Katalog

Cumhuriyet Sahıbi: Cumhunyet Matbaacılık ve Gazetecıbk Turk Anonım Şirketi adına Berin Nadi • Murahhas Cye: Emine L'şaklıgil • Genel Yayın Mıidüni: Hasan Cctnal, Yazı tşlen Müdurü. Okay Gönensin * Haber Merkezi Müdürü: Yalçm Bayer, Sayfa Düzeni Yönetmeni Afi Acar • Timstlcıler ANKARA Ahmel Ttn, İZMtR: Hikmet Çrönkaya, ADANA: Çetin Yigenoglu tç Pohlıka Cefad Ba$lang>ç, lstanbul Haberlen. ŞMMJ Kalkan, Ekononıı Mcral Tuner, Diş Haberler Ergun Bakı, Iş-Sendıka Şukran Ketenri, KUltttr. CdaJ Usttr, E&tım Gcmav Şaylan, Yurt Haberlerı Necdet Dogan, Spor Damşmanı AMolkadir YuceloMn. Dızı Yazılar Keran Çalışkan, Araşmma Şdıin Alpay, Düzeltme. AbduHıh Yıacı • Koordinatör Akmet konılsın % Maiı Işler Erol Eriuc 0 Muhasebe Bntenı Yencr 0 Butçe-Planlama: Se>gi OsmaatKŞCoglıı # Reklam \)şe Tonın 0 ldare Husryin Gurer 0 Işletme. Onder Çelik 0 Bılgı-tşlem Nul tnal 0 Personel Stvgı Boslancıogiu ya^ın Kurulu Başkan tlhın Selçuk. Oktı> Akbıl, ^aiçnı Ba>er, Hssajı Omsl, Hikmet Çctınkayı, Oka> Göntnsin, L'gur Mumcu, \lı Sirraen, Abnct Tan Basan ve Yayan: Cumhunyet Malbaacılık « tiazetecılık T.A.Ş. Türkocajı Cad 39/41 Cagaloglu 34334 lsı PK 246 - lstanbui. Tel 512 05 05 (20 hat), Teloc: 22246, Fax: (1) 526 60 72 % Burolar Ankara: Zıya Gokalp Blv. Inkılap S. No- 19/4, Tel 133 11 4M7, Telra: 42344, Fax (4) 133 05 65 0 lımir H Zıy» Blv 1352 S. 2/3, Tel 13 12 30, Tdoc 52359, Fax (51) 19 53 60 0 Ad»n«: InanU Cad. 119 S. \o 1 Kat 1, Tel 19 37 52 (4 hat), Tele< 62155, Fax H ) 19 25 78 TAKVİM: 1 EYLÜL 1991 Imsak: 4.52 Guneş: 6.23 öğle: 13.09 tkindi: 16.49 Akşam. 19.45 Yatsı: 21.09 Amerikcdı atlet, iızun atlatna'daki en büyük mkibiLewis'i dünya rekoruyla geride bımktı Poweü havada koştuLewis karada, Powell havada Tokyo'da yapılan 3. Dünya Atletizm Şampiyonası'nda 8.95 atlayarak 23 yıldır kınlamayan uzun atlama dünya rekorunu kıran Powell, karanın en hızlısı vatandaşı Carl Levvis'in 65 yarıştır süren hava üstünlüğüne de son verdi. İnanılmazı başaran Powell, dünya rekorunu 21. yüzyıla erteleyen otoriteleri de şaşırttı. Rekorlar kırılmak için Bob Beamon'ın 1968'de, üsteük yüksek irtifada gerçekleştirdiği 8.90'lık derece, atletizm dünyasında adeta bir efsane kabul ediliyor, bazılarınca 'kırılamaz' olarak nitelendiriliyordu. 100 metreci Leroy Burrell daha bu haziranda 9.90 koştuğunda da 'işte limit' denmekteydi. Hangi limit? SPOR TARİHİNE GEÇTİ — 23 yıldır kınlamayan uzun atla- ma rekonı, ABDIi atlet Mike Poweil'in inanılmaz basansıyla ge- ride kaldı. Powell, Tokyo Atletizm Olimpiyatlan'nın amblemi ve alün madalyası ile poz verirken spor tanhindeki yerini aldı bile. CÜNEYT E. KORYÜREK TOKYO — Mexıco City'nin o yuksek rakımlı tepelerinde, tertemiz hava, çok az hava di- renci ve belki de yer çekiminin de en az olduğu Aztec Stadı'nda 1968 yıhnın ekim ayının 18'inde tek bir atlayışı ile 8.90'lık bir de- rece elde etmişti Bob Beamon. 20. asırdan 21. asra gitmesini bi- len ve rekor kitaplarına adını yazdıran Beamon, en azından 2000 yılına kadar orada kalaca- ğını sanıyordu. Dünya uzun aı- lama rekoru, Tokyo'da kırıldı- ğı zaman, herkes bir an şoka girdi. Öyle ya 23 yıldır kınlamayan bu rekor, bu sefer, sadece tek iyi bir atlayış yapan Mike Powell adında bir Amerikalı tarafından kırılmıştı. Obur taraftan, 1981 'den be- ri girdığı 65 uzun atlama fina- linde geçilmeyen Carl Lewis du- rurken Powell da nereden gelmişti? Bunların cevaplan bulunduk- tan sonra herkes Bob Beamon'- ın 1968'tekı o muhteşem reko- ru nasıl kırdığını sormaya basladı. Aslında, Bob Beamon'ın re- koru olan 8.90 metrelik atlayış, sanki atletizmde bir efsane gibi kabul ediliyor ve her efsanede olduğu gibı bunun nasıl yapıl- dığı konusunda da pek çok kım- se, hemen hemen hiçbır şey bil- mıyordu. Bob Beamon, gençliğinı New York'un o korkunç mahallele- rinde geçirmiş, okulda basket- bol oynamış ve sonunda da uni- \ersıtede uzun atlamadaki başa- rısı nedeniyle sivrilmiş ve 1968 Mexico Cıty Olimpiyatları'nda uzun atlamada takıma girebil- mişti. Uzun atlama dunya reko- ru, IAAF tarafından kabul edi- len ilk 7.61 metrelik başandan, 1935 yılında meşhur Jesse Owens tarafından 8.13 metre ile tesis edilen ve 1960 yıhna kadar kınlamayan bir ilginç rekorlar gelişmesi gosterir. Ralph Boston 1960 yılında Ovvens'in rekoru- nu 8.21 ile kırdıktan sonra, iki yıl içinde buna yedi santimetre daha ileve etmiş, 1%2'de Rus Ovanesyan 8.31, gene Boston 1964'te 8.31 ve 8.34'le rekoru ele geçirmiş, 1965'te Boston'ın kırdığı rekoru 1964'te egale eden Ovanesyan da Amerikalı rakibi ile rekora 8.35 ile sahip olarak Mexıco City'ye gelmiş- lerdi. Bob Beamon ise Mexıco City'ye en iyi derecesi 8.33 met- re olarak gelmış, finalde Boston \e Ovanesyan gıbi rakipleri ya- nında 1964 olimpiyat şampıyo- nu Ingiliz Davies'in de ardından sıralanacağı tahmin edilmışti. Ama, Mexico City'nin 2.248 metrelik yuksekliğınde yapılan uzun atlama finalinde, pek çok kışiyı epey surprizler bek- liyordu. Beamon, daha ilk atlayışında 8.90 metre atlayınca, ruzgâr ale- tı elden geçmiş, ruzgârın limit olan 2 metre estiğı saptanmıştı. Daha ilk atlayışlarda boyle bir rekorun yapılacağını dahi duşunümeyen 1964 olimpiyatla- rı şampiyonu Lynn Davıes, göz- lerine inanamamış, kendi ilk at- layısırun 7.94 olduğunu görduk- ten sonra "Boyle bir rekor at- layışı yapan adamla yanşıimaz" diyerek diğer atlayışlarını da yapmadan çekip gitmişti. Mutlak olan şey, Mexico City'nin, o yanşmalarda üç adımcılara yarayan ve Beamon dışında hiçbir uzun atlayıcının kullanamadığı irtifasının yardı- mı, 2 metrelik limitteki ruzgâr itmesi ve birincilikte hiçbir id- diası olmadığını bilen Beamon'- ın rahat bir atlayış yapmasımn rekorun kınlmasına neden ol- duğuydu. Beamon'ın bu derecenin bir kez daha yanına yaklaşamama- sı, ne derecenin ne de Beamon'- ın kalitesini dusurmediğı gibi bu genç adam da atletizmde bir ef- sane olarak kabul edilmışti. Şimdi ise ruzgâr yardımı ol- madan ve irtifanın verdiğı bir ıt- meden faydalanılmadan Pc- well'ın yaptığı 8.95'lik derece gerçekten de muhteşem. Ama, hatırlarsanız, Leroy Burrell, da ha bu haziranda 100 metrevı 9.90'da koştuğunda "işte limit" lafları ortaya çıkmıştı. Ama, ne oldu? Daha altı gun evvel, Lewis, Burrell'i geçerek 9.86 koştu. Hangı limit? Rekorlar hep kırılmak için kırılır. Powell'ın 8.95 metrelik reko- ru da kınlacak. Dunya rekortmeni Mike Powell, rekordan sonra Carl Lewis'in son atlayışını dua ederek izledi. (Fotograf AP) 3 haftadırIstanbul'un heryanında aynı ses duyuluyor: Şehre indim köyden, şeher biziııı soydaıı 'Vitamin' adlı kaset, çıktığı günden bu yana tam 250 bin sattı. Ercan Saatçi, Ufuk Yıldınm ve Gökhan Serniz'in kaseti, rap türündeki parçalara, Türkçe sözler yazılarak oluşturulan hiciv ve taşlamalardan oluşuyor. ESAT PALA MUHARREM AYDIN 'Yabancdık çekmiyonım, san- ki doğma biiyüme buralıvım / En fazla üç sene sonra tstan- bul'un kralıyım / Allah sizi inandırsın, yalanım varsa na- merdim / Ben bu kadar kebabı köyde bile yemedim / Mektubu- ma son verirken gözümde tutu- yosun valla / İstanbul'a siz de gelin, boş yer hâlâ var burda!" Bu "açık davet" istanbul'a 'taşı-toprağı altın" diyerek hu- cum eden Anadolu'nun "bagnndan" kopup gelen genç- lerden birisinın memleketindeki ailesine yazdığı mektuptan bir alıntı değil. İstanbul'daki uç uni- versite öğrencisinin "kafa kafa- ya vererek" yaratukları kasetten bir parça... İstanbul'da artık günlük >-aşa- ma damgasını vuran maganda- ların bir anlamda mıizik yoluy- la "eleştiri bombardımanına" tutulduğu kasetin adı ise; "Vi- tamin". Peki yaklaşık 3 haftadır tstan- bul'un her yanında yükselen bu "garip" muziğin yaratıcılan kimler? Böyle bir kaset çıkarma fikri nasıl doğdu? Mesajları nedir? Büyukçekmece'deki Malibu Otel'in lobisinde karşımızda gu- neş gözlüğü, blue-jean ve tişört- leriyle oturan uç "duyarlı genç" önce grubun nasıl doğduğunu anlatıyorlar: Ercan Saatçi kontrbas, L'fuk Yıldınm keman, Gökhan Semiz ise ut çalarak İTU konservatu- varındaki öğrenimlerini sürdü- rüyor. Ercan-Ufuk ikilisinin müzık çalışmaları 3-4 yıllık bir geçmişe sahip. Ercan ve Ufuk"a 'Vitamin 9 haplarından seçmeler Keyfin gıcır mı lan Dursun / Donme burda kalabilirsin / Insaatta ustayım, ber an tıirkıicıi olabilirim / Benden selam soyleyin Ayse'yi özledim fazla / Şeher bedenimi satın alabilir, ama rubumu asla. • • • EUmizde kınk saz / Nazım baba bize soz yaz / Dinlenir mi rnetal, pop, caz / Yapanz hep ozgun muzik. * • • Kafa tıraşlı uç numara / Yok aslında bir numara / Gıindüz konser, paralar cukka / Akşam doğru barlara. Rubu odun, gövde ağaç, kafa sunta / Altın semer giyse zonta yine zonta / Ceplerinde Marlboro, çakmaklar zippo / Levi's'in üstıine ipek giymiş kıro. -*•• Şebere indim köyden, şeher bizim soydan / Köy göziimde tütiiyor, vazgeçmem ben şeherden. • • • Çatal karam, çingenem, şopanm, maymunum / Seni sevmeyen vefat etsin. Ercan Saatçi kontrbas, Ufuk Yıldınm keman ve Gökhan Semiz ut çalarak İTÜ Konservatuvan'ndaki egitiml fa kafaya vererek" yarottıklan kaset büyük Ugi göriiyor. (Fotograf: MUHARREM AYDIN) rdüriiyor. "Ka- daha sonra elinde gitarıyla oku- lun koridorlannı aşındıran Gok- han da katılınca "çekirdek kadro" oluşuyor. Konservatu- vardaki diğer bazı oğrencilerin de katküanyla ortaya alışılmışın oldukça dışında bir kaset çalış- ması çıkıyor. Kasetin nasıl oluştuğunu Er- can'dan dinliyoruz: "Biz böyle zevk için yaşama- sını seven, fırlama gençleriz. Ufuk'la daha once Eurovision Türkiye etemeterinde beste çalış- maları yaptık. Daba sonra ara- mıza Gökban'ı da aldık. Gök- han yabancı ve Türkçe pop par- çalara uçuk sözler yazıyordu. Bovlece proje kafanuzda doğdu. Zaten plakçılar çarşısından bu tur bir çalışma talebi de gelmiş- ti. Konservatuvardaki bazı arka- daşlann katkısıyla Vitamin-l'i çıkarttık..." Rap turundeki parçalara do- ğaçlama yoluyla Türkçe sözler yazılarak ortaya çıkan kasette bir dokundurma, hiciv ve taşla- ma ön planda.. Tepkiler nasıl ol- muş; Söz vine Ercan'ın: "Şimdi istanbul'da maganda dolu. Ben magandaları çok se- verim. Yani magandaları haki- katen çok iyi inceledim. Hep magandalarla uğraşmışızdır. Nedir maganda? Toplumda sivri olan tipler... Bizim kullandığı- mız kelimeler insanlann duy- mak isteyip de duyamadıkları ve dinlemekten zevk aldıklan kelimeler. Sık rastladıgım için gözlemler elde etmek de zor ol- madı. Bu kasetin bir faydası oğ- retici, eğitici yanı olması: Geği- ririm, tükürurüm. kıllanmı aça- nm gibilerinden kelimeler var kasette. Bunlan dinleyince kapa- tıyorlar kıllannı. Yere tukurmu- yorlar filan. Maalesef toplumu- muzun yüzde 60-70'i boyle, hep- si dinliyor bu kaseti ama kimse üzerine alınmayıp, duyunca zevk alıyorlar!" 3 haftada 250 bin satan Vita- min kasetinde farklı türleri bı- raraya getirerek bir "müzik yelpazesi" ortaya koyan uçlunun muzik çizgısi hangi doğrultuda? "Vitamin-l n e iyi hazırlanama- dık, çok hızlı çıktı. Bu bizim müzik çizgimize bir olçu olma- malı. Aslında hepimizin çizgisi ayrı ama uzlaşıyoruz. Eğer ta- mamıyla beste ağırlıklı olsaydı riske girecektik. Bu yuzden ya- bancı ve Türkçe pop parçalara içimizde. tabiatımızda da oldu- ğu için Türkçe sözler yazdık ve neden Türkçe rap olmasın de- dik. Ilkve yüksek okullarda kayıt haftası ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) — Ünıversite ve yuk- sekokullarla ilkokul ve ilköğ- retim okullarının ilk kısımla- rma kayıtlar yarın başlıyor. Kayıtlar, üniversite ve yukse- kokullarda 13 eylül, ilkokul ve ılköğretim okullarının ilk kı- sımlarında eylul ayı sonuna değin surecek. OSYM sonuçlarına göre bu yıl 199 bin 735 oğrenci üniver- sitelere gırmeye hak kazandı. Bu öğrencılerden 81 bin 355'ı lısans programlarına, 35 bin 633'u önlisans programlanna, 82 bin 762'si de Anadolu Üni- versitesi Açıköğretım Fakulte- si iktisat ve iş idaresi program- larına yerleştirıldi. Üniversitelere kayıt hakkı kazanan adaylann, kayıt için gerekli belgeleri tamamlayarak ilgili üniversitelere başvurma- lan gerekiyor. Üniversiteye kayıt yaptıra- cak oğrencilerin ÖSYM sonuç belgesi, mezun olduğu okul diploması ya da yenı tarihlı mezuniyet belgesi, aday ek pu- andan yararlanarak yerleşmiş- se, ek puana esas olan okul ve okuldan mezun olduğunu gös- tenr resmı belge, nufus cuzda- nının onaylı örneğı, ikametgâh belgesi, askerlık çağına gelmiş veya daha yukan yaştaki er- kek adaylar için, fakulte ya da yuksekokula kaydolmasına as- kerlikçe sakınca olmadığına ilişkin belgeler, 12 adet vesika- lık fotoğraf ve cumhuriyet savcıhğından alınan sabıka ka- yıt belgesi ile kayıt hakkı ka- zandıkları fakülte veya yukse- kokula başvurmaları gerekı- yor. İlkokullarda 1 ay surecek kayıtlar suresince velilerden para alınmaması konusunda Milli Eğıtim Bakanhğı'nca bir genelge yayımlandı. Türk ITR'ında 8 ton eroin • ROMA (AP) — Yugoslavya sınırı yakımndaki Trieste kentinde Turkiye'den getirildiği bildirilen sekiz ton eroin ele geçirildiği haber verildi. Italya Haber Ajansı ANSA, traktör taşıyan bir Türk TIR'ında Trieste gümruk yetkililerince ele geçirilen eroinin kamyonun tabanına yapılan gizli bir bölmeye yerleştirildiğini duyurdu. Ajans, eroinin uyuşturucu için özel olarak eğitihnış kopekler tarafından bulunduğunu kaydetti. Volkanlara kadın ismi • ADANA (AA) — ODTÜ Amatör Astronomi Topluluğu'nca yapılan açıklamaya göre, Venüs gezegeni üzerindekı krater ve volkanik yapılara uluslararası anlaşmalar uyarınca ünlü ve tarihi kişiliği olan kadınlann adları veriliyor. NASA'nın, Venus'te keşfedilen yerlere verilecek isimler için dünya çapında bir kampanya baslattığını belirten ODTÜ Amatör Astronomi Topluluğu yetkilileri, bu kampanyaya Turkiye'den özellikle öğrenciler ile bilim çevrelerinin katkılannı beklediklerini söylediler. Ingiltere'den egitiıne destek • ANKARA (ANKA) — lngiltere hukumeti, 29 mühendislik fakultesinin eğitiminin modernleştirilmesi amacıyla geüştirilen bir projenin fınansmanı için bir kısmı hibe olmak üzere Türkiye'ye toplam 113 milyon dolarlık bir kaynak sağladı. Hazine ve Dış Ticaret Musteşarhğı'ndan yapılan açıklamaya göre söz konusu kaynağın 40 milyon dolarlık kısmı hibe olarak verilecek, geri kalan bölumünün 60 milyon dolarlık kısmı ihracat, 13 milyon dolarlık kısmı ise ticari kredi olarak alınacak. Temizlik kampanyası • tstanbul Haber Servisi — Yenibosna Halkevi, 1 Eylul Dunya Barış Günü çerçevesinde bir temizlik kampanyası başlattı. "Temiz bir Yenibosna, temiz bir çevre, termz bir dünya, insanlığın amacı olmalıdır" görüşunden yola çıkılarak dUzenlenen kampanyayla ilgili olarak Halkevleri Genel Merkezi'ne bağlı Yenibosna Halkevi tarafından yapılan açıklamada, "Gün geçtikçe artan çevre kirliliği yaşayan canlıların yaşamlarım tehdit ederek doğanın guzel görunumunü bozmakta, dünyamızı tehlikeli bir geleceğe sürüklemektedir" denildi. Sapanca'ya korıınıa • SAKARYA (UBA) — Sakarya Valisi Erdoğan Atasoy, yeni yapılan tstanbul-Ankara otoyolu ve çevresinde kurulan çok sayıda fabrikanın atıklanyla yoğun bir çevre kirliliği tehdidi altında bulunan Sapanca Gölü'nü kurtarabilmek amacıyla, göle kıyısı olan belediye başkanlanna bir genelge yayımlayarak, gölün etrafında (0-300 metre) arası bir koruma bandı oluşturulmasını ve bu sınırlar içerisinde yapılaşmalara kesinlikle izin verilmemesini istedi. Yeni öğretim yılında esnek biryönetim anlayışı ve öğrencilerden oluşan bir altyönetim kurulu söz konusu Oğrenci yurtlarında demokrasi devrede AYŞE SAYIN ANKARA — Kredi ve Yurtlar Ku- rumu Genel Müdurü Yücel Seçkiner, yeni öğretim yılından itibaren yurtlar- da "daha esnek ve demokratik" yone- tim anlayışıyla hizmet verileceğini söy- ledi. öğrencilerden oluşan bir yonetim kurulunun devreye sokulacağını kayde- den Seçkiner, "Yurda giriş çıkış saat- leri ve bannmaya ilişkin sorunlann çö- zümünde oğrenci yönetim kurulunun goriiş bildireceğini" söyledi. öğrenci- lere yapılan kahvaltı yardımınm 1700 liradan 2 bin 500 liraya çıkanldığını apklayan Seçkiner, yurda giriş-çıkış sa- atlerini, öğrencilerden gelen istekler doğrultusunda yenıden duzenleyecek- lerini bildirdi. Kredi Yurtlar Kurumu, önumuzde- kı yıl yurt kapasitesini de 4 bin 909 ek kapasite ile 116 bine çıkaracak. Kredi Yurtlar Kurumu'na bağü 50 ve 8 ılçe- de toplam 106 yurt müdürlüğünde ha- len 39 bin kız, 71 bin erkek ohnak üzere 111 bin oğrenci barınıyor. Yurtlara girişte "torpil" olaylarına karşı onlem alacaklarını da kaydeden Seçkiner, "Oğrencilerin başvunılan, bilgisayarlara işleniyor, eğer yalan be- yan yapılmışsa, bunu daha sıkı kont- rol edeceğiz. Bilgisayarta yerleştirilen ogrenciler dışında, hiçbir şekilde torpil- le öğrend almmayacak" diye konuştu. Üniversıtelerin Anadolu'ya yaygın- laşması nedeniyle, yurt talebinde du- şüş görüldüğünu de anlatan Seçkiner, bundan sonra mevcut yurtlann en ıyı şekilde donatılacağını ve oğrencilerin gereksınimlenne yanıt verecek hale ge- tirileceğini ifade etti. Yurtlarda boş za- manları değerlendirecek faaliyetlerin geliştirileceğini belirten Seçkiner, şöy- le konuştu: "Yurtlanmızda halen 19 adet tisan laboratuvan, 39 adet kutuphane ile oğ- rencilere hizmet veriliyor. Aynca Diyar- bakır Bolge Mudurluğu'ne bağlı, Ziya Gokalp Yurdu'nda lisans laboratuvan kurulacak ve Ankara'ya bağlı Şerife Bacı Yurdu, İstanbul'a bağlı Altuniza- de, Bolu yurtları, İzmir'e bağlı Aydın ve Demirci yurtları, Eskişehir'e bağlı Orhangazi, Burdur ve Dumlupmar yurtlan, Trabzon'a bağlı Osman Paşa Yurdu, Diyarbakır'a bağlı Şanlıurfa yurtlannda kutuphane açıldı." Bugün 1 Eylül 1991 Dünya Barış Günü Daha güzel, daha huzurlu, daha kardeşçe bir dünya için... Kutlu olsun! DEMIRBANK ly- q j n l e r dHer