Katalog

CUMHURİYET/10 DIŞ HABERLER 25 MA\ Gorbi, 100 milyar dolar peşinc ABD başta olmak üzere Batılı ülkeler bu isteğe sıcak bakmıyorlar. SSCB Başkanı Gorbaçov'un temmuz ayında yapılacak Sanayileşmiş Ülkeler Zirvesi'ne katılma isteği de, ABD Başkanı George Bush tarafından, reformların Batı'nm istediği biçimde uygulanması şartına bağlandı. SSCB lideri, ülkesinin içinde bulunduğu ekonomik bunalımı aşmak için Batı'dan yardım istiyor Güney Kore'y yeni başbakan • SEUL (AA) Güney Kore'de başbakanlığa Chung WonShik'in atandığı bildirildi. Resmi Radyo, Devlet Başkanı Roh TaeWoo'nun, eski Eğitim Bakanı olan Chung WonShik'i başbakan olarak atamayı kararlastırdığını duyurdu. Güney Kore'de eski Başbakan Ro JaiBong, çarşamba günü öğrenci olaylan Üzerine istifa etmişti. e Dış Haberler Servisi SSCB Devlet Başkanı Mihail Sergeyeviç Gorbaçov, Ülkesinin içinde bulunduğu ekonomik bunalımı aşmak için Batı'dan "100 milyar dolar" istiyor. ABD başta olmak üzere Batılı sanayileşmiş ülkeler ise, Gorbaçov'un bu isteğine pek sıcak bakmıyorlar. Gorbaçov ayrıca, Sovyet ekonomisinin sorunlarını anlatmak ve Batı'dan istediği yardımları yüzyüze görüşmeler yoluyla garantiye almak amacıyla, 1517 temmuzda Lond ABD Başkanı George Bush'un düzenlediği basın toplantısındaki açıklamalarıyla, önümüzdeki günlerm önemli gündem maddelerinden biri olacağının işaretlerini verdi. SSCB lideri Gorbaçov, Gandi'nin öldürülmesinden bir gün sonra geçen çarşamba günü yaptığı açıklamada, şunları söylüyordu: "Batı, Körfez savaşında 100 milyar harra'da yapılacak sanayileşmiş ülkeler zirvesine katılmak istediğini de açıkladı. SSCB li cadı. Sovyetler Birliği ekonomisinin içinde derinin bu girişimi de, Batı tarafından pek bulunduğu durum da uluslararası bir bunaolumlu karşılanmadı, ancak Gorbaçov'un bu lımdır. Bu nedenle, Batı bu miktan verebizirveye katıbp katılmayacağının, yeni ekono lir." mik reform paketinin içeriğine bağlı olduğu Gorbaçov'un bu sözleri üzerine, Batılı ülbelirtildi. kelerde miktarm dolar mı ruble mi üzerinHindistan eski Başbakanı Rajiv Gandi'nin den istendiğine ilişkin tartışmalar başladı. öldürülmesi ve bu ülkedeki son gelişmeler ne Sonuçta, Gorbaçov, para birimi belirtmemedeniyle, Batı basınında gereken yerini alama sine karşın, bu miktann dolar üzerinden isyan Gorbaçov'un son girişimleri, önceki gün, tendiğine ilişkin Batı basınında görüşbirliğine varıldı. Gorbaçov, söz konusu acıklamasında ayrıca, ABD, lngiltere, Fransa, Italya, Almanya, Kanada ve Japonya'nın katılacağı "Sanayileşmiş Ülkeler Zirvesi"ne de (G7 grubu) katılmak istediğini belirtiyordu. ABD ve diğer Batılı ülkeler Gorbaçov'un isteklerine ilk aşamada bir yanıt vermediler. ABD Başkanı Bush önceki günkü basın toplantısında gazetecilerin konuya ilişkin sorularını yanıtlayınca Batılı ülkelerin Gorbaçov'un isteklerine otan bakışı ortaya çıktı. Reuter'in haberine göre, Bush, Gorbaçov'un, 100 milyar dolarhk talebiyle ilgili olarak bu konuda kendine yapılan resmi bir başvuru olmadığını vurgulayarak "100 milyar dolar büyük rakam" dedi. Bush, Gorbaçov'un G7 zirvesine katılmak isteğine ilişkin açıklaması hakk şündüğünün sorulması üzerine (ı lığı verdi: "Bu durumun olup olmayacaf uygulayacağı yeni ekonomik ref< mının içeriğine bağlıdır. Bu öneı tan sonra, lngiltere Başbakanı t ile görüştüm. Bu konuda kapılı' rak kapatmak niyetinde değili önttmüzdeki hafta SSCB Devlet yın Gorbaçov'un danışmanı Yev| kov'u kabul edecegim. Yapacağ mede, SSCB'nin yeni ekonomik ketini ele alacağız. Eğer bu pak ların hızlı bir biçimde işletilecegiı, sa, o zaman ikili ilişkiler daha da cek ve Sayın Gorbaçov'un, zirveyt lip edilmeyeceği ortaya çıkacak. ETÎYOPYA BM^DE KffiRIS GÖRÜŞMELERİ Yugoslavya'da yine gerginlik • BELGRAD (AP) Yugoslavya'da federal ordu, Slovenya sınır korumalarından iki tanesini önce tutukladı, sonra yükselen gerginlik üzerine serbest bıraktı. Tutuklanma olayının ardından federal ordu ile Slovenya sınır görevlüeri arasında gerginlik yaşandığı, Slovenya'daki federal ordu garnizonlarının telefon ve elektriklerinin kesildiği ve Slovenya Güvenlik Kuvvetleri arasında bir hareketlilik gözlcdiği bildirildi. îsrâil Musevileri kaçırıyor Dış Haberler Servisi Nengistu'nun kaçışından sonra Etiyopya'da iktidara gelen geçici hükumetin gerginliği azaltmak için siyasal tutukluları serbest bırakması, Addis Ababa'nın 30 km. yakımnda bekleyen gerillalann tutumunu değiştirmedi. Bu arada tsrail'in "Fataşa" adı verilen Etiyopyalı Musevileri Ulkesine taşımak üzere bir hava köprüsü kurduğu bildirildi. Ajanslar Israil'in bu eyleminin 188485'te giriştiği "Musa Operasyonu"nun ikinci bölümü olduğunun sanıldığını ve operasyon sırasında 15.000 dolayındat Etiyopyalı Musevinin havadan lsrail'e taşınmasının beklendiğini duyurdular. öte yandan Zimbabwe Devlet Başkanı Robert Mugabe, eski Etiyopya Devlet Başkanı Mengistu'ya "insani nedenlerle" siyasal sığınma hakkı tanımaya hazır olduklarını söyledi. LENİN GİTTİ Başkent Addis Ababa'daki Lenin heykeli gerginliği azaltmak için kaldınldı. (Fotoğraf: AFP) Görüşmek sürecek ŞEBNEM ATİYAS NEW YORK Hafta başından beri BM Genel Sekreterliği ile Kıbrıs konusundaki görüşmeleri sürdüren Türk ve KKTC heyeti, dün New Yorki tan aynkrken, görüşmelerin devam edeceğini bildirdi. Daha önceki görüşmelerde "Biz söyleyeceklerimizi söyledik" tutumundaki heyetin, özellikle toprak ve yerlerinden edilenler konularındaki görüşmeleri sürdürecekleri belli olurken, BM Genel Sekreterliği ve Güvenlik Konseyi'nin Batılı üyelerinin, Türk heyetinin toprak ve yerlerinden edilenler konularında verdiği önerüerden tatmin olmadığı, bu konular üzerinde Türk tarafından yeni öneriler beklediği kesinlik kazandı. Prof. Miimtaz Soysal, Dışişleri Siyasi Işler Sorumlusu Korkmaz Haktanır, KKTC Dışişleri Müsteşarı Özer Koraydan oluşan heyet, hafta başında BM Genel Sekreterliği Kıbrıs Sorumlusu Gustave Feissel'a toprak ayarlamaları, yerlerinden edilenlerin geri dönmesi dahil çeşitli konulardaki düşüncelerini ilettiler. Heyet, görtişmelerden sonra "biitiin söyleyeceklerini söylediklerini, buna ilaveten söyleyecek bir şeyleri olmadığı" açıklamasını yaptı. Heyet üyeleri Genel Sekreterlik'te bir daha goruşme beklemediklerini de söylediler. Türk heyetinin bu tutumu topun artık kendilerinde değil, Genel Sekreterlik ve Rum tarafında olduğu izlenimi yaratmayı hedefledi. Ancak gelişmeler Caıtıi kundaklandı • RIKTBERG (AA) Almanya'nın Gutersloh kentine bağlı Rietberg kasabasındaki Türk camii Önceki gece kimliği belirlenemeyen kişiler tarafından kundaklandı. Olayda can kaybı olmadı. Itfaiye ve polis yetkilileri, caminin büro ve lojman bölumünun tamamen yandığım, zarann 100 bin markın üzerinde olduğunu bildirdıler. Olayla ılgilı olarak Munih Başkonsolosluğu'ndan bir yetkili, Rietberg'e giderek incelemelerde bulunacak. Rusya Sosyalist Parti yöneticisi Kagarlitsky Sovyet ordusu darbe yapmaz Rusya Sosyalist Parti yöneticilerinden, Moskova Sovyeti temsilcisi Boris Kagarlitsky, Yeltsin ve Popov gibi liderlerin Komünist Partisi'nin eski liderleri olduğunu hatırlatarak Sovyet halkınm henüz bu "Eski bürokratik kadrolarla hesaplaşmadığım" söyledi. öyle olmadı. Türk Birleşmiş Milletler v kan Dışişleri'ndeki bev den uzak, toprak ve yeı edilenler konusunda ge laşımları içeren görüşle nel Sekreterlik'te gergini rattı. Çarşamba günü Aı kan Dışişleri Bakanı Jameı ker, Dışilişkiler Ait Komı nde bir milletvekilinin Ku la ilgili sorusunu cevaplarV toprak ve yerlerinden ediler konularında "Türk liderliği birlikte bir çözüm getirmek H çaba harcamaya istel olduğunu" söyledi. Aynı sırat VVashington'da bulunan Dışi leri Bakanhğı Müsteşarı Tuga Özçeri de Baker ile görüştü Perşembe günü Amerikan Dı şişleri Kıbrıs Koordinatörü Nelson Ladsky, New York'a gelerek Türk heyeti ile görüştü vf çıkışta Cumhuriyet'e heyetir ayrılmadan önce Genel Sekre terlik'le bir kez daha görüşeceğini açıkladı. POKTRE / KAGARLİTSKY Yazı yüzünden hapse düştü Boris Kagarlitsky 1958'de Moskova'da doğdu. Tiyatro eğitimi gördü. 1982'de muhalif bir dergide cıkan yazıları yüzünden hapse düştü. Gorbaçov döneminde sosyalist hareketin öncülüğünü yapan "Kulüpler Hareketi"nin ve daha sonra Perestroyka tçin Halk Cephesi'nin önde gelen örgütleyecilerinden biri oldu: Şu anda Moskova Sovyeti temsilcisi ve Sosyalist Parti'nin yöneticilerinden biri. eden, başına buyruk bir kuruluş değil mi? KAGARLİTSKY öyle tabii, KGB önemli bir mihrak ama tek mihrak değil. örneğin Içişleri BakanlığYna bağlı silahlı güçler de var. Kruşçev silahlı güçlerden çekiniyordu, bunun için iktidannı tehdit edebilecek güçleri mümkün olduğu kadar böldü. Bu mihraklar zaman zaman kendi aralarmda ç aüşırlar bile. Yani bir anlamda birbirlerini dengeliyorlar. Siz Marksist olduğunuzu söyliiyorsunuz. Nasıl bir sosyalizme inanıyorsunuz? Örneğin Lenin hakkında ne düşünüyorsunuz? KAGARLİTSKY Lenin'den çok şey öğrendik tabii, ancak Leninist değiliz. "Önce iktidar, sonra değişim" diyen Bolşevik, Jakoben geleneği reddediyoruz. öncelikle devleti değiştirmek, farklı bir devlet yapısına ulaşmak gerektiğini savunuyoruz. lşe "tabandan" başlamaıun ve "kiüeterin inisiyatifıni harekete geçirmenin" önemini vurguluyoruz. Bürokratik mekanizmaları doğuran merkezi yapının kesinlikle bir yana itilmesi, ademimerkeziyetçiliğe Fransa'da grevler • PARİS Fransa'nın yeni kadın Başbakanı Edith Cresson, ülkede patlayan bir grev dalgasıyla hükumetin ilk zorlu günlerini yaşıyor. Ülkede birkaç aydan beri düzenli aralıklarla sürmekte olan demiryolları grevi, son iki günden bu yana ulaşımı kesintiye uğratmış bulunuyor. Demiryolları grevi ile aynı zamana rastlayan hastane personelinin grevi ise sağlık hizmetlerinde büyük aksakhğa yol açtı. Her iki grev de yurt çapında ve komünist LGT sendikalan ile yine sol eğilimli CFDT işçi sendikalan tarafından yönetiliyor. Boris Kagarlitsky "Düşünen Sazlık" kıtabınm Türkiye'de yayımlanması dolayısıyla Metis Yayınevi ile Bilar'm davetlisi olarak geldiği tstanbul'da sorulanmızı cevaplandırdı. CUNEYT AKALIN Sovyetler Birligi'nin içine siiriiklendiği bugünkii durumu "kargaşa ve çökiış" olarak nitelendiriyorsunuz. Peki Sovyetler Birliği bu durumdan nasıl çıkacak? KAGARLİTSKY Daha işin başında olduğumuza inantyorum. Daha çok işimiz var, ancak bu durum bizi sandığımz kadar şaşırtmıyor. Rusya, benzer bir çöküntüyü ve buhranı tarihinde üç kezdaha yaşadı 3undan önceki her Uç buhran da devletin modernleşmesi sonucunu doğurmuştu. Bakalım bu kez nasıl sonuçlanacak. Rusya Federasyonu Başkanı Boris Yeltsin ve Moskova Sovyeti Başkanı Popov, Batı basınının liberal gözdeleri. Siz bu liderleri nasıl değerlendiriyorsunuz? KAGARLİTSKY öncelikle şunu vurgulamak istiyorum. Bu liderlerin büyük bölümünün eski bürokratik mekanizmanın önde gelen isimleri, eski Komünist Partisi yöneticileri olduğunu unutmamak gerek. Bürokrasi çökmeye yuz tutunca, bunlar başladılar burokrasiyi eleştirmeye. Yani şunu söylemek istiyorum: Ülkemizde bürokrasi çöktü, ama bürokratlarla esaslı biı siyasal hesaplaşma yaşanmadı. Yeltsin'in gelişimi ilginç; perestroykanın başında burokrasiyi sert biçimde eleştirdi, muhalif bir komünist gibi hareket etti. Hatta o sıralarda pek çok kişi Yeltsin'in Gorbaçov'dan daha komünist olduğuna inanıyordu. Sonra solcu bir popülist gibi davranmaya başladı. Şimdi ise sağcı bir popülist gibi hareket ediyor. Popov da öyle. Bunlar önceleri demokrasinin erdemlerini savunuyorlardı. Şimdi demokrasinin tehlikelerinden söz etmeye başladılar. Yeltsin'i ve Popov'u bugün geldikleri noktada gerici siyasetçiler olarak değerlendirıyoruz. Liberal olarak adlandınlabilirler mi? KAGARLİTSKY Liberal değiller. Batı'daki liberallerden de farklılar. Batı'da liberaller girişimcilere, burjuva sınıfma dayanıyorlar. Bizde böyle bir durum da soz konusu değil. Batı'daki liberallerden daha gerı bir noktadalar. Sovyetler Birliği*nde bir askeri darbe tehlikesi var mı? KAGARLİTSKY Bu soru, Sovyet sistemini iyi kavrayamamaktan kaynaklanıyor. Bizde ordu, hiçbir zaman bağımsız bıı siyasal kimlik taşıyan, kendi ba şına hareket eden bir kurum olmadı. Tam tersine ordu; siyasal, ideolojik ve örgütsel bütünlüğü olan totaliter bir rejimin bir parçası idi. Ordu başından beri devlete, Sovyetlere ve partiye tabi oldu. Ordu komutanlarının coğu partiden geldi. Pek çok örnek verilebîlir. Bugün de böyle. Kendi başına, bağımsız biçimde hareket etmiyor. Size ilginç bir şey söyleyeyim. Bugün bir darbe karannı, ancak Devlet Başkanı Gorbaçov verebilir. tyi ama örneğin KGB, devlet içinde devlet eibi hareket yönelinmesi, sosyalizmin inşasında büyük önem taşıyor. Ekonomik alanda, çeşitlendirilmiş bir kamu kesimine ihtiyaç duyuyoruz. Ve bu kesim mutlaka yerel Sovyetler'in, kitle örgütlerinin denetimi altına girmeli diyoruz. Piyasa gerçeğini görmek gerektiğine ınanıyoruz. Şunu unutmayalım ki piyasayı kapitalizm yaratmadı, piyasa binlerce yıldan beri varlığını sürdürüyor. Ekonomik faaliyetlere yol gösterici bazı sinyaller veri•yor. Kapitalizmin hatası, piyasayı mutlaklaştırmak oldu. Gerçekçi, uygulanabilir bir ekonomik projeye ihtiyacımız var. Piyasayı yok etmemeliyiz, ancak ona boyun da eğmemeliyiz. Sovyet Marksistleri kısa vadede neyi hedefliyorlar? KAGARLİTSKY Acil görevimiz, büyük ölçüde itibar kaybeden sosyalizme yeniden itibar kazandırmak... Ote yandan Moskova belediye seçimlerine hazırlanıyoruz. Moskova Belediye Başkanhğı seçimleri için llerici Halk Partisi ve Yeşiller Partisi ile birlikte hareket ediyoruz. Heyet üyeleri, Genel Sekreterlik'le yeniden görüşecekleri yolundaki açıklamayı önce kabul etmek istemediler. Sekrerliğin bir çağrısı olursa reddetmeyeceklerini söyleyen heyet, dün havaalanına hareket etmesinden bir süre önce Genel Sekreterlik Kıbrıs Sorumlusu Feissel ile KKTC New York ofisinde bir görüşme yaptı. I Görüşmede yeniden ve ne zaman bir araya geüneceği üzerinde durulurken, haziranın son haftasının bayram tatiline rastlaması üzerine tarafların bundan önce görüşecekleri bildirildi. ATtNA (AA) Yunanistan Savunma Bakanı Yannis Varviçiotis, Yunan Hava Kuvvetlerine "Her tiirlii Türk tahrikine derhal cevap" emri verildiğini FIR hattı ihlali iddiası YüNANÎSTAN Bush'un OJ3oğu silahsızlanma planı • VVASHINGTON (AA) ABD Başkanı George Bush'un uzun süreden beri beklenen, Ortadoğu'da silahların sınırlandırılması planının ana hatları açıklandı. Planın, nükleer, kimyasal ve biyolojik silahlar konusunda çok sıkı kurallar öngördüğu, ancak konvansiyonel silahlar için daha esnek bir tutum içerdiği belirtiliyor. Beyaz Saray yetkilileri, salı günü aynntılanyla açıklanacak planın, Ortadoğu'yu nükleer silahlardan arındırılmış bir bölge haline getirebilmek amacıyla, bu bölgede nükleer silah üretiminin yasaklanmasını öngörduğünu belirtiyorlar. Yetkililere göre, plan, kimyasal silahların üretimini, kullanılmasını ve stoklanmasını yasaklayan yeni bir konvasiyon imzalanmasını öngöruyor. Arçelik'ten Bahar Müjdesi Hepsi kablolu yayınlara hazır mukemmel Arçelik televizyonlar, televizyonunuz ne olursa olsun kablolu Hemen Teslim PEŞİNATve 490.000.430000"670000600000 535.000. I . SEÇENEK PEŞİNAT 5 TAKSİT 2. SEÇENEK PEŞİNAT+10 TAKSİT Kayıp BBC muhabirleri • LONDRA (Cumhuriyet) Kuzey lrak'ta tngılı/ askerlen tarafından bulunan iki lngilizin cesetleri Londra'ya göturuldu. lngiltere Savunma Bakanhğı cesetlenn kımlıklerını açıklamadı. Ancak cesetlerin bir suredir kayıp olan uç kişilik BBC telcvizyon ekibinden iki kişiye ait oldugu sanılıyor. ARTV156 ÜK 56 BKSAN AKTV655 UK55 BKRAN ARTV 1S1UKS1 IKRAN sesine şapka çıkartılan Arçelik muzik ARTV 140 ÜK 40 BKKAN } ARTV137 UK 37 EKRAN setlen,kısa bir süre için çok kolay ÂRTV155 ÛK 55 BKRAN ARTV45J UK51 m f T £ X T taksitlerle, hemen teslim. İKHVD983 UK VHS VİOEO Vakit geçirmeden bir Arçelik YeHcili ARVDB72 UKVHS PLAYBR ARMS821 UK MİDİMÜZİK SM Satıcısı'na uğrayın, "BaharMujdesi'nden ARMS822 MİNİ MÜZİKSBTİ ARMS823 MİNİ MÜZİK SCTİ siz de yararlanın... yayınları alan Arçelik videolar ve KDV DAHİL PEŞİNATve TOPLAM FİYAT TAKSİT TAKSİT 3.660.000. 61000. 370,0003.900.000. 650000 395000.535,000," ~ 3J210,OÖO. " 325.000 KDV DAHİL TOPLAM FİYAT 4.070.000.4.345.000.3.575.000.295.000.3.245.000. H2.940M0.' 2.860.000. 2S80.000. 260.000.4.020.000. ^ ~4Q6M00~ " 4.466.000. 364.0004.004.000. 3.600.000. h 3.575.000.^ 3.210.000. ~ "~325000 205.000.,2.255.000.h 215.0002.365.000. 145.000.1.595.000. 175000,1.925.000. , I bildirdi. Varviçiotis, Antena isimli özel radyo istasyonuna verdiği demeçte, Türk savaş uçaklarının Yunan hava sahası ve Atina FIR hattını ihlalleri iddialarıyla ilgili soruları cevapladı. Cumhurbaşkanı Özal'ın son günlerde Yunanistan'a yönelik bir dizi "tahrik edici" demeç verdiğini öne süren Varviçiotis, birkaç gün önce Türk savaş uçaklarının bir Yunan yolcu uçağını "rahatsız ettiğine" dair iddialar hakkında "Yolculann hayatımn tehlikeye girip girmedigini bilmiyorum, ancak olay kabul edilemez ve uluslararası yasalara aykındır" dedi. Yunan savaş uçaklarının, Olimpik Havayolları'na ait yolcu uçağını "rahatsız" eden Türk savaş uçaklannı derhal taciz ettiklerini ve iki ülke savaş uçaklarının "tehlikeli şekilde" karşı karşıya geldiklerinde Yunan uçaklarının daha "avantajlı pozisyonda" bulunduklarını ileri süren Varviçiotis, "Hava kuvvetlerine her türlü Türk tahrikine derhal cevap emri verildi" ifadesini kullandı. Savunma Bakanı, "Böylelikle Yunan hava sahasını ihlal eden ya da FIR hattına giren taciz edüerek ya geri dönmek zonında kalıyor ya da karışıklık çıkıyor. Bu karışıklıkta da Yunan savaş uçakları her zaman avantajlı pozisyonda bulunuyor" dedi. öte yandan Türk savaş uçaklarının dün Limni, Semadirek ve Midilli adaları üzerinde Yunan hava sahasını ihlal ettikleri öne sürüldü. Bu arada Yunanistan'ın Sömbeki Adası'nda önceki gün esrarengiz bir şekilde kimliği meçhul kişiler tarafından kaçırılan Belçikah kaçakçı Guy Vervvilghen'in, yine esrarengiz bir şekilde Sömbeki Adası'na dönduğu bildirildi. Olayın gerçek yuzü ortaya çıkmadan Atina1 da televizyon ve radyo istasyonları, önceki gece heyecanlı ifadelerle Belçikahnın kaçırılma. sını, "Tiirklerin yeni bir tahriki" olarak duyurdular.