Katalog

22 MAYIS 1990 EKONOMİ CUMHURİYET/13 Taruııda asgari ücret • Ankara (Cumhuriyet Biirosu) f— Tanm kesimi Asgari Ücret Tespit Komisyonu dün çalışmalarına başladı. Çalışma Genel Müdürü Ali Toptaş, geçen yıl sanayi ve tanm kesiminde eşit asgari ücret belirlenmesi ilkesinin bu yıl da sürdürülebileceğini belirterek, tanm kesimindeki asgari ücretin, çiftçileri sıkıntıya sokmayacak, çalısanları da memnun edecek bir . düzeyde belirlenmesi gerektiğine inandığını söyledi. Argüden Koçfo geçti • ANKARA (ANKA) — Bir süre önce iki ayrı idare olarak yeniden örgütlenen Toplu Konut ve Kanıu Ortaklığı İdaresi'nde özelleştirmeden Sorumlu Başkan Yardımcısı olarak görev yapan Yılmaz Argüden danışmanlık yapmaya başlayacak. Yılmaz Argüden, bir süre Koç Topluluğu'nun damşmanlığını ustlenecek. Argüden'in, Koç Topluluğu' için çahşacağı süre içinde başka kuruluşlar için görev üstlenmeyeceği öğrenildi. Işın Çelebi İSO'da • Ekonomi Scrvisi — tSO aylık olağan meclis toplantısı, yarın yapılacak. Mayıs ayı meclis toplantısına Devlet Bakanı Işın Çelebi konuk olacak. İSO Yönetim Kurulu Başkanı Memduh Hacıoğlu'nun açış konuşmasından sonra Devlet Bakanı Işın Çelebi, makro ekonomik politikalar konusunda açıklama ve değerlendirmelerde bulunacak. 144 iflas, 38 konkordato • ANKARA (AA) — Geçen yıl toplarn sermayesi 18.8 milyar lira olan 38 fırma konkordato talebinde bulunurken toplam sermayesi 12.1 milyar lira olan 144 firma da iflas etti. Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği'nin (TOBB) verilerine göre geçen.yılj.*- konkordato talebinde" bulunan firma sayısında 1988 yılına göre yüzde 26.9 oranında, iflas eden firma sayısında da yüzde 35.1 oranında azalma görüldü. ÖzeUeştîrme bütçeye yama ABDURRAHMAN YILDIRIM Hukumetin bütçe açıklannı ka- patmak için büyuk bir umutla baktığı özelleştirmeye borsa do- pingi var. Hisse senedi kültürunun yayüması ve borsanın buyümesiy- le birlikte, özelleştirme yöntemin- de "yabancılara sabştan" "halka arza" dönuldü. Bu yöntemle yıl- başından bu yana 643 milyar lira- lık gelir sağlandı. Bu gelirin yıl so- nuna kadar 2 trilyon liraya varma- sı bekleniyor. Piyasanın durumu- na göre revize edilen gelir hedefi 1991 yılı için 4-5 trilyon lira ara- smda tahmin ediliyor. Kaynak sıkışıklığına giren hü- kümetin "para gelsin de nereden gelirse gelsin" mantığıyla yaklas- tığı özelleştirmeden elde edilen ge- lüierin de yüzde 70'inin Hazine1 ye aktanlması kararlaştınldı. Böy- lece özeileştirmenin asıl amacı olarak kabul edilen "verimliliği arttınnak" bir kenara bırakılarak özeileştirmenin en son amaçların- dan biri olan "Hazine'ye kaynak saf lamak" tek hedef olarak alın- dı. Ozelleştirmeden bu yıl elde edi- lecek olan 2 trilyon liralık kayna- ğın 10.5 trilyon olması beklenen bütçe açığıyla karşıiaştınlması du- rumunda, açığın yaklaşık beşte bi- rinın bu yolla kapatılacağı ortaya çıkıyor. Bu nedenle başta Cuıu- hurbaşkanı olmak üzere hükümet, özeileştirmenin hızlandırılmasını istiyor. Toplu Konut'ıan aynlan ve özel- leştirme çalışmalarıru yürüten Ka- mu Ortaklığı Idaresi de "piyasa- OKKEŞ OZIİYGUR'DAN Hedefimiz, başka piyasalarm kemikleşmiş tasarrufçu kitlesine hitap ederek özelleştirme yoluyla sermaye piyasasma çekmek ve bu piyasanın kemikleşmiş yatırımcısı haline getirmektir. Özelleştirmeden elde edilen gelirin bu yıl yaklaşık 2 trilyon civarında olacağını söyleyebilirim. Bu hedef talebe bağh. Üç trilyona da çıkabilir. Gelecek yıl 4-5 trilyon olur. nın dengelerini bozmadan" halka arzı planlıyor. Kurum, bu yöntem çerçevesin- de Turban'ın satışı için gazetelere ilanlar verdi ve teklifleri almaya başladı. 18 haziranda ise özeileş- tirmenin ağır topu Petkim'in yüz- de 10"u Iş Bankası aracüığıyla hal- ka satılacak. Türkiye'nin dördün- cü büyük şirketi durumundaki Petkim'e 6-7 trilyon lira arasında biçilen değer ve idarenin indirim- li satış yapma isteği dikkate alın- dığında hisselerin değerinin 10 bin lira dolayında olması bekleniyor. Petkim'in satışıyla birlikte piyasa- dan 500-600 milyar lira çekilmesi planlanıyor. Petkim'in ardından talebin durumuna göre iştirak his- selerinden ikinci parti satışlar ger- çekleştirilecek. Yine ÇİTOSAN'a bağlı çimento fabrikalan ile Tofaş ve tpragaz gibi azınlık hisselerinin satışı da bu yıl içinde gerçekleşti- rilecek. Kamu Ortaklığı İdaresi Başka- nı Ökkeş Özuygur, özelleştirmede- ki bu yeni dönemi anlattı: — Özdleştirmede hedeflniz ne- dir? ÖZUYGUR — Hedefimiz ar- tan, hızla gelişen bir büyümedir. Kendiliğinden, birdenbire buyuk bir gelişmedir. Özelliştirmenin bo- yutlan katlanarak büyüyecek. Ka- mu Ortaklığı İdaresi'nin Toplu Konut tdaresi'nden ayrılması da bunun bir göstergesidir. Gerek sermaye piyasasının gelişmesi ge- rekse özeileştirmenin yeni boyut- lar kazanması olumlu hareketler- dir. Özel sektörün halka açılma- ya başlaması bu işin önemli bir ilk adımıdır. Halka açılmadan kay- nak sağlayan şirketler bunu yeni şirketlere yatırım yapmada ya da mevcut şirketleri saan almada kul- lanabilirler. Şimdilik başladıkla- n yüzde 15'lik halka açıklık oran- lannı sonraki aşamada yüzde 49'a çıkarabilirler. Buradan sağlanacak kaynaklar da ekonomide verimli- liği arttıracakür. Biz sanayi ve ti- carette devletin payının iyice azal- tılmasını hedefliyoruz. özel sek- tör halka açılmayla elde edeceği ASEIJSAN'ın %28'i halka açıldı Ekonomi Servisi — Borsanın gelişmesiyle birlikte halka açılma kervamna katılan Askeri Elektro- nik Sanayii'nin (ASELSAN) yüz- de 28 hissesi dünden itibaren tş Bankası'nın yurt düzeyindeki elektronik şubelerinde satışa çı- kartılıyor. 20 Nisan 1990 tarihin- de gerçekleştirilen sermaye arttı- rımında şirketin sahibi Türk Si- lahlı Kuvvetlerini Güçlendirme Vakfı'nın bin TL nominal değerini ödeyerek kullanmadığı riıçhan haklanndan kalan hisselerin satış bedeli ise 4.200 lira olarak belir- lendi. Dünden itibaren satışa sunulan hisseleri almak isteyenlere haziran ayı sonuna kadar basılacak hisse- lerin yerine geçecek olan "Muvak- kat Makbuz" veriliyor. Bu mak- buzlar hisse senetleri gibi işlem görebildiği gibi 3 ay içinde de ger- çekleriyle değiştirilecek. ASEL- SAN'dan yapılan açıklamada, dün öğleden önce hisselerin yüz- de 8'i oranında 34 milyar liralık satış gerçekleşti. 20 nisanda sermayesini 40 mil- yar liradan 110 milyar liraya cıkar- tan ve bundan doğan 31 milyar 683 mılyon liralık rüçhan hakkı- nın saüşa sunulduğu ASELSAN- ın net satışları 1987'de 42 milyar, 1988'de 63 müyar, 1989'da ise 94 milyar lira olarak gerçekleşti. Şir- ketin dönem kârı 1987'de 7 mil- yar liradan 1988'de 230 milyon li- raya, 1989'da ise 709 milyon lira- ya indi. ASELSANPın gazetelere verdiği satış ilanında yer alan ra- kamlara göre 4200 lira olarak açıklanan hisse senetlerinin defter değeri 1.774 lira. 2.36 olarak he- saplanan şirketin piyasa değe- ri/defter değeri oranı borsadaki genel ortalamanın altında bulunu- yor. Askeri elektronik sanayi ürün- leri üreten ASELSAN'ın "halka arzmdan" sonra özel sektörden Asil Nadir'in sahibi olduğu Ves- tel Elektronik Sanayii de halka açılıyor. Asil Nadir'in Türkiye'de- ki en büyük şirketi olan Vestel'in hisse senetleri 28 mayıs pazartesi günü satışa sunulacak. kaynaklan, gerek bizim satacağı- mız KİT'lere gerekse başka özel sektor şirketlerine yatırmak iste- yecektir. — Siz >e özel sektör, sermaye pi- yasasında satıcı durumundasınız. Bu piyasanın bu kadar alıtn po- tansiyeli var raı? Neye guveniyor- sunuz? ÖZUYGUR — Bizim hedefi- miz, başka piyasalarm kemikleş- miş tasarrufçu kitlesine hitap ede- rek özelleştirme yoluyla sermaye piyasasına çekmek ve bu piyasa- nın kemikleşmiş yatırımcısı hali- ne getirmektir. Vatandaşların bir kısmı yastık altındaki altınının ve- ya dövizinin yerine hisse senedi tutmaya başlarsa bu bir başandır. Anadolu'ya açılmakla işte bu he- defi gudüyoruz. Bugün almak ya- nn salmak profesyonellerin işi. Bugün al, bir yıl sonra sat, birkaç yıl sonra sat, çok daha fazla rant sağlar. Bizim politikamız bu. — Bunu nasıl başaracaksınız? ÖZUYGUR — Borsa istikrar kazandıkça daha fazla sayıda va- 'Enflasyonun sebebi' ^ bakanlığı doneminde "Enflasyonun baş sebeplerinden biri" ola- rak gosterdiği Afşin - Elbistan Termik Santralı yeni beşbin lira- lık banknotlara figür oldu. Turgut Özal, başbakanlığı doneminde çeşitli zamanlarda yaptığı konuşmalarda, Afşin - Elbistan Santralı projesini ekonomik kaynakların ısrafına örnek olarak göstermiş ve santralın verimsiz çalışmasının da hâlâ enflasyona yol açtığı- nı kaydetmişti. Emisyon Genel Müdürlüğü, 5 bin liralık bank- notlann arka yuzündeki "Mevlana" fıgürünü çıkarıp yerine Af- şin - Elbistan Termik Santralı'nın resmini koyarak yeniden bas- tırdı. Afşin - Elbistan Termik Santralı figürünü taşıyan yeni beşbinlikler önümüzdeki günlerde tedavüle çıkanlacak. tandaş hisse senedine yönelecek- tir. Bu, tıpkı göle atılan taşın yay- dığı dalgalar gibidir. Borsanın is- tikrar kazanması için halka açılan özel sektörün, kendi kâğıtlanna destek vermesi lazım. Eğer biz borsada destekieme görevimizi yapmasaydık bugün borsa çok da- ha kötü durumda olabilirdi. — Şimdiye kadar çeşitli özelleş- tirme vönlemleri denendi? Neden? ÖZUYGUR — Özelleştirme yontemi belirlenirken oncelikle ele aJınan konu, şirketin halka ar- za uygun olup olmadığıdır. Bu nedenle özelleştirilecek kuruluslann zaman içinde ve özel- likle yatırıra problemlerinin ço- zümlenmesinden sonra halkı açıl- ması yolu tercih edilmiştir. Ayn- ca Ulkemizde gerek Türk işadam- larının gerekse sermaye piyasası- nın şirket değerlendirme ve fiyat- landırma konusunda yeterince tec- rübe sahibi olmamaları bu konu- daki değerlendirmelerde yetersiz kalmalarına yol açmıştır. Tüm bunların sonucunda yabancı ser- raayeye blok satış gündeme gel- miştir. Bize göre sermaye piyasa- larının gelişmesinde ve fîyat me- kanizmasının oluşmasında, idare- miz tarafından gerçekleştirilen blok satışlann katkısı olmuştur. — Bundan sonraki >önleminiz ae olacak? Yeni bir yöntem anı- yışında mısınız? ÖZUYGUR — Bundan sonra- ki yöntemimiz oncelikle halka arz- dır. Ondan sonra bir kısmını yeni gelişen kurumsal yatınmalara sat- maktır. Daha sonraki kısmını ise çekirdek yattnmcı gruba devrede- biliriz. Geriye yine hisse kalırsa devlet salmak zorunda değil ki. Zaman içinde bu hisseler, bu üç grup arasında eğitilir. — Özelleştirme takviminde ne- ler var? ÖZUYGUR — Haziran ayı or- talarında Petkim hisselerinin bir bölümü halka arz edilecek. Yine portföyümüzde bulunan küçük iş- tiraklerin ise sonbahara kadar özelleştirilmesini planhyoruz. Bu konudaki çalışmalanmızı buyük bir hızla sürdüriiyoruz. Gazeteler- de yer alan duyurularda gcrüldü- ğü gibi Turban'a bağlı Bodrum, Kuşadası, Kemer Marina ile Antalya-Kaieiçi Yat Limanı ve Ke- mer Marina Oteli'nin çekirdek ya- tınmcı gnıplara satışı konusunda gelecek olan teklifler değerlendi- rilecek. Yeterince talep olduğun- da iştirak hisselerinde ikinci bir satış kampanyası da olabilir. — Bu yıl ne kadar özelleştirme geliri saglamayı planlıyorsunuz? ÖZUYGUR — Bu gelirin yak- laşık 2 trilyon civannda olacağı- nı söyleyebilirim. Ama bu hedef tamamen talebe bağlıdır. Talep ol- mazsa piyasaya hiç çıbnayabiliriz de; eğer talep olursa bu 2 trilyon lira, 3 trilyon liraya bile çıkabilir. Tamamen piyasanın dengelerine göre oynayacağız. Bu miktann ge- lecek yıl 4-5 trilyon liraya çıkaca- ğını sanıyorum. REKLAM DUNYASI ftas Ziei sUU AcsL- EGMagttmt nkti Aşure ve Avrupa Türkiye'nin dünya kamuoyuna tanıtılması özellikle de Avrupa Ekonomik Topluluğu bünyesinde kampanyalar yapması için dev- let tarafından harcanan milyonlarca doların her zaman yerli ye- rinde bir yatırım olduğunu söyleyen uzman sayısı oldukça az. Şim- diye kadar İngiliz ve Fransız basınında yer alan kimi ilanlarda dil yanlışları bile çıkmıştı. Ancak bu kez Batı Almanya'nın ve belki de Avrupa'nm en büyük aylık ekonomi dergilerinden biri olan "KapitaT'de hem Türkiye-AT Uişkileri konusunda kapsam- lı bir inceleme ve kamuoyu araştırması yayımlandı, hem de Türkiye-AT ilişkilerini konu alan bir dızi basın ilanı. İşte bu ilan kampanyasından iki kare. Birincide Türkiye ile AT arasında or- taklık anlaşmasını tesis eden 1963 Ankara Anlaşması'nm metnı. İlan metni "Hedef belli: AT üyesi Türkiye" sloganıyla başlıyor. İkinci ilan ise "KapitaT'i yayımlayan G + J grubunun yemek dergisi "Essen & Trinken"de (yemek-içmek) çıktı. Aşurenin altındaki slo- gan: "Türkiye'den tatlı tatlar." Türk bayrağmın yıldızı AT- nin 13. yıldızı olabilecek mi? T0BA>ıK MS've K*^ti Daha önce Parajans'la çalışan TÖBANK'ın tum reklam ve lanıtım hizmetlerini 1 Mayıs 1990'dan itibaren Münir Subarlas'ın yönetimindeki MS Reklam Hizmetleri üstlendi. YENİ ADRESLER: • 20 yaşına basan Cenajans'a iki yeni çalışan daha katıldı: Reklam yazarı Işıl Işın (Moran/Ogilvy & Mather) ve müşteri temsilcisi Oral Yalpn (Mod ajans). • Çöziim Reklam, bir süredir "Levent Yeni Sulün Sokak 2. Aralık 7 numarada" müşterilerine hizmet vermeye başladı. Tlf: 164 42 16 - 164 41 50, faks: 178 29 60 • Era Tamtım'ın çalısanları yeni kartvizit bastırmak zorunda kaldılar. Yeni Adres: Sağlam Fikir Sok. No 12, Gazeteciler Sitesi Esentepe Tlf: 167 14 00 (6 hat), faks: 167 14 26. TEKNOLOJİ VİTRİNİ Merdiven çıkmaegzersizi StairMaster, merdiven çıkarak fazla kilolarınızı vermenizi ya da formda kalmanızı sağlıyor. Bir uyarıcıya bağh inip çıkan pedallar sistemi üstüne kurulu Stair- Master'ın hızı isteğe göre ayarlanabiliyor. Bir ekran, ne kadar kat çıkıldığını (bir kat 16 basamak; basamak yüksekliği ise 20.32 cm), ne kadar yol katedildiğini, ne kadar kalori harcandığını, ne kadar oksijen tuketildiğini gösteriyor. Stair- Master'ın farklı zorluk derecelerinde sekiz programı var. Pedallar birbirinden bağımsız, dolayısıyla sakat bir bacakla da egzersiz yapılabiliyor. ıı HIZLA GELfŞEN SIGORTA SEKTORUNDE HALKA AÇILAN İLK ŞİRKET... Emek Slgorta bir İktisat Bankası kuruluşudur. Günün sektörü sigortacılıkta ilklerin temsilcisi Emek Sigorta, Türkiye'de halka açılan ilk sigorta şirketi olarak da öncüiüğüne devam ediyor. İlk defa yürürlüğe koyduğu "risk yönetimi" uygulamasıyla müşterilerine 2 yılı aşkın bir süredir en ucuz primle en geniş teminatın kapılarını açan Emek Sigorta'nın 1989'da • Kârlılığı 10 misli artmıştır. • Özvarlıkları %65 artışla 33 milyara ulaşmıştır. Emek Sigorta 1989'da piyasadan daha yüksek bir grafik çizerek prim gelirlerini %83 arttırmıştır. Emek Sigorta'nın varlıkları ve devam edecek başarıları hisse senetlerimizin de güvencesi olacaktır. Emek Sigorta hepimizi ilgilendiren İstanbul Doğal Gaz Dağıtım Projesinin "risk yönetimini" üstlenmiş, tek başına ve dövize endeksli olarak TL 551 milyara sigortalamıştır. Bunun yanında bedeli yine yüz milyarları aşan International Finance Corporation (IFC) lehine turizm projesi, Anadolu oto yolları projeleri ve benzeri boyutta riskleri doğru tanımlayarak "risklerini yönetmiş", sigortalarını yapmış ve dünyanın en büyük reasürans kuruluşlarıyla taşıdığı riskleri en uygun şartlarla paylaşmıştır. Emek Sigorta sigortacılıkta serbest rekabeti savunan ilk ve tek Türk sigorta şirketi olarak 1988 baş ından beri • Risk Yönetimiyle, • Batı dünyasında da uygulanan çağdaş sigorta türleriyle, • Modern kadrosu ve otomasyonuyla serbest tarife dönemine en hazır sigorta şirketidir. Emek Sigorta, Hisse Senetleriyle, 23 Mayıs'ta Borsa'da verimli ve güvenli yatırımlarınız için sizi bekliyor. II EMEK SİGORTA risk yönetimi"