Katalog

SAYFA CUMHURIYET JEKIM1992PERŞEMBE OLAYLAR VE GORUŞLER UlusalVarlığınTemeli: Dîl Dil, insan topluluklannı bır yığın, bır kıtle olmaktan kurtarmış. onlan aynı duygu ve düşünce bırlığ çevresınde toplayarak ulus olma bılınane ve durumuna getırmıştır. Özellıkle son yıllarda dunyanın bırçok yenndekı sıcak çatışmanın, kan dökücü kavganın ana kaynağı sıyasal ve ekonomık bağımsızlık olmakla bırlıkte, bunun en önemlı itıcı ve götürûcü gücü dil olmuştur ve olmaktadır. NURERUĞURLU Nedir dil9 Buna, şudur dıye kısa ve kesın bır karşıhk vermek oldukça zordur Ama genel olarak dil, ınsanlann duygu, duşunce ve ıstek- lennı anlatmak ıçın kullandıklan seslı ımler (işaretler) dûzenı olarak tanımlanır Insanlar kımı zaman ve durumda el, baş, göz, kaş gıbı organ ve ozellıklenyle de duygu, duşunce ve isteklennı anlatırlar Ne var kı, en gelışmış an- latım aracı dıldır Dil, ulusal varlığın, ulus olmanın temelı, uy- garlığın sımgesidır Bu temel ve sımge son yıl- larda dunyamızda daha belırgın ve etkın bır nıtelık kazanmış. bır çeşıt kımlık arama ve var olma havasının sıcak çatışmasına gırmıştır (Slav, Ural, Kafkas, Samı, Kenanı dıllen ve son Barselona 1992 Olımpıyat Oyunlan'yla İspanya'da gûncellık kazanan ve büyuk ılgı uyandıran Katalanca gıbı) tnsanın yaradılışında var olan dil. onu otekı canlılardan ayıran en buyuk ozelhktır Bunun en yüksek ışleyış bıçımı de konuşmadır tn- sanlar bu ozellıklenyle doğarlar Her ınsanın yaşadığı toplumun dıh onun anadılıdır İnsan bunu çocuklukta, uzun bır geçış evresı sonunda oğrenır Gerçekteherdıl, insan topluluklan arasında bınlerce yıl geçtık- ten sonra gelışmış ve oluşmuş toplumsal bır kurumdur tnsanın dünyadakı >ennı ve değe- nnı behrleyen dil, ınsanı insan yapan temel nı- telıklenn başında gelmektedır Belb ses kümelennın ınsanlar arasında bırer değer kazanmalan, dılın oluşumunda ana ılke sayılır Onlann ceşıtlı bıçımlerde kullanışlan da ortak değerlere bağlanarak dılın kurallan oluşturulur Bunlar (bızde de 12 Eylul 1980'- den once Turk Dil Kurumu çalışmalannda olduğu gıbı) buyuk bır ozen ve çabayla coğal- tılır, gelıştınlır, genışletılır ve kıskançlıkîa ko- runarak kuşaktan kuşağa aktanlır Duşünme organı olan insan beynı ıle dil arasında ortak bır bağlantı vardır Böylece dil, duşuncenın de aracı olur İnsan duşunce- sını heceler, sözcukler yaparak, tumceler ku- rarak açıklar Buna konuşma denır Dil, konuşma aracı olan organm çıkardığı cok çeşıtlı seslenn son derece karmaşık bırleşı- mmden oluşmuştur Ancak kulak bunlann butün ıncehklennı bırbınnden ayıracak yara- dıhştadır Onun ıçın bız onlan çozumlemekte buyük guçluk çekmeyız Konuşma aracı olan dılın belırlı bır durum alarak bır an ıçınde çı- kardığı yalın sese, bır seslık ya da >alnızca ses denır Konuşma organının bırdevınımıyle or- taya çıkan bır ya da bırkaç ses topluluğuna hece adı venlır Tek ya da çok hecelı ses kume- lenne sozcuk denır Sozcuklenn bır duşunceyı bır butun olarak anlatma düzenıne de tumce (cumle) adı venlır Insanlar her ses, her hece ve her sozcuk ıçın ayn ayn ımler kullanarak çok değışık ve çeşıtlı yazı duzenlen oluşturmuşlardır Her sese bır ım vermışler, buna harf demışlerdır Bır dılm kullandığı harfler topluluğuna da abece (alfa- be) adını vermışlerdır Her insan topluluğunun bır dıh vardır Bu dil Turkçede olduğu gıbı o tupluluğun adına -ce, -ca, -çe, -ça ekîennden bın getınlerek ad- landınhr Turkçe, İngılızce, Almanca, Arapça vb Dil adlandınlması o toplumun sıyasal, top- lumsal ve kulturel bağımsızhğını sağlayan, onlan bır topluluk, bır ulus durumuna getıren kurucu ve unlu kışılenn ya da bağlı bulunduk- lan ulke topraklannın adlannm sonuna -ce, -ca, -ce, -ça ekîennden bın getınlerek de >apı- lır Çmce, Çağatayca, Özbekçe, Rusça vb Bugun yeryuzunde konuşulan dıllenn he- men hepsı gelışmış dil duzenlemelenne dayan- maktadır Dılın ılk bıçımlen veen eskı dıller konusunda kesın bılgıler yoktur Çunku bın- lerce yıl once, çeşıtlı kultur ve uygarlık kur- muş msanlann dıllennden gunumuze, ne ya- zık kı, çok az yazılı belge gelebılmıştır Bunun ıçın ılk yazılı belgeler, aynı zamanda yeryuzu- nün en eskı ve ılk orneklen arasında sayılmış- tır îkıncı Dunya Savaşf ndan sonra Bırleşmış Mılletler tarafından yapılan bılımsel bır araş- tırmaya gore gunumuze kadar, yeryuzunde kullanılmış ve kullanılmakta olan dıllenn sa- >ısının 2796 olduğu soylenmektedır Bu sayı- ya bazı Kafkas dıllen ve lehçeler katılmamış- tır Bıhm adamlan bu dıllen 26 kumede topla- mışlardır Bunlann da gunumuze kadar an- cak bırkaçının karşılaştırmdlı olarak dılbılgısı yapılmıştır (Ne acı bır gerçektır kı bugune kadar Turkçenın karşılaştırmalı bır dılbılgısı yapılmamıştır Yapılmış olanlarsa kaynak ve başvuru çaîışmalan olmaktan öte bılımsel bır nıtelık taşımamaktadır ) Bu dıllenn de bılım- sel anlamda bırer dil aılesı olduklan anlaşıl- mıştır Yaşayan dunya dıllen az sayıda bırtakım eskı dıllenn farklılaşarak kollara aynlmasın- dan oluşmuştur Aynı ana dılden gelen dıller akraba sa>ılmışlardır Boylece dil aılelen or- taya çıkmıştır Dil aılesı, ortaklaşa bır dılden çıktıklan ka- bul edılen ve aralannda dılbılgısı kurallan. sozcuk yığını ve yapımı bakımından benzer- lıkler bulunan dıllenn oluşturduğu topluluğa denılmıştır Bu dil aılelen de kok ve soy yo- nunden bılımsel olarak ıncelenmış, sıralanmış ve çızımlenmıştır Dil, insan topluluklannı bır yığın, bır kıtle olmaktan kurtarmış. onlan aynı duygu ve dü- şunce bırhğı çev resınde toplayarak ulus olma bılıncıne ve durumuna getırmıştır Özellıkle son yıllarda dunyanın bırçok yenndekı sıcak çatışmanın kan dökucu kavganın ana kayna- ğı sıyasal ve ekonomık bağımsızlık olmakla bırlıkte, bunun en onemlı ıücı ve goturucu gu- cu dil olmuştur ve olmaktadır Çunku dil, ulu- sal kultür değerlennın başında yer almak- tadır Balkanlar'dakı sıcak çatışmanın, Kaf- kaslar'dakı kanlı surtuşmenın, Afnka'dakı renk aynhğının, Ortadoğu'dakı vurkaç olay- lannın ana kaynağını, bu ulusal varlığın teme- lı, ulus olmanın ortak bılıncı sayılan dılde ara- mamız gerekır Bu aramada da pek az bılımsel yanılgıya duşenz Bılınmelıdır kı dunyamız XXI yuzyıla gırerken açıkça sıcak bır dil sa- vaşı vermektedır Bu gerçeğı gozden uzak tut- mak buyuk yanrgı olur ARADABIR Prof. Dr. NAÇİ KEPKEP Yıldız Teknik Üniversitesi öğretim üyesi Gece Eğitimi Yanlışür Bakanlar Kurulu nda goruşulerek Meclıs'e gonderılen 'UnıversıtelerdeGeceöğretımı YasaTasarısı, ünıversıte- lerın onundekı yığılmaları bır olçude onleyecek unıversı- telere parasal rahatlık saglayacak bır duzenleme getıre- ceğı savlanna karşın kanımca gerçek çozumu onleyecek, yanlış yone doğru atılmış bır adım olacaktır Basından ve verılen demeçlerden ızleyebıldığım kadarıyla bu tasarı üniversıtelerın derslıklerının ve oğretım uyelerının gece saatlerınde de kullanılmasına ve boylece ÖSYM sınavında herhangı bır programa yerleştırılemeyen oğrencılerden bır bolumunun daha yuksekoğrenıme başlamasına ola- nak vermektedır Kıt olan derslık ve oğretım uyesı kaynaklarmın daha çok kullanılacak olması ılk bakışta doğru gozukmektedır Ilk bakışta 'ılke olarak doğru gozuken bu yaklaşımın, bıraz uzerınde düşununce tam da doğru olmadığı ortaya çık- maktadır Burada dıkkatten kaçmaması gereken şey, yal- nızca derslıklerın gunluk kullanımının arttığıdır Bu da kıt kaynaktan daha çok verım alınacağı nedenıyle doğrudur Ancak oğretım uyesının kaynağının kullanımı açısından değışen bır şey yoktur Çunku burada olçu oğretım uyesı- mn kaç saat ders verdığı değıl oğretım uyesının verdığı dersı kaç oğrencının ızledığıdır Başka bır deyışle eğer ve- « rılen bırım dersı ızleyen öğrencı sayısını arttırabılıyorsa- nız, oğretım uyesı kaynağını daha verımlı kullandığınızı da soyleyebılırsınız Bu konuya aşağıda yıne dönmek uzere burada bu tasarının bır başka onemlı yanlışına da değın- mek ıstıyorum Her ne kadar bu tasarı bır bolum gence daha yukseköğ- renım olanağı saglayacak ıse de bunu ancak para karşılığı yapacaktır Gece oğrenımı yapmaya hak kazanan kışı bu hakkını ancak parası varsa kullanabılecektır Tum ayrıntı- ları, gerçeklerı bır yana bırakıp somut sonuçlara baktığı- mız zaman durum şudur Devlet unıversıteye gırmek ıste- yenler arasında bır sınav yapmakta ve bu sınavda kaza- nanlar parasız veya çok az bır para karşılığı unıversıte oğ- renımı yapabılmektedır Yenı tasarıya gore bunun dışında kalan ısteklılerın bır bolumu de ancak buyuk mıktarlarda para vererek bu hakkı sağlayabılecektır Bunun gerekçesı olarak yetkılılerın ılerı surdukierı savların moral desteğı çok zayıftır ve boyle bır uygulama soz konusu olduğunda ılgılı yargt makamları buyuk bır olasılıkla bu eşıtsızhğı kısa sürede ortadan kaldıracaklardır Fakat benım yanıtını ve- remedığım ve ılgılı kışılenn de nasıl yanıtlayacağını merak ettığım soru hukumetı oluşturan partılerın mılletvekıllerı- nın böyle bır tasarıya nasıl oy vereceklerıdır Bılındığı gıbı hukumetı oluşturan partılerın bırısının adında 'sosyal de- mokrat' ve 'halkçı' sozcuklerı amblemınde de altı ok yer almaktadır Ikıncı partı de seçım propagandasında halkçı söylemlerle benım ışçım', benım koylum ' kısaca be- nim dargelırlım' dıyerekoy almıştır Ister paralı ıster parasız olsun, sonuçta gece oğretımı daha fazla kışıye yüksekoğrenım vermeye yonelık bır gırı- şımdır Ancak nıyet lyı olmasına karşın tutulan yol yanlış- tır Gorevyerım olan Yıldız Teknik Unıversıtesı'nde gece oğretımı uzun yıllar yurutulmuş ve bırkaç yıl once terk edıl- mıştı Tasarıyı hazırlayanların daha once başka unıversı- telerde ve en son olarak da YTU de bu ışten nıçın vazgeçıl- dığını araştırmaları ve edınılen deneyımı anlamaları gere- kirdı Özetle soytenecek olursa, gece oğretımınden ka- zanılması beklenen paralar haksız kazançlara verımsız öğretıme kaynaKların daha da boşa savrulmasına yol açacaktır Gece oğreBmı yerıne kıt kaynakların (oğretım üyesı ve derslık) dahaetkn kullanımını saglayacak bır oğretım sıs- temıne geçmek çok daha kolay ve çok daha akılcı olacak- tır Boyleoıroğretımsıstemının ana çızgılerını geçen hazı- ran ayı ıçınde yne Cumhurıyet gazetesınde yayımlanan bır yazımda on rradde olarak vermıştım Daha sonra bun- lan istanbul Oğrebm Uyelerı Derneğı'nın yaptığı yasa çalı- şmalarıra katkı olarak yasa maddelerı halıne getırdım Ozetle ynelenecek olursa yapılması gereken şeyler a) Sonsuzgna1 . ha<kı b)Yılıçı sınavının kaldırılması c) Bu- tunlemenn kaldrılması d) Yarı yıl suresının onaltı haftaya çıkarılrresı e) Snıf sıstemı yerıne derse kayıt sıstemımn getırılmesı f Prcgramdakı haftahkderssaatlerınınazaltıl- ması, g)Verlen derse olabıldığınce çok oğrencının kay- dolmasınn sağanması, h) Cumartesı gunlerı de ders veya uyçulama vapılabılmesı ı) Programa paralel dersle- nn konuması, ODerslerın gunde on ıkı saatlık surede ya- pılabılmesı, k) Oğrencının bır dersı sınavda başarısız olsa bıle ancak br ke: alması ve yınelemek zorunda kalmama- sıdır Boylece o jştırulacak bır sıstem ıle ılk kaydolan öğren- cı sayı&bırncı \ılda en az yuzde yırmı arttırılabılır Sıste- mın oturnas ılebırlıktebuoran gıderek artacaktırda Bu önerınırayaKİar yere basmayan bır duş urunu olduğu sa- nılmamilıdır Tyn tersıne benzerı sıstemler başka ulke- lerdeuygularunşve başarısı kanıtlanmıştır HUKUKSUZ DEMOKRASİ Halit Çelenk 3 bası 10000 lıra (KDV ıçınde) Çağdaş Yaymlan Turkocağı Cad 39-41 Cağaloğlu-/stanbul Odetnelı gonderilmez. TARTIŞMA Muhasebecilik Mesleği ve Vergicilikteki Etkinliği Her sanatçı, her yazar, bu tur anonım konulan kendı sanat anlayışı- na göre kurgulayabıhr. romanlaştırabıhr, öyküleştırebılır rjeğerb yonetmen Sınan Çetın ın son fil- J-Jm\, 'Berlın'ın konusu son gunlerde ga- zete sutunlannda tartışma konusu oldu Gokhan Akçura fılmde kullanılan konu- nun. daha önce kendısının 'Sınır' adlı fil- mın konusu olduğunu, Turgut Özakman da fümın konusunun 'Tore' adlı oyununun konusu olduğunu, Sınan Çetın ıse filmının konusunun halkımıza aıt 'Ocağına duş- mek" deyımıyle dıle getınlen bır töre oldu- ğunu soylüyor "Ocağına duşmek' toresınden soz açıhri 1 ca, bu tur törelen çocukluğumda ve aşıret köylenndekı oğretmenlığım sırasında bız- zat gormuş. yaşamış, hatta bu konuda öyküler, senaryolar yazmış bır vazar ola- rak ılgımı çektıgını belırtmehyım Ocağına duşmek dıye adlandınlan bu tore, Asyalı toplumlarda yuzyıllardan ben yaygın olan koklu bır geleneğın adıdır Ünlü halk oza- nımız Koroğlu, sazını elıne alır ve kansının vanında. kendısıne meydan oku>an Kızı- roğlu Mustafa Bev'ı *'Bir at bıner alapaça, mecel vermez ırak kaça Hışmı dağı dele. Reçe Kım kım 9 Kızıroğlu Mustafa çollennden kaçıp gelen Emır Sultan, San- oğlu Dervış Bey'm konağına sığınır Kan yemını etmış. ofkelı yüzlerce ath, Sanoğlu Dervış Bey'ın konağını kuşatarak ısrarla Emır Sultan'ı, Dervış Bey'den ısterler Ba- zen yalvanrlar bazen tehdıt ederler Ama Sanoğlu Dervış Bey, tore gereğı vermez kendıne sığınanı Tanhte de orneklen çoktur bunun Ör- neğın, Malazgırt Meydan Savaşı'nda tut- beyın oğlu. bır hanın oğlu'" dıyerek over sakduşenBızansİmparatoruRornenDıyo- goklereçıkanr Rahmetlı Ruhı Su ıle Kars- jen'ı, Selçuklu Sultanı Alparslan bağışjar, lı halk aşığı Murat Çobanoğlu'nun sesle- nnden bu turkuyu dınlemeyen kımse yok- tur sarunm Aynı konuyu romancımız Sayın Yaşar Kemal, Demıraler Çarsısı Cınayetı ıle Yu- sufçuk Yusuf romanlannda anlatır Sunye sahvenr Aynı töreyı yuz yıllar sonra Os- manlı Sultanı Yıldınm Bayaat da yapa- cak, Nığbolu savaşında kendısıne tutsak duşen haçb ordulan komutanı Jean Jak'ı bağışlayıp salıverecektır Bu tur orneklen daha da çoğaltabılınz ama gereğı yoktur Çünkü aynı tore günu- muzde de sürüyor Orneğın. Sınan Çeün'm Gokhan Akçura'yı vanıtladığj 14 Eylül 1992 tanhlı Cumhunyet Gazetesı'run baş sa>fasında. Çeçenler ın efsanevı lıden. Şa- mıl Basayev'ın sılahına sanlmış resmının altında 'Duşmanımız bıle olsa" başlıklı yazırun devamında Çeçen halkuun en bu- yuk ozellığı konukseverhğıdır Bır kımse kapınızı çaldığında en kanb duşmanımız bıle olsa ona her turlu yardımı yapmak zo- rundasıruzdır" dıyen sozlennı okuyoruz Bu arada 1982 yılı Gosten Dergısı'nde yayımlanan ve sonradan Acı Duman adlı oyku kıtabımın başında yer alan. "Ocağına Duşmek' adlı oykumun senaryosunun, Bılge Olgaç tarafından geçen gunlerde fil- me çekıldığını de belırtemelıyım 'Ocağına Duşmek' dı>e adlandınlan bu tore, ano- nım bır toredır Yuzyıllardan ben değışık halklann mertlığı, yığıtbğı, hoşgorusü ve kanıyla ödenmıştır Bedeb kımsenm teke- lınde değıldır Kanımca bu konuda Sınan Çetın haklıdır Çare kanımca yıne bu guçhî torcmn özünde gızlıdır, hoşgoru ve banş OSMAN ŞAHİN OZÜR Prof Dr Erol Manısalı ımzasıyla 28 Eylul tanhlı gazetemızın 8 sayfasında yer alan " Turk Polıtıkasında Yenı Değerlendjrme Şart ' başlıklı yazı. "Yenı Yaklaşımlan Duşunmek başlığıyla dunku2 sayfamız- da yenıden vavımlanmıştır Kanşıklıktan oturu özur dılenz Ingilizceve Bilgisayar Ögrenim Merkezi • • Ücretsiz Bilgisayar kursu İngilizce öğren bilgisayar hediye edelim^ FINDIKZADE Tel: 586 68 18 - 529 41 63 GENÇVEGENÇDÜŞÜNEN AVUKATURAÇÂfiRI Cağdaşgrubun ıçınde yaratlan butun tarbşmaları bır yana bırakarak gencavukatları baroorganlannaaday olmaya ve5Ekım 1992 tanhındeyapılacakolan on secıme kablmayacağırıyoruz «V. GMçAntarttvMn ««.SftaylMıy AV.ÜUUZ Av.Ftytalürjt AN. TEŞEKKUR Eşımın geçırmış olduğu rahatsızlıkta teşhıs, tedavı ve operasyonda gosterdıklen çaba ılgı ve başanlarından dolayı, Sayın Jın Opr Dr MEBRUKE YILMAZ'a teşekkuru borç bılırım. GÖNAY AYKUT Beşiktaş'ın merkezinde MOONLIGHT CİLT VE ESTETİK MERKEZİ Cıll uzmanı Munıvvet Buyukduman özellıkle sıvılceh ve tum cılt sorunlannıza KESIN ÇÖZUM • ZAYIFLAMA Denn ısı yoluyla jımnastık masaj • BAKIM Manıkur, pedıkur ağda, epılasyon • GUZELLIK Özel ve gunluk makyaj ve 5-13 yaş grubuna BALE Pazartesı-Cumanesı 9 30 - 20 00 aras Pazar 12 00 - 20 00 arası Adres: Barbaros Bulvan Gûrel Ap. 41 /A Kaf 2 Daıre 2 Beşıktaş t r 259 05 48 13 -14 -15 KASIM OTEL KONAKLAMALI KAPIDAĞ YÜRÜYÜŞU I.F.K. GUN BATMADAN TAM PANSIYON 475 000 TL SAAT 19 00 DAN SONRA 25910 84 SON BAŞVURU 5KASM1992 KAYSERI 1. SULH HUKUK HAKİMLİĞİNDEN Dosya No 1991/273 Davacı Mehmet Erdoğan tarafından, davalılar Omer Oğuz Ozen ve Servet Özen ıle arkadaşları aleyhıne ıkame edılen, ızaleı şuyuu da- vasının, mahkememızde yapılan açık yargılaması sırasında venlen ara kararı gereğınce, Dava konusu, Kaysen ıb, Mebkgazı ılçesı, Anbar, Bogazkopru me\ kıınde kaın, pafta 9, parsel 224'te kayıtlı bulunan taşınmazın, satıl mak suretı ıle ortaklığın gıdenlmesı ıçın, açılan davada, dava dılekçesı, davalılardan öraer Oğuz Ozen ve Servet Özen e teblığ edılememış olup, butün aramalara rağraen de bulunamadıklarından, duruşma günu olan 3 11 1992 gunu saat 09 O5'te ya bızzat hazır bulunmalan ve>a kendılerını bır vekılle temsıl ettırmelerı hususu, dava dılekçesı ve duruşma gunu yerıne kaın olmak üzere teblığ olunur 16 9 1992 Basın 50335 Windows 3.1 Türkçe!Wındo\w 3 1 Turkçe 250 $ . Network5'kullanıcı 750 î . Network 1 kullanıcı 1S0 S Wındows 3 1 TR Upgrade 150 S KtSA Bifi SURE % 12 KDV DAHİLOİR Dfel Û8ÜIUR K;» W*TWI2 MMUSIU/IUHUID BYINTERFIXAO YAZIUMDA TÜRKIYENIN UZMAN «(1)338 0102-346 85 51 ÖZEL BORA SÜRÜCÜ KURSU 92.DÖNEMKAYITLARI DEVAM EDİYORI Hafta sonu Hatta ıçı ve Akşam kurslan devam edıyor Oershane USKUDAR 343 f? «-«•fcM KOZYATAĞI 3K 47 33 TARABYA « « « İSTANBUL 5. ASLIYE HUKUK HAKİMLİĞİNDEN DAVALIFAHRETTİN ÜMİT YALMAN'A DUYURUDUR Davacı Hülya Ertan vekılı Av Ahmet Sana> tarafından Şaır Lev- laSok No 23 AsmaKat (Korona) Beşıktaş/IST adresı bıldmlmek suretıyle davalı Fahrettın Umıt Yalman ale>h\ne açılan boşanrna da vasının yapılan yargılaması sonucunda, venlen 28 2 1992 tanh 1991 290 Esas, 1992/49 karar sayılı kararın adı gecenın teblıgata ya rar adresı zabıca tahkıkatına rağmen tesbıt edılememış olması sebe bı>le gazete marıfetı ıle ılanen teblığıne karar \erılmış olup, vukarıda tanh ve sayısı yazılı taraflann şıddetlı geçımsızlık sebebı ıle boşan malarına, vazgeçme sebebı ıle nafaka tavınıne yer olmadığına, mah keme masrafları ve vargı harçlarınm davalıya vukletılmesıne ılışkın, davacı \ekılının yuzune karşı davahnın >okluğunda \argılay volu açık olmak uzere venlen kararın teblığ tarıhınden ıtıbaren 7 gun sonra kendısıne teblıgat vapılmış sayılacağı hususu ılanen teblığ olunur Basın 10817 PENCERE "Büyük Dûşûnmek..." insanlığın en buyük donuşumu, tarım devrımıyle ger- çekleştı Atalarımız daha once ağaçlardan meyve toplu- yor avcılıkla geçınıyorlardı insan ekıp btçmeyı oğrendı- ğınde yerleşık duzen ' oluştu Isa'dan once 4000 yılında uygarlığa gıden yol açıldı Kaç yıl surdu? Sanayı devrımı isa'dan sonra 1750' Şunun şurasında daha 250 yıllık bır sureç1 Kapıtalızm de sosyalızm de bu donemın turetımı Pekı ınsanlık nereye gıdıyor? • Tarım devrımıne geçerken yeryuzunde nufus 10 mılyon, Isa nın doğumunda 150 mılyon 1750 de 800 mılyon Bugun5mılyar Sayıların dıh akıl durdurucu Insanlık uçuncu devrımın eşığınde 1971 'den bu yana dunyada uretım ıkı kat artıyor. Ya tuketım'' Tum ınsanlık bır tuketım çılgınlığı ıçınde Sınır- sız harcama, savurganlığı doruğuna erıştırıyor Meyı harcayıp savuruyoruz? Gezegenımızı doğayı, çevremızı1 Sonuçta ınsanı tûke- tıyoruz, soluk alacağımız ortamı yok edıyoruz, kaynaklan somuruyoruz dışkılaşan sanayı atıklarını doğaya yukledı- ğımızde, çevreyı kırletıyoruz Daha başka deyışle kaynakları yok edıyor, ama, atıklan yok edemıyoruz Tuketım toplumu modelı bu1 Ne yazık kı Turkıye, ne bırıncı sanayı devrımını tam anla- mında gerçekleştırebıldı ne ıkıncı sanayı devrımıne geçe- bıldı Buna karşın gunumuzde sosyai demokratlar bıle "tuketım toplumu' modelınden oteye bır duşunceye ya- bancılaştılar ^ ' Gezegensel bılınç" dey\m\ne ılk kez Edgar Morın'ın bır yazısında rastlamıştım Fransız duşunur "çevre kırlen- mesı ' kavramının ikıncı Dunya Savaşı'ndan sonra oluştu- ğunu yazıyordu Son yıllarda ortaya çıkan "globalleşme" dahaTurkçesı "kureselleşme ' bılıncı debızı-modadeyış- le- 'buyuk' duşunmeye zorlamıyor mu' "Vızyon"umuz ne çapta"? Ufkumuz "serbest pıyasa' dan oteye yayılıyor mu? Dunyayı "serbest pazar ' ve ' tuketım toplumu" mo- delıyle ozdeşleştırıyorsak, "vızyon"umuz pek dar demek- tır ' Kureselleşme' nın anlamı nedır? Eğer 'kureselleşme ' yerkuresını kırletıp yok etme anla- mına gelıyorsa, yanlış ' Cumhurıyet Bılım Teknik ' dergısınde geçen hafta "Su- yumenın 3'uncu Donemecı' kapak konusuydu Duşunen ınsanı daha da duşundürecek bır ufuk açılıyordu gozlerı- mızınonune' ABD lı Prof Meadows soruyor "- Hammadde tuketımı ve atık madde uretımıyle dunya nereye kadar gıdebılır?" Yanıt '- Tuketım toplumu modelıne son verılmelı' " Tarım ve sanayı devrımlerı sonucunaa uygarlaşa ı in- sanlığın kendı kendısını ozeleştırıden geçırmesı kaçınıl- maz + Denebılır kı "- Aman canım sen de 1 Ne tuketımı? Kışı başına 2000 dolar ortalama gelırı olan Turkıye'de tuketımı arttırmak gerekır kı uretım ozendırılsın ' Doğrudur Ancak ulkemız dunyanın bır parçasıdır, 'kureselleşme" surecınde gezegen nufusunun çoğunluğunu fakırler oluş- turuyor, açlık nıce ulkede kırımlara yol açıyor, dört mılyar insan yoksuldur, yıne de zengınlerm tuketımı belırleyıcı oluyor Turkıye de daha sanayıleşmenın bırıncı devrımı gerçekleşırken.denızlerımız nehırlerımız gollerımız,tum çevremız elımızden kaymıyor mu' Önumuze model olarak konan sınırsız "tuketım top/u- mu' hem Anadolu yu hem gezegenımızı yıkıma goturen ve sonu olmayan bır aldatmacadır, sosyal adalete de te- melınden aykırıdır Önumuzdekı yıllarda bu gerçek daha çarpıcı bıçımde ortaya çıkacak İnsan, doğayı ve sonuçta kendı kendısını yok eden bır yaratık olamaz elbette bır çıkış yolu bulacak, "aklın mah- kemesı 'nde "Yenı Dunya Duzenı yargılanacak 'Buyuk duşunme' ıle 'gezegenselbılınç' 2000'edoğru özdeşleşmıştır ENGLISH CENTRE r—• ingılızceyı ıngılızlerden oğrenın ENGLISH CENTRE I I• Genel İngılızce Kurslan • MEB-ÖSYM Lısan Sınavı Hazırlık Kurslan • KPDS Hazırlık Kurslan ENGLISH CENTRE r • "Busıness Englısh" Kurslan • FCE Hazırlık Kurslan • TOEFL Hazırlık Kurslan ENGLISH CENTRE • Yoğun programlar • Yarı yoğun programlar • Normal programlar T.C.M.E.B. ÖZEL EMSA DİL EĞİTİM MERKEZİ KURSU İSTANBUL : Rumelı Cad No 92AU5-6 Osmanbey Tel (1) 247 09 83 - 241 20 34 - 252 82 71 - 72 ANKARA : Selanık Cad No 8 Kat 5 Kızılay Tel (4)435 23 97 435 30 94-435 25 03