Katalog

Cumhuriyet "İyi Faİz" Devam! RAMUKBANKr* iyi b a n k a d ı r * >. 67. Yü; Sayı: 23913 Kurucusu: Yunus Nadi 1500 18 Mart 1991 Pazartesi Stockholm'den Ankara'ya löirtlere kültürel Özerklik'tsveç'in başkenti Stockholm'de yapılan Kürt Konferansı, dün sona erdi. Konferansta yer alan Batıh konukların hemen tümü konuşmalannda eleştirilerini Irak'a yönelttiler. Y T i Ankara'daki değişimi AİABUR olumlu karşdadıklarını bildirdiler. Bu delegeler Kürtlere kültürel özerklik verilmesinin sorunu büyük ölçüde çözeceğine inanıyor. Türkiye'deki Kürt örgütleri adına katılan IABUR Peşmerge sarı bayrak astı Acil yanbaı Türkiye sınınndaki Zaho kentini üç gün önce ele geçiren Kürtlerin Habur sınır kapısına 'acil yardım' anlamına gelen 'san renkli bayrak' astığı, Kürdistani Cephe yetkililerinin Türkiye'ye gelerek Silopi'de yaptıklan görüşmelerde ilaç ve gıda yardımı istedikleri öne sürüldü. VEOAT YENERER ve ERGUN AKSOY nn hateri 4. Sayfada PKK dışındaki delegeler Özal'a "Ankara'nın Kürtlere ilişkin tutucu ve demode bakışını kökten değiştirecek bir politikaa " şeklinde bakıyor. 4 Sayfada KÜRTLERE NE DEMOKRASİ NE KADERLERİNİ BELİRLEME HAKKI TANINDI 4. Sayfada •KÜRTLER TOPRAĞINDA GÜZEL' AHMETTAII5. Sayfada BUGÜN KKTCYE GÎDİYOR Klerides'ten stirpriz atak Aralannda Klerides'in de bulunduğu 4 Rum siyasi parti lideri bugün ilk kez KKTC'ye geçerek Toplumcu Kurtuluş Partisi'nin 15. kuruluş yıldönümü kokteyline katılacak. DÎSİ lideri Klerides'in yann KKTC Başbakanı Eroğlu ile görüşmesi bekleniyor. LEFKOŞA (AA) — Bans Harelcâtı'nın gerçekleştirildiği 1974 yılından bu yana dört Rum siyasi parti liderinin ilk kez Ku- zey Kıbns'a geçecekleri bildiril- di. Aralannda Güney Kıbns'ın en büyük siyasi partisi DİSİ Ge- nel Başkanı Glafkos KJerides^ in de bulunduğu 4 Rum siyasi parti lideri, Toplumcu Kurtuluş Partisi'nin kurulusunun 15. yıl- dönümü nedeniyle bugün Lef- koşa'da verilecek resepsiyona katılacaklar. Bu arada Klerides- in yann da KKTC Başbakanı Defyiş Eroghı ve Dışişleri Baka- nı Kenan Atakoi ile bir araya ge- lecegi haber veriliyor. Toplumcu Kurtuluş Partisi (TKP) Genel Başkanı Mnstafa Akıncı, partisinin 15. kuruluş yıldönümü nedeniyle bugün sa- at 19.00'da Lefkoşa'da verecek- leri resepsiyona Türk ve Rum si- yasi partileri davet ettiklerini acıkladı. Davete, Rum Demokratik Birlik Partisi (DtSÎ) Genel Baş- kanı Glafkos Kferides, komilnist (Arkası Sa. 17, Sü. 7'deJ ÖZAEEV GEZİStYLE NETLEŞECEK ABD ile yeni dönemedoğru Baker'ın hafta sonu yaptığı ziyaretten sonra, Cumhurbaşkanı Özal'm 22 marttan itibaren ABD'de yapacağı temaslarda, ikili güvenlik ve ekonomik işbirliği ilişkilerinin yakınlaştınlması gündeme gelecek. Türkiye'deki üslerin kullanımı için yeni düzenlemelere gidilmesi konusu ele alınacak. ANKARA (Cnnkartyet BS- kanı Torgat Özal'ın cuma gü- rosu) — Körfez savaşı sonrasın- da Ortadoğu'da gidilecek yeni düzenlemelere ilişkin Amerikan planlan Washington'da şu sıra- larda kesinleştirilirken, Türkiye ile ABD arasmda güvenlik ve ekonomik işbirliği ilişkilerinin giderek yoğunlaşacağı bir döne- me giriliyor. Bu yoğunlaşmanın biçim ve içeriğini belirleyecek yeni duzenlemeler, Cumhurbaş- nünden itibaren ABD'de yapa- cağı temaslarda netlik kazana- cak. Bu kapsamda, Turkiye'de- ki askeri üslerin Ortadoğu'ya yönelik görevlerde kullanımınm kolaylaştınlması ve Türk Silahlı Kuvvetleri'nin askeri donanımı- mn güçlendirilmesi ağırhk ta- şıyacak. Hafta sonu ABD Dışişleri Ba- (Arkast Sa. 17, Sü. 3'te) Anayasa masada Anayasa veyasa değişiklikkripaketi üe Kürtçeyasağını krtdum tasarı BakariknrKurulu'nun gündentinde Cumhurbaşkanı Özal'ın isteği ile Adalet Bakanı Sungurlu tarafından hazırlatılan anayasa değişiklikleri ile 141,142 ve 163'ün TCK'dan çıkarılması ve ceza tecili getiren yasa tasanları da bu hafta görüşülecek. Hıyanet-i Vataniye ile Toplantı ve Vicdan Hürriyeti yasalarının kaldırılması da MGK'dan sonra Bakanlar Kurulu'na geldi. TBMM'nin gündeminde ise İçişleri Bakanı Abdülkadir Aksu için verilen gensoru var. ANKARA (Camhuriyet Bü- rosu) — Cumhurbaşkanı Tor- gut Özai'm Sovyetler Birliği ge- zisini tamamlamasının ardın- dan, gundem iç politikaya dön- dü. Özal'ın talimatıyla hazırla- nan anayasa ve yasalarda deği- jiklik öngören taslağın Bakan- lar Kurulu'nda bu hafta görü- şülmesi bekleniyor. Ayrıca 'Hıyanet-i Vataniye' ile 'Top- lantı ve Vicdan Hürriyeti' ya- salarının yürurlükten kaldınl- ması konusu da önce Milli Gü- venlik Kurulu'nda, ardından Bakanlar Kurulu'nda ele alına- cak. İçişleri Bakanı Aksu hak- kında SHP'nin verdiği genso- ru önergesi de yann TBMM'de görüşülecek. Bu hafta öncelikle, Cumhur- başkanı özal'ın talimatı ile Adalet Bakanlığı'nda hanrla- nan ve anayasa ile yasalarda dar kapsamlı değişiklikler ön- gören taslağın Bakanlar Kuru- lu'nda ele aünması bekleniyor. Sungurlu'nun, Cumhurbaşka- nı özal ile görüşmesinin ardın- dan, hazırlanan taslağı Bakan- lar Kurulu'na götüreceği belir- tildi. Bakan Sungurlu da tasla- ğın hazırlandığını, bu hafta içinde Bakanlar Kurulu'nda görüşulebileceğini söyledi. Bu taslak ile anayasada ilk olarak 141,142 ve 163. maddelere pa- ralel hükümler içeren 14, 24 ve 68. maddeler konusunda deği- şiklik amaçlanıyor. Bunun ya- nı sıra cumhurbaşkanının özel- likle hukümet ile ilişkilerine ilişkin yetkileruıin yeniden be- lirlenmesi, seçmen yaşı ile mil- letvekili sayısının arttınlması konulan da taslakta yer alıyor. Bunun yanı sıra toplantı ve gösteri yürüyüşleri, sendikalar, toplu iş sözleşmesi, gibi yasa- larda da değişiklikler amaç- lanıyor. Bu arada Terörle Mücadele Yasası'nın da Bakanlar Kuru- lu'na getirilebileceği kaydedil- di. Bu yeni yasa ile cezalann te- cili konusu da gündeme gele- cek. Yetkililer, polis ve yargıç- lara yönelik eylemler dışında tum suçlan kapsayacağı belir- tilen ceza tecili uygulamasının da bu yeni yasanın içinde yer alabileceğini söylediler. Bu ya- sa, getireceği yeni düzenleme- lej ile birlikte halen yürürlük- te bulunan bazı yasalan da fii- len işlemez duruma getirecek. Bunların başında 1921'de ka- bul edilen 'Hıyanet-i Vataniye' Yasası ile yine o tarihlerde be- nimsenen toplantı ve vicdan hürriyeti yasası geiiyor. Adalet Bakanlığı'ndan üst düzey bir yetkili, Cumhuriyet'e, kendile- rine bu iki yasanın yanı sıra fi- ilen işlemez hale gelen bazı ya- salann da yürürlükten kaldınl- ması yönünde verilen direktif- ler doğrultusunda çalıştıklannı, çalışmalarırun son aşamaya geldiğini söyledi. Yetkili, konu- nun bu hafta içinde önce MGK'da ele aünacağını, daha sonra da Bakanlar Kurulu gün- demine geleceğini söyledi. SHP'nin İçişleri Bakanı Ab- dülkadir Aksu hakkında "em- niyetteki şöpheli ölümler" ne- deniyle verdiği gensoru önerge- si TBMM Genel Kurulu'nda yann ele alınacak. 'Ülke birliğisürsün mü, sürmesin mi' sorusu için dün sandık başına gidildi Sovyetler çıkış arıyor GORBİ-YELTStN ÇEKtŞMESt— Gorbaçov oyunu kuUandıktan sonra "Secmenler bunalundan çıkış yolu göstermeyenlerin siyasi görüşlerini reddedecekür. Halk çeşitli siyasi partilerin ve liderlerin tutumlannı çok iyi anlıyor. Bu da ulkenin parca - lanmayacagının en iyi güvencesidir"dedi. Gorbi'nin rakibi olan Rusya Federasyonu Başkanı Boris Yeltsin isehalkoylamasın- dan sonra ttlkedeki durumun düzeleceginden umutlu olmadıgını bildirerek "Mbcadeie Gorbaçov ile benim aramda degil iki farkfa politika, iki farklı yaUaşun arasındadır" diye konıtştu. (Fotograflan AFP) Sovyetler Birliği'nde 1922 yılından bu yana ilk kez yapılan dünkü halkoylaması Orta Asya cumhuriyetlerinin merkezi desteklediğini ortaya koyarken aynlıkçı cumhuriyetlerde huzursuzluğu tırmandırdı. bı$ Haberier Servisi — Sov- yetler Birliği'nin geleceğini be- lirleyecek olan halkoylaması, milyonlarca Sovyet vatandaşı- nın katıhmıyla dün yapıldı. "Ülke birligiııin sürdürülap sur- dürulıneyecegi ve bir federasyon olarak kalıp kalmayacağı" so- rusuna yanıt aranan halkoyla- masına katılım Orta Asya cum- huriyetlerinde yüksek olurken Moldavya'da olaylar çıktı. Cumhuriyetin başkenti Kişin- (Arkaa Sa. 17, Su. 4'te) Notlar 'Gençlerin oyları çok önemli" MEHMET SARAÇ ÇEBOKSARİ — "Sovyeüer Birliği'nde birtiğin konınması- na inanıyorsanız eğer, yenilen- mis bir federasyon, bagımsız cumhuriyetler, insan haklanna saygılı, hangi ulnstan olursa ol- sun sonuna kadar özgurliığu korunan cumhuriyetler olmak istiyorsanız oy verin." Yukarıdakı sözler yeni birlik antlaşması için sandık başına gi- den her Sovyet vatandaşına bir kez daha anlatıldı. "Banunla â- ze SSCB'deki referandum sora- (Arkası Sa. 17, Sü. 6'da) ABD, isyarun bastınlması için 'savaş uçağı kıdlanma istenti'ni reddetti Irak'a askeri uçuş izni yokSaddam'a büyiik direnlş Irak'taki muhalif gruplardan Islami Dava Partisi, halk ayaklanmasının, ülkenin kuzeyinde ve güneyinde giderek büyük bir yoğunlukla arttığını belirtti. İran haber ajansı IRNA, Kuzey Irak'ın büyük bir bölümünün Kürtlerin eline geçtiğini duyurdu. Napalm ve hardal gazı iddiası Islami Dava Partisi, Necef ile Kerbela karayolunda binlerce Iraklının Saddam Hüseyin'e bağlı birliklerin napalm saldınsında öldüğünü söyledi. Irak İslam Devrimi Yüksek Konseyi, Necef, Basra ve Amara kentlerinde direnişçilere karşı hardal gazı kullanıldığını öne sürdü. Irak'ın toprak bütünlüğü Mısır Devlet Başkanı Hüsnü Mübarek, Irak'ın toprak bütünlüğünün korunması gerektiğini bildirdi. Mübarek, bu ülkede rejimin geleceğine Irak h£İkının karar vermesini ve hiçbir dış müdahalede bulunulmaması gerektiği görüşünü savundu.10 Sayfada Izıniı i 'cle 20 gözaltı Emniyet Genel Müdürü Bilican 3 büyük kentteki bombalama olaylannı değerlendirirken; "Bir yere bomba koymayı dahi beceremiyorlar. Bunlar bitmi§, tükenmiş örgütler" dedi. Haber Merkezi — tzmir'de önceki gece elindeki bombanın patlaması sonucu ölen teröris- tin, 28 şubatta Amerikah Yarbay Alvin Macke'yi yaralayan kişi olduğu açıklandı. önceki gece Izmir, Istanbul, Ankara ve Ada- na'da meydana gelen olaylarla ilgiü soruşturmalar sürüyor. lz- rrür'de şüpheli görülen 20 kişi gözaltına alındı. Ege Buromuzun haberine gö- re Alsancak'ta meydana gelen 2 ayrı patlama ve Ballıkuyu'daki silahlı saldınyla ilgili bir açıkla- ma yapan Emniyet Müdür Yar- duncısı Bedreddin Acar, yapılan operasyonlarda yaklaşık 20 ki- şınin gözaltına alındığını, bom- balı eylem sırasında olay yerin- den kaçan bir kişinin eşkâlinin belirlendiğıni söyledi. Acar şoyle dedi: "Alsancak'ta bir Amerikab- nın arabasına bomba koymak isterken tahrip gücü yüksek bombanın elinde patlaması so- nucu olay yerinde ölen teröris- tin üzerinden bir kimlik çıkü. Bu kişinin gecen ay Amerikalı yarbaya soikasi yapan kişi oldn- gn beliriendi." öte yandan Emniyet Genel Müdürü Necati Bilican, önceki gün üç büyük kentte girişilen bombalı saJdınlan "sansasyon eylemleri" diye niteledi. Bilican, < Wr yere bomba koymak bir şey degil. Bırakıp gidiyoriar, oan dahi beceremeyip kendini parça- layanlan var" değerlendirmesin- de bulundu. Istanbul, Ankara ve Adana Emniyet Müdürlüğü yetkilileri ise bombalı saldınlarla ilgili so- ruşturmanın sürdüğünü, ancak gözaltına alınan kimse bulun- madığını bildirdiler. Üniversiteye başvuruyor Işın Çelebi: Doktoram incelensin Haber Merkezi — Devlet Ba- kanı Işın Çelebi, doktora tezinin yeniden incelenmesi için 9 Eylül Üniversitesi'ne başvuracağını acıkladı. Devlet Bakanı Çelebi'nin acıklaması aynen şöyle: "Doktora tezimle ilgili olarak ortaya atılan ve basında da yer alan iddialar ozerine, üniversite- ye ve kendi calışmama gölge düşmemesi amaayla, doktora tezimin yeniden degerlendiril- mesi ve incelenmesi için 9 Eylül Ünhvrsitesi Rektörlügö'ne baş- vnnıda bulunmaya karar ver- dim. Bilgiye, araşürmaya bâyük deger verdigim için ODTÜ M#- hendislik Faknltesi'nden meznn olduktan sonra DPTde çahşır- ken baştedığım ekooomi alanın- daki çalışmalanma 14 yıldır de- vam ediyonım. 1980 >ılında ekonomi alanında SBFden pe- kiyi derece ile yüksek lisans ala- rak doktora yapmaya hak ka- Tgnrtım 198] yılında başiadığmı doktora çaltşmamı, iş hayannda çauşarak ve pratikte ögrendikle- rimi teori ile birieştirerek ta- mamladım. 14 yıldır yapügım cahşmalar we verdigim emekle, ortaya cıkan doktora tezimin, hernangi bir doktora öğrenrisinin tezinden farklı bir yol izlemedigi açıkür. Bn nedenle doktora tezimin ve tüm calışmalanmın yeniden de- Şeriendirilmesi ve incelenmesi için başTanıda bolnnma kara- nnda olduğHmn, sizlerin ve ka- mnoynnun bilgisine sunanm. Aynca doktora tezimi, kısa bir sure sonra yayımlayarak ka- muoyunun eieştirisine suaacagı- raı da beiirtmek isterim." OLAYLAR1N ARDENDAK1 GERÇEK Müyoner YoksulL 2 Ağustos 1990'da Irak, Ku- veyt'i işgal ettl O günden bu ya- na bölgemiz kanlı çalkantılar içindedir. ABD'nin Suudi Ara- bistan'da askeri yığınak yapma- sı, Irak'a uygulanan ekonomik atnbargo ve abluka ile 17 ocak- ta başlayan savaştan sonra şimdi de Irak'ta iç savaşı izliyoruz. Bütün olaylar yambasımızda yasandığından Türkiye yedibu- çuk aydan beri iç sorunlarmı unutmuş gibidir. Savaş rüzgâr- lannın yarattığt siireçte toplu- mun ekonomik sorunlan geriye itildi; halkın yaşam kavgası gii- rültü patırtı arasmda kayboldu; enflasyonun ezici etkileri azım- sandı. Bugün de Irak'ın içinde ve Güneydoğu sınırlarımızda olan bitenler gazetelerin birınci say- falannda ilk sıralan alıyorlar. Ancak bunca dış çaikantı içinde unutulan halkın geçim sı- kmtısı hiç umulmayan biçimde ağırlığını iç siyasal yaşamın te- razisine koyabilir. Gazetelerin yazdığına göre yakında piyasaya 100 binlik ve ardından 250 bin liralık banknot çıkanlacakmış. Kısa bir sûre ön- ce 50 binlikler en büyük bank- not olarak piyasaya sıirülmtiştü. Enflasyona para dayanmıyor. Türk Lirası'nm değerinin sürekli (Arkası Sa. 17, Sü. 3'te) • Türkiye 'dlllere' destan Dilbilimciler, Kürtçe dışındaki dillerin Arapça, Türkçe ve Farsçanm etkisiyle temel özelliklerini giderek yitirdiğinı savunuyorlar. 3. Sayfadu • Fabrikanın ne havası kaldı ne de gazı 1930 yılında kurulan Ankara Havagazı Fabrikası, başkentin ilk sanayi tesisiydi. Şimdi fabrika yavaş yavaş yıkılıyor. 3. Sayfada • AT'de kimlik bunalımı 'Ulus devletler' gelenekselpolitikalarına dönüyor. 3. Sayfada • Tutku ve kıskançlığın sonu TV3'te Verdi'nin ünlü operası Otello'dan TV için yapılan uyarlama yayımlanıyor. 6. Sayfada • TRT 'prototipte uzmanlaşıyor' GAP Ankara TV'nin bir ünitesi oluyor. TV5 yabancı ülkedeki Türklere yönelik olarak tümüyle yerli yapjma dönüyor. 6. Sayfada • Tüketici, örgüt aşamasında Tuketicileri Koruma Derneği, Dünya Tüketiciler Günü nedeniyle bir panel duzenledı. Ekonomide • Besiktaş'ı Adana durdurdu Adana'da berabere kalan Sıyah-Beyazlılar, 2. yanda ilk kez puan kaybetti. Sporda • Buzların yeni kraliçesl Almanya'mn Münih kentmde yapılan Dünya Artistik Patinaj Şampiyonası'nda 20 yaşındaki Kristi Yamagushı, bayanlarda birincilik kürsüsüne çıktı. Arka Sayfada • Az zorunlu, çok sorunlu eğitim Türkiye 'de 5 ytlla sınırlı olan zorunlu eğitim süresi, 162 ülkede daha uzun. Arka Sayfada GOZL™ UGURMUMCU . .Kürt Şovenizmi. Şovenizm, kendi soyunu öteki soylardan üstün gören bağ- naz ulusçuluk anlamına gelir. Bu bağnaz ulusçuluk, saldır- gan siyasetlerin, ideolojilerinin de temel kaynağıdır. Napoleonun askerlerinden NicholesChauven'in adından üretilen "şovenizm", bir "ulus fetişizmi"ö\r. Fetişizm de Por- tekizce "büyü" anlamına gelen 'îeitiog" sözcüğünden üre- tilmiştir. (Arkası Sa. 17, Su. 7'de)