Katalog

CUMHURİYET SAYFA KÜLTÜR 13 Sanatçı köyü •ANKARA (AA)- Tûrkiye Güzel Sanat Eseri Sahipleri Meslek Birliği (GESAM). Balıkesir Manyas Gölü Koyunkaya mevkrindeki terk edilmiş balıkçı bannağını restore ettirerek, "sanatçı köyü" yapmak ıstiyor. GESAM Genel Sekreteri Bayram öüner. Maliye ve Gümrûk Bakanbğfna resmen başvurduklannı, projenin gerçekleşmesi halinde. Manyas Gölü'nün kırlenmekten kurtulacağını, yörenin dünyaya tanıtılarak yöre turizminin hareketleneceğini söyledi. Mevleviler Beiçika'da •BRÜKSEL (AA)-17 ekimde Gent Türk Müzik ve Tiyatro Merkezi ile Gent Belediyesi Göcmenler Dairesi'nin düzenlediği birgecede, Istanbul Mevlevi Topluiuğu, Türk tasavvuf müziğinden seçilen sesli ve enstrûmantal parçalar ile birlikte sema gösterisi sunacak. Mevlana Celaleddin Rumi'nin felsefesinin tanıtılacağı gösteri, Gent Konservatuvan'nda gerçekleştirilecek. Hitit Araştıpmaları Merkezi • ANKARA (AA> Hitit sanatımn, kültürünün ve dılının araşünlması, bilim dünyasına kolayca ulaştınlabilecek şekilde arşivlendirilmesi, yerli ve yabana bilim adamlannın çahşmalanna kaynak oluşturulması amacıyla Kültür Bakanlığı Anıüar ve Mûzeier Genel Müdürlüğû'ne bağlı bir "Hitit Araştırma Merkezi" kurulması kararlaşünldı. Ozanlar toplantısı •İZMİR (ANKAfDünya Yazarlar Kulübü (PEN), "Akdenizli Ozanlar Toplantısf'nın mayıs 1993'te yapılmasına karar verdi. Dûnyaca ünJü 30 şair ve yazann katılacağı toplantının gündem maddesıni. "kültür kirlenmesi" oluşturuyor. Dünyada ilk "bilim okulu"nun açıldığı Bergama, 2000 yıl önce, 200 bin ciltlik kitaplanyla da dünyanın en büyük kütüphanesi olma özelliğıne sahıpti. Saygı amacıyla buranın seçildiğini ifade eden mimar Cengiz Bektaş, bol şiirli geçecek toplanü için gereklı ızinlenn alınmasına başladıklannı söyledi. Amerika'nın keşfi •STRASBOL RG (AA)- Unlü Ingiliz yönetmen Ridley Scott'un yönetip, Gerard Depardieu'nun başrolünü oynadığı Kristof Kolomb'un Amerika'yı keşfinin 500. yıl kutlamalan nedenıyle gösterime girenfilmin,yaklaşık iki yılda, 47 milyon dolara mal olduğu bildirildı. Ispanyol, Fransız, İngiliz ortak yapımı olan ve dokuz bankanınfinanssağladığı, Depardieu"nun üstün performansına rağmen, yönetmen Scott'un tarihifilmile macefafilmiarasındaki farkı görememesi sonucu, Indıana Jones'a benzetilen yapıt, eleştirmenler tarafından beğenilmedi. Kûltûr Bakanları Konferansı • ANKARA (AA)- Kültür Bakanlığı Müsteşan Prof. Dr. Emre Kongar. bugün ve yann yapılacak olan 7. Avrupa Konseyi Kültür Bakanlan Konferansı içindün Paris'egitti. Konferansta, "Avrupa'da Okuma, Kitap ve Yayınalık" ana başlığı altında, "Kültürlerarası ve Karşılıkh Bilgı Değişimi'". "Avrupa Yazılı Kültürel Mirasından Yararlanılması ve Korunması'."Yazıh Üretimin Çeşitlılığinin Korunması ve Okuma Alışkanlığmın Gelıştırilmesi" gibi konular ele alınacak. Antika dersi İST \NBL MAA)-Anlık AŞ Mü/a\cde Organızasyonu. 22ekım-l7aralık lurihlcri arasındu Svvİ!>sOıol"dc "Hanımlara Antika Escrler Hakkında -Jılgı Gelişiirmc" adı allında senıınerlcr düzenliyor. Türkı\c"dc bılgi açlığınm hısî*xlilmesı \c ılemcdönük pişmanlıklann a/ıtl(ılması veönlenmesi ıçin düzcnlcncn semınere. ılgınin bü> ük olduğu \cşuhal-nısan 1993'dcikinci döncm "Bılgı Pckı^tırmeSemincrlcri"nin düzenleneccğı bildınldi Bardotevlendi LONDRA( \\}- 58yaşındaki Fransı/ lilnı \ıldızı Bngıüc Bardol. ha/iıanda bır da\citc lanışlığı aşın süğcı Fransa L IUMII C'cphe lıdcn Le Pen'ın danışmanı. 51 >aşındakı Bcrnardd'Onnaleılc Ağusios .ı\ındae\lendi Bardot'un3-Uaşındaki oğlu Nıcholds. aclını \eiorunİannın katıldiğı sadcdiiğün töreni Norveç'te yapıldı D'Orma'îc ılc Bardotnun son birkaçula kadarlirlmalı birva^ır.ı siirdüğünüancak şimdı hcr>c\ın dcgişiı&ınisöylcdı. "Tarihçinin Mutfağı' KüJtürScnisi- "Turkıve'de Sol Akımlar" vc"'Tck Partı Yönetimının Kürıılması'" kitaplanvlaıanınansiyasct bılımcı\c tarihci MeicTunçay.farih VaklVnın düzenlediği. "TanhcTnın Mutfağı" konfcransdızıstnınyedincısınde. çalışm.ı >öntemlen vcdeneyimlerinı anlatacak. Yann saai 14.00"te Marmara Bçlediyelcr Birliği KonferansSaIonu"nda(İsianbul Tıcaret Odası >anı) izienebılir. Afet İnan Ûdülleri \NKARA(AA)-l9y2yılıAreıİndnTarih Araştırmaları odüllerı bclli oldu. Orhan Koloğlu"İttıhau;ılar\c Masonlar". Bılal Şımşır'Tiirk Y.ı/ı De\ rimı". Mümıa/er Türköne'nın '"Sı\aM İdcolojıOlarak İslamlığm Doğu$u"adlıescrlcrlcödüle lavık gömlen sanatçılar. ödülierinı 25 ekimde >apılacak lörenlcalacaklar Oscarlı fotoğraflar İSTA\BIL(A\KA)-DuınjbaMnmın Oscurodüllü Ibioğralları s.ı\ıLın "IW2 Dıinya Basın loıoğrafları" soruısi 20 L'kımdeB.tsın Mii/e\i"ndcacılı\or IWf lıHoğrafçının kalıldıûı yarı^madan sevilcncNC!İerdynolu>anscrei 1 kasıma Lıdur ı/lcr.cbılir. •" • SINEMA ATİLLÂ DORSAY Şenliğin yanşmalı bölümünde Engin Ayça'nın "Soğuktu ve Yağmur Çiseliyordu" filmi gösterilecek Akdeniz Kıiltiirleri Sinema ŞenliğiBastiaMa başbyor • Korsika'nın başkenti Bastia'da bugün başlayacak şenliğin jüri üyeleri arasmda Atillâ Dorsay da yer alıyor. Şenlikte iki büyük Ispanyol sinemacının toplu göste- rileri var: Luis Bunuel ve Pedro Almodovar. Fransızlann beJalı adası Korsika'nın başkenti Bastia'da geleneksel olarak yapı- lan Akdeniz Kültürleri Sinema Şenliği bu- gün başlıyor. Akdeniz'e kıyısı bulunan ül- keler sinemalannın kaüldığı bu şeıJik, ilk kez 8 yıl önce başlatılmıştı. ilk şenliklerden birine biz de kaülmış ve Akdeniz ülkelerini birleştiren kültür öğelerinin çokluğunun alünı çizen şenbğin işlevselüğini gözlemiş- tik. Bu kez yülar sonra yine aynı şenliği iz- leyerek izlenimlerimızi size yazacağız. Şenlikte 13 ülkeden gelen filmler yanşa- cak. Aralannda Cezayir. Mısır. Lübnan. Fas, Tunus, İtalya, Yugoslavya, İspanya. Portekiz, ve Ürdünün de filmleri var. Biz- den ise Engin Ayçafilmiylekaülıyor: "So- ğuktu ve Yağmur Çiseliyordu". Yeni bası- lan kopyası ve altvaalan son güne kalan filmi Engin Ayça, gösterim gününden bir gün önce koltuğunun altına alıp bizzat ge- tirmeyi tasarhyor. Allah yardımcısı olsun!.. Şenlikte aynca birenformasyon bölümü var. Burada yine, söz konusu ülkelerden ve ek olarak Arnavutluk ve Filistin'den gelen filmler de yer alıyor. Tüm bufilmJerinara- sında ilginç yönetmenlerin yepyeni filmleri olduğu kadar, daha önce Istanbul dahil çe- şitli şenliklerde karşımıza çıkmış filmler de var: Sırdan Karanoviç'in "Kristal Gece- ler"i, Leftaris Xantopoulos'un "Gölge Us- tası"gibi... Festivalde aynca çeşitli bölümler var: Cezayir Sinemasıru Anma Bölümü'nde, vaktiyle "Kan ve Ateş Yıllan" ile Cannes'- in Amerikan piyasası için yapılmış ve tek filme indirgenmiş bır kopyası sunulacak- mış, onu da görmeye çalışacağım. Evet, Akdeniz'in şinn adası Korsika'dan vazacaklanmda buluşmak üzere... Bastia'da yanşacak filmler Radhia Muhammet Laminc Merbah l Cezavir) Kitkat/Davud Abdül Sayid (Mısır) Despues del Soolo / Mario Camus (İs- panya) kücük Prenses Dedi ki Christine Pascal (Fransa) Kristal Geceteri Tonia Marketaki ! Yu- nanistan) Okyanusların Ötesinde Yankul Gold- Engjn Ayça'nın ikinci fîlmi "Soğuktu ve Yağmur Çiseliyordu"da başrolleri Türkân Şoray ve Ekrem Bora paylaşıvorlar. de Altın Palmiye almış olan Muhammet Lakdar Hamina'nın oğlu Malik Lakdar Haminanm babasıyla birlikte gerçekleştir- dıği "Sonbahar" adlı yeni filmi, açılışta gösterilecek. "Belgeler" adlı bir bölümde, Cezayir, Belçıka, Korsika. fspanya ve Israil'den ge- len belgeşelfilmleryer alıyor. "Genç Seyir- ci"adlı bir bölümde. özellikle gençler için seçilmiş filmler yer alıyor. Sinema tarihine dönük olarak bir İtal- yan güldürüsünü anma bölümü var. Bura- da Comencini, Ferreri. Festa-Campanile, Germi, Lattuada, Monicelli, Risi, Scola. Vanzina gibi ustalann filmleri yer alıyor. Bir anma da, tanınmış oyunca Lea Massari için... Bu bölümde de Massari'nin Malle, Granier-Djeferre Deville gibi yönetmenler için çevirdiği filmler yer alıyor. 2 Akdeniz Sinemacısı Bölümü'nde, 2 bü- yük İspanyol sinemacmın toplu-gösterileri var: Luis Bunuel ve Pedro Almodovar. Çok farklı 2 kuşaktan 2 büyük sınemacının filmleri, bence şenliğin en ilginç yanlann- dan bin. Vejüri görevimden fırsat bulduk- ca, kuşkusuz kendırni bir Bunuel filmine atmaya çalışacağım. Özellikle Bunuel'ın 15 filmlik oldukça geniş bir film toplamıyla karşımıza geleceği düşünülürse.'.. Aynca bir İspanyol sıneması toplu-gös- terisi ve "konuk olarak çağnlan son ayla- nn üzerinde söz edilmiş bir avuç filmi var. Bu arada, Ermeni kökenlı Fransız yönet- meni Henri Verneuil'ün ailesinin kökenleri ve Türkiye'den Fransa'ya göçü üzerine yaptığı 2 bölümlük destan-filmi "Mayrig"- La Disceşa di Acla a Flaristella Aurelio Grimaldi (İtalya) Doğu Hikayeleri /Nf :-^ A^ur (Ür- dun) Anafor Samır Habşi (Lübnan) Casablanca'da Bir Aşk Abdülkadir Lagta (Fasl Aüe Portresi, Luis Galvao Teles (Porte- kiz) Dalganın Çılgınlan Muhammed Ali El Okbi (Tunus i Asker Kacağı Zivogin Pavloviç ( Yugos- larva) Soğuktu ve Yağmur Çiseliyordu (Türki- ye) Bastia Şenliği'nin jûrisi Manın Bagdadi (Yöneimen-Lübnan kö- kenli Fransız) Jean-LouLs Bertucefli (Yönetmen-Fran- sa) Atillâ Dorsay (Eleştirmen-Türkiye) Helen Katzaras (Oyuncu-Tunus) Claude Pinoteau (Yönetmen-Fransa) YENİ BAŞLAYANLAR; L yuştunnadan (Sans Anstheise) - Başa- nlı bir TV muhabirinin, ülkesi üzenne ge- tirdiği eleşünlerden sonra kayan hayaunjn öyküsü. Deprem-öncesi sosyalist toplum- lann sorunlanna ve aydın sorumluluğuna değinen 14 yılbk bır Andrezj Wajda filmi. Anlattığı şeyler bugün artık geçerliliğini yı- tırmiş olsa da VVajda'nın her filmi gibi iz- lenmeyi gerektiren önemli bır siyasal sine- ma örneği. Ewa Dalkowska, Andrzej Se- veryn cynamışlardı. ! Harbiye Asj Kızarmış Yeşil Domatesler (Fried Green Tomatoes) - Eteğişik kuşaklardan bir avuç kadmın duygusal ilişkileri. "Bayan Daisy ve Şoförii", "Uçurtmayı Vurmasınlar" gibi filmleri beğenmiş olanlar sevecekler. Son yıllarda Oscar almış 2 oyuncu, Jessica Tandy, Kathy Bates, John Avnet'in yöne- timi alünda harikalar yaratıyorlar. (Şişli Kent, Beyoğlu Lâle, Kadıköy Kadıköy. Fe- nerbahçe Piramit.) Beceriksiz Tanrılar (Kavvga Stnkes Back) - Yine geri kalmış Afrika yerlileri ve beyazlann korrük ilişkileri. "Tannlar Çıl- dınnış Olmalf" serisinin kazandığı başan üzerine kotanlmış, aynı türden bir film. David Lister yönetiminde Leon Schuster, Casper de Uries oynamışlar. (Şişli Site, Beyoğlu Sinepop, Ç-taş Şafak, Oda. Bakı- rköy Incirli) Hızlı Ateş (Rapid Fire) - Tayland'dan başlayıp Los Angeles'ten geçtikten sonra Kızıl Çin'e uzanan bir esrar kaçakçılığının öyküsü. Oldukça büyük bir bütçe ve genış olanaklarla çekilmiş hızlı bir serüven filmi. (Beyoğlu Fitaş. Kadıköy. As. Ç. Taş Ş. 2) Dur.'.. Yoksa Annem Ateş Edecek! (Sto- op!... or My Mother Will Shoot) - Belalı haydutlarla uğraşan gözüpek bir dedektıfe yardım işine girişen geçkin anası, genç ada- mın başına dert açar... Sylvester Stallone, Ramboluğu bırakıp güldürü filmlenne sı- vanalı çok oluyor. Ünlü oyuncu, bu son filmde "Alun Kızlar"ın annesi olarak yıl- lardır ilgiyle izlediğimiz Estelle Getty ile dayanılmaz bir ikili oluşturmuş, Roger Spottiswoode'un yönettiği film. koşulsuz gülmek isteyenler için... (Beyoğlu Atlas, Osmanbey Gazi, Bakırköy Renk. Kadıköy Süreyya, Ankara Metropol, Adana An, İz- mit Alımnal) Kâzım Taşkent Klasik Yapıtlar Dizisi'nde ilk kitap, ilk ödül. Edebiyat, felsefe ve bilim alanındaki temel yapıtlann dilimize kazandırılmasını amaçiayan Kâzım Taşkent Klasik Yapıtlar Dizisi'nin ilk kitabı yayımlandı! VVilliam Shakespeare'den //. Richard. Ve her yıl, dizide ilk çevirisi yayımlanan bir çevirmene verilecek Kâzım Taşkent Çeviri Ödülü ilk sahibini buldu. //. Richard'\ dilimize kazandıran M. Hamit Çalışkan'a ödülü Yapı Kredi Kültür Merkezi'nde, 15 Ekim Perşembe günü düzenlenen törenle verildi. Kâzım Taşkent Klasik Yapıtlar Dizisi, yeni kitaplarla kültür dünyamızın hizmetinde olmayı sürdürecektir. YAPI^CKREDi Filmde Richard Gere ve Kim Basinger "olağanuslü elektrikli bir çifti" oluşturuıor. Groteskedöııüşeıı ruhbilimselgerilîtn Gerçeği Arayış (Final Analysis) i Yönetmen: Phil Joanou / Senaryo: Wesley Stritch j Görüntü: Jordan Cronennerth j Müzik: George Fen- ton I Oyuncular: Richard Gere, Kim Basinger, Uma Thurman, Eric Roberts I Bir Warner Brosfilmi. Büyük yönetmenlerin, usta dediğimiz si- nemaalann kıymeti. onlara özenen. onlara öykünenlenn çokluğu ölçüsünde artıyor. Hele bu öykünmelenn çoğu açık biçimde tökezleyınce. ustalann ve de onlann özgün filmlerinin değeri daha iyi anlaşılıyor. "Gerçeği Arayış". açık biçimde Hıtch- cock ustaya öykünen bir film. Onun fılm- lerine benzeyen ve özellikle onun "Freud"- cudöneminı"düşündürenbirhikâyeyapısı var. Olgun yaşta, yakışıklı. mesleğinde ba- şanlı bır ruh doktoru. kendisine gecmişı hakkında garip şeyler anlatan genç ve gü- zel bir kadın hastasıyla ilgilenirken. onun ısrarlı öğütlen üzerine ablasını da tanıyor. Abla. kardeşinden çok daha çekici ve kışkırtıcı bır kadmdır. Ancak onun sorun- lan kardeşinden de çok gibidir. Bu arada evli olduğu Yunan kökenli bır gangster, kaba ve hoyrat davranışlanyla genç kadının mutsuzluğunun başhca nedenı gibi gözükür. Bu dörtlü arasındaki ılişkiler git- gide gerginleşerek gelişecek, bir cınayet so- nunda işler büsbütün kanşacaktır... '"Gerçeği Arayış", başanlı olmak için her şeye sahipmış gibi gözüken bir film... Ruhbilimın kıvnmlannda dolaşan gergın bir öykü, başanlı oyuncular. uygun mekânlarda çekimler.. Ama niçin film bir türlü umduğumuz gerilim duygusunu ver- miyor. özlediğimiz "Hitchock'vari sinema tadını alamıyoruz.filmekaptınp kendimızı bırakamıyoruz? Çunku Phil Joanou, açık biçimde özen- diği ustaya lâyık bir öğrenci değil. Senar- yosunun içerdıği sayısız boşluğu sinema- sıyla örtecek düzeyde gözükmüyor. Filmin en gerilımli olması gereken sahneleri boş- lukta kalıyor. heyecanlı olması gereken groteske kayıyor. öykünün kişilen bir türlü yaşayan. etk-kanlı insanlara dönüşemiyor. Oysa Joanou'nun Hitchcock dersine iyice çalıştığı ve özellikle de, gizemlı 2 kadın ve de deniz kıyısındaki fener motifieriyle' Ver- tigo"ya gönderen bir film yapmak istediği öyleşine açık ki!.. Hitchcock'un öyküsü üzerinde uzun- boylu çalışan. son kerte akıa bir sinema tekniğıni. sırf kendi başına sıntsın diye de- ğil, her sahnenin anlatımını olabildiğince görsel desteğe kavuştursun diye kullanan sinema anlayişı. genç yönetmenlerce yete- rince ıyi kavranamıyor. Bu yüzden, ruhbi- limsel gerilim denen ve aslında hıç de zor gıbi gözükmeyen bir türde, genç sinemacı- lar böylesine bocalıyor. Geçen mevsim Kenneth Branagh'm "Yenıden Ölmek- Dead Again"inden sonra Joanou'nun id- dıalı ve yer yer ilginç filmi de. bunun yeni bır kanıtı... Richard Gere ve Kim Basinger'in oluş- turduğu olağanüstü elektrikli çıftı izlemek ve armudun sapı, üzümün çöpü demeden, belli bir gerilime kendini kaptırmak iste- yenler izleyebilir. ATİLLA DORSAY'IN YILDIZ TABLOSU Filmin Adı Gerçeği Arayış Cebennem Silahı-3 Uzak Lfuklar Gösterildiği Sinemalar Beyoğlu Emek, Şişli Kent. Kadı- köv Reks, Maslak Mövenpick. Bakırköy 74. Ç.Tuş Şafak. Adana Metro. Fitaş Cep. Beyoğlu Beyoğlu. KSM. Bakı- rköy Karya. Ç.taş Şafak. Bakı- rköy Ünverdi, Ankara Metro- pof-2 Değerlendirme •• • • * •• • * Sıradan * * Göriilebüir Gcrçekten ilginç Başvapıt