterfaks ajansına yapüğı açıklamada Rusya hükümetinin bu konudaki yanıünı beklediklerini, "Ancak Rusya'daki gerici güçlerin bunu engellemeye çahşüklannı" söyledi. G.Afrika'da kuşkulu ölûm • JOHANNESBURG (AA) - Güney Afrika'da bir polisi öldürmekle suçlanan siyah tutuklu Johannesburg yakınlanndaki karakolda öldü. Polis, tutuklunun ölûm nedeni üzerinde soruşturma başlaülmasına karar verdi. Polis sözcüsü yapüğı açıklamada, kimbğini açıklamadığı siyahın cumartesi gecesi "Görev başmdaki memura hakaretten" tutuklandığını belirtti. Sigua yeniden başbakan • MOSKOVA(AA)- Gürcistan"da Sovyet iktidanmn yıkıhşından sonra Devrik Devlet Başkanı Zviad Gamsahurdia döneminde başbakanlık görevine geünlcn Tengiz Sigua, ülkenin geçen ay seçilen yeni parlamentosu üçüncü kez aynı göreve getirildi. Parlamentoda önceki önceki gün yapılan oylamada, 184 üyenin 164'üSigua'nm yeniden aynı göreve getirilmesini desteklediler. Yunan donanması •ATİNA(AA)-Savunma Bakanı Yardıması Yannis Stathopulos. bölgede banş için Yunan donanmasının modernizasyonunun şart olduğunu öne sürdü. Yunanistan'ın Hollanda'dan alacağı kullanılmış üç adet fırkateyn ileilgili anlaşma dün Atina'da imzalandı. Stathopulos. imza töreninden sonra yaptığı açıklamada, fırkateynlerle ilgili anlaşmayı N ATO ve AT üyesi iki ülke arasında geniş çaplı dostluk ılişkilennın başlangıcı olarak nitelendirdi. Halen Hollanda donanmasının hizmetinde bulunan üç fırkateynin teslimi 1995 yıhna İcadar tamamlanacak. LePen'inbasınla •STRASBOURG(AA)- Fransa'da Jean-Marie Le Penin liderliğini yapüğı yabancı düşmanı aşın sağa Ulusal Cephe'nin düzenlediği toplantılar sırasında, bazı gazetecilerin sert bir şekilde tartaklanmasına ilişkın tepkiler devam ediyor. Ulusal Cephe Partisi'nın hafta sonunda Paris yakınlannda Le Bourget kasabasında düzenlediği gösterilerde Le Pen'in basına karşı sert eleştirileri ve suçlamalan sonucu, parti sempatizanlan, bazı gazetecileri ve televizyon muhabirlerini tartaklamışlardı. İngiltere ile Rusya arasında 1766'dan bu yana ilk kez geniş kapsamlı bir dostluk ve işbirliği anlaşması imzalandı Londra'danYeltsin'e tarilıi destek• Rusya Devlet Başkanı Yeltsin'in İngiltere'ye yaptığı ilk resmi ziyare- tin birinci gününde imzalanan geniş kapsamlı dostluk ve işbirliği anlaş- ması, içerideki muhalefetin büyük baskısı altında olan Yeltsin için bü- yük siyasi önem taşıyor. Yeltsin'in Batı'dan destek istediği belirtiliyor. crtiv C-MIT rwıv/nrM Londra'da Başbakan John Major ile görüş- fcUIKtLMlLUYIYll^ t __ ^ M e m g ö r ü ş m e s i n d e n ^ ^ ı m z a l a . LONDRA - İçeride muhalefetin büyük nan anlaşmada Rusya'nın Baünın politik baskısıyla karşı karşıya olan Rusya Devlet ve ekonomik değerlerineyöneliktaahhüller- Başkanı Boris Yeltsin. aradığı desteği İngil- de bulunduğu belirtildi. Bu anlaşmayla tere'de buldu. Yeltsin'in dün başladığı iki gün sürecek lngjltere ziyaretinin birinci gü- nünde iki ülke arasında 1766 yılından bu yana ilk kez bir dostluk ve işbirliği anlaşması Rusya'nın. Sovyetler Birliği döneminden çı- karak ciddi bir şekilde Batı kampına kaiıl- masının amaçlandığı kaydedildi. Rusya ile İngiltere arasında bu denli geniş imzalandı. Rus liderin Londra'ya yapüğı ilk kapsamlı bir anlaşma son olarak 1766 yıbn- resmi ziyaretin esas öneminin Baü'dan des- J "•• ^- •'- • -- "---•-'- "•-*—•— J= --J~ tek aramasında yattığı ve bu nedenle anlaş- manın Yeltsin için siyasi öneminin büyük olduğu bildiriliyor. Rusya lideri Boris Yeltsin dün vardığı da Rus Çariçesi Büyük Katerina döneminde imzalanmıştı. Anlaşmanın imza töreni sırasında konu- şan Yeltsin, anlaşmanın iki ülke arasındaki cekişme dönemine son vereceğini ve askeri korku ile ideolojik çekişmeyi de ortadan kal- dıracağını söyledi. Rlısya lideri, "Yeni, de- mokraük Rusya, dünyadaki diğer ülkelerle ilişkilerini uluslararası hukukun ve insanhk ahlakının genelde kabul ettiği genel normla- ra göre inşa etmektedir. İngiltere ile Rusya arasındaki ilişkilerin geçen yıl olağanûstü değişmesinin nedenlerinden biri de budur" dedi. İki ülke arasındaki geniş kapsamlı dostluk ve işbirliği anlaşmasının banşçı ilişkiler ku- rulrnası, ekonomik işbirliği veuluslararası güvenlik için ortak çalışrnalar yapıjması un- surlan taşıdığı bildirildi. Aynca. İngiliz ve Rus bakanlann da, iki ülke arasında bir ko- münikasyon hatü kurulması. askeri işbirliği ve nükleer silahlann taşınmasına ilişkın an- laşmalar imzaladığı da açıklandı. Askeri anlaşmanın genelkurmay başkan- lannın karşılıklı ziyaretlerini. karşıbklı gemi ziyaretlerini ve askeri görûş alışverişini içer- diği belirtildi. Ekonomik anlaşmanın da, ekonomik konularda işbirliğini kapsadığı bildirildi. Yeltsin'in İngiltere ziyareü öncesi, Rusya'da muhalefet sesini daha güçlü duyu- rur oldu. Muhafazakarlar Komünist Partisı ve Sovyetler Birliği'nin yeniden kurulmasını daha taşkmlıkla talep ediyorlar. Yeltsin'in başka muhalifleri ise "MuÜ Selamet Cephe- si" adıyla örgütlendiler. Ekonomik reform, programınm yumuşatılması, enflasyonunu aşağıya çekilmesi, üretimin daha merkezi kararlarla artünlması gjbi ekonomiye yöne- lik önlemler talep ediyorlar. 1 aralıkta topla- nacak olan Halk Temsilciler Meclisi'nin ise Yeltsininekonomik reform programıru ür- panlaması. Başbakan Igor Gaydar başta olmak üzere kabinedeki reformcular hedef alması, Yeltsin'in yetkililerini kısması bekle- niyor. Gorbaçov'a, yönelik darbe sırasında Rusya parlamentosunda Yeltsin'i destekle- yen parlamento Başkanı Ruslan Hasbulu- tovun da şimdi muhafazakarlardan yana tavır aldığı biliniyor. Yeltsin'in tam bu aşa- mada. İngiltereden "yardım ve anlayış" beklemesi şaşııtıcı değil. Rusya lideri Yeltsin. Başbakan John Ma- jor ile görüştükten sonra, işadamlan ve Londra Borsası yöneticileri ile de bir araya geldi. Rus ekonomisini Bau'ya acmak için özelleştirme, borsa, serbest piyasa mekaruz- malan konusunda Rus ve İngiliz yetkililer arasında bir dizi görüşme de yapıldı. Bugün de Avam ve Lordlar kamarasırun ortak otu- rumunda bir konuşma yapmas, kraliçe Eli- zabeth ile yemek yemesi bekleniyor. Yelt- sin'le birlikte gelen kalabahk heyette, Orta- asya ve Arap ülkeleri uzmanlan da yer alıyor. 350 bin kişilik yabancı düşmanlığını kınama gösterisi, sonunda çıkan olaylar nedeniyle gölgede kaldı Bonn'ungündemiyabancıdüşmanhğı • Berlin'de önceki gün yapılan gösteri sırasında çıkan olaylar, çeşitli tep- kilere yol açtı. Başbakan Kohl, Almanya'da de- mokrasinin sağ ve sol gruplarca tehdit edildiği- ni söyledi. DİLEK ZAPTÇIOĞLU TÜDKmconmt BERLİN - Irkçılık ve ya- bancılara karşı saldınlar Al- manya'da gündemin ilk mad- desini oluşturmaya devam edi- yor. Nazi Almanyası'nda 9 Kasım 1938 gecesi Yahudilere karşı girişilen ve tarihe "Kristal Gece" olarak geçen eylemler dün çeşitli göstenlerle anıldı. Bundan 54 yıl önce Nazilerin örgütlediği talan eylemlerinde Yahudilere ait dükkanlara ve evlere saldınlmış; yüz kişi öl- mûş, 30 bini aşkın Yahudi top- üzere tutuWanrmşrjOn C Berün'deki 350 bin kişilik dev gösteriye çok sayıda Türk de katılarak yabancı düşmanlığını kınadı. Berlin'de önceki günkü "Yabana engellenmeye çalışıbnışü. Kendileri- sından duyduğu rahatsızlığı dile ge- müzdeki hafta SPD'nin Olağanûstü Düşmanlığın] Kınama" yürüyüşün- de çıkan olaylar da çeşitli tepkılere neden oldu. Başbakan Kohl "Al- manya'da demokrasinin sağ ve sol gruplarca tehdit edildiğini" söyledi. Başbakanlık Müsteşan Bohl Al- manya'da gösteri yasasının değişti- rilmesini ve baskıa önkmlere gklil- mesini talep etti. Yaklaşık 350 bin kişinin kaüldığı gösteride Cumhur- başkanı Weizsaecker ve Başbakan Helmut Kohl yuhalanmış, taş yağ- muruna turulmuş ve konuşrnalan ne "otonomlar" adını veren anarşist gençlerin çıkartüğı olaylar karşısın- da Ikinci Dünya Savaşı öncesi Wei- mar Cumhuriyeti'yle paralellik ku- ranlar oldu. Gazeteler siyasi cizgilerine göre olaylan farkb yorumladı. Muhafa- zakar ve sağ basın, aşın solun pro- vokasyonundan söz etti ve yorum- lannda "Solculara ve anarşistlere karşı daha sert önlemlerahnmasını" savundu. Liberal ve sol basın banşçı bir gösterinin şiddetle sonuçlanma- ürdi. Alman Anayasası'nın kısıtlan- masına ve ilticaalara kapılann ka- panmasına karşın. gösterinin. so- nunda çıkan olaylann gölgesinde kaldığı ve amacına ulaşmadığı vur- gulandı. Yorumlann ortak noktası, "Şiddet kullanılarak bir yere vanl- mayacagı" idi. Ote yandan Almanya'da yabana mûlteci akınını durdurmak için ca- balar sürüyor. Muhalefetteki Sosyal Demokrat Parti yöneümi bu konu- da bir taslak hazırladı. Taslak, önü- Kongresi'nde oylanıp kabul edil- dikten jonra Meclise getirilecek. SPD, Alman Anayasası'nda iltica hakkını güvence altına alan 16. maddenin kaldınlıp yerine Birleş- miş Milletler'in Cenevre Mülteci Sözleşmesi'ni geçirmek istiyor. Bu- na göre "Güvenli ülkelerden geçip Almanya'ya gelenler". örneğin Tür- kiye'den çıkıp Yunanistan, İtalya, Avusturya gibi siyasi baskı olmayan ülkelerden geçerek Almanya'ya ge- len sığınmaalar gectikleri bu üçün- cü ülkelere geri gönderilecek. Ayn- ca siyasi takip olmadığı varsayılan ülkeler belirlenecek. Bu ülkelerden gelen sığınmaalar, eğer bireysel ola- rak baskıya uğradıtdannı kanıtlaya- mazlarsa geri gönderikcekler. Tür- kiye'nin bu kategoriye girip girme- yeceği henüz belli değil. Eğer Türki- ye'de genel olarak "Siyasi baskı yok" kabul edilirse, sığınmaalann iddialannı Alman mahkemelennde belgelerle kanıtlaması gerekiyor. Bu arada Kürtlere nasıl bir işlem uygu- lanacağı henüz belli değil. İraıı, IslaıııDevıiıııi ihracındanvazgeçmedi •TheSundayTelegraphgazetesi, İran'ın Türkiye'ye kap- aniaşıian bu ginşimier, Baü ördığı Ortaasya cumhuriyetlerine terör, diğer Müslüman kaygıianm artünyor. ülkelere ise İslam Devrimi'ni ihraç çabası içinde olduğunu Girişimler bildiriyor. Mısır, Tahran'ı ûlkeye terör ihracı ile suçladı. nın LONDRA (Cumhuriyet)- Körfez tşbirliği Konseyi doruk toplanusına bir aydan kısa süre varken tran'ın Basra Körfezi'ndeki üç adaya iliş- kin tutumu Baü'da kaygı uyandın- yor. Şah döneminde İran'ın el koy- duğu Büyük ve Küçük Tum adalan ile bu yıl hak ettiği Ebu Musa Adası, Basra Körfezi'nin Umman Denizi'- ne acıldığı boğazda stratejik önem- de. İran'ın, Birleşik Arap Emirlikle- ri ile ortaklaşa yöneımesi öngörülen Ebu Musa Adaa'ndan vazgecrneye niyetli görünmemesi, aynca büyûk bir silahlanma programı sürdürme- si ve bazı ülkelere İslam Devrimi ih- raa için girişimlerde bulunduğu id- dialan aynı zamana rastbyor. İran İslam Devrimi'nin lideri Ayetullah Humeyni'nin. Hint aallı İngiliz ya- zar Selman Rüşdü için verdiği ölüm fermanı hala yürürlükte. Rüşdü, ge- çen ay Almanya'ya ziyareti sırası- nda fermanın iptali için Almanya hükümetinden yardım istemiş, Al- manya'nın fermanı kınar nitelikte bir açıklama yapması üzerine İran'- daki fanatik unsurlar öfkelenmişti. Rüsdü'yü öldürccek kişiye-verilmesi öngörülen 2 milyon dolar ödül. bir miktar daha artünlmışü. İran hü- kümetırun bilgisi dahilınde olduğu İran'ın İslam Devrimi'ni ihraç ça- bası içinde olduğunu kaydeden Sunday Telegraph gazetesi. girişim- leri şöyle özetliyor: - Iran, Ortaasya cumhuriyetlerin- de etki yaratma şansını Türkiye'ye kapürdı. Bu nedenle, bu yöreye te- rör ihraa çabasında. Tam do- nanımlı 5 tranlı, Türkmenistan'a gizüce girmeye çalışırken yakalandı. - Bosna-Hersek'de Müslüman sa- vaşcılara silah yardımı yapan başlı- ca ülke İran. - Filisün'de fanatik dinci HA- MAS örgütünü destekleyen İran, Orta Doğu Banş Görüşmeleri'ne karşı. Devrim Muhafızlan bünye- sinde oluşturulan "Kudüs Savaşcı- lan", Filistin Davası ile ilişkili ola- rak cinayet, suikast, bombalama ve yeralü faaliyeti yürûtüyor. Bu Jco- nuda Kum İcentinde İmam Aü Üni- versitesi'nde teorik ve pratik eğitim veriliyor. Keşmir'de, Müslümanlann yanında yine İran var. Hindistan ve Pakistan'ın üç kez savaşmasına ne- den olan Keşmir konusunda İran'ın dini lideri Ayetullah Ali Hamaney, "Hindistan, eğer Keşmir Müslü- manlan'nı boyunduruk alünda tu- tabileceğini sanıyorsa aldanıyor" dedi. Devrim Muhafızlan Komu- tanı Muhsuın Rızal, "İran Keşmir'- de kardeşlerinin yanında savaşa hazırdır" şeklinde konuştu. - Afganistan'da fanaük dinciler için İran, eğitim kamplan kurdu. Para ve silah yardımı yapıyor. - Cezayir'de bir İslama yöneü'm kurulduğu takdirde İran, 5 milyar dolar borç vermeyi vaat etti. Yüzü aşkın Devrim Muhafızı'nın üniver- sitelere öğrenci olarak yollandığı bi- liniyor. - Suudi Arabistan ve Körfez ülke- lerinde yönetim karşıtlanna İran kucak açtı. Onlan "islam Devrim Orgütü" adı alünda topladı. - Lübnan'da Bekaa Vadisi'nde İran yanhsı Hizbullah Örgütü, Lüb- nan iç savaşı sırasında sürekli faaldi. - Mısır İçişleri Bakanı Abdülhalim Musa, İran"ı açıkça "ülkeye terör ihraa" ile suçladı. iran'ın, Mısır hü- kümetine karşı darbe hazırlayanlar- la ilişkili olduğu anlaşılınca hükü- met, îran'a ait bazı kuruluşlar kapa- üldı. VEEAT VE BAŞSAĞUĞI Çok yakın dostumuz, ilim adamı, büyük hukukçu, fedâkarlığı ve fazileti ile temayüz etmiş, insanı kâmil Dr. SELİM KAJNETtnin genç yaşta vefatı dolayısıyla üzüntü ve taziyetlerimizi sunar, merhuma Allah'tan rahmet, aile ve dostlanna sabır ve başsağlığı dileriz. JAK AMRAM VE AÎLESÎ BOSNA-HERSEK Sırplar her yönden saldınyorEtaş Haberkr Serrisi - Bosna-Hersek'te Sırp saldınlannın artan şiddetle tûm cumhuriyete yayıldığı bildıriliyor. Baş- kent Saraybosna çevresindeki çaüşmala- nn yoğunlaşmasından dolayı yardım uçuşİannın aksayarak sürdürülmeye çalı- şıldığı kaydediliyor. Gecen hafta içerisin- de Bosna-Hersek genelinde 120 kişinin öldüğü, 690 kişinin de yaralandığı bildi- rildi. AFP'nin Zagrep radyosuna dayanaral' bildirdiğine göre, dün Mostar, Ravno ve Neum bölgelerinde Sırp piyade birükfc- riyle şiddetli caüşmalar meydana geldi. Radyo, Hırvat denetimindeki Mostar'a geniş çaph saldın düzenkyen Sırp birük- lerinin Hırvatlarca geri püskürtüldüğû- nü, ancak saldın sırasında bırçok sivüin yaralandığmı ve çok sayıda askerin öldü- ğünü duyurdu. Başkent Saraybosna'daki BM yetkili- leri yaptıklan açıklamada, Sırplann ken- tin güney baüsında havaalanı yakınlann- da bulunan Ilidza bölgesinde topçu ateşi başlatüklanm ve başkentteki hastanelere elekü'rik ve su verilemediğini belirttiler. Saraybosna radyosu, en şiddetli çatış- malannMaglac, Olovo, Mostar ve Capl- jina'da yaşandığını duyurdu. KARABAĞSORUNU Ermeni milletvekilleri Bakü'de MOSKOVA (AA) - Ermenistan yöne- tıminın Karabağ sorununu Azerbaycan'- la doğrudan görüşmeler yoluyla çözüm- lemek yolunda başlatuğı girişim çerçeve- sinde yeni bir adım atarak öndegelen bir milletvekilini Bakü'ye gönderdiği bildiril- di. Turan Ajansı'nm Azerbaycan Parla- mentosu Niillı Meclis'e yakın kaynaklara dayandırdığı habere göre, bu ay başında, Azerbaycan Parlamentosuna ileülen ve 56 Ermeni milletvekilinin imzasını taşı- yan doğrudan görüşme çağnsının miman sayılan Asot Bleyan, hafta sonunoV Bakü'ye ani bir ziyarette bulundu. Ermenistan Devlet Başkanı Levon Ter Petrosyan'ın lideri olduğu Ermeni ulusal hareketi adlı siyasi blokun önde gelen li- derlerinden Asot Bleyan'ın Bakü'de bu- lunduğu süre içinde. "Bazı Azerbaycan liderleriyle görüştüğü" bildirildi. Ancak Turan Ajansı, ermeni milletvekilinin kimlerle görüştüğünü tam olarak açıkla- madı. KIBRIS Gözler raporunda LEFKOŞA (AA) - KKTC Cumhurbaş- kanı Rauf Denktaş ve Rum yönetimi K- deri Yorgo Vasiliu'nun Kıbns sorunu- nun çözümü konusunda New York'ta yaptıklan üçüncü tur görüşmelerden bir sonuç çıkmaması üzerine, gözler BM Ge- nel Sekreteri Butros Gali'nin Güvenlik Konseyi'ne sunacagı rapora çevrildi. Lefkoşa'da Türk siyasi çevreleri, GaK'- nin. görüşmelenn başından beri kendisini taraflı bir hakem yerine koyarak Kıbns sorununa Rum tezine yakın bir çözüm şekli bulmaya cabşüğını ve bu nedenle de sonuca ulaşılamadığını belirtiyorlar. Ayı çevreler, "toprak", "göcmenler" ve "anayasa" konulannda sunduğu öneri- lerle Rum tarafının 1963'te silah zonıyk gasp ettiği Türk-Rum ortaklığma dayalı "Kıbns Cumhuriyeti"ne, Türk tarafuun da nzasıyla yasal statü kazandtrmaya ça- lışüğının anlaşıldığına dikkati çekiyorlar. Soruna iki toplurnlu, iki kesimli ve taraf- lann siyasi eşitliğini öngören federal bir çözüm bulunmasını arzulayan Türk tara- fı ile, "adanın tümüne egemen ohna" emeli güden Rum tarafı arasında bir uz- laşma sağlanmasının ımkansızbğına da işaret eden siyasi çevreler, üçüncü şahısla- nn, Rum liderlerine "hiçbir zaman Kıb- ns'ın hükümeti olmadınız ve tek başınıza da olamazsınız" demedikleri sürece, Rumlann Türklerle yetki paylaşımına yanaşmayacaklannı ve çözümsüzlüğun devam edeceğinı vurguladılar.