Katalog

25 TEMMUZ 1990 EKONOMİ CUMHURİYET/13 Memur maaş farkı ödeniyor • ADANA (AA) — Memur maaş farklan ödeniyor. Maliye ve Gümrük Bakanı Adnan Kahveci, ödemelerin bugünden itibaren başlayacağını bildirdi. Maliye ve Gümrük Bakanı Adnan Kahveci imzasıyla bakanhklar, valilikler ve diğer bütün resmi kuruluşlara gönderilen telgrafta, 1 Temmuz 1990 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere yapılan memur maaş rammının 1-14 temmuz tarihlerini kapsayan fark ödemelerinin başlatılması istendi. Yüdınm telgrafta şöyle denildi: "1.7.1990 - 14.7.1990 dönemine ait farklar, yeni katsayılar ele ahnarak hesaplanacak ve temmuz ayımn 25'inci gününden itibaren ödenecektir:' Akbank'a 30 bin yeni ortak • Ekonomi Servisi — 23 I temmuz I günü halka arzma başlanan Akbank hisselerinin I 400 _ milyarhk kısmı ilk gün içinde satıldı. Akbank Genel MüdOrfi Hamit Belli'nin verdiği bilgiye göre ilk günkü satış sonrası, bankamn ortak sayısı 30 bine yükseldi. Yanndan itibaren İMKB'de işlem görmeye başlayacak olan Akbank hisse «enetlerinin banka şubeleri ianalıyla satışı bu akşam sona eriyor. riye?de devalüasyon' • LONDRA(AA) — Ingiltere'nin önde gelen mali siyasi gazetesi Financial Times Türkiye'nin dış ticaretinde ve cari işlemlerinde giderek büyüyen açığın devalüasyon korkusunu da birlikte getirdiğini yazdı. Gazetede yer alan haberde enflasyon orartinın yuzde 62.6 olmasına rağmen TL'nin son bir yılda dolara karşı sadece yüzde 14.5 oranmda değer kaybettiği, bu dunımdan olumsuz yönde etkilenen ihracatçılann devalüasyon istekleri vurgulandı. Haberde hükümetin, Merkez Bankası Başkanı Rüşdü Saracoğlu'nun ve bazı işadamlanmn devalttasyona karşı olduklan yazıldı. Lafarge Coppee Avrupa lideri • Ekonomi Servisi — T ttrkiye'de Aslan Çimento'yu Jtın alarak yatınm yapan Fransız çimento grubu Lafarge Coppee'nin yıllık çimento üretiminin 1 milyon 300 bin ton olduğu büdirildi. Lafarge Coppee, Fransa, lspanya, Avusturya, F.Almanya gibi ülkelerde sahip olduğu 25 çimento fabrikasıyla Avrupa'mn bu alandaki en büyük üreticisi konumunda. Lafarge Coppee, en son olarak Doğu Aiman çimento fabrikası Karadorfu da satın alarak Doğu Avrupa'da yatınma başladı. Esbank'ın yarı yılkârı • Ekonomi Servisi — Esbank haziran ayı sonu itibarıyla 18.2 milyar lira kâr sağladı. Altı aybk kânnı geçen yıla göre yüzde 108 arttıran Esbank'ın aktifleri ise 1.59 trilyon liraya ulastı. Iktisat'ın 6 aylık kân • Ekonomi Servisi — Iktisat Bankası bu yüın ilk altı ayı sonunda 31.3 milyar lira vergi sonrası kâr elde etti. Banka Yönetim Kurulu Başkanı Gürbüz Tümay'ın verdiği bilgiye göre bilanço toplamı 3.2 trilyon liraya, özkaynakları ise 134 milyar liraya yükseldi .Tümay, lktisat Bankası istiraklerinden Erkablo'nun yüzde 51'ini ALÇATEL grubuna bağlı Fransız Cables de Lyon'a satmak üzere her iki tarafın baskanlık seviyesinde uılaştığmı ve işlemlerin eylul ayı sonunda bitirileceğini söyledi. OkanTeksttt • Ekonomi Servisi — Okan Tekstil'in 1990 yılı ilk altı aybk bilanço ve gelir tabloları açıklandı. Hisse senetleri İMKB'de işlem gören Okan Tekstil'in altı aylık kân geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 314 artış göstererek 5 milyar 105 milyon liraya ulaştı. Trttyonluk operasyon T U K E T I C I G O Z U Y L E Boyanıp etiketi değiştirilerek, "5 yaşındaymış gibi gösterilerek" yurda sokulan yaşlı tekstil makineleri ile ilgili olarak Bursa mali polisinin operasyon başlatması, işadamlarının paniğe kapılmalarına neden oldu. Pek çok Bursalı işadamının soluğu Ankara'da aldığı belirlendi. Türkiye'ye makine satan ve kendileriyle müşteri olarak ilişki kurduğumuz Alman firması, istek üzerine makineleri nasıl makyajladıklanm, söz konusu makinelerden satın almak için neler yapılması gerektiğini anlatarak Türkiye'de ilişki kurduğu firmaların adlarını verdi.. KUTLU ESENDEMİR BURSA — Yurtdışından getir- dikleri yaşlı tekstil makinelerini, sahte etiket ve makyajla "ithalat rcjimine uygun biçûnde, beş yaşın- da" göstererek yurda sokan teks- tilciler, Bursa mali polisinin ope- rasyon başlatması üzerine panik içine girdi. Tahraini değeri 1 tril- yona yaklaşan 10 bin civanndaki makinenin yurda sokulduğunun ya da sokulmak uzere anlaşması- nın yapıldığımn belirlenmesi üze- rine başlatüan operasyon birçok işadamının soluğu Ankara'da al- masına neden oldu. 19 Ocak 1990 günü Resmi Ga- zete'de yayunlanarak yürürlüğe gi- ren, "İthalat Rejimi Kararı"nca 5 yaşmdan büyük tekstil makinele- rinin Türkiye'ye girişi yasaklan- mış, ancak son 6 ay içinde değen 1 trüyona yaklaşan yaklaşık 10 bin dolayında hurda makinenin sah- te etiket ve makyajla Türkiye'ye sokulduğu saptanmıştı. Hurda makinelerin bir bölümünü yurda sokan sanayicilere TOrkiye gaze- tesini de çıkartan thlas Gazeteci- lik, Matbaacılık ve Saglık Hizmet- leri Anonirn Şirketi'nin yayın or- ganlanndan Tekstil Teknik dergi- sinin aracılık yaptığı, Al Baraka Türk, Faisal Finans Kurumu ve Kuveyt - Türk Evkaf gibi Arap fı- nans kuruluşlannın da bu isadam- lanna kredi verdiği öne sürülmüş- tü. Kendisini Esendemir Tekstil'in sahibi olarak tanıtan Cumhuriyet muhabirinin sorulannı yanıtlayan Faisal Finans şube yetkilileri "ma- kine ithalatı için kredi saglayabi- kceklerini ancak konuyu şubede göruşmeleri gerektiğini" belırt- miştı. Okurlanna Avrupa'da eski makine satışı yapan fırmalan gez- dirmek üzere tur duzenleyen ve bu makinelerin satışında aracı oldu- ğu ileri sürülen Tekstil Teknik der- gisinin yetkilileri ise okuyuculan- nın isteği Üzerine ithalat yapmak isteyenlerle, Faisal Finans, Tttrk- Kuveyt Evkaf ve Al Baraka gibi kuruluşlara birbirleriyle çalışma- larını önermiş olduklannı belirt- mişti. Yapılan araştırma sonucu, söz konusu derginin, "Ddiorco Vfllani" isimli bir Italyan makine kuruluşunun Türkiye mümessilli- ğini yaptığı da belirlendi. Geçen hafta kontrollerin sıkı- laşması üzerine Bursa gümrüğün- Makyajcı Alman fîrmasıyla görüşme Yaşlı tekstil makinelerini makyajlayıp Türkiye'ye pazar- layan Federal Alman Taxtil- Maschinen - Erlangen firması ile tekstilci olarak göruştük, es- ki makine almak için bilgi iste- dik. Firraa yetkilisi, teiefonla kurduğumuz ilk bağlantıda es- ki makineierin Türkiye'ye so- kulmasımn yasak olduğunu ha- tırlaıtığımızda "Biz makinele- ri yeniliyonız. aynen yenisi gi- bi yapıyoruz" dıyordu. Aynn- tılı bilgi içm geçtikleri ve yak- laşık 30 sayfahk faks metninin sunıış yazısında ise aynı yetkili şu ifadeye yer veriyordu: "İs- tek üzerine ve ayn faturalan- mak kaydıyla nzman montajcı- tonmızmakİBderigeneHMdum- daa geçtrebflir, temizler, boyar re dcaenestni yaparak çahsma- ya baar naWe sevkedebBr. SB- rtye'de de, moBtörtertaiz tara- fındaB eJden gectrflen ve yeni nalrîne olarak sevkedilen raa- Mneler satük." Firma yetkilisi Bayan Lebherz, fax çekmek uzere telefon numaramızı iste- diğinde ülke kodundan sonra 24 rakamını duyunca "Aaa, bnrası Bursa" diyordu. Firma yetkilisi Bayan Leb- herz Ue (muhtemelen firma sa- hibi Richard Lebherz'in esi) te- lefonda yaptığmuz konuşma ise söyleydi: — TekstH Teknik dergfctede aamnızı gördak. BlfİKrir mt- siBİz. LEBHERZ — Nereden an- yorsunuz? — TBittye'dea... fiımdfftr Tekstil, Koüa E m t a A , Ge- nd olarak Mglriaeskiık. (İfeu- dakibânmakiaekristrmhdJk.) Ancak bo maldaeleria cof* yaşlı. 5 yaşıadsa bâyftk maki- neleria Tüîidye'ye girişi yasak. Bs maldaeleri aiırsak nasıl so- kacağız?" LEBHERZ — Bız bu maki- neleri yeniliyoruz. Aynen yenisi gibi yapıyonız, — Nasıl yaptyorsunuz buno? LEBHERZ — Önce boyayı değiştiriyoruz. Kötü olan par- çaları da değiştirebiliyoruz ta- bü. Ayrıca etiket de değiştiriüp yenisi takılıyor. — Şintdlye kadar Tarkiye'- deki arkadasJanmıza b* m«Jd- arkrden sattıgıuz oldn mo? LEBHERZ — Tabii ki. Çok sayıda müsterimiz var Türki- ye'den, Bursa'dan... de çok sayıda sahte etıketli maki- nenin yurda girişinin engellendi- ği öğrenildi. Ancak makyajlanmış eski makine girişlerinin çok sayı- da değişik kentten gerçekleştiril- diği de belirlendi. Yaşlı makineleri makyajlayıp etiketini değistirerek satan finna- lardan biri olan Alman, Textil- Maschinen - Erlangen firması Türkiye'den gelecek talepleri anın- da karşılayabilmek için makinele- rinin bir bölümünü Yunanistan- da bekletiyor. Alınacak makine- nin flyatııun yüzde yirmisi nakit olarak ödeniyor. Geri kalan yüz- de 80 için Bayerische Vereins- bank'ta akreditif açtınlıyor. Suri- ye"ye de aynı yolla makine satışı gerçekleştiren firma, yeni müşte- rilerine daha önce ilişki kurduğu ve makine sattığı şu Türk firma- lannın adlarınıreferansolarak ve- riyor: ASMESTAŞ (Rafet Adalı^ ya ait) Adah Mensucat Sanayi ve thracat - BURSA, AKBAŞLAR Fabrikası- GÜRSU/BURSA, Bİ- SAŞ (Muammer Ağım'a ait) Bur- sa lplik Sanayii AŞ- Bursa, CENKÇtLER Tekstil (DYP Bur- sa Milletvekili Abdülkadir Cenk- çiler'in kardeşi Ahmet Cenkçiler'e ait) - BURSA Ramazan DUraen (Arelyaf AŞ)- BURSA DİDAR Tekstil - BURSA, KOTARAN Do- kuma - BURSA ESGtNLER Sa- nayii ve Ticaret AŞ - BURSA, ETERELER AŞ - BURSA, Ah- met Gira> - BURSA, Nurten Me- bapçı (Tekstil, Makine, Elektrik ve Plastik Ltd. Şti.) - BURSA, ARELYAF tplik Sanayü- BURSA Erol Çeken- ŞİŞLİ/ISTANBUL, ERDINÇ Tekstil AŞ- UŞAK, AH ARI- ŞİŞLI/İSTANBUL (Firma '84 model bir makine satmış), O»- man özyurt- DERlNCE/tZMİT Tekstilci gözüyle Tekstil pıyasasımn ilgilüeri yur- da makyajlanarak sokulan raoda- sı geçmiş, yaşlı tekstil makinele- nnin Türkiye'nin tekstüdeki gele- ceğine büyük zarar vereceğini be- lirtivorlar. bunbul Tekstil ve Konfeksiyon thracatcı Biriikleri Genel Sekreter Yardımcısı tlhan Yargaa, son iki yıldır Uzakdoğu ile ileri Batı ül- kelerinin tekstilde sermaye yoğun yeni teknolojileri geliştirdiklerine dikkat çekerek eskimiş teknolojiy- le Batı pazarında artık tutunula- mayacağını savundu. Yargan şu değerlendirmeyi yaptı: 'Türkiye zamanında tedbir almazsa sade- ce konfeksiyon ihracan Ue yetin- ntemiz gerekcMlir. Şu anda tekstS- de ihracat artışı suniyor. Ancak dikkatli olmak gerekli. Ucnz ola- cak diye alınan eski makinelerin alımının durdurulması lazım." tstanbul Sanav i Odası Pamuk- ln Dokuma Meslek Komitesi Baş- kanı tzzet Kuleli de çok kaliteli ve dış pazarda rekabet gücü olan mallara ancak modern makineler ve modern kafa yapısıyla ulaşıla- bileceğini savundu. Kuleli, "Yeni veya hiç olmazsa iki veya üç yasın- daki makinelerin ithali hem ima- latçıya bem de iılkemize daha ya- rariı olacakür" dedi. Ithalsigara ve içki boykotu bugün Türkiye genelineyayılıyor Yabaıu'i sigaraya eylemYabancı sigara ve içki boykotunu ilk başlatan Denizli ilinde SHP'lilerin de katıldığı sembolik bir eylemde on karton yabancı sigara yakıldı. Belediye de kendi mağazalarında ithal içki ve sigara satışını yasaklayarak boykotu destekliyor. İZMİR (Cnmhuriyet Ege Büro- sn) — Yabana sigara ve içki boy- kotu bugünden itibaren Türkiye genelinde yaygınlaşıyor. Boykotu başlatan Bakkallar ve Bayiler Fe- derasyonu Başkanı Bendevi P»- landöken "Yabancı sennayeyi Misacaklannı" öne sürdü. Deniz- li'de de bakkalar, SHP Genel Sek- reter Yardımcısı Adnan Keskin'le birlikte bir gösteri duzenleyerek yabancı sigara yaktılar. Yabancı sigara satışının da "pilot bölge" seçilen 10 ilde yuzde 90 oranında düştüğü ileri surüldü. Denizli muhabirimiz Ömer Yurtseven'in bildirdiğine göre De- nizli'de SHP, diğer siyasi partiler, dernek ve kitle örgutlerinin des- teklediği yabancı sigara ve içki boykotu, iki gün içinde büyük bir kampanyaya dönüştü. Boykotun başladığı bu kentte, 10 karton si- garanın yakıldığı sembolik bir ey- lem düzenlendi. Eylem sırasında bir konuşma yapan SHP Genel Sekreter yardımcüarından Adnan Keskin, "Boykotun başanya ulas- ması Türk tntnncüsiınün ve tntiin- cülügünnn kaderini tayin edecek- Ür" dedi. Bu arada belediyenin ge- çen ay hizmete açUğı Beltaş ma- ğazalarında da ithal içki ve siga- ra satışı yasaklandı. öte yandan, boykotun baslıca "rniman' sayılan Bakkallar Fede- rasyonu Başkanı Palandöken, ilk iki günlük eylemi "boykot tma- an» nlaştı" biçiminde değerlen- dirdi. 1990'ın ilk altı ayında ithal sigaramn tüketimindeki payırun TlİT*li" f i î f i i n i i Tütünün tarladan toptanması yabancı sigara boykotundan az once başladı. *• * " ** l U l U I l l l Kınlan tutunler ipe dizilerek "hevenk"lerle guneş aitında kunımaya bırakı- lıyor. Sonra sıra geliyor baiyalamaya. Denkler yapüıyor. Burdur'un Bucak ilçesinde, 30 bin kişi ge- çimini Borley-Virginia tipi iütun ekiminden saglıyor. 1970'lerden beridir de Borley-Virginia tiitünü kanşımından doğan özel bir Bucak tütünu yetiştiriliyor. Lreticiler Tekel'ce verilen düşiık fiyattan yakınıyorlar. Bir tiıtüncü "fideyi dikip ean suyunu da verdin mi bebe gibi bakım ister tutiın" diyor. "Bu dönemde kapı komşunda cenaze olsa bırakıp gidemezsin." (Fotoğraf: Gulçin llci) • Sıze "özgür yaşam" ve "ucuz tatil" olanağı sunuyoruz. Denız otobüsüyle Istanbul'a 2 saat mesafede MARMARA ADASI ÇINARLI KÖYÜ DcnosTURİSTİK TESİSLERİ 2 kişi tam pansiyon 98 000 TL 3 kişi tam pansiyon 125 000 TL 4 kişi tam pansiyon 158 000 TL 20 kışıyı geçen gruplara % 15 indirım • Rezervasyon- 5223419-5226371-5720209 Marmara Çınartı. (9)'i984.1425'ten 110 yüzde 49'a ulaştığını belirten Pa- landöken şöyle dedi: "1984 yılın- da Türkiye piyusasındaki payı yüzde 2.4 olan ithal sigara bn gi- disle 1990 sonunda >uzde 60'hk bir paya sahip olacakür. 1993 so- nunda yerli sigaranın tüketimin- deki payı yüzde 3'e duşecektir. 550 bin Türk tutüncüsü adına bu teh- likeye dur demek en başta hükü- metin görevidir." Palandöken, bir haftalık boykot süresince ithal içki ve sigara satışının durmasıyla 01- keye yaklaşık 30 milyar liralık dö- viz kalacağını da sözlerine ekledi. Bu arada tzmir Bakkallar Der- neği Başkanı Mnsa Özherek de boykou diğer derneklerinin de katılması için tzrrur Esnaf Der- nekleri Birliği'ne başvurdu. özhe- rek şöyle dedi: "Biz boykota uy- cağız. Ancak yabana sigara ve içki yalnızca bakkallar tarafından ger- çekleştirilmijor. Bufeciler, kuru- kahveciler, çerezciler ve gazete bü- feleri de bunları satıyor. Boyko- tun etkili olabilmesi için bunlann da katılması gerek." Bu arada Afyon muhabirimizin bildirdiğine göre Afyon Bakkallar Derneği de boykota katuma karan aldı. Dernek Başkanı Recai Yu- nıaturu, vatandaşlann yabancı si- gara ve içki almamaları konusun- da büyük bir kampanya başlattık- Iannı söyleyerek "Coca Cola'da olduğn gibi bn konnda da basa- nlı olacagız" dedi. Kahvecilerin eylemi öte yandan Izmir'in Selçuk il- çesinde kahveciler, belediyeden zam isterken fiyat indirimi ile kar- şılaşınca, dün sabah "kepenk kapatma" eylemine başladılar. Selçuk Kahveciler Derneği Başka- nı Recai Karaca, "Böyle şey gör- medik. 10 gün önce zam istedik. Belediye 400 liraya satbgunız kah- venin fiyadnı 500 lira yapacagına, 300 Iraya indirdi. Çay fiyaunı 200 Urada bırakn" dedi. Öte yandan Antalya muhabiri- miz Yusuf Özkan'ın bildirdiğine göre boykotta pilot bölge olan Antalya'da turizm işletmeleri, ey- leme "şartlı destek" vereceklerini açıkladılar. Beş yıldızJı otellerden Dedeman'ın Halkla İlişkiler Mü- dürü Eyüp Aydın ile Otel Ofo'nun Satış Müdurü Abdülkadir Baki, muhabirimize yaptıkları açıkla- malarda, bütun işletmelerin katıl- ması halinde boykotu destekleye- ceklerini, ancak yabancı turistle- re de sigara verilmemesinin ola- naksız olduğunu söylediler. Ra- mada, Club Otel Sera yöneticile- ri de ancak çok geniş katılım olur- sa destek vereceklerini belintiler. MERAL TAMER PTT hatasını kabul ettiBakırköy Telefon Müdürlüğü, okurumuz Selçuk Sayan'dan aldığı 584 bin liralık "çıldırtan fatura"nın 510 bin lirasını iade etti. Nazilli Telefon Başmüdürlüğü'nden de PTT'zede okurumuz Nevzat Çoğulu için aym ilgiyi bekliyoruz. "PTT'nin Çıldırtan Faturalan" başlığıyla 30 mayıs günü bu köşe- de yayımlanan yazıda normal olarak ayda or- talama 10-15 bin ya da 50-60 bin lira telefon fa- turası ödeyen okurlan- mızın birden bire 500 - 600 bin lıralık faturalar- la karşılaştığmı örnekle- riyle anlatmıştık. Malatya'dan Bursa'- ya, Izmir'den Bod- rum'a, Ankara'dan Is- tanbul'a değişik illerden yazan okurlarumz bu "anormal" faturalar nedeniyle PTT'ye ge- rekli başvurulan yapnk- larını, ama sonuç ala- mayarak fatura bedelle- rini ödemek zorunda kaldıklannı yazıyorlar- dı. Bu yazuun yayunlanmasımn ardmdan, ilgili te- lefon başmüdürlüklerinden bazıları bizi aradılar ve okurlann telefon nuraaralanm istediler. Bun- lar arasmda Bakırköy Telefon Mudüriugü ger- çekten konuyla ilgilenmiş olmalı kı önceki gun Ataköylü okurumuz Selçnk Sayan'dan bizi çok sevindiren bir mektup aldık. "Bendeniz mart ayındaki 584 bin 400 liralık telefon faturasını görünce tüyleri diken diken olan oknrunuz Selçuk Sayan" diyerek kendini tanıtan Selçuk Sayan, PTT'nin bu yazı üzerine kendisiyle Ugılendiğini ve 18 haziran tarihinde 584 bin 400 liranın 510 bin 450 lirasının kendisine ia- de edildiğini bildiriyor. Okurumuz, "Fatnrada- ki hatanın nereden kaynaklandıgı açıklanmadı. Ancak mart a>ı fanırasının kendilerine ibraz et- tiğiın ocak, şubat ve nisan ayı fatnralanna ben- zer bir rakam olm«- sı gerektigi disünülerek o 3 aym ortalaması alın- dı ve bana 510 bin 450 liralık iade yapıldı. Ba- kırköy Telefon Müdür- higü'ne hızb ve ciddi ça- hşmaJanndan dolayı te- şekkur etmek istiyo- nım" diyor. Biz de PTT'nin bu böiümüne titiz çalışma- lanndan dolayı teşekkür ederken "Nazilli Tele- fon Başmıidnriüğû'nün dikkatine...." diyerek Nazillili avukat okuru- muz Nevzat Çogul»'- nun ocak ayında öde- mek zorunda kaldığı 614 bin 650 liralık tele- fon faturasıyla ilgili haksızlığm giderilmesi dileğiyle sizleri Nazillili okurumuzla baş başa bırakıyoruz: "Nazilli'de 11 055 abone numaralı telefonu- mun ocak 1990 faturası 614 bin 650 lira olarak geldi. Teiefonumu benden başkaanın kulanması mümkıin değil, çıinku yıllar önce tedavulden kalkmtş ve hiç kimsenin cebinde bulunmayan eski 2.5 lirauklaria çalışan kumbaraya bağlı. MahAİli PTT Müdurlügü'ne itiraz ettim, red- dettiler ve ben borcn ödemek zorunda kaldım. Bölge Müdıiriugü'ne şikâyet ettim, ama henüz bir yanıt alraış degJlim. Bu konn son dönemde pek çok kişinin canını yakıyor. tnsanın borçlanmadığı bir parayı zoria ödemesi ağınna gidiyor. Bu durum bir anlamda devlet zonıyla soygun olmuyor mıı?" Dijital sisteme geçıldikten sonra çığ gibi artan bu tür şikâyetlerin ardı arkasımn kesilmesiyle il- gili olarak PTT Genel Müdürlüğü'nun ne tur ön- lemler düşündüğünü doğrusu merak ediyoruz? Kasafişidiyeverilen Yaptığımz harcamalara karşılık aldığınız kasa fislerini bıriktırmişsiniz. Ay sonu gelmiş, veıgi ia- de formu doldurarak vergi iadesinden yararlan- raak istiyorsunuz. Ama o da ne... Bir lokantada verdiğiniz yemek parası karşılığında isteğiniz üze- rine size verilen fişin üzerinde ne tarih ne fış nu- marası ne de lokantanın vergi numarası var. La- fın kısası aldığınız fiş geçersiz. Benzeri bir olay bir konfeksiyoncuda veya bir kırtasiyecide başınıza gelebilir. Çünkü son dö- nemde fiş gibi verilen, ama fiş olmayan pek çok belge ortada dolaşıyor. Vergi iadesinden gerçek- ten yararlanmak isuyorsanız, size verilen fışe ma- ğazadan ya da lokantadan çıkmadan önce iyice bakmanız şart. Bunun son örneğinı gazetemizden bir arkada- şumz yasadı. Konuklarıyla birlikte Ortakoy'de- ki Ziya Restoran'a giden arkadaşımız 132 bin li- ra hesap odedi, ancak hesabı kredi kartıyla öde- mişti. Kendisine hiçbir belge verilmeyince kasa fişi istedi ve bu talep üzerine kasa fişine benzer bir belge gerçekten de kendisine verildi. Arkadaşımız ay başında vergi iadesini yazmak uzere masasının başma oturmuştu ki Ziya Res- toran'ın fiş numarasını ararken vergi numarası- nın da bulunmadığım, dolayısıyla rışin geçersiz olduğunu gördü. Konuyu Ziya Restoran'ın Müdürü Aii Hazne- dar'la görüştük. "Biz ner möşterimize fiş veririz. Hatta fiş talep etmeyen miişterilerin fislerini bi- le keser, bir yana koyanz" dedi. Kendisine "Eger zaten tüm ödemeler için fiş kesiyorsanız, bunu neden para ustuyle biriikte mnşterilerinize ver- miyo-sunnz? Örneğin Vakko-Beymen-Titiz gibi magazalarda ya da McDonalds, Kentucky Fried Chicken gibi yerlerde her urun için fiş kesiliyor ve bn fısler muşteri istese de istemese de kendisi- ne veriliyor" dedik. Haznedar'dan "Bizde de verilir" yamtını aldık. Bizim gazetede Ortaköy Ziya Restoran'ın mü- davimi çoktur. Onlara sorduk. "Istemezsen hiç- bir zaman fiş vermezler. Ziya'nın müşterileri bd- lidir. Oraya gelenlerden, yaptıklan harcamalan kendi mnesseselerine fatura ettirenler de vardır. Belki onlannkini istemeden veriyorlardır" yanı- tı aldık. Çay-Kur çayında fîyat anarşisi "Birkaç gün önce Be- şiktaş'ta dolaşırken Çay-Kur Genel Mudur- luğu'nün yeni çay fiyat- lannı bildiren ilanlan gozünte çarptı. tlanda eski fiyatlar ve aynca bir uyan: Satın alırken kutunun üzerinde y»zı- lı fiyatı ödeyin. Ben özellike sabahla- n, çabnk olsun diye Fi- liz Süzme Çay kulanı- nm. O da her yerde bu- lunmuyor. Geçenlerde bir bakkalda buldum, 1250 liradan aldım. Bir kaç gıin sonra bir rnar- kette 1000 liraya göıün- ce 3 katu daha aldım. Bn arada be- nim oturduğum Şişli'de, ya da kızımın oturdu- gu Boslancıda Çay-Kur'an uyana ilanlanmn ne- den yer almadıgını da merak ettim. Besiktaş'ta gözume çarpan bu ilan üzerine Filiz Süzme Çay anunaya başladım. Kutunun üzerinde yazan fiyat 3OÜ liraydı. (Bu kutulardan birini si- ze gönderiyorum.) Beşiktaş Çarşısı'nda uğradıgım 2 dükkânda "1500 lira" dedikr. Da- ha sonra girdigim bir dükkânda 1300 liraya düştii. Bir kunıyemisçi 750 lira dedi. Son ola- rak Çay-Kur dinlenme ya da eğitim tesislerine 50 metre kadar uzaklık- taki bir bayide 500 lira- ya buldum. Tabii be- men 5 paket aMım. Ama hâlâ merak ediyo- ruro, esnaf nasıl böyle tnttnrabüdiğine saüyor diye..." Hüseyin Terazici ad- lı okurumuzun 10 mayıs tarihini taşıyan bu araş- tırıcı mektubu üzerine arkadaşımız AyşeAkman, aym günlerde Kadı- köy tarafındaki çeşitli markez ve bakkallardan birkaç paket çay aldı ve o da her çaya farklı bir fiyat ödedi. Okurumuzun mektubu, her nedense dosyala- nmızın arasına kanşarak bugüne kadar bekle- miş. Ancak böyle bir konunun Çay-Kur için her zaman uyana olabileceğıni duşünerek kurum yetkililerinin dikkatini çekmek istedik. İHRACAT Büyükler küçüldü Dış Ticaret sermaye şirketlerinin ihracatı yılın ilk dört ayında geçen yılın aym dönemine göre yüzde 8 azaldı. 29 şirketten 16'sının ihracatı gerüedi. Bu dönemde ihracatını % 195.2 ile en fazla artıran DTSŞ Ekinciler olurken, ihracatında en fazla düşüşü % 87 ile Siizer yaşadı. ANKARA (AA) — Dış Ticaret Sermaye Şirket- leri'nin (DTSŞ) ihracatı, yılın ilk dört ayında ge- çen yılın aym dönemine göre geriledi. DTSŞ'lerin yılın ilk dört ayında toplam ihracat içindeki payı ise yüzde 40 düzeyinde gerçekleşti. 1989 yılında söz konusu şirketler 1 milyar 672.7 milyon dolar düzeyinde ihracat yapraışlardı. AA muhabirinin edindiği bilgjye göre bu yıl ocak- nisan döneminde toplam 29 DTSŞ'den 16'sının ih- racatı gerilerken, 13'ü de ihracatını arttırdı. Söz konusu dönemde geçen yıla göre ihracatını en fazla yuzde 195.2 ile Ekinciler Dış Ticaret A.Ş. arttırdı. Bu şirketi yüzde 184.7 ile Diler Dış Tica- ret, yuzde 97.1 ile Yaşar Dış Ticaret izledi. Süzer'de % 8Tlik düşüş Dört ayda geçen yılın aynı dönemine göre ihra- catında en fazla düşüş görülen şirket ise yuzde 87 ile Süzer Dış Ticaret oldu. Aynı dönemde Marma- ra DışTicaret'in ihracatı yüzde 82.6, MEPA Mer- .kezi Pazarlama'nın da yuzde 77.5 oranında azaldı. Büyüklerin ihracatı (Ocak-Nisan/Bin dolar) 1 Hrmaadı Akpa Tekstil AŞ Bilkont AŞ Borusan AŞ Cam Pazarlama AŞ Çolakoğlu AŞ Çukurova AŞ Dıler AŞ EDPAAŞ Ekinciler AŞ EMKA Pazarlama AŞ EXSAAŞ FEPAŞ AŞ GSOAŞ İZTAŞAŞ Izmir Deri AŞ KibarAŞ Marmara AŞ MEPAAŞ MEPTAŞ AŞ Nadir AŞ Penta AŞ RAM AŞ Sodımpek AŞ Sönmez AŞ Süzer AŞ Tekfen AŞ Tekstil San AŞ Temel Paz AŞ Yaşar AŞ Toplam 1M9 49.350 47 100 58 418 64.338 91.378 170.971 21.691 51806 17 955 52.661 98.876 9.215 146.483 52.237 24.581 77.285 19.772 28 708 35.598 19.579 71.481 134.262 43.588 29 554 29.478 94.844 63 516 24 963 43.005 1.672.707 1990 1 37.667 35.653 33.105 99.472 70.021 118.312 61.771 26.822 53 007 23.837 115.835 6.680 129.961 41.901 25.043 50.330 3.428 6.446 42.694 29.725 19.587 136.198 55.410 41.247 3.808 95.044 78.823 8908 84.768 1.535.516 -23.67 -24.30 -43.33 54.61 -23.37 -30.80 184.77 -48.22 195.22 -54.73 17.15 -27.50 -11.28 -91.79 1.88 -34.88 -82.66 -77.54 19 90 5182 -72.60 144 2712 39 56 -87.08 0 21 24 10 -64.31 9711 -8.20