Katalog

CUMHURİYET/10 100 milyon çociık işçi • NEW YORK (UBA) Dünyada 100 milyon çocuk işçinin çalıştiğı belirlendi. Birleşmiş Milletler tarafından yapılan bir araştırmada çeşitli alanlarda çalıştırılan çocukların sayısının 100 milyonun Uzerinde bulunduğu ve çocukların çalıştırıldığı bu işkollarının birçoğunun ağır ve tehlikeli işler olduğu saptandı. Çocuk işçilerin çalıştiğı koşulların çocukların sömürülmesine yol açtığı, eğitim süreçlerini kesintiye uğrattığı, bunun da çocukların sağlıkları ve gelişmeleri açısından sakıncalı olduğu belirlendi. Birleşmiş Milletler'in UNICEF adh kuruluşu tarafından yapılan bu araştırmada mevcut koşulların uluslararası sözleşmelere de aykırı olduğu bildirildi. DIŞ HABERLER 6 MAYIS 1991 BM polis gücü önerisi çıkmazda ABD yönetiminin çeşitli kademelerinde 'güvenli bölgenin' özerk bir Kürt bölgesine dönüştürülmesi temasını işlediği bildiriliyor. EDİP EMtL ÖYMEN LONDRA Kuzey Irak'ta kurulmakta olan güvenli bölge'nin denetiminin Birleşmiş Milletler Polis Gücü'ne devredümesini öneren Ingiltere'nin, dneriye hukuki, siyasi ve pratik destek bulmakta iyice zorlandığı anlaşılıyor. özellikle AmeTİkan yönetiminden kaynaklandığı belli olan bazı 'yönlendirmeler'in, BM Polis Gücü önerisinin sessizce 'unutturulmasına' yol açması bekleniyor. Güvenilir kaynaklann iddiasına göre Amerikan yönetiminin çeşitli kademeleri, 'güvenli bölge'nin Kürtler için Bağdat'tan olabildiğince özerk bir yaşam alanma dönüştürülmesi temasını işliyorlar. İngiliz gözlemciler, güvenli bölgenin, Türklrak sınınnı izleyerek önce 60 kilometre doğuda Imadiye'ye, şimdi de 40 kilometre güneyde Duhok'a kadar genişletilmesinin, Amerikan yönetiminin uzun vadeli amaçlan konusunda bazı ipuçları verdiği görüşündeler. Kaynaklar, Amerikan yönetiminin, Saddam Hiiseyin ile Kürt liderler arasında yapılması beklenen ikinci tur görüşmeler sonucunda Kürtlere 1970 Antlaşması çerçevesinde özerk bir bölge tarumlanmasından yana olduğunu belirtiyorla*. tngiltere dışişleri ve savunma bakanlıklanna yakın kaynaklar, BM Kuruluş Yasası'nda yeri olmayan polis gücü önerisini gerçekleştirmek amacıyla yoğun kulisler yapmak yerine özellikle Amerikan askerlerinin, diğer müttefık güçlerle birlikte güvenli bölgede denetimi 'belirsiz' bir süre için daha sağlamasını, bunun için özellikle Türkiye'nin 'esnekliğini' sürdürmesini daha pratik görüyorlar. Nitekim, güvenli bölgenin Irak içlerine doğru 40 kilomeıre daha genişletilmesi bu gelişmeye en belirgin örnek olarak gösteriliyor. Kuzey Irak'ta görevli müttefik kuvvetlerin sayısının 15 bine yükseldiği bildiriliyor. Ingiltere, Kuzey Irak içinformüle destek bulmakta zorlanıyor Ozerk Kürt bölgesi Basın da BM polis gücü önerisini 'gündemden çıkartarak' güvenli bölgenin henüz hiçbir parametresi tanımlanmamış özerk bir Kürt bölgesine dönüsmesi fikrini işler oldu. 'Sunday Times' gazetesi, lrak'ın tran sının yakınlarındaki Revandiz'in, 'doğmak üzere olan Kürt devletinin başkenti olacağı' şeklinde bir görüşe yer verdi. Gazetenin bölgeden kaynaklanan haberinde, 'Yeşilbeyaz ve siyah şeritli Kürt bayragı, bağımsız bir yurdun simgesi olarak dalgalanıyor' dendi. 1947'de lran'da Irak sınırı yakmlanndaki Mahabad'da kısa ömürlü bir Kürt yönetimi kurulduğu hatır latılarak "Kürt bayragı Mahabad'dan bu yana kullanılmamıştı. Amerikan yönetimi, Kürtler için kalıcı bir özerk bölge öngörurken, bagımsız Kürdistan lrak'ın kuzeyinde geniş bir yörede oluşuyor. Ama şimdilik bir tek ismi yok. Revandiz'deki Kürtler sadece özerkük ile yeünmek niyetinde degll. lrak'ın en kuzey ucunda oldu» biıti sonucu (de facto) oluşan bir Kürt yönetimi var. Düzinelerie kasaba, Kürtler tarafından yönetiliyor" dendi. Yunanistaıı'ın uzay aracı • GÜMÜLCİNE (AA) Yunanistan'ın gerekli paranın bulunması halinde üç yıl içinde uzay aracı yapacağı açıklandı. Trakya Üniversitesi Dekanı Evangelos Galusis, Gümülcine'de düzenlediği" basın toplantısında üniversitenin astrofizik kürsüsü öğretim üyesi Alekos Sarris başkanhğındaki bir heyetin uzun süren çalışmalardan sonra uzay aracı için gerekli projeyi en ufak aynntısına kadar hazırladığım söyledi. Galusis, uzay aracının maliyeti hakkında bilgi vermemekle birlikte, "Fazla pahalıya mal olmayacak. Gerekli parayı bulabileceğimize inanıyorum. Eğer para bulunursa uzay aracı üç yıl içinde hazır" dedi. ABD askerleri Duhok kapısmda CPBH3 DUHOK (AA) ABD askerlerinin, lrak'ın Duhok kentinin 2 kilometre yakınında bulundukları, Irak askerlerinin de çekildikleri bildirildi. TürkiyeIrak sınırına 50 kilometre mesafede olan Duhok kentine 2 kilometreden daha az uzaklıkta bulunan ABD askerlerine Apache heükopterlerinin de havadan eşlik ettikleri kaydedildi. Duhok kenti sakinleri, çekilen Irak askerlerinin araçlarmda, kent sakinlerinden yağmaladıklan eloktronik aletler bulundugunu söylediler. ABD'H yetkililer, Duhok kentine girip girmemeleri konusunda talimat beklediklerini bildirdiler. öte yandan, Irak Enformasyon Bakanlığı yetküileri, Körfez savaşının başlamasından sonra 18 ocakta yabancı basına konan kısıtlamaların kaldırıldığını bildirdiler. Yetkililer, Bağdat'taki Batıh gazatecilerin haberlerini yayımlamadan önce, Enformasyon Bakanlığı'na bildirmeleri şartmın kalktığını belirttiler. DlŞ BASIN Frankfurler Rundschau Türkler Kürtleri açhğa terk etti Ankara, Türkiye'nin bu mülteci akmını kaldıracak j?ücü olmadığını söylüyor, "ne "barınak ve yıyecek" bulmak bizim gücümüzü aşıyor" diyordu. Ama Batı'dan yöreye yardım yağdığı halde TC hükümeti Kürtleri dağlarda soğuktan ve açlıktan öiüme terk etmiştir. Ayrıca birçok müttefik askerinin ifadeleriyle onayladığı gibi yardım malzemesi Türk ordusunca talan edilmektedir. "Independent" gazetesinin haberine göre Türk askerleri Yeşilova'da bir yıldırım harekâtına girişerek açlıktan Le Monde'dan ölmekte olan Kürtlerın yiyeceklerini ve battaniyelerini çaldılar. Türk basını, Ankara hükümetinin onayıyla Batıh askerlere ve muhabirlere karşı düşmanca bir kamuoyu yaratmaya çalışıyor. Bu haftanın başından beri hemen hemen tüm Türk basını, içeriden edindiğimiz bilgiye göre MÎT'ten ve resmi mercilerden amaçlı olarak yayılmaya çalışan bir kanıyı yerleştirme çabası içindedir.. Bu da ABD'nin mültecilefe' yardım bahanesi altında Kürtlere silah ve cephane dağıttığıdır.(5 Mayıs) Madam Mitterrand'm bir Theodorakis'e tepki • LEFKOŞA (AA) Yunanistan Devlet Bakanı Mikis Theodorakis'in Ankara'da yaptığı 'TürkYunan yakınlaşmasından yana' açıklamalar, Kıbrıs Rum kesiminde tepkiyle karşılandı. Theodorakis'in "Bir TürkYunan konfederasyonu oluşturulmasma ve Ege petrolleri için bir TürkYunan konsorsiyumu oluşturulmasma" yönelik fikirleri, Rum siyasi parti yetkililerince sert bir şekilde eleştirildi. Rum Meclis Başkam Vassos Lissarides'in partisi Edek tarafından yapılan açıklamada, 'Theodorakis'in sözlerine şaşmadık. Çünkü geçmişte de böyle yersiz görüşler belirtmişti' ifadesine yer verilirken, Spiros Kiprianu'nun partisi Dfko'nun açıklamasında, Theodorakis, 1 'ciddiyetsizlikle suçlandı. TtTO'NUN MEZARINIİSTEMİYORLAR Yugoslavya'da geçen hafta Sırplarla Hırvatlar arasında meydana gelen kanlı çatışmadan sonra gerginlik hızla arttı. Bu arada başkent Belgrad'da milliyetçi Sırp Radlkal Parti yanlıları büyük bir gösteri düzenleyerek Tito'nun mezarının Belgrad'dan taşınmasını istediler. (AFP) Dick Cheney nabız yolduyor ABD Savunma Bakanı, gezisi sırasmdâ Körfez güvenlik rejimi konusundakî eğilimleri saptayacak. UFUK GÜLDEMİR WASHINGTON Körfez savaşı sonucunda aniden bir Kürt trajedisi ortaya çıkması, bunun da Türkiye ve Iran'ı istikrarsızlığın eşiğine getirmesi, ABD'nin dikkatinin bir kez daha Ortadoğu güvenlik rejimine c'önmesine yol açtı. ABD Savunma Bakanı Dick Cheney'in dün başlayan Ortadoğu turunun gündemindeki bir numarah konuyu bu oluşturuyor. ABD böyle bir güvenlik düzenlemesini krizin ilk günlerinden beri istiyordu. Ancak son yaşanan olaylar, Ortadoğu'da güvenliğin ne kadar nazik dengelerle ayakta durduğunu ve bu dengelerin ne kadar birbiriyle ilişkili olduğunu bir kez daha gösterince, Washington konu Uzerindeki çahşmalarını hızlandırdı. ABD Savunma Bakanı Dick Cheney, Suudi Arabistan, Kuveyt, BAE, Bahreyn, Umman ve Katar'a yapacağı ziyarette bu konudaki eğilimleri saptayacak. Gezinin uzun vadeli amacı bu. Kısa vadeli amacı ise ABD'nin bu ülkelerin bir kısmında ne kadar silah ve malzeme depolayacağının belirlenmesi. Cheney'in gündeminde Körfez'de kurulması düşünülen yeni hava ve deniz üssü için girişimler yapmak da var. ABD şu ana kadar Körfez güvenlik rejimi konusunda somut bir plan açıklamış değil. Ancak bu konuda düşünce egzersizleri de yapılıyor. Dışişleri Bakanhğı'nm konuyla ilgili Müsteşar Yardımcısı David Mack, geçen günlerde Uluslararası tlişkiler Enstitüsü'nde yaptığı konuşmada, bu konuda bazı ipuçlan verdi. Mack, son günlerde yaşananların, Körfez güveniiginin Böîge güvenliğinden soyutlanamayacağını gösterdiğini vurguladıktan sonra, ABD'nin bir ArapIsrail barışı için yoğun çaba göstermesinin nedeninin bu olduğunu söyledi. Ancak Mack, şu anda en aciliyet arzeden konunun "Körfez güvenliği" olduğunu ifade etti. ABD'nin bu amacla Körfez tşbirliği Konseyi üyesi ülkelerle yakmdan danışmalarda bulunacağını kaydeden Mack, olası bir güvenlik rejiminin ilk halkasını Körfez Işbirliği Konseyi üyesi ülkelerin kendi aralarındaki askeri dayamşmanın, ikinci halkasını yine bu ülkelerin "yakın güvenlik partneri olabilecek komşuları ile olan â^keri işbirliğinm, üçüncti halkasını ise Körfez ülkelerinin "dışardaki dostane ülkelerle olan askeri dayanışmasının" oluşturacağını kaydetti. Mack, olası bir güvenlik rejiminde BM'nin bölgedeki varlığı ve garantilerinin de önemli rolü olacağını söyledi. Güneydeki Kuveyt savaşının kuzeyde bir Kürt olayı şeklinde patlak vermesi ve bunun da Türkiye ve Iran'ı istikrarsızhğın eşiğine getirmesi, Amerika'ya bu coğrafyanın karakteri hakkında iyi bir fikir vermiş bulunuyor. Mack'in konuşmasında bu sürpriz sarsıntının ABD'de yarattığı tedirginliğin izleri görülüyor. ABD Savunma Bakaru'nm Körfez gezjâ dün başladı resmlni Ister mlslnlı? 1000 YIL SONRA MERHABA! KIRİVO bir NEPA yapımıdır PARIS THE SUNDAY TIMES SIVAN PERWER Cezayir bombasında Çin parmağı İlk Arap atom bombasımn yapımında Çin'in olası yardımlarını araştırmak üzere ABD, Çin'le yüksek düzeyde temaslara başlıyor. Çin ile Batı arasındaki ilişkiler, bir tngiliz diplomatm Cezayir'den iki hafta önce sınır dışı edilmesiyle gerilmiş durumda. İngiliz diplomat, Çin'in yardımıyla Cezayir'de inşa edilmekte olan nükleer tesisin fotoğraflarını çekmeye çalışırken yakalanmış ancak olay basma yansımamıştı. Çin, Oussera tesisinin inşaatına yardımcı olduğunu kabul ediyor, ancak nükleer silah yatpınu ile ilgisi olmadığım söylüyor. Cezayir, tesisin tamamen banşçı amaçlarla çalışacak r.âkleer bir santral olduğuna güvence vermeye çalışıyor. Istihbarat kaynakları, tesisin deneysel ya da bilimsel amaçlar için çok büyük olduğu görüşünde. Amerikan yönetiminin, Çin'i bu konuda sıkıştırmak için "Ticarette En Gözde Ülke" statüsünü geri çekmekle tehdit etmesi bekleniyor. (5 Mayıs) François Mitterrand, 10 yddır görevde bulunmasına karşın, halkm desteğini korumayı başardı. Cumhurbaşkanının görevdeki 10. yılı kutlanıyor Etkinlikler mayıs ayı boyunca sürecek. Fransız basını bir süredir 10 yıllık sosyalizmin bilançosunu tartışmaya açmış durumda. r PARİS Fransa'da bu hafta François Mitterrand'm cumhurbaşkanlığı görevindeki 10. yılı dolayısıyla ülke çapında törenler düzenleniyor. Törenler mayıs ayı boyunca sürecek. Basın bir süredir 10 yıllık sosyalizmin bilançosunu tartışmaya açmış durumda. 10 Mayıs 1981 günü yapılan seçimler sonucu Fransa tarihinde ilk kez sosyalistlerin adayı olarak cumhurbaşkanlığı seçimini kazanan Mitterrand'ın bu koltuktaki istisnai uzunluktaki iktidarı için Fransız Sosyalist Partisi özel bir afiş bastırdı. Afişte "10 yıldır ekiyortiz" sloganı altmda sosyalist parünin simgesini çağrıştıran bir el, gül yaprauan s a çı y O r. "Ekiyonu" fiili ise "sevişiyoruz" sözcüğü ile aynı biçimde okunması bakımından fonetik bir dil oyununa göz kırpıyor. Söz konusu afiş daha şimdiden "biraz sevişiyonız, çok sevişiyonız, hiç sevişmiyonız" esprisi ile gül falına bakan Mitterrand karikatürü yoluyla Fransız siyasal mizah tarihine girmiş bulunuyor. Fransız Sosyalist Partisi'nin Mitterrand'm cumhurbaşkanhğına seçildiği 1981 yılından bu yana başardıklarını anımsatmak Uzere başlattığı propaganda kamyanyası özellikle sosyal haklardaki ilerleme, ölütn cezasının kaldırılması, kadın özgürlükleri ve kültür sorunlarında Fransada 'Mitterrand şenliğf ki başanyı öne çıkarmak amacını güdüyor. Ne sağcı ne solcu ne de yansız basın, Fransa'mn De Gaulle'den sonra en uzun süre iktidarda kalan cumhurbaşkanının yıldönümüne ilgisiz kalamadı. Le Figaro geçen hafta, Le Monde bu pazartesiden başlayarak uzun diziler halinde on yıllık Mitterrand iktidannı büyültece aldılar. TV'Ier de aynı yöntemi benimsediler. Haftanın en önemli günü kuşkusuz 10 mayıs cuma. Fakat muhalefet partileri de eleştiri yolu ile de olsa kutlamalardan geri kalmıyorlar. Aşın sağ milliyetçi Ulusal Cephe Başkam Le Pen ise söz konusu önemli günü sosyalistlere zehir etmeye kararlı olduğunu açıkladı. Ulusal Cephe, 1 Mayıs İşçi Bayramı'nda düzenlediği alternatif gösteri gibi 10 mayısta da benzer bir geçit töreni yapacak. TürkiyeOrtadoğu'da temel ortak NEW YORK (Cumhuriyet) ABD'de yayımlanan The New York Times gazetesinin 4 mayıs tarihli sayısmda yer alan başmakalede, Başkan George Bush'un bölgeye ilişkin konularda karar vermeden önce çoğu kez Cumhurbaşkanı Turgut özal'ı aradığı vurgulanarak Türkiye'nin, Ortadoğu'da oluşturulacak yeni düzende "temel ortak" olduğu belirtildi. Özal'dan ovguyle söz edilen başmakalede, "Özal şimdi bir reformist ve yapıcı olarak, bir zamanlar Kemal AtatUrk gibi cesur bir bakışa sahip olduğunu kanıtlama şansına sahiptir" ifadesine yer verildi. Nevv York Times'ın Özal'ı konu alan başmakalesi özetle şöyle: "Başkan Bush, Irak Kürtleri için güvenli bölge fikrini destekleme kararı almadan önce Türkiye Cumhurbaşkanı Turgut Özai'ı aradı. Bu tür telefonların 43'üncüsüydü bu. Sadece bu durum Türkiye'nin sağlam, kararlı cumhurbaşkanının Ortadoğu'da daha istikrarlı yeni bir düzende temel bir ortak olduğunu kamtlamaktadır. .. .Özal şimdi bir reformist ve yapıcı olarak bir zamanlar sadece Kemal Atatürk'ün sahip olduğu gibi cesur ve vizyon sahibi olduğunu kanıtlama şansına sahiptir." TheNew York Times'dan Özal'a övgü NEPA MÜZİK YAPIM PAZARLAMA İMÇ 6. Blok No. 6204 UNKAPANI ISTANBUL Tel.;51230925i32237Fax:5118194