Katalog

27 EYLÜL 1989 DIŞ HABERLER CUMHURİYET/3 Kimyasal banşa doğru Dil Bayramı Dolayısıyla ALİStRMEN Buslra büyük destek • NEW YORK (AA) ABD Başkanı George Bush'un, göreve gelişinin 8. ayında, eski başkanlardan Richard Nixon, Jünmy Carter ve Ronald Reagan'dan daha fazla desteğe sahip olduğu belirlendi. New York Times ve NBC televizyonunun birlikte yaptıkları bir kamuoyu yoklamasına katılanlann yuzde 69'u, Bush'un çalışma tarzını desteklediklerini belirttiler. Sovyet Dışişleri Bakanv Kimyasal silahlan tümüyle yok etmeye hazırız DUNYVDA BUGUN SSCB Dışişleri Bakanı Şevardnadze, ABD önerilerini daha ileri götürerek kimyasal silahların imha edilmesini ve üretimine son verilmesini önerdi. ŞEBNEM ATİYAS NEW YORK Sovyetler Birliği Dışişleri Bakanı Eduard Şevardnadze, ülkesinin, ABD önerisinden bir adım öteye giderek, kirnyasal silah stokunu ciddi şekilde azaltmaya ya da tamamını imha etmeye hazır olduğunu bildirdi. Şevardnadze, dun Birleşmiş Milletler Genel Kurulu'nda yaptığı konuşmada, "Sovyetler Birliği, ABD ile hirlikte bir adım daha ileriye giderek kimyasal silalılann >asaklanmasına ilişkin çok taraflı bir aolasma sonuclandınl Şevardnadze, ülkesinin Polonya'da komünist olmayan hükümet başkanına gösterdiği iyi niyetin, ABD tarfından "örneğin" Küba'ya da gösterilmesini istedi. KKTC'nin açıklaması • LEFKOŞA (AA) KKTC Başbakanı Derviş Eroğlu, Lübnan'ın Hıristiyan lideri General Michel Aoun'un helikopterleri için.Kuzey Kıbns'a iniş izni istediğî yolundaki haberleri yalanladı. masından once kimyasal stoklannı yok etmeye hazırdır" dedi. Sovyet Bakan, ABD Başkanı George Bash'un önceki gün getirdiği, ABD'nin kimyasal stokunu yüzde 80 indirmesi ve Sovyetler Birliği'nin de kimyasal silahlanru ayru düzeye düşürmesi yönündeki önerisini de memnuniyetle karşıladı. Sovyet Dışişleri Bakanı'nın önerileri şöyle: ' Kimyasal silahlann uretiminin durdurulması (ki zaten Sovyetler bunu gerçekleştirdi.) ' Karşılıklı olmak suretiyle, dünyadaki kimyasal silahlann yo kedilmesi yönünde bir adım ol saklanması ve denetienmesine yömak üzere, butün Sovyet ve Ame nelik bir anlaşmanın en kısa zarikan kimyasal silahlannm yok manda imzalanmasım istedikleriedilmesi ya da radikal bir biçitn ni söyledi. de azaltılması, Dumas, BM Genel Kurulu top Hiçbir koşul altında kimyasal lantısında AT üyesi 12 ulke adısilahlann kullanılmaması, bunun na bugün yaptığı konuşmada, ABD ile SSCB'nin kimyasal ve yasaklanması, • Kimyasal silahlann uretim ya stratejik silahsızlanma alanında sağını sıkı bir şekilde denetleyecek kaydettiği gelişmelerden memnukummun yerleştirilmesi. niyet duyduklannı bildirdi. Sovyetler Birligj Dışişleri BakaBatüı diplomatlar, Şevardnadze' nin konuşmasını genelde "ya nı Eduard Şevardnadze'nin BM pıcı ve olumlu" bir konuşma ola Genel Kurulu'ndaki konuşmasını rak değerlendirirken Fransa Dışiş yorumlayan BM kaynaklan, Sovleri Bakanı Roland Dumas da yet bakanın "Ablacak adımlar kimyasal silahlann tamamen ya hep bizden beklenmesin. ABD ve Batı Dünyası da oiumltı adım atsın" mesajı verdiğmi de söylediler. Bu çerçevede Şevardnadze'nin şu sözleri, BM koridorlannda buyük yankı uyandırdı: "Polonya hükümetine karşı önyargımız yok. Kendisine tümüyle başan diliyoruz ve işbiriiği yapma>a hazıni. Hoşgoni, uygar siyasal davranışın kuralıdır. Ancak, eger bu ülkeye Polonya'daki hîıkumel konusunda bizim uymamız zorunluysa, neden başkalan. orneğin Kuba'ya karşı bu denli hoşgorusuzler? Eğer bir sosyalist ülkede komünist olmayan başbakan mumkunse, neden bir Batüı hukumetin başının komünist olması kabul edilmez sayılıyor? Geleneksel sınır çizgilerinin günleri sayüıdır." Mısır Planı Son zamanlarda hazır bulunamadığıma en üzüldüğüm kutlama, dün Dil Demeği'nin Ankara'da yaptığı Dil Bayramı töreni idi. Üzüntüm yalnızca, son yıllarda önemi daha da artan dil sorunumuza gösterilmesı gereken bir özeni kutlamada bulunmayarak savsaklamış olmak duygusundan değil, ama aynı zamanda dilimize katkılarından dolayı onur odülleriyie ödüllendirilen değerlı yazarlarımızın bugününe katılamamaktan, bu buruk sevinci paylaşamamaktan da doğuyordu. Sevincın burukluğu, dilımızın sürekli baltalandığı bir ortamda yaşamamızın yanı sıra onur ödülü sahıplerinden biri olan Tahsin Saraç'ın kısa süre önce aramızdan aynlmasından kaynaklanıyordu. Muşta doğmuş Kürt kökenli, sonuna dek savasımcı, ödünsuz, ama coşkulu, duyarlı, neşeli Tahsin Saraç'a dostlan "Parisien from Muş" diye takılırlardı. Bu takılma sanırım, küçük bir aJaydan veya nazik bir küçümsemeden çok, Anadolu'nun çok gelişmemiş bir bölgesınden çıkmış kişinin, dilimize katkılarına, yabancı bir dile, Fransızcaya egemenliğıne duyulan hayranlığın yaltaklanmadan belırtılmesıne yönelikti. Bugün artık aramızda olmayan Tahsin Saraç'ın Türkce ile Fransızca ve iki ülkenin yazını arasında kurduğu köprü, kendisine Fransızlar tarafından da Legion d'Honneur nışanının verilmesine neden olmuştu. Tahsin Saraç'ı saygıyia anıyor ve bugün Türk diline katkıları dolayısıyla onur ödülü alan dostlan candan kutluyorum. Buyük ve soylu bir davayı, kıt olanaklar ve alçakgönüllü bir çabayla destekleyen Dil Demeği'nin bu çabaları Atatürk'ün istenci ayaklar altına alınarak, kalıtı çığnenerek, kurduğu kurumun dışlandığı, yerine Türk İslam sentezci bir sözde kuruluşun oturtulmaya çalışıldığı, Cumhuriyet Devrimi'nin tüm kazanımlarının ayaklar altına alınmaya başlandığı bir dönemde çok daha büyük bir önem kazanıyor. Dilin bir ulusun yapısında ve varlığındaki önemını, dil uğraşımtzın nasıl varlığımızın aynlmaz bir parçası olduğunu burada bir kez daha yinelemeye gt.rek yok. Valnız bugün Türkiye'nin vönetimine egemen olanlann dilimize rtasıl baktıklarını gösteren bir olayı anlatmakla yetineceğim. Bugün Dil Kurumu'nu yerle bir edıp, Atatürk'ün istencinin tersine Türkİslam sentezci kurumu kuran Sayın Evren'den değil. "Ağır ağır çıkacaksın bu merdivenlerden step by step" diyebilecek kadar dil konusunda fütursuz, ana dılıne de kızdığında dılıne de egemen olmayan, olamayan Başbakan Özal ile ilgili anlatacağım olay. 1967 yılında Avrupalı parlamenterler ile uzmanların katıld'Jı bir toplantı yapılmaktadır yurdumuzda. Daha önce varılan karar gereğince, toplantıya katılan konusmacılar. kendi dillerinden konuşacaklar, aynı anda da simültane çevirmenler konuşmayı bütün üye ülkeler dillerine çeyireceklerdir. Türkce konuşmalar bir Türk çevirmen tarafından İngilizceye ve oradan da öbür çevirmenlerce, konferansa katılan öbür delegelerın ditierine çevrilecektir. Varılan anlaşmaya aynen uyulur. Taa ki... O dönemin Türkiye Devlet Planlama Teşkılatı Müsteşarı Turgut özal söz alana kadar. özal söz aldığında, çevirmen kabınindeki genç kızımız hazırlanır. Ama bir de ne görsün. Sayın özal "Goodmorning" diye İngilizce başlamıştır bile söylevine. Çevirmen hemen kulaklığı çıkarır ve arkasına yaslanır. Özal ingilizce olarak döktürmektedir. Ne var ki, aradan iki dakika geçmeden, kabinin camlarını vurur öbür çevirmenler "çabuk bu söylenenleri ingilizce"ye çevir diye haykırarak... Bu gerçek olayı Dil Bayramı'nda anlatmamın nedeni, kendi dilini küçümseyen, ikide bir yabancı dil konuşmaya özenen, kendi dilinin içine yabancı sözcükler sokuşturarak bilgıçlık taslayanların, gerçekte o konuşmaya çabaladıkları dılı de bilmediklerinin canlı bir örneğini sunmuş olmasıdır Özal'ın. Ve özal ki, bu gün Türkiye'nin poVrtikasına egemendir. Bu da yetmiyormuş gibi, bugün oturduğu yerden Atatürk'ün bir zamanlar oturduğu Çankaya'ya tırmanmaya çabalamaktadır. Ne günlere kaldık! Sahibinden SATILIK DAİRE Acıbadem, Basın Sitesi'nde 3 oda 1 salon, 100 m2, kalorifer ve hidroforlu Tel: 331 10 93 (10.0014.00 arası) ABD'den destek arayışı Dış Haberler Servisi Mısır Devlet Başkanı Hüsnü Mnbarek bu hafta sonu tsrail işgali altındaki topraklarda seçim yapılmasına ilişkin 10 maddelik plam için destek sağlamak amacıyla ABD'ye gidiyor. Mübarek, önümüzdeki cumartesi günü VVashington'da ABD Başkanı George Bush ile görüşecek. tşgal altındaki topraklardaki Filistin ayaklanmasının liderleri Mısır barış planının reddedilmeerdirme iddiasıyla Kampuçya'ya giren Vietnam ya daki çekilmesınden sonra da )ç savaşın sürecejjini, sini ve ayaklanmanın sürmesini isbirtiklerınden gen kalan son 26 bın kişilık bir bu savaşın boyutlannın yabancı ulkelere bağlı tediler. grup, 6 gün önce çekılmeye baştamıştı. olduğunu belırterek, Vıetnam'ın çekilmesının, birtiklerinin çekilme işlemınin tamamlandığı ve Ayaklanma liderleri tarafından vietnam ve Çın yetkilılerinin, ülkedekı Vıetnam Çin ve Tayland'ı, yönetıme karşı savaşan üç son Vıetnam askerierinin de dün ortak sınırdan bırtiklennin çekilmesıyle komünist olmayan genlla örgütüne yaptıkları yardımı durdurmaya dün dağıtüan el ilanında, Mısır taülke topraklarına geçtiklen bıMınldı. Vatanlanna rafından sunulan 10 maddelik baulkelerin Kampuçya'ya karşı yürüttüklen ıkna edeceginı umduğunu söyledi. Gerillalar dönen son Vıetnam askerlen, Kampuçya nş planımn Filistin Kurtuluş Örekonomik ve politik tecnt polıtkasının sona ise, Vıetnam'ın çekilmesinin bir kandırmaca sınırındakı Moc Baı kentinde törenle karşılandı gutü'nü "dışladığı" gerekçesiyle ereceğını umduldarı bildirildi Kampuçya olduğunu , bırçok Vietnam asserinin ve kendılenne genç kızlar tarafından çıçek kabul edilmemesi istenerek, FilisBaşbakanı Hun Sen, Vietnam askeriennın ülkede kakJığını iddıa edıyortar. verildı. 1978 yılında sınır ıhlallenni sona tinlilere karşı baskının arttığı bir dönemde yeni bir banş planı sunan Mubarek eleştirildi. Mısır barış plarunda, işgal altındaki Batı Şeria ve Gazze Şeridi'nde Filistin devleti kurulması yolundaki FKÖ görüşüne yer verilmemesi de eleştirildi. Mısır Devlet Başkanı'nın, "planına destek geasi" ile ilgili olarak Sovyet Başbakan Yardımcısı Leonid Abalkin, sorunlanndan birini de 120 mil ülkede ilk kez 60 milyar rublelik AP'ye konuşan Mısırlı yetkililer, yar rublelik (192 milyar dolar) bü devlet tahvili çıkanlacağını söyle Mubarek'in ABD'deki temasları özel mülkiyete dayalı kooperatifleri, devlet yük butçe açığı oluşturuyor. di. sırasmda VVashington'dan plana işletmeleri ile eşit statüye kavıışturmayı Yüksek Sovyet'te önceki gün öte yandan Sovyeı fızikçi And karşı "ihtiyatlı yaklaşım" gösteramaçladıklarını söyledi. konuşan Maliye Bakanı Valentin rei Saharov, "Sovyet yönetkileri mek yerine somut lavır almasını MOSKOVA (AP) Sovyetler kesimler, kooperatiflerin fiyatla Pavlov, bütçe açığını >uzde 50 in nin artık perestro>ka poliükası ve isteyeceğini belirttiler. Aym yetkiBirliği'nin başkenti Moskova'da rının çok yüksek olduğunu belir dirmek için bir dizi önlemler ala reform yolunda ilerlemediklerini liler, Mubarek'in VVashington'dan çalışmalaruu sürdüren Yüksek ttrek, fıyatların devlet tarafından caklarını açıkladı. Ülkedeki eko ve geri adım atmava baş tsrail Başbakanı lzak Şamir'in nomik durumu "kriı" olarak ni ladıklanm" söyledi. plan konusunda Mısır ile diyaloSovyet'te (parlamento) dün ufak saptanmasını istiyor. ğa girmesinin sağlanması için bu özel mülkiyetin geleceği vartışılBir iktisatçı olan Başbakan Yar teleyen Pavlov, bütçe açığını azaltFransız Hzık Kunımu Kongre ülke uzerindeki etkisini kullanmarnaya başlandı. Gözlemciler, ufak dımcısı Leonid Abalkin ise dün mak için savunma harcamalannı mülkiyetin "kritik sonınlanndan" sabah Yüksek Sovyet'te yaptığı 77.3 milyar nıbleden (119 milyar si'ne katılmak amacıyla Fransa sım talep edeceğini kaydettiler. biri olduğunu ve bu konudaki tar konuşmada hükuraetin hedefimn dolar) 70.9 milyar rubleye (109 nın Lyon kenti yakınındaki VilleMısır Devlet Başkanı'nın önertışmaların uzun sürebıleceğını be kooperatiflerle devlet işletmeleri milyar dolar) indireceklerii'i, ay urbanne'ya gelen Nobel Barış diği 10 maddelik seçim planının lirtiyorlar. Sovyet toplumunda arasında yasal haklar bakımından lık kazancı 700 rublenin üzerinde ödülü sahibi Saharov, Progres tsrail Başbakanı tzak Şamir tarasendikacılar ve çiftçiler gibi baa eşitliği sağlamak olduğunu söyle olan Sovyet vatandaşlarından ge Gazetesi'ne verdiği demeçte, mil fından reddedilmesinin yanı sıra lir vergısi alınacağını ve yeni ko liyetçi hareketlerin SSCB'nin te FKÖ de henuz plan hakkında kesımler, özel mülkiyete dayalı ko di. operatiflere karşı çıkıyorlar. Bu "resmi eörüs" belirtmedi. Sovyet hükumetinin en önemli nut yapımını finanse etmek için mel sorunu olduğunu belirtti. KGB'de glasnost • MOSKOVA(AA) Sovyetler Birliği'nin, resmi adı 'Devlet Güvenlik Komitesi' olan haberalma örgütü KGB'nin arşivlerinin araştırmacılara açılması için çalışmalara başlandığı bildirildi. Sovyet Komünist Partisi'nin yayın organı Pravda'ya bir deraeç veren KGB Aışiv Dairesi Başkan Yardımcısı V. Vinogradov, Sovyet hukümetinin arşiv dairesiyle birlikte, gizli belgelerin açığa çıkarılmasmı sağlayacak düzenlemeleri içeren ve belgelerin gizli tutulma süresini belirleyen bir yasa casarısı üzerinde çalıştıklarını belirtti. YuvasfadönüşSm ' DC10'da Çek yapısı bomba • PARİS (AA) Büyuk Sahra Çölü'ne geçen hafta bir patlama sonucu düşen Fransız UTA Havayolları Şirketi'ne ait DC10 uçğına, Çek yapımı patlayıcı madde yerleştirildiği belirlendi. Fransız basınında yer alan haberlerde yapılan incelemeler sonucu belirlenen Semtex adh patlayıcı maddenin geçen yıl Ingiltere üzerinde düşen PAN AM uçağına yerleştirilen patlayıcı ile ayru tipte olduğu kaydedildi. özel mülkiyet gündemde Sovyet Parlamentosu'nda ekonomik tartışmalar devatn ediyor Alışılmışın dışında yeni bir radyatör Mükemmel tasanm, çok yüksek verim... Çok süratli, çok ekonomik ısı... Görünüm her yönden etkili... yepyeni... Estetik, dekoratif... Değişik mekanlara türlü seçenekler... istenilen renkte, istenilen boyutta, istenirse dikey... Çok ince (Sadece 36 mm.), çok hafif, çok iletken... Alışıimışın çok dışında bir radyatör... ALURAD... . Bu benzersiz üstünlüklerinden ötürü ALURAD, İngiltere Alüminyum Ekstrüzyoncular Birliği ALEXAL Tasanm Ödülönö kazanmıştır. ... Ve tüm dünyada yaygın olarak, güvenle kullanılır. ALURAD Radyatörleri British ALCAN lisansı ve FENİŞ Alüminyum'un östün teknolojisi ile şimdi Türkiye'de üretiliyor. Çapraz Konveksiyonlu Alüminyum Radyatör ALURAD'ı görün... Üstünlüklerini inceleyin, ısıtma sistemlerinde ulaşılan bu mükemmel sonuçtan siz de yararlanın... ALURADYATOR Copraz Konveksiyonlu Alüminyum Radyatör AUJRAD Feniş Alöminyum Sonayi ve Ticoret A.Ş. Meftez Stad Hon, Buyvkdefe Coddes No 85 80300 Meadryelcöy/ISTANStl Tel (1)1743900(IOhat)rt)ks (1)1727695 fobnte Çayırom 4M00 Geöze/KOCAEi lel (199,'41987föMFob (199)41993 FENİŞ