Katalog

18 HAZİRAN 1990 HABERLER CUMHURİYET/U P A R T I L E R D E N Trabzon Milletvekili Necmettin Karaduman, TBMM Ba$kanı Kaya Erdem'in son konuşmasının toplumun birçok kesiminin paylaştığı görüşleri dile getirdiğini söyledi. Karaduman, Semra özal'ın başbakan adaylığının ciddivet kazanması halinde 'ın büyük zarar göreceğini bildirdi. devietı'S H P Konya U C V 1 C L 1 Meramilçc I örgütünün düzenlediği "Değisen Dûnya ve ' Türkiye" konulu panelde konuşan SHP eski Genel Saymanı Fikret Unlü, Türkiye'nin ABD güdüroünde "şeriat devleti" olma yolunda hızla ilerlediğini söyledi. Ünlü aynca, Türkiye'nin, silah sanayiinin "açık pazan" yapılmak istendiğini öne sürdü. Vri71 KT1Z1 SHP eski Genel S e k r e t e r i F i k r i Sağlar, ANAP'taki parti başkanhğı ve başbakanlık krizinin "başkanlık" sistemine geçrnek için bilinçli bir şekilde yaratıldı|mı söyledi. Sağlar, özal'ın, davranışlanyla her gtin ülkede sorun çıkardığım belirterek psikologlan Cumhurbaşkanı özal'ın ruhsal dunununu incelemeye çağırdı. DYPkongreleri \ Demirel'in de kauldığı Antalya U kongresinde Itek listeyle girilen seçimde Hilmi Şifa yeniden >' başkanı oldu. Bu arada 29-30 eylülde yapılacak büyük kongre için il ve ilçe kongreleri sürüyor. Dcmirel, Çanakkale, Kastamonu, Artvin, Geyve, Çamardı ve Burdur kongrelerine gönderdiği raesajlarda "DYP, ilk seçimde iktidar" dedi. K1SAKISA • Başbakanlık Müşavirliği'ne Mevzuatı Geliştirme ve Yayın Genel Müdilrlüğü Daire Başkanı Halis Çınar getirildi. Atama karan dünku Resmi Gazete'de yayımlandı. • Elazığ Ferro-Krom Tesisleri'nde görevli 7'si mûhendis, 9 kişinin öldürülmesiyle ilgili davaya bugün Erzincan Devlet Güvenlik Mahkemesi'nde başlanacak. Sanıklardan l'i hakkında idam, öteki 17'si hakkında da 10-15 yıl trasında değişen hapis cezaları isteniyor. • Konya-Adana karayolunda dün sabaha karşı meydana jelen trafik kazasında 5 kişi öldü, 1 kişi yaralandı. Kaza, yabancı plakalı bir otomobilin aşın hız yflzünden bir TIR'a arkadan çarpması sonucu meydana geldi. • Tek tip elbise giymek zorunluluğunu protesto için 1984 yılmda açhk grevi sonucu yaşamlannı yitiren Abdullah Meral, Haydar Başbağ, Fatih öktülmûş ve Hasan Telci adlı tutuklular, dün Istanbul Tabip Odası'nda düzenlenen toplantıyla anıldı. • Anadolu Ürûversitesi Açıkögretim Fakültesi'nin iktisat ve iş ida'esi bölümlerinde okuyan öğrencilerin yı! sonu unavlan yapıldı. AÇ1KLAMA • VAN ÖRGÜTÜ — "Van il başkanı Abdurrahman Özbek'in koruculuk başı yapması" cümlesi, sahsıma yönelik bir saldırıdır. Herkesten çok sayın gazeteniz biliyor M Köy Koruculuk Kanunu'nu ben çıkarmadım. Bu bir ANAP ve hükümet uygulamasıdır. Ben kendim korucu olmadığım gibi kimseye korucu olması için teklif yapmif değilim. Benim yöremde insanlar işsizdir. Yoksuldur. Geçim \e maaş için hükümetin de teşviki ile korucu olmuşlardır. Aynca bütün aşiretler, bu koruculuğu benimsemişler. Bu koruculuk sisteminde benim şahsi bir gayretim yoktur. Aynca sizi ve gazetenizi korucu olduğumu ispat etmeye Cavet ediyorurn. Benim ve partimin hakkındaki bu haberiniz tamamcn gerçek dışıdır. Tekzip ediyonım. Bu cevap yazımı aynı puntolarla ve başlık altında yayımlamanm bekliyorum. Saygılanmla. Abdurrahman özbek Van SHP 11 Başkanı DemireVden Cumhurbaşkanı'na c başkanhksistemV önerisinesertyanıt: Özal'ın ödü kopuyorDYP Genel Başkanı Süleyman Demirel, özal'ın anayasa değişikliği ile başkanlık seçimine gitme sözleri üzerine "Anayasayı neyle değiştirecek, ödü kopar, hadi değiştirsin bakalım. Kendi oturduğu yerden şüpheye düşmüştür" dedi. Demirel "Referandumu da kabul etmezler, ettiği takdirde hem hükümet hem meclis hem Çankaya ellerinden gider" diye konuştu. ANKARA / İZMÎT (Camhv- riyet) — DYP Genel Başkanı Sü- lcvman Demirel, Cumhurbaşkanı Özal'ın "Anayasad* degşiklik ya- parak eumharbaşkanhgı ve paıia- mento seçimlerini biriikte yapnu" önerisini eleştirirken "Anayasa}i neyle dejfetirecek? Ödü kopar, ha- di degiştirsin bakalun. Kendi otnr- dugu yerden şüpbeye düşmöştiir" dedi. Demirel, devri sabık yarat- mayacaklarını, hesapları halkın önünde göreceklerini söyledi. DYP lideri Demirel, önceki gün partisinin Antalya ü kongresinden Ankara'ya dönerken gazetecilerle sohbet etti, dün de Kocaeli kong- resinde konuştu. Demirel, Antalya dönüşü ucak- ta gazetecilerin Cumhurbaşkanı özal'ın anayasa değişikliği olası- lığıyla ilgili sözlerini hatırlatması üzerine, "Kendi oturdagu yerden şnpheye duşroıiştür. Her gü« ken- dilerini knvvelli göstermeye çahşıyoriar" dedi. Kimsenin aday- lığına karşı olmadıklannı, meto- ta karşı çıktıklannı belirten Demi- rel, "Camharbaşkanı bu öneriyi referaadoma göturürse ne yaparaBiz" sorusuna şu karşüığı verdi: "Refcrandıımıı kabul etmez. Et- tigi takdirde hem hükümet hem Meciis hem de Çankaya dlerinden gider. Her gün halkın önune bir şeyler koyup oyaiamak, u&raşbr- mak istiyor." Meclis Başkanı Erdem'in basın toplantısındaki sozleriyle ilgili bir soruyu yanıtlarken Demirel, TBMM Başkanı'run mületvekilleri üzerinde 'amiriik roln' bulunma- .dıgım, Meclis'in icinde bulundu- ğu durumu anlattıgmı belirtti ve "BB Meclis'in yasama fonksiyo- •nna yerine getirdlfini söyteye- ntezsiniz, o da bmtm söylöyor za- len. O tslırabt dfle getiriyor. Medis halkın haklannı kollayan bir or- gaa olmaktaa çıkmejtır" dedi. İzmifte ~ DYP lideri dün de Ankara'dan uçakla Istanbul'a gitti ve oradan helikopterle tzmit'e geçerek par- tisinin il kongresinde konuştu. Kongrenin yaptldığı sinema salo tzmit'te haika Utap eden Demirel hükümeti yalancılıkla snçladı. (Fotograf: Ahnel Kurt) nunun önündeki meydanda top- lanan halka hitap eden Demirel, hükümeti 'yalancıiıkJa' suçlayarak "60 senede yapılanian 10 yılda yapbm diyenler yalancKlır. Bre ya- laaalar, boş buldugunuz TV'den yalanlan degil dognılan soyleyin" diye konuştu. 1983-90 arasında hükümetin neler yaptığım açıkla- masını isteyen Demirel, "Hesap versinler, yürekkri tutuyorsa gel- sin otursuniar karşıma, tek tek de- gil hepsi beraber. Ea onde Akbu- Int, onun arkasında da Ozal otar- sun, anlalsınlar" diye konuştu. Demirel, 1977'de 70 sente muh- taçken, 136 bin kişiyi 70 railyon dolar ödeyerek hacca gönderdik- lerini hatırlatarak "Bugün Tür- kiye'nin itibannın yiiksek oktogu- nu söyle>enler bu işi halletsinler. Bu insanlann senden istedigi hic- bir sej- yok. Kendi inançlan dog- rultusunda görevini yapmaya gi- diyorlar. 150 bin kişiden para top- ladüar, suna gönderemedUer. Hani itibannız vardı?" dedi. Daha sonra aynı yoldan Anka- ra'ya dönen Demirel, çarşamba günü Van üzerinden Hizan'ın Gayda köyüne giderek eski AP Milletvekili Zeynd Abidin Gayda- h'nın ailesine taziyette bulunacak. Demirel, SHP Genel Başkanı Efdal tnönü'nün "Özal tarafsız davranırsa tartıştlırlığı ortadan katkar" değerlendirmesinin hatır- latılması üzerine de şöyle konuştu: "Sayıa tnönü zaman zaman hem bizi hem halkı belki hem de kendisini de şaşırtı>or. Söz konu- su olan Sayın Özal'ın yumuşak sert davranması degil. Sornn se- çilme tarzından geliyor. tnönü- nün de başlangM;u kabnl etmedlk- ten sonra "yanılnuşıın bari edeyim' gibi bir havaya girmesi şaşıröcıdır. Özal'ın ustündeki tartışmalan or- tadan kaMınhfını so>lerseniz, Oi non secilme tarzına olan itirazınu dnşer. Ne>e itiraz ettik o zaman? O itiraz durayor." Daha sonra yapılan seçimler- de başkanlığa yeniden Metin Gürsoy secildı. 459 ddegenin ka- tıldığı kongrede Metin Gürsoy 262 oy aldı. IZLENtMLER Taktik değişikliği tDRÎS AKYÜZ tZMİT — DYP lideri Demirel. özeffikle TBMM tatile girdikten sonra siyaseti "meydanlara" çek- me egüimini, yükselen bir grafikle yoğunlaştırma çabası içinde gözüküyor. Bu taktik de&işikliğin- de, bir anlamda il kongrelerini de "araç" olarak kullaruyor. Demirel, partisinin önceki gün yapı- lan Antalya ve dünkü lzmit il kongrelerindeki ko- nuşmalanm, bu taktik değişikliği kapsamında, "kapalı salon" yerine, kongrelerin toplandığı bi- nalann önündeki meydanlarda yapıyor. Halka hi- tap ederken de "Bu bir miting degil, araa partili arkadaşlanmın yanı sıra -vatandaşlanma da söy- leyeceklerim var" diyor. Demirel, dünkü lzmit konuşmasında, hüküme- te, "Bre övöngenler, bre yalanalar, bre kacaklar" yakıştırmalarını yapıyor, ardından da "Bu, hak hakuk tanımayan, milli iradeye saygısı olmayan, üllt^i kötiı yoneten idareye devam mı diyecek- siniz?" diye soruyor ve halkın tepki göstermesini istiyor. Konuşmasım, kendisini dinleyep'er ile kar- şıhkh sohbet biciminde sürdüren Demirel, özeU likle, "halkın yiizde «Tinin kabul etmedifi bir ida- reye karşı, toplumun tiıro kesimlerinden ses çık- masuu, bunun anarşi anlamına gdmeyeceginJ'' ka- bul ettirmeye çalışıyor. Demirel'in geçen hafta tstanbul'daki temaslan sırasında da söylediği, "Tnrkiye'nin sornnlanm Meclis zemininde çftzrae imkinı yoktnr, s o n u •alk çdzecektir" sözü ile "lepklsel bir tophmT oluşması yolundaki istekleri ışığı altında, Antal- ya ve tzmit il kongrelerindeki uygulaması birbi- riyle bağdaşıyor, bu yolda yeni bir taktik değişik- liği ortaya çıkryor. Siyasetin meydanlara kayması için DYP liderinin üstüne basa basa durduğu di- ğer bir aynntı da 12 Eylül ve özal hükümetleri- nin, "tophımv depolitize ederek krkek bir hale getirdigi" görüşüne karşılık halkın "demonstration" (gösteri) hakkını yeniden ele ala- rak kullanması oluyor. Oeaer artoş» 498,79 201,58 o/o 197,68 0/0 193,85 Ta tamamentüKenmiştırap YapıKrediKarmafon MmFBANKAOUK GUNLEREV KOPUGU Kıssadan hisseYapı Kredi Yatınm Fonlan sermaye piyasasının en değerli, . çok aranan ve zor bulunan yatırım araçlandır. .; Şimdi Yapı Kredi Yatırım iki yeni yatınm fonu daha sunuyor: ' Kapital Fon ve Aktif Fon Bu kez fırsatı kaçırmayın. Yapı Kredi Yatınm'ın yeni yatırım fonlanndan yararlanın, kazanın. Yapı Kredi Yatınm Yapı Kredi Yatınm Türkiye Sermaye Piyasasının lideridir: Yatınmcılara yeni yatınm araçlannı. farklı ihtiyaçlara cevap veren zengin yatınm seçeneklerini sunmada öncüdür. YAPI^KREDi YATIRIM Yapı Kredi Menkul Değerler Merkezleri: İstanbul: (1) 132 62 00 (15 hat) Ankara: (4) 131 98 16-133 89 18-132 07 70-133 18 27 Izmır. (51) 19 63 43-19 63 44-19 92 05-12 01 21 Adana-. (7t) 18 20 02 (3 hat) Özel Bankacıhk; (1) 141 50 60 AHMET T4N Barışın 10 Kurbanı TORONTO — Yaşamtn heıtıakte büyük bir yüzdesi rast- lantı. Haftalık yazınız için kafanızda bir soruyu pişirmeye çalışarak bir ülkeye giriyorsunuz. Bu ülke Kanada'dır. Sorunuz ise alakasız mı alakasız: Doğu Avrupa'daki düzen değişikliğinden acaba TOrkiye etkilendi mi? Etkilendi ise ne kadar etkilendi? Bu soruyu tartışarak, uzunca bir ara giren köşenizi, okya- nusun ötesinden doldurmaya çalışacaksınız. Günlerdir Amerikan gazetelerinde tek sattr Türkiye'den haber yok. En son Türk gazetesini ise iki hafta önce gör- müşsünüz. Gazete ve kırtasiye satan bir dükkân bulup gi- riyorsunuz. Avrupa ve Amerikan gazetesi soruyorsunuz. Dükkâncı, "Avrupa, Amerikan yok. Kanada verelim" diyor. Boş çikmamak için bir btoknot satın aiıyorsunuz. Ama dükkâncı Kanada gazetesi okutmaya karartı. Önünüze bir "Globe and Mail" koyuyor. Bu gazete ülke çapmda dağıtımı yapılan tek Kanada ga- zetesi. Başlıklara bakryorsunuz. Tüm Amerika ve Avrupa gazetelerine yansıyan (bizim- kilerinden emin değilim), Time dergisinin son sayısına ka- pak olan Ouebec eyaletinin bağımsız devlet kurma tartış- malan ile ilgili. Bu tartışmalan özetleyen bir yazı yazmak aklınızdan ge- çiyor. Ama Semra Hanım'ın başbakanlığı. Atasoy'un isti- fası, hacı adayı ayaklanması gibi "gerçeklerin" ortasın- da, böyle bir yazının, fukara boynunda pembe puanlı pap- yon gibi kalacağını düşünüp vazgeçiyorsunuz. Gideceğıniz yere varıyorsunuz.' Gazeteyi karıştırmaya devam ediyorsunuz. Altı bölümden oluşan 90 küsur sayfalık gazetede oku- nacak, okura aktanlabilecek o kadar çok itginç yazı ve ha- ber var ki. Ama "Türkiye'nin gündemine uymaz" kuşkusu. hep- sini bir anda üzerine tuz ekilmış sümükhj bocege çeviriyor. Erken emeklilik üzerine "Düşman" geçen hafta emekliye ayrıldı. Varşova Paktı'nın liderieri ittifakın 35 yıllık hizmet yılını tamamladığını, artık askeri rolünün sona ermiş bulundu- ğunu bir ortak bildiri ile açıkladı. Sovyetler Birtıği. Doğu Almanya, Romanya, Çekostovak- ya, Polonya, Macaristan, Bulgaristan'ın ortak bildirisi kısa ve net idi; deyişleri tümüyle "coğrafi bir anlama bürün- müştür" Bu yetmemiş gibi bu hafta sonunda da paktın savunma bakanları Doğu Berlin'de bir araya geldiler. Doğu Alman Savunma Bakanı Eppeiman görüşmeleri açıklarken Avrupa'yı ikiye bölen ittifakın feshedilmesi ge- rektiğini söyledi. Ardından da Sovyetier Birliği Savunma Bakanı Dimttrl Yazov, NATD ve Varşova paktlannın dağıtı- lıp yerini Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Konferansı'na (AGİK) bırakması gerektiğini bildirdi. Mesajlar açıkti. Varşova Paktı artık olmayacağına göre NATO da kendisini emekliye ayırsın. "Düsman", kendisini emekliye ayırdığına göre NATO^ nun 16 üyesi "prim" yatırmaya daha ne kadar devam edecek. Şimdi yanıt bulunması gereken soru bu. Demir Perde'nln arkası Kutup ayılarınm dişlerine kemençe çakJıran Kanada so- jguğu yerini, zencilere ter döktüren cenennem sıcağına bı- rakmış. Kalem elinize yapışıp duruyor. Ama asıi gizli gizli canınızı sıkan TOrk'rye'yi fazla "ilgilendirmeyen" bir konuda yazıyor olmanın gizli mah- cubiyeti... "Globe and MaJI"i yelpaze yapmak için katlamaya ça- lışırken bir başlık daha gözünüze çarpıyor: "Doğu Avrupa'da devrim, Demlr Perde'yl pastatıp yok ederken bundan zarar gören on devrimzede" Sıcağı, kutup ayısını, yazınızı unutup "devrimzedeler" arasına burnunuzla giriyorsunuz. Karşınızda Türkiye... Hem de liste başında. Yaşamın büyük yüzdesi rastlantı demişler ya — İşte... Kanada'ya ayak basarken aklınıza takılan pazar- tesi yazısının sorusu. Gazete, soruyu sormuş yanıtını, Avrupa bürosuna araş- tırtmış ve yazmış bile... Gazeteye göre Türkiye, Doğu Avrupa'daki devrimden en çok zarar görenlerin en başında yer alıyor. Gazetenin yazısı şöyle: "Avrupa İle Asya arasında yayılmış olan Türkiye'nin liderieri kendilerini tümü İle Avrupalı sayariar. Geçen yıl Avrupa Topluhığu'nun 13. üyesi olmak için büyük bir kampanya baslattılar. İnsan haklan konusundaki açıklarının, askeri darbelere yatkınlıklannın, düsük ya- sam standartlarmın ve islam oluşlannın Avrupa'da ya- rattığı kuşkulara rağmen kendilerini Avrupalılığa uygun görüyoriar. Türkiye'nin kendisine böylesine güvenmesindeki te- mel neden, NATO üyesi olması. Türkiye, Amerika'dan sonra en büyük orduya sahip bulunması ve NATO'ya en büyük katkryı yapmalan dolayısı He AT'nin kendisi- ni reddedemeyeceğine Inanıyor. Türkiye, geçen aralıkta patlak veren Doğu Avrupa Ih- tilalinl fark edemedi. Bu ihtilal Varşova Paktı'ndan ge- lecek herhangi bir tehlike iddiaiannı artık gülünç kılt- yor. Geçen yıl sonunda AT, Türkrye'ye gayretlerinden ötünj tesekkür etti ve 'Siz bizi aramayın, biz sizi aranz' dedi. Öteki dokuz kurban Kanada'nın sıkıyönetim türünden doğal ve doğa dışı hiç- bir nedenle yayınına ara vermeden, 156 yıldır yayımlanan gazetesinin tesbiti bu. Gazeteye göre Doğu Avrupa ihtila- linden zarar gören öteki dokuz, (özetle) şöyle: Rltettn Kurtulus örgütü: Arafat'ın en büyük dostlan Do- ğu Bloku liderieri idi. Şimdi hepsini kaybetti. Kanadalı emlak sahipleri: Yatırımların büyük bir bötü- mü Doğu Avrupa'ya akmaya başladığından yüksek faiz hadleri ve bütçe açığından en fazla zarar görecek olanlar kredi kullanan Kanadalılar. Amerikan sağalan: Artık komünizm geliyor bağırtılan- na kimse kulak yermeyecek. Avrupa solu: İtalyan ve Fransız Komünist partileri baş- ta olmak üzere Avrupa solu, Sovyet sosyalizminin başan- sızlığı nedeni ile çalışan sınıflann desteğini kaybediyor. Margaret Thatcher: Soğuk savaşm en son cengaveri geçen yıla kadar NATO ortaklarına Varşova ülkelerine kar- şı kısa menzilli füzeleri kabul ettirmek için ter döküyordu. Güney Avrupa: İspanya, Portekiz ve Yunanistan, AT: nin tanmsal kalkınma fonlarını emip duruyorlardı. Şimdi kendilerine rakip olarak Doğu Almanya ortaya çıktı bile. Güney Amerika: Şimdiye dek kasanın ağzmı Latin Ame- rika'ya açmış olan Dünya Bankası ve IMF, artık paralan Do- ğu Avrupa'ya yöneltmeye başladı. Savunma sanayicileri: Son yıllarda çok iyi iş yaptıkla- rı, savaşlarda ölenlerin sayısına bakarak anlaşılıyor. Ama artık büyük füzeişinde ekmek yok. Bütün despotlar: Çin, Kuzey Kore, Arnavutluk, Küba ve Vietnam liderieri, sıranın kendilerıne gelebileceğıni düşün- meye başladılar. Yaşamın büyük yüzdesi rastlantı. Barışın on kurbanı arasında, Türkiye'nin birinci sırada . yer aldığını okumak için damek ki Kanada'ya gelmek ge- rekiyormuş. Ama rastlantının güzel yanı var. Kanada sıcağında imdada Kanadalı meslektaşlann ye- tişmesi, bir Türk'ü gurbette, "Türkfyeslz yazı yazmak" ku- suru işlemekten kurtarması...