Katalog

CUMHURÎYET/2 OLAYLAR VE GÖRÜŞLER Gaulle bile zamana yenık duşmuştur. 1967 seçimlerinde yetersiz bir çoğunlukla cumhurbaşkanı olabilmiştir. 1970'lerde başkanlıktan ayrılmak zorunda kalmıştır Bizde ise darbeyle iktidara geçen General Evren, bir darbe anayasası yapmıştır. Bilim adamlannın ve doğruyu söyleyen düşünürlerin uyanlanna karşın, anayasanın cumhurbaşkanma ihşkin maddelerı General Evren'e göre duzenlenmiştir. Cumhurbaşkanına, parlamenter sistemlerin kolay kolay kabul edemeyeceği geniş yetkiler verilmiştir. Bunların arasında, Yüksek Mahkeme uyelerini seçme hakkından tutunuz da ümversite rektörlerı ve Yükseköğretim Kurumu uyelerini atamaya kadar her türlü hak ve yetkiler vardır. Sorumsuz bir cumhurbaşkanının böylesine yetkilerle donatılması çok sakıncah olmuştur. Bunun yanlışlığı, özal'ın seçilmesinden sonra iyıce ortaya çıkmıştır. 12 Eylulcüler demokrasıye gitmek isterlerken, otokrat bir cumhurbaşkanı modeli yarattıklarmın farkına ancak o zaman varmışlardır. Üstelik Sayın özal ne savaşlardan ve zaferlerden gelen ne de darbeyle iktidan elde eden bir komutandır. 'Çankaya'yı işgal eden' sivil bir politikacıdır. Ama anayasayı delik deşik etmiştir. Şimdi ise monarkhğa ve despotluğa özenmektedir. Sevineceğimiz tek şey, ayaklannda iskarpinlerin bulunmasıdır. Arnacı, halk tarafından seçilerek çizmelerini giymektir. Böyle bir olasıhk, laik cumhuriyetin sonu ve îslamcı bir monarşinin başlangıcı demektir. Ayrıca anayasalan yapma görevi dunyamn her yerinde "kurucu iktidar"ların işidir. Kurucu iktidarlarsa ulusu temsil eden mecüslerdir. Bugünkü Meclis, ulusu temsil etme niteligini yitirmiştir. Kamuoyu yoklamalanna göre iktidar partisinin oylarL%2u'nm altına düşmüştür. Ne var ki Meclis'te °/b65 çoğunluktadır. Bunların hemen hemen tümü de bir kişinin tutsağıdır. özgür olmayan bir Meclisin anayasa yapmaya, hele sistemi değiştirmeye hakkı yoktur. Çünkü anayasalar özgurlüğün simgeleridir. Turk ulusunun yeni ve çağdaş bir anayasaya gereksinim duyduğu kaçınılmaz bir gerçektir. Ne var ki böyle bir anayasayı, ancak çağdaş, uygar ve özgür bir Meclis yapabilir. Türk ulusunun gönenlik ve mutluluğu her şeyden önce erken bir seçimle böyle bir Meclisin kurulmasına bağhdır. 6 MAYIS 19ı Partisi'nin bu oyuna gelıp gelmeyeceğıdir. Sıyasal bir manevra ile anayasal sistemin değıştirilip değiştirilmeyeceğidir. Bilindiği gibi Sayın Demirel, bundan bir süre önce erken seçim koşulu ile bu modele evet demişti. özal yan çizmeseydi daha o zaman bir olupbitti sonucu başkanlık sistemi» iki liderin anlaşması Türk ulusunun yeni ve çağdaş bir anayasaya gereksinim duyduğu kaçmılmaz bir gerçektir. Ne var ki böyle bir anayasayı, ancak çağdaş, ile göruşmesiz tartışmasız gerçekleşmiş olacaktı. Son günlerde özal, durumu yeniden esuygar ve özgür bir Meclis yapabilir. Türk ulusunun gönenlik ye ki hale getırmek istemiş, alaycı bir eda ile Demutluluğu her şeyden önce erken bir seçimle böyle bir Meclisin mırel'in "minderden kaçtığım" söyleyerek onu kurulmasma bağhdır. kışkırtmış ve olayı kızıştırmıştır. Bu aşamada Demirel yeniden tuzağa düşmuş ve gene erken M. İSKENDER ÖZTURANLI Hukukçu seçim koşulu ile cumhurbaşkanının halk tarafından seçilmesini kabul etmiştir. Anayasalar, hukukun odak noktaları ve menter sıstemı seçmişlerdir. Bu alanda evrenAma unutulmaktadır ki anayasalann yapısellik söz konusu olmamıştır. tüm öteki yasalann temelidir. Ama değişmez mı ve değiştirilmesi, politik bir oyun değil, uluyasalar değildir. Hemen hemen tüm anayasaBilindiği gibi 1982 Anayasası, yürurlüğe gir sal bir anlaşma ve toplumsal bir uzlaşmadır. lar zamanla değişmişler ve değiştirilmişlerdir. diği günden berı tartışma konusudur. Çunkü Anayasal duzen, iki liderin ahcengiz oyunlaDünya yüzünde"salt gerçek" diye bir kav bu anayasa ile evrensel kuralların ve çağdaş nyla behrlenemeyecek kadar cıddi bir konuram yoktur. Bilimsel gerçek vardır. Bilim ise normların dışma çıkılmıştır. özgürlükler ola dur. Çunku anayasalar, toplumsal ve ulusal devingen ve değişkendir. Surekli olarak iler bildiğince kısıtlanmış, insan haklan ikinci pla dengelerin yapıtlandır. Azınlığa duşmuş sıyalemekte ve gelişmektedir. Bu nedenle anaya na itilmiş, hukukun üstünlüğüne gereken de sal bir iktidann başrolu oynadığı ve bir musal düzen de durmadan değişecek ve ilerleye ğer verilmemıştır. Bu anayasa Türk ulusunun halefet partisinin figüranlık yaptığı senaryo cektir. Anayasalan bilimsel ve toplumsal ger özlemlerine ve beklentilerine yanıt veremedi değildir. çeklerden soyutlamak olanaksızdır. ği için toplumun çeşitli kesimlerince eleştirilSayın özal, bir sistem değişikliği önermekAncak insan aklının ve uygar dünyarun miş ve değiştirilmesi istenmiştir. tedir. Ne var ki sistemler, ayakta ve sokakta Son günlerde turlü çıkar hesaplarıyla yapılan hesaplarla, iki liderin gövde gösteriyüzyıllar boyunca ulaştığı evrensel nitelikte "değişmez gerçekler"in ve "değişmez değer ANAP iktidan da bir değişiklik taslağı hazır leriyle değiştirilmezler. Ulusal istenç ve gerekler"in varhğını yadsımak da doğru değildir. layarak kamuoyuna sunmuştur. Ashnda bu sinmelerle ortaya çıkarlar. Ayrıca böyle bir deörneğin özgürhlk, eşitlik, insan haklan ve hu taslağı hazırlayan ve ortaya atan Cumhurbaş ğişiklik için referanduma gidilmesi de zorunkuk devleti gibi değerler ve kavramlar bun kam'dır. Amacladığı tek şey de, kendi olçule ludur. Oysa bugünkü düzenlemeye göre iki lardandır. Bu değerler uygar toplumlann "oo rine göre bir anayasadır. Evrensel gerekiermiş, partinin oylarıyla yapılacak bir değişiklik için suz olmaz"lardır. Dünyanın hemen her yö toplumsal gerçeklermiş, bunlar umurunda bi referandum gerekli değildir. resinde özgürlük hep özgürlük, eşitlik hep le değildir. Bu nedenle de cumhurbaşkarüarıeşitlik, insan hakları da hep insan haklan ola nın halk tarafından seçilmesini önermektedir. Sorumsuza yetki! Sayın özal'a 1982 Anayasası dar gelmiş, serak karşımıza çıkmaktadır. Bunlarm başka Özal'ın ortaya attığı değişiklik taslağı, ültürlüsü yoktur. Zamanla değişseler bile, da çildiği gunden ben anayasanın dışma taşmış kemiz gerçeğinde başkanlık sistemi demektir. ha çok eşitlik ve daha çok özgürlük doğrul ve onu çiğnemekten çekinmemiştir. önümüz Bu sistemin yandaşları, Amerikan sistemine tusunda değişmişlerdir. Daha çok eşitlik ve deki ilk seçimde "Çankaya'dan indirileceğini" özenip Fransız modelini örnek almaktadırlar. özgürluk, daha çok uygarhk demektir çunkü. çok iyi bildığı için, kendine göre çıkış yolları Gerçekten 1958 yıhnda Fransa'da "devlet başAnayasalarda yer alan evrensel kavramla aramaktadır. Bir taşla iki kuş vurmak düşün kanına oldukça üstünlük tanıyan parlamanrın değışmezliğine karşın toplumsal kavram cesindedir. Anayasayı, hem kendi eylem ve iş ter bir sistem" oluşturulmuştur. Cumhurbaşlar başka başka olabilmektedir. Tarihsel olu lemlerini meşrulaştırmak ve suçluluktan kur kamm kurumlaşüran bu sistem, Fransa'ya bile şumlar, toplum yapılan ve insan karakterleri tulmak için değiştirmeye, hem de nasıl olsa pahalıya mal olmuştur, bugun de olmaktadır. bu gibi ikincil sorunları değişik yönde etkile parlamento tarafından bir daha seçilemeyece1958 yıhnda Fransa ulusu Cezayir bunalımektedir. özgürlük ve eşitlik gibi evrensel il ğine göre tüm devlet olanaklarmı kullanarak mıyla karşı karşıyadır. De Gaulle de savaşlarke ve kavramlar her yerde birdir de, örneğin yeniden ve daha güçlü bir cumhurbaşkanı ol dan ve zaferlerden gelen bir komutandır. Anı"başkanlık sistemi"nin ya da "parlamenter maya çalışmaktadır. tlk seçimde Yiıce Divan larını yazmak üzere köşesıne çekildiği sırada sistem"in benimsenmesi ve uygulama biçim önünde hesap vereceğinin bilincindedir. Dur iç savaş tehlikesi belirmiştir. İşte De Gaulle leri toplumlara ve devletlere göre değişmek madan, halkın seçeceği cumhurbaşkanı mo böyle bir ortamda göreve çağrılmış ve kenditedir. Bu yüzden Birleşik Amerika başkanlık delinden söz etmektedir. sine anayasayı yapma yetkisı verilmıştir. Ne Günümüzün en önemli sorunu, Doğru Yol var kı çok üstün bir kişi olarak nitelenen De sistemini, kara Avrupası devletleri ise parla Bu Meelis Sisteıııi Değiştiremez OKURLARA. OKAYGÖNENSİN Çözüm?.. basını Son yılın tüm verileri 9091'de yaşanacak ortamını haber T ürkdurdular.krize yeni girmedi.felaket üçtelevizyonda verip Şimdi çözüm olarak yine lotarya reklamlarının yasaklanması önenliyor. Bunun ciddi bir çözüm olmadığı kesindir; çünkü özel bir televızyon faaliyettedir ve yakında 2 kanal olacaktır. TRTye getirilecek lotarya reklamı yasağmı delmek isteyen gazete, Magic Box'ın iki kanalında istediğlni söyleyebilecektir. Bu yasağın bir tek pratik sonucu olacaktır: örneğin nisan 1991'de gazetelerin kampanyaları ıçın TRTye odedikleri reklam ücreti 7.5 mılyar TUye ulaşmaktadır; eğer TRT lotarya reklamı almazsa, bu 7.5 mılyar Magic Box'a gidecektir. Gazetelerin pek az yaşamsal konuda aralannda yaptıklan centilmenlik anlaşmalarına uyduklan düşünülürse sonucu kestirmek pek kolaydır. İkinci girişım 'çalışanları korumak' gerekçesiyle basına devlet denetiminde bir sübvansiyon modeli oluşturulması yolundadır. Ne gerekçe öne sürülürse sürülsun, böyle bir fon oluşturulması 'batık şirketleri kurtarmak'tan başka bir anlama gefrnez. Baştaki hükümetin ve Cumhurbaşkanı Özal'ın sık sık tekrarladıkları 'lıberal felsefe'ye, bu uygulama hiçbir tarafından sığıdınlamaz. Ayrıca devlet kaynaklanndan desteği kabullenmek tümuyle devlete bağımlı duruma gelmek demektir ve çağdaş gazetecilik ve basın özgürlüğü kavramlanna tümüyle terstir. Basındakı krize çözüm olarak mırıldanan iki öneri de bu krize çözum getirmek bir yana krizi iyice içinden çıkılmaz bir duruma getirecektir. Görüntüye bakınca Turgut Özal'ın dört yıl önce ortaya attığı 'Türkıye'ye 2.5 gazete yeter' sloganının gerçekleşmesine çok az kaldığını görmek ülkemiz ve basınımız için çok üzücüdür. t • Sayın Hasan Pulufun anımsattığı, belki de bazılarına çok ayrıntı gelebilecek bir noktaya değınmek istiyoruz. THY grevini tartışmak bu sutunun amaçlarının çok dışında, ancak anlaşmazlığın taraflan basında tartışırken sendika başkanı (belki de ortamın gerilimi nedeniyle) basının THY yĞnetimi tarafından bedava biletler ve seyahatler yoluyla bağlandığını öne sürdü. Bu iddia gözardı edilmemelidır. Havalş Başkanı, eğer bildikleri ciddi kanıtlara dayanıyorsa, bunları açıkiamalı, basın kuruluşları da bu iddianın üstüne gıtmehdır. Basının onuru ve saygınlığı bu iddiaları görmezden gelerek değil, üstune gıderek sağlanabilir. • Nisan 1991 genellikle tüm basın için kara aylardan biri. TV'nin iki kanalında yapılan lotarya reklamları için 6 gazetenin TRTye ödediği miktar 7.5 mılyar lıra. Buna karşılık toplam günlük satıştaki düşüş 600 bine yaklaşıyor. Gazetelerin TRTdekı reklamlar için yaptıklan harcamalann dökumu şoyle: Hürriyet Sabah Mllliyet Türkiye 2.7 mılyar lıra 1.8 milyar lira 900 milyon lira 730 milyon lira milyon lira f: i ı milyon lira y EVET/HAYIR OKTAVAKBAL "Önce ANAP'ta MKYK üyeliği, sonra Istanbul Belediye Başkanlığı!" Daha başka? Hepsı bu kadar mı? "Yüksel kı yerin bu yer değildir" demiş şair. Bu söz sanki Bayan Semra için söylenmış! Daktiloluktan başbakan, ardından cumhurbaşkanı eşliğıne kadar tırmanmış bir bayan şımdi iktidar partisinin istanbul ıl başkanıl Bütun devlet seferber olmuş, bakanlar, emnıyet güçleri, cumhurbaşkanının kendısı, Harbiye Orduevi, basındakı yağdanlıklar! Sonunda Semra Hanım ermiş muradına... Oğlu balayında, kendısı polıtıkada yükselme merdıvenınde!.. Gazeteler yazıyor: Banker Efe ile izmir'in büyük zengınlerinden birinin kızı, Milano'ya gitmışler. Hilton'da suitli ıkî daire tutmuşlar. Her birisine ayrı daire olmalı! Bu daırelerin bir gecesi icin bir milvon liret, yani üç milyon TL ödeniyormuş. (Arkası 19. Sayfada) İLAN TAVŞANLI AŞLİYE HUKUK MAHKEMESt HÂKİMLİĞİ'NDEN Dosya No 1989/10441991/621 * < Davacı Sevım Düzgün vekılı Avukat A Ihsan Bakır tarafından davalı Vusuf Düzgün aleyhıne açılan eşya ladesı davası sonunda, eşyaların ıadesıne karar venlmış olup, ancak davahnın tüm aramalara rağmen teblıgata yarar açık adresmın tespıt olunamaması nedenıyle ılanen karann tebhgıne karar verıldığmden: 42 kalem 5.328.000 TL kıymetvnde zıynet ve menkul eşyalann 18/4/1990 tanh ve 1990/621 sayılı kararı ile aynen davalı Yusuf Düzgün'den alınarak davacı Sevım Düzgün'e verümesıne veya olmadığı takdırde bedellen toplamı olan 5 328.000 TL'nın 21/12/1989 tarıhınden ıtıbaren yasal faızı ile bırlıkte davahdan alınarak davacıya verılmesme karar venlmış bulunmaklalşbu flanın ılan tanhinden ıtıbaren 15 gun ılan suresı bıtırjunden 15 gün ıçerisınde davalı Yusuf Düzgün tarafından temyiz edılrnediğı takdırde üatnın kesınleşeeeğı tebliğ yenne kaim olrhak Uzere ılanen teblığ olunur. Basın 46880 ! 7EEI TÜRK ELEKTRİK ENDÜSTRİSİ A.S:DEN SAYıN TASARRUF SAHIPLERINE DUYURU "Yüksel ki Yerin..." 1) Şırketımızın II tertıp tahvıllerıne aıt faız ödemelerıne 255.1991 tanhinden ıtıbaren başlanacaktır 2) Kupon bedellen Davutpaşa Ctd Lıtros Yolu No1 TOPKAPIISTANBUL'dakı şırket merkezınde, yasal kesıntıler yapılarak odenecektır 3) Gelır Vergısı kesıntısınden muaf olan kurumların, kesıntı yapılmamasma ılışkın yazı ve belgelerıyle başvurması gereklıdır Tasarruf sahıplerıne saygıyla duyurulur TÜRK ELEKTRİK ENDÜSTRİSİ A.Ş. Meydan ; Bu dönemde gazetelerin günlük ortalama net satışlan ve bir önceki aya göre farkları şöyle oldu: (Arkası 19. Sayfada Bugün >M t SON İMZA SEDADKENT Yarattığı paha biçilmez eserlerle ölümsüzleşen Türk Mimari'sinin büyük ustası Sedad Hakkı Eldem son imzasını Boğaziçi'nde çok özel bir projeye attı. Sedad Hakkı Eldem'in Özgün estetik yaklaşımı bu eserde çağdaş bir çevre bilinciyle bütünleştLzirveye ulaştı. Bu projeye büyük ustanın anısına Sedadkent adı verildi. Sedadkent Boğaziçi'nde yaşamak için son fırsatınız. Kuttutaş Konut'u arayın. Sedad Hakkı Eldem'in son imzasını taşıyan bu paha biçilmez eserL Sedadkent, ulkemız ınşaat sektorunun koklu, guçlu ve guvenüır kuruluşu Kutlutaş Konut tarafından gerçekleştınlıyor Kutlutaş Konut, bırçok alanda buyuk yannmlara sahıp olan Kutlutaş Holding grubuna bağlı bir kuruluştur Kutlutaş Konut konut üretımındekı bügı bınkutu, deneyımı ve uzmanlığını bugune kadar 13 000 bınrru aşan konutun yapımmı zamanında ve mukemme) kalıtede tamamlayarak kanıÜamıştiT Kutlutaş guvencesıyle gerçekleşnnlen Sedadkent, Boğaziçi'nde Buyukdere sırüannda yer alıyor Boğaz'ın muhteşem manzarasına hakım Sedadkent'te her santımetrekaresı ozenle tasarlanmış 108 vılla var Vıllalar 400 m 2 lık kapalı alanlanyla bırlıkte en buyuğu 1785 m 2 olan bahçelere de sahıp Sedadkent'te alışvenş merkezı, voleybol / basketbol sahalan, yuzme havuzu, kulup bınası kısaca sosyal yaşamın gereknrdığı her turlu olanak var Ve en onemlısı Sedartkent Boğazıçırun karaktenstık gorunumunu bozmuyor Çevresındekı yoğun bıtkı ortusu korunarak gerçekleştırüıyor Sedadkenı bu mukemmel ozellıklenyle sızı beklıyor KUTLÜTAS K O N U T 1NONU CADDESl 28(8 80O°0TAKSIMİSTANBUL TEL (1)152 14 00 (4 HAT) FA> ( 1 ) 1 5 1 04 21 I ! II 11 bu büyük yatırım fırsatını değerlendirin.