Katalog

28 MART 1990 EVSANLAR FÜSUN ÖZBİLGEN CUMHURİYET/7 G Ö R Ü Ş Çiçeklenen uygarlık Uygarlık, kendisine bıtkilennkine benzer bir bağlılıkla sanldığı, sınırlan kesın olarak çizılebilen bir toprakta gelışip çıçeklenir. SpenJer BORSADA15 MİLYARLIK YENİ SENET BEKLENTİSİ Karslı'dan Törüner'e geçiş tSTANBUL Menkul Kıy- metler Borsası'nın eski Başka- nı Muharrem Karslı, görevinı yeni Başkan Yaman Törüner'e bırakarak emekh oldu. Karslı, kösesne çekılırken öyle ay ba- şında banka kuyruklannda ma- aş çekini bekleyen emeklıler gi- bi bir emekli olmayacak. 1987 yüında portföyunde 200 milyon liralık hisse senedı bulundurdu- ğunu belinen eski Borsa Başka- nı Karsb'nın, o gunden bu ya- na S katına çıkan endekse göre 1 milyar liralık hısse senedi kar- şılığı bir serveti bulundurduğu açık. Kâr paylan ve sermaye ar- tınmları da hesaba kaüldığın- da 1,5 milyara yaklaşan bir de- ger. Yabana ülkelerde borsa baş- kanlarının ve çalışanlannın borsada hısse senedi abp sat- maları ve kendi hesaplanna, hatta akrabalan hesabına bor- sa oyunlanna gırişmeleri en bü- yük suçlardan sayılıyor. Bizim Karslı ulkemizde ise bu konularda is- tim arkadan geldiği için Kars- h'nın portföy bulundurması Ankara'da borsayı düzenleyen ANAP teknokratlannı bir tür- lü uyandıramadı. ABD'den borsa oyunlannı da bilerek gel- diği iddiasındaki prensler ne- dense bu konuda önlem almak istemediler. Borsa başkanının Toruner portföy bulundurmasını, "Ha- nundır, ama unuttuk oynadı- lar" diye açıklayan SPK eski Başkanı Ismail Turk de sonra- dan uyananlardandı. Borsa ça- lısanlarının oyuna girmelerini yasaklayan yönetmelik değişik- lıği yapıldığında, Karslı Anka- ra'ya sormuş: "Elimizdeki hisse seneüerioi KAHVEHANEYE ÇELENK Erzincanlılık ELMADAG Turna Sokak'ta 3-4 katlı bir apartmanın alt katında cuma gunü bir kahvehane açıldı. Kapının önunde kocaman bir çelenk "Başbakan Yıldınm Akbulut" tarafından gönderümiş. Kahve 7 tane masa, kfiçük bir renkli televizyon, bir çay ocağı olan yaklaşık 3 metre eninde, 6 metre uzunluğunda bir yer. Bir masada iki kişi tavla oynuyor. Birkaç kişi etrafta tepsiler içinde kurabiyeleri atıştınyor. 3 kişi ise oturmuş yemek yiyorlar. "Lokanta mı açtınız" diye sorduk. "Hayır kahve, bildiginiz kahvehane." "Başbakanın gönderdigi ciçegi gorduk de." "Ajnı vilayetteniz onnn için göndermiş. "Adınızı ögrenebilir miyiz?" "Veli Kayman. "Başbakan'la akrabalığınız var mı?" "Hmyır yok. Sadece aynı vilayetleniz." Kahveci bir isteksizlikle bu kadar konuştuktan sonra yemeğini bırakıp dışan çıktı ve Başbakan'ın gönderdiği çiçeği ortalıktan kaldırttı. (Fotograf: Muharrem Aydın) AHKARAANLAŞMASI Çinlilergibi TÜRKİYE'nin AET ıle ilk imzaladığı anlaşma 1963 yüına kadar uzanıyor. Ankara Anlaş- ması ve 1970 yılında yapılan an- laşma Turkiye lehine aşamalı olarak pek çok avantajlar sağ- hyordu. örneğin Türklerin de Avrupa'da "serbest dolaşım hakkı" elde etmesi gibi. Zaman içinde serbest dola- şım^bir yana vize uygulamaları ardı ardına dizilmeye başlandı. Yine de Türkiye, Ankara An- laşması ile tanınan haklarını masaya sürmeden görtışmelere başlayamıyor. TÜSES Vakfı ile Türkiye Araştırmalar Merkezi'nin haf- ta sonunda tstanbul'da duzen- lediği "Değişen Avnıpa ve Türkiye" konulu konferansta, TÜSES Başkanı KoreJ Göymen bu konuda ilginç bir örnek ver- di. Şoyle dedi: J Korei Goymen "Çin ilk defa dnnyaya açıl- maya başladığı, ABD'vle ozel iiişkiier kurduğu zaman, hatta bazı Avnıpa ulkelerine Çinli uz- manlar, görevliler ilk gelmeye basladıklan zaman, Avrupalı arkadaşlar anlatryoriar; Çinli konuklar hangi kunıla gelmiş ohıriarsa olsunlar çalışmalann basında, muzakere vapılacaksa, teknolojik altşverişte bulunula- caksa mutlaka kısa bir konuş- ma yapıyoriamuş. Kapitalizmin kötuluklerini, her an yikılmak iızere oldugunu gayet ciddi bir şekilde ifade ettikten sonra not- İannı kapatıyoıiarmış ve gün- lük işlerine başlıyorlarmış. Bu uznn yıllar devam etmiş. Batı- blar ükin yadırgamışlar ama sonra bu olayı gayet dogal ola- rak kabul etmeye başlamışlar. Biz de her toplantımn başında 63 Ankara Anlaşması, 70 an- laşması faJan diyelim, ama son- ra işimize bakalım." Salonda kahkahalara neden olan bu açıklamadan sonra ko- nuşmacılar yine sık sık Anka- ra Antlaşması'ndan bahsettiler. PARA VERMEDIK AMA Sizi il yapalım MALİYE Bakanı Ekrern Pakdemirii yakasına neden "72" numarasını asmış? Çun- kü Bafra'da tutun piyasası açı- yor ve tutunune değerini ver- mediği üreticıye başka bir va- adde bulunuyor. "Sizi 72. il yapacagız." Karadeniz ekıci tütun piya- sası yıllardır Samsun'da açılır. Bu kez Pakdemirii bu geleneğı bozarak açılışı Bafra'da yaptı. Ege'de yapılan gösterilerden sonra Karadenız'de de salata- lık fiyatına tutun alırken yapı- lacak protestolardan Urkmuş olmalı ki para yerine "72. il" vaadinde bulunarak vaziyeti kurtarmaya baktı. Samsun Zi- raat Odası Başkanı Mustafa Sönmez, tutun pıyasasını şöy- le anlatıyor: "Doğa ve dünya kurulah be- ri Karadeniz bu yıl böyle kali- tdi tutun yetiştirmiştir. İyi tü- tüne iyi para diyoriar, sozierin- de durmuyorlar. Verilen 11 bin lira sembolik kaimıstır. Çiınku 4-5 bin liradan tutun satıhvor. Çiftçimiz hastadır, teşhisi ko- yacak doktor, tedavi edecek HAYVANLAR ISMAİL GÜLGEÇ ilaç lazımdır..." 72'yi yakasına taktı ve Anka- Pakdemirli ne de olsa dok- ra'ya döndu. tor olmadığıiçin piyasayı açtı, (Fotoğraf: SaJım Surmeli) ne yapalım?" Sonra borsada çalışanlardan kimin elinde ne kadar hisse se- nedi varsa bir raporla Ankara- ya bildirmiş ve yine sormuş ne yapacaklannı. "Elden çıkar" demişler, ama hiçbir yazılı cid- di yamt alamamışlar. Şimdi borsaya mülkiyeli, çev- resinin "sempatik ve arkadaş" olarak tanımladığı yeni bir baş- kan atandı. Yaman Töriiner, Merkez Bankası'ndaki görevin- den borsanın başına uzun bir grip atlatarak geldi. Törüner bu gnbı atlattı, ama "Ekonomi ben- deo sorulur" dıyen Devlet Baka- nı Güneş Taner'in daha göreve gelmeden borsanın sırtına yukle- dığı ıki önemli belayı nasıl savuş- turacak belli değil. Birincisi uzerinden "yanık koknlan" gelen yeni borsa bi- nası Noramın'in kiralanması işi. Digeri ise borsanın bügisa- yar sisteminin kuruluşu tam çö- züme yaklaşırken Taner'in ABD'lı bir firmayı bu konuda devreye sokmaya kalkışması. Bunlar Törtoer'in sonınlan. Borsada oynanmakta olan halkın sorunları ise daha deği- şik. Şımdilerde herkes piyasa değeri 3.3 trilyon lira civarında oldugu hesaplanan Arçelik, Er- demir, Çukurova gibi çok kıy- met verilen yeni hisse senetleri- nin özelleştirme çerçevesinde piyasaya sürülüşü ile ilgili. Bu hisselerin gerçekten tasarnıf sa- hiplerine ulaşıp ulaşamayacağı ve bazı ellerce önceden kapatı- lıp kapatılmayacağı endişe ko- nusu. Bu arada şirketlerin genel kurullannda yapılacak serma- ye artünmlan da tasarnıf sahîp- lerinin iştahını kabartıyor. Ye- ni Başkan Törüner'i, toplam 3.3 trilyon liralık hisse senedi satışında ciddi bir sınav bekliyor. F1KRA DEĞİL Akbulut haberlerde YILDIZ Üniversitesı profe- sörlerinden Dogan Özgur'ün Alman asıllı eşi Editb Özgür p,eçen akşam mutfakta bulaşık yıkıyordu. Türkçeyi sonradan öğrenen Edith özgür, net bir biçimde aldığı haberleri genel- likle pazar sabahlan ışitme en- gelliler için hazırlanan haber bültenlerinde izliyordu. Bu kez akşam akşam aynı tempo ile haber bülteni işitin- ce salona koştu, eşine sordu: "Sabah 10.00'da yayımla- nan haberteri aksama mı al- mışlar?" Sonra bir de baktı, TV'de haberlerde Başbakan Yıldınm Akbulut konuşuyordu. Bu, gerçek bir Akbulut öy- küsü. ESKİ BİR YASAK Egzistansiyalist kulüp VAROLUŞÇULUK (Egzis- •ansıyalizm) düşırncesi 1927 yılında Alman düşününl Mar- tin Heidger tarafından ortaya atılmıştır. Varoluşçu duşünceye göre, evrende kendi varhğını kendisi yaratan tek varhk ınsandır. In- sandan başka bütün varlıklar, varoluşlarından önce yapıl- mışlardır. Ağaç, ağaçlığını kendisi yapamaz ama insan in- sanlığıru kendisi yapar. Değer- lerini kendi yaratır, yolunu kendi seçer. Bu düşunce kısa sürede tüm dünyaya yayümış hatta Gab- riel Marcel'in önderliğinde tanncı varoluşçuluk, Jean- Paul Sartre'ın önderliğinde de tanrısız varoluşçuluk diye iki- ye ayrılmış ve gelişmeye baş- lamıştır. Yabancı dildeki adı egzis- tansiyalizm olan varoluşçuluk konusunda bu kısa açıklama- yı neden yaptık? Turkiye'de bilir bilmez her konuda yasak- lama getirmenin ve örgutlen- menin onûne geçmenin eski alışkanhğımız oldugunu belir- leyen bir haber geçti elimize de onun için. 1956 yıhnın gazete haberi şöyle: "EkzisUnsiyalist Kulübune karşı alınan tedbir: Bazı yabancı memleketlerde bulanan Ekzistansiyelist ku- lublerinden bir eşinin de şeh- ritnizde vucuda getirilmek is- tendigini yaznuştık. Vali Prof. Gokay tarafından işe el konul- muş ve gerekli tedbirler ahn- mıştır. Turk gençliğinin mane- vi varlığına zarar getirecek bu laklid onlenmiş bulunmakta- dır." KİM KİME DUM DUMA BEHİç AK . onlatm, Aefat, ft/ffen. fona* bırşt<j/enn,Z o/ma/,. £7} efli *', ? PÎKNİK PtYALE MADRA SESSIZLIĞI BÛZU>OBSUM. HIZLI GAZETECİ NECDET ŞES —^ 5U/\İLE(?P£ OROUMUZUfJ .. ARTX A 8BI1GLEME ZAMANıt-J AĞAÇ YAŞKEN EĞİLİR KEMAL GÖKHA* GÜRSES iN ENJ G6MÇ M I ? ç OU>Ü«Ü ^laha Susuzcası yaşı olrnadı- yALMlZCA o'na) sof^ARSANlz. yAŞ 2.&/NÎM MASiL BfR Vö L6 İCDMCİlsJÎZM Pf?opAGAN» YAPTIĞI ise NA N tt VANf-SHS v*" YAP ışıNı eKı £ M HAVA /UMrfcU2Fl&Tı*OL P0LTICI GARFIELD JBIDAVIS TARİHTE BUGÜN MCMTAZ ARIKAX 28 Mart 0UMP1YAT MADALYALARI GERI ALINAN KIZILDERILI!. 1953 T£ SUÖUN UNLU AMERlKAU ATL£T JTM THORPE (TORP')i »«ŞtH&A OcMUŞru TVOGPE, "SAUK VE POX" SOYUN- &£t-£fj g//ç taziLoeetuyot ÇOK SSAIÇ SPOGA SAŞisiM/fj M2I BerzSO İ91Z 'PE DUZEMLENEN STOOZHOLM OUMPt- ) </E PEKArLÛN Q<O OALDA) ŞAMPıYOUU Ot-DuSUN- £>A gaYUK UAY/SAMLfK UX4HO«MIŞ, fSI/EÇ KJİALI KEMDIStN£ *SIZ DUNY4MIU EN BuYU< ATZfTISıNız" OBMıŞTt. ANCAfC, BUTUM SUML4R/N 4/S[>INDAN, 8BY2.8OLCU OLCHJĞU SAlsıYLA GERl dl/A/MlÇT/ '. T4M 4O YtL,MA MUCA~P£LE £TM£- E &*eç 8ŞA£/4M4MÇrt. OUUD£ SOMRA, OLIMPiYAT ICOMırES/ ONU UAKLI gUlMUÇTU*.