Katalog

22 MA YIS 1990 HABERLERİN DEVAMI CUMHURİYET/15 Ozal: Kıskanmaya gerek yokCumhurbaşkanı Özal, muhalefeti eleştirirken, "Kalpleri muhurlu, kulakları tıkab ve gozlerinde perde vardır" dedi. TÜREY KÖSE İZMİR — Cumhurbaşkanı Turgul Ozal, son 6-7 >ıldır Türk- ıye'nın dev bır şantıyeye dondu- |unu belırterek, "Ülkede btınla- n gormejenler vardır Mukaddes kıtabıınızda denildığı gıbı onlann kalplen muhurlu, kulaklan tıka- h ve gozJennde perde vardır. Kıs- kanmaya gerek yok. Yapılanlar memleket içindır" dedı Hukuk- çuların, "Ozal anayasayı hıçe saydı" şeklındekı değerlendırme- len uzenne Cumhurbaşkaru Ozal, "Ana>asavı bılmıyoriar. Ben hu- kukçu degilım ama, anayasayı belki 50 defa okudum" dıye ko- nuştu Ozal, "Seftlmemem için el- lerınden geleni yaptılar. Aynı in- sanlardır, avnı gazetedir. Bunlar ben seçılmeveyım dıye hatta bir nevı mnbalefeb tahrik etlıler" de- dı Öncekı gun lzmır'e gelen Cum- hurbaşkaıu özal, yoğun temaslar- da bulundu Buyuk Efes Oteh'nde bır yeraeğe katılan Özal, bır saa tı aşkın konuşma vaparak son yıl- lardakı gelışmeien ozetledı Özal, tarafsızlığına ılışkm eleştırılere de ğınırken şunları so>ledı "Gazete savfalanna bakıvo- rum Şu profesor>ada bu docen- lın beyanatlan var. Vallahı ınsa- oın şunu dıvesı gelıvor. Serun ana- yasavı ıki defa okuman lazım. sa- na ceza vermek lazım. Ondan sonra mutalaa var. Benım taraf- sız oldugum şe> gorevımdır. Ama ben ANAP'ın kunıcusuvsam onu ınkâr etmek bana vakışır mı? Bu ıddıalarda bulunanlar daha ben seçilmeden karşıma çıktılar. Seçıl- memem ıçın eOennden geleni >ap- tılar. Ajnı ınsanlardır, aynı gaze- tedir. Bunlar ben seçılmevevım dı- ye hatta bır nevı muhalefeti tah- rık ettıler. Nı>e Çankaya'ya gıt- tinız dı>e bır taraftan siz hem be- nı tanımaz olacaksınız hem de ondan sonra tarafsız olmadı cum- hurbaşkanı dıveceksınız. Bu ne peıiuz, bu ne lahana turşusu? On- dan sonra bılıra adamı vevahut şey adamlanm getınp daba benım ne sovledığımı ıncelemeden beva- nat almak nedır? Daha benım ne so)ledıgınu bu adamlar bılmıyor. Çunku benım soyledıgım bugun gazetelerde çıkıyor. Eger dogru çı- kıyorsa ben ANAP'ın kurucusu- yum. Bır seçım beyannamesı var- dı. Bugunku ıktıdann bu secım beyannamesımn dışında bır ıddi- ası mı var? Hajır. O halde benım bu konuda şu vazıfem vok mu? Eğer o seçım bevannamesıne ay- kın hareket edersenu ben sızı ıkaz etmez mıyıra? Ederım. Gayet la- bıı nknmı soylenm." Ozal, kaldığı Bdlçova tesıslerm- de dun Devlet Bakanı Isın Çele- bı'yle bırlıkte bır sure önce Turkı- >e'de kola boykotu başlatan Bak kallar Derneğı Başkanı Musa Oz- horek ıle Şoforler Derneğı Başka İZMİR'den HİKMET ÇETİNKAVA Özal, Türk ve Yunanlı işadamları IZMIR — Pazar gecesı saat 2300 sıralarında anı bır prog- ram değışıklığıyle Cumhur- başkanı Ozal, Buyük Efes Ote- lı'ne gelıyor Cumhurbaşkanı Özal'ın, Ege Bölgesı Sanayı Odası'nın 44 yıl kutlamaları çerçevesınde duzentenen bes- te yarışmasının odül torenı ve konserınden sonra Büyuk Efes Otelı'ne gelışı, gecenın ılertemış saatınde türlu yorum- lara yol açıyor Herkes bırbırıne soruyor — Sayın Cumhurbaşkanı nın bu saatte otelde ne ışı var? Az sonra durum anlaşılıyor Cumhurbaşkanı Ozal'ın Dor- duncu Turk-Yunan Ortak Töp- lantısı nedenıyle Buyuk Efes Otelı'ne geldığı oğrenılıyor Oysa pazar sabahı Şarık Ta- ra ıle Theodore Papalexopou- los, ortak bıldınnın açıklama- sını yapmışlardı AkşamdaTe- nıs Kulübü'nde EBSO Yöne- tım Kurulu Başkanı Uğur Yu- ce, Yunanlı konukların onuru- na yemek verıyordu Yemek sırasında Cumhur- başkanı nın Buyuk Efes'e ge- leceğı, Türk-Yunan ışadamla- rıyla görüşeceğı haberı geldı Herkes apar topar Buyuk Efes Otelı'ne dönmeye karar verdı Saat 23OO'te Buyuk Efes Otelı önünde guvenlık onlem- lerı dıkkatı çekıyordu Cumhur- başkanı otele gelmış Türk ve Yunan ışadamlarıyla göruş- meye başlamıştı Dün sabah konuştuğumuz sanayıcı ve işadamları, goruş- ftıenın "olırmlu" ğectigırti be- lırtırlerken ızlenımlerını şoyle aktarıyorlardı — Sayın Cumhurbaşkanı toplantı sırasında "Tek Adam" ızlenımını verdı Toplantıda devlet bakanları Işın Çelebı ve Hüsnü Doğan da bulunuyordu Yunan işa- damları arasında Nıcos Pala- vıdıs, Alexandre Glyptıs, Gıo- vannı A Del Conte, Theodore Papalexopoulos yer alıyordu Türk işadamları ıse Şarık Ta- ra, Selım Egelı, Uğur Yüce, Şı- nası Ertan ve Halıt Şarlak'tan oluşuyordu Bu sırada Buyukelçı Kaya Tbperı dışarıya çıkıp gazetecı- lere şu açıklamayı yaptı — Sızı fazla bekletmeyelım Türk-Yunan işadamları toplan- tı sonunda yayımladıkları bıldı- rıyı Sayın Cumhurbaşkanı'na sundular Sayın Cumhurbaş- kanı dınledı memnunıyetını belırttı Hem Yunamstan Baş- bakanı Mıçotakıs'e hem de Cumhurbaşkanı Karamanlıs'e en lyı dıleklerını götûrmelerını ıstedı Bır gazetecı Kaya Toperı'ye şu soruyu yonelttı — Konut fonunun kaldırıl- ması ıstendı mı? Tbperı yanıt verdı — Öyle bır şey yok Onlar burada konuşulmaz Ne Yu- nanlılar ne de bızımkıler böy- le bır önerı getırmedıler Bu gı- bı şeyler Cumhurbaşkanı'nın yetkısı dahılınde değıldır Evet, dün sabah topiantıya katılan kımı Türk ışadamlarıy- la konuştuk Istersenız bır ışa- damının ızlenımlerını aktara- lım — Sayın Cumhurbaşkanı tek adam görüntüsünde Her yerde Türkıye'nın her konusu- nu kendısı dıle getırıyor Benım oteden ben tenkıt ettığım bır husus Pazar gecesı de aynı şeyler oldu Cumhurbaşkanı ıle hükümetın görevlerı farklı Oysa Cumhurbaşkanı huku- met başkanı gıbı Bunun ıçın de her sosyal grup, sorunları- nın çozumlenmesı ıçın Başba- kan yenne Cumhurbaşkanı na gıtmeyı yeğlıyor Oncekı gece de çozumler hukümetten de- ğıl, Cumhurbaşkanı'ndan ıs- tendı Bır başka ışadamı ıse şu yo- rumu yapıyor — Sayın Cumhurbaşkanı hükümetın yanı ANAP ıktıda- rının tüm mısyonunu yüklen- mış gö-züküyor Bûtun gayce- tı bu seçımlerı 1992'ye kadar göturmek Polrtıka tonuşulma- dı, ama bır başbakan havası var Sayın Özal'da Tek adam Özal' ımajını verıyor Bızımle ve Yunanlılarla görüşürken, sankı seçım konuşması yapı- yor havasını edındık Cumhurbaşkanı Özal'ın tek adamlığa doğru hızla koştuğu ızlenımı, sanayıcı ve işadam- ları tarafından da artık dıle ge- tırılıyor Özal'ın 'ANAP mısyonu"nu BITTI omuzlayıp 1992'ye go- turme eğılımı ıse ANAP mıllet- vekıllerıne moral verıyor Bakalım muhalefet ne yapa- cak Başbakan da 'Çekemiyorlar'5 5 JANKARA (Cumburivet Boro- sa) — Başbakan Yüdırrm Akbu- lat, muhalefetın hükümetın ger- çekleştırdığı butun ıcraata karşı çıktıgını behrterek, "Bızı çekenıi- yoriar, bta luskaaiTOriar" dedı Akbulut, yenı 0 kurulması ıçın ça- lışmaların sürdUrüldüğfinO bıldırdı. Akbulut, Şerenıkoçhısar'dan gden bır grup pamlıvı \NAP Ge- nel Merkea'nde kabul ettı ve DYP ve RP'den ANAP'a geçen bazı be- ledıye başkanlanmn parlıye gırış belgdcnnı ımzaladı Akbulut, Şe- reflıkoçhısar'dan gelen heyetın sık Yıldırım Akbulut, Şereflikoçhisar'dan gelen partililere yaptığı konuşmada, "Biz icraat yapıyoruz, muhalefet karşı çıkıyor. Bizi çekemiyorlar, bizi kıskanıyorlar" dedi. maksadı hizmet defüdir." nn nesıne ga>wıeceksııuz? Biz, m- - 19 Mayıs Atatürk'u Anma, ön bınnizi bın yapmaya çal^ıyo- sık "D olmak ısdyonız*' sloganla- Gençük ve Spor Bayramı'na mu- ruz. Akılü davraamazsaBU, biri nyla kesılen konusmasmda, Turk- h a I e f e , hderlennın 'katılmayışıru dahi bulamazsinu" dedı. efeştıren Akbulut, şunlan söyledırye'de yeru ıi ve ılcelenn sadece De- mokrat Partı ve ANAP dönemın- de kurulduğunu belırttı Yenı ıl oluşturulması ıçın zaman zaman söz verdıklenru anlatan Akbulut, "ANAP soznne sahıp, sozunu (u- "MiHi birük ve beıaberUte karşı çtlubnası hiç kimse tarafıodan (akdır edılemez. Karşı çjkanlara dersleri acı bır şekıMe veriUr. Boj- Akbulut'un konuşmasından sonra Ankara'nın yenı kurulan Akyurt üçesırun DYP'h Beledıye Başkanı Sezaı Yaga, Evren iiçe~ sının DYP'h Beledjye Başkanı tutacagu, yenı d >e üçeler kurul- ması İÇİB çalışmalarımız < * ır sfinnektedir" dedL Muhalefet partıleruıın yenı ıl ve üçeler kurulmasma karşı çıktıkla- selmelı>iz. HıssetmevenJere ders- nru ıfade eden Başbakan Akbu- l e n n l *° b ı r 5<kı |d e *«••• lut, şöyle devam ettı. Akbulut konusmasmda, ısım "Biz icraat yapıyonız, muhale- vermeden DYP lıden Demırel'ı de fet ise hep karşı çıkıyor, bınbır eleştırerek, "Ofkeyle, bırsla, sabit mazeret sıralıyoriar Bizi kıskanı- fikirle ış yapılmaz. thtirasla bir yor, bızı çekemjyorlar Biz hizmet noktaya vanlmaz. 1980 oncesın- ederken onlann karşı çıkmasırun de ne yaptıklan bellı. Şimdı 'Iyı nedenı nedır* Nedenı. v-atandaş- ıdare edıvorduk', Ben gerıde göz- la butunleşmemelendır. Onlann yaşı bırakmadım" diyoriar. Bunla- Adem Yıldınm ANAP'a geçtı. Başbakan Akbulut, beledıye başkanlarırun ANAP'a gırış bd- gelerını ımzalarken bır konuşma yapan Devlet Bakanı Mustafa Ta- şar, "fşte şimdi asıl dognı yolu btddunoz" dedı Taşar, DYP liden Soleyman Demırefin kendısım ık- tıdardan uıdıren Kenae Evren'ın arkasında durmavı "Içine siadir- diğini", ancak kendısının yetiştır- dığı Cumhurbaşkanı Turgul Ozal'ın arkasında durmamak ıçın törenlere katümadığını söyledı Cıımhıırbaşkanı rejimi zorluyor (Baftaraft I. Sayfada) zenledığı basın toplantısında, ana- yasaya gore cumhurbaşkanının sı- yası tartışmaların ıçınde yer ala mavacağmı, sıyası tavır takınama yacağıru anımsattı ve "Bunlan va- parsa anajasanın dışına çıkmış de- mektır. Bugun Tarkryt'de Cum- hurbaşkanı larafsız degildır. Za- ten ıçınden çıktığı partının ıçınde de larafsız degildır" dedı Özal'ın, olduğundan farklı gö- nılduğunu kaydeden Baykal şun- ları söyledı "Bugun 'Cumhurbaşkanı'na alışamadım' diyen ınsanlar ceza- landınlıyorsa, bu vaptınmların nedeni tarafsız olmasındandır Ama uvgulamada tarafsız degil- dır. Turkıve'yı başkanlık sistemı- ne sunıkluyor. Oysa Turkiye'de Meclıs'ın ustunluğu vardır. Tür- kıye'nın cumhurbaşkanı yokken Meclısi vardı. Bızdekı cumhurbaş- kanı sorumsuzdur. Bırieşüncı, bu- tunleştıncıdır. O>sa ABD'de so- rumludur. Sıyası bır nıteligı var- dır. Bugun Turkiye'de o koltukta, rejım değışıklığı zorlaması ve gı- rişımi yapıhyor. Çunku Cumhur- başkanı siyasi tartışmalann orta- 43. CANNES ULUSLARARASI FİLM ŞENLİĞİ SONUÇLANDI Altm Palmiye Lynch'in MEHMET BASUTÇU CANNES — "\lün Palmiye" ıçın Godard'ı bekleyenler vardı Godard'ı çok sevenler de vardı, hıç sevmeyenler de David Lynch'in fîlmı "Vahşı Yurek"te (VVıld at Heart) Şenlığı ızle>'enlerı ıkıye bolmuştu Fılmı bu>ıık odule değer görenler >anın- da, "fıl adam"ın yonetmenı Lynch'in yenı yapıtından nefret edenler de vardı Karmaşık bır ıhşkıler ağı ıçınde gıderek buna- lan bır çıftın kaçışmı anlatan, kan, seks ve korku karışımı, sıradışı ve karanlık bır dunyanın sınemaya yansıyan bu orneğı 43 Cannes Şenlığı'nın, tek tartışmalı oduluy- du Şenlığın ıkıncı boyuk odulu sa- yılan "Cannes 1990" Odulu ise, değişık ıki kulturun ozellıklerını ve izlennı, başanlı ve yalın bır bı- çimde sınemaya aktarmavı başa- ran ıki film arasında pavlaştırıldı. Afrikalı genç yonetmen Idrıssa Ouedraogo'nun "Tilai" adlı fılmı- nın ıçerdığı ıçten şıırsellıkten ve getırdığı toplumsal analızın doğ- ruluğundan daha once söz etmış tık Japon sınemasmın geleneksel çızgısıne sadık bır sınema dılıvle kotanlmış olan "Olıım İgnesi" ad- lı yapıtın yönetmenı Koheı Ogurı de aynı sağlam duyarlığı, şıırsel- lığı ıçeren başarıiı bır fîlm gerçek- leştırmış Ikıncı Dunya Savaşı son- rasmda, her ıkısı de değişık neden- lerle vaşamına son vermek ısteyen genç bır çıftın sıradışı oykusunu, gorsel yuku doyurucu bır sınema dılıyle anlatan bu Japon filmı, ay- nca, guçlu mızansenıyle Ulûslara- rası Sınema Yazarları Bırlığı'nın fflPRESCI) ödülunü de alıyordu Ken Loach'un İrlanda'da Ingı- lız polısının ve ordusunun ınsan haklarını hıçe sayarak gınştığı ey- lemlen kınayan cesur fllmıne jurı ödulunun venlrnesı ıse, kuşkusuz. başanlı bır polıtık sınema örneğı- nın haklı olarak ödullendınlmesı dır En ıyı Kadın ve Erkek Ovuncu Ödullerını alan Gerard Depardı- eu ıle Polonya sınemasmın guçlu oyunculanndan Krjstyna Janda adları uzerınde hemen hemen her- kes bırleşmıştı Janda'mn olağa- nustu yorumu>la dıkkatı çeken, 1981 vapımı "Sorgnlama" adlı film ulkesınde hemen yasaklan- mış, yönetmenı Ryszard Bugajskı ıse daha sonra Kanada'ya yerleş- mek zorunda kalmıştı Odul hstesınde, bu yıl şenlıkte onemlı bır yer alan Doğu Avrupa uikelerı sınemalarının, Sovyetler Bırhğı bayrağım taşı>an başka or- neklen de bulunmakta Gleb Pan- fılov vanında genç yonetmen Pa- vel Lounguıne'ın başanlı ılk fılmı "Taxi-Blues"un mızansen odulu nu alması alkışlarla karşılarurken, bır ılk tılmı öduliendıren "Altın Kamera" da başka bır Sovyet fil- mının, Vitali Kanevski ımzalı "Kı- pırdama, Öl ve Dinl" adlı >apıtın oluyordu Fransız ve Italyan sınemalannın sonuçlardan vetennce pay alama- dıklan sö>Ienebılır örneğın Ta- vernier'nın bır odul alması kuşku- suz haksızlık olmazdı Italyan sı- nemasına gelınce, Giuseppe Tor- natore nostaljıyı çok sevdığıne gö- re, geçen yıl "Sinema Paradısıo" ıle aldığı ödulun nostaljısını çek- mesı sanırım doğaldır Sonuç olarak, 43 Cannes Şen- lığı'nın, buyuk ödül dışında surp- nzsız bır şenlık olduğu soylenebı- lır Çünku, genel duzeyın yuksek olması nedenıyle, değişık sınema- sal turlenn başanlı örneklerı ara- sında hıçbır yapıt tartışmasız bır bıçımde one çıkamıyordu Jurı Başkanı Bernardo Bertoluccı'mn açıkladığı sonuçlar da ıslıklardan çok alkışlarla karşılandı Sonuçlar David L>nch • Buyuk Odul 'Altm Palmije": "Vahşı Yurek" (Wıld at Heart) David Lynch (ABD) • Juri Buyuk Ozel Odulu "Cannes 1990": "Kanun" (Tılaı), tdrıssa Ouedraogo (Burkına Faso), "Olüm tğnesı" (Shı No Toge), Koheı Ogun (Japonya) • En Iyı Kadın Oyuncu Odulu: Krystyna Janda, Ryszard Bugajskı'nın yönettığı "Sorgulama ' adlı fılmdekı yorumuyla (Polonva) • En tyi Erkek Oyuncu Odnlu: Gerard Depardıeu, Jean-Paul Rappeneau'nun yönettığı "Cyrano de Bergerac" adlı filmdekı yorumuyla (Fransa) • Mizansen Odulu: "Taxı Blues", Pavel Louneuıne (SSCB) • En İyı SanaUal Katkı Odulu: "Ana", Gleb Panfilov (SSCB) • Juri Odulu: "Gızlı Gündem" (Hıdden Agenda), Ken Loach (Ingıltere) • "Altın Kamera" Odulu: "Kıpırdama, Ol ve Dınl", Vıtalı Kanevski (SSCB) sında her alana elinı uzalıyor. Açık taraftır." Baykal, Ankara'da Cumhun- yet'ın sorularını vanıtlarken de, "Durumu kamuoyunun bilgısine sureklı olarak sunacaklanm" be- hrterek, "Meclfs'ten bu konuda çoziım beklemenın hayal kurmak olacağım" söyledı Baykal, "Tek çozum erken seçimdir" dedı DYP Genel Başkan Yardımcısı Esat KıraÜıoglu da ANAP'ın '1b- (ilalin turettigi parti" olduğu go- ruşunü savundu ve "Dolayısıyla Cumhurbaşkanı da varlıgını AN \P'ın varlığunia gormektedir" dedı Kıratlıoğlu, Cumhurıyet'e şu değerlendırmeyı vaptı "thtılalden sonra ızınle kurulan partılerden yalnız ANAP kalmış- tır. ANAP şu anda yuzde 10 ba- rajını zor yakalar durumda. ANAP yok oldugunda Tnrgut Ozal da onuııla bırlikte yok ola- caktır. Tıpkı ana rahmındekı ço- cuk gibı, Ozal gıdasını ANAP'tan almaktadır. ANAP'ı yaşatmak Turgut Ozal'ın Çankaya'dakı ha- yatını devam ettırmek demektır. Anayasa geregi Cumhurbaşkanı- nın bır partıyı destekler bıçımde konuşması suçtur. Ozal anayasa suçu ışlemektedır ve bunu da per- vasızca yapmaktadır." Özal'ın kendısım halen ANAP'ın başkanı zannettığını kaydeden Kıratlıoğlu, "Başta Cumhurbaşkanı olmak uzere \N\P keyfı hareket etmeye baş- ladı. Bu. Turkıye için çok tehlike- ıidir. Turkıve'vı kurtarmak, Çan- kay^'yı Ozal'dan, ANAP'ı hukü- metten uzaklaştırmaya bağhdır" dedı Ozal'ın son açıklamasını Meclıs gundemıne getırmenın bır sonuç vermeyeceğı goruşunu savu- nan Kıratlıolu, "Çunku Meclis, uzaktan kumandalı bır başbaka- nın başkanlıgını yaptığı ANAP çogunlugundadır Meclıs'le hıçbır şeyın çozulecegıne ınanmıyoruz. Çozum erken seçımdedir" dıye konuştu RP Genel Başkanı Necmettin Erbakan da Özal'ın ANAP Baş kanlık Dıvanı uyelerını kabulun- dekı konuşmasını "Anayasaya ta- raamentersdusen, aykın olan bir bevan" olarak mteledı ve şunlan söyledr "Cumhurbaşkanlığı makamın- da oruran zatın bıtaraf olması, bu- tun partılere alâka ve saygı goster- mesı ıcap eder. Partılerden her- hangı bınne hangı sebepten olur- sa olsun ozel ılgı gosterecegını açıklamak soz konusu olamaz. Rejimin adını degişünr. Boyle bir alâkayı fiılen gostermek ve o par- tının ıçışlenne kanşmak ise ayn- ca anayasa >e kanunlara aykın bir davranış olur." Dr Bulent Tanor, Cumhurbaş- kanı özal'ın bu tıp davranışlarda bulunmasırun onemlı ölçude 1982 Anayasası'nı teşvık edıp meşrulaş- tırdığını sövledı özal'ın uygula- dığı "başkanlık sıstemi"nm ana- yasal dayanaklarının ızlerının yer yer 1982 Anayasası'nda bulundu- ğunu da savunan Tanör, "tarafsızlık" ılkesının bır kenara bırakılmasında, "anayasanın bu kusurlarının, Özal'ın kişisel de- mokrası terbıyesınden yoksunlu- gunun, 12 Eylul ekolunden çıkma- sının ve Kenan Evren gibı bir cum- hurbaşkanının gölgesınde yetişmesınin" etkılı olduğunu öne surdu Anayasa ıle Cumhurbaş- kanlığı koltuğunun bır "keyfilik odağı" halıne getınldığmı de kav- deden Tanor, "Işte DP donemin- de doğan durum da buydu. Celal Bayar, anayasa ızın vermemesine, fazla yetkilen olmamasına karşın iktıdar partisıne dayanması nede- nıyle birtakım antıdemokraük, ta- raf tutucu icraata girişmışti" de- dı Tanor, anayasanın değışünlme- sı ya da yenı bır anayasa yapılması haiınde cumhurbaşkanına paıla- menter rejımı aşan yetkıler verıl- memesı, yetkılennın sembolık du- zeye ındırılmesı haiınde sorunun aşılabıleceğını söyledı nı Sedal Oner ve Marangozlar Derneğı Başkanı Yılmaz Ozkah- raman'ı kabul ettı Daha sonıa İzmır-Urla-Çeşme otoyolunun te- melını attı Ozal, burada yaptığı konuşmada, öze'le şunları söyle- dı "Hıçbır ulkede; bızden ilerde- ki bır ulkede bu kadar buyuk alt- yapı yatınmlarına geçıldıgını ta- nh gostermıyor Bunları gorme- yenler vardır. Onlann mukaddes kıtabımızda dendıgı gıbı kalplen muhurlu. kulaklan bkalı ve goz- lennde perde vardır. Kıskanma- ya gerek yok. Yapılanlar memle- ket içındır." (Baştarafı 1. Sayfada) DYP'ye ıse 14 dakıka 30 sanıye ayrıldı Araştırmanın yapıldığı süre ıçınde TRTnın "protokol" haber- cılığıne "ozenle" uyduğu dıkkatı çektı Cumhurbaşkanı Özal ço- ğunlukla haberlerde ılk sırayı al- dığı gıbı, daha sonrakı sure ıçın- de ıki ya da uç kez daha ekrana çıkabılıyor Akbulut ıse 15 mayıs- ta 3 değişık haber konusu olarak ekrana geldı tletışım uzmanları TRT'nın habercılığını "Glasnost oncesi Doğu Bloku TV'leri kadar kuru" bulduklarıru ıfade edıyor- lar Haberlerde en uzun sureyı ıse bakanlar alıyor TRT yönetı- mıne gore bakanlann rum yurt ge- zılen "haber nıteligı taşıyor" 10 gunluk sure ıçınde bakanlann ek- rana gelış surelerı 38 dakıka ola- rak saptandı Örneğın TRT'nın 3 mayıs tanhlı haber bültenınde ba- kanlarla ılgılı sıralama şöyle yer aldı • Tanm Orman ve Köyışlen Ba- kanı Lutfullah Kayalar'ın ıki kez Yenı Zelanda ve Avustralya zıya- retınden dönıiş • Sanayı Bakanı Şnkru Yurur- ün Katar'a yaptığı zıyaret • Kultur Bakanı Namık Kcmal Zeybek'ın Sınema Kurulta>ı'nın açılışında yaptığı konuşma • Devlet Bakanı Mehmet Ya- zar'ın Doğu ve Batı Alm?nya'nın bırleşmelerıne ılışkın "memnunivet" mesajı • Sağlık Bakanı Halil Şıvguı'ın Hacettepe Unıversıtesı Dış He- kımlığı Fakultesı Bılımsel Kong- resı'nın açılışında yaptığı konuşma Bakanlarla ılgılı haberlerden sonra ıse ANAP, SHP ve DYP ge- nel başkan yardımcılannın konuş- malarma yer venlıyor Muhalefet partılerı DYP ve SHP'ye ayrılan sürerun toplamı bakanlara aynlan süreden daha az 10 gunluk s\iıe ıçınde, SHP ıle ılgılı haberlere 16 dakıka, DYP'jıe de 14 dakıka 30 sanıye ayrıldı Semra özal ıse 17 dakıka 30 sanıye ıle muhalefet partılenru "sollamış" durumda Semra Özal, haberler ve Altan Aşar'ın hazırladığı "Bizim Insanlanmız" programı üe bırlıkte bu sureye erışıyor Bu arada Cumhurbaşkanı özal'ın kabullen, raesajlan da ha- ber bultenı sıralamasında "ustlere" yerleşırken sure olarak da uzunluğuyla dıkkat çektı Ör- neğın TRTnın kuruluş yıldönümu olan 1 mayısta Genel Mudür Ke- rim Aydın Erdem'ın açıklamaları 1 dakıka surerken, Curahurbaşka- nı Özal'ın "mesajı" I 5 dakıka yer aldı TRT, özal'ın kabullennı de en ınce aynntısına değın vermeyı ıhmal etmıyor 10 mayıs tanhlı ha- ber bültenınde, olağanustu hal bölgesınde uygulanacak KHK'da yapılacak değışıklıkiere ılışkın ha- benn ardından Özal'ın TÜBlTAK heyetını kabulü yer aldı. 1 dakı- kaîık bu haberden sonra ıse Cunı- hurbaşkanı'nın bu kez Sakıp Sa- bana, Toyota Şırketı ve Mıtsuı fir- malarının ternsıkılennı kabulü yaklaşık 3 dakıka ekrana geldı 13 Mayıs Anneler Gunu'nde ıse Ozal, ekrana bu kez eşı Semra Özal ıle bırlıkte konuk oldu O gun Aıle Araştırma Kurumu'nun düzenle- dığı torene katılan Cumhurbaşka- nı eşı Semra özal ıle "çeşitli ku- rum ve kuruluşlara" plaket verdı Hemen arkasından ıse ızleyıa, şu haberle karşılaştı "Ankara'da duzenlenen bir top- landda kadmlara yonelik çalışma- lanndan dolayı Turk Kadıoını Guçlendırme ve Tanıtma Vakfı Genel Başkanı Semra Ozal'a çeşit- li kunıluşlarca plaket venldi." Devlerin oto yarışı (Baştarafı 1. Sayfada) kıye'ye davet ederek Cumhurbaş- kanı Turgut OzaFIa göruşmesını sağlamış ve bır basın toplantısı duzenleyerek Turkry'e'de yapılacak vatırım konusunda kamuoyuna bılgı vermıştı Sabancı'nın, temsıl ettığı fırmanın bır numaralı kışı- sını Turkıye'>e getırmesının he- men ardından Koç Holdıng de ön- cekı gün Fıat şırketlen başkanı Cesare Romıti'yı Turkiye'de ağır- lamaya başladı Pazartesı gununü Tofaş'ın fabrıkalannı gezerek ge- çıren Romıtı, bugun Cumhurbaş- kanı Turgut Özal ve Başbakan Yıl- dırım Akbulut'la göruştukten son- ra Turkıve*den aynlacak Fıat şırketlen başkanı Cesare Romıti dun Tofaş Fabrıkası'nı zı- yaretınden sonra bır açıklama ya- parak Tofaş'ın Tempra'dan sonra orta buyuklukte yenı bır otomo- bıl ureteceğmı bıldırdı Fıat'ın Turkıye'ye ınandığını vurgulayan Romıtı, açıklamasında şoyle dedı "Fıat olarak Turkiye'de yatınm yapmakla isabetli bir karar verdı- gimız kanaatındeyız. Turkıye'nin sınaı gelışmesıne katkıda bulun- dugumuz için mutluyuz. Italyan ve Avrupa pıvasalanna yakın za- manda sunulmuş bulunan Fiat Tempra'nın bu yıl içinde Turkiye^ de uretımıne başlanacağmı daha once açıklaırusük. Bir otomobilin hemen hemen aynı zamanda Av- rupa üe beraber Turkiye'de de ure- tflebtlmesı çok onernlı bır gelışme- dır. tkıncı bır aşama olarak, Turk kullanıcısına çeşitli model ve motor gucu sunmak uzere orta buyuklukte bır otomobil yapmak niyetındeyız." Turkıye'nin en buyük ıki hol- dıngını karşı karşıya getıren oto- mobil pazanndakı rekabet, oto- mobil devlerının başkanlarını Turkiye'de ağırlamakla sınırlı kal- mıyor Pazarı 20 yıldır paylaşan eskı uretıcıler, pıyasadakı ağırlık larını yıtırmemek ıçın bır yandan kapasıte artışına gıderken bır yan- dan da model yenıleyıp, uzun sü reden sonra ılk kez otomobil ıthal etmeye başladılar Renault'nun ve Otosan'ın 1991 yılında yatırımını tamamlamasından sonra eskı ure tıcılerın tamamı 100 bın adetlık kapasıteye ulaşacaklar Böylece Turkıye'ye yenı gelecek olan Toyo- ta, Cıtroen-Peugeot ve yatırımını tamamlamak uzere olan Generai Motors'un uretım kapasıtelerının ılavesıyle Turkiye'de yılda 525 bın adet otomobil uretılebılecek. Yerlı üretialer kapasıte artışına ılave olarak model yenıleme çalış- malanna da hız verdıler Ford Ta- unus ureten Otosan, mayıs ayı ba- şından ıtıbaren Ford Taunus GT ve GTS'lenn uretımıne geçerken Tofaş, kasım ayından ıtıbaren Fiat-Tempra, Renault-MAlS ıse temmuz ayından ıtıbaren Renault-21 ureteceğını açıkladı. Opel-Vectra ıle ekım ayında pıya- saya gırecek olan Generai Motors, gelecek yıl Opel'ın Avnıpa'da çı- karacağı Kadett'lerı eş zamanda Turkiye'de satacağını şımdıden deklare ettı Toyota-SA'nm urete- ceğı Toyota otomobüler ıse 1993 yılında pıyasaya çıkacak Otomobil ıthalaünın gumruk ve fonların aşağıya çekılmesıyle ucuzlaması yerlı uretıcılerın ıtha- latta da rekabete gınşmesı sonu- cunu doğurdu Otosan, Nasoto kanalıyla Ford Fiesta, Escord, Si- erra ve Scorpions getırme kararı alırken Tofaş, Ormak kanalıyla Fiat-Tipo getıreceğını açıkladı Renault-MAtS de geçen a> başın da başladığı ıthalatla Turkıye'ye Renaull-5, Renault-25, Renaull Ekpress ve Traffic getırdı Henüz otomobil uretımıne geçmeyen Ge- nerai Motors uretımden önce Opd Corsa'yı ıthal edeceğını açıkladı. CÖNEYT ARCAYÜREK yazıyor Perde Iner!.. ANKARA — Çevırmenlen- mıze onemlı görevler duşuyor Başlıcası, TO'nün söyledıkle- rındekı gercek anlamları ka- muoyuna duyurmak Örneğın, ANAP ın kuruluş yıldonumün- de mesajlar veren TÖ, "Sızın- le ılgılenmek borcum Başarı- lannıza duacıyım" dıyor Seçıldığı günden ben ANAP'la bırlıktelık ıçın yaşa- yan TÖ'nün sozlerı, aslında başka anlamlar taşıyor "Mu- halefete karşı cikmak, söyle- dıklermı ve halki hıçe saymak, davranışlannı çocuksu bulmak başlıca gorevım Başanlı ol- mamalarının duacısıyım" de- mek ıstıyor Dun çeşitli çevrelerde, kımı gazete bürolannda elde bır kı- tapçık, anayasaya aykın hare- ketler bır yana, hukukçulara göre "TÖ'nun anayasayı butu- nüyle hıçe saymasına" karşı, nasıl bır yaptınm bulunabılece- ğı araştırılıyordu Dönduk dolaştık aynı nokta- ya geldık Anayasayı butünuy- le hıçe saymaya karşı anaya- sada herhangı bır yaptınm yoktu Sendıkaları derneklen, özgür duşunceyı kelepçeye alan Evren hukuku, bır cum- hurbaşkanının bugünku nok- taya uzanamayacağını san- mıştı Vatana ıhanet gıbı ağır bır suçlamamn dışında cum- hurbaşkanlarını görevınden uzaklaştıracak hıçbır önlem düşünulmemıştı Ne var kı, TO'ye karşı ger- çekten demokratık dırenışe geçmek ıstıyorsa muhalefet partılen, anayasanın ılgılı mad- delerını kullanarak konuyu Meclıse getırebılır Muhalefet kırk yılın başında bır araya gel- me erdemı göstererek 150 mıl- letvekılı ımzası toplayabılır Meclısın uçte bırı, TÖ nun ya- saklara aldırmaz tutumunu ge- nel kurulda tartışacak bır öner- ge hazırlayabıiır "Üzerıne aldığı görevı tarafsızlıkla' yenne getırmeye çalışacağına' ant ıçen bır ın- sanın, bu andın ıçerığınde ya- tan kesın öğelen çığnedığı, bır partıye taraf olarak ülkenın sı- yasal butunluğunu ıkıye ayır- dığı açık seçık Meclıs kursü- sünden ılan edılebılır Onerge- nın sonuç alabılmesı ıçın dort- te uç oya gereksınılıyor Kuşku- suz ANAP çoğunluğu iktıdar partısı yanında fiılen yer alan TÖ'yu kollayarak çeşitli hukuk görüşlerıyle önergeyı kabul et- me^ebılır Doğaıdur, olumlu sonuç çık- mayabılır Fakat hıç değılse TÖ'nün artık tarafsız bır devlet yönetımınden çtkarak tek ba- şına tek partıyte ülke yonetımı- ne el koyduğu tutanaklara ge- çer, halka ındırılebılır TÖ'ye karşı demokratık ey- lemlerın zorunluluğuna ına- nanlara uygun dûşecek bu tür gırışımlere SHP ve DYP'nın yanaşıp yanaşmayacağını an- cak Tanrı bılır Muhalefet he- men her gün TÖ'nün ve eşı SÖ'nün TRT'den başlayıp günlûk yaşama ınen uygula- malarını dıle getırıyor Bır kongrenın duvarlan arasında sıkışıp kalan ya da bır mıtıng alanındakılere duyuralan gö- ruşler, öncülük görevını anım- samaktan çekınen muhalefet- le demokratık dırenışlere do- nuşmüyor Oysa bu onerge Meclıste reddedılse bıle TO1 nün anayasayı rafa kaldıran sı- yasal anlayışına karşı kıtlelerı hareketegeçırmenın ılk ışare- tını verebılır, hatta halkla bırlık- te demokratık dırenış erken seçımı zorlayabılır Dunku gazeteler, "kafasın- dakı sıstemı" uygulayan TÖ: nün anayasayı hıçe sayan söz- lerıne gereken önemı verme- mışlerdı Halkın değıl, taban- sız ANAP'ın cumhurbaşkanı olduğunu kesınkes kanıtlayan son konuşmasına gereken de- ğerı vermedı basın Oysa demokratık rejımın ya- şamasında aynı basın çok du- yarlı olduğunu her fırsatta gos- termeye çalışıyor Anayasaya vurulan darbeyle şeflık sıste- mı gerçekleşırken basın, aske- rı darbelere karşı gosterdığı ' re|imsel duyarlığı" acaba bu- gun neden göstermıyor'' Bır başka konu akla gelıyor De- ğer lı hukukçularımız, TÖ'yu anayasa hukuku açısından acımasızca eleştırmeye ancak emeklılıkten sonra gırışıyorlar Anayasa Oanıştay gıbı hukuk otorıtelerı nıçın susuyor' Yenı sıyasal hesapların pe- şıne düşen TO, eşı SÖ'yü ANAP'ın başına geçırıp geçı- remeyeceğını son gunlerde denıyor TO'yü tanımak, yıllar- dır sürdurdüğu taktıklerı az bu- çuk bılmek, SO yle ılgılı plan- ların varlıgını kanıtlamaya ye- ter de artar bıle Çünkü TÖ, yapmak ıstedığı- nı yavaş yavaş, küçükten baş- latıp tırmanan haberlerle du- yurmaya gırışır Tepkıler alır, ona göre planlarda ya değışık- lık yapar ya da aynen uygular SÖ'nun sıyasal ıhtırasını yad- sımak olanaksız O kadar kı, Başbakanlık'ta TÖ'den de ba- şarıiı olacağım zaman zaman duyumsattı Partı başkanlığına SÖ'nun gelmesını ANAP bunyesının sındırdığını onumuzdekı aylar da görecek olursa TO, ekımde altı ılde mılletvekılı ara seçımı yaptırır Fatıh kendı seçım böl- gesı SÖ yu oradan aday ya- par, mıtıng alanlannda SO'nün elını tutarak gereken propa- gandayı devletın maddı ola- naklarını kuflanarak sürdürur ve sectırır Ocaktakı ANAP bü yük kongresınde SO lıderlığe, oradan başbakanhğa geçer önümüzdekı pazartesı, ül- kemızın medar-ı ıftıharı "fırst leydımız" SÖ, Istanbul'da ga- zete yönetıcılerıyte görüşecek Ola kı, müjdelı rıaberler vörsln Ülkenın esenlığe nasıl çıkaca- ğını, lıderlığe soyunacağını şöyte açık seçık açıklayıversın Köşk ıle Başbakanlık böyle- ce her açıdan butûnleşmış olacak Her şey Koşk'un bırın- cı ve ıkıncı katındakı özel sa- lonlarda odalarda kararlastın- lacak Hükumetı yukarıda top- lamak küffetınden kurtuluna- cak' Teonler gerçekleşırse mu- halefet şurada burada mırılda- nır Yazar çızer takımının bü- yük bölümü de aikış tutar Perde ıneri ANAPta sıkıntılı kutlama Akbulut devrede, Ozsoy görevde A N K A R A (Cnmhuriyet Burosn) — ANAP, kuruluş yıldönumunu ılk kez bu yıl sa- dece partıhlenn katıldığı torenlerle kutlarken mıl- letvekıllen kutlamalara ılgı göster- medıler ANAP Genel Başkan Yardımcısı Habi Özsoy 'un ıstıfası nedenıyle kuruluş yıldönümu sı- kıntılı geçtı Ozsoy, baskılar uze- rıne ıstıfasını 3 hazıran seçımlennden sonra yururluğe koymayı kararlaştırdı 26 Mart yerel secımlenne kadar halkın da katılımıyla yapılan ku- ruluş yıldönümu kutlamaları, ge- çen yıl Halıl özsoy'un duzenledıgı sempozyumlarla sürdünılmuştu Genel Başkan Yardımcısı Orhan Demirtaş, organızasyonu bu yıl Özsoy'a vermedı, ama törenlerde bırçok aksaklık oldu Demirtaş, ANAP Genel Merkezı'nde duzen- lenen toplantıdakı konuşmasının başlangıanda aksaklıklar olduğu- nu kabul ettı ve bunun ıçın ozur diledı Bu toplantıya bazı bakanlar üe 50 dolayında mılletvekılımn gel- mesı, 750 kışılık salonun bıle dol- maması dıkkat çektı Bu toplantının en çok ılgı çeken yanı Başbakan Yıldınm Akbulat'un partılılerın alkışian arasında coş- kuyla konuşması oldu Akbulut'- un konuşmasını çok beğenen bakanlar, kendısım öperek kutla- dılar Akşam HUton Oteh'nde duzen- lenen kokteylde de mılletvekılle- rının sadece 60 kadan hazır bulundu Bakanlardan Mustafa Taşar, Oltan Sunguriu, Guneş Taner, tlhan Akuzum, Ali Bozer, Cenul Çıçek kokteyle katıldı Kokteyle katılan ANAP'ın ge- nel başkan adaylarından Mesut Yılmaz ve eşı Berna Yılmaz, sa- londa süreklı dolaşarak partıülerle sohbet ettder Yılmaz, gazetecıle- nn sorulanru "Şimdi olmaz. Ana- dolu'dan arkadaşlar geldı, onlaria konusacagım" dı>erek yanıtlama- dı Yılmaz'ın ılgı odağı olduğu ve çok sayıda partılıyı sarılarak öp- tuğu gözlendı Akbulut'un sonuna değın katıl- dığı kokteylde, en çok konuşulan konu ANAP Genel Başkan Yar- dımcısı Hahl özsov'un Orhan De- mirtaş ıle tartışarak ıstıfa etmesı oldu Özsoy, Demirtaş ıle anlaşa- maması nedenı>le bır suredır sı- kıntılıydı ve bu anlaşmazlık nedenıyle ANAP Başkanlık Dıva- nı bır suredır toplanamıyordu Kokteyle kısa bır sure katılan Öz- soy, ıstıfası konusundakı sorula- ra "Belli degil " karşılığını vermekle yetındı Ozsoy dun sabah aynı sorula- ra "Gorevımın bastndayım" kar- şılığını verdı. Özal aüesiyie Ugüi soruönergesi ANKARA (Cumhunyet Buro- su) — Mıssoun Unıversıtesı oğre- tım uyelennden Prof Birol Yeşi- lada'nın "New Perspectives" der- gısıne, Ozal aılesıyle Suudı serma- yesı arasındakı ılışkılen konu ala- rak yazdığı "İslam, Dolar ve Politika" başlıklı bılımsel maka- le, TBMM'desoru önergesı oldu SHP Kocaelı Mılletvekılı Omer Turkçakal, Başbakan Yıldınm Akbulut tarafından yanıtlanma- sı ıstemıyle TBMM Başkanlığı'na sunduğu yazılı soru önergesınde, böyle bır makale hazırlanıp hazır- lanmadığını sordu Soru önerge- sınde, bu rapora DPT, Malıye ve Gümruk Bakanuğı ıle TUrk Süahlı Kuvvetlerı'nın kaynak oluşturup oluşturulmadığının açıklanması- nı da ıstedı.