Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
26 NÎSAN 1990 HABERLER CUMHURİYET/9
P A R T I L E B P E N
Kararname rahatsızlığı
iMilletvekili Alaaddin Fırat, "sürgün-sansur" kararnamesi
diye nitelendirilen 413 sayılı kanun hukmundeki
kararnamenin uygulaması sırasında ortaya
^pVAfca^ çıkabilecek olumsuzluklar nedeniyle endişeli
r^/^jf^
1
olduğunu söyledi. Fırat, "Bu kararname ile
kurunun yanında yaşı yakmamamız lazım.
Yaşı yaktığımız zaman biz de yanmış
oluruz" dedi. Alaaddin Fırat, bir süre once
çıkarılan 413 sayılı kanun hukmundeki
kararnameyle ilgili olarak göruşlerini
açıklarken, devletin çok güçlü olduğunu belirtti ve bölgeyle
ilgili "cidddi tedbir aündığı zaman vatandaşın devletin
yanında yer alacağını" söyledi. (Ankara/UBA)
75 yıl önceki çıkarma temsili olarak dün sabaha karşı tekrarlandı
Gelibolu'da Anzak günü
Ertuğ'danğ g
Ertuğ, 22 Nisan Dünya Gunu kutlamaları sırasında, parti
yöneticilerinin gözaltına alınmalarını kınayarak, tum siyasi
partilere demokrasi çağrısında bulundu. Prof. Ertuğ, dün
yaptığı yanlı açıklamada, "Dünya dönüyor dediği için
bilim adamlannın derisi yüzülüyor. Şiradi de Yeşiller,
dünya ölüyor dedikleri için içeri atılıyorlar, mahkemeye
veriliyorlar. Nedeni de Gösteri, Yürüyüş Yasası imiş" dedi.
Doğru Yol Partisi Genel Başkan
Yardımcısı Selahattin Kılıç, Ramazan
Bayramı'na girerken, milletin sıkıntılar içinde kıvrandığım
belirterek, "Türkiye iyiye gidiyor demck Türkiye'ye ve
millete zarar vermek demektir" dedi. Kılıç, halk desteğini
yitirmiş bir iktidarın varlığının milli birlik ve beraberliğin
en büyük düşmanı olduğunu söyledi. DYP Genel Başkan
Yardımcısı Selahattin Kılıç, düzenlediği basın toplantısında,
Türkiye'nin problemlerinin arttığını, her geçen yıl bir
önceki yılı aratacak düzeyde olduğunu söyledi. Millete
gerçekleri söylemenin millete saygı borcu olduğunu belirten
Küıç, "Olmayan şeylerle milleti avutmak millete
saygısızhğın en büyuğüdur" dedi. (Ankara/UBA)
Piyalepaşa'da gözaltüar
milletvekilleri Ismail Cem ve Mehmet Moğultay, Beyoğlu
Piyalepaşa Mahallesi'nde yurttaşların sorurdarını dinlediler.
tstanbul SHP tl Yönetim Kurulu üyelerinin de katıldığı
"derî dinleme" turunai Piyalepaşa Mahallesi'nde, son
günJerde artan gözaltılann neden olduğu bildirildi.
Incelemelerinden sonra bir basın toplantısı düzenleyen
milletvekilleri Cem ve Moğultay, "demokrasilerde kolluk
kuvvetlerinin, kişi hak ve hürriyetlerini korumak, diğer
taraftan da sıyasal faaliyetlerini özgürce sürdürmesini
saglamak olduğunu" söylediler. Cem ve Moğultay,
mahallede son günlerde yuzlerce insanın gözaltına alındığmı
belirterek ANAP iktidarının oy desteğini yitirdikçe, halk
üzerinde baskıyı antırdığını öne surdüler. Milletvekilleri,
polisin ve diğer kamu görevlilerinin, iktidann değil devletin
memurları olduklarının unutulmaması gerektiğini ifade
ettiler. (Fotoğraf: Erdogan Köseogiu)
75 yıl önceki Anzak
çıkarmasının temsili,
dün sabaha karşı
04.00'te tekrarlandı.
Anzak koyunda
demirleyen Avustralya
ve Yeni Zelanda'ya
ait 4 çıkarma botu,
karaya asker çıkardı.
Temsili çıkarmayı
büyük bir kalabalık
izledi.
ÇANAKKALE (Curahuriyel)
— Anzak ordusunun Çanakkale
savaşları sırasında Gelibolu Yarı-
madası'na çıkarma yapmasının
75. yılı, anma törenleriyle ulusla-
rarası bir düzeyde kutlandı.
Törenlere, Cumhurbaşkanı Tur-
gut Özal, Başbakan Yıldmm Ak-
bulat, Yeni Zelanda Ge:.el Valisi
Sir Paul Reeves, Avustralya Baş-
bakanı Bob Hawke, tngiltere Baş-
bakanı Margaret Thatcber ile
Fransa Devlet Sekreteri ve Kana-
da hükümet terrsilcisi katıldı.
Uluslararası törenler dün saba-
ha karşı Anzaklann Anzak koyu-
na temsili asker çıkarmasıyla baş-
ladı. Temsili çıkarmayı "Şafak"
ayini izledi. Ayine Yeni Zelanda
Genel Valisi, Avustralya Başbaka-
nı, Yeni Zelandalı ve Avustralyalı
muharipler ile yakınlan ve turist-
ler katıldı. Bir saat süren ayinden
sonra Seddül BatuYdeki "Çanak-
kale Şehitleri" anıtında uluslara-
rası tören düzenledi.
Anzak törenleri için Mehmetçik
Anıtı'nda düzenlenen törenlere
katılmak üzere Istanbul'dan heli-
kopterle Çanakkale'ye gelen tngil-
tere Başkanı Matgaret Thatcher,
Gelibolu Yarımadası'nda Başba-
kan Yıldırım Akbulut Urafından
karşılandı. Akbulut, Thatcher ve
diğer yetkililerin hazırlanan plat-
formda yer almasından sonra ala-
na gelen Cumhurbaşkam Turgut
özal, askeri törenle karşılandı.
Törenlerde önce Çanakkale Şe-
hitleri Abidesi'ne Cumhurbaşka-
nı Turgut özal, Yeni Zelanda Ge-
nel Valisi Sir Paul Reeves, tngil-
tere Başbakanı Margaret Thatc-
her, Avustralya Başbakanı Bob
Hawke, Fransa Devlet Sekreteri,
Kanada hükümet temsilcisi, F. Al-
manya Büyükelçisi ve HindisUn
Ataşesi tarafından çelenkler ko-
nulup saygı duruşunda bulunul-
du. Tören sırasında askeri gemi-
KAZANDILARre
Aıansımızın 20. kuruluş yddönumü vesilesıyle
duzenkdiğimız iki ayn konudakı yazı yarışmalarımıza
çok sayıda \apıt gonderıldi P Nısan 1990 Salı gunu
yapıJan son değerlendırmede. Ali Kalıpçı,
Prof. Dr Erdogan Alkın. Fazıl Irmak Tülbentçı,
Gunen Cıvaoğlu. Nezih Demırkent. Ömer Dinçkök.
Özcan Ertuna, Selım Egeli \e Tuncer Bicıoğlu'ndan
oluşan seçıcı kurul. odule değer yanşmacıları bdirledi
Kazanan bu yapıtlar. aynı zamanda uİKemizın, ış ve
reklam dunyamızın da bir kazancıdır.. Ödûller.
3 Ma\ıs 1990 Perşembe gunü saat 12.00-14.00
arasında Sheraton Oteli nde düzenlenecek bir törenle
sahıplerine verilecektir.
"TÜHHYE DÜNYAYA NAStt TANITIIMAİIDIR" yarçnusiflda ödüJ alanlaf:
Bırincılik Ödülu Yucel Gokay ' Bir Turist, Bin Turist'-İSTANBL'L
İkincilik Ödülû- Dr Ar Gor. Bayram Kaya "Hacettepe' ANKARA
l'çuncûlük Odulu Yard. Doç Dr Ahmet Tolungûç 'Durusu'-ANKARA
Mansıyon Zeynep Durukai -Acar TanJak Su'-İSTANBUL
Mansiyon Özlem Demırel-0 Suat Ozçelebı İlke'-ANKARA, İSTANBUL
"AJANS SEÇİMINDE REKLAMTCRENLERİN KRİTERLERİ' yanpasmda ödûl alaniar:
Bmncılık Odulu: Ozlen Onurlu ' 49' -İSTANBUL
Ikıneılık Odulu: Veysel Batmaz"158"-ISTANBUL
Üçünculuk Odulu. Nukhet Vardar 'Nüve' -IZMIR
Mansıyon: Doç Dr Yavuz Odabaşı Öznem' -ESKİŞEHİR
Mansıyon Aziz Celıl Azizoğlu Rumuzsuz "İSTANBUL
Toplam oet 24.000.000 TL. ödülfö bu
yanşnulanmızda dercceye girenleri kutlar,
katıJan tüm yarışmacüarunıza gosterdikleri
Ugiden dolayı teşekkür cderiz.
CENAJANS
GREY 20. YIL
RESMİ — Çanakkale Savaşı'nın 75. >ırdönümu törenleri resrni gecitle sona erdi. (Fotoğraflar: Rıza Ezer)
lerden saygı atışlan yapıldı. Daha
sonra tstiklal Marşı ve savaşa ka-
tılan ülkelerin milli marşlan çalın-
dı, bayraklar göndere çekildi.
Törende ilk konuşmayı Çanak-
kale Valisi Mıuaffer Ecemiş yap-
tı. Silahlı Kuvvetler adına yapılan
konuşmalardan sonra Milli Sa-
vunma Bakanı Safa Giray söz al-
dı. Misafirlere hoş geldiniz diyen
Giray, "Bu savaşa katılmış olan
ülkelerin burada en üsl düzeyde
temsil edilmelerinin >-anı sıra mu-
harebelere bizzat katılanlann da
dostluk ve kardeşlik du>gulan
içinde aramızda bulunmalan, tö-
renlere özel bir anlarn kazandır-
maktadır" diye konuştu.
öte yandan kurulan tribünler-
den birinin tören sırasında çökme-
si oradakilere heyecanlı dakikalar
yaşattı. İki kadının hafıf yaralan-
dığı olayı görüntülemek isteyen
gazeteciler ve bunları engelleme-
ye çalışan polisler arasında yer yer
tartışmalar ve sürtüşmeler çıktı.
Tribünun Ustünde ve çevresinde o
sırada az kişinin bulunması büyük
bir kazayı engelledi. Bu arada bazı
yabancı gazetecilerin, "Bu tribü-
nü lörenden önce kontrol etraedi-
ler mi" diye sordukları duyuldu.
Cumhurbaşkanı Turgut Ozal,
"Çanakkale savaslannın yıMönü-
mü sadece geçmişi haCırla>ıp se-
hitlerimizi saygı ile anacağımız bir
gün degil, aynı zamanda ileriye
bakıp banşı surdurmenin erdem-
lerini düşünecegimiz bir gündur"
dedi.
özal, Gelibolu'da düzenlenen
törende yaptığı konuşmasında, bu
savaşlarda askerlerin gösterdiği
mücadele azmi ve insancıl tutum-
ları övdü. Çanakkale savaşianmn
küçülen dünyamızda nefret ve
düşmanlığa yer olmadığıru göster-
diğini kaydeden özal, şöyle dedi:
"Çanakkale savaşlan. devletle-
rin gerçekten arzu ettikleri takdir-
de geçmişteki savaşlann oluştur-
duğu temeller üzerinde dahi dost-
luk ilişkileri kurmaya muktedir ol-
duklarının en iyi omegidir. Bu ne-
denle Çanakkale savaşlarının bu
yıldönümu, sadece geçmişi hatır-
layıp şehitlerimizi saygı ile anaca-
ğımız bir gun degü, aynı zaman-
da ileriye bakacagımız ve banşı
idame ettirmenin erdemlerini dü-
şünecegimiz bir gündur."
Anzak günü nedeniyle Çanak-
kale'de düzenlenen törende bir ko-
nuşma yapan Yeni Zelanda Genel
Valisi Sir Paul Reeves de özetle
şunları söyledi:
"Bandan 75 yıl önce 19. Türk
Tumeni'nin komuta karargahı Ça-
nakkale'de bulunuvordu. Komu-
tanlan genç bir yarbay olan Mus-
tafa Kemal idi. Eğer mıittefik
kuvvetlerinin generalleri onun as-
keri sicilini ve özdlikle Balkan sa-
vaşlan sırasında Gelibolu Yanma-
dası'nı nasıl parlak bir sekilde sa-
vundugunu incelemiş olsalardı,
ileride karşılaşacaklan güçlükler
konusunda daha gercekçi bir de-
ğerlendirmede bulunabilirlerdi."
Gelibolu Yanmadası'nın "A«-
zak Koyu" Avustralya, Yeni Ze-
landa ve Ingiltere'den gelen muha-
ripler, yakınlan, askerler ve turist-
ler tarafından yeııiden "fethedil-
dü' Anzak çıkarması 75 yıl sonra
sabah şafakla birlikte o gun oldu-
ğu gibi temsili olarak tekrarlandı.
Koya bakan yamaçlann dopdolu
olduğu çıkarma sırasında eski mu-
hariplerin gözyaşlannı saklaya-
madığı görüldü. Çıkarma törenin-
de konuşan Avustralya Başbaka-
nı, bütün dünyaya barış diledi.
Çanakkale Savaşı'nın 75. yılın-
da Anzak çıkarmasının temsili
olarak tekrarlanmasına sabah saat
04.00'te başlandı. Anzak koyun-
da demirleyen Avustralya ve Yeni
Zelanda ülkelerine ait gemilerden
4 çıkarma botu, Anzak koyuna
asker çıkardı. Töreni izlemeye ge-
lenlerin coşkulu cığlıklanna neden
olan çıkarmadan sonra Avustral-
ya Başbakanı Hawke, Anzak ko-
yunun Avustralyalılann kanı ile ıs-
landığını, Çanakkale savaşının
Avustralya'nın larihinde bir dö-
nüm noktası olduğunu söyledi.
Havvke, Türk askerlerinin de ül-
kelerini savunurken "şebil" oldu-
ğunu unutmadıklarını da belirte-
rek "Bizim için çok onemli bir yer
olan bn koyda banşın sü.ekli ol-
masını diliyonım" dedi.
Çanakkale savaşına katılan
Avusjralyalı askerlerin de büyuk
ÖZAL THATCHER'I KABUL ETTİ
Çanakkalede süper top konuşuldu
SEMtH İDtZ
ÇANAKKALE — Çanakkale
savaşlannın 75. yüdönümünü an-
ma törenleri dün aynı zamanda
Cumhurbaşkanı Turgut Özal ile
Ingiltere Başbakanı Margaret
Tbatcber'ın bir ikiü görüşme yap-
malanna vesile oldu. Anma töre-
ninden sonra geçekleştirilen gö-
rüşmede ele alınan çeşitli konular
arasında Irak'ın "dev topn" da
gündeme geldi. Konuyu açan Ba-
yan Thatcher Türkiye'nin bu ko-
nuda "tngiltere'ye verdiği yar-
dımdan dolayı" Cumhurbaşkanı
ÖzaJ'a teşekkür etti. Söz konusu
"yardıra"ın ayrıntıları hakkında
ise bilgi edinilemedi.
Çanakkale anma törenlerine
katılan Bayan Thatcher dün saat
08.30'da helikopterle Istanbul'-
dan Gelibolu Yanmadası'ndaki
"ŞehitJer Abidesi"ne geldi. Bayan
Thatcher'ı burada Basbakan Yıl-
dırım Akbulut karsıladı. Karsıla-
ma töreninden sonra iki basbakan
kısa bir süre için başbaşa görüş-
•üler. Bu görüsmelerde özellikle
ikili ekonomik ve ticari ilişkilerin
üzerinde durulduğu bildiriliyor.
Anzak torenlerinden sonra
Cumhurbaşkanı özal ile Bayan
Thatcher bir ikili göruşme yaptı-
lar. Görüşme tören alanının he-
men arkasında kurulan bir pre-
fabrik barakada gerçekleşti ve bir
saat kadar surdü. Görüşmede
Basbakan Yıldırım Akbulut da
hazır bulundu.
Görüşmeler hakkında daha
sonra basına bilgi veren Cumhur-
başkanlığı Sözcüsü Büyükelçi Ka-
ya Toperi ele alınan konulan şu
şekilde sıraladı:
1- Doğu- Batı ilişkileri ve NA-
TO'nun gekcegi. 2- Kıbns soru-
nu. i- İkili ekonomik ilişkiler.
tNGİLİZMEZARLIĞI'NDA — Anzak çıkarmasının 75. >ıJı törenlerine
katılanThatcher dün tngiliz Mezarlıgı'nı ziyaret ederek çiçek koydu.
Cumhurbaşkai'i Ozal ile Bayan
Thatcher'ın bu çerçevede, Doğu-
Batı Uişkilerindeki son gelişmele-
ri değerlendirerek fikir teatisinde
bulunduklan Bayan Thatcher'ın
Başkan Bush ile yaptığı son gö-
rüşme hakkında bilgi verdiği bil-
diriliyor. Cumhurbaşkanı Özal'-
ın da erken bir NATO zirvesi ge-
reği üzerinde durduğu belirtiliyor.
Kıbns sorunu ele alınırken de,
KKTC Cumhurbaşkanı Rauf
Denktaş ile Kıbns Rum lideri
Yorgo Vasiliu'nun New York'ta
BM Genel Sekreteri Perez de Cu-
ellar'ın gözetiminde yaptıklan son
görüşme ve bu görüşmeden son-
raki gelişmelerin üzerinde durul-
duğu kaydediliyor. Cumhurbaş-
kanı Özal'ın Kıbns Rum kesimin-
de artan silahlanma ve rnılitan
eğüimlere işaret ederek, "sorunun
iki bolgeli. iki loplumlu ve eşidi-
ğe dayanan bir çözüme kavuştu-
rnlması geregini" vurguladıgı ifa-
de ediliyor. Basbakan Thatcher'-
ın ise temelde mutabık kaldıklan
bu çözümün önemini kaydederek
adanın bütünlüğünün ve bağlan-
tısızlığını korumasının şart oldu-
ğunu bildirdiği belirtiliyor.
öte yandan Cumhurbaşkanı
özal ile Basbakan Thatcher'ın,
BM Genel Sekreteri'nin Kıbns so-
rununa çözüm bulmaya yönelik
gayretlerini sürdürmesi konusun-
da mutabık kaldıklan bildiriliyor.
Cumhurbaşkanlıgı Sözcüsü To-
peri'nin, bir soruya cevaben
Irak'ın inşa etmekte olduğu iddia
edilen "dev top" konusunun ele
alınmadığını belirtmesine rağmen
üst düzeyli bir Dışişleri yetkilisi
konunun görüşüldüğünü söyledi.
Ancak yetkili, Türkiye açısından
öncelik taşımayan bir konu olma-
sı nedeniyle Cumhurbaşkanı
özal'ın bunun üzerinde durmadı-
ğını kaydetti.
tngiliz heyetinden bir yetkili ise
daha sonra tngiliz gazetecilerine
göruşme hakkında brifing verir-
ken Bayan Thatcher'ın, Türkiye'-
nin "dev top" konusunda İngil-
tere'ye verdiği yardım için Cum-
hurbaşkanı Özal'a teşekkür etti-
ğini söyledi. Yetkili bu
"yardımdan" neyin kastedildiği
konusunda ise herhangi bir aynn-
tıya girmedi.
Edinilen bilgilere göre Basba-
kan Thatcher, Cumhurbaşkanı
özal'a ayrıca askeri telsiz ihale-
sinin MARCONt adlı lngilİ2 şir-
ketine verilmesinden dolayı da te-
şekkür etti.
tezahuratla katıldığı tören sırasın-
da Çanakkale şehitlerinin tama-
mı için saygı duruşu yapıldı ve
marşlar söylendi. Anzak koyunda
yapılan tören saat 06.30 sıraların-
da sona erdi.
Akbulut'un mesajı
Bu arada Basbakan Yıldınm
\kbulut, Gelibolu Zaferi'nin 75.
yıldonumu dolayısıyla yayımladı-
ğı mesajda, "Gelibolu'da Türkün
anayurdunu çiğnevip geçmek iste-
yen istilacılara ve onlann haina-
ne emellerine karşı şanh ve eşsiz
bir mücadele veren Türk milleti,
esaret ve zulme bovun eğmeyece-
gini dünyaya göstermiştir" dedi.
Tarihi boyunca pek çok kez ka-
ranlık günlerle karşı karşıya kalan
Türk milletinin her zaman sağdu-
yu ile aydınlığa çıkmayı başardı-
ğını kaydeden Akbulut, mesajın
son bölumünde şöyle dedi:
"Yüce milletimizin mubteşem
mazisinde çok önemli >eri olan bu
anlamlı günde, biıtün şehitlerimizi
rahmelle. gazilerimizi şükran ve
saygıyla anı\or, Gelibolulu vatan-
daşlanmı kutluyonım."
Cumhurbaşkanı Özal ile yapüğı
ikili görüşmeden sonra Basbakan
Thatcher "Helles Poinf'daki tn-
giliz Anıt Mezarı'na geldi. Önce
hemen yakındaki \ahya Çavuş Şe-
hitliği'ni ziyaret etti. Buradan In-
gilizler tarafından düzenlenen özel
törenin yapıldığı anıt mezanna
geçti. Burada yapılan askeri tören
ve dini ayin ise yöre halkı ve yerli
turistler tarafından ilgi ile izlen-
di. Törenin bitiminde Basbakan
Thatcher tngiitere adına savaşan
trlandalılann mezarlığını ziyaret
etti. tngilizlerin ilk çıkarma nok-
tası olan bu yerde bir tngiliz su-
bayı Basbakan Thatcher'a çıkar-
ma ve akıbati hakkında bilgiler
verdi. Bir ara gazetecilerle sohbet
eden Thatcher, Çanakkale savaş-
lannda tngiliz generalleri tarafın-
dan yapılan büyük hatalann ülke-
si için çok pahalı bir ders olduğu-
nu söyledi. Thatcher, "Burada ög-
rendiğimiz dersi Falkland savaşın-
da uyguladık. Köpru başı sağla-
dıktan sonra orada oyalanmaya-
caksınız. Durmadan
ilerleyeceksiniz" dedi.
Milli Savunma Bakanı Safa Gi-
ray, Yeni Zelanda Genel Valisi ile
Avustralya ve lngiltere başbakan-
ları onuruna yanmadada bulunan
Kabatepe tanıtma merkezinde bir
öğle yemeği verdi. Avustralyalı ve
Yeni Zelandalı eski savaşçılann da
katıldığı bu yemek açıkta kurulan
dev bir çadırda gerçekleşti.
Basbakan Thatcher, Genel Va-
li Sir Paul ile Basbakan Havvke
daha sonra kanlı çarpışmalann
meydana geldiği "Şarapnel
Vadisini" ziyaret ettiler. Buraya çe-
lenk koyarak saygı duruşunda bu-
lundular. Thacther daha sonra he-
likopterle Saros Körfezi'nde derhir
atan tngiliz savaş gemisini ziyaret
etti.
Yeni Zelanda ve Avustralya'da
Gelibolu'ya Anzak çıkarmasının
75'inci yıldönümu dolayısıyla tö-
renler yapılıyor.
Yeni Zelanda'daki törenlere,
yaklaşık yanm milyon kişinin ka-
tıldığı bildirildi.
Yeni Zelanda'da çok sayıda üst
düzey siyasetçi ve tngiltere Pren-
sesi Anne"in de katıldığı törenler-
de Türkiye"yi Tanm Orman ve
Köy tşleri Bakanı Lütfullah Ka-
yalar temsil etti.
Auckland'daki ve Wellıngton
katedralindeki anma törenlerine
katılan Prenses Anne, daha son-
ra parlamentoda düzenlenen tö-
rende Gelibolu'da savaşan muha-
riplere madalyalar verdi.
tngiltere'deki törenler
Anzak çıkarmasının 75. yıldö-
nümu îngiltere'de de törenlerle
anıldı. Londra'da Avustralya Yük-
sek Komiserliği tarafından dün bir
anma töreni düzenlendi. Törene
lngiltere Kraliçesi Bünci Elizabetb
ve Edinburg Duku'nün yanı sıra
tngiitere Dışişleri Bakanı Douglas
Hurd, Türkiye'nin Londra Büyü-
kelçisi Nurver Nureş ve eşi, sava-
sa katılan diğer ülkelerin büyükei-
çileri, muharipler ve yakınlan ka-
tıldı.
Bu arada, Londra'daki ünlü
"Imperial Savas Müzesi"nde çı-
karmanın yıldönümu dolayısıyla
bir fotoğraf sergisi açıldı. Aynj tür
bir sergi de Leeds Üniversitesi ta-
rafından düzenlendi.
tngiliz basını da Türkiye'de dü-
zenlenen törenlere geniş yer ver-
meye devam ediyor.
NOTLAR
75 yıl sonra 2. çıkarma
LEYLA TAVŞANOĞLU
ECEABAT — Sabah şafakta "Anzak
çıkarması"nın temsili olarak yapılacağı
koya geçerken mezarlığın önünde duruyo-
ruz. Çanakkale Savaşlan'nın dönüm nok-
tası sayılan Anzak çıkarmasında ölenlerin
yattığı "Anzak mezarhğı"nın girişinde
Türkiye Cumhuriyeti'nin kurucusu Mus-
tafa Kemal Atatıirk'ün şu sözleri yer alı-
yor. Tarifı: 1934.
"Bu memleketin topraklan ustünde
kanlannı döken kahramanlar: Burada dost
bir vaıanın toprağındasınız. Huzur ve su-
kûn içinde uyuyunuz. Sizler Mehmetçik-
lerle yan yana, koyun koyunasınız. Uzak
diyarlardan evlallannı harbe gönderen
analar; gözyaşlarınızı dindiriniz. Evlatla-
nnız bizim bağnmızdadır. Huzur içinde-
dirter ve huzur içinde rahat rahat uyuya-
caklardır. Bu toprakta canlannı verdikten
sonra arlık bizim evlatlanmız olmuşlar-
dır."
Anzak torenleri nedeniyle Türkiye
önemli konuklar ağırladı. Yeni Zelanda
Genel Valisi ile Avustralya Başbakanı Bob
Havvke, çıkarma için Samsun gemisiyle ts-
tanbul'dan gelip ayaklannın tozuyla An-
zak koyuna geçtiler.
Diğer önemli konuk geceyi İstanbul'da
geçiren tngiltere Başbakanı Margaret
Thatcher idi. tstanbul polısini alarma ge-
çiren Thatcher, sabah erken saatlerde he-
likopterle Çanakkale'ye geldi. Thatcher
programında olmadığı için şafakla birlik-
te yapılan "Anzak Koyû" çıkarmasına ka-
tılmadı.
Törenlere katılmak için Çanakkale'ye
gelen heyetler, dun sabah kahvaltılannı şi-
rin ilçe Eceabat'ta yaptılar, oradan toren
yerine Seddül Bahir'e geçildi.
Gelenler, 75 yıl öncededelerinin, atala-
rının ele geçirmek için can verdiği toprak-
lar üzerinde buruk bir heyecanla dolaştı-
lar. O günleri yaşadılar.
Çanakkale Savaşlan'nın dönum noktası
sayılan Anzak Çıkartması'nın 75. yıldönü-
mu törenleri dün sabah tanyeri ağarırken
başladı; öğleyi bir buçuk saat geçe de son
buldu. Törenlerde kimler voktu ki... tn-
giltere, Avustralya, Yeni Zelanda'dan ge-
len askeri birlikler, Anzak gazileri, ölen ba-
zı gazilerin, seksenini çoktan aşmış, ama
yine de süslü püslü eşleri, İngiltere Başba-
kanı, Avustralya Genel Valisi, Yeni Zelan-
da Başbakanı... Bizden de Çanakkale ga-
zisi olarak 102 yaşındaki Hüseyin Kaç-
maz... Törenlerin bir gün öncesinde An-
zak Koyu, Kabatepe, Şehitler Anıtı'nı do-
laşıyoruz. Ortalık ana-baba günü. Anzak
Mezarlığı'nda piknik yapan gençler şarap,
bira içiyor, içtikçe dilleri iyice peltekleşi-
yor, gözleri süzülüyor." tyi işadamı olduk-
larını kanıtlayan bazı açıkgözler törenle-
rin yapılacağı Kabatepe, Anzak Mezarlı-
ğı ve Şehitler Anıt) çevresine tezgâh kur-
muşlar; halı, deri ceket, işli yelek, meşru-
bat, yiyecek satıyorlar.
18 yaşında ölen kocasının anısına tören-
lere katılan Dorothy Odgers Avustralya-
lı; 87 yaşında. Doksanına yaklaşmasına
rağmen pek şık, pek bakımlı. Sık sık, çar-
pıldı mı diye eliyle, lavanta rengine boya-
lı bevaz saçlannın üzerine oturttuğu kah-
verengi vizon şapkasını yokluyor.
Şehitler Anıtı'ndaki törenlere Cumhur-
başkanı Özal, Basbakan Akbulut, eşleri,
Margaret Thatcher, Avustralya Genel Va-
lisi, Yeni Zelanda Başbakanı ve kalabaiık
bir topluluk katılıyor. Thatcher her za-
mankinden daha şık. Beyaz yakalı siyah
bir tayyör giymiş, başma arkasındaki fi-
yonkun üzerine oturtulmuş beyaz kamel-
yalı siyah-beyaz bir şapka var. Semra Özal
saman sansı döpiyes, Samia Akbulut si-
yah tayyör giymişler.
Yeni Zelanda Valisi, lngiltere ve Avust-
ralya başbakanlannın katıldığı törenler
için çok sıkı güvenlik önlemleri alınmıştı.
Bu yüzden görev kartı olmayan hiç kimse
toren alanma alınmadı. Yollar yer yer ke-
silerek kimlik kontrolleri yapıldı. Bu yüz-
den 75. yıl törenlerini izlemek isteyen çok
sayıda meraklı bu imkâm bulamadı. Da-
ha Eceabat çıkışında çevrildiler.
Işte böyle... Aylardır büyük hazırlıkla-
n süren Anzak Çıkartması'nın 75. yıldö-
nümu kutlamaları dünyanın obür ucundan
gelen kalabalık grupların katıhmıyla heye-
can içinde yapıldı ve bitti.