Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
3 MAYIS 1991 * * * * HABERLERİN DEVAMI Gandi, Demokrasi, Laiklik ve Terorizm. 1984'teki bir suikast sonucu Başbakanlık Konutu'nda öldürülmüştü. Onun için, 1988'de Hindistan Başbakanı ve Kongre ()) Partisi lideri Rajiv Gandi'yle görüşmemize terorizm konusuyla başlamıştık: "SoruEğer saati, annenizin ölümünden hemen sonraki zamana getirseydik, yine başbakan olmayı kabul eder miydiniz? GandiEyet. Bu, güçlüğe karşı bir meydan okumadır. İşlerin yapılmast gerektiğine inanırsımz ve görevden kaçamazsmız. SoruTürkiye Başbakanı Özal da geçenlerds bir suikasttan kıl payı kurtuidu. Sizin gibi liderlerin tehdit altında yaşadıkları, bir olgu. Tedirginlik duyduğunuz oluyor mu? GandiSon yıllarda daha eski demokrasii&rin iidertari bila bu tür tehditterie karşı karştya kakSılar. Bu dgu gkfemk hükümat vs devtet b&şkantarmm yaşamiarınm birparçaSJ haSm gsHyor. Ama ben, h&ytr, böyts bir korku duymuyonm." Zarif ve ölçülü bir havada soruianm?z$ yanrtiamiş, en çok da demokrasi ve iaiklik konulanm vurgulamişti. Bu ikisi oimakstzsn, HJndisîan'da biriîk ve bütüniüğün sağianamayacağjf»n aitsns çizrnsşti sürekii oiarak. Nüîusu 8QQ milyon olan koca bir ütkeyi, bir aitkitays vönetiyordu. 22 eyaiei vardi. ftesmi dii saytss 15'Si. 100'e yakin dli ve di(Baştarafı 1. Sayfoda) Özal muhalefeti topa tuttu (Baştarafı l. Sayfada) yalekt konuşuluyordu. İrili ufaklı 500'e yakın lideri Erdal tnönü için şöyle etnik grup sayılabiliyordu Hindistan'da. He konuştu: "Ben halkın arasından çıkmış men hepsi şiddete, teröre başvuran 10 kadar ayrılıkçı hareket varlığını sürdürüyordu. bir kişiyim. Benim annem öğRajiv Gandi, 'birleşik ve güçlü' bir Hindis retmen, babam memurdu. Kentan için terörle sonuna dek mücadeie ede di gayretlerimle buraya getdim. ceklerini belirtirken, "Ülkenin bütünlüğünü tnönü gibi babasının ismiyle hedefalan va laikilkeleri yıkmaya çaiışanlarla gelmedim. Asıl kendine haneherhangi bir uzlaşmaya varmak söz konusu dan demek lazım. Bunlar çirkin laflardır. Bunlar dağarcığında olamaz" demişti. Ancak, ayrılıkçı terörle savaşmak ve laik hiçbir şey olmayan insanların iiği korumak için demokrasiden vazgeçilip yapacagı işlerdir. Doğru diirüst, şu memleket için faydalı bir şey geçilemeyeceğine ilişkin bir sorumuza da hiç söyleyebilecekşe onu söylesin. duraksamaksızın şu karşılığı vermtşti: Yoksa her gün Özal'la uğraşma"Bu mücadelede demokrasi ve laiklikten ya kalkması zaafının, zayıflığıvazgeçitemez." nın ve zavalldığının işaretidir." Demokrasiye olan inanctnı şöyle dile geözal, Demirel'in de 198485 tirmişti: "Başkaiannm görüşterini ve duygulannı ysllannda sesini çıkarmadığım hoşgorüyle karşuamak, ontara saygı duymak, hatsrlatarak şöyîe dedi: Hint toplumunun femsiözeliMermüen biıidir. "ŞİRidı baktyoram, insafssz/şte 6u saygt ve hoşgörö, bugün uikemizda ca, btraz da iophane külîiyaü}ki ÖIÎÎ, trk ve dil farkMtkian ortammda ulusal ia konaşayor. İnsaa bir parça biriiği sağlamtştir. Demokrasinm, utus&i öir İBsaî etmels.y Söyledifi sözier iik açısından en etkM siyasal sisîem olduğu 197T&, 1979 da söyîedikîerinin aysı. Vaktiyie Saysn Eeevif ikna înanıyoruz." Ne yazik ki Rajîv Gandi de annesinin u§ tidardayken ae söyiediyse şimdi d€ aym iaflan soyluyor. radsği acs sondan kurtulamadi. Demokrasinin bedelî çok yüksek. Bu be Tarkiye de|işti, farkmda de|iiier. Bualar geride kaldı. Hâlâ deli ödevenleri saygiyîa aniyoruz. 1970'kna şarküanm terennttm Hindistaıva yenî Gandi yaklastk 1 saat önce geîdîm. Yüksek düzeyii bir poiis yetkilîsiyte şiddei olaylanaı koattŞ' tuk. Biraz sonra Gaadi göztikta. Gandi, arabasındao iııip voîa seriii kınsizı halı üzerinde yüriimeye başiadı, gülümsüyordu. Halınm iki y anıaa yerieştiriiea çiçek sepetkrinin arastndan yürüyordu. Bu arada bir patlama oldu. fik tepkim, Gandi yanlılanmn havai fisek attıkiannı düşünmek »1da, ancak daha sonra çiçek sepetierinden birinden çok yoğun dumanlar yükseidighti gördum. Blrild saniyelik sii're içinde güveniik görevlüeri de dahit oimak üzere bir tepki gösterümedi. Sonra koşuşmalar oldu. Olay yerfne doğru yöneidigimde, Gandi'yt kaniar içinde diğer cesetlerin arasında gördüm." Gandi'nin, Sihîerîn ve Sri Lanka'da uslenen Tamii geriilaiarmtn ölüm Hstesinde olduğu isiliniyordu. Hindistan'da bafımsız Halistan eumhuriyeti kurmak isteyen Sihlerin lideri Jagjit Singh Chohan, yapüğj konuşmada, "Bir insanın oidürülmesi üzücü, ancak İndira Gandi gibi oglu Rajiv Gandi için de bu son, tarihi açıdan kaçınılmazdı. Kutsal Hindistan'da pazartesi günü tapınağa saidıran herkes sonunbaşlayan seçimlerle iyice yüksed« ölür" dedi. len tansiyon, Gandi'nin öldüChohan, Gandi'ye yönelik saikbsltan kimin sortimlu oldu ğa çıktı. Hükümet, ülke çapınğunu biimediğini kaydetti ve da polis guçlerini en üst düzey"Duaların gücttne inanıyorum. de alarma geçirdi, başkent YeGandi'nin öiiimii duaSarımızın ni Delhi'ye olası şiddet eylernbir sonucu" şeklinde konuştu. leri için takviye ordu birlikleri Chohan konuşmasında, Hin gönderildi. distan'da yeni bir şiddet dalgaReuter'in haberine göre Hinsının yayıiacağını ve önümüzdeki gunlerde binlerce kişinin öle distan Basbakans Şandra Şekar, bir açıklama yaparak haîka süceğini savundu. Bu arada Sri Lanka'daki Ta kunet çağrısmda bulundu. Şemil azınlığmın bağımsızhğı için kar, "Hükümet ülkede ayum ve mücadeie eden Elam Tamil barışı korumak için mümkün Kurtuluş Kaplanlan (LTTE), olan bütün tedbirteri alıyor" deRajiv Gandi'nin öldürülmesine di. Şekar, Gandi'nin ölümü üzerine Hindistan'da bir haftakarışmadıklannı bildirdiler. iık ulusai yas ilan edîldiğini de örgüt sözcüsü tarafmdan Londra'da yapılan açıklamada, belirtti. Başbakan Şekar'ın sükunet LTTE'nin, Rajiv Gandi'nin öldürülmesiyle hiçbir ilgisi buhınmadığı kaydedildî. Sözcü Anton Rajah, çeşitli bölgelerinde şiddetin tır"LTTE'nin Gandi'nin öldürül mandığı haber veriliyor. AFP ve AP'nin haberleTİne mesiyie bir ilgisi olmadığından göre Andra Prates eyaletinde eminim" şeklinde konuştu. Elam Devrimci Halk Kurtu polisin protestocuları dağıtmak luş Cephesi (EPRLF) ise Gan için ateş açması sonucu iki çodi'nin öldürülmesinden LTTE cuk öldü. Gandi'nin öldürüldüörgütünün sorumlu olduğunu ğü Tamil Nadu eyaletinde ise en az 40 otobüs ve kamyonun ateileri sürdü. EPRLF sözcüsü Abbo Yu şe verildiği, olaylarda 3 kişinin suf, "Rajiv Gandi'nin seçimle öldüğü bildirildi. Allahabad ri kazanarak yeniden iktidara kentinde de çıkan olaylarda 3 gelmesi durumunda, 1987 yıhn kişi öldü, 14 kişi yaralandı. Hinda Sri Lanka ile imzalanan ve distan'da şiddet olayları sonugerillaların silahlarını bırakma cu 6 ay içinde 200 kişi öldü. 'Baştarafi 1. Sayfada) i çıkarmak cinayettîr (Saştamfi /. Sayfada} rif bir tüccar gibi eiiade avucunhakkıat aramaya aeidim. Onta da a* varsa satması" biçimirtde na dertierini Tüıkîye'ye» daa gerçekleşti|ini savundu. înönü, ysya dısyarmaya geldisn. Saa Erdemir'in satsîmass haiinde ntasmisr ki ksmse sesini çskara bunlann sorunüuianndan hesap maz. Bert de sizin y aıunadayım. soracaklanm da büdirdi. sonana kadar ğ dedi. Bazs küçük Hanedaa kim? gruplarsn da "Kahrolsun faSHP lideri, daha sonra sözü şizm'% "Ofigarşi mezara, halk Cumhurbaşkans Özaî'a getireiktidara" sioganian attıklan rek "Bugün baaa da çatınış. dikkat çekti. Hep sae çatacak değii ya.. Ama înönü, Erdemir'in, 1960'h çok eğlenceli" sözîeriyle Özaî'i yıilardaki kuruluş öyküsünö an yanıtîadi: latırken, türlü zorluklarla orta"Ben Özai'a niye hanedan diya çıkanlan Erdemir'in Î990 yıh yorum: Bana demiş ki, 'Hanehesapîanna göre kâr ettiğini, 73 dan kendisine denir.' Benim bamilyon doîar döviz sağladığmt bam cumhurbaşkantydı. Babave savunma sanayii için yassı sı cumhurbaşkanı olan hanedaa mamuî üıettiğini dile getirdi. olmaz. Hanedan başka şeydtr. Kalabahğa, "Peki, bu karuluş Birisi cumhurbaşkanı olur, eşi; tan niçin isçi çıkarıyorlar?" di 'il başkans olacağım' diye tuttuye soran înönü, "Yani kâr da rur, bütün bakanlar onu il başetse zarar da etse kabak işçinin, kanı yapmak için uğraşır didiemekçinin başına patlıyor. Bu air. Çttnkü hanedan demek, parada maksat başka. Bu kurulu dişah gîbi isteklerinin herkes taşu yabancı bir firmaya satmaya rafmdan yerine getirilmesi deçalı^ıyoriar" diye konuştu. Ulu mektîr. Benim de babam cumsai çtkarlara ayktrı oEan bu gi hurbaşkanıydı, ama benim isrişimi iyi niyetli bir bakışia' an teklerimi yapmak için bütün balamanın mümkün olmadığım kanlar seferber olmadı. Beni ansöyîeyen İnönü, yabancılarm bu nem, tstanbul'da 'il başkant kuruluşu satm almalan halinde olacağım' diye uğraşmadı. Geistediği gibi fiyat arttırabilecek linler, damauar, oğuiiar istckteîerini vurguîayarak şöyle devam rini yapmak için özel sektör, etti: deviet sıraya giriyor. Bizim za"Dönüp dolaşıp aynı nokta mammızda boyle şey yoktu. .r ., ya geUyortar. Gördüğüm bir ra Özal diyor ki, 'öğretmen çocuporda, bu kuruluşu yabancıla ğuyum. Halkarasmdançıktım.' ra satmak için işçi sayısının ^.JW £ğer tarib£ bakarsanız; cumne indirilmesi lazımmış. Öyle hurbaşkanı, başbakan çocuklabir şey cinayettir. Erdemir'i ya nndan hiç dlktatör olmamıştir. bancılara satmak da satışı yap Ama 'Ben halkın arasından çıkmak için işçi çikartmak da cina tım. Halk çocuğuyum' diyenleyetür." ri biliyorsunuz, ne yaptıiar. Söz konusu rapora göre alıcı 'Ben öğretmen çocuğuyum' dîoian yabancılarm ktdemli işçile yen Özal, o zaman yapamadığı ri istemediğini, az işçiyle çalış her şeyi şimdi yapmaya çalışımak arzusunda olduklarım an yor. Ama halkın parasıyla yaplatan İnönü, "Kıyımın sorum maya çaltşıyor. Benim babam lusu, ANAP, MESS ve Tiirk Ismet İnönü, ama buraya babaMetal" sloganlanyla kalabalık mın ismiyle gelmedim. Bizim tan tepki aldı. tnönü, yabancı partide her zaman genel başkuruluşlarla ortaklık kurmanın kanhk için adaylar vardır. Beni doğal olduğunu, ancak burada son kurultayda kimse babamtn ki durumün, "sermayeyi kedi ismi için seçmedi. Herkes kenye yüklemiş bir iktidann müs di işine baksıa. tşçiyle, çiftçiyie SÎÎH öngören banş aniaşması yürüîiüğe gireeekti. Rajiv Gandi'nia suikast sonrasmda Sriperumptir kasabasmdan Madras kenîine götütuien cenazesi, Yenj Deîhi'ye geünterek dedesi Jawahardal Nehru*nxm evinde katafalka kondu. AFP, Hindistan Cumhurbaşka33 Remaswary Venketaraman 1 ve Başbakan Şandra Şekar'm katafalkm başsnda nöbet tuttukları bildirildi. Gatıdi'nin îtalyan asüh eşi Sonia'nsn, çok üzgün olduğu ve cenazenin katafalka konulması sırasmda kendisini kaybettiğî biidirildi. Ajanslar, Sonia ile kızı Priyanka'nm kaîafalkta sürekli bekiediklerini belirtiyorlar. Rajiv Gandi'nin oğlu Raui'u ise öğrenim gördüğü ABD'den Hindistan'a dönmekte olduğu biidirildi. Kongre Partisi tarafmdan yapıian açıklamada da, Rajîv Gandi'nin yarm deviet töreni ile yakıîacağı belirüldi. Açıklamaya göre cenaze töreni Rajiv Gandi'nin 1984 yıhnda Sih korumalarmm açtığv ateşte ölen anıt a n n e s i i n d i r a Gandi'nin mezannda yapılacak. Törende, Gandi'nin cenazesi Hindu gelenekleri uyarınca yakılacak. Başbakan, "Beni istemeyen çeksin gitsin" katli olmalıyız" diyerek Akbulut'a destek verdi. Bakanlar Kurulu'ndaki görüşmeler sırasında genel başkan adayhklan için, adları geçen Tarım Orman Köy Işleri Bakanı Lütf ullah Kayalar'la Kültür Bakanı Namık Kemal Zeybek'in suskun kalmaları dikkat çekti. Bakanlar Kurulu'nun dün akşam yaklaşık 2 saat süren toplantısında Akbulut, Cengiz Tuncer'in kendisine daha önce "Mesut Yılmaz'ı desteklemediğini" söylediğini aktardı. Akbulut, Tuncer'in is Akbulut^ Tuncer^îıı istifasında ısrarh tifa etmesi gerektiğini belirtirken, "Adaylığa niyeti olan burada kalmasın gitsin. Bunun hukuki ve ahlaki yönU yok. Cekilsin gitsin" dedi. Mesut Yılmaz'm da iki defa aday olduğunu açıklamasına karşm Bakanlar Kurulu'nda kalmayı sürdürdüğünü vurgulayan Akbulut, "Benim seçtigim bakanlar bana destek vermek zorunda. Vermeyen aynlsın gitsin. Ama ayrılmazlarsa da bir şey yapacak degilim tabii" diye konuştu. Akbulut, Enerji BakanlığYndan istifa eden Fahrettin Kurt'un da kabine içinde olmasına rağmen 1948 yılında Mahatma Gandi. 1984 yıhnda Nehru'nun kızı İndira Gandi ve şimdi de oğlu Rajiv Gandi. 20. yüzyılın ilk suikastı 1900 yılında İtalya kralı 1. Umberto'ya karşı düzenlendi. Kral öldü. Bir yıl sonra da ABD Başkanı McKinley'e karşı suikast düzenlendi. McKinley de öldü. Yunan Kralı George ve Meksika Deviet Başkanı Madera da 1913 yılında düzenlenen suikastlar sonucu öldürüldüler. 1914 yılında Avusturya ve Macaristan Veliahtı Ferdinand'ın oidürülmesi, Dünya Savaşı'na yol açan bir olay oldu. 1922'de Polonya Deviet Başkanı General Narutovvich, 1934 yılında da Sırp Kralı Aleksander ve Avusturya Başbakanı Engelbert Dollfuss da düzenlenen suikastlar sonucu öldürüldüler. Sovyet devriminin önderiertnden Troçki de 20 Ağustos 1940 günü Meksika'da öidürüldü. Son ysffarda devfst ve hükurnet başkanlanna yöneten suikastiaföa, idam ve iinçisrde dîkioft çekicl bir arUş gözfeniyor. Şllili yıilara bakalsm: Ördün krali AbduiJah İbni Höseyîn ve Pakîstan Saşbakam üyakaî Aîi Han 1951 yilmda,.. Nikaragua Deviet Saşkam Anastasia Somoza 1956 yilmda... Guatemaia Devleî Başkans Carios Castillo Armas 1957 ysSmda... irak Krah Faisa! ve Başbakan Nuri Sald Paşa ihtiîal ssrasmda, t95S'de irak deviet başkani Kastm yine ihtiîal sırasmda öidürüldüler. Srî Lanka Deviet Başkanı Saioman Sandranaika da 1353 y*Imda öidöröidü. Altmfşli yıliar bu bakımdan çok hareketli geçti. 1961 ysîinda eski tongo Devtef Başkanr Lumumba ve Domînik fJtetflet Başkani Tropo Ooiino, 1963 yıisnda ABD Devlet Başkani Kiennedy ve Güney Vistnam lideri Dihn Diem, 1965 ynmda İmn Başbaksni Hasan AJi Mansur, 1966 yiltnda da Güney Aîrika BaşbaKans Handrik F. Verwnerd öldürüldüler. Eski başbakanlardan Aönan Mendsres de 1961 yıUada assSarak idam edildh Yetmişr! yrtlann dosyasi da bu açıdan oldukça kabanktir. 1971 yıfında Oröün Başbakant Vasîî Tal, 1S73 yrtmda Şili Devtet Başkans Ailende ve Boîivya eski Deviet Başkanı Generaıi Tbraz, Suudi Arabtstan Kraiı £i Faisai, Barigîadeş Devffiet olsayd» biz tek bir reformu iet Başkant Mucibtrrahman, 1977 yiisnda Güney Kore Devgetiren SHP lideri, "Eğer bir biie yapamazdik, bu yaşanan iet Başkanı Park Cunk Hee iie Afganistan Deviet Saşkarsf nteiaur 'Anayasays çiğniyorum' tecrübelerle sabittir" dedi. Terakki öidürüidüler. dese, hapishanede cam çıkar, Türkiye ve Mısır'daki memur 1979 ynmda da eski başbakanlardan Nihat Erim öidürö!ama Özal söylüyor" diye kodü. Pakistan Başbakanı Butto da 1979 ytlmda idam edildi. maaşiannı karşılastıran Özaî, nuştu. memur maaşlannm Mısır'daSeksenli ytiiann itk cinayeti überya Deviet Başkani Wiiİnönü, ANAP'ın oyunun kinden 18 kat fazla olduğunu fiam R. Tolbert'in darbeci askerce linç ediimesiyie başiadi. yüzde 12 gözüktüğünü, bunun ifade etti. Özal, 198387 döne 1981 yıiında fran îslam Cumhuriyett Cumhurbaşkanı Muda iktidar için yetmeyeceğim an minde memur maaşlarında nishammed Rscai ile Başbakan Manohar öidürütdüler. iattîktan sonra şunlan söyîedi: bi bir azalma görüldüğünü an1981 yıfında da Mısır Devtet Başkanı Sedat, geçit töreni"Bir de Ecevit'in açıkiaması latarak "Fedakârkk istemeyen ne katiîan "Müslüman Kardeşier" örgütünün bir fraksîyonuçıktı. 'Ben Özal'la çahşmm' di iktidar, dürüst olamaz, bunu na bağlı askerlerce öidürüldü. yor. Demek ki, bir plan var. açıkça söylerim" dedi. lübnan Deviet Başkanı Cemayel ile Başbakan Kerami ile ANAP tek başına iktidara gelGrenada'nın sski Deviet Başkant Maurtce Bishop ve FiliMuhaietetm ekonomiyle ilgili meyecek. Başka partiteri yanıpinler'tn muhaSefet tideri Aquino da 1983 yılında düzenleaa almak istiyor. Korkanm ki çok ciddi savlan bulunmadığınen suikastlaria öldürüldüler. m öne süren Özal, şunlan söySayın Ecevit'i yanına alacak. ledi: 1984 yılında Dünya iki büyük suikast haberî ile sarsıidr. Başka hiçbir parti, ANAP'la "Faizler konusunda tenkîtler Hindistan Başbakanı Gandi ve İsvec Başbakanı Olof Palçaiışınm demedi. Ben demişim me aynt yı! içinde öldürüldüler. ki 'DSP oylan bölüyor.' Bence yapılıyor, bu tenkitler de yapıl1987'de de Pakistan Deviet Başkant General Ziyaüi Hak, sosyai demokratiar bütün oia maması gereken yerden, hem de uçağtna konan bombanın havada patlamasıyla beraberinrak seçime girsinter. Onun için Odalar Bifliği'nden yapıhyor. dekiler ile birlikte öldü. 1988'de Lübnan Başbakanı Rene birleşelim diyorum. O da diyor Bankalar, faizler yükselince Haki 'Ben bölmüyorum, oyları ço zine bonaianm daha yüksek fa Muavat ve Deviet Başkant Reşit Karami de yaşamlannı suikast sonucu yitirditer. ğaltıyorum.' Nasıi çoğaldj? izie satın almaya başiadıiar. Bu 1990 yılının sonlarında da Romanya Devtet Başkant ÇaMeciistekî milietvekiilerinin sa sefer kendi faizlerini de arttıryısı mı arttı? Geçen sene Mec maya başiadıiar, Bu çok tath bir vuşesku, kurşuna dtzildt. liste DSP milletvekiîi vardı. kâr. En fazla yüzde 10 vergi ve20. yüzyılda suikast sonucu öldürülen, asılarak idam ediŞimdi var mı? Ben bir çogalma riyorlar, diğer taraftan aldıkla len, kurşuna dizilen ve iinç ediien deviet ve hükümet başrı her mevduatı bu şekilde degörmüyorum. Böyle ayrı ayrı kanlanntn yıllara göre dökümü ilginçtir. oiacağma birleşmek lazım. Çün ğerlendiriyorlar. Riski de yok bu 19001920 arası: 7... 19201930 Arası: 2... 19301940 arası: işin. Demek ki neticede bir fakü milletvekiîi sayısı azalıyor. sttdairenin içine girildi. Bu fa 4... 19401950 arası: 2... 19501960 arast: 9... 19601970 araBirleşmek ihtfyaçtır.O ise 'Saw9.\;: 49TO1986 Wast: 1E.. 19801990 arasfi 15. yın Özal'la çaiışınm' diyor. Pe sit dairenin kırılması lazım." Ve 1991'de ilk suikast: Rajiv Gandi. kala o zaman siz de bizi sandıkKonuşmasında sık sık muhaSon on yılda beş başbakan ve dokuz deviet başkam ölta birleştirin. O zaman bu ikti lefeti eleşüren özal, TBMM'ye dürüimüşl dardan kurtuiuruz. SHP olarak veriîen Türk dış politikasıyla ilTürkiye'de bu bakımdan ilginç olaylar yaşandı; 1926 yısosyai demokrat iktidan kura gili "Türkiye'nm yalnız kaldıgı" Itnda Cumhurbaşkanı Atatürk'e, 1964 ytlmda Başbakan Isnz." yolunda bir gensoruyu da sert met İnönü'ye, 1977 yılında Başbakan Ecevtt'e, 1988 yıltnda bir dille eleştirerek şunlan söyda Başbakan Özai'a başarısız suikast girişimlerinde buînönü seçimin mutlaka olaca ledi: lunuldu. ğım, Ecevit'in kızmasına rağ"Bana bir hakaret yapıldı. 1961 yılında Başbakan Menderes ile iki bakanı, Zorlu ve men sandıkta birleşilerek 'Çankaya gaflet, dalalet, hıyanet Polatkan asıldılar 1979 yılında eski başbakanlardan Nihat SHP'nin iktidara geleceğini söy içindedir' gibi bir laf söylendi. Erim ve eski bakanlardan Gün Sazak silahh soi örgütlerce ledi ve daha sonra kadmların Ben de dedim ki 'Gel bakalım öldürüldüler. gerçekleştirdiği bir serginin açı bir tazminat ver'. Bu sefer dedi Görülüyor ki 1950'den sonraki yıliar, thtilallerin, suikastlışını yaptı. Daha sonra Türk ki 'Ben bu sözleri siyaseten söyMetal'in Ereğli Şubesi'ni ziya iedim', dikkat edin siyaset bu ka ların ve idamların arttığt ytiiar olmuş. İlginç ve ilginç olduğu kadar korkunç ve düşündürücü bir ret eden İnönü, akşam da Ân dar çirkin olur mu? Biraz insaf kara'ya döndü. sonuç: etmek lazım'' •. Her suikastfn ve her idamın kendine özgü değişik nedenleri var. Var, ama demokrasi geliştikçe ve uygarhk da ileriedikçe, nedendir bilinmez, deviet ve hükümet başkanlanna yönelen suikastlarda ve idamlarda da artış oluyor! Mesut Yılmaz'a destek verdiğini kaydetti. Akbuhıt'tan sonra konuşan bakanlar da Tuncer'in adayliğının doğal olduğunu, ancak bu yarışta hiç şansı olmadığım ve istifasını vermesinin yararlı olacağım ifade ettiler. Bakanlar Kurulu toplantıstndan sonra Hükümet Sözcüsü Deviet Bakanı Kemal Akkaya, mera, otlak ve kışlaklara ilişkin hazırlanan yasa tasansmm Meclis'e sevk edileceğini, sel felaketiyle ilgili yeni tedbirlerin yürürlüğe gireceğini anlattı. Akkaya hacca gidişlerin de sadece havayoluyla olacağım anlattı. Gazetecilik dUrüstlüktür. Doğrudüriist millete bilgi vermektir. Yoksa kendi maksatlarına göre yazı yazmak değildir. Bugün ben tekzip etmeye kalksam her gün yüzlerce tekzip göndermem lazım." Cumhurbaşkaıu Turgut özal, "Gazeteler yalan daha sonra Ulaşürma Bakanları yazıyor" Avrupa Konferansı'nın açılışıözal daha sonra önceki gün na katıldı ve bir konuşma yapgazetelerde çıkan "Genelkurmay Başkanı iki aydır maaş alCumhurbaşkanı Turgut Özal, mıyor"haberine ve "Çankaya dün saat 16.00'da özel bir uçakla Köşkü'ne 7 milyarlık koruma" Bursa'ya geldi. ANAP Büyük haberlerine değinerek her ikisi Kongresi için seçilen ve gelen ni de yalanladı. Özal şunları başkanlık yarışında Mesut Yılsöyledi: maz'ı destekleyeceklertni belir"Bu memiekette her şeyi uy ten 21 delege ile ANAP Bursa iî duraniar var. Köşkün güvenlfk örgütü yöneticilerinin tamamı, Ödeneği 7 tniiyar âeğii, 1.5 mil Özal'ı karşıiamaya geidi. Bu arayar iira. Ben buaiart kendim da genei başkan adaylan arassniçin yaptiranyoröm. 5 sese son da adı geçen Dîşişieri Bakaı» ra aynhp giderim, ondas sonra Kartcebe Atplemoçia, Adalet gelen yarariasaeak. Geseiksr fîakam Oltaa Sungarta, Deviet may Başkant'nıs iki aydır ma Bakam Hüsamtttât Öriiç, Istatıaş alraadtği da resmen yalas. buî Milletvekiîi Hayretün EtErtesi gün tekzîp edtüyor, baaa sıas, Bursa mslletveksîieri Meamjsm densiyorîar. Ltannsadan met Gedik, llhan Aşkm, Ertafbu yazılan yazıyoriar. Onun ral ÜBİS ile Bursa Vaîisi Erıloiçin söyleneaJere, yajıianlara ğsa Şabiaoğiu ile işadamian, çok îsasmayjs. Keadi kesdiie karşüamada hazsr bulundular. rtni perişsa haie sokacaklardsr. Havaaîanmda Özal'm Aîptemoçîn iîe yakmdan ilgiîendiğî ve biî süre konuştuğu dikkat çekti. Çeiik Paîas Oteli'nde Bursaii saaayici işadamianyla sohbet uğrsşana kadar kendi işine bak tophlantısma kaîsian özal, stn." 1980'krde alınan dışa dönük saCumhurbaskanınm tarafsız nayileşme ksuanmn cesaretle uyolmass gereküğin!, bunun îsmet guiandiğsns söyleyerek "Tarldînönü dönenunde çok partiii re ye'nin vnvn vadeyi düşüntnekten jime geçilirken oluşan ve süren başka çaresi yok. 1983'te güçiü ediyorlar. Bugün modern bir ülke var. Bir Bulgar mecmuası geçenlerde benimle ilgili bir tnakale yayımiamış, çok enteresan. Bizi iyi tahlil etmiş. Bizimkiler de domuzluğuna bilirler de başka türlü söyierler." UGURMUMCU (Baştarafı I. Sayfada) GOZLEM CUMHURİYET/19 BURSA HİPODROMU^NDAN Umut 4 kazanacak gtiçte 1. AYAK: Çok iyi bir form yakalayan Umut 4, yanşın en şanslı ismidir. Son yarışındaki birinciliği ile beğenimizi kazanan Elmas rakibi görünümünde. 2. AYAK: tstanbul'daki yarışlannda göz dolduran Asra ve bulduğu formunu muhfaza eden Balkız arasındaki mücadeie, yanşın birincisini belirleyecektir. ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) Başbakan Yddırun Akbulut, "Benim seçtigim bakanlar bana destek vermek zorunda. Vermeyen aynlsın gitsin" dedi. Akbulut, dün akşamki Bakanlar Kurulu'nda ANAP genel başkanlığına adaylığını koyan Cengiz Tuncer'in, Ulaştırmâ Bakanhğı'ndan istifa etmesi gerektiğini söyledi. Muhafazakârlardan Deviet Bakanı Mehmet Keçeciler de "Sizi yıpA. TEMİZER ratmak uğruna hükümet icraatlarını karalamak yönünde yapılan propagandalara karşı dik EVET/HAYIR (Baştarafı 2. Sayfada) başarılı olan Ece 2 ve yeni antrenöründe Dorucan sürpriz yapabilir. yorum. (Deviet o yaşta değil, lise çağında okunur, sonra okumanın yarart olmaz). 'Biz vasiyete dokunmadık' savı ile ilgili olarak anlayabileceğini umduğum bir örnek vereyim: Kendisi Marmaris'teki mütevazı evini (şaşırıp) 'Cumhuriyet' gazetesine vasiyet etse, sonra da (Allah gecinden versin) emri hak vaki olsa. Bunun ardından yasama gücünü her nasılsa eline geçirmiş olan bir takım, yasa ile 'Cumhuriyet' gazetesini müsadere edip Hazine'ye mal etse... Soru: Bay profesörün vasiyeti yerine gelmiş sayılır mı? Yoksa vasiyetname ile acıklanan 'istenci' çiğnenmiş mi olur? Son olarak kendisine 'mingayrihaddin' bir tavsiyem var: Anılarını yayımlamaktan vazgeçmiyorsa, arada yine o uğursuz akıldanelerine danışarak bazı böiümleri yeniden gözden geçirsin. Çünkü böyle giderse yazdıklarını Gani Müjde'nin 'Netekim'inden ayırmak gitgide zorlaşacak." Ekoııoıni yönetimi lişmeler hükümetin, köklü önlemler yerine, ANAP kongresine kadar durumu idare etme ve piyasalara, 'borsa toparlandı, ekonomi canlanıyor' mesajı vermeye çalıştığı biçiminde yorumlanıyor. Uzunca bir süredir ekonomide köklü önlemler alınmasını öneren üst düzey bürokratlann, ekonomiye ilişkin eleştirilerini son dönemde sert bir dille kamuoyuna açıklamajarı, Cumhurbaşkanı Turgut Özal ve hükümeti kızdırdı. Bu yüzden de 13 mayıs günü Çankaya Köşkü'nde yapılan ekonomi zirvesi "bürokratlara fırça toplantısı"na dönüştü. Cumhurbaşkanı Turgut Özal ve Deviet Bakanı Güneş Taner, ekonomiden sorumlu bürokratlan çabuk paniğe kapılmakla suçladılar. Aynı toplantıda Işın Çelebl ile de tartışan Güneş Taner, daha sonra da "konuşan" bürokratlan ekonomik kararlarda devre dışına çıkardı. • Para programı: Ekonomi' den sorumlu bürokratlar, enflasyonun önlenmesi, kamu kesimi açıklannın azaltılması ve mali piyasalann istikrara kavuşturulabilmesi için en kısa za(Baftarafı 1. Sayfada) TAHMİNLER 1. KOŞU: F. Aysel 1 (3), P. Papaya (6), S. Mighty D'or (2), 2. KOŞU: F. Gülay 111 (3), P. Şahin 116 (12), PP. Selin 1 (15), S. Küçükcansever (9) 3. KOŞU: F. Umut 4 (1), P. Elmas (2), PP. Değerli (3), S. 3. AYAK: Son yarışında ağır Duygu (10) 4. KOŞU: F. Balkız (2), P. kilodan etkilenen Silver'in birincüiğe uzanacağını varsayıyo Asra (12), PP. Seksek (11), S. Karacadağgüzeli (8) ruz. 5. KOŞU: F. Silver (10), P. 4. AYAK: Kazandığı yarıştan sonra daha iyi duruma gelen Bahargücü (8), PP. Çavuş (2), Leyla 456 ve tstanbul'darı form S. Küçükşerife (12) 6. KOŞU: F. Leyla 456 (6), P. da gelen Gemlikgüzeli arasındaki mücadeie yanşın birinci Gemlikgüzeli (11), PP. Aslankız sini belirleyecektir. Son yarışın (7), S. Cemsultan (1) 7. KOŞU: F. Golden Egg (8), daki beşinciliği ile göz dolduran Aslankız ve Cemsultan P. Çetinali (4), PP. Got You (3), S. Elifim (7), S. Tender Line (1) sürpriz yapabilir. 8. KOŞU: F. Şerife (5), P. 5. AYAK: Eksik işlerle girdi Burcu (3), PP. Ece 2 (8), S. Doği son yarışında üçüncü olan rucan (9) Golden Egg, uygun kilosuyla başarılı olacaktır. Bulduğu formunu muhafaza eden Çetinali daha sonra düşünülebilir. Got You, Elifim ve Tender Line'ı bahis için öneririz. 7 6. AYAK: Son yarışında goz 9 9 dolduran Şerife ve giderek düzelen Burcu, yanşın en şanslı 1Û 11 isimleridir. Bu tip mesafclerde 12 GELIN, SİZ DE KLIMAYI ARCELItCTEN ALIN! A R Ç E L İ K K L I M A L A R Ş İ M D İ TAKSİTLE. KDVDAHH mnutrtiu '11 A * U AY 11 AY 3300CXX)TL 5 640 000 U 4 9 8 0 000 TL • Arçelik Klima serinlelirken üjüfmez. Üflediği hava ! 3 derecenin oltına ditfmez. • Yükıek randımanhdır. Az elektrik harcar • Montpjı ve montaj parçalan ucretsizdir, • Uzun ömürlüdur. • Bir ktitnanın kalbî sayılan kompresörv, dünyomn en iyi kompresörlerinden biridir • Ve Arçelik'in benzersiz ttrvit örgütü ile kalitnine sahiptir. MOHl «1)860 MELTEM AK4300IP 4MEVSİK MtSJOO SÜKRKÜMA «.YUKTiuJtT 275 000 TL foooöu 415 000 TL EtİK Bayilerinde, KLİMA manda köklü bazı önlemler alınmasını öneriyorlardı. Ancak siyasal ortamdaki belirsizlikler, 1516 haziran tarihlerinde yapılacak ANAP kongresi, karar alınmasını olanaksızlaştırdı. Bu arada Cumhurbaşkanı özal ve Başbakan Akbulut'la özel olarak görüşen Deviet Bakanı Güneş Taner, "ekonominin kontrol altında olduğunu" göstermek için harekete geçti. önce, Cumhurbaşkanı Özal tarafmdan Merkez Bankası'na "Para programını bu ay sonuna kadar açıklayın" talimatı verildi. 25 Nisan 1991 günü yapılan genel kurul toplantısında, "kamu flnansmanı açısından bazı etkin önlemler alınmadıkça, bugiinkii ortamda para programı yapmanın fazlaca anlamlı olmayacagım" söyîeyen Merkez Bankası Başkanı Ruşdü Saracoglu, bu kesin talimat üzerine yılın ikinci yansı için para programt hazırlıklanna başladı. Para programının önümüzdekl gunlerde açıklanacağı bekleniyor. Ancak açıklanacak bu programın mali piyasalar ve genel ekonomi üzerinde geçen yıl yarattığı olumlu etklyi bu yıl da yaratabilmesinin olanaksız olacağı belirtlliyor. bürokratların açıklamalarına sinirlenen Güneş Taner, uygulamayı planladığı faiz operasyonunu da bürokratlardan gizledi. Akbulut ve Özal'm olurunu alan Güneş Taner, geçen hafta sonundan itibaren büyük bankaların genel müdürlerini telefonla arayarak faiz oranlarını düşürmelerini istedi. Bankalar, Güneş Taner'in talimatına uyarak faiz oranlannı düşürürken bazı bankacılar da bu talimata zorunlu olarak uyduklannı ifade ediyorlar. Bankacıhk çevreleri, hükümetin bu uygulamayla mali kesimdeki fonların önemlice bir bölümünü borsaya yöneltmeyi hedeflediğini düşünüyor. Bu çevrelerin görüşüne göre önümüzdeki dönemde başlayacak geniş çaplı özelleştirme uygulamasının başarısı için tasarrufların bankalar yerine, sermaye piya»ası kanalıyla Hazine'ye cekilmesi hedefleniyor. Bu plarıın düşünüldügü biçimde yürümesl halinde kamu finansman açığını hafifletebileceği, dolayısıyla enflasyonla mücadelede olumlu katkı sağlayacağı kaydediliyor. Ancak bunun son derece riskli • Faiz operasyonu: Üst düzey oldu|U bildiriliyor.