Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
29 MAYIS 1990 DIŞ HABERLER CUMHURÎYET/3
Suriye: BAAS
yine kazandı
• ŞAM (AA) — Suriye'de,
sah ve çarşamba günü
yapılan parlamento
seçitnlerinde sürpriz bir
sonuç alınmadığı ve Hafız
Esad liderliğindeki BAAS
Partisi koalisyonunun,
seçimlerin galibi olduğu
bildirildi. Suriye İçişleri
Bakanı Muhammed Harba,
Şam'da düzenlediği basın
toplantısında, iktidarda
bulunan, BAAS
liderliğindeki 7 partiden
oluşan Ulusal Ilerici
Cephe'nin, parlamentoda
kendisine aynlan 166
sandalyeyi kazandığını, 84
sandalyenin de
"bağımsızlar" tarafından
kazanıldığını belirtti.
Saddaırfın
barış umudu
• BACDAT (AA) — Irak
Devlet Başkanı Saddam
Hüseyin, İran liderüğiyle
kısa süre önce yaptığı mesaj
teatisinin, iki ülke arasında
kalıcı barışa ulaşılmasına
yardım edeceğini umduğunu
söyledi. Hüseyin, "Son
girişimimiz, doğrudan ve
kapsamh bir diyaloğa ve
sonra da kapsamh bir
barışa yol açacağını
umduğumuz bir mektup
teatisi oldu" diye konuştu.
Saddam Hüseyin, iki ülke
arasında yapılacak bir barış
anlaşmasının, herkesin
haklannı koruması ve
saldırmazlık ilkesini
taşımaşı gerektiğini
söyledi.
:Keşmir sonınu
|ve Brandt
İ • YENİ OELHİ (AA) —
•Pakistan ile Hindistan
arasında Keşmir sorununun
çözümü için arabuluculuk
yapmayı öneren Federal
Alrnanya eski Başbakanı
Wiliy Brandt, iki ülke
arasında savaş çıkmasından
endişe duyduğunu söyledi.
Güneş enerjisi konusunda
Yeni Delhi'de dün bir
konferans veren Brandt,
-konuşmasında, "Keşmir
konusunda savaş tehdidi
olduğu gerçektir" dedi.
Kudüs'te
patlama: 1 ölü
• KUDÜS (AA) —
jKudüs'te dün Mahane
jYehuda alışveriş merkezinde
meydana gelen patlama bir
Israillinin olümüne,
dokuzunun da
yaralanmasına neden oldu.
Patlamada, göğsünden ve
karnından yaralanan 72
yaşındaki Şimon Cohen
kaldırıldığı hastanede öldü,
diğer dokuz kişinin
tedavisinin sürduğü
bildirildi. Polisin olayla
ilgili soruşturmaya başladığı
ve 90'dan fazla Filistinliyi
tutukladığı haber verildi.
Merkezdeki Yahudi esnafın,
elleri bağlanarak polis
tarafından sorguya
götürulen Arap işçilere sille
tokat saldırdıkları
'kaydedildi. Paılamadan
sonra merkezin önündeki
yolu kapatan dini giysiler
giymiş 300 kadar Yahudi,
"Araplara ölüm" diye
.bagırdılar.
Üeltsin yine
aday
• MOSKOVA (Ajanslar)
•— Rusya Federasyonu
Devlet Başkanlığı için geçen
hafta yapılan seçimde
yeterli oyu sağlayamayan
radikal reformcu Boris
Yeltsin, bu hafta yapılacak
yeni seçim için tekrar
adaylığını koydu. Bu arada
ilk seçim turunda
adaylıktan çekilen, lider
Gorbaçov'un ekibinden
olarak bilinen Alexander
Vlasov'un, ikinci tura
katılacağını açıklamasıyla
seçimler daha da renklendi.
Geçen hafta yapılan ilk tur
oylamada, Mihail
Gorbaçov'un en tehlikeli
siyasi rakibi olarak
nitelenen Boris Yeltsin,
birinci sırada yer almasına
karşın, Rusya Federasyonu
Devlet Başkanı seçilebilmek
için gerekli 531 oyu elde
edememişti. tlk turda aday
gösterildikten sonra çekilen,
SBKP Politburo aday üyesi
ve Gorbaçov'a yakınlığıyla
bilinen Alerander Vlasov,
bu kez baskanlık seçimine
katılacağını bildirdi.
Ermenistan'ın başkentinde önceki gün meydana gelen çatışmada22 kişi öldü
Erivaıı kaııa bulandıErmenistan'da bir Sovyet askeri konvoyu,
önceki akşam saldınya uğradı. Sovetaşen
kentinde de Sovyet birlikleri ile Ermeniler
arasında çatışma çıktı. Erivan'da olağanüstü
güvenlik önlemleri alındı.
Azerbaycan'da 72 yıllık aradan sonra,
Bağımsız Azerbaycan Devleti'nin kuruluş
yıldönümü dün coşkuyla kutlandı.
Dış Haberler Servisi — Kafkas-
ya'da kargaşa süniyor. Ermenis-
tan'da Sovyet askerleri ile Erme-
ni militanlar arasında çıkan çatış-
malarda 22 kişinin öldüğü bildi-
rildi. Ermenistan ve Azerbaycan'-
ın bağımsızlık yıldönümleri olma-
sı nedeniyle dün Sovyet askerleri
Erivan ve Bakü'de olağanüstü gü-
venlik önlemleri aldılar. Erivan'-
da gerginlik hüküm sürerken Ba-
kü'de bağımsızlık yıldönümünün
büyük bir coşkuyla kutlandığı bil-
dirildi.
Reuter'ın haberine göre Erme-
nistan'ın başkenti Erivan'da önce-
ki gün meydana gelen çatışmalar-
da ölenlerin sayısı 22 ye ulaştı.
Ajans, tren istasyonu yakınında
Sovyet askerlerinin gösteri düzen-
lemek isteyen Ermeniler üzerine
ateş açtığını, meydana gelen çatış-
mada 20 Ermeni ile 2 Sovyet as-
kerinin öldüğünü duyurdu.
Ermeni bir gazeteci de Erivan-
da durumun çok gergin olduğu-
nu, kentin Sovyet askerlerinin
kontrolünde olduğunu belirtti.
Gazeteci, "Şu anda Erivan'da her
şey karmaşık. Pazar günü dü-
zenlenecek demokrasi yürüyüşü
kana bulandı" şeklinde konuştu.
Erivan'da çatışmalar sürerken
Sovetaşen varoşlarında da Erme-
ni militanlar ile Sovyet askerleri
arasında çatışmalar çıktığı haber
verildi.
Sovetaşen kentine çatışmalar
üzerine askeri birlik gönderildi.
Bakü'de coşku
Azerbaycan'da 72 yıllık bir ara-
dan sonra, bağımsız Azerbaycan
devletinin kuruluş yıldönümü dün
coşkuyla kutlandı. Bakü'deki
Azerbaycan Parlamento binasına
Sovyet Azerbaycan'ı bayrağının
yanı sıra, Halk Cephesi'nin de
bayrağı olan Azerbaycan Demok-
ratik Cumhurîyeti'nin mavi, kır-
mızı ve yeşil bantlar üzerine hilal
ve sekiz köşeli yıldızdan oluşan
bayrağı çekildi. Kentin her yanın-
da 1918 yılında kurulan bağımsız
Azerbaycan Cumhuriyeti'nin ulu-
sal marşı olan "Köçoğlu" opera-
sırun üvertürünün çalındığı, tüm
sokaklarda ve baa evlerde bağım-
sız Azerbaycan bayrağının dalga-
landığı belirtiliyor.
AA'nın haberine göre Azerbay-
can'da olağanüstü durum uygu-
lamasının sorumluluğunu üstle-
nen sıkıyönetim komutanlığının,
28 mayıs bayramı nedeniyle Ba-
kü'de toplantı ve gösterilere izin
vermesi yolundaki istekleri red-
detmesi üzerine, kentte son iki
hafta içinde sayıları belirgin bir
biçimde artan askeri birliklerle
halk arasında çıkabilecek olası
olaylan önlemek amacıyla dün iş
günü ilan edildi.
Buna karşın, sayıları 10 bin do-
layındakı genç, ellerinde Azerbay-
can DemokratiV' Cumhuriyeti'nin
bayraklanyla, Bakü'de, bağımsız
Azerbaycan Demokratik Cumhu-
riyeti'nin ilk parlamentosuna ev
sahipliği yapan binanın önünde
toplandılar.
Burada düzenlenen mitingde
konuşan Azerbaycan Halk Cep-
hesi lideri Ebulfes Alisoy, (Aliev
soyadım kullanmayı reddediyor),
Azerbaycan Demokratik Cumhu-
riyeti'nin kurucusu Mehmet Emin
Resulzade'nin "Bir kez yukselen
bayrak bir daha inmez" ilkesini
kendilerine rehber edindiklerini
vurgulayarak, Azerbaycanlı genç-
leri bayrağı yüksekte tutma bilin-
cine sahip çıkmaya çağırdı.
Mitingden sonra göstericiler, el-
lerinde bayraklar ve kırmızı ka-
ranfıllerle, ocak ayındaki Sovyet
askeri müdahalesi sırasında haya-
tını kaybedenlerin toprağa veril-
diği "Şehitler BagT'na gittiler.
Mihail Gorbaçov'un çağnsına karşın mala hücum dün de sürdü
Moskova'daraflar bomboşSovyet başkentinde mala
hücum dün de sürdü.
Gorbaçov, "Piyasa
onlarca yıldır
çözemediğimiz sorunları
çözmemize yardımcı
olacak"dedi.
Dış Haberter Servisi — SSCB
Başkanı Mihail Gorbaçov'un ön-
ceki akşam TV'den yaptığı ve
"kontrollu pazar ekonomisini" sa-
vunduğu konuşmamn yankılan
sürüyor.
Reuter, Moskova'da mala hücu-
mun dün de devam ettiğini ve
dükkânların raflarının tümüyie
boşaldığım bildirdi.
Gorbaçov önceki akşam 50 da-
kika süren konuşmasında halkın
paniğe kapılmamasını isteyerek,
fıyat artışlanna karşı vatandaşın
korunması için gerekli önlemlerin
alınacağını söyledi.
Gorbaçov, piyasa ekonomisine
geçiş kaıarlarının gerekçelerini an-
latırken, piyasayı "Kendi içinde
bir amaç olarak değil, halkın ya-
samını iyileştirmeyi bedefleyen bir
araç olarak" kullanmayı hedefle-
diklerini bildirdi.
Gorbaçov, ekonominin reform-
dan geçirilmesinin zorunlu oldu-
ğunu anlatırken, perestroykanın
ilk basladığı dönemde bu reform-
ları başlatmalarının raümkün ol-
madığım, çünku o dönemde eko-
nominin tümüyie merkezi plana
dayalı olarak işlediğinı kaydetti.
1985 yıhndan beri ekonomik re-
form konusunda önemli deneyler
kazanıldığını söyleyen Gorbaçov,
ülke ekonomisinde görülen buna-
braın her geçen gün yoğunlaşma-
s'ının ekonomik reform programı-
nın daha fazla gecikilmeden uy-
gulamaya konmasını zorunlu ha-
le getırdiğıni bildirdi.
Yönetimin "öz-finaBsman" ve
KLSVJRA BAKMAYIN, BtTTİ — Moskova'da birkaç gundur suren mala hücum sonunda dükkânların raflan tümüyie boşaldı. Bir
mağazada boş raflan gören bir müşteri için saucıyla sohbet etmekten başka yapacak şey kalmamış. (Fotoğraf: Reuter)
tarımsal uygulamalarda kazandı-
ğı deneyimlerden yola çıkarak baş-
latmayı kararlaştırdığı bu ekono-
mik reforma, "halkın psikolojik
olarak hanr olmadıgını" kabul
eden Gorbaçov, refbrmlann basa-
rıya ulaşması için halkın sakin ol-
ması ve durumu daha da çözüm-
süz hale getirecek davramşlardan
kaçınması gerektiğini belirtti.
Gorbaçov, başta ekmek olmak
üzere tüm gıda mallannın fıvatlan
arttınhrken, halkın gelirinin bu
artışlan karşüayacak biçimde sub-
vanse edileceğini yineleyerek, te-
laşa kapılınmamasım istedi.
Litvanya telaşlı
Bu arada, Linanya'da Mosko-
va'nın uyguladığı ekonomik ab-
lukanın cumhuriyetteki tüm eko-
nomik işletmeleri durma noktası-
na getirdiği belirtiliyor. Vilnius'-
taki gazeteciler, sanayiye elektrik
sağlayacak bir kaynak bulunma-
dıgı takdirde, birkaç gün içinde
100 binden fazla kişinin işsiz ka-
labileceğini belirtiyorlar.
Öte yandan, Sovyet televizyo-
nunun haberine göre, Letonya
Parlamentosu, bugünku oturu-
munda, SSCB Başkanı Mihail
Gorbaçov'un 14 mayıs tarihli ka-
rarnamesine 'resmen' cevap ver-
di. Letonya Parlamentosu tarafın-
dan kabul edilen bildiride, SSCB
Başkanı olmasının, Gorbaçov'a,
Letonya'nın içişlerine müdahale
etme hakkı tanımadığı görüşü sa-
vunuldu. Letonya Parlamentosu'-
nun özgür iradesiyle bağımsızlık
karan aldığı, Gorbaçov'un bu ka-
rarı hiçe sayamayacağı kaydedil-
di.
PöLONYA
Dayanışma^nınseçim zaferiSeçimlere katılma oranı yüzde 42 olarak
gerçekleşti. Bir haftadır süren demiryolu grevi
de Dayanışma lideri Lech Walesa'nın
çabalarıyla askıya alındı.
Dış Haberler Servisi — Polon-
ya'da önceki gun 50 yıl aradan
sonra yapılan ilk serbest yerel se-
çimlerde alınan ilk sonuçlara gö-
re Dayanışma'nın adaylan birçok
kentte büyük zafer kazandılar.
Katılma oranı yüzde 50'nin altı-
na düşen seçimlerde kesinleşmiş
resmi sonuçların yarın ilan edil-
mesi bekleniyor. Bir haftadır sü-
ren demiryolu grevi de Dayanış-
ma lideri Lech Walesa'mn çaba-
ları sonucu askıya alındı.
Alınan ilk sonuçlara göre ülke-
nin kuzeyindeki Gdansk'ta bele-
diye konseyindeki 60 sandalyeden
59'unu Dayamşma adaylaıı elde
ettiler.
Dayanışma'nın, güneydeki
Krakov'da 76 sandalyeden 72'sini
kazandığı, üç sandalyeyi de mil-
liyetçi sağ bağımsız Polonya Kon-
federasyonu adaylarının aldığı
bildirildi. Dayanışma'nın güney-
doğudaki Przenysl'de belediye
meclisindeki 36 sandalyeden
27'sini ve ülkenin orta kesiminde-
ki Czestochowa'da da 50 sandal-
yeden 45'ini elde ettiği kaydedildi.
AP'nin haberine göre önceki
gün yapılan yerel seçimlere Polon-
yalılar fazla ilgi göstermediler.
Katılma oranının yüzde 42 olarak
gerçekleştiği seçimlerde, dün alı-
nan ilk sonuçlara göre Dayamş-
ma önde gidiyor. Siyasi gözlem-
ciler, seçimlere katılma oranının
düşüklüğünü, Tadeusz Mazowi-
ecki liderliğindeki Dayamşma hü-
kümetim'n uyguladığı ekonomik
politikadan duyulan rahatsızlığa
bağlryor.
Bu arada, Polonya'run bütün
Hmanlanmn iç bolgelerle bağlan-
tısırun kesilmesine yol acan demir-
yolu grevinin, Dayamşma lideri
Lech Walesa'run girişimleri üecr-
telendiği bildirildi.
Polonya radyosu, Walesa ile iş-
çi liderleri arasında Slupsk'ta ya-
pılan göTüşmeler sonucunda işci-
lerin, limanlarla bağlantıyı sağla-
KOLOMBÎYA
Mafya düşmanı
aday kazandı
Kolombiya'da önceki gün yapılan baskanlık
seçimlerinde, kokain mafyasıyla savaş yanlısı
Liberal Partiü aday Cesar Gaviria, oyların
yüzde 47.5'ini topladı.
Dış Haberler Servisi — Kolom-
biya'da önceki gün yapılan bas-
kanlık seçimlerini, Liberal Parti-
nin adayı uyuşturucu aleyhtan
Cesar Gaviria kazandı. Resmi ol-
mayan sonuçlara göre Gaviria, oy-
ların yüzde 47.5'ini topladı.
Uyuşturucu mafyasının saldırı
yapması olasılığma karşı çok sıkı
güvenlik önlemlerinin alındığı ön-
ceki gunkü oylama oldukça sakin
geçti. Güvenlik güçlerinin koru-
ması altında geçen seçimin sonu-
cunda liberal aday Gaviria, ezici
bir çoğunlukla kazandı. Seçimin
diğer güçlü adaylarından olan
Ulusal Kurtuluş Hareketi'nin lide-
ri Alvaro Gomez ise oyların yüz-
de 24'ünü alabildi. Seçim sonuç-
larında dikkat çekici noktalardan
biri solcu M-19'un adayı Aatonio
Navarro'nun şaşınıcı bir çıkış ya-
parak oyların >1izde 12.7'sini top-
İaması oldu. Seçimin tek solcu
adayı ve eski bir gerilla olan Na-
varro, şimdiye dek hiçbir solcu
adayın gösteremediği bir başarı
kazanarak, dört adayın katıldığı
baskanlık seçiminde, üçüncü sıra-
da yer aldı.
Liberal Partiü aday Cesar Ga-
viria'nın, önceki gün yapılan se-
çimi ezici bir çoğunlukla kazan-
ması, Kolombiya halkımn koka-
in mafyasına karşı açılan savaşa
destek verdiği şeklinde yorumlan-
dı. Gaviria, seçim kampanyası sı-
rasında yaptığı konuşmalarda,
uyuşturucu mafyasına karşı açılan
savaşı sürdureceğini ve mafyayla
asla diyaloğa girmeyeceğini açık-
lamıştı.
Bu arada Kolombiya'mn güney-
batısındaki yerleşim bolgelerir.de
gerilla gruplannca önceki gece dü-
zenlenen saldırılarda en az 13 ki-
şinin öldüğü bildirildi.
BURMA
Seçimin galibi
muhalefet
30 yıldan beri ilk kez yapılan serbest seçimler
sonrasmda muhalefet, zaferini ilan etti.
Muhalefet lideri, oyların yüzde 75'ini
kazanacaklarını öne sürdü.
Drç Haberier Servfai — Gü-
neydoğu Asya ülkderinden Bur-
ma'da, 30 yüdan bu yana flk kez
önceki gün yapılan serbest genel
seçimlerin ardından, rauhalefet,
zaferini ilan etti.
Muhalefet lideri Aaog Saa
S « Kyi, dün yaptığı açıklama-
da, başkent Rangun bölgesinde
60 miUetvekillıği kazandıklannı
ve ülke çapında oylann yüzde
75'ini elde edeceklerini ümit et-
tiklerini söyledi.
GeriHa saldınlan
Askeri yönetimin hûküm sür-
düğü Burma'da, dün belirlenen
ilk seçim sonuçlanna göre mu-
halefet büyük bir çofunhık ka-
zandı. Dokuz bdgede scçimi ka-
zandığı kesinleşen 'Demokrası
İçin Ulusal Birlik', resmi sonuç-
ların ancak üç hafta sonra açık-
lanacak olmasına karşın, büyuk
kentlenk zafer kutlamaianna
başladı. Askeri hükümetin des-
teklediği 'Ulusal Birlik Parösi'-
nin adaylarının ise henüz hiçbir
bolgede başarı kazanamadığı
bildiriliyor. ıgşg yıimın eylül
ayından beri iktidarda bulunan
askeri yönetim, bir süre önce
serbest seçimlere gjtme karan al-
mıştı. Askeri hükümetin lideri
Geaenl Smrn Maaag, ülkenin si-
vil demokrasiye geçmesi için se-
çimler yapılmasırun ve işbaşına
gden yeni yönetimin, yeni bir
anayasa hazırlamasımn düşü-
nüldüğünü açıklamıştı. Ancak
seçim öncesinde muhalefet or-
duyu, anti-demokratik uygula-
malara ginnekle suçladı. Göz-
lemciler ve muhalefet, ordunun
yönetimi sivillere devıiedeceğine
ilişkin sozlerini tuunayacağı ko-
nusundaki endiselerini dile geti-
riyorlar.
yan demiryollarmdaki abluka ey-
lemlerim" sona erdirdiklerini du-
yurdu. Habere göre anlaşma-
da, işçilerin ücret artışı ve demir-
yollarında reform yapılması yo-
lundaki 12 maddelik taleplerini
yeniden gözden geçirmesi için hü-
kümete süre tanımyor ve grev ko-
mitesi ile Walesa'nın 13 haziran-
da durumu gözden geçirmek üze-
re tekrar bir araya gelraeleri ön-
görülüyor.
öte yandan grev komitesi tara-
fından yapılan açıklamada, taraf-
lann grevin ertelenmesini karar-
laştırdıklan belirtildi.
Pakistan
* •
Olü sayısı
114'e
yükseldi
Haydarabad'da güvenlik
güçlerine vur emri verildi.
HAYDARABAD (Ajanslar) —
Pakistan'ın Haydarabad kentinde
önceki gün sokağa çıkma yasağı-
na uymayanlara güvenlik güçleri-
nin ateş açması sonucunda ölen-
lerin sayısı 99'a yükselirken dün
de 15 gösterici polisin ateş açma-
sı sonucunda hayatlarını kaybet-
ti. Ölenlerin arasında hükümet
yanlısı Senatör Muhsin Sıddıki-
nin de bulunduğu, senatörün gös-
terilerin yapıldığı alandan araba-
sıyla geçerken vurulduğu bildiril-
di. Güvenlik güçlerine "vur" era-
ri verildiği kaydediliyor.
Önceki gün Müsluman liderle-
rin çağrısı üzerine Haydarabad'-
da rialk, ellerinde Kuran'larla, so-
kaklara döküldü. Polis ve görgü
tamklanrun ifadelerine göre cami-
lerden, ellerinde hoparlörleTİe ko-
nuşan Müsluman liderler halktan
evlerini terk ederek, yiyecek teda-
rik etmelerini ve bölgenin kesilen
su ve elektriğinin yeniden bağlan-
masını talep etmelerini istediler.
DUNTADA BUGUN
ALtStRMEN
Bir Kazanın Anatomisi...
Yok yok. Bülent Ersoy'un yılın en başarılı kadın, Zeki Mü-
ren'in de en başarılı erkek şarkıcısı seçilmesine bakarakf top-
lumun eğilimleri hakkında gülümseme yaratabilecek yargı-
lara varmak sinikliği içinde yaklaşmak değil olaylara amacı-
mız.
Heie hele, söz konusu olan can kaybını da içeren bir kaza
ise, olayın şakaya gelir yanı yok demektir.
Ama yine de kabul etmek gerekir ki, kırk-kırk beş erkeğin,
bir kıyısında Arap yalellisi veya Türk arabeski cıvığında gö-
bek attıkları teknenin birden yan dönerek batmasına ancak
komedi filmlerinde tanık olunur ve o tür filmlerde de genel-
likle, oldukça güldürücü devrilme ve kurtarılma sahnelerin-
den sonra, olayın kurbanlan yalnız tslanmakla kalırtar sonra
da burunları bile kanamadan yeni gülünçlüklerin ufuklanna
doğru yelken açarlar. Ya da sözkonusu devrilen tekne, eşsiz
Fransız yazarı Marcel Pagnol'un yapıtlarından birinde ise,
Marsilya'nın sıcakkanlı ve zekâ dolu insanları arasında, in-
ce gülmece ile yüklü uzun bir diyalog başlar ve teknenin sa-
tıcısı, iskeleden palamarları çözer çözmez, salması yukarı di-
rekleri aşağı dönen teknesini, "Her şey, ama her şey batar,
hatta imparatorluklar bile aziz dostum" diyerek savunmaya
kalkar.
Tüm buniar, trajedya ile komedinin iç içe girmediği sah-
nelerdir.
Ve eğer zaten bir toplumda, gülünüp geçilesi şaşkınlıklar
ötümlere yol açacak tragedya boyutuna varıyorsa, o toplumda
bir yanlışlık değil, birbirini izleyen yanlışlıklar zınciri egemen
olmuş demektir.
Panorama motorunun defli dümbelekli, arabeskli göbekli
Türk-İslam serrtezi batışı da işte toplumumuzdaki böylesi yan-
lışlıklar zincirinin egemenliğini gösteriyor. Yoksa yalnızca boz-
kır ya da çöl insanmın deniz üzerindeki gülünç şaşkınlığım
değil.
Yanlışlar zincirinin ilk halkası, Karadenizli yurttaşın gemi-
cilik teknolojisinin bugün ulaştığı aşamada, hâlâ övüne övü-
ne tek keserle yontup biçimlendırdıği, sonradan da adı Pa-
norama olan teknenin salmasının yetersizliğinin sonucu olan
dengesizhğinden başlıyor ve bu teknenin hiçbir önlem alın-
madan üman Başkanlığı'na da kaydettirilmeden, Boğaz ve
Marmara'da yıllardır, başıboş biçimde, yeıii ya da yabancı yol-
cu taşımasıyla sürüyor. Panorama, çeşitli uluslardan turist-
leri yıllarca taşırken, kaptanın arkadaşları sürekli olarak Adem
Çevik'i, "Haa uşak ha bu tekne batacak daa" diye şaka yol-
lu uyarıyorlar, ama insanımızın, başkasının yaşamını bile hi-
çe sayıp tehlikeye atabilen yaşam kavgası içinde böylesi uya-
rılara kulak asmayacağını da çok iyi bilmek gerekiyor.
Yanlışlıklar zincirinin bir halkası da mantar gibi biten de-
netimsiz, ilkesiz turizm şirketlerinden kaynaklanıyor. Plan Tur
adlı şırket, Liman Başkanlığı'na kayıtlı bile olmayan Panora-
ma teknesini tutarak, memleket turizmine hizmet vermekte
hiçbir beis görmüyor.
Plan Tur'un, çıplak gözle bile dengesizliği fark edilen, sey-
rüsefer için formalitelerı tamam olmayan tekneyi kullanmakta
beis görmemesindeki yanlışlık, Türkiye gibi yasakların çok,
ama denetimin yok olduğu bir ülkede, yetkilılerin aldırmazh-
ğıyla birleşip, Panorama'nın ölüm fermanını kime, nerede,
ne zaman keseceği bilinmeyen yüzer bir Azrail gibi Marma-
ra'da yalpalanmasına neden oluyor.
Bunca yanlışlıkla oluşmuş zincirin üstüne, hentbol turnu-
vasına gelmiş olan Azerbaycan, Irak ve Cezayirli sporcuları
alaturka bir geziye çıkarmak isteyen organizatörlerin otuz ki-
şiden fazlası için canyeleğine bile sahip olmayan bir tekne-
ye 67 kişi bindirilmesine ses çıkarmamasını eklerseniz yan-
lışlıklar zincirinin, gayet gülünç bir biçimde tragedya boyu-
tuna doğru nasıl uzandığını görebilirsiniz.
Ama, unutmamak gerekir ki, her türlü facia, tüm koşulla-
rın yerine gelmesine karşın, rastlantı öğesiyle tamamlanma-
dan gerçekleşmez.
Traji-komik Panorama kazasında, rastlantı unsuru ise. üç,,
ülkenin sporcuları ile evsahipierinin ortak kültürü olan gö-
bek havasımn, motordakileri coşturması, kıvrak müzikle gö-
bek atan bozkır ve çöl delikanlılarının, kendilerinden geçip
motorun bir yanına toplanarak göbek atmayı sürdürmeleri ve
kaptanın uyarılarına kulak asmamalanydı.
Bunca yanlışlık göbek havası ile birleşince, altmış yedi ki-
şinin defli dümbelekli kıvrak göbekli bir biçimde sulara go-
mülmesiyle son buluyor ve can kaybı da oluyor.
Böylesine Türk-İslam sentezi arabesk bir batış keşke can
kaybını da ıçermeseydi de, bizler de, yanlışlıklar zincirinin
gösterdiği gerçeğin, Türk-İslam sentezcı hangi batışları da
haber verdiğini, hep alıştığımız üzere, ağlanacak halimize gü-
lerek anlatabiiseydik.
Ama ne yazık ki, öyle olmadı.
Şimdilik, bu Türk-İslam sentezcı batıştan çıkarılacak olan
ders, eğer, tragedya bile gülünç hale gelmiş ise o ülkenin
gerçekten çok tehlikeli bir eşiğe ulaşmış olduğudur.
SüPER ZİRVE
Bııslı: Gorbaçov
oldukça güçlü
ABD Başkanı Bush, Gorbaçov'un çok ciddi
ekonomik ve sosyal sorunlara karşın siyasi
açıdan oldukça güçlü olduğu kanısında.
KENNEBUNKPORT (AA) —
ABD Başkanı George Bush, Sov-
yet lideri Mihail Gorbaçov'un,
ülkesindeki ekonomik bunaiımın
giderek artmasına karşın, "ol-
dukça güçlü" olduğunu söyledi.
Maine eyaletinin Kennebunk-
port kentindeki tatil evinde bu-
lunan Başkan Bush, golf oyunu
sırasında gazeteciler ile Sovyet
meslektaşı hakkında konuştu.
"Gorbaçov'un çok biiyük so-
runlan var. Ama onun ekonomi
alanındaki sorunları bizim işimiz
değil. Bizim de kendi sorunları-
mız var..." diyen George Bush,
"Ancak, bizim yapabileceğimiz
ve yapamayacağımız şeyleri ken-
disine açıkça söylemek benim
işimdir" ifadesini kullandı.
Bush, bir gazetecinin, Dışişle-
ri Bakanı James Baker'ın, "Gor-
baçov, her zamankinden daha
fazla devrilme tehlikesiyle karsı
karşıya" seklindeki görüşüne ka-
tıhp katılmadığını sorması üze-
rine şunları söyledi:
"Dimdik ayakta, devrilmedi.
Doğu Avnıpa'da meydana gelen
önemli değişikliklerden ötürii
kendisine yeterince puan verdiği-
•ne inanıyorum. Evet benim ki-
şisel duşuncem. Mihail Gorba-
çov'un, ülkesindeki çok ciddi
ekonomik ve sosyal sorunlara
ragmen siyasi açıdan oldukça
güçlü olduğudur."
Washington'da perşembe gü-
nü başlayacak süper zirvede,
Gorbaçov'dan sürpriz öneriler
beklemediğini kaydeden ABD
Başkanı, "Benim de masaya ko-
yacagım bir sürpriz yok" dedi.
Ote yandan ABD Dışışleri Ba-
kanı James Baker, önemli eko-
nomik ve siyasal sorunlarla kar-
şı karşıya bulunan SSCB Başka-
nı Gorbaçov'a karşı tabandan
gelen tehdidin, yönetimin üst
kadrolanndan gelenden daha
fazla olduğunu söyledi.
Önemli ekonomik ve etnik so-
runlarla karşı karşıya kaldığında
Gorbaçov'un, önce güçlü bir
baskanlık sistemi yarattığını,
sonra da bu göreve kendisini seç-
tirerek siyasal konumunu güçien-
dirdiğini hatırlatan Baker, "Zir-
vedeki tehdidin geçmişe oraala
azaldığmı sanıyorum. Tabandan
gelen tehdit ise geçmişe oranla
daha fazla" dedi.
Baker ayrıca, SSCB'nin bazı
cumhuriyetlerinde istikrarsızhk
olduğunu ve son ekonomik ön-
lemler nedeniyle halkın tüketim
mallarına hücum ettiğini belirt-
ti, ancak "Ülke, bütünüyle ele
alındığında isükrarlıdır" dedi.
Bonn'dan
Moskova'ya ret
Bu arada, Bonn, Birleşik Al-
manya'mn NATO'nun siyasi ka-
nadına üye olması, ancak askeri
kanadının dışında kalması şek- ,
lindeki Moskova'nın önerisini •
reddetti.
Demokratik Almanya'da bu-
lunan Federal Alman Savunma
Bakanı Gerhard Stoltenberg, Si-
lahsızlanma ve Savunma Bakan-
lığı'nı ziyaretinden sonra düzen-
lediği basın toplantısında şöyle
konuştu: ı
"Bu öneriyi bir çöziim olarak '
görmüyorum. Ancak, Sovyetler ,
Birligi Devlet Başkau'mn, ka- ,
muoyu önünde Almanya'nın >
NATO üyeligi konusuyla bu den- '
li ügilenmesinin ilgi çekici ve dog-
ru >önde atılnuş bir adım oldu- •
ğunu düşiinüyonım" dedi.